TRNG I HC M THÀNH PH H CHÍ MINH
KHOA KINH T
0
VÕ TH THANH MAI
MSSV: 40602018
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG VN
TI CÔNG TY C PHN KIN TRÚC
NG NHÂN (2007-2009)
KHÓA LUN TT NGHIP
NGÀNH: KINH T
Thành ph H Chí Minh – Nm 2010
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
i
LI CM N
Sau hn hai tháng va đi thc tp, va làm báo cáo và khóa lun, cui
cùng em cng đã hoàn tt bài khóa lun mt cách hoàn chnh nht có th. Kt
qu này không phi ch mình em có th to ra đc, mà đây là tng hp tt c s
quan tâm, giúp đ ca mi ngi trong thi gian qua đi vi em.
u tiên, em xin gi li cm n sâu sc đn Th.s Trn Anh Thc oan –
ngi đã dn dt em trong sut ni dung bài khóa lun, cm n Cô đã hng dn,
đóng góp ý kin tn tình cho em, đã khen ngi làm khích l tinh thn đ em có
th nhanh chóng hoàn thành bài khóa lun ca mình.
Xin cm n các Cô, Chú, Anh, Ch đang làm vic ti CTCP Kin trúc
ng Nhân đã to môi trng, điu kin tt đ em hoàn thành tt vic thc tp
ca mình ti công ty. c bit, cm n ch Hân, ch Uyên, chú Sng là nhng
ngi trc tip ch bo em tng công vic trong công ty, và đã đóng góp nhiu ý
kin hay cho bài khóa lun.
Em xin cm n Ba M mình đã thng xuyên gi đin đng viên, khích l
tôi trong thi gian làm bài báo cáo và khóa lun.
Cui cùng, em xin cm n tt c các Thy Cô khoa Kinh t trng H
M TP HCM đã giúp đ chúng em trong sut bn nm hc va qua.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
ii
NHN XÉT CA GING VIÊN HNG DN
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
iii
DANH MC CÁC T VIT TT
1. CTCP – Công ty c phn
2. TSC – Tài sn c đnh
3. TSL – Tài sn lu đng
4. VC – Vn c đnh
5. VL – Vn lu đng
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
iv
MC LC
Li cm n i
Nhn xét ca ging viên hng dn ii
Danh mc các t vit tt iii
Danh mc bng, danh mc hình vi
Phn m đu 1
CHNG 1. C S KHOA HC V VN VÀ HIU QU S DNG
VN
1.1 Vn kinh doanh 5
1.1.1 Khái nim 5
1.1.2 Phân loi vn 6
1.1.3 Vai trò ca vn đi vi hot đng ca doanh nghip 8
1.2 Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn 11
1.2.1 Nhân t khách quan 11
1.2.2 Nhân t ch quan 14
1
.3 Phng pháp đánh giá hiu qu s dng vn trong doanh nghip 17
1.3.1 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn 17
1.3.2 Các bin pháp nâng cao hiu qu s dng vn 21
CHNG 2 PHÂN TÍCH HIU QU S DNG VN CA CTCP KIN
TRÚC NG NHÂN GIAI ON 2007-2009
2.1. Khái quát v CTCP Kin Trúc ng Nhân 23
2.1.1 Lch s ra đi và phát trin ca CTCP Kin Trúc ng Nhân 23
2.1.2 Chc nng, nhim v và c cu t chc b máy qun lý CTCP Kin
Trúc ng Nhân 24
2.1.3 c đim hot đng kinh doanh ca CTCP Kin Trúc ng Nhân 28
2.1.4 Kt qu hot đng kinh doanh ca CTCP Kin Trúc ng Nhân 29
2.2 Thc trng s dng vn CTCP Kin Trúc ng Nhân (2007- 2009) 31
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
v
2.2.1 Tình hình s dng vn ti CTCP Kin Trúc ng Nhân 31
2.2.2 Hiu qu s dng vn ca CTCP Kin Trúc ng Nhân 36
2.3 Nhn xét chung 40
2.3.1 Nhng mt đã đt đc 40
2.3.2 Nhng hn ch cn khc phc 41
CHNG 3 MT S GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU S
DNG VN TI CTCP KIN TRÚC NG NHÂN
3.1 Phng hng và mc tiêu hot đng sn xut kinh doanh ca CTCP Kin
Trúc ng Nhân giai đon 2007-2009 43
3.2 Mt s gii pháp nhm nâng cao hiu qu s dng vn 44
3.2.1 Bin pháp nâng cao hiu qu VC 44
3.2.2 Bin pháp nâng cao hiu qu VL……………………………………46
3.2.3 Các gii pháp khác…………………………………………………….51
3.2.4 Mt s đ xut kin ngh vi Nhà nc 51
Kt lun 54
Tài liu tham kho 55
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
vi
DANH MC CÁC BNG
Bng 2.1 Báo cáo kt qu kinh doanh…………………………………….……28
Bng 2.2 C cu ngun vn……………………………………………… ……31
Bng 2.3 C cu tài sn…………………………………………………………33
Bng 2.4 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn………………………………35
Bng 2.5 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng VL………………………… …37
Bng 2.6 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng VC………………………… …38
DANH MC CÁC HÌNH
Hình 2.1 S đ t chc b máy qun lí CTCP Kin Trúc ng Nhân…… …24
Hình 2.2 C cu ngun vn CTCP Kin Trúc ng Nhân………………… 32
Hình 2.3 C cu tài sn CTCP Kin Trúc ng Nhân………………………….34
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
1
PHÂN TÍCH HIU QU S DNG NGUN VN TI
CÔNG TY C PHN KIN TRÚC NG NHÂN
GIAI ON 2007-2009
1. Gii thiu đ tài
1.1 Lí do chn đ tài
Nói đn sn xut kinh doanh di bt c hình thái kinh t xã hi nào, thì vn
là yu t đu tiên gi vai trò quan trng và quyt đnh đi vi mt doanh nghip.
Tht vy, mt doanh nghip mun tn ti và phát trin thì phi quan tâm đn vn
đ to lp vn, qun lý và s dng đng vn sao cho có hiu qu, nhm đem li
li nhun cao nht.
đáp ng vi yêu cu phát trin ca nn kinh t Vit Nam trong c ch th
trng hin nay ng và Nhà nc ta đã và đang ban hành, sa đi c ch qun
lý các chính sách kinh t - tài chính cho phù hp vi tình hình mi. T c ch
kinh t k hoch hoá tp trung quan liêu bao cp chuyn sang c ch th trng có
s qun lý ca Nhà nc nh hin nay, các doanh nghip phi t ch trong hot
đng sn xut kinh doanh cng nh hot đng tài chính ca mình đ góp phn
thúc đy mnh m s tng trng ca nn kinh t. iu này đã đt ra cho các
doanh nghip nhng yêu cu và nhng đòi hi mi nhm đáp ng kp thi vi
nhng thay đi đ có th tn ti và phát trin.
Thc t cho thy đ có th đng vng và cnh tranh trên thng trng, ch
doanh nghip cn có nhng đi sách thích hp, mà mt trong nhng điu kin cn
và đ đó là quan tâm đc bit ti tình hình tài chính ca mình. Nu nh vic cung
ng sn xut, tiêu th đc tin hành bình thng đúng tin đ s là tin đ đ
đm bo cho hot đng tài chính có hiu qu. Ngoài ra, không kém phn quan
trng là vic t chc và huy đng các ngun vn kp thi, vic qun lý, phân phi
và s dng các ngun vn hp lý s to điu kin tt cho hot đng sn xut kinh
doanh đc tin hành mt cách liên tc và có li nhun cao. Do đó đ đáp ng
mt phn các yêu cu mang tính cht chin lc ca mình, các doanh nghip cn
phi tìm mi bin pháp đ nâng cao hiu qu s dng vn.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
2
Nh vy vic nâng cao hiu qu s dng vn không nhng có ý ngha quan
trng trong vic đánh giá tim lc vn có ca công ty, xem xét kh nng và th
mnh trong sn xut kinh doanh mà thông qua đó xác đnh đc xu hng phát
trin ca doanh nghip.
Bi cnh nn kinh t Vit Nam giai đon 2007- 2009 có nhiu bin chuyn
bt thng, đc bit là suy thoái kinh t vào gia nm 2007 đã làm cho các nhà
đu t e dè trong vic đa ra quyt đnh đ đu t. ng trc mt lot vn đ
ln nh lm phát, tht nghip, bnh dch th trng đu t có xu hng chng
li. Mc dù nn kinh t đã có du hiu phc hi cui 2009 và đc d đoán s
phc hi và tng trng vào cui nm 2010 nhng các nhà đu t vn mang tâm
lí chung là “cn thn vi đng tin mình b ra”.
Ngun vn là gii hn nên nó cng là bài toán hóc búa cho các nhà qun tr
tài chính ca mt doanh nghip. Các nhà hoch đnh s dng vn hay các b phn
tài chính luôn phi c gng ht sc đa ra nhng gii pháp s dng ngun vn
kh thi và mang li hiu qu tt nht vi nhng điu kin riêng ca mi doanh
nghip. Do đó, phân tích hiu qu s dng và qun lý ngun vn không ch là vn
đ luôn mang tính thi s trong mi thi đi mà còn là vn đ thit thc vi tt c
các doanh nghip trong giai đon hin nay.
Gia nhp WTO là mt ct mc quan trng đánh du s phát trin trong công
cuc đi mi, toàn cu hóa kinh t Vit Nam. Bc ngot này va là c hi ln
cho các doanh nghip bit kinh doanh, đng thi cng là thách thc đi vi các
doanh nghip làm n cha hiu qu do s dng vn cha đúng phng pháp.
Kèm theo đó là khng hong tài chính 2007 nh “mt cn đi hng thy” nhn
chìm nhng doanh nghip s dng và qun lý ngun vn kém hiu qu.
Công ty c phn (CTCP) Kin Trúc ng Nhân tuy không b nhn chìm
trong đt đi suy thoái va ri, nhng cng đã chu mt s tn tht đáng k.
Xuyên sut quá trình thc tp và làm vic ti b phn tài chính ca công ty va
qua, tôi có nhiu c hi hc hi b sung thêm phn kin thc thc t v trình t
luân chuyn ca vn trong kinh doanh, đng thi trong thi gian này, tôi nhn ra
rng công tác qun lý và s dng ngun vn hin ti ca công ty vn còn mt vài
bt cp, đc bit là vic s dng vn sai mc đích và thiu tính linh hot gây lãng
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
3
phí ngun vn. Do đó, tôi quyt đnh chn đ tài “Phân tích hiu qu s dng
vn ti CTCP Kin Trúc ng Nhân giai đon 2007-2009” nhm góp mt
phn nh kin thc ca mình ch ra nhng bt cp trong vic s dng vn đ giúp
CTCP Kin trúc ng Nhân sm phát trin hn trong thi gian trc mt 2010-
1014.
1.2 Ni dung nghiên cu
Trong bài khóa lun này, nhng vn đ chính đc nghiên cu, tìm hiu là:
- Thc trng hot đng và nhng kt qu sn xut kinh doanh ca
CTCP Kin trúc ng Nhân
- Tình hình s dng vn ca CTCP Kin trúc ng Nhân trong thi
gian 2007-2009
- Nhng nguyên nhân nào dn đn vic s dng ngun vn ca
CTCP Kin trúc ng Nhân giai đon va qua cha đt hiu qu?
- Làm sao đ có th khc phc các bt cp trong vic s dng vn
ca Công ty và nâng cao hiu qu s dng vn?
2. Mc tiêu nghiên cu
Bài khóa lun này đc thc hin nhm mc tiêu tìm ra nguyên nhân ca
vic s dng ngun vn cha hiu qu ti CTCP Kin trúc ng Nhân thi gian
qua, t đó, đ xut mt s các gii pháp nâng cao hiu qu s dng ngun vn
cho CTCP Kin Trúc ng Nhân thi gian ti, trc mt là trong các nm t
2010 – 2014.
3. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu ch yu là phng pháp phân tích t liu th cp
(documentary research) hay còn đc gi là nghiên cu ti bàn (desk research).
Tôi đã c gng thu thp càng nhiu càng tt các d liu, s liu thng kê có liên
quan đn tình hình s dng vn ca CTCP Kin trúc ng Nhân và tin hành
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
4
phân tích, tng hp, nhn xét và đa ra các kt lun cn c trên lý lun giáo khoa
v Qun tr tài chính và Kinh t hc đã đc hc trong chng trình C nhân. D
liu trong bài khóa lun tt nghip là kt qu su tm, thng kê, tính toán và tng
hp t nhiu ngun: tp chí chuyên ngành kinh t, tài chính và t các bng báo
cáo kt qu kinh doanh, bng cân đi k toán ca CTCP Kin Trúc ng Nhân.
4. Phm vi nghiên cu
tài khóa lun tt nghip ch tp trung nghiên cu hiu qu ca vic s
dng ngun vn ti CTCP Kin Trúc ng Nhân trong giai đon ba nm gn đây
là 2007, 2008 và 2009, da vào các bn báo cáo và k hoch kinh doanh ca công
ty.
5. Kt cu ca khóa lun
Ngoài Phn m đu và Phn kt lun, Khóa lun gm ba chng chính là:
Chng 1. C s khoa hc v ngun vn và hiu qu s dng vn
Chng 2. Thc trng s dng ngun vn ti CTCP Kin trúc ng Nhân
Chng 3. Gii pháp nâng cao hiu qu s dng ngun vn ti CTCP Kin trúc
ng Nhân
Kt lun
Tài liu tham kho
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
5
CHNG 1. C S KHOA HC V VN VÀ HIU QU
S DNG VN
1.1. Vn kinh doanh
1.1.1 Khái nim
Có nhiu quan nim khác nhau v vn kinh doanh ( gi tt là vn). Vn trong
các doanh nghip là mt qu tin t đc bit, mc tiêu ca qu này là phc v cho
sn xut kinh doanh, tc là mc đích tích ly ch không phi là mc đích tiêu
dùng nh mt vài qu tin t khác trong doanh nghip. ng trên nhng góc đ
khác nhau ta có cách nhìn khác nhau v vn.
Theo quan đim ca Marx, Marx nhìn nhn vn di góc đ ca các yu t
sn xut thì: Vn chính là t bn, là giá tr đem li giá tr thng d, là mt đu vào
ca quá trình sn xut. Tuy nhiên, Marx quan nim ch có khu vc sn xut vt
cht mi to ra giá tr thng d cho nn kinh t. ây chính là mt hn ch trong
quan đim ca Marx.
Cùng vi s phát trin ca nn kinh t, các nhà khoa hc đi din cho các
trng phái khác nhau đã b sung các yu t mi cng đc coi là vn. Ni bt
nht là Paul.A.Samuelson_nhà kinh t hc theo trng phái Tân c đin đã k
tha các quan nim ca trng phái c đin v yu t sn xut đ phân chia các
yu t đu vào ca quá trình xut thành 3 b phn là đt đai, lao đng và vn.
Theo ông, vn là hàng hóa đc sn xut ra đ phc v cho quá trình sn xut
mi.
Sau đó, David Begg đã b sung thêm là vn bao gm có vn hin vt (các
hàng hóa d tr đ sn xut ra hàng hóa khác) và vn tài chính (tin, các giy t
có giá tr ca doanh nghip). Nhìn chung, c Samuelson và Begg đu có mt quan
đim chung thng nht c bn là vn là mt đu vào ca quá trình sn xut kinh
doanh. Tuy nhiên, quan đim này cho thy vn vn b đng nht vi tài sn ca
doanh nghip.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
6
Thc cht, vn kinh doanh là biu hin bng tin ca toàn b tài sn ca doanh
nghip huy đng vào quá trình sn xut kinh doanh nhm mc đích sinh li.
Nh vy, mun tin hành hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip nào
cng cn có mt lng vn nht đnh. Trong nn kinh t th trng, vn là điu
kin tiên quyt, có ý ngha quyt đnh ti mi khâu trong quá trình sn xut kinh
doanh. Vn kinh doanh là điu kin đ duy trì sn xut, đi mi thit b công
ngh, m rng qui mô sn xut, nâng cao cht lng sn phm, tng vic làm và
thu nhp cho ngi lao đng. T đó to điu kin cho doanh nghip tng cng
kh nng cnh tranh trên th trng, m rng xut khu, nâng cao hiu qu sn
xut kinh doanh.
1.1.2 Phân loi vn
tin hành các hot đng sn xut kinh doanh, cung cp dch v hay hot
đng bt c ngành ngh gì, các doanh nghip cn phi có mt lng vn nht
đnh, s vn kinh doanh đó đc biu hin di dng tài sn. Trong hot đng tài
chính ca doanh nghip, qun lí và s dng vn kinh doanh có hiu qu là ni
dung quan trng nht, có tính cht quyt đnh đn mc đ tng trng hay suy
thoái ca doanh nghip. Do vy, đ nâng cao hiu qu s dng vn kinh doanh ta
cn nm đc vn có nhng loi nào, vn đng ca nó ra sao Có nhiu cách
phân loi vn kinh doanh, tùy theo mc tiêu nghiên cu mà có th có nhiu tiêu
thc phân loi vn kinh doanh khác nhau.
¬ Cn c trên góc đ pháp lut:
- Vn pháp đnh: là mc vn ti thiu phi có đ thành lp doanh nghip do
pháp lut qui đnh, đo bo nng lc kinh doanh đi vi tng ngành ngh và tng
loi hình s hu ca doanh nghip. Di mc vn pháp đnh thì không đ điu
kin đ thành lp doanh nghip.
- Vn điu l: là vn do các thành viên đóng góp và đc ghi vào điu l ca
công ty. Tùy theo tng loi hình doanh nghip, theo tng ngành ngh, vn điu l
không đc thp hn vn pháp đnh.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
7
¬ Cn c vào ngun hình thành:
Theo cách phân loi này, vn đc chia thành các loi sau:
- Vn đu t ban đu: là s vn phi có khi hình thành doanh nghip, tc là s
vn cn thit đ đng kí kinh doanh hoc góp vn ca công ty trách nhim hu
hn, CTCP, doanh nghip t nhân hoc vn ca doanh nghip Nhà nc giao.
- Vn liên doanh: là vn đóng góp do các bên cùng cam kt liên doanh vi nhau
đ hot đng thng mi hoc dch v…
- Vn b sung: là vn tng thêm do b sung t li nhun, do Nhà nc b sung
bng phân phi li ngun vn do s đóng góp ca các thành viên hoc do bán trái
phiu…
- Vn đi vay: là các khon n phát sinh trong quá trình kinh doanh mà doanh
nghip có nhim v phi thanh toán cho các tác nhân kinh t khác nh ngân hàng,
các t chc kinh t, phi tr Nhà nc… Ngoài ra, còn có khon vn chim dng
ln nhau ca các đn v ngun hàng, khách hàng và bn hàng.
¬ Cn c vào thi gian huy đng vn
Theo cách phân loi này, vn đc chia thành hai loi là vn thng xuyên và
vn tm thi.
- Vn thng xuyên: bao gm vn ch s hu và các khon n dài hn ca
doanh nghip. ây là ngun vn đc dùng đ tài tr cho các hot đng đu t
mang tính dài hn ca doanh nghip.
- Vn tm thi: là ngun vn có tính cht ngn hn (di mt nm) mà doanh
nghip có th s dng đ đáp ng nhu cu có tính cht tm thi, bt thng phát
sinh trong hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
¬ Cn c theo phng thc chu chuyn:
Trong quá trình sn xut và tái sn xut, vn vn đng mt cách liên tc. Nó biu
hin bng nhng hình thái vt cht khác nhau, t tin mt đn t liu lao đng,
hàng hóa d tr S khác nhau v mt vt cht này to ra đc đim chu chuyn
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
8
vn, theo đó ngi ta phân chia vn thành hai loi là vn c đnh và vn lu
đng.
- Vn c đnh (VC): là biu hin bng tin ca tài sn c đnh, hay nói cách
khác, vn c đnh ca doanh nghip là mt b phn ca vn sn xut biu hin
di giá tr ban đu đ đu t vào các tài sn c đnh nhm phc v cho hot đng
kinh doanh, mà đc đim ca nó là luân chuyn dn tng phn vào giá tr ca sn
phm qua nhiu chu k sn xut và hoàn thành mt vòng tun hoàn khi tài sn c
đnh ht thi gian s dng. B phn c đnh tr v tay ngi s hu (ch doanh
nghip) di hình thái tin t sau khi tiêu th sn phm hay dch v, hàng hóa ca
mình.
- Vn lu đng (VL): là mt b phn ca vn sn xut đc biu hin bng s
tin ng trc v tài sn lu đng nhm đm bo cho quá trình tái sn xut ca
doanh nghip đc tin hành mt cách thng xuyên liên tc, nó đc chuyn
toàn b mt ln vào giá tr sn phm và đc thu hi sau khi thu đc tin bán
sn phm.
Vic nghiên cu các phng pháp phân loi vn cho thy mi phng pháp
có u đim và nhc đim khác nhau, t đó doanh nghip có các gii pháp huy
đng và s dng vn phù hp, có hiu qu.
1.1.3 Vai trò ca vn đi vi hot đng ca doanh nghip
Kt qu cui cùng ca hot đng sn xut kinh doanh chính là sn phm, sn
phm ca doanh nghip có th là hàng hóa, dch v, có th tn ti hình thc vt
cht hay phi vt cht, nhng chúng đu là kt qu ca quá trình dùng sc lao đng
và t liu lao đng tác đng vào đi tng lao đng đ làm bin đi nó. T liu
lao đng và đi tng lao đng là điu kin vt cht không th thiu đc ca quá
trình sn xut và tái sn xut. Vì vy, có th nói vn (biu hin bng t liu lao
đng và đi tng lao đng) có vai trò quan trng cho s ra đi s tn ti và phát
trin ca doanh nghip.
Trc đây, trong c ch k hoch hóa tp trung quan liêu bao cp, các xí
nghip quc doanh đc ngân sách Nhà nc tài tr vn, nu thiu vn s đc
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
9
ngân hàng cho vay vi lãi sut u đãi. i vi c ch bao cp nng n nh vy
nên vai trò khai thác và thu hút vn ca doanh nghip không đc đt ra nh mt
nhu cu cp bách có tính sng còn đi vi doanh nghip. Thêm vào đó, ch đ
cp phát, giao np mt mt đã th tiêu tính c đng, sáng to ca doanh nghip,
mt khác to ra s cân đi gi to v quan h cung cu vn trong nn kinh t. ây
là lí do ch yu ti sao trong thi kì bao cp li vng mt, không cn thit có th
trng vn.
Chuyn sang nn kinh t th trng, vn kinh doanh có tm quan trng đc
bit trong các doanh nghip. Và nn kinh t th trng thc s là môi trng đ
cho vn bc l đ bn cht, vai trò và tm quan trng ca nó.
Th nht, vn kinh doanh có vai trò quyt đnh cho vic thành lp, hot đng và
phát trin ca doanh nghip. Vì vn là mt yu t đu vào cho hot đng sn xut
kinh doanh, là điu kin vt cht không th thiu đc trong hot đng sn xut
kinh doanh ca doanh nghip.
Trong phm vi mt doanh nghip có th thy rng, đim xut phát đ tin hành
hot đng sn xut kinh doanh là có mt s vn đu t ban đu nht đnh. Vn
kinh doanh là c s đ doanh nghip tính toán, hoch đnh các chin lc và k
hoch kinh doanh. V mt pháp lý, tt c các doanh nghip dù thành phn kinh
t nào, đ thành lp và đi vào hot đng thì nht thit cn phi có lng vn cn
thit ti thiu theo qui đnh ca Nhà nc hay còn gi là vn pháp đnh. Lng
vn này nhiu hay ít tùy thuc vào loi hình doanh nghip ca doanh nghip đó.
Th hai, vn kinh doanh giúp các doanh nghip tin hành các hot đng sn xut
kinh doanh mt cách liên tc có hiu qu. Trong quá trình đó, vn kinh doanh ca
mt doanh nghip không ngng tng lên tng ng vi s tng trng quy mô
sn xut, đm bo cho quá trình tái sn xut đc tin hành liên tc. Nu doanh
nghip thiu vn kinh doanh s gây ra nhng tn tht nh: sn xut đình tr,
không đm bo các hp đng đã kí kt vi khách hàng, không đ tin thanh toán
vi nhà cung ng dn ti mt tín nhim trong quan h mua bán và do đó s không
gi đc khách hàng Nhng khó khn đó kéo dài nht đnh s dn đn thua l,
phá sn doanh nghip. iu đó đòi hi doanh nghip phi luôn bo đm đy đ,
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
10
kp thi vn kinh doanh cho quá trình sn xut, đáp ng nhu cu m rng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip.
Th ba, vn kinh doanh là mt trong nhng tiêu thc đ phân loi quy mô ca
doanh nghip, xp loi doanh nghip vào loi ln, nh hay trung bình và là mt
trong nhng tim nng quan trng đ doanh nghip s dng hiu qu ngun lc
hin có và tng lai v sc lao đng, ngun cung ng, phát trin m rng th
trng.
Th t, vn kinh doanh không nhng là điu kin tiên quyt đ các doanh nghip
khng đnh đc ch đng ca mình mà còn là điu kin thun li to nên s
cnh tranh ca doanh nghip trong c ch th trng.
Trong c ch th trng, di tác đng ca quy lut cnh tranh, cùng vi khát
vng li nhun, các doanh nghip phi không ngng phát trin vn kinh doanh
ca mình, cho nên nhu cu v vn kinh doanh ca doanh nghip là rt ln.
đm bo chin thng trong cnh tranh, đm bo s tn ti và phát trin ca doanh
nghip, tt yu các doanh nghip phi nng đng nm bt nhu cu th trng, đu
t đi mi máy móc thit b, ci tin qui trình công ngh, đa dng hóa sn phm,
h giá thành. iu đó li cng phi đòi hi các doanh nghip có nhiu vn.
Th nm, vn kinh doanh là công c phn ánh và đánh giá quá trình vn đng
ca tài sn, ngha là phn ánh và kim tra quá trình sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. Thông qua s vn đng ca vn kinh doanh, các ch tiêu tài chính
nh: hiu qu s dng vn, kh nng thanh toán, h s sinh li, c cu các ngun
vn và c cu phân phi s dng vn mà nhà qun lý có th nhn bit đc
trng thái vn trong các khâu ca quá trình sn xut kinh doanh. Vi kh nng đó,
nhà qun lý có th phát hin ra các khuyt tt và nguyên nhân ca nó đ điu
chnh quá trình kinh doanh nhm đt mc tiêu đã đnh.
M rng hot đng sn xut kinh doanh trong điu kin tin b ca khoa hc k
thut, công ngh phát trin cao. Nhu cu vn đu t cho hot đng sn xut kinh
doanh ngày càng tng nên vic t chc huy đng vn ngày càng tr nên quan
trng đi vi mi doanh nghip. Vic la chn các hình thc và phng pháp huy
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
11
đng vn thích hp s gim bt chi phí s dng vn, điu đó tác đng rt ln đn
vic tng li nhun cho doanh nghip.
Tuy nhiên, trong s cnh tranh gay gt ca th trng, vic huy đng vn mi
ch là bc đi đu, quan trng hn và quyt đnh hn là ngh thut phân b đ s
dng vn có hiu qu cao nht nh hng đn v th ca doanh nghip trên
thng trng. Vì vy, phi có nhng bin pháp s dng, bo toàn và m rng
vn kinh doanh hiu qu, t đó mi giúp doanh nghip tn ti và phát trin trong
c ch th trng.
1.2 Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn
Hiu qu s dng vn kinh doanh là mi quan h gia doanh thu, li nhun
và vn kinh doanh b ra. Vy làm sao đ vi mt s vn đu t hin có s nâng
cao doanh thu và to ra li nhun nhiu nht? Do đó, khi xét đn hiu qu s dng
vn ca doanh nghip thì mt điu không th b qua là xét các nhân t nh hng
đn hiu qu s dng vn ca doanh nghip. Các nhân t nh hng đn hiu qu
s dng vn ca doanh nghip gm c nhân t khách quan và nhân t ch quan.
1.2.1 Nhân t khách quan
¬ Trng thái phát trin kinh t
S n đnh hay không n đnh ca nn kinh t có nh hng trc tip đn hot
đng kinh doanh, doanh thu ca doanh nghip, t đó nh hng ti hiu qu s
dng vn ca doanh nghip. Khi nn kinh t n đnh và tng trng ti tc đ nào
đó thì các hot đng đu t đc m rng, th trng vn n đnh, sc mua ca
th trng ln. iu đó s to điu kin đ doanh nghip phát trin cùng vi nhp
đ phát trin chung ca nn kinh t, do đó s làm doanh thu và li nhun tng.
Ngc li, khi nn kinh t có nhng bin đng có kh nng gây ra nhng ri ro
hay khi nn kinh t suy thoái thì các doanh nghip ít nhiu cng b nh hng
xu.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
12
¬ Chính sách qun lí v mô ca Nhà nc
T khi chuyn sang nn kinh t th trng, mi doanh nghip đc t do la
chn ngành ngh kinh doanh theo đúng quy đnh ca pháp lut và kh nng ca
mình. Nhà nc to hành lang pháp lý và môi trng thun li cho doanh nghip
phát trin sn phm sn xut kinh doanh theo ngành ngh mà doanh nghip đã la
chn và hng các hot đng đó theo chính sách qun lí kinh t v mô. Vì vy, ch
mt thay đi nh trong c ch qun lí và chính sách ca Nhà nc đu trc tip
hay gián tip nh hng đn hot đng kinh doanh nói chung và hiu qu s dng
vn nói riêng ca doanh nghip. Mt s chính sách kinh t v mô ca Nhà nc
nh:
- Chính sách lãi sut: lãi sut tín dng là mt công c đ điu hành lng cung
cu tin t, nó nh hng trc tip đn vic huy đng vn và hiu qu kinh doanh
ca doanh nghip, lãi sut tng làm chi phí vn tng, nu doanh nghip không có
c cu vn hp lý, kinh doanh không hiu qu thì hiu qu t phn vn vay s
gim sút. nc ta cho đn nay vn thi hành chính sách lãi sut cao, có s can
thip trc tip ca Nhà nc: Nhà nc n đnh mc lãi c bn và đa ra biên đ
dao đng đi vi lãi sut tin gi và lãi sut cho vay. Theo đó, nu lãi sut tin
gi cao cha yu t tích cc là giúp cho vic phân phi li thu nhp trong qung
đi qun chúng nhng li là khó khn cho vic huy đng vn đu t kinh doanh
và nâng cao hiu qu s dng vn ca doanh nghip.
- Chính sách t giá: T giá hi đoái va phn ánh sc mua ca đng ni t,
va biu hin cung cu v ngoi t. n lt mình, t giá li tác đng đn cung
cu ngoi t, điu tit sn xut qua vic thúc đy hoc hn ch sn xut hàng hóa
nhp khu hay xut khu. Mt khác, bn thân t giá hi đoái cng tác đng đn
thu nhp ca doanh nghip xut nhp khu. Nu t giá ca đng ni t so vi
đng ngoi t cao s kích thích xut khu, làm tng hiu qu s dng vn kinh
doanh và ngc li. Do đó, khi t giá thay đi, có doanh nghip thu lãi nhng
cng có doanh nghip thua l.
- Chính sách thu: Thu là công c quan trng ca Nhà nc đ điu tit kinh
t v mô nói chung và hot đng kinh doanh ca doanh nghip nói riêng. Chính
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
13
sách thu ca Nhà nc tác đng trc tip vào hot đng sn xut kinh doanh ca
doanh nghip. Vì mc thu cao hay thp s làm cho phn li nhun sau thu nhiu
hay ít, do đó nh hng trc tip đn thu nhp và hiu qu s dng vn ca doanh
nghip.
Tóm li, s thay đi c ch qun lý và chính sách kinh t ca Nhà nc đã gây ra
rt nhiu khó khn cho vic s dng vn kinh doanh có hiu qu cao trong doanh
nghip. Song nu doanh nghip nhanh chóng nm bt đc nhng thay đi và kp
thi thích nghi thì s đng vng trên th trng, cnh tranh vi các doanh nghip
khác và có điu kin đ phát trin, m rng kinh doanh, phát huy kh nng sáng
to trong qun lí và điu hành hot đng kinh doanh ca mình.
¬ Sc mua ca th trng
Nu sc mua ca th trng đi vi sn phm ca doanh nghip ln thì đó là mt
thun li không nh đi vi doanh nghip. Doanh nghip có th m rng qui mô
sn xut, tng khi lng sn phm sn xut, t đó tng doanh thu, tng li
nhun. Ngc li, nu sc mua ca th trng gim s làm cho doanh nghip phi
bán sn phm vi giá r đ tiêu th ht khi lng hàng hóa sn xut ra dn ti
doanh thu gim, hiu qu s dng vn ca doanh nghip s gim xung.
¬ Th trng tài chính
S hot đng ca th trng tài chính và h thng tài chính trung gian cng là
nhân t đáng k tác đng đn hot đng ca doanh nghip nói chung và hot đng
tài chính nói riêng. Mt th trng tài chính và h thng các t chc tài chính
trung gian phát trin đy đ, đa dng s to cho doanh nghip tìm kim ngun vn
vi chi phí r đng thi doanh nghip có th đa dng hóa các hình thc đu t và
có c cu vn hp lý mang li hiu qu cao nht trong s dng vn ca doanh
nghip.
¬ Mc đ lm phát
Nu lm phát phi mã và siêu lm phát xy ra thì s nh hng xu đn các lnh
vc ca nn kinh t quc dân. Khi xy ra lm phát này thì sn xut b thu hp, li
nhun ca các doanh nghip b gim thp do giá c nguyên vt liu tng lên liên
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
14
tc. Nu doanh nghip không điu chnh kp thi giá tr ca các loi tài sn thì s
làm cho vn doanh nghip b mt dn theo mc đ trt giá ca tin t. Tc là
nh hng đn hiu qu s dng vn ca doanh nghip.
¬ Ri ro bt thng trong kinh doanh
Ri ro đc hiu là các yu t không may xy ra mà con ngi không lng trc
đc.
Ri ro luôn đi lin vi hot đng kinh doanh, trong kinh doanh có nhiu loi ri
ro khác nhau nh: ri ro tài chính (ri ro do s dng n vay), ri ro trong quá
trình s dng tài sn, vn chuyn hàng hóa (mt mát, thiu ht, hng hóc) điu
này dn đn doanh nghip mt vn, mt uy tín, mt bn hàng t đó nó nh
hng ti kt qu hot đng kinh doanh, làm gim hiu qu s dng vn ca
doanh nghip. Mt khác, trong điu kin kinh doanh theo c ch th trng có
nhiu thành phn kinh t cùng tham gia cnh tranh và th trng tiêu th không n
đnh, sc mua ca th trng càng hn ch thì càng làm gia tng ri ro cho doanh
nghip
Ngoài ra, doanh nghip còn gp phi nhng ri ro do thiên tai gây ra nh ha
hon, l lt mà doanh nghip khó có th lng trc.
1.2.2 Nhân t ch quan
¬ C cu vn ca doanh nghip
C cu vn là t trng ca tng ngun vn trong tng ngun vn ca doanh
nghip, tùy thuc vào tng loi hình ca doanh nghip mà c cu vn ca chúng
cng khác nhau. Trong các doanh nghip thng mi thì vn lu đng chim t
trng ch yu. Chính điu này có tác đng đn hiu qu s dng vn ca doanh
nghip trên hai góc đ khác nhau:
- ng vi chi phí vn khác nhau thì chi phí b ra đ có đc ngun vn đó cng
khác nhau.
- C cu vn khác nhau thì khi xét đn tính hiu qu ca công tác s dng vn
ngi ta tp trung vào các khía cnh khác nhau, chng hn nh đi vi doanh
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
15
nghip thng mi thì khi xét đn hiu qu s dng vn, ngi ta ch yu tp
trung vào xét hiu qu s dng vn lu đng.
- Do đó, b trí c cu vn càng hp lý bao nhiêu thì hiu qu s dng vn càng
cao by nhiêu. B trí phân phi vn không phù hp làm mt cân đi gia tài sn
c đnh và tài sn lu đng dn đn tình trng tha hoc thiu mt loi tài sn nào
đó s làm gim hiu qu s dng vn.
¬ Chi phí vn
Chi phí là yu t nh hng trc tip đn hiu qu s dng vn, chi phí tng
lên làm giá c hàng hóa dch v tng lên, dn đn hàng tiêu th chm làm gim
hiu qu s dng vn. Do vy các doanh nghip luôn phn đu gim chi phí, h
giá thành sn phm, tng sc cnh tranh ca hàng hóa trên th trng. T đó hàng
hoá đc tiêu th nhanh, tng vòng quay s dng vn, góp phn nâng cao hiu
qu kinh doanh nói chung và hiu qu s dng vn nói riêng ca doanh nghip.
¬ c đim kinh t k thut ca ngành sn xut kinh doanh
Mi ngành sn xut kinh doanh có nhng đc đim khác nhau v mt kinh t
k thut nh: tính cht ngành ngh, tính thi v, chu kì kinh doanh
nh hng ca tính cht ngành ngh ti hiu qu s dng vn th hin qui mô,
c cu kinh doanh. Qui mô, c cu khác nhau s nh hng ti tc đ luân
chuyn vn, ti phng pháp đu t, th thc thanh toán chi tr do đó nh
hng ti doanh thu và li nhun ca doanh nghip.
nh hng ca tính thi v và chu k sn xut th hin nhu cu vn là doanh
thu tiêu th sn phm. Nhng doanh nghip hot đng trong ngành sn xut có
tính thi v thì nhu cu vn lu đng gia các quý trong nm thng có bin
đng ln, doanh thu bán hàng thng không đc đu, tình hình chi tr cng gp
khó khn, nh hng ti k thu tin bình quân, dn ti h s quay vòng ln Do
đó, nh hng ti hiu qu s dng vn ca doanh nghip. Nhng doanh nghip
có chu k sn xut kinh doanh ngn thì nhu cu vn gia các thi kì trong nm
thng không bin đng ln, doanh nghip thng xuyên thu đc tin bán hàng,
d dàng cân đi gia thu chi bng tin và đm bo ngun vn cho kinh doanh,
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
16
vn đc quay vòng nhiu ln trong nm. Ngc li, nhng doanh nghip sn
xut ra sn phm có chu k sn xut dài phi ng ra mt lng vn lu đng
tng đi ln, vn quay vòng ít.
¬ La chn phng án đu t
Vi chính sách m ca ca nn kinh t, các doanh nghip có nhiu c hi đ
có đc các d án đu t hn. Vn đ là doanh nghip phi xem xét nên la chn
phng án nào, bi vì quyt đnh đu t ca doanh nghip có tính chin lc, nó
quyt đnh tng lai và hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Vic ra
quyt đnh đu t cn da trên c s xem xét các chính sách kinh t và đnh
hng ca Nhà nc, th trng và s cnh tranh, li tc vay vn và thu trong
kinh doanh, s tin b ca khoa hc công ngh, đ vng chc và tin cy ca đu
t, kh nng tài chính ca doanh nghip. bên cnh quá trình la chn phng án
phù hp, hiu qu ca vn đu t ph thuc nhiu vào vic d toán đúng đn v
vn đu t. Bi vì, nu đu t quá mc hoc đu t không đng b s dn ti tình
trng lãng phí vn rt ln cho doanh nghip. Nu đu t quá ít s làm cho doanh
nghip không đ kh nng đáp ng đ các đn hàng, t đó có th mt th trng
do không đ sn phm bán. Hn na, nu doanh nghip không có quyt đnh đu
t đi mi trang thit b, đi mi công ngh sn xut trong điu kin cnh tranh,
doanh nghip có th thua l, phá sn.
¬ Nng lc qun lí ca doanh nghip
Nng lc qun lí ca doanh nghip th hin hai mt: nng lc qun lí tài
chính và nng lc qun lí sn xut. Trong quá trình sn xut kinh doanh, nu nhà
qun lí doanh nghip không có nhng phng án sn xut hu hiu, không b trí
hp lý các khâu, các lao đng, các giai đon sn xut s gây lãng phí ngun lc,
vn, vt liu điu đó có ngha là nng lc qun lí ca doanh nghip yu kém.
Trong qun lí tài chính, nhà qun tr tài chính phi xác đnh đc nhu cu vn
kinh doanh, phi b trí c cu hp lý, không đ vn b đng, d tha, mà phi
huy đng đ vn cho sn xut. Nu c cu vn không hp lý, vn trong quá trình
thanh toán b chim dng s làm tng chi phí sn xut, gim kh nng luân
chuyn vn.
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
17
Nói tóm li, nhân t nh hng ti hiu qu s dng vn ca doanh nghip thì
có nhiu. Tùy theo tng loi hình, lnh vc kinh doanh cng nh môi trng hot
đng ca tng doanh nghip mà mc đ và xu hng tác đng ca chúng có th
khác nhau. Do đó, vic nhn thc đy đ các yu t nh hng đn hiu qu s
dng vn s giúp doanh nghip có nhng bin pháp kp thi hu hiu đ nâng cao
hiu qu s dng vn cho doanh nghip, nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh,
đ tn ti và đng vng trong nn kinh t th trng
1.3 Phng pháp đánh giá hiu qu s dng vn trong doanh
nghip
1.3.1 Ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn
Mc tiêu hàng đu ca mi doanh nghip kinh doanh là thu đc li nhun.
Do đó, hiu qu s dng vn đc th hin s li nhun doanh nghip thu đc
trong k và mc sinh li ca mt đng vn kinh doanh. so sánh, đánh giá hiu
qu s dng vn kinh doanh gia các thi k khác nhau ca doanh nghip ta có
th s dng các ch tiêu ch yu sau:
¬ Các ch tiêu tng quát đánh giá hiu qu s dng vn kinh doanh
Vn kinh doanh đóng vai trò quan trng trong hot đng sn xut kinh doanh
ca doanh nghip, nên vic khai thác và s dng các tim lc v vn s đc
đánh giá thông qua hiu qu hot đng kinh doanh ca doanh nghip. đánh giá
hiu qu s dng vn kinh doanh mt cách tng hp ta s dng mt s ch tiêu
sau:
- Hiu sut s dng vn kinh doanh (s vòng quay ca vn kinh doanh)
ây là ch tiêu đo lng hiu qu s dng vn kinh doanh trong k ca doanh
nghip. Ch tiêu này cho bit mt đng vn kinh doanh huy đng vào hot đng
sn xut kinh doanh sau mt k s đem li bao nhiêu đng doanh thu. Ch tiêu
Hiu sut s dng
vn kinh doanh
Doanh thu thun trong k
Tng vn kinh doanh s dng
bình quân trong k
=
Khóa Lun Tt Nghip GVHD: TH.S Trn Anh Thc oan
SVTH: Võ Th Thanh Mai
18
này ln chng t trình đ qun lí và s dng vn kinh doanh ca doanh nghip có
hiu qu.
- Hàm lng vn kinh doanh:
Ch tiêu hàm lng vn kinh doanh phn ánh: đ thu đc mt đng doanh thu thì
doanh nghip cn b ra bao nhiêu đng vn. Ch tiêu này ngc li vi ch tiêu
hiu sut s dng vn kinh doanh ca doanh nghip.
- H s doanh li ca vn kinh doanh:
Ch tiêu này cho bit, mt đng vn kinh doanh đem li bao nhiêu đng li nhun
sau thu trong k kinh doanh. Ch tiêu này th hin bn cht ca hiu qu sn xut
kinh doanh, cho bit thc trng kinh doanh l, lãi ca doanh nghip.
- T sut li nhun vn kinh doanh:
Ch tiêu này phn ánh 100 đng vn kinh doanh tham gia to ra bao nhiêu đng
li nhun trc thu và cho bit đc khi doanh nghip np thu thu nhp doanh
nghip, hot đng kinh doanh l lãi ca doanh nghip nh th nào.
Tóm li, các ch tiêu tng quát trên đã phn nào cho ta thy tình hình chung
hiu qu s dng vn kinh doanh ca doanh nghip. Tuy nhiên, các ch tiêu này
cha phn ánh đc nét riêng bit v hiu qu s dng vn kinh doanh ca tng
b phn vn. Do đó, đ đánh giá đy đ hn hiu qu s dng vn kinh doanh,
Hàm lng vn
kinh doanh
Doanh thu thun trong k
Tng vn kinh doanh s dng
bình quân trong k
=
H s doanh li
Li nhun sau thu
Tng vn kinh doanh s dng
bình quân trong k
=
T sut li nhun
Li nhun trc thu
Tng vn kinh doanh s dng
bình quân trong k
=