Đoàn TNCS hồ chí minh tỉnh quảng bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho thanh thiếu niên

Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
LỜI CẢM ƠN
Thực tập là quá trình tham gia học hỏi, so sánh, nghiên cứu và ứng dụng
những kiến thức đã học vào thực tế công việc ở các cơ quan quản lý hành chính
nhà nước.
Đề tài nghiên cứu vừa là cơ hội để sinh viên trình bày những nghiên cứu
về vấn đề mình quan tâm trong quá trình thực tập, đồng thời cũng là một tài liệu
quan trọng giúp giảng viên bộ môn kiểm tra đánh giá quá trình học tập và kết
quả thực tập của mỗi sinh viên.
Để hoàn thành đề tài này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tôi trân trọng gửi
lời cảm ơn sâu sắc đến:
- Trường Đại Học Quảng Bình, Khoa Xã Hội Du Lịch và quý thầy cô
trong tổ bộ môn Công tác xã hội
- Phòng cảnh sát điều tra về tệ nạ xã hội công an tỉnh Quảng Bình.
- Các anh chị đang công tác tại tỉnh Đoàn Quảng Bình đã quan tâm, giúp
đỡ, tin tưởng tạo điều kiện cho tôi tiếp xúc với công việc của quý cơ quan.
- Đặc biệt tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến giảng viên Trần Thị Ánh
Tuyết đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong quá trình làm đề tài tốt nghiệp
Vì thời gian thực tập còn ít, kinh nghiệm còn hạn chế và cũng là lần đầu tiên
làm đề tài nên không tránh khỏi những sai sót, rất mong nhận được những ý kiến
đóng góp của các thầy cô giáo.
Xin chân thành cảm ơn!
Đồng Hới, ngày 15 tháng 3 năm 2013
Sinh viên thực tập
Lê Đình Linh
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
1
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Lời mở đầu.

Đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và cùng với sự
quyết tâm nỗ lực của toàn dân, sau hơn 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới
nền kinh tế xã hội, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang
nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng XHCN có sự điều
tiết của nhà nước, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế xã
hội. Nền kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức cao, đời sống nhân dân được cải
thiện và nâng cao đáng kể.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nền kinh tế thị trường cũng nảy
sinh hàng loạt những vấn đề về xã hội phức tạp.Trong đó có tệ nạn xã hội nói
chung và nghiện hút ma túy nói riêng đang làm nhức nhối toàn xã hội.Tệ nạn
nghiện ma túy và sử dụng các chất gây nghiện đang gây khủng hoảng trên
toàn thế giới và riêng ở nước ta, tệ nạn này đang phát triển theo chiều hướng
trẻ hóa nó đã tạo nên sự lo lắng cho toàn xã hội. Không chỉ tác hại do gây ra
sự nghiện ngập rồi dẫn đến tội ác, làm băng hoại giá trị đạo đức mà chính
cách sử dụng ma túy chủ yếu qua con đường tiêm chích làm cho sự lây
nhiễm HIV/AIDS có nguy cơ lan truyền rất rộng.
Nhận thức rõ sự nguy hiểm này, Đảng và Nhà nước ta đã đưa ra nhiều biện
pháp nhằm ngăn chặn sự xâm nhập của ma túy trong nhân dân cũng như
tuyên truyền những thông tin truyền thông về tác hại của ma túy và các chất
gây nghiện nhưng vẫn còn không ít người vẫn chưa thấy rõ tác hại của nó.
Đặc biệt là một trong những biện pháp triển vọng và hữu hiệu đó là tư vấn
điều trị nghiện đối với những người sử dụng ma túy và nghiện ma túy để
giúp họ cai nghiện và góp phần xâu dựng cuộc sống.Và làm giảm sự xâm
nhập của ma túy càng quy mô và phức tạp hơn trước rất nhiều. Tác động của
nó vào đại bộ phận nhân dân càng trở nên khó lường hơn.

GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
2
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên

1. Lí do chọn đề tài.
Trong những năm qua, thực hiện đường lối đổi mới của Đảng và nhà nước, bên
cạnh những thành tựu to lớn về kinh tế,văn hóa xã hội thì tình hình tội phạm tệ
nạn ma túy ở nước ta tiếp tục có những diễn biến phức tạp, đáng báo động là các
tệ nạn ma túy trong lứa tuổi thanh thiếu niên càng tăng và đang là nỗi lo của
toàn xã hội.
Tệ nạn xã hội đã có từ lâu, đó là những hiện tượng xã hội phức tạp, có nguồn
gốc từ đời sống xã hội. Theo ý kiến của nhiều nhà khoa học thì tệ nạn xã hội là
những hành vi vi phạm đạo đức,trái với chuẩn mực xã hội. Những hành vi lệch
chuẩn gây ra những hậu quả nặng nề về đạo đức, lối sống ảnh hưởng trực tiếp
đến con người và các mặt của đời sống kinh tế – xã hội, gây nguy hại đến sự
phát triển và tiến bộ của xã hội.
Ngày nay tệ nạn ma tuý đang thực sự là một hiểm hoạ tới toàn nhân loại. Tất cả
các quốc gia trên thế giới đều đã thấy được sức công phá ghê gớm của hiểm hoạ
này. “Ma tuý đang là một thảm hoạ của nhân loại, nạn ma tuý đang đầu độc con
người, nạn ma tuý đang nuốt chửng nhân loại”. Đó chính là lời cảnh báo của
Liên hợp quốc nhân ngày quốc tế phòng chống ma tuý. Tệ nạn nghiện hút ma
tuý là hiện tượng xã hội, tồn tại ở tất cả các quốc gia trên thế giới. Mặc dù các cá
nhân tham gia vào tệ nạn nghiện hút ma tuý này xuất phát từ nhiều nguyên nhân
khác nhau, nhưng khi mắc phải thì sẽ kéo theo nhiều tổn thất cho gia đình, cho
xã hội mà trước mắt là cho chính bản thân họ.
Tệ nạn ma túy đã và đang len lỏi vào từng gia đình ở thành thị, ở nông thôn
cũng như các khu kinh tế lớn nhỏ, khu công nghiệp khu thương mại buôn bán,
đặc biệt là ma túy đã xâm nhập vào giới trẻ học sinh, sinh viên nơi học đường
với rất nhiều hình thức biểu hiện khác nhau. Đối tượng buôn bán, vận chuyển,
tàng trữ , sử dụng ma túy ngày càng trở nên nguy hiểm, khó kiểm soát với nhiều
thủ đoạn lừa lọc nham hiểm, tinh vi, xảo quyệt hơn trước kia khiến cho các cơ
quan, ban ngành chức năng khó lòng bài trừ và tiêu diệt tận gốc tệ nạn ma túy.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
3

Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Những năm gần đây tệ nạn nghiện hút ma tuý đang len lỏi đến mọi ngõ ngách
của đời sống xã hội, làm tha hoá về phẩm chất đạo đức của biết bao người, trong
đó có cả tầng lớp tri thức và những cá nhân có địa vị xã hội. Bằng những thủ
đoạn mồi chài, dẫn dắt đưa đẩy thanh, thiếu niên sa vào tệ nạn xã hội. Ban đầu
là các thanh, thiếu niên đua đòi, những phần tử ăn chơi, rồi tiếp đến là con nhà
tử tế , được ăn, học hẳn hoi cũng ngục ngã bởi các thủ đoạn của chúng. Đó là
thách thức không nhỏ đối với Tỉnh Quảng Bình và cả những tỉnh khác vất vả
trong cuộc chiến chống lại nghèo đói, nay lại càng thêm gian nan khi đối mặt
với loại tệ nạn xã hội đang gây nhức nhối trong xã hội và cụ thể là tệ nạn ma túy
. Quán triệt thực hiện nghị quyết liên tịch số 03/2010/NQLT ngày 24/06/2010
giữa Bộ Công An và Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh về "
phối hợp hành động phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên" giai đoạn
2011-2015.
Ma tuý là quốc nạn của toàn dân và trách nhiệm phòng chống tệ nạn này không
chỉ của riêng ai mà còn là của toàn xã hội, nhân loại. Công tác phòng chống và
kiểm soát nghiện hút ma tuý đã được các cấp, ngành từ tỉnh đến các cơ sổ triển
khai mạnh mẽ và đạt được những kết quả nhất định, nhiều vụ án ma tuý đã được
điều tra, xử lý nghiêm minh, hoạt động cai nghiện được đẩy mạnh. Đoàn thanh
niên đã có nhiều đầu tư về nhân sự và kinh phí cho đấu tranh phòng chống
nghiện hút ma tuý. Dù đã có nhiều cố gắng, nỗ lực, song nghiện hút ma tuý, đặc
biệt là trong thanh thiếu niên vẫn chưa giảm mà còn có xu hướng gia tăng lên,
nhiều người sau khi cai nghiện đã nghiện hút trở lại. Vì những lí do trên mà tôi
chọn đề tài: “ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với
công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho thanh thiếu niên” làm đề tài tốt
nghiệp. Tuy đây không phải là vấn đề mới, trước đó đã có nhiều bài viết, những
nghiên cứu nhưng vấn đề này vẫn gây đâu đầu đối với Đảng và Nhà nước, gây
cái chết trắng cho biết bao nhiêu người mà đặc biêt là thanh thiếu niên. Do vậy,
tôi hy vọng đề tài này sẽ làm rõ hơn những vấn đề thực tế thông qua thực trạng

và đề ra một số phương hướng, giải pháp khả thi cho tổ chức Đoàn, các ban
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
4
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
ngành liên quan có những hoạt động tích cực hơn trong công tác phòng chống
nghiên hút ma tuý trong thanh thiếu niên.
2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.
2.1.Mục tiêu tổng quát.
Nghiên cứu thực trạng nghiện hút, lạm dụng ma túy trong thanh thiếu niên để có
những kiến nghị đề xuất, những giải pháp mang tính khả thi, các công tác nhằm
ngăn chặn đẩy lùi tệ nạn này.
Xác định vai trò của Đoàn thanh niên trong công tác phòng chống nghiện hút
ma túy trong thanh niên trên địa bàn tỉnh Quảng Bình để từ đó, các cấp bộ Đoàn
huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị , của tòan thể xã hội, chủ
động phối hợp với các ban ngành, đoàn thể, tranh thủ sự quan tâm, tạo điều kiện
của cấp ủy, chính quyền trong công việc đấu tranh bài trừ tện nạn ma túy.
2.2.Mục tiêu cụ thể.
- Nghiên cứu thực trạng, tìm hiểu nguyên nhân thanh thiếu niên nghiện hút ma
túy.
- Các giải pháp để giải quyết vấn đề thanh thiếu niên nghiện hút ma túy.
- Tìm hiểu vai trò của đoàn thanh niên đối với thanh thiếu niên nghiện hút ma
túy.
3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU.
* Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác
phòng chống tệ nạn ma tuý cho thanh thiếu niên
4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.
Trong thời gian tôi thực tập tại tỉnh Đoàn Quảng Bình, tôi đã tiến hành thu thập
thông tin và có những thông tin nay qua các phương pháp.
4.1. Phương pháp luận:

- Phương pháp duy vật biên chứng: là phương pháp khi nhận thức đối tượng,
vấn đề nào đó thì luôn đặt đối tượng trong sự tương tác, phụ thuộc vào các điều
kiện kinh tế xã hội của địa bàn.
Khi áp dụng phương pháp này trong đề tài: "Đoàn TNCS Hồ Chí Minh với công
tác phòng chống tệ nạn nghiện ma túy cho thanh thiếu niên " khi phân tích về
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
5
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
nguyên nhân, thực trạng phải xem xét đến các yếu tố xung quanh như: điều kiện
kinh tế xã hội, dân trí từ đó đưa ra các phương án để giải quyết.
- Phương pháp duy vật lịch sử:
Nghiên cứu vấn đề thanh thiếu niên nghiện ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Bình
qua từng thời kì, giai đoạn lịch sử.
4.2. Phương pháp xã hội học:
- Thống kê, thu nhập số liệu, về thực trạng ma túy trên địa bàn Tỉnh Quảng
Bình.
- Đọc và sưu tầm tài liệu.
- Nghe báo cáo.
- Thảo luận
- Điều tra xã hội học
- Phương pháp phân tích.
5.Lịch sử nghiên cứu.
Đây không phải là vấn đề mới nghiên cứu tại tỉnh Quảng Bình, vì ma tuý đã
xuất hiện xuyên suốt trong một thời gian dài từ chế độ cũ để lại, hiện nay đang
là vấn đề nhức nhối, bức xúc của Tỉnh Quảng Bình nói riêng và toàn xã hội nói
chung. Vì vậy có nhiều nhà nghiên cứu đã viết về tác hại của ma túy như:
- Th.s Hoàng Chí Dũng với nghiên cứu: tác hại của ma túy
- Ts Đoàn Minh Tuấn với đề tài: ma túy và nỗi ám ảnh
- Tác giả Mai Thời chính: Kế hoạch hành động phòng chống ma túy.

6. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI.
6.1 Ý nghĩa khoa học:
- Đây không chỉ là một bài tiểu luận mà còn là nguồn tư liệu để sinh viên
và tất cả mọi người, những ai quan tâm đến vấn đề này tham khảo. Đồng thời,
trang bị những kiến thức cho các bậc phụ huynh về pháp luật để giáo dục lớp trẻ
hướng đến cuộc sống lành mạnh, tránh xa các tệ nạn xã hội.
- Đề tài còn là tài liệu nghiên cứu cho sinh viên, giảng viên và những người
muốn tìm hiểu về thực trạng thanh thiếu niên nghiện hút ma túy.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
6
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
6.2 Ý nghĩa thực tiễn:
Nghiên cứu thực trạng, giải pháp và xác định mức độ nguy hại của tệ nạn
nghiện hút ma túy trong thanh niên; làm rõ vai trò của Đòan thanh niên trong
lĩnh vực phòng chống ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.
Nắm bắt và phân tích những nội dung, hình thức, biện pháp tổ chức các mô
hình hoạt động của Đòan thanh niên nhằm tuyên truyền, giáo dục thanh niên
hiểu biết về tác hại của ma túy, từ đó có nhận thức đúng đắn, phòng ngừa và
ngăn chặn hiệu quả.
Kiến nghị, đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ
Đoàn cơ sở trong việc vận động và tổ chức các hoạt động tuyên truyền phòng
chống ma túy, đồng thời nâng cao nhận thức và kỹ năng thực hiện hành vi an
tòan cho thanh thiếu niên đối với ma túy
7. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.
-Thời gian: Từ ngày 18/2 - 7/4/2013
- Không gian: Địa bàn Tỉnh Quảng Bình.
8. Kết cấu của đề tài.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, mục lục và tài liệu tham khảo thì nội dung của
tiểu luận gồm 4 chương sau:

Chương 1: Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của vấn đề nghiên cứu.
Chương 2: Thực trạng, nguyên nhân, hạn chế của công tác phòng chống tệ nạn
ma tuý trong thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.
Chương 3: Các đề án, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác phòng chống
tệ nạn nghiện hút ma tuý trong thanh niên trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.
thiếu niên.
Chương 4: Kiến nghị, Đề xuất
B.NỘI DUNG.
I. Cơ sở lý luận, cơ sỏ thực tiễn của vấn đề nghiên cứu.
1. Đặc điểm tâm sinh lí .
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
7
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Những nhà tâm lý học cho rằng: “Trẻ em ở lứa tuổi vị thành niên thường muốn
né tránh tiếp xúc với bố mẹ và ưa giao tiếp với bạn bè. Đối với đời sống xã hội
thì đây là điều quan trọng đối với các cháu. Ở độ tuổi này, các cháu muốn duy
trì một khoảng cách nhất định với bố mẹ, không thích bố mẹ xâm nhập vào thế
giới riêng tư và để ý những điều thầm kín của chúng”.
Vậy cho nên các cháu thường có các biểu hiện sau: Ít tâm sự, không hỏi han;
không thích sinh hoạt chung với gia đình; thay đổi tính nết đột ngột. Những thay
đổi này của các em đã khiến cho không biết bao nhiều ông bố bà mẹ cảm thấy
bực mình thật sự
Tuổi thanh thiếu niên cần phải khởi đầu với sự phân tách này và trẻ nổi loạn là
để đạt được điều này. Trẻ ở lứa tuổi này thách thức các nguyên tắc và các giá trị
theo cách thiết lập riêng những nguyên tắc và giá trị của trẻ. Thời thanh niên
không thể rời xa mọi người, nhưng trẻ sẽ xung đột và chạm trán với mọi người.
Trẻ ở lứa tuổi này có thể khiếm nhã hoặc cười nhạo cha mẹ và những nhân vật
có uy quyền khác, và không muốn ở với họ. Trong tâm trí của lứa tuổi thanh
thiếu niên, trẻ thách thức nhằm để đòi quyền tự quản và ý nói rằng trẻ không cần

bố mẹ, và thường coi thách thức giống như một phương pháp thử nghiệm sự
quan tâm của cha mẹ.
Do có sự thay đổi về cơ thể, nên trẻ sẽ bối rối vì liệu trẻ có sẵn sàng muốn lớn
lên hay không.
Các thay đổi về hoóc môn cũng khiến tính khí của trẻ thay đổi như mau nước
mắt, nhạy cảm hơn, nổi giận bất thình lình, tăng nhu cầu cho các hoạt động thể
chất và cười không đúng chỗ.
Lứa tuổi thanh thiếu niên bắt đầu thành lập các mối quan hệ của trẻ với các bạn
cùng độ tuổi để tìm ra những người bạn phù hợp với chúng.
Lứa tuổi thanh thiếu niên bắt đầu hiểu giới tính khác với khi trẻ còn nhỏ (nơi
mà tình bạn, các mối quan hệ lãng mạn và/hoặc các cảm xúc tiêu cực sâu sắc có
thể là bề nổi).
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
8
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Nhu cầu riêng tư của lứa tuổi này cao. Sự riêng tư sẽ giúp trẻ có nhận thức
mới về quyền hành và khả năng tự quản. Trẻ cần riêng tư để thử nghiệm những
điều của riêng chúng mà không có sự tham gia của cha mẹ.
Lứa tuổi thanh thiếu niên có thể cảm thấy mình nắm hết mọi quyền lực và mọi
kiến thức cùng một lúc, điều đó khiến chúng sợ sự thiếu hụt và thất bại.
ủa lứa tuổi thanh thiếu niên.
1.2. Một số vấn đề về ma tuý.
1.2.1. Khái niệm.
Ma túy là từ Hán Việt, với nghĩa: “ma” là tê mê, “túy” là say sưa. Như vậy, ma
túy là chất đưa đến sự say sưa, mê mẩn. Đây cũng là từ tiếng Việt dùng để dịch
chữ nước ngoài dùng để chỉ các chất gây nghiện thuộc loại nguy hiểm
nhất: thuốc phiện, morphine, heroin, cocain, cần sa và một số thuốc tổng hợp có
tác dụng tương tự morphine được sử dụng trong điều trị y tế. Như vậy, có thể
gọi nôm na: ma túy là chất đưa đến sự say sưa và mê mẫn, hay nói cách khác:

ma túy là chất gây nghiện.
Hiện có nhiều loại định nghĩa khác nhau về ma tuý.
Theo định nghĩa của tổ chức Y tế Thế giới đã được Tổ chức Văn hoá giáo dục
của liên hiệp quốc công nhận thì “Ma tuý là chất khi đưa vào cơ thể sẽ làm thay
đổi chức năng của cơ thể”
Tổ chức Y tế Thế giới (1982) đã phát triển định nghĩa sau: “Ma tuý theo
nghĩa rộng nhất là mọi thực thể hoá học hoặc là những thực thể hỗn hợp, khác
với tất cả những cái được đòi hỏi để duy trì một sức khoẻ bình thường, việc sử
dụng những cái đó sẽ làm biến đổi chức năng sinh học và có thể cả cấu trúc của
vật”. Trong cách hiểu đơn giản, điều đó có nghĩa là mọi vật chất khi đưa vào
trong cơ thể người sẽ thay đổi chức năng sinh lý học hoặc tâm lý học loại trừ
thực phẩm, nước và ôxy.
Luật phòng, chống ma tuý của Việt Nam tại điều 2 đã đưa ra một số định
nghĩa về ma tuý hoặc có liên quan đến khái niệm ma tuý như sau:
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
9
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
- Chất ma tuý là chất gây nghiện, chất hướng thần được quy định trong
các danh mục do Chính phủ ban hành.
- Chất gây nghiện là chất kích thích hoặc ức chế thần kinh, dễ gây tình
trạng nghiện đối với người sử dụng.
- Chất hướng thần là chất kích thích, ức chế thần kinh hoặc gây ảo giác,
nếu sử dụng nhiều lần có thể dẫn tới tình trạng nghiện với người sử dụng.
- Tiền chất là các chất không thể thiếu được trong quá trình điều chế, sản
xuất ma tuý được quy định do chính phủ ban hành.
- Thuốc gây nghiện, hướng thần là các loại thuốc chữa bệnh được quy
định trong danh mục do Bộ Y tế do chính phủ ban hành.
- Người sử dụng ma tuý là người sử dụng chất ma tuý, thuốc gây nghiện,
thuốc hướng thần và bị lệ thuộc vào chất này.

1.2.2 nguồn gốc ma túy.
Từ hàng ngàn năm trước Công nguyên, nhiều Bộ lạc trên thế giới đã biết
làm cho tinh thần sảng khoái và chống mệt mỏi bằng cách ăn hoặc hút một số
loại cây cỏ có chứa chất gây nghiện như cây thuốc phiện ở Châu Á, cây Cô ca ở
Nam Mỹ và cây Cần sa, cây Khát ở Châu Phi.Ban đầu, các loại cây này được sử
dụng trong các nghi lễ với mục đích ma thuật, vui thú và sau đó là được sử dụng
để chữa bệnh.Dần dần những người sử dụng bị lệ thuộc vào các loại cây này, họ
phải sử dụng nhiều lần trong ngày với số lượng tăng lên, cho đến khi họ không
thể rời bỏ được chúng. Chất gây nghiện của các loại cây cỏ đã tạo cho họ ảo giác
đê mê, tạo cảm giác hưng phấn và bay bổng…
Từ khoảng thế kỷ thứ III trước công nguyên đã có những tài liệu ghi nhận
việc sử dụng thuốc phiện. Vào năm 1860 tác giả Syndenham đã viết “trong số
những bài thuốc mà thượng đế đã ban phát cho con người, không có gì có thể
chữa bệnh hiệu quả như thuốc phiện”. Đó chính là quan điểm mà từ đó dẫn đến
lạm dụng thuốc phiện trong lịch sử loài người.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
10
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Vào năm 1806, Surterner đã phân lập được một chất tinh khiết đặc trưng
cho tác dụng chính của thuốc phiện và gọi là morphin bắt nguồn từ tên
morphurs, tên của một vị thần của giấc mơ thời Hy Lạp cổ đại. Cũng để chỉ tác
dụng của chất này, người ta còn gọi bằng tên Narcotic, nghĩa là mê mẫn, túy lúy.
Vào năm 1855 lần đầu tiên Gedecke đã chiết suất cocain từ lá cây Coca.
Đến năm 1880 Arnep chứng minh cocain có tác dụng gây tê tại chỗ. Cũng vào
thời gian này bác sỹ tâm thần người Do Thái là Dicmun Frơt dùng cocain để
chữa bệnh nghiện thuốc phiện và morphin, nhưng ít lâu sau người ta phát hiện ra
những tai họa của nó vì bản thân cocain cũng là chất gây nghiện mạnh.
Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, ngoài những sản phẩm có sẵn từ
thiên nhiên như: thuốc phiện, coca, cần sa, người ta dựa vào cấu trúc hóa học

của những chất có sẵn trong tự nhiên để từ đó bán tổng hợp nhằm thu được các
chất có cấu trúc tương tự và cũng có được những tác dụng dược lý tương tự. Mặt
khác, khi nghiên cứu cấu trúc của những chất có sẵn trong tự nhiên người ta đã
tổng hợp được các chất có khung cơ bản giống các chất có sẵn trong tự nhiên, có
tác dụng tương tự nhưng khắc phục được các nhược điểm có thể phục vụ trong y
học. Kết quả đã thu được hàng loạt các hợp chất khác nhau, có tác dụng khác
nhau được sử dụng vì mục đích y học. Tuy nhiên, do có những tính chất làm
thay đổi trạng thái, ý thức, tâm trạng … của người sử dụng nên nó ngày càng bị
lạm dụng ngoài mục đích y học và trở thành các chất ma túy bị cấm hoặc
khuyến cáo không nên sử dụng, bởi tác hại rất lớn của các chất này đối với mọi
lứa tuổi trong cộng đồng xã hội trên toàn thế giới. Người ta gọi đó là các chất
ma túy tổng hợp hay bán tổng hợp.
1.2.3 phân loại ma túy.
Có nhiều cách để phân loại ma túy. Sau đây là ba cách thường được sử
dụng: phân loại theo luật pháp, phân loại theo tác dụng và phân loại dựa theo
nguồn gốc sản sinh.
a. Phân loại theo luật pháp: Luật pháp chia ma túy làm hai nhóm: hợp pháp và
bất hợp pháp.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
11
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
- Ma túy hợp pháp
Những loại ma túy hợp pháp thông dụng:
- Rượu, bia
- Ni-cô-tin (thuốc lá)
- Ca-phê-in
- Thuốc bác sĩ cho toa như thuốc ngủ an thần (sedative-hypnotics) gồm
có: Ben-zô-đai-a-zê-pin (Benzodiazepines) như Serepax, Valium, Librium
- Một số dược phẩm trong nhóm amphetamies nhưdexamphetamine,

methylphenidate, phentermine
Những loại ma túy được xem là bất hợp pháp tại Úc gồm có:
- Cần sa (Cannabis)
- Bạch phiến (Heroin)
- Các loại gây ảo giác (Hallucinogens/Psychedelics): LSD, DMT,
Psilocybin, Psilocin, Mescaline, DOM (STP), Phencyclidine or PCP,
Ketamine
- Cô-ken (Cocaine)
- Mê-tha-qua-lôn (Methaqualone) và những loại gây nghiện (narcotics)
mua không có toa bác sĩ.
- Các loạiamphetamine bất hợp pháp nhưmethamphetamine, crystal
methamphetamine
b. Phân loại theo tác dụng
Phân loại theo tác dụng, ma túy được chia thành ba nhóm chính: kích
thích, ức chế thần kinh và gây ảo giác:
- Chất kích thích
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
12
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Thuốc kích thích là thuốc có tác dụng làm tăng nhanh hoạt động của hệ
thống thần kinh và nhiều bộ phận trong cơ thệ.Các loại thuốc kích thích bao
gồm:
- Ni-cô-tin (nicotine) trong thuốc lá
- Cà-phê-in (caffeine) trong trà, cà phê, các loại nước tăng lực (energy
drinks), sô-cô-la (chocolate), nước cô-ca cô-la (coke)
- Am-phê-ta-min và những loại thuốc cùng họ hoặc có công thức hoá học
rất gần nhưDexamphetamine,
Metamphetamine, Methylenedioxymethamphetamine
(MDMA), Methylpheniate

- Cô-ken – Cocaine
- Chất ức chế
Ức chế là ngăn cản hoặc làm suy giảm hoạt động.Thuốc ức chế thần kinh
có tác dụng làm suy giảm, làm chậm lại hoạt động của hệ thống thần kinh. Dưới
đây là một số loại thuốc ức chế thần kinh có tác dụng gây nghiện:
*. Thuốc có tác dụng an thần, gây ngủ
- Rượu(ethanol): Bia, rượu chát, rượu mạnh
- Benzô-đai-zê-pin (Benzodiazepines) là những thứ thuốc an thần loại nhẹ
hoặc thuốc ngủ.Những loại Ben-zô thông dụng như Librium, Antenax, Valium,
Propam,Mogadon, Dormicum, Nitepam, Alepam, Murelax, Serapax, Benzotran,
Rivotril, Euhypnos, Normison, Temaze, Rohypnol
* Thuốc giảm đau thuộc nhóm á phiện
Thuốc phiện (opium), morphine, pethidine, codein, bạch phiến (heroin),
methadone, buprenorphine
* Cần sa ở liều lượng nhẹ
* Những ma túy dạng bốc hơi hoặc dạng hít
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
13
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Xăng, thuốc chùi sơn, keo, dung dịch pha loãng sơn (paint thinner)
- Chất gây ảo giác
Thuốc gây ảo giác có tác dụng tạo ra ảo giác như thấy hoặc nghe những
điều không có thực, thấy thời gian và không gian thay đổi, thấy sự vật chung
quanh di chuyển hoặc thấy sự vật có màu sắc đậm hơn hay khác hơn bình
thường. Các loại thuốc gây ảo giác gồm có:
- LSD (lysergic acid diethylamide)
- DMT (dimethyltryptamine)
- Psilocybin (magic mushroom)
- Psilocin (magic mushroom)

- Mescaline (peyote cactus)
- DOM hay STP (chất tổng hợp từ Mescaline)
- MDMA (ecstasy, thuốc lắc) ở liều lượng mạnh
- Phencyclidine or PCP (angel dust)
- Ketamine
- Cần sa ở liều lượng mạnh (marijuana, hash, hash oil)
c. Phân loại dựa theo nguồn gốc sản sinh thì các chất ma túy gồm có: Ma túy tự
nhiên, ma túy bán tổng hợp và ma túy tổng hợp.
- Ma túy tự nhiên:
Ví dụ: thuốc phiện, cần sa… Đây là các chất ma túy có sẵn trong tự nhiên,
là những ancaloit của một số loài thực vật như: cây thuốc phiện (cây anh túc,
anh tử túc, a phiến ), cây cần sa (còn gọi là bồ đà, cây gai dầu), cây cô ca
- Ma túy bán tổng hợp:
Ví dụ như hêroin
- Ma túy tổng hợp:
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
14
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
Ví dụ như estasy,đá (hay là crystal meth), Morphine.
Các loại ma túy tổng hợp từ hóa chất độc hại thuốc nhóm amphetamin,
ketamin, methaphetamin… Các chất ma túy tổng hợp thường độc hại hơn thuốc
phiện 500 lần.
1.2.4 Tác hại của ma túy.
- Tác hại đối với cơ thể :
- Đối với hệ hô hấp: Các chất ma túy kích thích hô hấp gây tăng tần số thở trong
thời gian ngắn, sau đó sẽ gây ức chế hô hấp, nhất là khi dùng quá liều. Nhiều
trường hợp ngưng thở nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong, đôi khi
ngưng thở rất đột ngột.
Chẳng hạn một thanh niên đang cai nghiện đột ngột ngưng thở tử vong không rõ

nguyên nhân, khi giải phẫu tử thi thì phát hiện nạn nhân có bao heroin bởi một
màng mỏng rồi cấy dưới da để thuốc phóng thích từ từ, nhưng bao thuốc đột
nhiên vỡ và phóng thích quá nhiều gây ngộ độc.
Ngoài ra, sau khi dùng ma túy (nhất là cocaine) có thể gây phù phổi cấp, tràn khí
màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang, viêm tiểu phế quản tắc
nghẽn, viêm phổi, lên cơn hen phế quản
Theo thông tin trên tạp chí Medical Progress tháng 1 năm 1999, nhiều công trình
nghiên cứu của các tác giả Mỹ đã cho thấy có mối liên quan giữa hút ma túy
(nhất là cocaine) và ung thư phổi.
- Đối với hệ tim mạch: Các chất ma túy sẽ kích thích làm tăng nhịp tim, ảnh
hưởng trực tiếp lên tim, gây co thắt mạch vành tạo nên cơn đau thắt ngực, nặng
hơn có thể gây nhồi máu cơ tim. Chúng cũng là nguyên nhân của các rối loạn
nhịp đe dọa tính mạng người dùng ma túy. Ngoài ra còn gây nên tình trạng co
mạch làm tăng huyết áp.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
15
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
- Đối với hệ thần kinh: Ngoài tác dụng kích thích thần kinh giai đoạn đầu gây
hưng phấn, sảng khoái, lệ thuộc thuốc…, cũng có thể gây các tai biến như: co
giật, xuất huyết dưới nhện, đột quị
- Đối với hệ sinh dục: Không như người ta thường lầm tưởng, dùng ma túy sẽ
làm tăng khả năng tình dục. Ở người nghiện ma túy, khả năng tình dục suy giảm
một cách rõ rệt, và hậu quả này vẫn tồn tại sau khi ngưng dùng thuốc một thời
gian khá lâu. Ở những nam giới dùng ma túy trong thời gian dài sẽ bị chứng vú
to (gynecomastia) và bất lực. Còn ở phụ nữ sẽ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt,
rong kinh, tăng tiết sữa bất thường và vô sinh.
Ngoài ra, người dùng ma túy còn phải chịu những tác hại khác như: hoại tử tế
bào gan, ảo thính, ảo thị
* Ảnh hưởng đến bản thân :

- Ma tuý làm huỷ hoại sức khoẻ, làm mất khả năng lao động, học tập, làm cho
thần kinh người nghiện bị tổn hại. Dùng ma tuý quá liều có thể dẫn đến cái chết.
- Gây nghiện mạnh, sức khoẻ giảm sút. Tiêm chích ma tuý dùng chung bơm kim
tiêm không tiệt trùng dẫn đến lây nhiễm viêm gan vi rut B, C, đặc biệt là HIV
(dẫn đến cái chết). Tiêm chích ma tuý là một trong những con đường lây nhiễm
HIV phổ biến nhất tại Việt Nam. Người nghiện ma tuý có thể mang vi rut HIV
và lây truyền cho vợ/bạn tình của con cái họ.
- Thoái hoá nhân cách, rối loạn hành vi, lối sống buông thả, dễ vi phạm pháp
luật.
- Mâu thuẫn và bất hoà với bạn bè, thầy cô giáo và gia đình.
- Mất lòng tin với mọi người, dễ bị người khác lợi dụng, học tập giảm sút hoặc
bỏ học, ảnh hưởng đến tương lai tiền đồ, nếu đã có việc làm thì dễ bị mất việc
làm.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
16
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
- Ma tuý còn gây tác hại lâu dài cho con cái, nòi giống: các chất ma tuý ảnh
hưởng đến hệ thống hoocmon sinh sản, làm giảm khả năng sinh hoạt tình dục,
ảnh hưởng đến quá trình phân bào hình thành các giao tử, tạo cơ hội cho các
gien độc có điều kiện hoạt hoá, dẫn tới suy yếu nòi giống.
* Ảnh hưởng đến gia đình :
- Làm tiêu hao tiền bạc của bản thân và gia đình. Nhu cầu cần tiền để mua ma
tuý của người nghiện là rất lớn, mỗi ngày ít nhất từ 50.000-100.000,đ thậm chí
1.000.000 - 2.000.000đ/ ngày, vì vậy khi lên cơn nghiện người nghiện ma tuý có
thể tiêu tốn hết tiền của, tài sản, đồ đạc của gia đình vào việc mua ma tuý để
thoả mãn cơn nghiện của mình, hoặc để có tiền sử dụng ma tuý, nhiều người đã
trộm cắp, hành nghề mại dâm, hoặc thậm chí giết người, cướp của.
- Sức khoẻ các thành viên khác trong gia đình giảm sút (lo lắng, mặc cảm, ăn
không ngon, ngủ không yên vì trong gia đình có người nghiện)

- Gây tổn thất về tình cảm (thất vọng, buồn khổ, hạnh phúc gia đình tan vỡ, ly
thân, ly hôn, con cái không ai chăm sóc )
- Gia đình tốn thời gian, chi phí chăm sóc và điều trị các bệnh của người nghiện
do ma tuý gây ra.
* Ảnh hưởng đến xã hội :
- Gây mất trật tự an toàn xã hội, gia tăng các tệ nạn xã hội: Lừa đảo, trộm cắp,
giết người, mại dâm, băng nhóm
- Ảnh hưởng đến đạo đức, thuần phong mỹ tục lâu đời của dân tộc. Làm giảm
sút sức lao động sản xuất trong xã hội. Tăng chi phí ngân sách xã hội cho các
hoạt động ngăn ngừa, khắc phục, giải quyết các hậu quả do ma tuý đem lại. Ma
tuý còn là nguồn gốc, là điều kiện nảy sinh, lan truyền đại dịch HIV/AIDS (một
hiểm hoạ toàn cầu chưa có thuốc chữa).
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
17
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
1.2.5 Những biểu hiện thường gặp của người nghiện ma túy.
* Người vừa sử dụng ma túy (Heroin, thuốc phiện):
- Sau khi vừa sử dụng ma túy, người nghiện ma túy ở trạng thái tinh thần hưng
phấn, hoạt bát, dễ bị khiêu khích, gây gổ đánh nhau.
- Sau khi sử dụng ma túy từ 5 đến 10 phút có thể thấy một số dấu hiện như: mắt
đỏ (nhất là gò má và quầng mắt), ướt, đồng tử co nhỏ, giọng nói khàn khàn, uống
nhiều nước lạnh, nói nhiều không mạch lạc, cử động thiếu chính xác, vò đầu bứt
tai, gãi tay chân, đi đứng xiêu vẹo
- Giai đoạn sau: người nghiện thường tìm chỗ yên tĩnh, nằm thưởng thức cơn phê,
nằm như ngủ nhưng lại chưa ngủ, hút nhiều thuốc lá, sau đó sẽ ngủ sâu, dài.
Những người làn đầu tiên sử dụng ma túy có thể thấy dấu hiệu choáng váng
khó chịu, buồn nôn và nôn.
Tùy liều lượng và loại ma túy, mức độ nghiện nặng nhẹ, các dấu hiệu trên sẽ
có những biểu hiện ở mức độ khác nhau.

* Biểu hiện người nghiện ma túy
- Thường thay đổi giờ giấc sinh hoạt: đêm thức khuy, ngày dậy muộn.
- Quan hệ với những người có lối sống buông thả hoặc nghiện ma túy. Tụ tập đàn
đúm với bạn bè xấu, với người đã nghiện ma túy ở nơi kín đáo, vắng người,
thường xuyên tới các địa bàn có tổ chức sử dụng, buôn bán ma túy.
- Đi lại có quy luật: cứ đến một giờ nhất định lại tìm cách để đi như tìm đến chỗ
khuất, nhà vệ sinh, phòng kín để sử dụng ma túy.
- Xa lánh bạn tốt, ngại tiếp xúc với mọi người, kể cả với người thân trong gia
đình, nhu cầu sử dụng tiền ngày càng tăng, sử dụng tiền không có lý do chính
đáng, thường xuyên xin tiền của người thân, bán đồ đạc của cá nhân hoặc của gia
đình, nợ nần nhiều, ăn cáp vặt.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
18
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
- Người lừ đừ mệt mỏi, lười lao động, không chăm lo vệ sinh cá nhân. Nếu là học
sinh thì sức học giảm sút, hay nghỉ học hoặc đến lớp muộn, trong lớp hay ngáp
vặt, ngủ gật, sức khỏe giảm sút, da xanh tái, môi thâm, sống luộm thuộm, ngại
tắm giặt.
Tùy theo loại ma túy sử dụng và mức độ nghiện nặng hay nhẹ mà các biểu hiện
trên rõ rang hay thoảng qua. Muốn biết chính xác cần xét nghiệm để tìm chất ma
túy trong nước tiểu hoặc trong máu.
* Các triệu chứng của người nghiện meth.ice (ma túy đá)
- Không ngủ được, thức 3-10 ngày liên tục.
- Nhạy cảm với âm thanh, tiếng ồn
- Các hoạt động thể chất liên tục,
- Cảm giác sâu bọ ở dưới da, dẫn đến cào rách mặt mũi, tay chân.
- Nhức đầu, chóng mặt…
- Không muốn ăn
- Nôn oẹ, nấc cụt, co thắt

- Tim đập nhanh, huyết áp tăng, mồ hôi tiết ra nhiều.
- Có các dụng cụ hút như ống hút, lưỡi lam cạo râu…
- Có các dụng cụ tiêm như ống tiêm, thìa…
2. Cơ sở thực tiễn.
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
19
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
2. 1. Tình hình bức xúc của ma tuý ở Việt Nam
Tính đến năm 2012 cả nước có khoảng 170.000 người nghiện ma túy. So với
cuối năm 1994, số người nghiện ma túy đã tăng khoảng 2,7 lần với mức tăng
xấp xỉ 10.000 người nghiện mỗi năm. Người nghiện ma túy đã có 63/63 tỉnh,
thành phố, khoảng 90% quận, huyện, thị xã và gần 60% xã, phường, thị trấn trên
cả nước.
Cơ cấu người nghiện ma túy theo vùng miền cũng đã có những thay đổi đáng
kể. Nếu như giữa những năm 90 của thế kỷ trước, nghiện ma túy chủ yếu phổ
biến ở người dân tại các tỉnh miền núi phía Bắc thì từ giữa những năm 2000 đã
tăng mạnh xuống vùng đồng bằng sông Hồng và khu vực miền Đông Nam bộ.
Năm 1994 có tới hơn 61% người nghiện ma túy ở Việt Nam thuộc khu vực các
tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc thì tới năm 2009 tỷ lệ này là gần 30%.
Ngược lại, tỷ lệ người nghiện ma túy thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng trong
tổng số người nghiện ma túy của cả nước đã tăng từ 18,2% lên 31% trong cùng
kỳ. Tương tự, tỷ lệ người nghiện ma túy thuộc các tỉnh miền Đông Nam bộ đã
tăng từ 10,2% lên 23%.
Độ tuổi của người nghiện ma túy cũng có xu hướng trẻ hóa. Cuối năm 2010,
gần 70% người nghiện ma túy ở độ tuổi dưới 30 trong khi năm 1995 tỷ lệ này
chỉ khoảng 42%. Hơn 95% người nghiện ma túy ở Việt Nam là nam giới. Tuy
nhiên, tỷ lệ người nghiện là nữ giới cũng đang có xu hướng tăng trong những
năm qua.
Theo số liệu khảo sát của Bộ Lao động Thương binh và Xã hội tại thời điểm

cuối năm 2009, đa số người nghiện ma túy có trình độ văn hóa thấp, khoảng
10% không biết chữ, 59% có trình độ văn hóa từ tiểu học tới trung học cơ sở. Có
khoảng 2/3 số người nghiện chưa từng được đào tạo nghề; gần 20% đã được học
nghề nhưng không được cấp bằng, chứng chỉ; khoảng 12% được đào tạo nghề
một cách chính quy, được cấp bằng, chứng chỉ tốt nghiệp. Đa số người nghiện
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
20
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
ma túy không có nghề nghiệp ổn định, chi tiêu chủ yếu từ nguồn hỗ trợ của gia
đình, thu nhập hợp pháp chỉ bằng 1/3 số tiền chi cho ma túy.
Loại ma túy được sử dụng và hình thức sử dụng ma túy cũng có nhiều thay đổi
phức tạp. Thay cho vai trò của thuốc phiện trong hơn 10 năm trước đây, heroin
hiện là loại ma túy được sử dụng chủ yếu ở Việt Nam, có tới 96,5% người
nghiện thường xuyên sử dụng heroin trước khi tham gia cai nghiên. Mặc dù tỷ lệ
người nghiện thuốc phiện và các chất kích thích dạng Amphetamine (ATS hay
ma túy tổng hợp) tương đương nhau, khoảng 1,2% - 1,4% nhưng theo đánh giá
của Cơ quan phòng chống tội phạm và ma túy của Liên hợp quốc (UNODC),
việc lạm dụng ATS, đặc biệt là Methamphetamine, đang có xu hướng gia tăng
trong người nghiện ma túy tại Việt Nam, nhất là khi Việt Nam nằm trong khu
vực Đông Nam Á là khu vực chiếm ½ số người lạm dụng loại ma túy này trên
toàn thế giới. Việc gia tăng lạm dụng các loại ma túy tổng hợp khiến cho công
tác phòng ngừa và cai nghiện phục hồi cho nhóm người nghiện ma túy gặp rất
nhiều khó khăn.
Cách thức sử dụng ma túy cũng có nhiều thay đổi. Nếu như năm 1995 chỉ có
chưa đến 8% số người nghiện tiêm chích ma túy và hơn 88% chủ yếu hút, hít thì
tới cuối năm 2009 số người chích ma túy chiếm hơn ¾ tổng số người nghiện ma
túy của cả nước. Hình thức sử dụng ma túy chủ yếu là tiêm chích với việc dùng
chung bơm kim tiêm đã dẫn tới tỷ lệ lây nhiễm HIV cao trong nhóm người
nghiện chích ma túy (17,2%). Theo số liệu từ Bộ Y tế, người nghiện chích ma

túy cũng là nhóm đối tượng chiếm tỷ lệ cao nhất trong số những người nhiễm
HIV ở Việt Nam (41,1% tính đến cuối tháng 6/2011).
Bên cạnh những hậu quả liên quan tới HIV/AIDS, xấp xỉ 50% số người nghiện
được khảo sát năm 2009 cho biết họ đã gặp những vấn đề về sức khỏe tâm thần
như lo lắng, trầm cảm, mất ngủ, ảo giác, căng thẳng thần kinh trong 12 tháng
trước khi tham gia cai nghiện, trong đó 11,4% thường xuyên hoặc luôn luôn gặp
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
21
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
những vấn đề như vậy. Một tỷ lệ tương tự người nghiện ma túy thường gặp các
vấn đề về sức khỏe thể chất.
Bên cạnh những hệ lụy về tài chính và sức khỏe do sử dụng ma túy, hơn 1/3 số
người nghiện ma túy tham gia cuộc khảo sát trên còn cho biết đã gặp những khó
khăn, mâu thuẫn trong quan hệ với người thân trong gia đình.
Ngoài ra, nghiện ma túy là nguồn gốc, nguyên nhân tiềm tàng phát sinh nhiều loại
tội phạm xâm phạm trật tự xã hội như giết người, cướp của, trộm cắp, cố ý gây
thương tích, bạo lực gia đình… Số liệu khảo sát của Bộ Lao động - Thương binh
và Xã hội cho thấy, có gần 38% số học viên được tiếp nhận và hỗ trợ cai nghiện
tại các Trung tâm đã có tiền án hoặc tiền sự. Theo số liệu từ Bộ Công an, khoảng
11% trong tổng số 143.196 người nghiện có hồ sơ quản lý của cả nước cuối năm
2010 đang được quản lý tại các Trại giam, Cơ sở Giáo dưỡng, Trường giáo dưỡng
do ngành Công an quản lý do có các hành vi vi phạm pháp luật hình sự.
Như vậy, có thể thấy tình hình lạm dụng ma túy ở Việt Nam vẫn đang diễn biến
phức tạp và có xu hướng gia tăng cùng với việc xuất hiện nhiều loại ma túy mới,
hình thức sử dụng ma túy không an toàn làm tăng nguy cơ lây nhiễm HIV. Đa số
người nghiện ma túy có trình độ văn hóa thấp, chưa được đào tạo nghề và không
có việc làm ổn định, thường gặp các vấn đề về sức khỏe, kinh tế khó khăn, nhiều
người không được sự hỗ trợ của người thân, gia đình.
2.1.2 Tình hình bức xúc của ma tuý trên địa bàn tỉnh Quảng Bình.

Theo số liệu thống kê, trên địa bàn tỉnh Quảng Bình hiện có khoảng 15.000 đối
tượng liên quan đến ma tuý ở hầu hết các xã, phường, thị trấn. Số người nghiện
ma tuý tăng dần theo hàng năm và không ít đối tượng là học sinh, sinh viên có
tuổi đời còn rất trẻ.
Tỉnh Quảng Bình có địa hình đồi núi hiểm trở, Các đường giao thông quan
trọng như đường quốc lộ 1A, quốc lộ 15A, quốc lộ 12A, đường Hồ Chí Minh,
đường sắt Bắc - Nam; tỉnh lộ 20, 16, 10, 14 Cửa khẩu quốc tế Cha Lo và một
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
22
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
số cửa khẩu khác nối liền với nước Cộng hoà dân chủ Nhân dân Lào. Vì vậy,
tình hình tội phạm về ma tuý vẫn diễn biến phức tạp khiến cho việc đấu tranh,
điều tra, xử lý của cơ quan chức năng gặp rất nhiều khó khăn, hết sức phức tạp,
manh động, liều lĩnh, chống trả quyết liệt các lực lượng chức năng.
Tính đến tháng 11/2012 có 7/7 huyện, thành phố; 119/159 xã, phường, thị trấn;
2787 đối tượng liên quan đến ma túy, trong đó 935 người nghiện.
Về độ tuổi: 06 đối tượng dưới 16 tuổi chiếm 0,20%; từ 16-18 tuổi có 57 đối
tượng chiếm 3,2%; độ tuổi từ 18-30 tuổi có 1.057 đối tượng chiếm 42,9%. Trên
30 tuổi có 602 đối tượng chiếm 33,73%; đối tượng là học sinh, sinh viên 33 đối
tượng chiếm 1,85%.
Các huyện như: Quảng Ninh, Tuyên Hóa, Quảng Trạch và Thành Phố Đồng Hới
có số đối tượng nhiều nhất chiếm 70% số đối tượng vi phạm.
Năm 2012, các lực lượng chức năng đã phát hiện, điều tra, xử lý hơn 115 vụ, bắt
trên 197 đối tượng, thu giữ gần 183,45 kg heroin, 50 kg thuốc phiện, hơn 158,28
kg cần sa, 127,76 viên ma tuý tổng hợp, 258.230.000đ; 130 điện thoại di động; 3
xe ô tô,34 xe máy, 50 viên đạn súng thể thao, 01 kiếm, 03 dao và một số vật
dụng khác. Triệt phá hơn 3,8 ha cây trồng có chứa chất ma tuý.
Đã truy tố, xét xử 978 vụ án/ 687 bị cáo (tăng 12% cả về số vụ án và bị cáo).
Trong đó có 194 bị cáo bị tuyên án tử hình hoặc tù chung thân, 215 bị cáo bị

tuyên phạt tù từ 15 năm trở lên, 121 bị cáo bị phạt tù từ 7 - 15 năm tù.
Tệ nạn ma túy, mại dâm đã làm tăng số người lây nhiễm HIV/AIDS tại cộng
đồng dân cư.
2.1.3. Quan điểm của Đảng và nhà nước về phòng chống ma tuý.
Trước tình hình tội phạm ma túy và số người nghiện ma túy gia tăng như
hiện nay; số vụ án buôn bán, vận chuyển ma túy được phát hiện có khối lượng
ma túy ngày càng lớn; các đối tượng tội phạm ma túy hoạt động ngày càng tinh
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
23
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
vi, liều lĩnh và đặc biệt nguy hiểm; đời sống gia đình những con nghiện hết sức
khó khăn dẫn theo những hệ lụy xấu về tinh thần, kinh tế, văn hóa, mất an ninh
trật tự xã hội. Trên địa bàn tỉnh Quảng Bình hiện vẫn còn nhiều điểm nóng về
ma túy.
Nhằm nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và quần chúng nhân dân về
tác hại của ma tuý, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan tổ chức trong việc
tham gia phòng, chống ma tuý, góp phần ổn định an ninh trật tự và phát triển
kinh tế trên địa bàn tỉnh. Theo kế hoạch công tác phòng, chống ma tuý năm
2012 của UBND tỉnh, Tỉnh Quảng Bình sẽ kiềm chế gia tăng tội phạm và người
nghiện ma tuý, ngăn chặn có hiệu quả các đường dây mua bán, vận chuyển ma
tuý đưa vào địa bàn tỉnh; tập trung giải quyết các tụ điểm phức tạp về ma tuý;
không để phát sinh trồng và tái trồng cây có chất ma tuý; kiểm soát chặt chẽ các
hoạt động hợp pháp liên quan đến ma tuý, không để tội phạm ma tuý lợi dụng
điều chế sản xuất ma tuý tổng hợp. Đồng thời, tổ chức các hình thức cai nghiện
ma tuý bắt buộc, cai nghiện ma tuý tại gia đình và quản lý sau cai, phấn đấu
giảm từ 3 đến 5% số người nghiện ma tuý, giảm tỷ lệ tái nghiện ma tuý từ 10
đến 15%; giữ vững các xã không có tệ nạn ma tuý và giảm dần tệ nạn ma tuý ở
các xã phức tạp, giảm từ 3 đến 5% số xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma tuý.
Một trong những giải pháp cơ bản để thực hiện mục tiêu trên, đó là: Tăng cường

sự lãnh đạo của Đảng, vai trò quản lý nhà nước trong công tác phòng, chống ma
tuý.
Cấp ủy Đảng cần tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm Chỉ thị số 21-
CT/TW của Bộ Chính trị, Chỉ thị số 15-CT/TU của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ
trong lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống và kiểm soát ma tuý ở đơn vị, địa
phương. Mỗi cán bộ, đảng viên phải gương mẫu thực hiện các quy định của
Đảng, Nhà nước về công tác phòng, chống và kiểm soát ma tuý; có trách nhiệm
giáo dục con em, người thân mình tham gia phòng, chống ma tuý. Tích cực đi
đầu và tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia vào cuộc vận động "Toàn dân
đoàn kết xây dựng đời sống văn hoá khu dân cư", phong trào "Phát hiện, tố giác
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
24
Đề tài: Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Bình với công tác phòng chống tệ nạn ma tuý cho
thanh thiếu niên
tội phạm" giữ vững an ninh trật tự trong đơn vị, gia đình, địa phương nơi cư trú.
Xây dựng gia đình, cụm dân cư không có người nghiện ma tuý và tội phạm ma
tuý. Lấy công tác phòng, chống ma tuý là một tiêu chí để đánh giá hiệu quả, chất
lượng hoạt động của cấp uỷ Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội và
cán bộ đảng viên.
Tăng cường lãnh đạo trực tiếp của các cấp uỷ Đảng, sự quản lý điều hành của
chính quyền các cấp, phát huy vai trò của mặt trận tổ quốc các tổ chức thành
viên và sự ủng hộ tham gia của các tầng lớp nhân dân trong phong trào phòng
chống tội phạm, tệ nạn xã hội nói chung và việc xây dựng mô hình, nhân điển
hình tiên tiến nói riêng, tạo động lực thúc đẩy kinh tế phát triển, giữ vững
an ninh trật tự ở từng địa bàn dân cư trong tỉnh.
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG, NGUYÊN NHÂN, HẠN CHẾ CỦA CÔNG
TÁC PHÒNG CHỐNG TỆ NẠN MA TUÝ TRONG THANH THIẾU NIÊN
TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH QUẢNG BÌNH.
2.1. Tình hình nghiện hút ma tuý trong thanh thiếu niên trên địa bàn tỉnh
Quảng Bình.

Tệ nạn ma túy diễn ra ở nhiều thành phần lứa tuổi khác nhau, trong đó tập trung
vào lứa tuổi thanh thiếu niên, những chủ nhân tương lai của đất nước là lực
lượng lao động chính của xã hội. Do những mặt trái của kinh tế thị trường với sự
buông lỏng, thiếu sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội mà một bộ
phận không nhỏ thanh thiếu niên trong tỉnh đã không làm chủ được mình bị
cuốn theo lối sống ăn chơi, đua đòi, bị lôi kéo sa ngã vào các tệ nạn xã hội trong
đó có tệ nạn ma túy.Tình hình nghiện ma túy đang diễn biến phức tạp, đặc biệt
là nghiện ma túy tổng hợp, sử dụng ma túy trong vũ trường, nhà hàng đang là
mối lo của toàn xã hội. Đối tượng phạm tội ma túy gồm nhiều độ tuổi khác
nhau, nhưng gần đây bọn tội phạm chuyên nghiệp tìm mọi cách lôi kéo trẻ em
tham gia buôn bán ma túy để không bị xử lí hình sự.
Việc sử dụng ma túy trong vũ trường, nhà hàng của thanh thiếu niên đang có
xu hướng gia tăng, đây là mối lo ngại của các gia đình và toàn xã hội. Số lượng
GVHD: Trần Thị Ánh Tuyết SVTH: Lê Đình Linh
25