slide bài giảng kinh tế vi mô lý thuyết trò chơi và chiến lược cạnh tranh

1
CHƯƠNG 5
Lý thuyết trò chơi và
Chiến lược cạnh tranh
2
Các quyết đònh trò chơi và chiến lược
Trò chơi không hợp tác so với trò chơi hợp tác
- Trò chơi hợp tác
•
Những người chơi đàm phán các hợp đồng ràng buộc cho phép hoạch
đònh các chiến lược chung
–
Vi dụ: người mua và người bán đàm phán giá một sản phẩm hay
dòch vụ hay một liên doanh giữa hai công ty (như Microsoft và
Apple)
–
Hợp đồng ràng buộc là khả thi
- Trò chơi không hợp tác

Đàm phán và thi hành một hợp đồng ràng buộc là không
khả thi

Ví dụ: Hai công ty cạnh tranh – công ty này giả đònh hành
vi của công ty kia - quyết đònh một cách độc lập chiến lược
đònh giá và quảng cáo để chiếm thò phần

Hợp đồng ràng buộc là không khả thi
3
Các chiến lược ưu thế
–
Là chiến lược tối ưu bất kể hành động của đối

thủ là gì.
–
Ví dụ
•
A& B bán sản phẩm cạnh tranh
•
Họ đang quyết đònh có nên thực hiện chiến dòch
quảng cáo hay không
4
Ma trận kết quả của trò chơi quảng cáo
Công ty A
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Công ty B
10, 5 15, 0
10, 26, 8
•
Quan sát
–
A: bất kể B
làm gì, quảng
cáo là tốt nhất
–
B: bất kể A
làm gì, quảng
cáo là tốt nhất

5
Ma trận kết quả của trò chơi quảng cáo
Công ty A
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Công ty B
10, 5 15, 0
10, 26, 8
•
Quan sát
–
Chiến lược ưu thế
cho A & B là
quảng cáo
–
Không quan tâm
về người chơi kia
–
Cân bằng trong
chiến lược ưu thế
6
Chiến lược ưu thế
•
Trò chơi không có chiến lược ưu thế
–
Quyết đònh tối ưu của người chơi không

có chiến lược ưu thế sẽ phụ thuộc vào
hành động của người chơi kia.
7
10, 5 15, 0
20, 26, 8
Công ty A
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Quảng cáo
Không
quảng cáo
Công ty B
Trò chơi quảng cáo sửa đổi
•
Quan sát
–
A: Không có chiến lược
ưu thế; phụ thuộc vào
hành động của B
–
B: Quảng cáo
•
Câu hỏi
–
A nên làm gì? (Gợi ý:
xem xét quyết đònh của
B)
8
Xem lại Cân bằng Nash


Chiến lược ưu thế

“Tôi đang làm điều tốt nhất có thể được bất kể hành
động của anh.”

“Anh đang làm điều tốt nhất có thể được bất kể hành
động của tôi.”

Cân bằng Nash

“Tôi đang làm điều tốt nhất có thể được dựa trên hành
động của anh”

“Anh đang làm điều tốt nhất có thể được dựa trên hành
động của tôi.”
9
•
Ví dụ về cân bằng Nash
–
Hai công ty sản xuất thức ăn từ bột ngũ cốc
–
Thò trường cho một nhà sản xuất thức ăn giòn
–
Thò trường cho một nhà sản xuất thức ăn ngọt
–
Mỗi công ty chỉ có nguồn lực để đưa ra một
loại thức ăn từ bột ngũ cốc
–
Không hợp tác

Xem lại Cân bằng Nash
Vấn đề lựa chọn sản phẩm
Vấn đề lựa chọn sản phẩm
10
Vấn đề lựa chọn sản phẩm
Công ty 1
Giòn Ngọt
Giòn
Ngọt
Công ty 2
-5, -5 10, 10
-5, -510, 10
•
Vấn đề
–
Liệu có cân bằng
Nash không?
–
Nếu không, tại
sao?
–
Nếu có, làm sao có
thể đạt được?
11
Trò chơi vò trí bãi biển
•
Tình huống
–
Hai bên cạnh tranh, A và B, bán nước giải khát
–

Bãi biển dài 200 yards
–
Người tắm nắng dàn đều dọc theo bãi biển
–
Giá A = Giá B
–
Khách hàng sẽ mua của người bán gần nhất
12
Trò chơi vò trí bãi biển
Các bên cạnh tranh sẽ đònh vò ở đâu
(tức, đâu là cân bằng Nash) ?
Đại dương
0 B
Bải biển
A 200 yards
C
13
Xem lại cân bằng Nash
•
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
Tình huống
•
Hai công ty cạnh tranh nhau bán phần mềm mã hóa
hồ sơ
•
Cả hai sử dụng cùng chuẩn mật mã (những hồ sơ được
mã hóa bằng một phần mềm có thể đọc được bằng
phần mềm kia – lợi điểm cho người tiêu dùng)
14
Xem lại cân bằng Nash

•
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
Tình huống
•
Công ty 1 có thò phần lớn hơn nhiều so
với thò phần của Công ty 2
•
Cả hai đang xem xét đầu tư vào một
chuẩn mật mã mới
15
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
Công ty 1
Không đầu tư Đầu tư
Công ty 2
0, 0 -10, 10
20, 10-100, 0
Không đầu tư
Đầu tư
•
Quan sát
–
Chiến lược ưu thế
Công ty 2: đầu tư
–
Cân bằng Nash
•
Công ty 1: đầu tư
•
Công ty 2: đầu tư
16

Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
Công ty 1
Không đầu tư Đầu tư
Công ty 2
0, 0 -10, 10
20, 10-100, 0
Không đầu tư
Đầu tư
•
Quan sát
–
Nếu Công ty 2 không
đầu tư, Công ty 1 bò
lỗ nặng
–
Công ty 1 có thể
không đầu tư
•
Giảm lỗ xuống còn
10 – chiến lược tối đa
tối thiểu
17
•
Xét
–
Nếu người chơi 2 không sáng suốt hay không được
thông tin đầy đủ
•
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu của Công ty 1 là
không đầu tư

•
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu của Công ty 2 là đầu
tư
•
Nếu 1 biết 2 đang sử dụng chiến lược cực đại hóa lợi ích tối
thiểu, 1 sẽ đầu tư
Xem lại cân bằng Nash
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
Chiến lược cực đại hóa lợi ích tối thiểu
18
Tình trạng tiến thoái lưỡng nan của tù nhân
Tù nhân A
Thú nhận Không thú nhận
Thú nhận
Không
thú nhận
Tù nhân B
-5, -5 -1, -10
-2, -2-10, -1
•
Đâu là:
–
Chiến lược ưu thế
–
Cân bằng Nash
–
Giải pháp cực đại
hóa lợi ích tối
thiểu
19

•
Chiến lược thuần túy
–
Người chơi có sự lựa chọn cụ thể
•
Chiến lược hỗn hợp
–
Người chơi có sự lựa chọn ngẫu nhiên trong số hai
hoặc hơn hai hành động khả thi dựa trên một tập hợp
các xác suất đã được chọn.
Xem lại cân bằng Nash
Chiến lược hỗn hợp
Chiến lược hỗn hợp
20
So đồøng xu
Người chơi A
Ngửa Sấp
Ngửa
Sấp
Người chơi B
1, -1 -1, 1
1, -1-1, 1
•
Quan sát
–
Chiến lược thuần túy:
không có cân bằng
Nash
–
Chiến lược hỗn hợp: sự

lựa chọn ngẫu nhiên là
cân bằng Nash
–
Công ty có nên ấn đònh
giá dựa trên giả đònh
lựa chọn ngẫu nhiên?
21
Trò chơi lần lượt
•
Người chơi lần lượt thực hiện trò chơi
•
Người chơi phải suy nghó hết các hành
động có thể có và những phản ứng
hợp lý của mỗi người chơi
22
Trò chơi lần lượt
•
Ví dụ
–
Phản ứng với đợt quảng cáo của một đối
thủ cạnh tranh
–
Những quyết đònh nhập ngành
–
Đáp ứng với chính sách quản lý
23
•
Tình huống
–
Hai loại thức ăn từ bột ngũ cốc (ngọt, giòn)

–
Chỉ thành công nếu mỗi công ty sản xuất một
loại thức ăn
–
Thức ăn ngọt sẽ bán chạy hơn
–
Cả hai đều có lời chỉ với một nhà sản xuất
Trò chơi lần lượt
Dạng mở rộng của trò chơi
Dạng mở rộng của trò chơi
24
Biến thể của vấn đề lựa chọn sản phẩm
Công ty 1
Giòn Ngọt
Giòn
Ngọt
Công ty 2
-5, -5 10, 20
-5, -520, 10
•
Câu hỏi
–
Nếu cả hai ra quyết
đònh một cách độc
lập, đồng thời, và
không biết ý đònh
của bên kia, thì kết
quả liệu sẽ ra sao?
25
•

Giả sử Công ty 1 sẽ là công ty đầu tiên giới thiệu
thức ăn mới từ bột ngũ cốc của mình (trò chơi
lần lượt)
•
Câu hỏi
–
Kết quả của trò chơi này là gì?
Biến thể của vấn đề lựa chọn sản phẩm
Dạng mở rộng của trò chơi
Dạng mở rộng của trò chơi