Nhận dạng và những giải pháp xây dựng một số giá trị văn hóa doanh nghiệp điển hình của công ty cổ phần Khóa Việt Tiệp

Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Văn hóa là một trong những yếu tố quan trọng góp phần gắn kết các thành viên
trong một tổ chức. Doanh nghiệp là một tổ chức, một cộng đồng xã hội, cùng thống
nhất hoạt động vì mục tiêu chung là lợi nhuận. Để có thể tạo nên sức mạnh cho mình,
bên cạnh sức mạnh về vốn, nguồn nhân lực, khoa học công nghệ… doanh nghiệp còn
có một sức mạnh vô hình, đó là văn hóa của doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp là
sự kết nối tính rời rạc về bản chất các yếu tố: kinh tế doanh nghiệp, chính trị doanh
nghiệp, xã hội doanh nghiệp, sinh thái doanh nghiệp thành một khối đậm đặc với nhau
vì một mục tiêu chung: Tồn tại và phát triển bền vững.
Trong những năm gần đây, khái niệm văn hóa doanh nghiệp ngày càng được sử
dụng phổ biến, vấn đề văn hóa doanh nghiệp đã và đang được nhắc đến như một “tiêu
chí” khi bàn về doanh nghiệp. Nền kinh tế thị trường trong bối cảnh hội nhập là điều
kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp hình thành và hoạt động, giữa hàng trăm hàng
nghìn các doanh nghiệp hoạt động cùng lĩnh vực với mình, để có thể tạo ra một ấn
tượng riêng có trong tâm trí khách hàng, để thu hút người tài, tạo ra một tập thể vững
mạnh.. trên hết là tăng cường năng lực cạnh tranh, doanh nghiệp cần phải xây dựng
cho mình một văn hóa mạnh.
Tuy nhiên hiện nay, vấn đề văn hóa doanh nghiệp tại các doanh nghiệp Việt
Nam nói chung còn chưa được quan tâm đúng mức, còn mang một số hạn chế nhất
định: Nền văn hóa được xây dựng một cách rời rạc, chưa có hệ thống và mang tính
chuyên nghiệp, nhiều doanh nghiêp chưa coi trọng vai trò của văn hóa như một vũ khí
cạnh tranh,..Để có thể cạnh tranh trong điều kiện hội nhập, các doanh nghiệp Việt Nam
cần phải nhanh chóng khắc phục những hạn chế này, xây dựng cho mình một bản sắc
văn hóa doanh nghiệp riêng có, cụ thể hơn đó là xây dựng cho mình một thương hiệu
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
1
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
mạnh. Công ty cổ phần khóa Việt Tiệp là một doanh nghiệp khá lâu đời với trên 30

năm thành lập, có thương hiệu trên thị trường khóa trong nước. Vấn đề xây dựng văn
hóa doanh nghiệp ngày càng được ban lãnh đạo công ty coi trọng phát triển nhưng vẫn
còn nhiều bất cập. Chính vì những lý do trên đây mà em đã lựa chọn đề tài: “ Nhận
dạng và những giải pháp xây dựng một số giá trị văn hóa doanh nghiệp điển hình
của công ty cổ phần Khóa Việt Tiệp” làm đề tài luận văn tốt nghiệp.
2. Mục đính nghiên cứu của đề tài
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về văn hóa doanh nghiệp và vai trò của văn
hóa doanh nghiệp trong quá trình kinh doanh.
- Nhận dạng những giá trị văn hóa trong công ty cổ phần khóa Việt Tiệp,
phân tích đánh giá những giá trị văn hóa doanh nghiệp điển hình để đề ra được
các biện pháp giúp xây dựng các giá trị văn hóa điển hình nhằm nâng cao sức
cạnh tranh cho doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập
3. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng kết hợp các phương pháp sau để nghiên cứu
- Phương pháp duy vật biện chứng
- Phương pháp duy vật lịch sử
- Phương pháp thống kê
- Phương pháp quan sát điều tra
4. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1. Cơ sở lý luận về văn hóa doanh nghiệp và các giá trị văn hóa
điển hình trong doanh nghiệp
Chương 2. Thực trạng công tác xây dựng và phát triển các giá trị văn hóa
điển hình tại công ty cổ phần Khóa Việt Tiệp
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
2
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Chương3. Một số giảp pháp xây dựng các giá trị văn hóa điển hình tại
công ty cổ phần Khóa Việt Tiệp

CHƯƠNG 1. Cơ sở lý luận về văn hóa doanh nghiệp và các
giá trị văn hóa điển hình trong doanh nghiệp
1.1. Văn hóa doanh nghiệp và các giá trị văn hóa doanh nghiệp
1.1.1 Khái niệm văn hóa doanh nghiệp
* Khái niệm về văn hóa
Văn hóa là một phạm trù thường xuyên xuất hiện trong đời sống con
người. Ở đâu có con người, có các hoạt động xã hội, ở đó có văn hóa. Vậy văn
hóa là gì? Từ xưa tới nay có rất nhiều các quan niệm khác nhau về văn hóa:
“Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích của cuộc sống, loài người mới sáng tạo
và phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn
học, nghệ thuật, những công cụ cho sinh hoạt hàng ngày về mặc, ăn, ở và các
phương thức sử dụng. Toàn bộ những sáng tạo và phát minh đó tức là văn hóa"
1
Hồ Chí Minh
Theo E.Heriôt thì “Cái gì còn lại khi tất cả những cái khác bị quên đi - cái
đó là văn hoá”.
2
Còn UNESCO lại có một định nghĩa khác về văn hoá: “Văn hoá phản ánh
và thể hiện một cách tổng quát, sống động mọi mặt của cuộc sống (của mỗi cá
nhân và của mỗi cộng đồng) đã diễn ra trong quá khứ, cũng như đang diễn ra
trong hiện tại, qua hàng bao nhiêu thế kỷ nó đã cấu thành một hệ thống các giá
trị, truyền thống, thẩm mỹ và lối sống và dựa trên đó từng dân tộc khẳng định
bản sắc riêng của mình”.
3
1
HCM toàn tập NXB chính trị quốc gia, Hà nội 1995, t.3 tr.431
2
,
3
Văn hóa doanh nghiệp, yếu tố vàng của thành công- diễn đàn doanh nghiệp 20/10/2006 www.dddn.com.vn

3
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
3
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Văn hóa là một tổng thể phức tạp bao gồm các kiến thức, tín ngưỡng, nghệ
thuật, đạo đức, luật lệ, phong tục và tất cả những khả năng thói quen mà con
người đạt đựơc với tư cách là thành viên của một xã hội (Edward Tylor).
Văn hóa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt toàn bộ lịch sử dân tộc, nó làm nên sức
sống mãnh liệt, giúp cộng đồng dân tộc Việt Nam vượt qua biết bao sóng gió và
thách thức để không ngừng phát triển và lớn mạnh (Phạm Văn Đồng).
Theo Giáo sư Trần Ngọc Thêm: « Văn hóa là một hệ thống hữu cơ các giá
trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo và tích lũy qua quá trình hoạt động
thực tiễn, trong sự tương tác giữa con người với môi trường tự nhiên và xã hội
của mình »
1
Các quan niệm về văn hóa là khá đa dạng, phong phú, nhưng tựu chung lại
chúng đều thống nhất ở chỗ, văn hóa là toàn bộ các giá trị vật thể và phi vật thể,
được đúc kết từ đời này qua đời khác, hình thành và phát triển lớn mạnh cùng với
quá trình hình thành và phát triển của xã hội loài người. Văn hóa có tác động
mạnh mẽ tới đời sống tinh thần của mọi con người trong xã hội nói chung cũng
như những con người trong một tổ chức nói riêng. Nhờ có văn hóa, các thành
viên trong một tổ chức gắn kết với nhau, sống tích cực và ngày càng hoàn thiện
hơn.
Văn hóa tồn tại trong mọi mặt của đời sống xã hội từ chính trị, pháp luật,
xã hội, văn học nghệ thuật tới hoạt động kinh doanh. Thực tế đã chứng minh,
nhiều doanh nghiệp thành công nhờ xây dựng được cho mình một bản sắc văn
hóa riêng biệt.
* Văn hóa doanh nghiệp
1

Trần Ngọc Thêm, Tìm về Bản sắc Văn hóa Việt Nam, NXB TP. Hồ Chí Minh, 1996
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
4
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Thuật ngữ “văn hóa tổ chức” xuất hiện lần đầu tiên trên báo chí Mỹ vào
khoảng thập niên 1960. Thuật ngữ tương đương “văn hóa công ty”/“văn hóa
doanh nghiệp” xuất hiện muộn hơn, khoảng thập niên 1970, và trở nên hết sức
phổ biến sau đó. Vậy có thể hiểu thế nào là văn hóa doanh nghiệp? Có rất nhiều
định nghĩa xung quanh khái niệm này.
Marvin Bower - Tổng giám đốc McKinsey Co. đã nói “Văn hóa doanh
nghiệp là tất cả các thành tố mà chúng ta đang thực hiện trong quá trình kinh
doanh và di sản để lại cho thế hệ kế tiếp.”
Còn theo ông Akihiko Urata, chuyên viên kinh tế công ty TNHH dịch vụ
phát triển Nhật Bản thì văn hóa doanh nghiệp có thể hiểu như nét đặc trưng của
giá trị văn hóa, hành vi ứng xử dựa trên một mục tiêu nào đó mà các thành viên
cùng chia sẻ giữ gìn.
Theo TS. Tạ Thị Mỹ Linh
1
: văn hóa doanh nghiệp là tài sản, là nét đẹp thu
hút con người từ cách ứng xử thông qua các mối quan hệ có liên quan tới kinh
doanh, nó là linh hồn cho sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp.
Theo TS Đào Duy Quát
2
: Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ hoạt động sáng
tạo của toàn thể cán bộ, công nhân viên của doanh nghiệp nhằm tạo ra các giá trị,
các sản phẩm vật chất, tinh thần ngày càng hoàn thiện theo hướng chân, thiện,
mỹ, góp phần phát triển doanh nghiệp mạnh mẽ và bền vững. Tinh tuý nhất văn
hoá của một doanh nghiệp là những phẩm chất văn hoá cao của mọi thành viên
trong doanh nghiệp. Những phẩm chất chủ yếu đó là:

- Lòng yêu nghề, yêu công ty, doanh nghiệp, tinh thần phấn đấu vì sự phát triển
bền vững của công ty.
1
“ Văn hóa doanh nghiệp, doanh nhân Việt Nam trước ngưỡng cửa hội nhập WTO”- Báo Điện Tử Đảng Cộng Sản
Việt Nam 11/2006
2
Báo điện tử Đảng Cộng Sản Việt Nam ngày 18/06/2007
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
5
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
- Tinh thần đoàn kết, hợp tác gắn kết mọi thành viên với dây chuyền, với phân
xưởng, công ty.
- Tinh thần ham học tập, cầu tiến bộ, làm chủ công nghệ hiện đại.
- Tinh thần lao động chăm chỉ, sáng tạo với lương tâm nghề nghiệp.
- Có lòng nhân ái, khoan dung, trọng nghĩa tình đạo lý, tôn trọng kỷ luật, kỷ
cương.
- Có phong cách sống công nghiệp...
Mỗi một doanh nghiệp, một tổ chức là một cộng đồng thu nhỏ của xã hội,
được tập hợp bởi các cá nhân khác nhau về trình độ văn hóa, dân tộc… Để cộng
đồng ấy có sức mạnh riêng, doanh nghiệp cần xây dựng cho mình một bản sắc
riêng, đó là văn hóa doanh nghiệp. “Văn hóa doanh nghiệp là toàn bộ các giá trị
văn hoá (thói quen, chuẩn mực, giá trị, triết lý, mục tiêu, bầu không khí tổ chức,
quan niệm, tập quán, truyền thống…) được xây dựng trong suốt quá trình tồn tại
và phát triển của doanh nghiệp; chi phối suy nghĩ và hành vi của mọi thành viên
trong doanh nghiệp; tạo nên sự khác biệt giữa các doanh nghiệp và được coi là
truyền thống, bản sắc riêng của mỗi doanh nghiệp”- PGS.TS Dương Thị Liễu
Trưởng Bộ môn văn hóa kinh doanh-Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Văn hóa doanh nghiệp là một lợi thế riêng có, một yếu tố cạnh tranh hữu
ích trong giai đoạn hiện nay, khi mà môi trường cạnh tranh ngày càng trở lên gay

gắt, các yếu tố vốn, công nghệ... doanh nghiệp có thể khắc phục dễ dàng hơn. Để
xây dưng được văn hóa doanh nghiệp đòi hỏi mỗi một doanh nghiệp phải đầu tư
tiền bạc, thời gian, công sức... và xây dựng văn hóa doanh nghiệp là cả một quá
trình lâu dài, liên tục.
* Văn hóa mạnh
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
6
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp được đặc trưng trước hết với tầm nhìn/sứ mệnh của
doanh nghiệp. Một tầm nhìn ngắn hạn, ích kỷ sẽ tạo ra một thứ văn hóa yếu kém,
khó tồn tại. Một tầm nhìn/sứ mệnh lâu dài hướng tới những lợi ích của cộng đồng sẽ
góp phần tạo nên văn hóa mạnh. Một doanh nghiệp xuất sắc có tầm nhìn rộng lớn,
tham vọng lâu dài, phải xây dựng được một văn hóa mạnh, đặc thù, nổi trội và bền
vững.
Văn hóa mạnh là một tổng thể thống nhất dựa trên các thành tố : mục tiêu,
chiến lược, chính sách kinh doanh., các quá trình hoạt động kinh doanh hằng ngày,
các giá trị, con người, sinh hoạt, giao tiếp... Biểu hiện tổng quan của văn hóa mạnh
là một khối thống nhất bao gồm hai mối quan hệ bên trong và bên ngoài có tác động
qua lại với nhau
Trong cứng : là duy trì kỷ luật, thống nhất quan điểm tư tưởng, hành động
chuẩn hóa mọi hoạt động quản lý, sản xuất kinh doanh... từ đó xây dựng các chuẩn
mực chung của tổ chức và kiên trì thực hiện một cách liên tục nhằm tiến tới một định
hướng chuẩn rõ ràng.
Ngoài mềm : Là những mối quan hệ với khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ
cạnh tranh..., là hệ thống các dịch vụ chăm sóc khách hàng... phải hoàn hảo, mềm
dẻo, linh hoạt trong ứng xử.
Doanh nghiệp có văn hóa mạnh là doanh nghiệp phải giữ vững tư tưởng cốt
lõi đồng thời không ngừng phấn đấu tiến bộ. Đó phải là một tổ chức được thiết kế
tốt, thích ứng với sự thay đổi trong quá trình hoạt động mà không phụ thuộc và cá

nhân người lãnh đạo, hài hòa trong tư duy và hành động nhất quán để tạo ra một tổ
chức xuất sắc, bền vững.
Mô hình Văn Hóa Mạnh có thể đơn giản hóa bằng phương trình sau:
Văn Hóa Mạnh = thống nhất tư duy hệ thống môi trường hành động.
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
7
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
1.1.2 Các giá trị văn hóa doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp là một tài sản vô hình và hữu hình được gây dựng
trong suốt quá trình hình thành và phát triển của doanh nghiệp. Do vậy nó là một
thực thể khá phức tạp được cấu thành từ nhiều yếu tố khác nhau.
* Phong cách lãnh đạo
Văn hóa doanh nghiệp là nền tiểu văn hóa gắn chặt với một tập thể, doanh
nghiệp nhất định, chính vì vậy nó gắn bó chặt chẽ tới những nhà quản trị, đội ngũ
lãnh đaọ của doanh nghiệp đó. Có thể nói, văn hóa doanh nghiệp là một tấm gương
phản ánh khá rõ nét phong cách lãnh đạo của nhà quản trị doanh nghiệp.
Ngay từ khi doanh nghiệp mới thành lập, các nhà quản trị đã phải định
hướng cho mình một nét văn hóa riêng có cho công ty. Và để cho định hướng đó
trở thành hiện thực, các nhà quản trị phải liên tục, không ngừng củng cố nó, điều
này đòi hỏi ở đội ngũ lãnh đạo doanh nghiệp một sự kiên trì. Để có thể trở thành
một giá trị văn hóa của doanh nghiệp thì phong cách lãnh đạo phải trở thành một
giá trị truyền thống chứ không chỉ là phong cách riêng của từng nhà quản trị.
Khi phong cách lãnh đạo trở thành một giá trị văn hóa của doanh nghiệp,
những quan điểm, định chế lâu đời đó sẽ bao quát mọi hoạt động quản trị của
doanh nghiệp, tác động, chi phối tới việc ra quyết định quản trị : chế độ tập trung
dân chủ, cách thức tổ chức, phối hợp thực hiện các quyết định quản trị giữa các bộ
phận, cá nhân trong tổ chức...
* Môi trường làm việc của doanh nghiệp
Là môi trường trong đó các thành viên sống, làm việc và tác động qua lại lẫn

nhau. Môi trường làm việc lý tưởng sẽ giúp cho doanh nghiệp thu được rất nhiều
lợi ích : tỷ lệ nhân viên nghỉ việc thấp, dịch vụ khách hàng có chất lượng cao, dễ
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
8
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
dàng trong việc thu hút lực lượng lao động... Môi trường làm việc gồm những yếu
tố :
- Mối quan hệ giữa các thành viên trong doanh nghiệp
Không có một con người nào sống giữa xã hội mà lại không có những mối
quan hệ giữa người với người. Đặc biệt trong thời đại ngày nay, khi người ta
thường dành hơn 8 giờ đồng hồ mỗi ngày tại nơi làm việc thì vấn đề giao tiếp giữa
các thành viên trong một doanh nghiệp là vô cùng quan trọng. Có thể thấy, giao
tiếp trong nội bộ đóng một vai trò vô cùng quan trọng, mặc dù lương bổng và các
phúc lợi khác cũng quan trọng nhưng không phải là yếu tố duy nhất giúp gắn kết
các thành viên trong doanh nghiệp với nhau.
- Phong cách, tác phong làm việc chung của đội ngũ nhân viên
Phong cách làm việc là một trong những yếu tố đầu tiên tác động tới khách
hàng và các đối tác khi làm việc với doanh nghiệp. Phong cách ấy hình thành bởi
truyền thống làm việc trong doanh nghiệp, bởi tác phong làm việc của đội ngũ lãnh
đạo và có ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng hoàn thành công việc. Một doanh
nghiệp muốn đứng vững phát triển thì cần có một phong cách làm việc chuyên
nghiệp.
* Thương hiệu
Thương hiệu là một dạng tài sản phi vật chất của doanh nghiệp, là một yếu
tố văn hóa đem lại năng lực cạnh tranh to lớn cho doanh nghiệp. Theo định nghĩa
của Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO):Thương hiệu là một dấu hiệu ( hữu hình
và vô hình ) đặc biệt để nhận biết một sản phẩm hàng hoá hay một diịch vụ nào đó
được sản xuất hay được cung cấp bởi một cá nhân hay một tổ chức
Sản phẩm của doanh nghiệp có thương hiệu sẽ giúp cho doanh nghiệp nhanh

chóng đến được với khách hàng, bên cạnh đó doanh nghiệp cũng phải luôn luôn
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
9
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
quan tâm tới chất lượng sản phẩm để đảm bảo chữ tín trong kinh doanh cũng như
giữ gìn thương hiệu của mình.
Thương hiệu được cấu thành bởi ba yếu tố
- Phần đọc được: Bao gồm những yếu tố có thể đọc được, tác động vào thính
giác của người nghe như tên công ty, doanh nghiệp (ví dụ như: Gateway, PGrand,
3M, Trung Nguyên...), tên sản phẩm (555, Coca Cola), câu khẩu hiệu (Tôi yêu Việt
Nam), đoạn nhạc, hát, câu slogan đặc trưng và các yếu tố phát âm khác.
- Phần không đọc được: Bao gồm những yếu tố không đọc được mà chỉ có
thể cảm nhận được bằng thị giác như hình vẽ, biểu tượng (hình bông sen của
Vietnam Airlines, hình đôi bàn tay của Nokia), màu sắc (màu đỏ của Coca-cola,
hay kiểu dáng thiết kế, bao bì (kiểu chai bia Henniken, Coca-cola) và các yếu tố
nhận biết (bằng mắt) khác.
- Sự trung thành của khách hàng đối với thương hiệu: chính là sự quay trở lại
của khách hàng với công ty.Những khách hàng trung thành là những vị khách sẽ
luôn bên công ty kể cả trong lúc khó khăn.
* Truyền thống của doanh nghiệp
Là tất cả những hoạt động, sự kiện văn hóa… chính thức được diễn ra trong
doanh nghiệp, thường được tổ chức định kì nhằm để thắt chặt mối quan hệ giữa các
thành viên trong doanh nghiệp. Các truyền thống của doanh nghiệp có thể là: kỉ
niệm ngày thành lập công ty, những ngày lễ tổng kết cuối năm, lễ tuyên dương lao
động giỏi hằng năm.. Những sự kiện văn hóa này được dần dần hình thành theo quá
trình phát triển của doanh nghiệp và trở thành một nét văn hóa của doanh nghiệp.
Đây là dịp để các thành viên trong công ty có thể giao lưu, chia sẻ với nhau, qua đó
dần thắt chặt tình cảm gắn bó với doanh nghiệp.
* Triết lý kinh doanh

Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
10
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Triết lý kinh doanh là nền tảng văn hóa của doanh nghiệp, thường được phát
biểu trong những nội dung hết sức cô đọng. Mỗi doanh nghiệp khi mới hình thành
đều phải xây dựng cho mình một triết lý kinh doanh cụ thể. Ví dụ như triết lý kinh
doanh của Viettel:“ Tiên phong, đột phá trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ hiện
đại, sáng tạo đưa ra các giải pháp nhằm tạo ra sản phẩm, dịch vụ mới, chất lượng
cao, với giá cước phù hợp đáp ứng nhu cầu và quyền được lựa chọn của khách
hàng”
Triết lý kinh doanh sẽ là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình hoạt động của doanh
nghiệp, là chuẩn mực cho quá trình doanh nghiệp hoạt động. Nội dung của triết lý
kinh doanh bao hàm ba bộ phận cơ bản: mục đích kinh doanh, phương châm hành
động, cách ứng xử trong quan hệ nội bộ và với bên ngoài.
* Trách nhiệm xã hội, đạo đức kinh doanh
Doanh nghiệp là một chủ thể trong nền kinh tế, được tập hợp từ nhiều cá
nhân khác nhau. Doanh nghiệp hoạt động không chỉ vì mục đích lợi nhuận mà còn
vì các lợi ích xã hội khác nữa: Tạo công ăn việc làm, nâng cao thu nhập, nộp thuế
vào ngân sách, thỏa mãn nhu cầu xã hội… Việc thực hiện trách nhiệm xã hội của
doanh nghiệp mang tính chất tự nguyện và phải dung hòa cả lợi ích kinh tế, lợi ích
xã hội.
Trách nhiệm tự nguyện
Trách nhiệm công dân trong xã
hội
Trách nhiệm theo quy định của
pháp luật
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
11

Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Trách nhiệm kinh tế
Trách nhiệm xã hội, đạo đức kinh doanh bao gồm các mặt cụ thế:
- Xác định rõ mục tiêu kinh doanh, mục tiêu đó phải làm giàu cho doanh
nghiệp thông qua phục vụ xã hội. Doanh nghiệp muốn phát triển bền vững thì chỉ
có thể trên cơ sở đóng góp cho sự phát triển của xã hội.
- Xác định rõ mối quan hệ lợi ích giữa doanh nghiệp với khách hàng. Doanh
nghiệp làm giàu trên cơ sở tận tâm phục vụ khách hàng, thông qua việc tôn trọng
quyền lợi của khách hàng. Đảm bảo quyền lợi khách hàng giúp doanh nghiệp giữ
được chữ tín trong kinh doanh
- Đạo đức kinh doanh thể hiện ở việc doanh nghiệp tôn trọng các quy định
của pháp luật, đảm bảo lợi ích của nhà nươc: thực hiện nghĩa vụ đóng thuế đầy đủ..
- Đảm bảo quyền lợi cho những người làm việc trong doanh nghiệp, tạo điều
kiện cho họ phát huy năng lực sáng tạo, có điều kiện phát triển.
- Quan tâm tới các vấn đề về môi trường, các vấn đề xã hội, nhân đạo và xây
dựng một phong cách giao tiếp có văn hóa với công chúng.
Doanh nghiệp thực hiện trách nhiệm xã hội tốt sẽ góp phần nâng cao hình
ảnh của mình trong cộng đồng nói chung cũng như tập khách hàng của doanh
nghiệp nói riêng, giúp xây dựng và quảng bá thương hiệu, tạo lập các mối quan hệ
tốt với chính quyền sở tại.
1.1.3 Vai trò của văn hóa doanh nghiệp trong quá trình phát triển của doanh
nghiệp
Có thể nói, văn hóa doanh nghiệp là một yếu tố vàng dẫn đến thành công
cho doanh nghiệp trên thương trường. Vậy tại sao văn hóa lại có thể đem đến
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
12
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
thành công cho doanh nghiệp? Câu trả lời chính ở những vai trò to lớn mà văn hóa
doanh nghiệp mang lại.

1.1.3.1 Văn hóa doanh nghiệp là nền tảng cho sự phát triển của doanh nghiệp
Doanh nghiệp là một tập thể gồm nhiều cá nhân rất khác nhau về trình độ
nhận thức, văn hóa. Ban đầu họ gắn kết với nhau chủ yếu chỉ bằng những ràng
buộc mang tính chất công việc. Sự gắn kết này sẽ rất lỏng lẻo nếu không được bồi
dưỡng kịp thời bằng các giá trị tinh thần khác, đó là văn hóa doanh nghiệp.
* Văn hóa doanh nghiệp tạo ra sự gắn kết giữa các thành viên trong doanh
nghiệp
Mọi doanh nghiệp đều được gắn kết bởi các thành viên khác nhau, và mỗi
thành viên đều hoạt động vì những mục đích riêng của mình, làm sao để thống
nhất lợi ích giữa các cá nhân với nhau, giữa cá nhân với tập thể là một bài toán
khó. Đôi khi, lợi ích của cá nhân không đi cùng với lợi ích của tập thể . Trong khi
doanh nghiệp nỗ lực để tối đa hóa lợi nhuận, cá nhân có thể có mối quan tâm khác
và sẵn sàng hy sinh quyền lợi tập thể để theo đuổi mục đích riêng.
Văn hóa doanh nghiệp là tổng hợp các đặc tính do lịch sử và các thành viên
trong doanh nghiệp tạo ra và phát triển lên, vì vậy nó quyết định nền tảng tâm lý
trong toàn bộ tổ chức. Văn hóa doanh nghiệp cung cấp một sự hiểu biết chung về
các mục đích và các giá trị của doanh nghiệp, tạo nên sự nhất trí, đồng lòng của đội
ngũ cán bộ công nhân viên, thúc đẩy họ cùng hành động và làm việc hết mình vì
sự phát triển của công ty, sự thành đạt của mỗi cá nhân. Chính điều này đem lại
hiệu quả cho quá trình kế hoạch hóa và phối hợp hành động giữa các thành viên
trong toàn doanh nghiệp.
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
13
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Có thể nói văn hóa doanh nghiệp cũng đóng một vai trò then chốt trong việc
giải quyết tận gốc rễ vấn đề xung đột quyền lợi giữa cá nhân và tập thể. Nếu văn
hóa doanh nghiệp hình thành nên giá trị và lòng tin của mọi thành viên trong tập
thể, người lao động sẽ làm việc mà không nghĩ đến tiền thưởng. Chẳng hạn, nếu
lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp xoay quanh nguyên tắc sáng tạo và chất lượng

sản phẩm là niềm tự hào của công ty, cá nhân trong công ty xem sự thỏa mãn của
mình gắn liền với điều này, doanh nghiệp sẽ ít cần đến các giải pháp động viên về
mặt tiền bạc. Quản lý công ty khó khăn trong việc dùng tiền làm động lực của sự
hợp tác sẽ tìm thấy văn hóa doanh nghiệp là cứu cánh để lái người lao động đi theo
hướng làm việc mà không chỉ nghĩ đến tiền thưởng.
* Văn hóa doanh nghiệp là mục tiêu, động lực cho sự phát triển của doanh
nghiệp.
- Văn hóa doanh nghiệp là mục tiêu phát triển của doanh nghiệp.
Văn hóa doanh nghiệp bao gồm các giá trị vật chất và tinh thần có tác dụng
thúc đẩy người lao động nỗ lực hết mình cho sự phát triển chung của doanh
nghiệp. Nó làm cho các thành viên trong doanh nghiệp có niềm tin, có mục đích để
phấn đấu tự hòan thiện bản thân mình, hết mình phục vụ cho sự phát triển chung
của doanh nghiệp, qua đó làm tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Chính vì vậy, để
doanh nghiệp có phát triển mạnh, bền vững thì mục tiêu xây dựng một văn hóa
doanh nghiệp mạnh phải luôn là mục tiêu hàng đầu của bất kì doanh nghiệp nào.
- Văn hóa doanh nghiệp là động lực cho sự phát triển của doanh nghiệp
Quá trình hoạt động và phát triển của doanh nghiệp tùy từng thời kì có thể
theo đuổi các mục tiêu khác nhau, tuy nhiên để các mục tiêu có thể hoàn thành,
doanh nghiệp cần phải có một động lực mạnh mẽ thúc đẩy, đó chính là văn hóa
doanh nghiệp. Bởi vì
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
14
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Văn hóa doanh nghiệp giúp tạo ra niềm tin vững chắc nơi các thành viên.
Khi doanh nghiệp có văn hóa mạnh, các thành viên có niềm tin vững chắc vào các
giá trị, chuẩn mực và quy tắc trong doanh nghiệp. Và niềm tin chính là một động
lực to lớn thức đẩy họ làm việc, hành động, nỗ lực cống hiến hết mình từ đó làm
cho doanh nghiệp ngày càng phát triển vững mạnh.
Văn hóa doanh nhiệp cũng góp phần khích lệ quá trình đổi mới sang chế

bởi tại những doanh nghiệp có môi trường văn hóa mạnh sẽ nảy sinh sự tự lập đích
thực ở mức độ cao nhất, các thành viên sẽ được khuyến khích để đưa ra sang kiến.
Đây chính là tiền đề cho những sang chế được sản sinh, phát triển.
1.1.3.2 Văn hóa doanh nghiệp giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh
nghiệp.
Năng lực cạnh tranh của mỗi doanh nghiệp nói chung đựợc cấu thành từ rất
nhiều yếu tố khác nhau, nó bao gồm các yếu tố vật chất: Vốn, công nghệ, sản
phẩm… hay các yếu tố vô hình: thương hiệu,uy tín…dù là yếu tố nào đi chăng nữa
cũng đều xoay quanh một nhân tố trung tâm: Con người. Trong khi đó, các giá trị
văn hóa doanh nghiệp lại là những yếu tố quan trọng góp phần phát huy tối đa
nhân tố con người, nó tạo ra các chuẩn mực, quy tắc hướng dẫn cho con người làm
việc, tạo ra các quan điểm, niềm tin nơi con người, đề ra các mục tiêu cho họ
hướng tới. Vì vậy việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp mạnh là hết sức quan
trọng, tạo ra sức mạnh nội sinh thúc đẩy doanh nghiệp phát triển.
* Văn hóa doanh nghiệp giúp xây dựng hình ảnh riêng của doanh nghiệp
trong tâm trí khách hàng
Doanh nghiệp có văn hóa mạnh sẽ có một thương hiệu mạnh. Thương hiệu
sẽ giúp cho khách hàng nhận biết một cách khái quát nhất các thuộc tính của sản
phẩm, giúp phân biệt sản phẩm của doanh nghiệp này với doanh nghiệp khác, sản
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
15
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
phẩm khác. Và một thương hiệu nổi tiếng bao giờ cũng tạo cho khách hàng sự tin
tưởng về chất lượng của sản phẩm.
* Văn hóa doanh nghiệp là điều kiện thu hút nguồn nhân lực có chất lượng.
Tài chính là một trong những yếu tố để thu hút nguồn nhân lực, tuy nhiên,
người lao động gắn bó với doanh nghiệp không chỉ vì mục đích duy nhất kinh tế
mà còn vì nhiều yếu tố khác nữa: đó là yếu tố văn hóa, môi trường làm việc. Văn
hóa doanh nghiệp hướng đến việc xây dựng một nề nếp quản trị sinh lợi và xây

dựng mối quan hệ hòa hợp, thân thiện giữa người với người trong doanh nghiệp,
làm cho doanh nghiệp trở thành một cộng đồng hợp tác tin cậy, vững chắc.
Văn hóa doanh nghiệp có thể thay thế một phần phương thức quản trị
chuyên quyền bằng phương thức quản trị tập thể, đòi hỏi sự tham gia của mọi
thành viên. Từ đó nâng cao tinh thần trách nhiệm, khả năng tự chủ, tạo cảm giác
hài long, phấn khởi và sự trung thành của nhân viên với doanh nghiệp.
Với nguồn nhân lực bên ngoài doanh nghiệp, hầu hết người lao động có xu
hướng muốn được làm việc trong một doanh nghiệp có uy tín, thương hiệu, có môi
trường làm việc nhân văn. Đây là điều kiện thuận lợi cho việc thu hút nhân lực có
trình độ cao đến làm việc cho doanh nghiệp.
Nhân sự nói riêng và quản trị nguồn nhân lực nói chung là một trong
những bộ phận quan trọng, mang tính quyết định sự thành bại của một công ty.
Không chỉ có các doanh nghiệp nước ngoài đánh giá cao vai trò này mà các doanh
nghiệp Việt Nam hiện nay cũng bắt đầu đi vào cơ chế quản lý có quy củ. Đặc biệt
với những công ty tư nhân có nguồn nhân sự lớn từ 200-1.000 thì áp lực này càng
lớn. Trong sự phát triển toàn cầu hóa, tính cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các
doanh nghiệp không chỉ cạnh tranh với nhau về doanh thu, về thị trường mà còn là
nguồn nhân lực. Để giữ được lòng trung thành, sự hợp tác, khả năng cống hiến của
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
16
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
mỗi nhân viên, các doanh nghiệp cần hình thành cho mình một nét văn hóa riêng,
một bản sắc vốn có của mỗi doanh nghiệp.
1.1.3.3 Văn hóa doanh nghiệp đóng vai trò nguồn thông tin phản hồi cho việc ra
quyết định quản trị
Ra quyết định là công việc thường nhật của các nhà quản trị, văn hóa doanh
nghiệp, cụ thể hơn là thái độ phản ứng của đội ngũ nhân viên có thể đóng vai tò
kênh thông tin phản hồi cho các quyết định quản trị. Nếu các quyết định quản trị
đựợc đưa ra trái với các yếu tố văn hóa truyền thống của doanh nghiệp sẽ đòi hỏi

nhà quản trị phải thay đổi quyết định hoặc thay đổi giá trị văn hóa truyền thống,
mà thông thường việc thay đổi các giá trị văn hóa là vô cùng khó khăn và đôi khi
là không thể. Một công ty nếu phải chọn lựa giữa hai chiến lược để theo đuổi thì
chiến lược nào không đi ngược lại các giá trị văn hóa truyền thống sẽ được lựa
chọn. Văn hóa doanh nghiệp là một nền tiểu văn hóa, cũng giống như văn hóa dân
tộc, nó có thể tác động tiêu cực tới sự phát triển của doanh nghiệp nếu nền tiểu văn
hóa đó lệch lạc, tiêu cực. Khi doanh nghiệp muốn thay đổi chiến lược kinh doanh
cho phù hợp sự phát triển, nhưng nếu điều đó đòi hỏi sự thay đổi một số tác phong,
niềm tin vốn là văn hóa truyền thống của doanh nghiệp, nó có thể vấp phải sự phản
đối của các thành viên trong doanh nghiệp, điều này nhất định sẽ gây khó khăn cho
hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, đôi khi đó là sự khởi đầu cho thất bại của
doanh nghiệp.
Những yếu tố văn hóa doanh nghiệp lỗi thời cũng có tác động tiêu cực tới
sự phát triển của doanh nghiệp. Môi trường hoạt động kinh doanh là luôn thay đổi,
nếu văn hóa doanh nghiệp cứ đứng yên một chỗ không vận động, nó sẽ trở lên lạc
hậu, tác động tới các thành viên trong doanh nghiệp, tạo nên một sự trì trệ, ảnh
hưởng tới sự phát triển của doanh nghiệp. Do vậy, xây dựng văn hóa doanh nghiệp
cần phải liên tục học hỏi, tiếp thu những giá trị mới phù hợp.
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
17
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
1.2 Các giá trị văn hóa điển hình trong doanh nghiệp
1.2.1 Triết lý kinh doanh
Triết lý kinh doanh của doanh nghiệp là tổng hợp các nguyên tắc và chuẩn
mực có tác dụng định hướng hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và ứng xử
của đội ngũ cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp
Có thể nói, triết lý kinh doanh của doanh nghiệp phản ánh rõ cách thức
doanh nghiệp đã được hình thành và phát triển như thế nào, đang hoạt động ra sao.
Triết lý kinh doanh của doanh nghiệp có thế được thể hiện trong một mệnh dề

ngắn gọn và được tuyên truyền mạnh mẽ rộng rãi trong, ngoài doanh nghiệp.
Nhiều trường hợp khác, nhất là các nước châu Á, triết lý kinh doanh thường được
truyền từ đời này sang đời khác, từ thế hệ nhà quản trị này sang nhà quản trị khác
một cách kiên trì, lặng lẽ, âm thầm nhưng có một sức sống mãnh liệt.
Cách thể hiện triết lý kinh doanh của mói doanh nghiệp có thể là khác nhau
nhưng nhìn chung nó thường được thể hiện ở các nội dung
- Mối liên hệ của doanh nghiệp với môi trường kinh doanh bên ngoài
- Sứ mệnh, nhiệm vụ của doanh nghiệp và phương thức thực hiện sứ
mệnh của doanh nghiệp
- Mục tiêu và phương thức thực hiện để đạt mục tiêu của doanh nghiệp
Triết lý kinh doanh là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình hoạt động của doanh
nghiệp, là kim chỉ nam cho các thành viên trong doanh nghiệp hành động. Triết lý
kinh doanh là đặc trưng riêng của doanh nghiệp, do các thành viên trong doanh
nghiệp sáng tạo ra. Nó trở thành quan niêm ăn sâu vào tiềm thức của mỗi thành
viên trong doanh nghiệp, đồng thời có tác dụng định hướng cho hoạt động của các
thành viên, do đó nó trở thành một giá trị văn hóa điển hình trong doanh nghiệp.
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
18
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Triết lý kinh doanh là một giá trị văn hóa vô hình vì nó không thể cầm nắm mà chỉ
có thể cảm nhận thông qua quá trình tìm hiểu lâu dài.
Hệ thống các giá trị, niềm tin trong doanh nghiệp cũng là một thành tố tạo
nên triết lý kinh doanh của doanh nghiệp. Giá trị là những chuẩn mực đạo đức và
cho biết con người ta cần phải làm gì, còn niềm tin là khái niệm đề cập đến việc
mọi người làm thế nào là đúng, là sai, trong niềm tin luôn chứa đựng giá trị.
Giá trị, niềm tin đều được hình thành trong quá trình phát triển của doanh
nghiệp, chúng được các thành viên chấp nhận và có ảnh hưởng sâu sắc đến hoạt
động và cách ra quyết định của từng người. Giá trị niềm tin là những yếu tố góp
phần định hướng cho doanh nghiệp xây dựng triết lý kinh doanh, do vậy chúng

chính là những giá trị văn hóa điển hình mà các doanh nghiệp cần quan tâm..
1.2.2 Thương hiệu của doanh nghiệp
Theo hiệp hội Marketing Hoa Kỳ, Thương hiệu là “một cái tên, từ ngữ, ký
hiệu, biểu tượng hoặc hình vẽ kiểu thiết kế,..., hoặc tập hợp của các yếu tố trên
nhằm xác định và phân biệt hàng hóa hoặc dịch vụ của một người bán hoặc nhóm
người bán với hàng hóa và dịch vụ của các đối thủ cạnh tranh.
Trong thời đại ngày nay, khi các sản phẩm hàng hóa tràn ngập thị trường, để
tồn tại và phát triển, các doanh nghiệp cần phải xây dựng thương hiệu cho mình.
Thương hiệu sẽ giúp cho khách hàng nhận biết được sản phẩm, dịch vụ của doanh
nghiệp, cảm nhận sự khác biệt với các sản phẩm khác, đồng thời thương hiệu cũng
tạo cho khách hàng sự tin tưởng khi tiêu dùng sản phẩm.Trong doanh nghiệp,
thương hiệu là một tài sản vô hình rất lớn. trong hầu hết các trường hợp, phần vô
hình này lớn hơn phần hữu hình rất nhiều ( theo Interbrand.com năm 2004, giá trị
thương hiệu của Coca-cola là 67,5 tỷ USD trong khi doanh số cả năm lại chưa đến
20 tỷ. Giá trị thương hiệu của Microsoft là 60 tỷ còn doanh số cũng chỉ nhỉnh hơn
30 tỷ USD )
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
19
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
Giá trị của thương hiệu gồm 2 phần, phần giá trị vật chất là các lợi ích lý tính
mà thương hiệu mang lại, phần giá trị tinh thần là những lợi ích về tinh thần mà
thương hiệu tạo ra: niềm tin của khách hàng.. Sức mạnh của thương hiệu đem đến
cho doanh nghiệp một số các lợi ích
- Thuyết phục người tiêu dùng sử dụng sản phẩm
- Thuyết phục người bán hàng phân phối sản phẩm.
- Tạo niềm tự hào cho nhân viên trong công ty
- Tạo lợi thế cạnh tranh
- Tăng hiệu quả quảng cáo tiếp thị
- Làm tăng giá trị khối tài sản vô hình của doanh nghiệp

Như có thể thấy những lợi ích to lớn mà thương hiệu mang lại cho doanh
nghiệp, đó là sản phẩm của sự nỗ lực của các thành viên trong doanh nghiệp, được
khẳng định qua thời gian. Chính vì vậy thương hiệu là một giá trị văn hóa điển
hình trong doanh nghiệp
1.2.3 Các truyền thống của doanh nghiệp
Truyền thống của doanh nghiệp là sản phẩm được đúc kết qua quá trình hoạt
động, là niềm tự hào của các thành viên trong doanh nghiệp. Nếu như triết lý kinh
doanh hình thành nên những giá trị nền tảng, là linh hồn của doanh nghiệp thì
những truyền thống được xây dựng, thực hiện và duy trì trong nội bộ doanh nghiệp
cũng là một phần trọng yếu, nó thể hiện trong cách sinh hoạt và lề lối làm việc
hàng ngày của mọi người trong doanh nghiệp. Thông qua nhìn nhận cách thức, lề
lối sinh hoạt của mọi người trong doanh nghiệp ta có thể nhận biết một phần văn
hóa của doanh nghiệp đó. Truyền thống của doanh nghiệp bao gồm nhiều yếu tố
trong đó bao gồm:
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
20
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
* Phong cách làm việc
Phong cách làm việc của các thành viên trong doanh nghiệp, từ người lãnh
đạo tới các nhân viên là nét văn hóa dễ nhận thấy trong mỗi doanh nghiệp. Ngày
nay, hầu hết các doanh nghiệp đều cố gắng xây dựng cho mình một phong cách
làm việc chuyên nghiệp. Tính chuyên nghiệp được thể hiện ở các khía cạnh như:
khả năng hòan thành công việc, đúng giờ, biết cách điều tiết công việc phù hợp với
tiến độ và môi trường xung quanh để tạo nên hiệu quả tốt nhất.
Để xây dựng phong cách làm việc chuyên nghiệp, doanh nghiệp cần đào tạo
nhân viên ngay từ đầu, liên tục để cho phong cách đó ngấm vào mỗi nhân viên, trở
thành thói quen, truyền thống chung. Phong cách làm việc chuyên nghiệp giúp
doanh nghiệp đạt được hiệu quả lao động cao, khi đã là truyền thống của doanh
nghiệp, nó trở thành một nét văn hóa, môi trường làm việc cho các thành viên mới

tham gia vào doanh nghiệp phải thích nghi.
* Các chuẩn mực trong thái độ, hành vi giao tiếp nội bộ
Giao tiếp là một hoạt động không thể thiếu trong tập thể, nhất là hiện nay,
khi người lao động có hơn 8 giờ đồng hồ mỗi ngày tại nơi làm việc. Giao tiếp là
một quá trình giúp con người dần hòan thiện mình hơn. Chuẩn mực giao tiếp trong
các doanh nghiệp phải phù hợp với chuẩn mực giao tiếp chung của xã hội. Cách
thức giao tiếp trong nội bộ doanh nghiệp sẽ phản ánh nét văn hóa giao tiếp của
doanh nghiệp đó, và văn hóa giao tiếp là một yếu tố quan trọng của văn hóa doanh
nghiệp.
* Các hoạt động truyền thống, sinh hoạt tập thể trong doanh nghiệp
Đây là những yếu tố dễ nhận thấy nhất trong tổng thể cấu trúc văn hóa của
doanh nghiệp và là phần không thể thiếu. Những hoạt động nghi lễ truyền thống,
giao lưu sinh hoạt tập thể là điều kiện cho các thành viên trong doanh nghiệp giao
tiếp, thêm hiểu biết và gắn bó với nhau nhiều hơn. Bên cạnh đó, thông qua các
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
21
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
hoạt động này, các thành viên được thư giãn, có đời sống tinh thần thêm phong
phú. Văn hóa doanh nghiệp hình thành và có thể phát triển được hay không là nhờ
các hoạt động sinh hoạt truyền thống này, nếu không, nó mãi mãi chỉ nằm trong
các quyết định của ban lãnh đạo, được thực hiện nhưng không có sức sống lâu bền.
1.2.4 Môi trường làm việc của doanh nghiệp
Nền văn hóa của tổ chức còn được thể hiện thông qua môi trường làm việc
bên trong doanh nghiệp, nó được hình thành và phát triển cùng với quá trình vận
hành của doanh nghiệp. Môi trường làm việc ấy bao gồm các yếu tố: cơ sở vật
chất, nhân sự, mối quan hệ giữa các thành viên trong doanh nghiệp, cách thức tác
động của nhà quản trị…
* Chính sách nhân sự
Là các nguyên tắc chỉ đạo, quy tắc, phương pháp,thủ tục gắn với các hoạt

động tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng, sử dụng lao động nhằm hỗ trợ và thúc đẩy
việc thưc hiện các mục tiêu đã xác định. Chính sách nhân sự của mỗi doanh nghiệp
khác nhau là khác nhau, nó phụ thuộc vào triết lý kinh doanh, văn hóa truyền
thống của doanh nghiệp, và ngược lại, chính sách nhân sự cũng tác động tới việc
phát triển của văn hóa doanh nghiệp. Chính sách nhân sự, đặc biệt là các biện pháp
đãi ngộ phi tài chính có tác động to lớn tới thái độ, tác phong làm việc của đội ngũ
nhân viên. Nếu doanh nghiệp có một chính sách đãi ngộ nhân sự công bằng sẽ tạo
ra môi trường làm việc tốt, thúc đẩy các thành viên sáng tạo, phát triển.
* Cách thức tác động của nhà quản trị
Mỗi nhà quản trị khác nhau có một phong cách quản trị khác nhau. Phong
cách quản trị là cách thức tác động của nhà quản trị tới các nhân viên dưới quyền.
Nhìn chung, người lãnh đạo doanh nghiệp là người có ảnh hưởng to lớn tới việc
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
22
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
hình thành văn hóa doanh nghiệp. Văn hóa doanh nghiệp bao giờ cũng in đậm dấu
ấn cá nhân của nhà quản trị, từ nhân cách, phong cách quản lý, hệ thống giá trị,
niềm tin…đây chính là nguồn gốc của tính đặc thù riêng trong văn hóa doanh
nghiệp.
Văn hóa doanh nghiệp chịu ảnh hưởng chi phối của văn hóa doanh nhân.
Nhà quản trị có phong cách quản trị dân chủ sẽ tạo ra cho nhân viên tâm lý thoải
mái trong tác phong làm việc, được tự do phát triển. Mục đích theo đuổi và
phương châm hành động của các doanh nhân khác nhau dẫn đến việc hình thành
nét văn hóa doanh nghiệp khác nhau.
1.3 Các nhân tố ảnh hưởng tới việc hình thành và phát triển các giá trị văn
hóa của doanh nghiệp
1.3.1 Các yếu tố, giá trị văn hóa dân tộc
Văn hóa doanh nghiệp với vai trò là nền tiểu văn hóa, do đó nó chịu ảnh
hưởng chi phối bởi văn hóa dân tộc. Văn hóa doanh nghiệp ra đời, tồn tại cùng với

sự phát triển của doanh nghiệp, trong quá trình đó, nó chịu ảnh hưởng của cá yếu
tố văn hóa dân tộc: những quan điểm, niềm tin, phong tục, tập quán..
Đầu tiên, các yếu tố văn hóa dân tộc ảnh hưởng tới việc hình thành văn hóa
cá nhân của các thành viên: tư tưởng, quan niệm,.. sau đó, các yếu tố văn hóa cá
nhân này góp phần hình thành văn hóa doanh nghiệp, sau khi hình thành, văn hóa
doanh nghiệp tiếp tục chịu ảnh hưởng của văn hóa dân tộc trong quá trình phát
triển của mình.. Mỗi nền văn hóa khác nhau có thể đưa ra một hệ thống văn hóa
doanh nghiệp khác nhau. Theo ông A. Urata, văn hóa truyền thống của Nhật Bản,
do hoàn cảnh sau chiến tranh thế giới đã tạo ra những nét đặc trưng. Đó là những
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
23
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
người lao động Nhật Bản thường làm việc suốt đời cho một công ty, công sở. Họ
được xếp hạng theo bề dày công tác. Trong các công ty của Nhật Bản đều có tổ
chức công đoàn. Các quyết định sẽ được ra theo quyết định của tập thể và các hoạt
động đặc trưng đó có tên là Kaizen. Trong khi đó ở Mỹ và các nước phương Tây,
người lao động không có xu hướng làm việc lâu dài tại một công ty, họ luôn muốn
có sự thay đổi trong công việc, làm việc tại nơi nào họ cảm thấy tốt nhất.
Người Việt Nam với hệ thống giá trị chung, các chuẩn mực, niềm tin, giá trị,
cách thức ứng xử, quan niệm truyền thống…sẽ ảnh hưởng tới việc hình thành các
giá trị văn hóa doanh nghiệp Việt Nam. Chính vì vậy để các giá trị văn hóa doanh
nghiệp được các thành viên chấp nhận thì bản thân văn hóa doanh nghiệp cần phải
phù hợp với các chuẩn mực văn hóa chung của dân tộc, nếu không, nó sẽ bị đào
thải, rất khó hòa nhập.
Xây dựng và phát triển văn hóa doanh nghiệp cần phải gắn với việc phát huy
các giá trị tốt đẹp của dân tộc: tinh thần đoàn kêt, tự lực tự cường, cần cù sáng tạo..
bên cạnh đó là đấu tranh, khắc phục những ảnh hưuởng tiêu cực của văn hóa dân
tộc: bệnh quan liêu, tùy tiện, bệnh gia đình chủ nghĩa, làm ăn chộp giật…
Quá trình xây dựng văn hóa doanh nghiệp ngoài tiếp thu những giá trị tốt đẹp

của văn hóa dân tộc, khắc phục những hạn chế còn phải tiếp thu những tinh hoa
văn hóa của các nước khác, lấy đó làm bài học cho quá trình xây dựng văn hóa của
doanh nghiệp mình.
1.3.2 Môi trường kinh doanh của doanh nghiệp
Môi trường kinh doanh là tập hợp các yếu tố, điều kiện khách quan có ảnh
hưởng trực tiếp tới hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Môi trường kinh
doanh ảnh hưởng tới văn hóa kinh doanh, qua đó tác động tới văn hóa doanh
nghiệp. Văn hóa kinh doanh bao gồm toàn bộ phương thức tiến hành kinh doanh,
quản trị doanh nghiệp, đàm phán với các đối tác, giải quyết các nhiệm vụ xuất hiện
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
24
Trường Đại Học Thương mại Khoa Quản trị doanh nghiệp
trong kinh doanh.. Quá trình hoạt động tương tác với môi trường kinh doanh,
doanh nghiệp cần phải điều chỉnh các hành vi, văn hóa của mình sao cho phù hợp
với môi trường kinh doanh
- Với các đối tác khách hàng: Mỗi doanh nghiệp có một tập khách hàng
riêng, để phục vụ tốt hơn, doanh nghiệp cần phải có những hoạt động điều chỉnh
văn hóa sao cho tương đồng với khách hàng để có thể phục vụ tốt hơn.
- Với các đối thủ cạnh tranh: Văn hóa doanh nghiệp là một trong những vũ
khí cạnh tranh của doanh nghiệp, để có thể cạnh tranh, doanh nghiệp cần phải hiểu
văn hóa của đối thủ cạnh tranh, từ đó có sự điều chỉnh cho phù hợp để nâng cao
năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp mình bằng những nét văn hóa riêng độc đáo
hơn, đồng thời tránh được những sai lầm trong việc xây dựng văn hóa doanh
nghiệp.
1.3.3 Sứ mệnh kinh doanh, tầm nhìn của doanh nghiệp
Tầm nhìn chiến lược là một hình ảnh tiêu chuẩn, hình tượng độc đáo và lý
tưởng trong tương lai, là những điều doanh nghiệp nên đạt tới hoặc trở thành. Tầm
nhìn trả lời cho câu hỏi: Doanh nghiệp muốn trở thành cái gì trong tương lai. Việc
xây dựng tầm nhìn chiến lược giúp doanh nghiệp tạo ra cách suy nghĩ mới, làm

việc mới, hướng mọi người đến một điểm chung là tiềm năng con người. Tầm nhìn
tạo nên các giá trị nền tảng cho sự phát triển bền vững.
Sứ mệnh kinh doanh là lý do tồn tại, ý nghĩa của sự tồn tại và hoạt động của
doanh nghiệp. Sứ mệnh thể hiện rõ hơn những niềm tin và những chỉ dẫn hướng
tới tầm nhìn đã được xác định và thường được thể hiện dưới dạng bản tuyên bố sứ
mạng kinh doanh của doanh nghiệp. Sứ mạng trả lời cho câu hỏi doanh nghiệp tồn
tại nhằm mục đích gì.
Luận văn tốt nghiệp inh ThĐ ị Thúy Ngà-
K40A4
25