tổ chức công tác kế toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả sản xuất kinh doanh, liên hệ công ty may i – hải dương

KILOBOOKS.COM
Li núi ủu
t nc ta ủang thc hin chớnh sỏch ủi mi, nn kinh t t bao cp
sang nn kinh t th trng nhiu thnh phn cú s can thip ca Chớnh ph.
nn kinh t phỏt trin hi nhp cựng cỏc nc trong khu vc vic thỳc ủy nn
kinh t v qun lý bng nhiu bin phỏp, chớnh sỏch trong ủú h thng k toỏn l
mt trong nhng cụng c quan trng ủc bit gn lin vi kinh t, ti chớnh Nh
nc núi chung v hot ủng ti chớnh doanh nghip núi riờng.
Trong nn kinh t cú s cnh tranh gia cỏc doanh nghip sn xut kinh
doanh v cú nhiu thnh phn kinh t khỏc l ủiu tt yu khụng th trỏnh khi.
cú th ủng vng trong cnh tranh v khụng ngng phỏt trin doanh nghip
sn xut kinh doanh phi quan tõm ti tt c cỏc khõu trong quỏ trỡnh sn xut t
khi b vn vo kinh doanh cho ủn khi thu ủ vn lm sao vi nhng chi phớ ớt
nht nhng li thu v hiu qu kinh t cao nht. Cú nh vy doanh nghip mi
bự ủp ủc nhng chi phớ ủó b ra v thc hin ngha v vi ngõn sỏch nh
nc, cú ủiu kin tng thu nhp cho ngi lao ủng, li nhun ủem li cho
doanh nghip ln, thc hin tỏi sn xut m rng.
Mun thc hin ủc ủiu ủú cỏc doanh nghip sn xut kinh doanh phi
thc hin nhiu bin phỏp qun lý kinh t hay mi hot ủng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip m k toỏn l cụng c ủc lc. Trong cỏc doanh nghip
sn xut kinh doanh k toỏn ủc s dng hiu lc nht ủ phn ỏnh trung thc,
khỏch quan v xỏc ủnh cú hiu qu trong quỏ trỡnh sn xut kinh doanh ủn v
mỡnh.
Trong cỏc doanh nghip sn xut kinh doanh k toỏn thnh phm v xỏc
ủnh kt qu sn xut kinh doanh l mt cụng vic quan trng khụng th thiu
ủc mi doanh nghip sn xut. Cụng vic ny giỳp cho ban lónh ủo v b
mỏy cỏn b qun lý trong doanh nghip xỏc ủnh ủc s lng v tng s thnh

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
phẩm của doanh nghiệp sản xuất ra kho nào, hồn thành hay dở dang, biết được

hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp có đạt chỉ tiêu và có lãi hay lỗ để
xác định lượng kinh doanh cho đúng và có hiệu quả cao nhất.
Do vậy để đảm bảo cho cơng tác quản lý và sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp được tốt các doanh nghiệp cần phải chú trọng đến vấn đề này vì nó là một
khâu rất quan trọng khơng thể thiếu đối với mỗi doanh nghiệp sản xuất kinh
doanh.
Là một sinh viên thực tập tại phòng kế tốn của Cơng ty May I - Hải
Dương. Với sự giúp đỡ của các cán bộ trong Cơng ty, đặc biệt là các cán bộ
phòng Kế tốn, em đã tìm hiểu tồn bộ các cơng tác kế tốn của Cơng ty và đã
chọn đề tài: "Tổ chức cơng tác kế tốn thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và
xác định kết quả sản xuất kinh doanh" cho chun đề tốt nghiệp của mình.
Do thời gian hạn hẹp nên em chỉ có thể nghiên cứu sâu về kế tốn thành
phẩm và tiêu thụ thành phẩm, xác định kết quả sản xuất kinh doanh ở Cơng ty
May I - Hải Dương.
Thời gian thực tập này đã giúp ích cho em rất nhiều trong việc củng cố
kiến thức lý luận và làm quen với thực tế cơng việc.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
Chương I
Những vấn đề lý luận cơ bản về cơng tác kế tốn thành phẩm và tiêu thụ
thành phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
1.1. Thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và u cầu quản lý
1.1.1.Khái niệm và u cầu quản lý đối với thành phẩm.
a/ Khái niệm.
Trong q trình hoạt động của mình nhiệm vụ của mỗi doanh nghiệp sản
xuất là phải sản xuất ra của cải vật chất để đáp ứng u cầu tiêu dùng của tồn xã
hội. Thành phẩm là kết quả lao động của mọi thành viên trong tồn doanh
nghiệp.
Sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất ra chủ yếu là thành phẩm, ngồi ra có

thể có nửa thành phẩm hay những cơng việc có tính chất cơng nghiệp.
Thành phầm là sản phẩm đã được chế tạo xong ở giai đoạn chế biến cuối
cùng của quy trình cơng nghệ trong nhà máy, được kiểm nghiệm đủ tiêu chuẩn
kỹ thuật quy đinh và đã nhập kho.
Số lượng của thành phẩm được xác định bằng các đơn vị đo như Kg, lít,
mét,…
Chất lượng của thành phẩm được xác định bằng tỉ lệ phần trăm tốt, xấu
hoặc phẩm chất loại 1, 2, 3, … của thành phẩm.
b/ u cầu quản lý đối với thành phẩm.
Thành phẩm là kết quả lao động sáng tạo của tồn bộ cơng nhân viên trong
doanh nghiệp, do đó càn phải có biện pháp quản lý thành phẩm tốt để bảo vệ an
tồn cho thanh phẩm. Mọi tổn thất về thành phẩm đều ảnh hưởng đến thu nhập
của từng thành viên và của tồn doanh nghiệp.
Để quản lý tốt thành phẩm, doanh nghiệp cần đảm bảo sự vận động của
từng loại thành phẩm, trong q trình nhập xuất kho trên các chỉ tiêu về số
lượng, chất lượng và giá trị cụ thể.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
c/ Ngun tắc hạnh tốn thành phẩm.
Sự biến động của thành phẩm có rất nhiều ngun nhân. Do đó tổ chức
cơng tác ghi chép ban đầu trên chứng từ phải khoa học hợp lý.
Hạch tốn thành phẩm nhập - xuất - tồn phải được phản ánh theo giá trị
thực tế.
Hạch tốn chi tiết nhập - xuất - tồn kho là thành phẩm hàng ngày được ghi
sổ theo giá hạch tốn. Giá hạch tốn thành phẩm có thể là giá nhập kho thống
nhất quy định. Cuối tháng kế tốn phải tính giá thành thực tế và giá hạch tốn
thành phẩm. Từ đó tính giá thành thực tế của thành phẩm xuất bán trong kỳ.
Hạch tốn chi tiết thành phẩm phải được thực hiện theo từng kho, từng
loại, từng thứ và từng thành phẩm.

Kết hợp giữa ghi chép của Kế tốn thành phẩm và ghi chép ở kho, phân
xưởng sản xuất nhằm đảm bảo phản ánh kịp thời chính xác sự biến động của
thành phẩm.
1.1.2. Khái niệm, ý nghĩa của việc tiêu thụ thành phẩm - u cầu quản lý
a/ Khái niệm, ý nghĩa của kế tốn tiêu thụ thành phẩm
Thoả mãn nhu cầu xã hội là mục đích của mọi doanh nghiệp sản xuất đều
muốn vươn tới. Do đó thành phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra được đưa đến tay
người tiêu dùng thơng qua q trình tiêu thụ. Tiêu thụ là khâu cuối cùng trong
chi trình tái sản xuất của doanh nghiệp. Tiêu thụ thành phẩm có thể thoả mãn
nhu cầu của các doanh nghiệp khác, hoặc cá nhân trong và ngồi doanh nghiệp.
Tiêu thụ thành phẩm là việc đưa thành phẩm từ q trình sản xuất vào lĩnh
vực lưu thơng, để thực hiện việc tiêu dùng theo những mục đích đã xác định khi
bắt đầu sản xuất. Q trình tiêu thụ thành phẩm là q trình thực hiện giá trị và
giá trị sử dụng của thành phẩm thơng qua quan hệ trao đổi. Thay quan hệ này
doanh nghiệp chuyển nhượng cho người mua thành phẩm của mình và thu lại số
tiền tương ứng với giá trị của số thành phẩm đó.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
b/ Một số khái niệm cơ bản liên quan đến việc tiêu thụ thành phẩm.
"Doanh thu bán hàng" là tổng giá trị thực hiện được do việc bán hàng hố,
sản phẩm cung cấp lao vụ, dịch vụ cho bán hàng.
"Doanh thu thuần" là số chênh lệch giữa doanh thu bán hàng với các khoản
giảm giá hàng bán, chiết khấu thương mại, doanh thu của số hàng bị trả lại, thuế
VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt ….
"Triết khấu bán hàng" là số tiền thưởng tính trên tổng số doanh thu trả lại
cho khách hàng do thanh tốn trước thời hạn hoặc thanh tốn theo sự thoả thuận
của hai bên (triết khấu bán hàng được tính trên tổng giá thanh tốn).
"Giảm giá hàng bán" là số tièn giảm trừ cho khách hàng ngồi hố đơn hay
hợp đồng cung cấp dịch vụ do các ngun nhân đặc biệt như hàng kém phẩm

chất, khơng đủ quy cách, giao hàng khơng đúng thời gian, địa điểm trong hợp
đồng do chủ quan của doanh nghiệp. Ngồi ra tính vào khoản giảm trừ (giá bán)
còn bao gồm số tiền thưởng cho khách hàng do mua hàng với số lượng lớn.
"Hàng bán bị trả lại" là số lượng hàng đã được coi là tiêu thụ nhưng lại bị
người mua từ chối trả lại do người bán khơng thực hiện đúng các điều khoản
thoả thuận trong hợp đồng mua bán như: khơng phù hợp u cầu, tiêu chuẩn, quy
cách, hàng kém phẩm chất.
c/ Nhiệm vụ của kế tốn thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết
quả sản xuất kinh doanh.
Tổ chức theo dõi phản ánh chính xác, đầy đủ, kịp thời và xác định chặt chẽ
về tình hình hiện có và sự biến động của từng loại thành phẩm hàng hố trên các
mặt hiện vật giá trị.
Theo dõi phản ánh và xác định chặt chẽ q trình tiêu thụ, ghi chép kịp
thời đầy đủ các khoản chi phí bán hàng, doanh thu bán hàng cũng như chi phí và
doanh thu từ các hoạt động khác.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
Xác định chính xác kết quả của từng loại hoạt động trong doanh nghiệp
phản ánh và xác định tình hình phân phối kết quả và thực hiện nghĩa vụ đối với
nhà nước.
Cung cấp những thơng tin kinh tế cần thiết cho các bộ phận liên quan định
kì và tiến hành phân tích, đánh giá đối với hoạt động bán hàng, các loại hoạt
động khác và q trình phân phối kết quả.
1.2. Kế tốn thành phẩm
1.2.1. Đánh giá thành phẩm.
a/ Các ngun tắc đánh giá thành phẩm.
Theo chuẩn mực số 02 - Hàng tồn kho quy định:
+ Thành phẩm phải được tính theo giá gốc hay trị giá vốn thực tế của
chúng, tức là tồn bộ số tiền doanh nghiệp đã bỏ ra để có số thành phẩm đó tính

đến thời điểm có được thành phẩm ở trong kho và trạng thái hiện tại.
Đối với thành phẩm giá gốc là chi phí liên quan trực tiếp đến sản xuất ra
thành phẩm gồm chi phí thành phẩm, chi phí nhân cơng, chi phí sản xuất chung
cố định và chi phí sản xuất chung biến đổi phát sinh trong q trình sản xuất.
Thành phẩm được ghi sổ, phản ánh trên báo cáo tài chính cũng theo giá
gốc.
Trong trường hợp giá trị thuần có thể thực hiện được thấp hơn giá gốc của
thành phẩm thì phải phản ánh trên báo cáo tài chính theo giá trị thuần có thể thực
hiện được.
+ Phải tơn trọng ngun tắc thận trọng trong kế tốn có nghĩa là phải lập
dự phòng giảm giá hàng tồn kho.
+ Tơn trọng ngun tắc nhất qn nghĩa là sử dụng phương pháp hàng tồn
kho phải nhất qn giữa các kỳ kế tốn để đảm bảo số liệu các kỳ có thể so sánh.
b/ Phương pháp đánh giá.
* Đánh giá thành phẩm nhập kho.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
Tr giỏ vn thc t ca thnh phm nhp kho ủc xỏc ủnh theo tng
ngun nhp do doanh nghip t sn xut hay thuờ ngoi gia cụng l ch yu.
+ Thnh phm do doanh nghip sn xut ra thỡ tr giỏ vn thc t ca thnh
phm nhp kho l giỏ thnh sn xut thc t.
+ i vi thnh phm thuờ ngoi gia cụng bao gm: tr giỏ vn thc t ca
thnh phm xut gia cụng, chi phớ thuờ gia cụng, chi phớ liờn quan khỏc nh chi
phớ vn chuyn ủi v.
* ỏnh giỏ thnh phm xut kho:
Vic xỏc ủnh tr giỏ vn ca thnh phm xut kho ủc thc hin theo
mt trong bn phng phỏp theo quy ủnh ca chun mc 02 ủú l phng phỏp
ủớch danh, phng phỏp bỡnh quõn gia quyn, phng phỏp nhp trc xut
trc, nhp sau xut trc.

- Phng phỏp tớnh theo giỏ ủớch danh: Theo phng phỏp ny khi xut
kho thnh phm thỡ cn c vo s lng xut kho thuc lụ no v ủn giỏ thc t
ca lụ ủú ủ tớnh tr giỏ vn thc t ca lụ ủú ủ tớnh tr giỏ vn thc t ca thnh
phm.
Phng phỏp ny ủc ỏp dng cho nhng doanh nghip cú chng loi
thnh phm ớt v nhn din ủc tng lụ hng.
- Phng phỏp bỡnh quõn gia quyn: Tr giỏ vn thc t ca thnh phm
xut kho ủc tớnh cn c vo s lng vt t xut kho v ủn giỏ bỡnh quõn gia
quyn, theo cụng thc:
Tr giỏ vn thc t = S lng thnh phm x n giỏ bỡnh quõn
thnh phm xut kho xut kho gia quyn
n giỏ bỡnh quõn =
Tr giỏ thc t ca TP tn ủu k + Giỏ thc t ca
TP nhp trong k
S lng TP tn ủu k + S lng TP nhp trong
k

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM

+ Đơn giá bình qn thường được tính cho từng thứ vật tư
+ Đơn giá bình qn có thể xác định cho cả kỳ được gọi là đơn giá bình
qn cố định. Theo cách tính này, khối lượng tính tốn giảm nhưng chỉ
tính được trị giá vốn thực tế của thành phẩm vào thời điểm cuối kỳ nên
khơng thể cung cấp thơng tin kịp thời.
+ Đơn giá bình qn có thể xác định sau mỗi lần nhập được gọi là đơn
giá bình qn liên hồn hay đơn giá bình qn di động. Theo cách tính
này, xác định được trị giá vốn thực tế thành phẩm hàng ngày, cung cấp
thơng tin kịp thời. Tuy nhiên, khối lượng cơng việc tính tốn sẽ nhiều
hơn nên phương pháp này rất thích hợp đối với những doanh nghiệp đã

làm kế tốn máy.
- Phương pháp nhập trước xuất trước: Phương pháp này dựa trên giả định
thành phẩm nào nhập trước thì xuất trước và lấy đơn giá xuất bằng đơn giá nhập.
Trị giá hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo đơn giá của những lần nhập sau
cùng.
- Phương pháp nhập sau xuất trước: Phương pháp này dựa trên giả định là
hàng nào nhập sau được xuất trước, lấy đơn giá xuất bằng đơn giá nhập. Trị giá
hàng tồn kho cuối kỳ được tính theo đơn giá của những lần nhập đầu tiên.
1.2.2. Kế tốn chi tiết thành phẩm
Hạch tốn chi tiết thành phẩm là việc hạch tốn kết hợp giữa thủ kho và
phòng kế tốn trên cùng cơ sở các chứng từ nhập, xuất kho nhằm đảm bảo theo
dõi chặt chẽ số hiện có và tình hình biến động của từng loại, nhóm, thứ thành
phẩm về số lượng và giá trị. Các doanh nghiệp phải tổ chức hệ thống chứng từ,
mở các sổ kế tốn chi tiết và vận dụng phương pháp hạch tốn chi tiết thành
phẩm để góp phần tăng cường quản lý thành phẩm.
* Chứng từ sử dụng

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
Trong hot ủng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, cỏc nghip v
kinh t phỏt sinh liờn quan ủn vic nhp xut thnh phm ủu phi lp chng t
ủy ủ, kp thi, ủỳng ch ủ quy ủnh.
Theo ch ủ chng t k toỏn ban hnh theo Q 1141/TC/Q/CKT
ngy 01/11/1995 v theo Q 885/1998/Q/BTC ngy 16/7/1998 ca B trng
B Ti chớnh, cỏc chng t k toỏn v thnh phm bao gm:
+ Phiu nhp kho (Mu 01- VT)
+ Phiu xut kho (Mu 02- VT)
+ Phiu xut kho kiờm vn chuyn ni b (Mu 03- VT)
+ Biờn bn kim kờ vt t, sn phm, hng hoỏ (Mu 08- VT)
+ Hoỏ ủn GTGT, hoỏ ủn bỏn hng.

i vi cỏc chng t ny phi lp kp thi, ủy ủ theo ủỳng quy ủnh v
mu biu, ni dung, phng phỏp lp, ngi lp chng t phi chu trỏch nhim
v tớnh hp lý, hp phỏp ca chng t v cỏc nghip v kinh t ti chớnh phỏt
sinh.
* S k toỏn chi tit thnh phm
Tu thuc vo phng phỏp k toỏn chi tit ỏp dng trong doanh nghip
m s dng cỏc s (th) k toỏn chi tit nh sau:
+ S (th) kho.
+ S (th) k toỏn chi tit thnh phm
+ S ủi chiu luõn chuyn
+ S s d.

S (th) kho (mu 06 - VT) ủc s dng ủ theo dừi s lng nhp xut
tn ca tng th thnh phm theo tng kho. Th kho do phũng k toỏn lp v
ghi cỏc ch tiờu: tờn, nhón hiu, quy cỏch, ủn v tớnh, mó s thnh phm Sau

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
đó giao cho thủ kho để hạch tốn nghiệp vụ ở kho, khơng phân biệt kế tốn chi
tiết thành phẩm theo phương pháp nào.
Các sổ (thẻ) kế tốn chi tiết thành phẩm, sổ đối chiếu ln chuyển, sổ số
dư thành phẩm được sử dụng để hạch tốn tình hình nhập – xuất – tồn kho thành
phẩm về mặt giá trị hoặc cả lượng và giá trị thuộc vào phương pháp kế tốn chi
tiết áp dụng trong doanh nghiệp.
Ngồi các sổ kế tốn chi tiết nêu trên, còn có thể mở thêm các bảng kê
nhập bảng kê xuất, bảng kê luỹ kế nhập - xuất – tồn kho thành phẩm phục vụ cho
việc ghi sổ kế tốn được đơn giản, nhanh chóng, kịp thời.
*Phương pháp kế tốn:
Kế tốn chi tiết thành phẩm sử dụng một trong ba phương pháp sau:

phương pháp ghi thẻ song song, phương pháp sổ đối chiếu ln chuyển và
phương pháp ghi sổ số dư.
Sơ đồ 1: Kế tốn chi tiết thành phẩm theo phương pháp thẻ song song










Ghi chú:
Thẻ kho
Sổ kế tốn chi tiết
Phiếu nhập kho Phiếu xuất kho
Bảng kê Nhập - xuất - tồn
Sổ kế tốn tổng hợp

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM

Ghi hng ngy

Ghi cui thỏng

i chiu hng ngy

i chiu cui thỏng

S ủ 2: K toỏn chi tit thnh phm theo phng phỏp s ủi chiu luõn chuyn


Ghi chỳ



S ủi chi
u luõn
chuyn
Th kho
Phiu xut
Bng kờ nh
p
Bng kờ xut

Phiu nhp
Ghi hng ngy

Ghi cui thỏng

i chiu, kim tra
S k toỏn tng hp

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
Sơ đồ 3:
Kế toán chi tiết nguyên vật liệu theo phơng pháp ghi sổ số d

Ghi chú




Thẻ kho
Phiếu xuất
Bảng luỹ kế nhập

Bảng luỹ kế xuất

Phiếu nhập
Ghi hàng ngày
Ghi cuối tháng
Đối chiếu hàng ngày
Sổ kế toán tổng hợp

Sổ số d
Phiếu giao
nhận chứng từ

Phiếu giao
nhận chứng từ

Bảng kê nhập- xuất tồn


Ba phng phỏp ny cú ch ging nhau v cng cú nhng ủim khỏc bit:
- kho: C ba phng phỏp thỡ th kho ủu s dng th kho ủ ghi chộp
tỡnh hỡnh nhp, xut, tn kho hng ngy ca tng th thnh phm theo ch tiờu s
lng.
Riờng ủi vi phng phỏp ghi s s d thỡ cui thỏng th kho cũn ghi vo
s s d s tn kho cui thỏng ca tng th thnh phm ct s lng.
- phũng k toỏn:
+ i vi phng phỏp ghi th song song: K toỏn cn c vo chng t
nhp, xut ủ ghi s chi tit theo dừi ủc tỡnh hỡnh nhp, xut tn kho theo c
hai ch tiờu hin vt v giỏ tr.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
Cuối tháng, kế tốn lập bảng kê nhập - xuất - tồn, sau đó đối chiếu số liệu
sổ kế tốn chi tiết với thẻ kho của thủ kho, đối chiếu dòng tổng cộng trên bảng
kê với số liệu trên sổ kế tốn tổng hợp, đối chiếu số liệu trên sổ kế tốn chi tiết
với số liệu kiểm kê thực tế.
+ Đối với phương pháp ghi sổ đối chiếu ln chuyển: Kế tốn sử dụng sổ
đối chiếu ln chuyển để ghi chép cho từng thứ vật tư theo cả hai chỉ tiêu số
lượng và giá trị.
Cuối tháng tổng hợp số liệu từ các chứng từ (hoặc bảng kê nhập, bảng kê
xuất) để ghi vào sổ đối chiếu ln chuyển cột ln chuyển và tính ra số tồn kho
cuối tháng.

Việc đối chiếu số liệu được tiến hành giống như phương pháp ghi thẻ song
song.
+ Đối với phương pháp ghi sổ số dư: Kế tốn kiểm tra lại chứng từ, hồn
chỉnh chứng từ và tổng hợp giá trị (giá hạch tốn) theo từng nhóm, loại thành
phẩm để ghi chép vào cột số tiền trên phiếu giao nhận chứng từ, số liệu này được
ghi vào bảng kê luỹ kế nhập và bảng kê luỹ kế xuất vật tư hàng hố.
Cuối tháng, căn cứ vào bảng kê luỹ kế nhập, bảng kê luỹ kế xuất để cộng
tổng số tiền theo từng nhóm thành phẩm để ghi vào bảng kê nhập - xuất - tồn,
Đồng thời, sau khi nhận được sổ số dư do thủ kho chuyển lên, kế tốn căn cứ vào
cột số dư về số lượng và đơn giá hạch tốn của từng nhóm thành phẩm tương
ứng để tính ra số tiền ghi vào cột số dư bằng tiền.
Kế tốn đối chiếu số liệu trên cột số dư bằng tiền của sổ số dư với cột trên
bảng kê nhập - xuất - tồn. Đối chiếu số liệu trên bảng kê nhập - xuất - tồn với số
liệu trên sổ kế tốn tổng hợp.
Mỗi phương pháp trên có những ưu điểm cũng như nhược điểm riêng nên
nó cũng thích hợp với các điều kiện doanh nghiệp khác nhau.

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
Phng phỏp ghi th song song ủn gin, d kim tra ủi chiu nhng li
lm cho khi lng ghi chộp nhiu, gia phũng k toỏn v kho cũn cú s ghi
trựng v ch tiờu khi lng nờn thng cỏc doanh nghip ớt chng loi thnh
phm, vic nhp, xut din ra khụng thng xuyờn ỏp dng.
Phng phỏp ghi s ủi chiu luõn chuyn khc phc ủc nhc ủim
khi lng ghi chộp ca phng phỏp ghi th song song nhng vn cũn s trựng
lp gia th kho v k toỏn v ch tiờu s lng, vic kim tra ủi chiu ch ủc
thc hin vo cui thỏng nờn hn ch tỏc dng kim tra ca k toỏn, nú ớt ủc
ỏp dng trong thc t.
Phng phỏp ghi s s d thỡ cng gim ủc khi lng cụng vic do k
toỏn ch ghi theo ch tiờu s tin v theo nhúm thnh phm, k toỏn kim tra

ủc thng xuyờn v cụng vic ủc dn ủu trong thỏng. Tuy nhiờn phng
phỏp ny khụng cho phộp theo dừi chi tit ủn tng th thnh phm, vic kim
tra, phỏt hin sai sút rt phc tp. Nú ủũi hi doanh nghip phi xõy dng ủc
h thng giỏ hch toỏn v h thng danh ủim thnh phm hp lý, trỡnh ủ ca
k toỏn phi vng vng.
Vic la chn phng phỏp no phi xut phỏt t tỡnh hỡnh thc t cng
nh kh nng ca doanh nghip. Trong ủiu kin kinh t - xó hi hin nay, mỏy
vi tớnh ủc ủa vo ỏp dng trong cỏc doanh nghip mt cỏch rng rói, lm cho
cụng vic ca k toỏn viờn ủc gim thiu, v do ủú hin nay phng phỏp ghi
th song song cng ủc s dng rng rói hn, c trong nhng doanh nghip cú
chng loi thnh phm ủa dng phong phỳ, vic nhp, xut din ra thng
xuyờn.
1.2.3 K toỏn tng hp thnh phm.
- Chng t s dng: Phiu nhp kho, phiu xut kho, bng tớnh giỏ thnh
thc t ca thnh phm, biờn bn kim kờ thnh phm, biờn bn v kim tra cht
lng.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
- Tài khoản sử dụng:
TK 155: Tài khoản này phản ánh giá trị hiện có và tình hình biến động của
các loại thành phẩm của doanh nghiệp.
TK 157: Tài khoản này phản ánh giá trị hàng hố, sản phẩm đã gửi hoặc
chuyển đến cho khách hàng. Hàng hố, sản phẩm gửi bán đại lý, ký gửi, trị giá
dịch vụ đã hồn thành bàn giao cho người đặt hàng nhưng chưa được chấp nhận
thanh tốn
TK 632: Tài khoản này phản ánh trị giá vốn hàng hố, thành phẩm, dịch vụ
đã bán (được chấp nhận thanh tốn hoặc đã thanh tốn) và kết chuyển trị giá vốn
hàng hố sang TK 911 - xác định kết quả kinh doanh để tính kết quả kinh doanh.
a/ Kế tốn tổng hợp thành phẩm theo phương pháp kê khai thường xun.

TK 515
TK 157
Đánh giá phát
sinh chênh lệch
gi
ả
m

Kiểm kê phát
hiện thiếu
Xuất góp vốn
liên doanh
Xuất bán
Xuất gửi
bán

Nhập do sản xuất
hoặc th ngồi gia
cơng

Đánh giá lại chênh
lệch tăng
Kiểm kê phát hiện
thừa
Nhập lại hàng gửi
bán khơng bán
đư
ợ
c

Nhập kho do đượ
c chia
lãi góp liên doanh
Nhập do nhận góp
vốn liên doanh
TK 154
TK 411
TK 157
TK 328
TK 412
TK 155
TK 632
TK 128, 222
TK 138 (8)
TK 412
Xác định
kết quả
TK 911

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
b/ K toỏn thnh phm theo phng phỏp kim kờ ủnh k

TK 155, 157

Phn mang ủi
gúp v

n liờn
Kt chuyn
xỏc
ủ

nh k

t
Kt chuyn
t

n cu

i k

Kt chuyn tr giỏ
v

n sp t

n kho
ủ

u
Kim kờ phỏt hin
th

a

ỏnh giỏ chờnh
l

ch t

ng

Nhn chia lói liờn
doanh

Nhp do nhn vn
gúp liờn doanh

Nhp kho thnh

ph

m s

n xu

t

TK 154

TK 411

TK 515

TK 412

TK
338 (1)

)

TK 632

TK 155, 157

TK 911

TK 128, 222

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM

1.2.4. H thng s k toỏn.
Tu theo tng hỡnh thc k toỏn doanh nghip ỏp dng, cỏc nghip v kinh
t cú liờn quan ủn k toỏn tng hp thnh phm ủc phn ỏnh trờn cỏc s k
toỏn tng ng.
- Trong hỡnh thc nht ký chung, cỏc nghip v nhp xut thnh phm
ủc phn ỏnh trờn s nht ký chung, s cỏi TK 155, 157.
- Hỡnh thc chng t ghi s: Cỏc nghip v nhp xut thnh phm ủc
phn ỏnh trờn chng t ghi s, s ủng ký chng t, s cỏi TK 155, 157.
- Hỡnh thc nht ký chng t: Cỏc nghip v nhp xut thnh phm ủc
phn ỏnh trờn nhng s k toỏn nh sau:
+ Bng kờ s 8: Nhp, xut, tn kho thnh phm. Dựng ủ tng hp tỡnh
hỡnh nhp, xut, tn kho thnh phm theo giỏ thc t v giỏ hch toỏn. S liu
tng hp ca bng kờ s 8 sau khi khoỏ s cui thỏng hoc cui quý ủc dựng
ủ ghi vo nht ký chng t s 8 cựng thỏng (quý). (Ghi cú TK 155, n cỏc TK
liờn quan), (ch ly phn giỏ thc t).
+ Bng kờ s 9: Tớnh giỏ thc t thnh phm dựng ủ tớnh giỏ thnh thc t
thnh phm ủ ghi vo bng kờ s 8 cựng thỏng. Bng kờ s 9 ch dựng doanh
nghip cú s dng giỏ hch toỏn trong hch toỏn chi tit thnh phm.
+ Bng kờ s 10: Hng gi ủi bỏn dựng ủ phn ỏnh cỏc loi thnh phm
gi ủi lý nh bỏn h v gi ủi hoc ủó giao chuyn ủn ngi mua nhng cha
ủc chp nhn thanh toỏn.
1.3. K toỏn giỏ vn hng bỏn
Phng thc bỏn hng cú nh hng trc tip ủi vi vic s dng cỏc ti
khon phn ỏnh giỏ vn hng bỏn.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM

Trng hp bỏn hng theo phng thc gi hng: K toỏn s dng ti
khon 157 - Hng gi ủi bỏn, ti khon ny phn ỏnh s hin cú v tỡnh hỡnh bin
ủng ca tr giỏ vn hay giỏ thnh ca hng hoỏ, thnh phm gi bỏn.
Trng hp bỏn hng theo phng thc giao hng trc tip: k toỏn s
dng ti khon 632 - giỏ vn hng bỏn, ti khon ny phn ỏnh tr giỏ vn hng
hoỏ, thnh phm, dch v ủó bỏn (ủc chp nhn thanh toỏn hoc ủó thanh toỏn)
v kt chuyn tr giỏ vn hng bỏn sang ti khon 911 - Xỏc ủnh kt qu kinh
doanh ủ tớnh kt qu kinh doanh.
Tr giỏ vn hng bỏn ủc xỏc ủnh:
Tr giỏ vn = Tr giỏ vn hng + chi phớ bỏn hng v chi phớ qun lý
hng ủó bỏn xut kho ủó bỏn doanh nghip ca s hng ủó bỏn
Trỡnh t k toỏn: Trỡnh t k toỏn th hin s ủ sau:

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM


S¬ ®å kÕ to¸n gi¸ vèn









TK 155, 157

Gi¸

vèn


hµng


®·

b¸n
CPBH cđa sè
hµng ®· b¸n
Gi¸ vèn hµng
b¸n
Xt kho b¸n thµnh
phÈm
B¸n kh«ng qua kho

TK
154

TK
632

TK 911

TK 641

CPQLDN cđa

sè hµng ®· b¸n

TK 64
2



1.4. Kế tốn doanh thu bán hàng và các khoản giảm trừ doanh thu.
1.4.1. Kế tốn doanh thu bán hàng.
* Khái niệm.
Doanh thu bán hàng là tồn bộ số tiền thu được, hoặc sẽ thu được từ các
giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu như : bán sản phẩm, hàng hố, cung
cấp dịch vụ cho khách hàng bao gồm cả khoản phụ thu và phí thu thêm ngồi giá
bán (nếu có)

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
KILOBOOKS.COM
- i vi sn phm, hng hoỏ, dch v thuc ủi tng chu thu GTGT
theo phng phỏp khu tr, doanh thu bỏn hng v cung cp dch v l giỏ bỏn
cha cú thu GTGT
- i vi sn phm, hng hoỏ dch v khụng thuc din chu thu GTGT,
hoc thu GTGT theo phng phỏp trc tip thỡ doanh thu bỏn hng v cung cp
dch v l tng giỏ thanh toỏn.
- i vi sn phm, hng hoỏ, dch v thuc ủi tng chu thu TTB,
hoc thu xut khu thỡ doanh thu bỏn hng v cung cp dch v l tng giỏ
thanh toỏn (bao gm c thu TTB, thu xut khu)
- Nhng doanh nghip nhn gia cụng vt t, hng hoỏ thỡ ch phn ỏnh vo
doanh thu bỏn hng v cung cp dch v s tin gia cụng thc t ủc hng,
khụng bao gm giỏ vt t, hng hoỏ nhn gia cụng.
- i vi sn phm, hng hoỏ nhn bỏn ủi lý, ký gi theo phng thc

bỏn ủỳng giỏ hng hoa hng thỡ hch toỏn vo doanh thu bỏn hng v cung cp
dch v phn hoa hng bỏn hng m doanh nghip ủc hng
- Trng hp bỏn hng theo phng thc tr chm, tr gúp thỡ doanh
nghip ghi nhn doanh thu bỏn hng v cung cp dch v theo giỏ bỏn tr ngay
v ghi nhn vo doanh thu hot ủng ti chớnh v phn lói tớnh trờn khon phi
tr nhng tr chm phự hp vi thi ủim ghi nhn doanh thu ủc xỏc ủnh.
- i vi sn phm, hng hoỏ dựng ủ biu tng, hoc tiờu dựng cho sn
xut trong ni b doanh nghip thỡ doanh thu ủc tớnh theo giỏ thnh sn xut
(giỏ vn ca sn phm, hng hoỏ ủú)
* Nguyờn tc ghi nhn doanh thu
Theo chun mc s 14 Doanh thu v thu nhp khỏc" ban hnh v cụng b
theo quyt ủnh s 149/2001/Q-BTC ngy 31/12/2001 ca B trng B Ti
chớnh, doanh thu bỏn hng ủc ghi nhn khi ủng thi tho món tt c 5 ủiu
kin sau:

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
Doanh nghip chuyn giao phn ln ri ro v li ớch kinh t gn lin vi
quyn s hu sn phm hoc hng hoỏ cho ngi mua.
Doanh nghip khụng nm quyn s hu qun lý hng hoỏ nh ngi s
hu hng hoỏ hoc quyn kim soỏt hng hoỏ.
Doanh thu ủc xỏc ủnh tng ủi chc chn.
Doanh nghip ủó thu ủc hoc s thu ủc li ớch kinh t t giao dch
bỏn hng.
Xỏc ủnh ủc chi phớ liờn quan ủn giao dch bỏn hng.
1.4.2. Cỏc khon gim tr doanh thu
Trong ủiu kin kinh doanh hin nay, ủ ủy mnh hng bỏn ra, thu hi
nhanh chúng tin bỏn hng, doanh nghip cn cú ch ủ khuyn khớch ủi vi
khỏch hng. Nu khỏch hng mua vi khi lng hng hoỏ ln s ủc doanh
nghip gim giỏ, nu khỏch hng thanh toỏn sm tin hng s ủc doanh nghip

chit khu, cũn nu hng kộm cht lng thỡ khỏch hng cú th khụng chp nhn
thanh toỏn hoc yờu cu doanh nghip gim giỏ. Cỏc khon trờn s phi ghi vo
hot ủng ti chớnh hoc gim tr doanh thu ghi trờn hoỏ ủn.
- Chit khu thng mi: L s tin m ngi bỏn gim tr cho ngi mua
do ngi mua ủó mua hng (sn phm, hng hoỏ) dch v vi khi lng ln
theo tho thun v chit khu thng mi ủó ghi trờn hp ủng kinh t mua bỏn
hoc cỏc cam kt mua, bỏn hng
- Gim giỏ hng bỏn: L s tin gim tr ủc ngi bỏn chp nhn trờn
giỏ bỏn ủó tho thun, vỡ lý do kộm phm cht, khụng ủỳng chng loi, quy cỏch
theo quy ủnh trong hp ủng kinh t hoc do khỏch hng mua vi khi lng
hng hoỏ ln v ủc doanh nghip gim giỏ.
- Hng bỏn b tr li: L s hng ủó ủc xỏc ủnh l tiờu th (chp nhn
thanh toỏn hoc ủó thu ủc tin) nhng b tr li do li ca doanh nghip giao
hng vi phm hp ủng kinh t nh: hng bỏn kộm phm cht, hng khụng ủỳng

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
quy cỏch, chng loi Trng hp khỏch hng tr li mt phn, thỡ tr giỏ s
hng b tr li ủỳng bng s hng b tr li nhõn vi ủn giỏ ghi trờn hoỏ ủn.
Bờn cnh ủú ủ thc hin ngha v ca doanh nghip ủi vi Nh nc v
hot ủng tiờu th hng hoỏ, sn phm, dch v doanh nghip phi np khon
thu do nh nc quy ủnh riờng ủi vi tng mt hng nh: thu TTDB, thu
xut khu
1.4.3. Chng t v ti khon s dng.
- Chng t: Hoỏ ủn GTGT, hoỏ ủn bỏn hng, phiu xut kho hng giao
ủi lý, bng kờ hng bỏn l. Cỏc t kờ v thu, cỏc hoỏ ủn mua bỏn, cỏc biờn
bn v gim giỏ hng bỏn, hng bỏn b tr li, cỏc chng t thanh toỏn.
- Ti khon s dng:
+ TK 511 - "doanh thu bỏn hng v cung cp dch v": Ti khon ny phn
ỏnh doanh thu bỏn hng thc t ca doanh nghip thc hin trong mt k k toỏn

ca hot ủng sn xut kinh doanh.
+ TK 512 - "doanh thu bỏn hng ni b": Ti khon ny dựng ủ phn ỏnh
doanh thu ca s sn phm, hng hoỏ, dch v tiờu th trong ni b cỏc doanh
nghip.
+ TK 531 - "hng bỏn b tr li": Ti khon ny dựng ủ phn ỏnh tr giỏ
ca s sn phm, hng hoỏ, dch v ủó tiờu th, b khỏch hng tr li do cỏc
nguyờn nhõn: do vi phm cam kt, vi phm hp ủng kinh t, hng b mt, kộm
phm cht, khụng ủỳng chng loi, quy cỏch.
+ TK 532 - "gim giỏ hng bỏn": Ti khon ny dựng ủ phn ỏnh cỏc
khon doanh nghip ủó gim tr cho ngi mua hng do hng kộm phm cht,
sai quy cỏch, lc hu th hiu.
+ TK 333 - "thu v cỏc khon phi np nh nc": Ti khon ny dựng ủ
phn ỏnh quan h gia doanh nghip vi nh nc v cỏc khon thu, phớ, l phớ

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM
v cỏc khon khỏc phi np, phn ỏnh ngha v v tỡnh hỡnh thc hin ngha v
thanh toỏn ca doanh nghip vi nh nc trong k k toỏn.
1.4.4.Phng phỏp k toỏn doanh thu v cỏc khon gim tr doanh thu.
Trỡnh t k toỏn th hin cỏc s ủ sau:
K toỏn doanh thu v cỏc khon gim tr doanh thu ủc chia lm hai
trng hp: mt l khi doanh nghip np thu giỏ tr gia tng theo phng phỏp
khu tr thu v hai l khi doanh nghip np thu theo phng phỏp trc tip.
Sau ủõy l s ủ trỡnh t cỏc nghip v k toỏn ủi vi nhng doanh
nghip np thu giỏ tr gia tng theo phng phỏp khu tr, ủi vi trng hp
cũn li thỡ doanh thu l tng s tin thu v, doanh nghip khụng s dng TK
3311.

THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN
KILOBOOKS.COM

S K TOỏN DOANH THU V CỏC KHON GIM TR
- Trng hp doanh nghip np thu GTGT theo phng phỏp khu tr
TK 511
Cui k kt
chuyn CKTM

TK 521

TK 521

TK
532

Cui k KC
hng bỏn b tr
l

i

Cui k KC
gim giỏ hng
bỏn

TK
911

Tk 111,112,131

Doanh thu bỏn hng

TK 3331

TK 641

Hoa hng ủi lý, trng
hp thanh toỏn riờng bit

TK 111,112, 131

TK 3331

Hoa hng ủi lý tr
vo tin bỏn hng
TK 641

Kt chuyn
DT xỏc ủnh
kt qu
DT bỏn hng tr gúp
S tin theo giỏo bỏn
ngay

TK 3331

TK 3387

TK 111,112,113

TK 131

Phn tr
ngay
Phn tr
chm
TK 512

TK 333

Tr lng cụng nhõn
viờn bng sn phm
TK 334

Dựng sp ni b cho hủ SXDK chu VAT khu
tr (Phn ỏnh theo giỏ vn)
TK 621,627,641,642

TK 3331

TK 3331

Phn ỏnh thu

(theo giỏ bỏn)

Dựng cho cỏc ủi tng 0 chu VAT khu tr
TK 333
TK 641,642,338 (2)


THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN

KILOBOOKS.COM

Kế toán các khoản giảm trừ











TK 111,112,131

cuối kì kết chuyển

TK 531

TK 511,512

Thuế TTĐB, thuế
GTGT nộp theo
phơng pháp trực tiếp
TK 333

cuối kỳ kết chuyển

TK 532

Giảm giá hàng
bán phảt sinh
CKTM phát sinh

TK 521

TK 111,112

TK 131

Thanh toán số tiền
hàng bị trả lại
Trừ vào tiền hàng phải
thu số bị trả lại
Kết chuyển doanh số
của hàng bị trả lại
TK 632

TK 111,112,331

phản ánh giá vốn h
àng
nhận lại
Chi phí phát
sinh liên
quan đến hàng bị trả
lại
TK155,156

TK 641


THệ VIEN ẹIEN Tệ TRệẽC TUYEN