LÊ TH VÂN ANH
C PHN HÓA VÀ HIU QU HONG CA DOANH
NGHIC TI THÀNH PH
H CHÍ MINH
i
ng lu C phn hóa và hiu qu hot đng ca
doanh nghip nhà nc ti Thành ph H Chí Minhu ca
chính tôi.
Ngoài tr nhng tài liu tham khc trích dn trong lu
ng toàn phn hay nhng phn nh ca luc công
b hoc s d nhn bng cp nh
Không có sn phm hay nghiên cu nào cc s dng trong lun
c trích dnh.
Lu c n nhn bt k bng cp nào ti ng
i hc ho o khác.
ii
Trong quá trình thc hin lu hoàn thic rt
nhiu s t quý Thn bè. Thông qua lu
c gi li cc ti tt c Quý Th
em trong quá trình thc hin lu
Em xin chân thành gi li ci Cô Võ Th t tình h tr
em trong vic thu thp s ling dn
ng viên tinh thn rt ln giúp em nhanh chóng hoàn thin lu
Em xin ch tr em rt nhiu trong
quá trình thu thp s ling viên tinh thn trong quá trình em thc hin lun
Em xin cp cho em tài liu
ng dn x lý d liu bng, giúp em hoàn thàc vic phân tích s liu cho
lu
c gi li ci B, M, anh Ph
tr, tu kin v thng viên em trong sut quá trình thc hin lu.
i li ci Ch Lê Th Minh Nguyên, Thy Phm
Tn Nhng dn cho em trong vic x lý d liu nghiên cu.
Em xin kính chúc Quý Thn bè sc khe và thành
công!
iii
Lu n hành nghiên cu v hiu qu ho ng ca 63 doanh
nghic ti Thành ph H c c phn hóa ch y
2004 bnh phi tham s Wilconxon kt hp v
hn. Kt qu cho thy rng hiu qu ca các doanh nghip sau c phn
c ci thin v hiu qu tài chính, hiu sut hong, sng, thu nhp
ng. Luy có s ct gi ng trong các
doanh nghip này sau c phn hóa. Ngoài ra, kt qu hi quy cho thy tuy quá trình
c phi hiu qu hi
hiu qu nào còn b ng bc hong ca
doanh nghip, t l s hc còn li trong các doanh nghip sau c phn hóa
là cao hay thp và cuu các doanh nghii ca nhà
iv
Trang
L i
LI C ii
TÓM TT iii
MC LC iv
DANH MC BNG vii
DANH MC T VIT TT viii
I THIU TNG QUAN NGHIÊN CU 1
t v nghiên cu 1
1.2. Lý do nghiên cu 6
1.3. Câu hi nghiên cu 10
1.4. Mc tiêu nghiên cu 11
1.5. Phm vi nghiên cu 11
c nghiên cu 12
1.7. a nghiên cu 13
1.8. Kt cu luu 13
NG QUAN QUÁ TRÌNH C PHN HÓA DOANH NGHIP
C TI VIT NAM 15
2.1. Quá trình c phn hóa DNNN vit nam 15
2.2. Mc tiêu c phn hóa 16
m c phn hóa ti thành ph h chí minh 18
LÝ THUYT NGHIÊN CU 21
3.1. Lý thuyt c phn hóa DNNN 21
3.2. Lý thuyt hiu qu hong 23
3.3. C phn hóa và hiu qu hong trong các kinh phi tham s
wilconxon 24
ng ca c phn hóa ti hiu qu hong. 24
v
3.3.2. C phn hóa và hiu qu tài chính 26
3.3.3. C phn hóa trong mi quan h vi hiu sut hong và sng 27
3.3.4. C phn hóa và thu nhp trung bình 28
3.3.5. C phn hóa và vic làm 29
3.3.6. C phn hóa và các yu t n hiu qu ca c phn hóa 31
3.4. Các yu t quynh s khác bit hiu qu ca c phn hóa 31
NG GI THUY NGHIÊN CU33
4.1. Xây dng gi thuyt nghiên cu 33
4.1.1. Gi thuyt nghiên cu v mi quan h gia c phn hóa và hiu qu hot
ng ca doanh nghip c phn hóa. 33
4.1.2. Gi thuyt nghiên cu v mi quan h ng gia các yu t khác và hiu
qu doanh nghi phn hóa. 35
u. 36
4.2.1. D liu nghiên cu 36
ng v mi quan h gia c phn hóa và hiu qu hong ca doanh
nghip c phn hóa. 37
4.2.4. Mô hình nghiên cu mi quan h gia các yu t ng và hiu qu doanh
nghip sau c phn hóa. 40
4.3. Thng kê mô t và la chng hi quy 47
4.3.1. Thng kê mô t 47
4.3.2. La chng hi quy 48
T QU NGHIÊN CU VÀ THO LUN 49
5.1. Kinh gi thuyt và tho lun nhng ng ca c phi vi
hiu qu hong doanh nghip 49
5.1.1. Kt qu cho m 49
5.1.2. Kt qu cho mu ph - Loi hình doanh nghip 53
5.1.3. Kt qu cho mu ph - c hong 56
5.1.4. Kt qu cho mu ph - T l s hu nhà c 58
5.1.5. Kt qu cho mu ph - Gc cu doanh nghip 60
vi
5.1.6. Tho lun v kt qu nghiên cu Vit Nam và trên th gii. 62
5.2. Các yu t n hiu qu ca c phn hóa 66
5.2.1. Kinh các gi thuyt nghiên cu 67
5.2.2. Tho lun kt qu nghiên cu 69
T LUN VÀ KIN NGH 71
6.1. Nhng ni dung chính trong nghiên cu 71
6.2. Kt lun nghiên cu 71
6.3. Khuyn ngh chính sách 72
6.4. Nhn ch ng nghiên cu tip theo 73
6.4.1. Nhn ch 73
xung nghiên cu tip theo 74
6.5. Kt lun 74
TÀI LIU THAM KHO 75
PH LC A 83
PH LC B 84
vii
Bng 4.1. Tóm tt gi thuyt nghiên cu 35
Bng 4.2. Tóm tt bin nghiên cu 36
Bng 4.3: Bng tóm tt các bin nghiên cu 42
Bng 4.4. Thng kê mô t 47
Bng 5.1: Tóm tt kt qu kinh phi tham s cho m 50
Bng 5.2: Tóm tt kt qu so sánh hiu qu ca nhng doanh nghip nh
và doanh nghip va 55
Bng 5.3: Tóm tt kt qu so sánh hiu qu ca nhng doanh nghip
sn xui dch vu 57
Bng 5.4: Tóm tt kt qu so sánh hiu qu ca nhng doanh nghip có t l
s hc sau c phn hóa khác nhau. 59
Bng 5.5: Tóm tt kt qu so sánh hiu qu ca nhng doanh nghip có
gc c 61
Bng 5.6: Tóm tt kt qu nghiên cu v hiu qu ca c phn hóa s
d 65
Bng 5.7: Tóm tt kt qu hi qui 67
viii
:
DNNN :
DT : Doanh thu
:
:
:
MNR : Megginson, Nash, Randenborgh
ROA : Return on asset
ROE : Return on equity
ROS : Return on sales
SHNN :
TNTB :
i thiu tng quan nghiên cu
1
:
C phn hoá doanh nghip c là mt bin pháp hu
hiu trong cu doanh nghip cng thi góp phn u li nn
kinh t mt cách hiu qu phn hóa giúp ci thin hiu qu hong ca các
doanh nghip c, giúp khc phc, gii quyt v thâm ht ngân sách c
bit là các qun. Theo Cook và Kirkpatrick (1995), t l c phn
hóa din chit l
này gim xung còn 58% Nhng li ích t c phn hóc nhìn
nhn t rt sm.
Adam Smith c xem i có cái nhìn tiên phong v Vào
tài sn qum này chính là nn tng
cho Kinh t hc hit: Nt
thuc s hu ca nhà vua ch quân ch ca Châu Âu thì chc chc mt
khon tin vô cùng ln và nó s chi tr c mi khon n công. N
cm c thì s c mt s tin lt nhiu so vi tt c nht khác
và quan tr u bin chúng thành s h p tc
c ci to và canh tác hiu qu.
T gia th k 19, c phn hóa c Chính ph c quan tâm và bt
u tin hành mnh m phn hóa vi mi thin n nn
và ci thin hiu qu ca các doanh nghip c và nguy
n.
Megginson và ctg (1994) nghiên cu v hiu qu hong ca 61 doanh
nghip 18 quc gia t 1961 1989 cho thy, hiu qu hoc ci thin
rt nhiu sau c phn hóa. Bên cSouza và ctg (2000) khi nghiên cu hiu
qu hong ca 118 doanh nghip 29 quc gia t
1995 cho thy, các doanh nghip sau khi c phn hóa, khi có s tham gia s
hu cu qu ho. Jones và
i thiu tng quan nghiên cu
2
ctg (1999) nghiên cu v phát hành c phiu ca 630 doanh nghip c phn hóa t 59
quc gia t -1997 cho thy, các doanh nghip c khi c phn hóa thu
c li nhun t bán c phiu lt nhiu ln so vi doanh nghip
Không nhng vy, Dewenter và ctg (2000) tin hành nghiên cu trên 500 doanh
nghip lc c phc M t y,
các doanh nghip sau khi c phc li nhun lu so vi các
doanh nghip c và ít thâm d
Trong s các quc gia tin hành ci cách doanh nghic thông qua
c phn hóa thì Nga, Trung Quc, và mt s c Châu Âu n hình.
Châu Âu
Tình trng thiu vn, li ích chính tr, ngun nhân lc khan him, các
Chính ph thì luôn phi tr cp và bo v cho các doanh nghi
chúng li hong rt kém hiu qu là nhng v nhc nhi c Châu Âu
thi by gi, buc các Chính ph c này phy quá trình c phn hóa
(Cartselos, 1994).
Pohl và ctg (1997) phân tích d liu c doanh nghip t by
c Châu Âu (Bulgaria, Cng hòa Séc, Hungary, Ba Lan, Romania, Slovakia, và
Slovenia) t ng hiu qu t chính sách khuyn khích các
doanh nghip u thông qua c phn hóa. Kt qu là, c phn hóa có ng
lu doanh nghip c. Bng ch, mt doanh nghip
c ph c hiu qu gp 3 5 ln so vi mt doanh nghip
n thuc s hc.
Frydman và ctg (1997) nghiên cu da trên mt mu ln các doanh nghip
c trung bình ti Cng hòa Séc, Hungary và Ba Lan. Tác gi so sánh hiu qu hot
ng ca các doanh nghip c phn hóa và doanh nghip c. Nghiên cu
c bng chng mnh m rng, s hi tr s hu ca công nhân)
làm ci thi hiu sut ca doanh nghip ng thc làm cho
xã hi.
i thiu tng quan nghiên cu
3
c hin mt nghiên cu khác v
các doanh nghic, c ph Czech
Republic, Hungary and Poland. Nghiên cu cho thy, các doanh nghii
din có ri ro tín d so vi các doanh nghip phn
hóa. Nguyên nhân là do các doanh nghip t hiu sut v doanh thu
ng thi b hn ch v ngân sách mm t các Chính ph (chính sách tr cp và
bo v cho doanh nghic).
Tip tc vi nghiên cu khác v c phn hóa, Frydman và ctg (1999)
nghiên cu trên s liu t 218 doanh nghip sn xut có quy mô va ti Cng hòa
doanh nghip c, 128 doanh nghip c
phn hóa. Nghiên cu tin hành so sánh hiu qu hong ca hai nhóm này (thông
qua doanh thu, ving và nguyên vt liu). Kt
qu là, các doanh nghip c phn hóa khi có s u hành t t
c hiu qu
Frydman và ctg (2000) nghiên cu trên 506 doanh nghip Cng hòa Séc,
t qu Frydman và ctg (1999).
a c phn hóa trong vi u
doanh nghip c c và kt qu i thic hiu qu cho các
doanh nghip c ngun l u bn thân c.
Boardman và ctg (2000) nghiên cu xem xét hiu sut ca chín doanh
nghip a Canada t y li nhun t bán
m thâm dng.
Kay và Thompson (1986) trong bài tng quan v c phn hóa t
lun rng c ph thành mc ph bin nh u qu
hong cho các doanh nghi nh tranh và
c bii vi ngành công nghip Anh.
i thiu tng quan nghiên cu
4
Nga
Ti Nga, c phc xem là mu trong ci cách
doanh nghic, ci cách kinh t. Các nghiên cu v c phn hóa ca Nga cho
thy Chính ph ph c
mc tiêu, c bit n khác nhau c phn hóa k t
n nay (Patokina và Baranov,1999).
Vào c hin hàng lo
phn hóa, tin hành thoái vn 15 ngàn doanh nghic c cht
quyn kim soát l, vì vy không mang li kt qu gì.
Và c phn hóa Nga thic xem là sai lm (Nellis, 1999).
Black và ctg (2000) tin hành mt nghiên c mô t lch s c phn hóa
Nga qua vic phân tích chi tit mt s ng hp c phn hóa c th cho thy rng,
c phn hóa Nga vi mo ra mt kt qu c st bi. Nghiên
cu nhn mnh vic Chính ph nên t b nhdoanh nghip c phn hóa
h t kinh doanh khi thit k c phn hóa.
Earle và John (1998), trong mt nghiên cu v u s hng
ca nó i v ng trong các doanh nghip công nghip ca Nga.
Nghiên cc thc hin trên mt mu gm 86 doanh nghip c, 299 doanh
nghip c phn hóa và 45 doanh nghip c c phn hoàn toàn. Kt qu là,
su l vi t l a s h
Earle và ctg (1998) khi nghiên cu v c phn hóa, cnh tranh và ngân sách
Nga cho thy có mi quan h thun gia t l c phn hóa và doanh thu thc trên
mi nhân viên (c ph nh tranh), cp
(ngân sách mm) làm chm quá trình chuyn du (c phn hóa) trong các
doanh nghic ca Nga.
Djankov (1999a) nghiên cu v mi quan h giu s hu và chuyn
du cho 960 doanh nghip c phn hóa ca sáu quc gia mc l
i thiu tng quan nghiên cu
5
có Nga. Kt qu cho thy s hng tích
cn chuyn dng.
Djankov (1999b) trong mt nghiên c s dng li d liu ca
Djankov (1999a) cho kt qu là: c phn hóa thông qua qun lý mua bán doanh
nghip mt cách minh b ng tích c u doanh nghip nhà
c; c li, khi nhng quan chc giành ly quyn s hu c phnng
này ng xn quá trình tái cu doanh nghip, vì li nhun ca h không
ch da trên s thành công ca doanh nghip.
Trung Quc và mt s c Châu Á
Tian (2000) nghiên cu mi quan h gia s hc và hiu qu ca
825 doanh nghip doanh nghip phn hóa
hoàn toàn (doanh nghip u cho thy, hiu qu ca các doanh
nghip n so vi doanh nghip c còn nm gi c phn.
Nghiên c ra, giá tr doanh nghi hc bu
nh
Wei và ctg (2003) kim tra hiu qu c và sau c phn hóa ca 208
doanh nghip c phn hóa Trung Quc t 1997. Thông qua vic nghiên
cu nhng ca t l s hc còn li vi hiu qu ca doanh
nghip, nghiên cu cho thy hiu qu ca các doanh nghip sau c phc ci
thin rõ rt. Bng chng là doanh thu bán hàng thc t, li nhu
k y tài chính (vay n) gim và s dng hiu qu .
Huang và Wang (2010) kho sát ng ca c phn hóa ti hiu sut
ca 127 doanh nghip niêm yt Trung Quc. Nghiên cu ch ra rng, hiu qu hot
ng ca doanh nghip c ci thi sau khi có c i mi là
i c hay vic chuyn giao quyn kim soát sang ch s h
u qu hong và li nhun.
Majumdar (1996) trong mt nghiên c hiu qu gia doanh
nghip c, doanh nghip c phn và doanh nghip ca t
i thiu tng quan nghiên cu
6
lun: các doanh nghip t hiu qu cao nht và t hiu qu thp nht là
các doanh nghip c; nghiên cc bit nhn mnh rng các doanh nghip
c khi có s pha trn ca s hdoanh nghip c phn) thì hiu qu
n so vi doanh nghic.
Junki Kim và Hongkyou Chung (2007) tin hành so sánh hiu qu ca 22
doanh nghip c Hàn Quc, trong và sau c ph
mi quan h a c phn hóa và hiu qu hong ca nhng doanh
nghip này. Nghiên cu n ngh, khi tìm cách c phn hóa doanh nghip
c, honh chính sách cn phi liên tc áp dng c phn hóa, bin pháp này
s làm gim áp lc ngân sách.
Galal và ctg (1994) thc hin nghiên cu v hiu qu ho ng ca 12
doanh nghip lc c phn hóa thuc ngành vin thông ca bn
y, sau khi c phn hóa các doanh nghip này nâng
c chng dch v, chính sách giá c h nh tranh và
nh u qu c ci thin rõ ri nhui
c c phn hóa.
Có th nhn thy, t nhiu nghiên cu tp trung vào vai trò ca c
phn hóa trong vic ci thin hiu qu doanh nghic. Tuy nhiên, so vi
nhng nghiên c cp thì Vit Nam nhng nghiên cu thc nghim và bán
thc nghi v mi quan h gia c phn hóa và hiu qu hong ca các
doanh nghip là rt ít. Mt khác, do tm quan trng ca quá trình c phn hóa ngày
i vi hu ht các quc gia, vy nên rt cn thit phnh vai trò ca
c phn hóa trong vic ci thin hiu qu hong ca các doanh nghip. Chính vì
vy, lu n nghiên cu “C phn hóa và hiu qu hot đng ca
doanh nghip nhà nc ti Thành ph H Chí Minh”.
t nhiu nghiên cu bán thc nghim và thc nghim v mi quan
h gia c phn hóa và hiu qu hong ca doanh nghic nhiu quc
i thiu tng quan nghiên cu
7
gia vi nhic và quy mô khác nhau. Mc dù các tác gi tin hành nghiên cu
c phn hóa trên nhng quu cho kt qu ng nhau.
Megginson, Nash, Randenborgh là nhng nhà nghiên cu sm nht và y
nht v c ph u này các tác gi c
i nht và hp lý nh u qu ca c phn hóa: nghiên
cu dùng kinh th bc Willcoson so sánh trung bình t l hiu qu n
n sau c pha các doanh nghic.
c công nhc s dng rng rãi trên toàn
th gic nghiên cu v hiu qu ca c phn hóa và gi t
pháp MNR.
MNR (1994) thc hin mt nghiên cu vi s li ca 61 doanh
nghic c phn hóa 18 quc gia t 1989. Nghiên cu kt
lun, các doanh nghip sau khi c phn hóa có s v sng, hiu
sut hong, li nhum n vay và không tìm thy s
ng.
c hin nghiên c MNR
(1994) vi s liu ca 118 doanh nghic c phn hóa 29 quc gia và
28 ngành công nghip n t 1961 1995. Nghiên cy nhng
v doanh thu, li nhun, sng, giy. Ngoài
ra nghiên cu còn tìm thy li nhun lu nhng doanh nghip có t l s
hu ca nhân viên cao và hiu qu có t l s hu ca c
ngoài cao.
Phát trin t các nghiên c
Megginson và Netter (2001), Boubakri và Cosset
t qu MNR (1994).
Vit Nam, c trin i
nh nghi trin khai rng khp trên c c. Tuy
nhiên do nhiu lí do khác nhau, CPH v c hi và kt qu
i thiu tng quan nghiên cu
8
mang li gây nhiu tranh cãi. có nhng nghiên cu v c phn hóa Vit Nam
ti nhng thm khác nhau và s dng nh
kt qu c có phn mâu thun vi nhau.
n hành các cuc phng vn chuyên sâu vi tám
doanh nghip c phn hóa ti bn tnh c Min Bc và Min Nam Vit Nam (Hi
Phòng, Lào Cai, Tây Ninh, C ra kt lun là không có s khác bit gia
c và sau c phn hóa. Theo báo cáo ca Ban Ch i mi và Phát trin doanh
nghin thm 31-12-2005, c c hin c phn hóa
c 2.242 doanh nghiu ch tip cc s liu ca
tám doanh nghip, mt mu quá nh i din cho mt tng th rt ln. Ông th
him mt cách mnh m vi Hibou (2004) rng: C phn hóa ch là
hình thng quyn lc chính tr ca phe này hay phe kia bng cách chim
t các ngun lc kinh t hay chuyn tin cho các doanh nghip mà các v ng
tên c ph i cùng trong phn kt lun ông kh nh, nghiên cu này ch
liu ca tám doanh nghip ng vn c.
Katariina Hakkala và Ari Kokko (2007), trong mt nghiên cu v c phn
hóa Vit Nam, góp phn khnh hiu qu mà khu vi là rt
ln, lu t khu vc. Nghiên cu xem xét s phát trin ca khu
vi Vit Nam, tc bit vào mi quan h gic và khu
v u s dng các s liu có sn trong các nghiên c c
(Kokko và Zejan 1996, Ljunggren 1996, Mallon 1996, Fredrik Sjöholm 2006, UNDP
ng niên ca World Bank, IMF và bng nhng nhn
u c so sánh v: kh p cn th ng, tip
cn vn, tip cn nhân lc và công ngh. Nghiên cu cho thy bt k
c nào trên, khu vu có li th
hiu qu mang li cho nn kinh t li không xng tm, c li khu v
phi chu nhiu thic hiu qu cao.
i thiu tng quan nghiên cu
9
nói rõ trong nghiên cu ca mình rng
có mt quc gia nào tr nên giàu có nh vào các doanh nghing
nh tht không may, hu chi tit nào c gng kim tra các
kt qu kinh t ca c phn hóa Vit Nam và nghiên cu ci
là mt ngoi l.
n hành nghiên cu kho sát trên mt
mu gm 500 doanh nghip sau c phn hóa t t lun c phn hóa
Vic nhiu kt qu tt v su th ng, công ngh và
chng sn phm. Vì ch tin hành nghiên cu trên các doanh nghip sau c phn
nên c hiu qu ca các doanh nghip sau c phn hóa có
i so vc c ph hic liu quá trình
c phn hóa Vit Nam c hiu qu .
, Long Pham (2011) tin hành nghiên cu vi s liu kho sát v
mi quan h gia qun tr nhân s và hiu qu tài chính ca các doanh nghip c phn
hóa Vit Nam. tác gi n ngh nên có mt nghiên cu thc
nghi khnh s tn ti ca mi quan h trên.
Truong Dong Loc và ctg (2006) có th xem là nghiên cu tiên Vit
Nam s dc ph bin trong các nghiên cu trên th gii
(Boubakri và Cosset, 1998; D'Souza và Megginson, 2001; Harper, 2002) kt hp vi
hi quy cho n sau c phn hóa so sánh hiu qu doanh nghip
c và sau c phn hóa. Nghiên c dng các bin s ph thuc
ng hiu qu hong ca các doanh nghip c phn hóa. Nghiên cu
s dng kt hp hai x lý và tic kim
nh: mt là so sánh hiu qu gia các doanh nghic và sau c phn hóa bng
nh phi tham s; hai là s di quy kim
chng li hiu qu ca c phu t nào thc s ng làm
i hiu qu ca nhng doanh nghip c phn hóa. C hai cho cùng
kt qu ci thin hiu qu ca các doanh nghip sau c phc
i thiu tng quan nghiên cu
10
bit các doanh nghip còn s hc thi các doanh nghip khác.
Tuy nhiên, nghiên cu vn b hn ch v s liu ng nghiên cc v c
phn hóa Vit Nam, tác gi cp trong nghiên cu c
tip cc s lii cùng nghiên cu ch thu thc s liu ca mt
c và m phn hóa thông qua vic phng vn mt s cá nhân liên
quan các doanh nghip này nên làm kt qu nghiên cu b ng nhiu v mt
thng kê theo c i quy.
Gt, Thi Quy Vo (2012) thc hin nghiên cu s dng
pháp kinh T-test, phân tích Anova cho ba nhóm có t l s hc khác
nhau và hi quy vi bin gi, d liu gm 22 doanh nghip c và 21 doanh
nghip phn. Nghiên cu cho thy, có s khác nhau v hiu qu gia
các doanh nghip có t l s hc khác nhau t n 100%. Nghiên cu
cho kt qu là khi t l s hp và có s u hành ca
nhu qu doanh nghic ci thin.
Vy, xut phát t nhng nghiên cu v ng ca quá trình c phn hóa
i vi vic ci thin hiu qu ca doanh nghi
c còn nhiu hn ch Vit Nam, luc hin nghiên cu
phn hóa và hiu qu hong ca doanh nghic ti Thành ph H
là rt thc t và cn thit.
1.3. Câu hi nghiên cu
Các nhà nghiên cBoubakri và Cosset (1998),
và Megginson (1999), Megginson và Netter (1998), Zuobao Wei và ctg (2003), Earle
và ctg (1998), Earle và John (1998) kt lun rng, c phn hóa làm thay i theo
ching u qu ca doanh nghic. N nhng nghiên
cu trên cho thy, i mnh hay yu là tùy thuc vào tng bi cnh chính tr và
bi cnh nn kinh t ca tng quc gia. V Nga, kt qu ca s i là rt
yu so vc còn lc th hin qua nghiên cu ca Earle và ctg (1998),
Earle và John (1998). Vit Nam, nghiên cu v c phn hóa là rt nhi
i thiu tng quan nghiên cu
11
hn ch v tip cn và thu thp s liu nào c bng
chng v vai trò ca quá trình c phn hóa Vit Nam. n tn ti rt
nhiu nghi vn xoay quanh mi quan h gia c phn hóa và hiu qu hong ca
các doanh nghip c phn hóa.
Vy, qua thc t quan tâm làm rõ nhng nghi vn trên
thông qua vic tr li cho câu hi nghiên cu sau: C phn hóa có thc s làm thay
đi hiu qu hot đng ca nhng doanh nghip nhà nc ti Thành ph H Chí
Minh hay không? Và nu có thì yu t nào khác đã nh hng đn s thay đi
này?
1.4.
Lun vic thc hin các m tr li cho câu hi
nghiên cu:
- nh s ng ca vic c phn hiu qu hong ca
doanh nghip.
- Nhn dng các yu t khác có ng n hiu qu hong ca doanh
nghip c phn hóa.
- Gainsborough mt tác gi c ngoài khi nghiên cu v c
phn hóa Vit Nam vi các s liu thu thp các tnh l phía Bc và phía Nam
cho thy: C phn hóa ch là hình thng quyn lc chính tr ca phe này
hay phe kia bng cách chit các ngun lc kinh t hay chuyn tin cho các
doanh nghip mà các v ng tên c phu này phn nào nói lên mt thc
trng không my t liu t các tnh phía Bnh l phía
c gi s là nhng quan sát ngoi lai.
- Mt khác, , Thành Ph H phc
c qun lý ca thành ph chii c c cùng
c xem là thành ph du c c v c phn hóa và mang li ngun
thu ln nhc. Trong s này có nhng doanh nghic c
i thiu tng quan nghiên cu
12
phn hóa mt phn, toàn phn, sát nhp vào nhng doanh nghip c phn, và b gii
th - phá sn. (Báo cáo tng kt ca y Ban Nhân Dân Thành Ph H Chí Minh v c
phn 1992 2011). Kt qu này có th i din tt cho quá trình c
phn hóa Vit Nam.
Bên cs dng d liu nghiên cu phi gm ít nht 3
phn hóa, phi cùng thi gian cho nhóm doanh nghip
c nghiên cng thi phi loi b nhng doanh nghip c phn hóa trong giai
n khng hong (t 2008 tr l vì lun nghiên cu
n khng hong) mà vm b ln yêu cu ca mu nghiên
cu.
Xut phát t nhng nguyên nhân trên, lu thc hin nghiên cu
vi s liu ca nhp c phn hóa Thành ph H Ch ly
nhng doanh nghip có quynh c phn hóa u c phn
trong ng doanh nghip có quynh c phc c ph
2004, mt s doanh nghip có quynh c ph2005.
c tiên lun hành c kho các nghiên cu lý thuyt liên quan
n v nghiên cu, mc tiêu nghiên cu c tài.
Tip theo là tin hành thu thp d liu nghiên cu kt hp vi vic xây
dng các gi thuyt nghiên cu và mô hình nghiên cu phù hp vi phm vi nghiên
c rac xây dng mô hình nghiên cu tinh các bic
lp và ph thum bo thc hic mc tiêu nghiên cu.
Cui cùng là dùng phn mm SPSS, Stata ng mi quan h, tác
ng gia các bit lun chp nhn hay bác b gi thuyt nghiên cu
i thích mi quan h ng tha c nhng mc tiêu nghiên cu
ra.
i thiu tng quan nghiên cu
13
Vì luc thc hin vi mng và gii thích mi quan h
gia c phn hóa vi hiu qu hong ca DNNN nên có nht
Lun làm phong phú thêm nhng nghiên cu v c phn hóa
Vit Nam.
Lung cc nhng kt lun mi v mi quan h gia c
phn hóa và hiu qu doanh nghip c phn hóa Viu này là hu ích cho
các nhà ho nh chính sách và nh n v c phn hóa
DNNN Vit nam.
Cui cùng, lumt s tip n khuyn khích các nhà nghiên cu
tip tc quan tâm và m rng nghiên cu v c phn hóa DNNN Vit Nam.
Luu gc trình bày theo b c
: Gii thiu tng quan nghiên cu
c gii thiu, tho lun kt qu và nh
góp t nhng nghiên cc trên th gii và Vi th hing
nghiên cu và mc tiêu nghiên cu mà lun.
: Tng quan v quá trình c phn hóa DNNN Vit Nam
ca lus gii thin, các chính sách
c trong quá trình c phn hóa DNNN ca Vit Nam qua
các báo cáo ca Liên Hip Quc, ca Chính ph, ca Ngân hàng th gii, và ca y
ban nhân dân Thành ph H Chí Minh.
lý thuyt nghiên cu
m có các phn: Khái nim v c phn hóa, v hiu qu
hong; th hin mi quan h gia c phn hóa và các bin hiu qu hong
bng các nghiên cu lý thuyt. u và gi
thuyt nghiên c
i thiu tng quan nghiên cu
14
Xây dng gi thuyu
Trong cm có các phn: Xây dng gi thuyt nghiên cu,
pháp nghiên cu lu trình bày c th v bin
nghiên cu, thu thp d li lý d liu nghiên cu và mô hình
nghiên cu.
5: Kt qu nghiên cu và tho lun
Các kt qu nghiên cu thc nghi phân tích và tho lun
m ging ca c phn hóa ti hiu qu hot
ng qua tng ch ng.
: Kt lun và kin ngh
m chính và kt qu nghiên cu s c tóm tt
lng thn ngh n ch t nghiên cu.
2: Tng quan quá trình c phn hóa doanh nghic Vit Nam
15
C 2:
2.1. DNNN
C phn hóa là mt phn ci cách DNNN, quá trình CPH
c bu v nghi 202
- CT ngày 08/06/1992 và c yêu cu hi nhp
kinh t quc t c bit là khi Vit Nam gia nhp WTO, nhn thy cn thit phi có
gii pháp CPH mChính ph nh 28-CP
i mt s doanh nghic thành Doanh nghip c php theo
nh s -CP, s -CP, s -CP, s
-Chính ph nh s -CP
nhm cung cng di vi vic chuyn DN 100% vc thành
CTCP. Cùng vc thành lp và chính thc hong ca Tng doanh nghip
c (SCIC).
Quá trình CPH DNNN bn.
n 1 (1990-m, c phn hóa t nguyn. Kt qu
c c phn hóa.
n 2 (5/1996-t qu c
m, Chính ph quynh m rt qu c
CPH, và mt ln nc k vng.
n 3 (7/1998-2001): k hoch CPH kiên quyi s ban hành
Ngh nh s - nói là khuôn
kh u tiên v c phn hóa Vic CPH. S ng
ng 149 ln so vm và bng gn 30
ln so vn m rm CPH các DNNN.
n 4 (2002-2005): Chính ph ra Ngh nh s -CP v
chuyn doanh nghip c thành doanh nghip c phn 31/5/2005, c
c 2935 DNNN.
2: Tng quan quá trình c phn hóa doanh nghic Vit Nam
16
n nay): Sp xp, chuyi s hu DNNN mà trng
ng ca công cui mi v kinh t. Giai
u bng vic ban hành Ngh nh s -CP
ngày 26/6/2007, s -CP ca Chính ph v vic chuyn doanh nghip Nhà
c thành doanh nghip c ph c 3953
DNNN, còn li 1309 DNNN.
V qui mô vn c c CPH, n
2002 ch có 37% DN có qui mô vn t 10 t ng tr
c CPH
có vu l trên 1000 t m
-2002, ch c CPH có vu l trên 1000 t
ng (chin 2006-2010, tuy s c CPH gim
ma các DNNN li lt nhiu.
2.2.
u kin nn kinh t th ng, s tn ti hàng lot các doanh
nghic hong kém hiu qu i gánh nng ln cho Ngân
c và kìm hãm s phát trin ca nn kinh t, do vy quá trình C phn
hoá doanh nghic theo xu u nhm vào nhng mc tiêu sau
- Tu kiu ki doanh nghip hong có hiu qu
- Gim bt gánh nc
- Góp phn làm chuyn du các ngành kinh t
- To kh n, k thut, công ngh mi
- y phát trin hoàn thin th ng vn
u kin thc t ca tc khác nhau, và
tu thuc vào tn c th mà C phn hoá doanh nghi
nhng mc tiêu khác nhau. Theo quy202/Doanh nghip ngày 8/6/1992 thì
vic tin hành C phn hoá doanh nghic nhm vào 3 mc tiêu chính sau: