B GIÁO DC VẨ ẨO TO
TRNG I HC M TP. HCM
BÁO CÁO KHÓA LUN TT NGHIP
Tên đ tài:
PHÂN LP VÀ KHO SÁT HOT TÍNH
KHÁNG NM, KHÁNG KHUN CA VI
SINH VT NI SINH TRONG CÂY MUNG
TRÂU (Cassia alata L.)
KHOA: CÔNG NGH SINH HC
CHUYÊN NGÀNH: NÔNG NGHIP - C
t Linh
SVTH : Phm Th Nguyt Hng
MSSV: 1053010210
Khóa: 2010 2014
Tp. H Chí Minh, tháng 05
LI C
hoàn thành đ tài này, em xin gi li cm n đn các Thy Cô khoa Công Ngh
Sinh Hc, Trng i hc M Thành ph H Chí Minh đã ging dy và truyn đt
kin thc cho em trong sut nhng nm va qua đ em làm tt đ tài khóa lun này.
Em xin gi cm n sâu sc ti cô Dng Nht Linh đã tn tình hng dn, ch bo
em trong sut thi gian em thc hin đ tài. Em xin cm n thy Nguyn Vn Minh,
ngi đã truyn đt cho chúng em nhiu kinh nghim quý báu.
Em xin cm thy an Duy Pháp, ch Võ Ngc Yn Nhi và ch Nguyn Th M
Linh, nhng ngi anh, ngi ch luôn ng h, giúp đ em trong lúc làm đ tài.
Bên cnh đó, tôi xin cm n các bn ca tôi, các bn sinh viên hc vic Phòng thí
nghim Công ngh Vi sinh đã luôn quan tâm, giúp đ tôi trong quá trình thc hin đ
tài này.
Cui cùng con xin cm n Ba, M, cm n gia đình đã luôn bên con, to mi điu
kin tt nht đ con hoàn thành vic hc ca mình.
Em xin gi li chúc sc khe đn tt c ngi thy, ngi cô đáng kính khoa Công
ngh sinh hc, Trng i hc m Thành ph H Chí Minh, xin chúc thy cô ngày
càng gt hái đc nhiu thành công.
Tôi xin chúc các bn ca tôi s luôn luôn thành công trên con đng bc vào đi,
cng hin tài nng và sc tr cho tng lai đt nc.
Xin chân thành cm n.
Sinh viên thc hin
Phm Th Nguyt Hng
Tháng 5/2014
KHÓA LUN TT NGHIP DANH MC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG i
DANH MC HÌNH NH
Hình 1.1 Cây mung trâu (Cassia alata L.) 8
Hình 2.1 Staphylococcus aureus 8
Hình 2.2 Escherichia coli 9
Hình 2.3 Salmonella typhi 10
Hình 2.4 Pseudomonas aeruginosa 11
Hình 3.1 Candida albicans 12
Hình 3.2 Microsporum gypseum 15
Hình 3.3 Trichophyton rubrum 16
Hình 3.4 Kt qu vòng kháng khun gây bnh ca vi khun th nghim 26
Hình 3.5 Kt qu vòng kháng khun gây bnh ca vi nm ni sinh 28
Hình 3.6 Kt qu kháng nm ca vi khun 30
Hình 3.7 Cách b trí mi kháng 31
Hình 3.8 Phân lp vi nm ni sinh trên PDA có b sung kháng sinh
Chloramphenico41l 0,05% (A), phân lp vi khun ni sinh trên TSA (B) i
chng (C). 43
Hình 3.9 Cy ria vi khun ni sinh trên NA (A), cnh ca si nm trên PDA (B).43
Hình 3.10 Hình nh nhum Gram ca mt s chng vi khun ni sinh. 46
Hình 3.11 nh tính kh S.typhi ca mt s chng vi khun ni sinh 48
Hình 3.12 nh tính kh Pseudomonas aeruginosa ca mt s chng vi
nm ni sinh 51
Hình 3.13 nh tính kh m ca 4 chng vi khun ni sinh 54
Hình 3.14 nh tính kh m ca chng NR1 ni sinh 57
Hình 3.15 Kt qu quan sát vi th ca chng vi nm NR1 60
KHÓA LUN TT NGHIP DANH MC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG ii
DANH MC BNG
Bng 3.1 Kt qu i th chng vi khun ni sinh 40
Bng 3.2 Kt qu i th nm ni sinh 41
Bng 3.3 Kt qu quan sát vi th vi khun ni sinh 44
Bng 3.4 Kt qu kh háng vi khun gây bnh ca vi khun ni sinh t cây
mung trâu 47
Bng 3.5 ng kính vòng kháng khun ca 3 chng vi khun ni sinh t cây mung
trâu và Salmonella Typhi 48
Bng 3.6 Kt qu kh n gây bnh ca vi nm ni sinh t cây
mung trâu 50
Bng 3.7 ng kính vòng kháng khun ca 3 chng vi nm ni sinh t cây mung
trâu và Pseudomonas aeruginosa 51
Bng 3.8 Kt qu nh tính kh m gây bnh ca vi khun ni sinh t
cây mung trâu 52
Bng 3.9 ng kính vòng kháng nm gây bnh ca vi khun ni sinh t cây mung
trâu 54
Bng 3.10 Kt qu nh tính kh m gây bnh ca vi nm ni sinh t
cây mung trâu 56
Bng 3.11 ng kính vòng kháng vi nm gây bnh ca vi nm ni sinh t cây mung
trâu 58
Bng 3.12 Kt qu nh danh sinh hóa chng R5 59
Bng 3.13 Kt qu nh danh sinh hóa chng L10 59
KHÓA LUN TT NGHIP DANH MC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG iii
DANH MC BIU
Biu đ 3.1 So sánh ng kính vòng kháng Salmonella Typhi ca các chng vi
khun th nghim 49
Biu đ 3.2 So sánh ng kính vòng kháng Pseudomonas aeruginosa ca các chng
vi nm th nghim 52
Biu đ 3.3 So sánh ng kính vòng kháng Candida albicans ca các chng vi khun
th nghim 55
Biu đ 3.4 So sánh ng kính vòng kháng Trichophyton rubrum ca các chng vi
khun th nghim 56
KHÓA LUN TT NGHIP DANH MC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG iv
DANH MC CÁC T VIT TT
ANOVA One-way analysis of variance
C. albicans Candida albicans
Cs. Cng s
E.coli Escherichia coli
M. gypseum Microsporum gypseum
NA Nutrient Agar
P.aeruginosa Pseudomonas aeruginosa
PDA Potato Dextrose Agar
S. aureus Staphylococcus aureus
S.typhi Salmonella typhi
T. mentagrophytes Trichophyton mentagrophytes
T. rubrum Trichophyton rubrum
TSA Trypticase Soy Agar
KHÓA LUN TT NGHIP MC LC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG v
MC LC
DANH MC HÌNH NH i
DANH MC BNG ii
DANH MC BIU iii
DANH MC CÁC T VIT TT iv
MC LC v
T VN 1
PHN 1: TNG QUAN TÀI LIU 4
1. VI SINH VT NI SINH VÀ CÂY MUNG TRÂU (Cassia alata L.) 5
1.1. c v vi sinh vt ni sinh 5
1.2. Tình hình nghiên cu trên th gii 6
1.3. Tình hình nghiên cc 7
1.4. c v cây mung trâu (Cassia alata L.) 7
2. TNG QUAN V VI KHUN GÂY BI 8
2.1. Staphylococcus aureus 8
2.2. Escherichia coli 9
2.3. Salmonella typhi 10
2.4. Pseudomonas aeruginosa 11
3. TNG QUAN V VI NM GÂY BI 12
3.1. Candida albicans 12
3.1.1. Phân loi 12
3.1.2. c tính sinh lý ca Candida albicans 13
KHÓA LUN TT NGHIP MC LC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG vi
3.1.3. Bnh do nm Candida gây ra 14
3.2. Dermatophytes 14
3.3. Microsporum gypseum 15
3.4. Trichophyton 16
PHN 2: VT LIU 18
1. M VÀ THI GIAN NGHIÊN CU 19
1.1. Vt liu 19
1.2. Thit b, dng cng 19
1.2.1.Thit b 19
1.2.2. Dng c 19
ng và hóa cht 20
M 20
2.1. B trí thí nghim 20
22
2.2.1. Ly mu 22
2.2.2. X lý mu và phân lp 22
2.2.3. Làm thun 23
nh kh i kháng vi khun, vi nm gây bnh ca vi sinh vt ni
sinh 24
nh danh 31
ng kê s liu 38
PHN 3: KT QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 39
3. KT QU PHÂN LP VI SINH VT NI SINH VÀ THO LUN 40
KHÓA LUN TT NGHIP MC LC
SVTH: PHM TH NGUYT HNG vii
3.1. i th 40
3.1.1. Vi khun ni sinh 40
3.1.2. Vi nm ni sinh 41
3.2. Quan sát vi th 44
3.3. Kt qu th i kháng gia vi sinh vt ni sinh và vi khun gây bnh. 46
3.3.1. Kt qu th hot tính kháng khun ca vi khun ni sinh t cây mung
trâu 46
3.3.2. Kt qu th hot tính kháng khun ca vi nm ni sinh t cây mung trâu
49
3.4. Kt qu th i kháng gia vi sinh vt ni sinh và vi nm gây bnh 52
3.4.1.Kt qu th hot tính kháng vi nm ca vi khun ni sinh t cây mung trâu .
52
3.4.2.Kt qu th hot tính kháng vi nm ca vi nm ni sinh t cây mung trâu 56
3.5. Kt qu nh danh sinh hóa 58
3.5.1. Chng R5 58
3.5.2. Chng L10 59
3.6. Kt qu chng vi nm NR1 60
3.7. Tho lun 60
PHN 4: KT LUN VÀ KIN NGH 62
4. KT LUN VÀ KIN NGH 63
4.1. Kt lun 63
4.2. Kin ngh 63
TÀI LIU THAM KHO 65
PH LC 70
KHÓA LUN TT NGHIP T V
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 1
T VN
KHÓA LUN TT NGHIP T V
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 2
Vi sinh vt ni sinh là nhng vi sinh vt sng bên trong hu ht tt c thc
vt mà không gây bt k ng tiêu cn thc vt (Bacon và cs., 2010),
y các quá trình chuyn hóa trong cây, s phát trin lông r mt cách mnh
m và gim s kéo dài r (Harari và cs., 1988), giúp loi b các cht gây ô nhim
ng các cht khoáng,
nh (Fahey và cs., 1991), sn sinh cht chuyn hóa có th
phát hin thành các loi thuc m u tr có hiu qu các bnh ngi, thc
vng vt (Strobel và cs., 2003). Trong nhu nghiên
cp trung vào các ho sinh hc ca nm và vi khun ni sinh (Strobel,
2003). Do chúng sng trong mt môi trng ti nh - trong mô thc v
có th có nhiu hot tính sinh hc hn các vi khun vùng r
hoc bt k vi khu c phân lp t b mt cây trng hoc t
(Dowler và cs., 1974; Andrews, 1992). Không nhng th
, cs.
Bacillus subtilis, Staphylococcus aureus,
Pseudomonas aeruginosa, Candida albicans. u nghiên cu v vi khun
ni sinh trong các loài cây Vin Th Thu Hà và cs
phân lc vi khun ni sinh trong mt s loi c ip và
Nguyn Ái Chi (2009), phân lc tính ca vi khun ni sinh trong
cây khóm trt phèn huyn Bn Lc, tnh Long An, Vit Nam.
T lâu, muc dân gian s dt bài thuc quý. Mung
trâu còn có tên khác là mung xc lác (Cassia alata L.), thuc dng cây tho, cao
khong 1,5m. Lá kép hình lông chim. Hoa to, chùm hoa dài cao, màu vàng cam.
Qu u mang 2 cánh ln 2 bên. Lá và hoa có mùi hôi. Cây muc tính
là nhng cành lá m ra vào bui sáng và khép lc trng và
mc lan rng khi tit nóng. Trong Y hc c truyn, mung trâu có hai
KHÓA LUN TT NGHIP T V
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 3
công dng chính là cha bnh ngoài da và làm thuc nhun tràng (Cây mung trâu
cha bnh ngoài da và làm thuc nhun tràng, 2012). Hin nay các nghiên cu còn
cho thy kh n ca dch chit lá mung trâu (Cassia alata L.) (Võ
Th c mt flavonglucosid là kaempferol-3-O-
sophorosid t dch chit cn ca lá cây mung trâu (Planichamy và Nagarajan,
2007). Vì thi ng rt thích h nghiên cu v vi khun ni
sinh vì mung trâu là mt loi cây hoang di, nc trn s
di phát trin rt tu này cho thy kh n
ni sinh bên trong cây mung trâu là rt cao.
T n hành thc hin tài nghiên cPHÂN LP VÀ
KHO SÁT HOT TÍNH KHÁNG NM, KHÁNG KHUN CA VI SINH
VT NI SINH TRONG CÂY MUNG TRÂU (Cassia alata L.)
Mc tiêu nghiên cu:
Phân lp vi khun và vi nm ni sinh.
Kho sát kh kháng vi khun và vi nm gây bnh ca vi sinh vt ni sinh
nh danh chng vi sinh vt ni sinh có hiu qu cao.
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 4
PHN 1: TNG QUAN TÀI
LIU
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 5
1.VI SINH VT NI SINH VÀ CÂY MUNG TRÂU (Cassia alata L.)
1.1. S lc v vi sinh vt ni sinh
Vi khun ni sinh là vi khun sng trong mô thc vc tìm thy vùng r, r,
thân, lá, qu ca thc vt. Vùng r t phát nhiu vi khun ni sinh chui vào r,
sng ni sinh; sau khi xâm nhp vào cây ch có th tp trung ti v trí xâm
nhp hoc di chuy n các h mch ca r, thân, lá, hoa
(Zinniel và cs.y các quá trình chuyn hóa trong cây, s phát trin lông
r mt cách mnh m và kéo dài r (Harari và cs., 1988).
Các nhóm khác nhau ca các sinh vm, vi khun, x khun và mycoplasma
t nm và vi khun là hai loc
phân lp nhiu nht. Trong th k c, nghiên cu v các loi nm nc thc
hin mt qun th sinh hc, gii hn cho ba h thc vt: Coniferaeceae, Ericaceae
và Gramineae. Gn thc v ng sinh hc vi sinh vt n
nên rõ mt nc phân lp
t mt loi thc vi ta tin rng có vai trò quan trng
sinh hc ca vi sinh vt nng loài là ph thuc vào bn cht ca cây ch
vm sinh thái ca chúng .Ví d, nm ni sinh cây thân g r
dc bit là các vùng nhii. (Khan, 2007; Strobel và Daisy, 2003)
Hin nay các nhà nghiên cu quan tâm nhin nhng loài vi khun ni sinh có
c tính t vi khun có kh n., 1998),
tng hp kích thích t auxin (Barbieri và cs., 1986), giúp loi b các cht gây ô nhim
ng các ch
kh nh (Fahey và cs., 1991), hòa tan lân khó tan cho cây trng hp th
tt chc Du và cs., 2007).
Vi sinh vt nn xut các cht chuyn hóa th cp có tm quan trng
trong y hc hii, nông nghip và công nghii ta cho rng hong h sinh
ca thc vt có s hin din ca vi sinh vt nt cht "kích hot sinh hc"
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 6
kích hot các h thng phn ng mnh
m i thc vc h sinh. (Bandara và cs., 2006; Strobel và Daisy,
2003)
1.2. Tình hình nghiên cu trên th gii
Da Ryan và cng s cho thy có nhiu báo cáo liên
n vi sinh vt ni sinh. Ncs.
lp và mô t m vi khun ni sinh t các loài thc vt khác nhau. Và mt nghiên
cu khác da trên nn tng nghiên cu ca Hallmann và cs. (1997) và Lodewyckx và
cs. (2002), Rosenblueth và Martinez- mt danh sách toàn
din ca vi khun nc phân lp t mt lot các b phn ca cây. Các nghiên
cu ca Sturz và Matheson (1996), Duijff và cs. (1997), Krishnamurthy và
ra rng vi khun ni sinh có kh c
mm bnh trên thc vt, nghiên cu ca Azevedo và cs. (2000) vi khun ni sinh có
kh c mm bnh côn trùng và nghiên cu ca Hallmann và cs.
ra rng vi khun ni sinh có kh c mm
bnh c tuyn trùng. Nghiên cu ca Chanway (1997) ch ra trong mt s ng hp
chúng có th y mnh t ny mm ca hy s hình thành cây con trong
u kin bt li và nâng cao kh ng ca thc vt. Vi khun ni sinh còn
có th n mm bnh phát trin bng cách tng hp các cht ni sinh trung gian,
tip tc tng hp các cht chuyn hóa và các hp cht hi. Nghiên
cu ca Strobel và cs. (2004) v sn sinh cht chuyn hóa mi trong s ng
sinh hc ca vi khun ni sinh có th phát hin các loi thuc m u tr có hiu
qu các bnh i, thc vng vt.
Hin nay, vic s dng vi sinh v phòng tr bnh cây trên th gi
cu và áp dng trong sn xut hiu qu cao. Bi nhng li ích mà vi sinh vt ni
sinh mang li, nhiu công trình nghiên cu v vi sinh vt nc thc hin nhm
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 7
tìm ra nhng vi sinh vt có hot tinh cao nh ng dng, góp phn thay d
pháp hóa hc bc, làm ging xng.
1.3. Tình hình nghiên cu trong nc
u nghiên cu v vi sinh vt ni sinh trong các loài cây Vi
Nguyn Th c vi khun ni sinh trong mt s loi
c Phm Quang Thu và cs. (2012) nghiên cu vi sinh vt ni sinh và các
hp cht hóa hc có hot tính kháng nm gây bnh ng (Acacia
mangium). Hin nay các nghiên cu còn cho thy kh n ca dch chit
lá mung trâu (Cassia alata L.) (Võ Th Mai H c mt
flavonglucosid là kaempferol-3-O-sophorosid t dch chit cn ca lá cây mung trâu
(Planichamy và Nagarajan, 2007).
1.4. S lc v cây mung trâu (Cassia alata L.)
Mung trâu hay còn gi là mung xc lác (Cassia alata L.), cây nh cao 1,50 m có
n 3 m, thân g mng kính 10 12 cm hon,
dài 30 40 cm, có 8 - ng, gu tròn.
u tiên (phía cung) nh nh hai m
i quãng cách gi n 12
14 cm, rng 5 6 cm. Cm hoa mc nhiu hoa. Bông dài 30 40
cm. Hoa màu vàng sm. Qu lou dài 8 16 cm rng 15 17 mm, có hai cánh sut
theo chiu dc ca qu. Qu có ti 60 ht. Mung trâu có ngun gc t Nam M,
Vit Nam cây này mc hoang di nhiu nht min Nam, min Trung và
mt s tnh min Bc (Thanh Hóa, Ngh , g và hu có
cha cht antraglucozit. Trong qu t l antraglucozit lên ti 2,20% (theoMaurin).
Trong lá t l 3-4 % (c Ting dùng lá mu
cha bnh hc lào, bnh gh ca súc vt. Lá, qu, g ca thân
còc dùng làm thuc nhu Tt Li, 2004).
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 8
Hình 1.1 Cây mung trâu (Cassia alata L.)
2. TNG QUAN V VI KHUN GÂY BNH TRểN NGI
c, vi khun gây bc coi là sinh th th ba trên th
gii và là nguyên nhân gây ra các bnh ri lo khác v
sc khe. Vi khun xâm nh qua da, ming và niêm mc, min là trong
ng có li, chúng s cùng lúc truyn bnh. Vi khun gây ra các phn ng d
ng, làm gim s kháng c, khi d nhim bnh và mc các bnh
mãn tính. Khi vi khun xâm nh trong mt th
b h min dch ym trng. (vozz.vn)
2.1. Staphylococcus aureus
Phân lo
Gii : Prokaryote
Phân ngành : Firmicute
Lp : Firmibacteria
H : Micrococceae
Chi : Staphylococcus
Loài : Staphylococcus aureus
(Nguyn Thanh Bo, 2008)
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 9
S. aureus là vi khun Gng kính 0,5 1,5 µm, có th ng
riêng l, tng chui ngn, hoc tu gi
i vi khung và không sinh bào t
màng nhy cng vng Baird Parker, khun lc
có vòng sáng rng 2 5 mm.
S.aureus gây ra hai loi hi chng nhic và nhim trùng:
- Nhic có th do hot tính ca mt hoc mt vài sn phm ca S.aureus c
t) mà không cn có s hin din ca vi khui chng sc nhim c, hi
chng phng ngoài da, hi chng ng c th
- Nhim trùng là do S. aureus xâm nho v ca vt ch khi b tn
m chm trùng da và mô mm, nhim trùng h hô hp,
nhim trùng h thnhim trùng huyt, nhim trùng tiu, nhim trùng
ni mch, nhi
S.aureus gây ra nhiu bnh nhim trùng, tao m c ng xy ra
nhng ch c trên b m t, gây ra nhiu bnh truyn nhim
nghiêm tr m ph ch, viêm màng não, nhim trùng tiu và
nhng bnh nguy hi y, viêm màng trong tim. (Nguyn
Thanh Bo, 2008).
2.2. Escherichia coli
Phân lo
Phân ngành : Proteobacteria
Lp : Gamma Proteobacteria
B : Enterobacteriales
H : Enterobacteriaceae
Chi : Escherichia
Loài : Escherichia coli
(Nguyn Thanh B
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 10
Phng, 2012)
E.coli là trc khun Gc trung bình t 2 3 µm x 0,5 µm; trong
nhu kin không thích hp (ví d ng có kháng sinh) vi khun
có th ri ch. Rt ít chng E.coli có vu ht có lông và có kh
ng.
E.coli phát trin d ng nuôi cng , hiu khí tùy
nghi, nhi t 5 40
o
u kin thích hp E.coli phát trin rt nhanh, thi
gian th h ch khon 30 phút.
E.coli là vi khung trú ng tiêu hóa ci, có th c tìm thy
ng hô hng sinh dc. E.coli u trong các vi khun gây bnh
tiêu chng tit ning mm khun huyt.
E.coli có kh nh khi xâm nhp vào nhng v mà bình
ng chúng không hin din.
E.coli hi khe mnh ch gây bnh khi có d vt hay h
thng min dch ca ký ch b suy yu.
E.coli gây bng rut. Tác nhân gây bng tiêu hóa bt c khi nào
ký ch nu s ng vi khun. Truyn bnh ch yu qua thc
ung b nhim vi khun hay truyn t i khác. (Nguyn Thanh Bo,
ng, 2012)
2.3. Salmonella typhi
Phân loi
Phân ngành : Proteobacteria
Lp : Gamma Proteobacteria
B : Enterobacteriales
H : Enterobacteriaceae
Chi : Salmonella
Loài : Salmonella Typhi
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 11
(Nguyn Thanh Bng, 2012)
S.typhi là trc khun Gram âm, có lông xung quanh thân. Vì vy có kh
c khong 0,4 - 0,6 x 2 - S.typhi là vi khun
hiu khí tùy nghi, phát tring nuôi cng. Trong
ng thích hp sau 24 gi khun lc trung bình 2 4 mm.
Kh nh ca S. typhi:
S.typhi ch gây bnh i, ch yu gây b
B gây bin chng ch yu là xut huyt tiêu hóa và thng
rut. Mt s bin chng ít gp,
viêm thn. (Nguyn Thanh Bng, 2012)
2.4. Pseudomonas aeruginosa
Phân loi
Phân ngành : Proteobacteria
Lp : Gamma Proteobacteria
B : Pseudomonadales
H : Pseudomonadaceae
Chi : Pseudomona
Loài : Pseudomonas aeruginosa
(Nguyn Thanh B
Phng, 2012)
P.aeruginosa là trc khun m xanh, thng hon, hai
u tròn, dài 1 - 5 µm, rng 0,5 - 1 µm, ít khi có v có mt ít lông mng,
không sinh nha bào, bt màu Gram âm. Chúng mc nhit rng (10 44
o
C),
35
o
ng c, có th gp hai loi khun lc: mt loi to,
nhn, b tri dt, gia li lên; mt loi khác thì xù xì.
Kh nh ca P.aeruginosa:
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 12
Trc khun m xanh là loi vi khun gây bu ki b suy
gim min dch, b bnh ác tính hay mãn tính, khi dùng corticoid lâu dài, vic s dng
kháng sinh tùy tim trùng da, m
ch c các vùng k hoc viêm tai ngoài, viêm loét giác mc, Ngoài ra
P.aeruginosa m trùng vt bng, vp, huyt,
dch não ty, tit niu và hô hp.
Trc khun gây viêm m (m u kin thun li chúng gây
bm khun huyt hoc viêm ph qun, viêm màng não, viêm tai
giy. (Nguyn Thanh Bng, 2012)
3. TNG QUAN V VI NM GÂY BNH TRểN NGI
t, vi nm t vai trò quan trng trong h sinh thái, chúng phân
hy các vt cht h và không th thic trong chu trình chuyi
vt cht. Nhiu loi vi nm li kí sinh trên thc vng vt (c i) và nm
khác. Ví d nm o ôn (Magnaporthe oryzae) gây bnh cho lúa, Cryphonectria
parasitica là nguyên nhân ca bnh thi cây d, còn nhng loài có kh nh
i li thu Candida, Cryptoccocus, Pneumocystis. Chúng có th
gây ra nhng bnh ngoài da nm chân hay hc lào n nhng bnh
nguy him có th gây ch viêm màng não (nm Cryptococcus
neoformans) hay viêm phi. Vi nm gây ra nhiu bi, tc nhng bnh tn công
trên i b suy gim min dch, chng l ming
tr em và rt nhiu bnh khác. (wikipedia.org)
3.1. Candida albicans
3.1.1. Phân loi
Gii : Nm
Ngành : Ascomycota
Phân ngành : Saccharomycotina
Lp : Saccharomycetes
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 13
B : Saccharomycetales
H : Saccharomycetaceae
Chi : Candida
(Maheshwari, 2010)
Nm men Candida có hình tròn hay hình bu dc, sinh sn bng cách ny chi hay
cho sm gi và bào t bao dy.
C. albicans là thành viên ca h vi sinh vt da và niêm mc. Nó là nhân t gây
nhim khi có s và cho phép nó phát trit ngoài tm
kim soát. C. albicans ng sng vô hi màng nhy cng vt máu
nóng (ming, rut, âm ng xuyên trên da d nhng
u kin nhnh, nm men phân hóa thành dng s xâm nhp vào màng nhy,
ng không kim soát và gây nhng bm nng.
C. albicans là tác nhân gây bnh da, móng, niêm mc (candidasis, moniliasis). Vi
nm có th xâm nhm huyt và bnh nm ni
tng r nguy him. Kh n ti hai dng hình thái là t bào và si giúp loài này
nhanh chóng chuyu kin thích hp và khó b tiêu dit (Trn
Lc, 2006; Maheshwari, 2010).
3.1.2. c tính sinh lý ca Candida albicans
C.albicans có th phát trin tt 20 38
o
C, pH t 2,5 7,5, hình dng t bào thay
i t u dc sang dng si, t bào nhu
ng b sinh sn hu tính, có th sn sinh ng
mm và bào t vách dày chic sinh ra u khun ty gi.
mt s ng nuôi cy khác nhau thì cu to hình th ca C.albicans
ng thC.albicans dng nm men, có khun
lt màu trng hong kính t 1 2 mm. mt s ng
c bit PCB (khoai tây cà rt mt bò) hong thch bt ngô cha 1%
Tween 80, C.albicans phát trin thành si nm gi và bào t ng nm
u hay gii nm gi (Maheshwari, 2010).
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 14
3.1.3. Bnh do nm Candida gây ra
Candida sng ho i khi gu kin thun li, nh
gim s kháng s chuyn sang dng gây b
+ Yu t sinh lý: s i các hoormon, suy gim min dch.
+ Yu t bnh lý: ting, béo phì, suy ng.
+ Yu t ngh nghip: làm ving ng xuyên tip xúc
vc.
+ Yu t thuc men: dùng các thuc kháng sinh ph rng, corticoid, thuc c ch
min dch.
Candida có th gây bnh nhi bin là da
và niêm mc (Trn Tc, 2006).
+ Bnh niêm mn, viêm thc qun, viêm ruo - âm h, viêm
hu môn và quanh hu môn.
+ Bnh trên da: viêm da, viêm da ht, viêm móng và viêm quanh móng.
+ Bnh ni tng: viêm ni mng hô hp, bng tiu,
bnh Candida lan ta.
+ Bnh d ng: có th ng chàm, t
i khe mng, nm Candida tìm thc 30% ming, 38%
rut, 39% o, 17% ph qu ng hp nhim Candida ng
tiêu dit mt cách an toàn. Candida sppt s bnh
nhii, vi nm xâm nhp vào máu gây nhim trùng huyt hoc lan ta gây
bnh i tng (Maheshwari, 2010).
3.2. Dermatophytes
Dermatophytes là nhóm nm có quan h gi loi nm có enzym karatinase
và có th gây ra nhim trùng trong các mô keratin ca ng vt (da, tóc,
móng), dn mc gc gi là bnh
nm ngoài da. Nhóm này bao gm chi Epidermophyton, Trichophyton và
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 15
Microsporum, có khong 40 loài. Tùy thuc vào ngun gc cc s dng,
dematophytes có th t (t i qua vt
trc ng vt (sng súc v
i (ch gây bnh và lây trc tii vt, mt s
ng v ng sng chính ca nhóm này (Molina de Diego,
2011).
Bnh nc mang tên theo v trí các phn khác nhau c mà
m ký sinh gây bu, nm k chân, nm bn, nm móng Nm
không xâm nhp vào các mô, t ch hin din ca nn
phm chuyn hóa ca nm có th gây ra nhng phn ng viêm, d ng vi các hình thái
và m ph thuc vào tác nhân gây bnh. (Molina de Diego, 2011).
3.3. Microsporum gypseum
Phân loi
Gii : Nm
Ngành : Ascomycota
Lp : Eurotiomycetes
B : Onygenales
H : Arthrodermataceae
Chi : Microsporum
(Molina de Diego, 2011).
Vi nm M. gypseum ng sng trong
t, t phát trin nhanh. Cu trúc b mt
phng nhuyt hay ni hm d b bing si
m trng nhô lên khi mt khúm, mt trên khúm nm màu vàng mi màu nâu
nht. M. gypseum ng ch ký sinh và gây bnh da, tóc.
Quan sát hin vi:
KHÓA LUN TT NGHIP TNG QUAN TÀI LIU
SVTH: PHM TH NGUYT HNG 16
: nhic sc 10 x 40 µm thành mng,
có gai, có 3 -
+ Ti: him.
Bnh do nm Microsporum gypseum gây ra:
+ M. gypseum có th sinh chu và hc lào i và thú. Bnh nhim nm
do M. gypseum gây phn ng mô rt mnh kí chng ch có mt vt chc
hay hc lào.
+ Vi nm khi xâm nhp tóc sinh ra nh, mi bào t ng kính
khong 5 - 8 µm, nhng bào t này phn bao tóc. (Molina de Diego, 2011).
3.4. Trichophyton
Gii : Nm
Ngành : Ascomycota
Lp : Eurotiomycetes
B : Onygenales
H : Arthrodermataceae
Chi : Trichophyton
(Weitzman, 1995).
Trichophyton spp. Có bào t n, khi
ng thành, có dng phng có t n
c t
hoc thành các chùm, hình thùy, hình thoi, hình
trng trong khong chiu dài
8 86 µm, chiu rng 4 14 µm. Bào t
nhng nhi n, chúng có
th là hình cu, hình qu lê hoc hình chùm, không cuc t dc
theo 2 bên si nm hoc thành cm gi