hình thành và rèn luyện kĩ năng thảo luận nhóm cho học sinh trung cấp nghề trong dạy học giải bài tập về phương pháp tọa độ trong mặt phẳng hình học 10

L

c tiên, em xin chân trng bày t lòng bic
ti PGS. ng
dn em thc hin lu
Em xin gi li cám i toàn th các cán b i hc, các
thng i hc Tây B, trang b cho em nhng
kin thc quan trng, quý báu trong sut quá trình hc tp ca mình.
Em cng xin bày t ln UBND t
Giám hiu, các thy cô giáo trong khoa Khoa hng
ngh , to mu ki c hc tp,
nghiên cu và hoàn thành lu
Cui cùng, em xin gi lng nghip
 trong sut quá trình em hc tp và thc hin lu
Em xin chân thành c


Sơn La, tháng 10 năm 2014
Tác gi



Khúc Ngc Phúc




2




CB

CMR

GV



HH10CB

HS

NXB

PPDH

PTTQ

PTTS

THPT

TN

TV

VTCP


VTPT


3
MC LC

M U 5
 LÝ LUN VÀ THC TIN 11
y hc hp tác 11
1.1.1. Khái nim v y hc hp tác 11
1.1.2. Tình hung dy hc hp tác 14
1.1.3. Quá trình t chc dy hc hp tác 16
1.2. Nhóm hc tp hp tác 22
1.2.1. Các loi hình nhóm hc hp tác 22
1.2.2. Nhng mt ra khi tho lun nhóm 24
c tho lun nhóm 24
1.3. Dy hc ni dung gii bài tp v  trong mt phng
ng Trung cp ngh. 29
1.3.1. Nhng kin thc cn dy ca gii bài tp v phng pháp ta đ
trong mt phng 29
1.3.2. Thun li và khó y hc rèn luyn k o lun nhóm
cho hc sinh trung cp ngh trong gii bài tp v 
trong mt phng hình hc 10 34
 37
N K O LUN
NHÓM CHO HC SINH TRUNG CP NGH TRONG DY HC GII
BÀI TP V  TRONG MT PHNG
10 38
2.1. Hình thành và rèn luyn k o lun nhóm trong dy hc v t,
ng thng trong mt phng 38

2.1.1.Thit k tình hung tho lun nhóm 38

4
2.1.2.T chc tho luc 38
2.2. Hình thành và rèn luyn k o lun nhóm trong dy hc v 
ng tròn 52
2.2.1. Thit k tình hung tho lun nhóm 52
2.2.2. T chc tho luc 52
2.3. Hình thành và rèn luyn k o lun nhóm trong dy hc v ba
ng cônic. 66
2.3.1. Thit k tình hung tho lun nhóm 66
2.3.2.T chc tho luc: 66
 82
C NGHIM 83
3.1. T chc thc nghim 83
3.2. Giáo án thc nghim 84
3.3. Kt qu thc nghim 91
 96
KT LUN 97
TÀI LIU THAM KHO 99
PH LC 101


5
M U
1. Lý do ch tài
i mi hi c yêu cu ca s nghip công
nghip hóa, hii hóa và hi nhp quc t  tt hu v
kinh t và khoa hc công ngh thì vic cp bách là phi nâng cao chng
giáo do. Mun vy phi thc hii mi giáo dc toàn

dii mi mnh m v n c
ng chun hóa, hii hóa.
Lut giáo d           
pháp giáo dc ph thông phi phát huy tính tích cc, t giác, ch 
sáng to ca hc sinh; phù hp vm ca tng lp hc, môn hc, bi
 hc; kh c theo nhóm, rèn luyn k 
vn dng kin thc vào thc tin tình ci nim vui
hng thú hc tp cho hy hc tho lun nhóm là mt trong nhng
y h c tính ch ng, kh 
to ca hc sinh. Vì ngoài vic cung cp nhng kin thn và phát trin
nhng k n thit cho hc sinh, còn cn chú ý to ra s gn kt gia
các HS, s t tìm tòi khám phá, vn dng kin thc vào thc tin. Khc phc
li dy truyn thng truyn th mt chiu các kin thc có sn
T thc t i mi giáo viên trong khâu chun b giáo án cng
n hành t chc các hong dy hc, phi làm th 
n tng cá nhân hc sinh vi nhm khác nhau v 
lc, s thích, nhu cc t a bn thân mi
hc sinh trong hc tp.
c nhu cy mt cuc vng
i my hc  tt c các cp trong ngành giáo do,

6
dn dn khc phc nhng tn ti ph bin cy hc c 
Thuyt trình tràn lan, giáo viên cung cp kin thi dng có sn, thiu s
hong ca HS. Tht, trò th ng, thiên v dy, yu v hc, không
kic vic h i mi v y hc,
vi nhng ch c phát trii nhiu hình thc khác nhau
y hy hng tích
cc hóa hong dy và hi mi PPDH
o các nhà nghiên cu, các nhà lí lun và các Thy cô giáo quan

tâm. Vic vn dy hc môn toán còn gp rt nhiu
hn ch, còn có nhng v cn phi nghiên cu áp dng mt cách c th.
Trong vii mi, ci tiy hc, vic phát huy tính
tích cc hc tp ca hc sinh có ý ngha quan trng. Bi xét cho cùng, công
vic giáo dc phc ti t nhn thc, t ng. Giáo
dc ph c thc hing và bng ca bn
thân. Cho nên viy, phát trin ý thc ci hc
ng phát trin ta giáo d ng yêu cu trên, hin
nay trong dy hc có nhi hình thc dy hc nhiu
giáo viên áp dng nhm phát trii hc. Trong s c
t chc hc tc vn dng mt cách hiu qu.
t, trong hc tp thì không phi bt c mt nhim v
hc tp nào cng có th c hoàn thành do nhng hong thun tuý ca
cá nhân. Có nhng câu hi, bài tp, nhng v t ra khó và phc t
hi phi có s hp tác gia cá nhân mi có th hoàn thành nhim v. Vì vy,
bên cnh hình thc hc tp cá nhân, cn t chc cho hc sinh hc tp theo
nhóm. Hình thc tho lun nhóm có nhiu th m
Góp phn rèn luyn tinh thn t lc ca hc sinh; giúp các em rèn
luyn và phát trin k c, k p; tu kin cho hc

7
sinh hc hi ln nhau; phát huy vai trò trách nhim, tích cc xã h
làm vic hp tác. Thông qua hong nhóm, các em có th cùng làm vi
nhau nhng công vic mà mt mình không th t c trong mt thi
gian nhnh.
Hình thc dy hc theo nhóm góp phn hình thành và phát trin các
mi quan h qua li trong hi b,
ng nhau trong hc tp.
T chc cho hc sinh hc tp theo nhóm giúp các em hc sinh nhút
nhát, kh u kin rèn luyn, tt, t  khng

nh bn thân. T u ki  tng hc sinh phát huy ht kh  a
mình, giúp cho vic phân hoá trong hong dy hc thun li.
Mt khác gii bài tp v     thu  
HH10CB là mt khái nim tri vi ha phân phi
m mt thi gian rt ít nên vic nm vng lí thuyt và vn
dng vào làm bài ti vi hc sinh là rc sinh gp không ít
lúng túng sai sót khi gii bài tp. Nu các gi dy vc ting
lot, áp dng hc sinh, các câu hi, bài t
cho mng hu có chung mt m khó - d thì s không
c kh o ca hc sinh khá, gii. Còn hc sinh
yu, kém thì s không nc kin thc k 
b hc sinh yc
nng thi mt s giáo viên còn gp tr ngi khi dy hc ni
c áp dng tho lun nhóm vào gii bài tp v 
giúp cho HS phát huy t ng ca bn thân, gim bt s
o ra mt s hp tác qua li gia HS vi HS, GV vi
HS mt cách hiu qu   a chn k  o lun nhóm vào vic
ging dy gii bài tp v  thu

8
 c chHình thành và rèn luyn k o lun nhóm cho
hc sinh trung cp ngh trong dy hc gii bài tp v 
trong mt phng10.
2. Mu
Tìm ra bin pháp hình thành và rèn luyn k o lun nhóm cho
hc sinh trong dy hc gii bài tp v  trong mt phng
lp 10 THPT nhm mng dy hc va rèn luyn k
tho lun nhóm và b c xã hi cho HS.
ng và phm vi nghiên cu
ng nghiên cu: Quá trình dy hc gii bài tp v 

t trong mt phng lp 10 THPT bng k o lun nhóm.
Phm vi nghiên cu: Bài tp Hình 10 CB (Trung hc ph thông ).
4. Mu kho sát
ng ngh  
5. Câu hi nghiên cu
Hình thành và rèn luyn k o lun nhóm cho hc sinh trong dy
hc gii bài tp v  trong mt phng l
 c hiu qu cao?
6. Gi thuyt khoa hc
Nu hình thành và rèn luyn k o lun nhóm cho hc sinh trong
dy hc gii bài tp v  pháp t trong mt phng l
 nâng cao hiu qu dy hc va rèn luyn k o lu bi
c xã hi cho HS.
7. Nhim v nghiên cu
- Nghiên c lý lun và thc tin ca PPDH tho lun nhóm
- u tra nhu cu và hiu bit ca GV và HS tng Trung cp
ngh  PPDH tho lun nhóm.

9
- Nghiên cu v mc tiêu, yêu cu, nhng thun l
dy hc gii bài tp v  trong mt phng bài tp Hình 10
CB.
- Thit k mt s tình hung dy hc tho lun nhóm và mt s giáo án
hình thành và rèn luyn k o lun nhóm trong gii bài tp v 
pháp t trong mt phng Hình 10 CB.
- Tin hành thc nghi kim nghim v tính kh thi và
hiu qu c tài.
u
 thc hi i nghiên cu s dng mt s 
u lý lun:

Nghiên cu các tài li tài.
u tra, quan sát:
u tra thc trng dy hc tho lun nhóm bng phiu trc nghim, d
gii ý kin vi giáo viên.
c nghim:
Tin hành thc nghim  ng Ngh m
kim tra các kt qu nghiên cu trong thc tin dy hc.
9. D kin lun c
- Lun c lý thuyt:
+ Nghiên c lý lun v PPDH tho lun nhóm.
+ Nghiên c lý lun v quá trình dy hc gii bài tp Toán hc,
gii bài tp hình hc.
+ Nghiên cu cc lp 10 CB, bài tp HH10CB.
- Lun c thc t:

10
+ Thit k mt s tình hung dy hc tho lun nhóm và mt s giáo án
vn dng PPDH tho lun nhóm vào dy hc gii bài tp v a
 trong mt phng hình hc lp 10.
+ T chc và tin hành ki các bài dy thc nghi
kim nghim tính kh thi và hiu qu c tài.
10. Cu trúc lu
Ngoài các phn m u, kt lun và khuyn ngh, tài liu tham kho,
ph lc, ni dung chính ca lu
 lý lun và thc tin.
n k o lun nhóm cho hc
sinh trung cp ngh trong dy hc gii bài tp v  trong
mt phng10.
II. Thc nghim.

11

 LÝ LUN VÀ THC TIN
1y hc hp tác
1.1.1. Khái nim v y hc hp tác
y hc hp tác là cách thc hop
tác ca thy gây nên hop tác ca trò nhc
mc tiêu dy hc v kin thc và k i.
 cp t thut dy hc hp tác, chúng
ta cn tìm hiu sâu h khái nim: Th nào là phong cách hc và th nào là
phong cách dc ht v phong cách hm ch 
pháp hc tp khuyn khích s suy ngh c lp, sáng to và ci tin, xây dng
cho HS nhng k     có thêm nhiu li th v  c và
chuyên môn. Phong cách hc có th chia ra làm bn thao tác: hong, quan
sát, phân tích và ng dng. Nu ho u tiên khám phá tri
nghim và làm th thì thao tác quan sát là thông qua các hình  c
kt lun chính xác. T i hc mi có kh 
nghiên cu tài liu và t thân suy ngh. Áp dng vào bài tp thc hành là
c cui cùng có vai trò h tr cho nhc hình
nh hóa phong cách hc theo mt hình tròn thì bt vòng

c chia ra bn phn trên mt phng ca mt ching h.
u này cho thy thao tác áp dng vc cu
cng chính là s tip ni cho thao tác hong gic quay liên tc
ca ngày a bn mùa: xuân - h - thu - 
Còn v phong cách dy, mu có mt phong cách dy ca
y có hiu qu nht là khi kích

12
c tính ch ng, kích thích kh a hc trò. Tuy nhiên
 v, ni thc phân
tích - suy ngh c áp dng ca HS. Bn yêu cng
nhng là mt pha bn thao tác hc t
trình bày  trên.
Nói v dy hc tích c ng
và sáng to. Mun có mt kt qu m mãn, giáo viên pht
lòng, làm vic theo mnh lnh ca trái tim và xúc c
là mt cháy lên bg yêu trong lp hc. Phi
tc mi quan h gia lp - nhóm hoc gia các nhóm vi nhau. Bài
ging s có giá tr thc t chân thy hc tích cc phù
hp vi m phát trin ca HS trong lc li, dy hc tích cc s
bun tu khi giáo viên không bing hóa các hong trong
lp, ch lp l ng có ngha là bó hp chân tri
t do sáng to ci hc.
y hc hp tác là cách thc hop
tác ca thy gây nên hop tác ca trò nhc
mc tiêu dy hc v kin thc và k i.
Theo PGS. y hc hp tác là m
dy hi hc hc tp trong mt nhóm, có s cng tác
gia các thành viên trong nhóm, gi n m
y hc hp tác, vai trò ci t chc,

u khin vic hc ca hc sinh thông qua hc tp hp tác bng vic thit k
các gi hc hp tác, vai trò ca hi hc tp trong s h
Ma trn v mi quan h gia s h tr ca giáo viên và nhu c
cho thy rõ hiu ng ca cách dy hc tích cc hp tác. Dù nhu cu nhiu hay

13
u giáo viên h tr ít thì các em s hc tp tích cc c li,
nu giáo viên h tr m tay ch viu thì kt
qu i hc s n nhàm chán. Trong k thu
 n nên các nhóm ch cn s i (tt nht t 5-6
i) ch cn nc ý tr li k thui
  i bit hp tác cht ch và có k n
t t  thuc ht khu bt v mt
ch    u bn mun bit v mt ch
m (Want) và ghi li nhu bn va hc (Learn). Ngoài ra, k
thu ng phân nhánh) còn giúp HS bit la
chn hong và tri nghim khám phá t
Tóm li, dy hc hp tác không ngoài mng, kích thích
hc tp tích cng hng thú thon thc, hiu qu
vng b   u chc ho ng d i thy s to nên
c mi quan h a thy và trò, tu kin tt nht  các em
góp sc mình mt cách tt nht vào bài ging.
c tp hp tác là mt loi hình c th ca hc tp tích cc, là mt
 ng dy chính th   c sinh làm vic cùng nhau
trong các nhóm nh  c mt mc tiêu hc t (nh ngha v
hc tp hp tác ca David và Roger Johnson, hai nhà tâm lý hc, giáo dc
hc).
Có ít nht 4 loc phân bit bi m gn kt
trong nhóm. 4 c  :
n :

Là nhóm mà      c yêu cu làm vic vi nhau
c s h không có hng thú làm vi hiu qu công vic
ng không bng hiu qu thc hin ca ti.

14
Nhóm truyn thng :
Là loi nhóm mà  ng ý làm vi
h c s thy hoc ít thy li ích ca cách làm vic theo nhóm. Kt
qu là ch mt s ng li t cách làm vic này, s còn li li
thy rng h s thc hin công vic tt mình.
Nhóm hp tác :
Là nhóm mà   nguyn hp tác vi nhau nhm thc
hin nhng mc tiêu chung có li cho toàn nhóm cn thân h.
Các thành viên trong nhóm chia s ln nhau v v
hoàn thành nhim v chung. Thông qua hong nhóm, các thành viên có
th phát trin nhiu k  c bit quan trng là k
c và hc tp trong tp th. Kt qu là tng sn phm mà h thu
c bao gi cng lng gì mà mt cá nhân trong nhóm có th làm.
Nhóm hp tác c cao
Là nhóm mà  p hc tt c nhng tiêu chí cc ca
mt nhóm hc tp hp tác, thm chí kt qu ca s hp tác nhóm còn t
  t gia các thành viên trong nhóm thông qua quá
trình làm vic xây dng và phát trin mt cách tp.
1.1.2. Tình hung dy hc hp tác
1.1.2.1: Khái niệm.
Mt tình hung dy hc hp tác là tình hung dy h
nh rõ mc tiêu hc tp cho mi hc sinh trong mt nhóm, phù hp vi nhn
thc ca hc sinh và to nhu cu hp tác trong hc tp. Thc cht
dng tình hung gi v i dng ý to ra hong
hc tp hp tác cho hc sinh.

15
m khác bit nht ca tình hung dy hc hp tác so vi các tình
hung dy hc khác là: Phi ti cho hc sinh tho lun và tng
t kt qu hc tp.
Mt tình hung dy hc hp tác phng thi thu kin
sau:
- Tình hung phi có tác dng gi ra v.
- HS thy có nhu cu hi vi nhau và hy vng s hp tác
 có tác dng tt.
- Tng h th hin mi quan h mt thit gia vai
trò cá nhân vi vai trò tp th.
1.1.2.2: Quá trình thiết kế tình huống dạy học hợp tác.
Thit k mt tình hung dy hc ht kch bn,
th hin nh ca GV
Bước 1nh mc tiêu dy hc. Ngoài mc tiêu chim lnh kin
thc c th trong hong hc tp cn chú trng mc tiêu rèn luyn cách hc
và cách giao tip cho hc sinh. Trong dy hc hp tác m ra là dy
cho hng pháp hp tác và rèn luyi thoi, phê phán.
Bước 2: La chn ni dung dy hc. Phi chn ni dung thích h
dy hc hp tác không phi ni dung nào c dy h
nhng ni dung có nhu cu và tác dng hình thành hp tác, nhng ni dung
kích thích s tranh lun. Trong dy hc gi
có th chn nng ki 1 bài toán, tng kt

Bước 3: Thit k các tình hung c th, bao gm nhng nhim v sau:
-  ra nhim v cho hc sinh: có th thông qua phiu hc tp, s dng
máy chi thit k tình hu
- D kin các cách ngh ng gii quyt.

16
- D kin nhng mâu thun trong tho lung dn
hc sinh tho lun nhóm.
- Chun b nhng câu hi ph gi ý cho hc sinh cách tho lun và
cách thng nht.
- D kin cách xác nhn kin thc sinh.
Bước 4: T chc hc tp hc này giáo viên t chc cho
hc sinh hc tp theo nhóm. Nhim v chính ca hc sinh là vn dng k 
hp tác và k i tho tìm ra kin thc. Tng hp
kt lun v và phát trin v.
1.1.3. Quá trình t chc dy hc hp tác
1.1.3.1. Phân tích thông tin
 xây dng mt gi hc hng thú và nâng cao kh 
hc  c tiên GV cn nghiên cu k các tài lin ni
dung bài hnh ni dung tri thn, tri thc b tr, nhng kin
thc thc t, các ng dng khoa hc vào cuc su kin thc ca
ng thnh các kin thc phù hp v dng.
1.1.3.2. Xác định mục tiêu bài học
Mc tiêu bài hnh rõ ràng và c th cho c ba lnh vc:
Tri thc, mc xây dng d sáu c: bit,
hiu, áp dng, phân tích, tng h
K m: k c; k i, lng nghe 
chia s, trình bày, tranh lu m thông tin; k 
(phân tích, tng hp, so i chiu, h th c
hi bài hc ch  3 mc tiêu k n hình
thành hay phát triy mc tiêu giáo dc k ng cho HS
thông qua các gi hc mi kh thi.

17
 ting ng theo giá tr mi,

m mi, có ý thc làm vic hp tác vi các TV khác trong nhóm, tôn
trng thành qu ng ci khác, có ý thc xây d
thc hin mc tiêu này, GV phi thit k c các hong hc tp to hng
i hc, cung cu b sung kin th hc
sinh nâng cao kh  hc.
1.1.3.3. Lập kế hoạch bài giảng
Gc:
Bước 1: Chn ni dung:
Không phi bt c mt ni dung nào trong bài hc cng có th áp dng
PPDH h  t hiu qu. PPDH h  c áp dng vi
nhng kin thc mang tính cht ôn tp, h thc mang
tính cht thc hành áp dng lí thuyt; bài hc v cht c th; nhng v
cn nhiu ý kin tp th; v n thc tin các câu hi cn có s
phân tích, tng hp, sâu chui các kin thc c và m c câu tr li
i là nhng n, không quá khó, d kích
thích s tho lun, hp tác gia các HS vi nhau.
Bước 2: Thit k hong hc hp tác
Da vào nt ra các mc tiêu ct trên ba mt:
tri thc, k . GV thit k các hong hc hp tác theo cu
trúc phù hp thông qua các hình thu hc tp, bài tp nhóm, tho
lun, thí nghi
GV cn xây dng h thng câu hi logic, phù hp v HS. Tu
ni dung bài hc mà GV có th chia ra thành nhiu phn nh khác nhau có
m  theo hình thc mi cá nhân chu trách
nhim mt phn ni dung và nhim v ca c nhóm là gii quyt mt v
mang tính tng hp các v ca các TV hoc GV có th giao m tài

18
nh cho mt nhóm HS và nhóm HS t phân công công vic cho tng TV
n d kin các tình hung xy ra trong quá trình HS hot

ng, không hp tác gia các TV

Khi thit k hong hc tng hp tác, GV cn chú
n ch ngi, s di chuyn hp lí ca HS trong gi hc, gim ti  ln
xn.
Bước 3: Xây d
Nhim v hc tt ra cho nhóm HS rng, vì vy tùy theo cu
trúc ho ni dung, hình
thi gii quym mu cht:
c m hong ca mi TV   tránh hing
 li.
c m  hp tác ca c nhóm, có th bng hình thc
kim tra mt cá nhân bt kì hay kim tra tp th, nhm my
c s c gng ca mu có ý ngha trong s thành công ca
c s tin b ca mi TV v mt kin thc và k t
p tác không ch c áp dng trong 1 -2 tit hc
mà phc s dng trong thi gian dài, nên GV phi có k hoánh giá
s ng tích cc ca HS trong sut quá trình hc. GV cng
cn tu ki HS t
biu chnh bn thân và nâng cao ý thc hc tp.
Vic thit k      ng kp thi, chính xác,
công bng s to nim tin, hng thú ca HS vi môn hc và vi nhi
bn cùng nhóm.
1.1.3.4. Tổ chức giờ học
Quy trình trong DHHT nhóm có th n sau:

19
Bước 1: Chia nhóm
Chia nhóm ngu nhiên hay chia theo ch nh, ph thuc vào
ma vic hong nhóm. Có nhiu cách chia nhóm khác nhau,

tùy vào hoàn cnh c th mà GV áp d
Nhóm theo khu v ca HS;
 c ca HS;
Nhóm theo s thích bn bè;
Nhóm theo cu trúc t chc ca l, nhóm;
Nhóm theo ch ngi hay chn mt nhóm hn h thành phn HS
gii, khá, trung bình, y
c chia theo ng
n kích c nhóm, tùy thuc vào nhim v và yêu cu cn
t mà GV quy nh s i tham gia trong mt nhóm. Thi gian hot
ng nhóm cng n vic chia nhóm, nu thi gian cn cho hot
ng nhóm ngn thì nhóm nh ít HS s có hiu qu n. Mt nhóm
có khong t n 6 t hiu qu nht.
Sau khi chia nhóm, HS phi ch ng hình thành nhóm và bu ra mt
u hành nhóm trong sut thi gian hong nhóm
và m ghi chép li nhng hong ca nhóm.
Bước 2: Giao nhiệm vụ
Giao nhim v phi c th, rõ ràng. GV có th s dng câu hi m hay
i dung yêu cc s dng theo hình thc phiu
hc t HS hiu và nm rõ nhim v. GV cng dn HS cách thc
hin, cách hp tác vi TV khác, cung cp tài liu cho HS nu cn thi
GV c nh rõ v thi gian hoàn thành nhim v   HS di
chuyn và tho lung thi HS ch ng phân b thi gian phù hp vi
công vic.

20
GV cn ph bim cá nhân và nhóm cho HS
nm rõ, vic làm này s c s  li ca mt s i bing.
Bước 3: Làm việc trong nhóm
Tùy theo cu trúc hong hng s phân

vic c th cho mi TV. Nu nhim v cc chia thành các mng
nh thì mi TV phi n lc hoàn thành phn vic ca mình, sau thi gian làm
vic cá nhân kt thúc s chuyn nhanh sang phn làm vic trong nhóm là tho
lun, chia s thông tin, kin th  gii quyt nhim v c giao. Nu
nhim v nhóm là mt v không cn chia nh, không có thi gian cho cá
nhân làm vic riêng, thì vic tho lun, ly ý kic tin hành trc tip và
ng dn co môi
ng làm vic ci m thân thin cho c m ghi
chép tt c các ý kin, ý tng ca các TV.
Tóm li, hong làm vic nhóm dii hình thc và th t 
th nào thì công vic ca các TV là tìm kim thông tin, tài liu, c gng hiu
c v chia s hiu bit vi các TV còn li và cui cùng
nhóm phi tng hp, phân tích các ý kin, phù h gii quyt
nhim v c giao.
Bước 4: Đánh giá
n cui cùng trong gi hng rt ln
HS. Tùy n cho HS tham giai
n chính xác, công b HS nhn
thc s c gng ca mu có du n trong s
thành công ca nhóm. Ving cá nhân hay tp th nhóm chính xác
s kích thích các TV chia s và hp tác vi nhau t nhn thc
c: mu  ng thì ngoài s c gng ca cá nhân còn phi ph
thuc vào thành tích chung ca nhóm.

21
1.1.3.5. Rèn luyện kĩ năng hợp tác cho học sinh
Là mt nhim v rt quan trng trong dy hc hp tác ci giáo
viên. Vi mi, không có dng k  
hp tác, bi vì hu ht mi quan h ln nhau gii là quan h hp
tác. Hp tác là b hp tác có hiu qu thì con

i cn phc rèn luyn k  thích ng vi tng hoàn
cnh và trong tng mi quan h c th. K p tác là mt trong các mc
tiêu dy hc quan trn ngh nghi thành
t trong cuc sng ca hc sinh sau này.
1.1.3.6. Rút kinh nghiệm
Vic rút kinh nghic thc hit qu kim tra sau gi
hc tiên GV rút kinh nghim v các mt:
Mi sao?
Trong quá trình hong ca HS có v gì bt cp không?
X lí kt qu hp tác ca HS có ph tht không?
i vi HS, vic rút kinh nghic thc hin  trên lp phi din ra
, có trình t 
Nhn xét v hong chung ca các nhóm.
Nhn xét v m hoàn thành nhim v ca cá nhân, ly vài ví d 
thc vai trò hong tích cc cn kt qu
c nào.
Nhn xét v hong cng tác ca các thành viên, GV cn khen gi
các nhóm hp tác tt, ch ra nguyên nhân ca các nhóm có kt qu kim tra

GV nêu cho HS thy các k c hình thành trong tn
hong và cho HS t  a bt m nào.

22
GV cn nghe s phn hi t phía HS v m xúc khi tham
gia bài hc vi PPDH tho lun nhóm.
Vic rút kinh nghim và nhn xét trong các tit hu tiên làm quen
vi PPDH tho lung tn nhiu thi
PP, GV cn ch  khc phc.
1.2. Nhóm hc tp hp tác
1.2.1. Các loi hình nhóm hc hp tác

Có hai loi nhóm c bn, ó là nhóm c nh và nhóm không c
nh. Nhóm c nh là loi hình gm nhng HS c chia nhóm c nh
trong khong thi gian t mt tun n vài tun l  cùng nhau hoàn thành
mt bài tp ln, phc tp. Nhóm không c nh là loi hình nhóm gm
nhng hc sinh cùng nhau làm vic t vài phút n mt tit hc  gii
quyt mt vn  không quá phc tp. Trong loi hình này, GV có th s
dng nhiu cách chia nhóm khác nhau tùy theo ni dung bài hc và thi
lng ca tit hc. ó là các loi nhóm: 2 HS, 4-5 HS, ghép nhóm hai ln,
kim t tháp và hot ng trà trn.
1.2.1.1 Nhóm cặp 2 học sinh
ây là hình thc HS trao i vi bn ngi k bên  gii quyt tình
hung do GV nêu ra. Trong quá trình gii quyt các tình hung, HS s thu
nhn kin thc mt cách tích cc.  HS làm vic theo cp có hiu qu, GV
phi to ra dng bài tp lỗ hổng thông tin cho HS. iu này có ngha là:
HS A nm gi mt s thông tin này, HS B nm gi mt s thông tin khác.
Ch bng cách hp tác vi nhau, chia s, tho lun nhng thông tin mình
có, nói cách khác là ghép các mảnh kiến thức li vi nhau, 2 HS mi có th
to nên một bức tranh hoàn chnh.  vy, nu GV không to c lỗ
hổng thông tin thì s không to ra nhu cu hp tác thc s gia các HS.

23
1.2.1.2 Nhóm 4 - 5 HS
GV chia lp thành nhiu nhóm, mi nhóm gm 4-5 HS và tho lun
các bài tp, câu hi, tình hung do GV nêu ra. Có hai loi hình bài tp dành
cho kiu nhóm này: Bài tp cho hot ng trao i và bài tp cho hot
ng so sánh. Trong hot ng trao i, mi nhóm gii quyt mt vn 
khác nhau (nhng cùng mt ch ), sau ó trao i vn  và cách gii
quyt vn  ca nhóm mình vi các nhóm khác. Trong hot ng so sánh,
tt c các nhóm cùng gii quyt mt vn , sau ó so sánh cách gii
quyt khác nhau gia các nhóm. Loi hot ng trao i ng c s

dng cho nhng bài hc có dung lng kin thc ln mà thi gian trên lp
li hn hp. Loi hot ng so sánh thng dành cho nhng bài hc có dung
ng kin thc không ln.
1.2.1.3 Ghép nhóm hai lần
Trong hình thc ghép nhóm hai ln, s thành viên trong nhóm bng s
vn  cn gii quyt cùng lúc. Vic t chc các thành viên trong nhóm
có tính cht lu ng. Trong ln u, mi nhóm có nhim v gii quyt
các vn  khác nhau ca mt bài hc, mi thành viên trong nhóm phi ghi
chép. Sau khi gii quyt xong vn , tt c các thành viên trong nhóm
c tách ra  thành lp nhóm mi. Các thành viên này tr thành đại sứ
cho nhóm ca mình trong nhóm mi, h phi thông báo nhim v và cách
gii quyt nhim v ca nhóm mình cho nhóm mi.
Hình thc ghép nhóm có u im rt ln là vic báo cáo công vic ca các
nhóm s do tt c các thành viên trong nhóm m nhn ch không phi ch
do mt hc sinh mt HS khá, gii m nhn. Cách hc này góp phn làm
tng s t tin cho các thành viên trong nhóm.
1.2.1.4 Nhóm kim tự tháp
ây là cách t chc ý kin ca tp th lp hc v mt vn  ca bài

24
hc. Hot ng theo hình thc này, HS s ghép nhóm nhiu ln. u tiên,
GV nêu lên mt vn  cho các HS làm vic c lp, sau ó, ghép 2 HS li
thành mt cp  các HS chia s các ý kin ca mình. K n, các cp s
kt hp li thành nhóm 4 ngi, tip tc trao i ý kin. Các nhóm 4 thành
viên s hp li thành các nhóm 8, nhóm 16 thành viên. Cui cùng, c
lp s có mt bng tng kt các ý kin hoc mt gii pháp tt nht  gii
quyt mt vn . Kiu nhóm kim t tháp rt phù hp vi các gi ôn tp
khi HS cn phi nh các nh ngha, khái nim, công th ã hc trong
mt chng.
1.2.1.5 Nhóm hoạt động trà trộn

Trong hình thc này, tt c các HS trong lp phi ng dy và di
chuyn trong lp  thu thp thông tin t các thành viên khác, ging nh
các khách mi trong mt bui tic ng gp g, tip xúc vi nhau. S di
chuyn khi ch ngi c nh làm cho các HS cm thy thích thú, nng ng
hn. i vi HS trung bình hoc kém thì ây là c hi cho h hi nhiu
ngi khác nhau cùng mt câu hi mà không cm thy xu h.
Hot ng này rt thích hp vi gi ôn tp.
1.2.2. Nhng mt ra khi tho lun nhóm
Thành lp nhóm có hiu qu (chia nhóm hp lí)
t ra nhng k hoch làm vic cho hong ca nhóm.
Thành lp nhng qui lut hong chung cho hong nhóm.
Giao phó phân công có hiu qu.
Cung cp nhng nhi vi các thành viên.
Mang li hiu qu i vi tt c i vi công vic.
1.2.3. c tho lun nhóm.
[14] )
1.2.3.1 Vai trò của làm việc theo nhóm:

25
Làm vic nhóm có vai trò to ln bi nhng lí do sau:
- Chia s ng và kinh nghim gia các thành viên.
- i cách hc riêng ca hng tin b, t 
lp nên nhng mt mi vi bn thân các em.
- ng hc tp.
- Tìm thy nhiu cách gii quyt nhng v p nên
ng h tr cho nhng bài tp.
- Ci tin kh a hc lp.
- y kh  qun cho hc sinh bng cách chuyn mt s
nhim v dy và hc cho hc sinh.
ng l  n ca hoi vi hc

sinh.
t lot li ích xã hi v hong nhóm, bao gm:
- Phát trin k p tác và lp k hoch.
- Co.
-  làm vic trong mt d án ln hay phc tp.
- T i.
- Có tinh thn hong tp th ng tích cc làm cho công vic
t hiu qu 
- u bit bn thân và nhn s phn hi ca bn bè,
khuyn khích kh  v vic hc tp ca các em, và quynh
u ki   c s d     c ca các em trong
ng nói lên ý ngha thc t ca vic hong nhóm.
Tóm li nhng k ng nhóm mà hc sinh cn phát trin nó
t phn ca vic hc ca hc sinh, và nhng k t
vai trò quan trng trong vi m bo ngh nghi     
Nhóm làm vit phn quan trng cho c vic h