SKKN biện pháp quản lý xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực ở trường thpt số 1 bắc hà

S GIÁO DC - ÀO TO LÀO CAI
TRNG THPT S I BC HÀ








BIN PHÁP QUN LÝ “XÂY DNG TRNG HC THÂN THIN,
HC SINH TÍCH CC”  TRNG THPT S I HUYN BC HÀ,
TNH LÀO CAI







H và tên: Lu Th Minh c
n v: TRNG THPT S I BC HÀ

Bc Hà, tháng 4 nm 2011

1

2
M U
1. LÝ DO CHN  TÀI
Nhà trng là mt thit ch trong h thng giáo dc quc dân, mt t
chc đc bit ca xã hi.  hoàn thành nhim v cao quý ca mình, nhà
trng phi thc s tr thành mt môi trng vn hoá, lành mnh, an toàn
và thân thin. ó chính là điu kin cn thit đ đm bo nâng cao cht
lng dy và hc sao cho mi thành viên đc phát huy ti đa nng lc ca
mình. Mô hình trng hc thân thin do Qu Nhi đng Liên hp quc
(UNICEP) đ xng, xây dng và trin khai t vài thp k nay  nhiu nc
trên th gii và đã thu đc nhng kt qu tt đp.  Vit Nam, t 2008 B
GD&T đã tin hành trin khai xây dng mô hình trng hc thân thin,
hc sinh tích cc  cp ph thông.
Tuy nhiên thc t  các nhà trng nói chung cng nh  các trng
THPT huyn Bc Hà, tnh Lào Cai nói riêng, CBQL nhà trng vn còn rt
lúng túng trong vic lp k hoch, t chc, ch đo và kim tra đánh giá vic
“Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc” ti c s ca mình.
Xut phát t lý lun và thc tin nêu trên, tác gi chn đ tài: “Bin
pháp qun lý xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc  trng
trung hc ph thông s 1 huyn Bc Hà , tnh Lào Cai”.
2. MC ÍCH NGHIÊN CU
Trên c s nghiên cu lý lun và thc tin, đ xut mt s bin pháp
qun lý ca Hiu trng nhm xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc  các trng THPT s 1 huyn Bc Hà, tnh Lào Cai.

3. KHÁCH TH VÀ I TNG NGHIÊN CU
3.1. Khách th nghiên cu.
Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s1
huyn Bc Hà.
3.2. i tng nghiên cu.
Bin pháp qun lý ca Hiu trng nhm xây dng trng hc thân

3
thin, hc sinh tích cc  các trng THPT s 1huyn Bc Hà.
4. NHIM V NGHIÊN CU
Nghiên cu c s lý lun ca vic qun lý xây dng trng hc thân
thin, hc sinh tích cc
Kho sát và đánh giá thc trng công tác xây dng xây dng trng
hc thân thin, hc sinh tích cc  các trng THPT s 1huyn Bc Hà,
tnh Lào Cai.
 xut các bin pháp qun lý ca Hiu trng nhm xây dng trng
hc thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s 1 huyn Bc Hà, tnh Lào
Cai.
Kho nghim tính cn thit và tính kh thi ca các bin pháp đã đ
xut.
5. PHM VI NGHIÊN CU
Do điu kin và thi gian nghiên cu có hn, nên đ tài ch tp trung
nghiên cu bin pháp qun lý ca Hiu trng nhm xây dng trng hc
thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s 1huyn Bc Hà, tnh Lào
Cai.
6. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
6.1. Nhóm phng pháp nghiên cu lý lun
Tìm hiu các khái nim, thut ng liên quan đn đ tài
Tng hp các vn bn, ch th, ngh quyt ca ng và Nhà nc, B
GD&T, S GD&T Lào Cai, các công trình khoa hc, các tài liu có liên

quan đn đ tài.
6.2. Nhóm phng pháp nghiên cu thc tin
Phng pháp quan sát
Phng pháp điu tra
6.3. Nhóm phng pháp h tr
7. CU TRÚC  TÀI
 tài gm 3 phn chính

4
- M đu.
Chng 1: C s lý lun ca vic qun lý xây dng trng hc thân
thin, hc sinh tích cc.
Chng 2: Thc trng qun lý xây dng trng hc thân thin, hc
sinh tích cc  trng trung hc ph thông s 1 huyn Bc Hà, tnh Lào Cai.
Chng 3: Bin pháp qun lý ca hiu trng nhm xây dng trng
hc thân thin, hc sinh tích cc  trng trung hc ph thông s 1 huyn
Bc Hà, tnh Lào Cai.
- Kt lun và khuyn ngh.
- Tài liu tham kho.
- Ph lc.



5
Chng 1
C S LÝ LUN CA VIC QUN LÝ XÂY DNG
TRNG HC THÂN THIN, HC SINH TÍCH CC

1.1. TNG QUAN V LCH S NGHIÊN CU VN 
Trng hc thân thin là mô hình trng hc do Qu Nhi đng Liên hp

quc (UNICEF) đ xng t nhng thp k cui ca th k trc, và đã đc
trin khai có kt qu tt  50 quc gia trên th gii, trong đó có nhiu nc đang
phát trin  châu Á, châu M và châu Phi. Trong thc t, đã có nhiu mô hình xây
dng trng hc vi tiêu chí ly hc sinh làm trung tâm, nhm đt mc tiêu chính
là đ ngi hc có đc điu kin ch đng, tham gia và rèn luyn các k nng.
Trng hc phi đc đm bo an toàn c v vt cht ln tinh thn cho ngi hc.
Trong quá trình hc  trng, hc sinh phi đc vui v, hng thú hc tp đ t
đó các em tích cc và ch đng tham gia các hot đng di s hng dn ca
thy, vì vy nhiu nc giáo dc không chú trng vào đim s ca các môn hc
mà quan tâm hn là các k nng cn có  mi hc sinh.
 Vit Nam trong nhng nm qua, vi s h tr ca (UNICEF), B GD&
T đã nghiên cu và trin khai thí đim mt s ni dung ca mô hình trng hc
thân thin  các cp hc và đã thu đc mt s kt qu kh quan.
Xut phát t mc tiêu giáo dc, hc tp kinh nghim có chn lc ca các
nc trên th gii, qua thc tin gn 10 nm thc hin ca các d án, theo nghiên
cu nhu cu thc tin ca phát trin giáo dc Vit Nam, B trng B Giáo dc
và ào to đã trc tip ch đo xây dng mô hình trng hc thân thin, hc sinh
tích cc trong nhà trng ph thông. Tháng 7 nm 2008, B trng B GD&T
đã chính thc ra ch th v vic phát đng phong trào thi đua “Xây dng trng
hc thân thin, hc sinh tích cc” trong các trng ph thông trong giai đon
2008- 2013 đn nay phong trào “ Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc” đã đc các nhà trng tích cc hng ng và đt đc nhng thành tu
đáng khích l.
1.2. MT S KHÁI NIM C BN
1.2.1. Qun lý nhà trng

6
Nhà trng là mt c s giáo dc - ni t chc thc hin mc tiêu giáo dc,
khi nghiên cu v ni dung khái nim qun lý giáo dc, khái nim trng hc
đc hiu là t chc c s mang tính nhà nc - xã hi trc tip làm công tác

GD&T th h tr cho tng lai ca đt nc.
Qun lý trng hc là thc hin đng li giáo dc ca ng trong phm
vi trách nhim ca mình, tc là đa nhà trng vn hành theo nguyên lý giáo dc,
đ tin ti mc tiêu giáo dc, mc tiêu đào to đi vi ngành giáo dc vi th h
tr và vi tng hc sinh. Qun lý trng hc là qun lý toàn din nhm hoàn thin
và phát trin nhân cách ca th h tr hp lý, khoa hc và hiu qu. Thành công hay
tht bi ca nhim v đi mi nâng cao hiu qu giáo dc trong nhà trng ph
thuc rt ln vào điu kin c th ca nhà trng. Vì vy, mun thc hin có hiu
qu công tác giáo dc, ngi qun lý phi xem xét đn nhng điu kin đc thù ca
nhà trng, phi chú trng ti vic ci tin công tác qun lý giáo dc đ qun lý có
hiu qu các hot đng trong nhà trng.
Ni dung công tác qun lý trng hc:
- Qun lý hot đng dy hc và qun lý các hot đng giáo dc khác hng
đn phát trin;
- Phát trin đi ng giáo viên, nhân viên;
- Huy đng các ngun lc phát trin nhà trng;
- Xây dng và phát trin các mi quan h gia nhà trng vi cng đng xã
hi.
1.2.2. Vn hoá nhà trng.
Vn hoá nhà trng là mt tp hp các chun mc, các giá tr, nim tin và
hành vi ng x đc trng ca mt trng hc, to nên s khác bit vi các t chc
khác.Vn hoá nhà trng liên quan đn toàn b đi sng vt cht, tinh thn ca
mt nhà trng. Nó biu hin trc ht trong tm nhìn, s mng, trit lý mc tiêu,
các giá tr, phong cách lãnh đo, qun lý, bu không khí tâm lý. Th hin thành
bu không khí các chun mc, các giá tr, nim tin, quy tc ng x… đc xem là
tt đp và đc mi ngi trong nhà trng chp nhn.
1.2.3. Trng hc thân thin.
Trng hc thân thin là ni quyn tr em đc tôn trng và hài lòng vi

7

vic chm sóc và day d ca nhà trng. Trng hc thân thin s là môi trng
tt đ mi tr em đu có c hi phát trin tim nng ti mc ti đa, tr thành con
ngi tích cc, nng đng, t tin trong hc tp và rèn luyn. Trng hc thân
thin là mt môi trng hc tp lành mnh, an toàn tránh đc nhng bt trc,
nguy him đe do hc sinh, hc sinh đc quan tâm, chm sóc và bo v, các nhu
cu thit yu ca con ngi đc đm bo. i ng cán b, giáo viên ging dy
nhit tình vi tinh thn, trách nhim cao, có tm lòng thng yêu quý mn hc
sinh cùng vi s h tr tích cc ca gia đình và xã hi trong vic chm sóc, dy
d hc sinh.
1.3. VAI TRÒ CA NHÀ TRNG THPT TRONG PHÁT TRIN NHÂN
CÁCH HC SINH
- Xu hng đi mi và phát trin giáo dc toàn cu
Quá trình giáo dc phi hng ti ngi hc vi các biu hin sau: 1)
Tính cá th ngi hc đc đ cao; 2) Coi trng trong mi quan h gia li
ích ca ngi hc vi mc tiêu phát trin xã hi và mc tiêu phát trin cng
đng, xã hi; 3) Ni dung giáo dc phi sáng to, theo nhu cu ngi hc; 4)
Phng pháp giáo dc là cng tác, hp tác gia ngi dy và ngi hc,
công ngh hoá và s dng ti đa tác dng ca công ngh thông tin; 5) Hình
thc t chc giáo dc đa dng, linh hot phù hp vi k nguyên thông tin và
nn kinh t tri thc nhm to kh nng ti u cho ngi hc la chn hình
thc hc và 6) ánh giá kt qu hc tp trong trng hc phi đi mi đ
thc s có nhng phán quyt chính xác v kin thc, k nng và thái đ
ngi hc.
- Ý ngha ca vic phát trin vn hoá nhà trng
+ S phát trin ca tr em chu nh hng rt ln ca môi trng vn
hoá xã hi ni các em ln lên; môi trng vn hoá trng hc thun li giúp
tr có nhiu c hi đ phát trin; môi trng này không thun li (thù
nghch) làm thui cht s phát trin;
+ Vn hóa nhà trng lành mnh giúp gim bt s không hài lòng ca
GV và giúp gim thiu hành vi c ch không lch s ca hc sinh;

8
+ To ra môi trng thun li h tr vic dy và hc, khuyn khích
GV, HS n lc rèn luyn, hc tp đt thành tích mong đi;
+ Vn hóa nhà trng lành mnh nuôi dng, h tr vic dy và hc.
1.4. MC TIÊU, YÊU CU, NI DUNG, Ý NGHA CA “XÂY DNG
TRNG HC THÂN THIN, HC SINH TÍCH CC”
Mc tiêu “xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc”
Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc nhm huy đng sc
mnh tng hp ca các lc lng trong và ngoài nhà trng đ xây dng
môi trng giáo dc an toàn, thân thin, hiu qu, phù hp vi điu kin ca
đa phng và đáp ng nhu cu xã hi.
Phát huy tính ch đng, tích cc, sáng to ca hc sinh trong hc tp
và các hot đng xã hi mt cách phù hp và hiu qu.
Ni dung xây dng xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc
a. Xây dng trng, lp xanh, sch, đp, an toàn
b .Dy và hc có hiu qu, phù hp vi đc đim la tui ca hc sinh
 mi đa phng, giúp các em t tin trong hc tp
c. Rèn luyn k nng sng cho hc sinh
d. T chc các hot đng tp th vui ti, lành mnh
e. Hc sinh tham gia tìm hiu, chm sóc và phát huy giá tr các di tích
lch s, vn hóa, cách mng  đa phng
Ý ngha ca xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc.
Ý ngha quan trng nht ca vic xây dng trng hc thân thin là
to nên mt môi trng giáo dc (C v vt cht ln tinh thn) an toàn, bình
đng, to hng thú cho hc sinh trong hc tp, góp phn đm bo quyn
đc đi hc và hc ht cp ca hc sinh, nâng cao cht lng giáo dc trên
c s tp trung mi n lc ca nhà trng vì ngi hc, vi các mi quan
tâm th hin thái đ thân thin và tinh thn dân ch.

9
KT LUN CHNG 1
Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc là phn đu hng
ti mc tiêu nâng cao cht lng giáo dc toàn din, xây dng  mi trng
hc môi trng s phm lành mnh, an toàn, to c s vng chc cho vic
nâng cao cht lng giáo dc. Cuc vn đng này s là mt quá trình đi t
nhn thc đn thc tin nên không t nhiên mà có, mà là kt qu ca quá
trình phn đu gian kh, phi hp nhiu lc lng, vai trò ca mi nhà
trng trong đó có đi ng CBQL, thy cô giáo và hc trò là lc lng nòng
ct, tr thành hin thc sau mt quá trình t hoàn thin, phát huy các yu t
thân thin đã có, khc phc yu kém, b sung mi thiu ht đ đt chun
quc gia, tng bc thc hin “Chun hoá, hin đi hoá, xã hi hoá”.
Trng hc thân thin là trng hc phát huy đc nhng giá tr truyn
thng ca phong trào “Dy tt, hc tt”, mi thành viên đu t giác thc
hin khu hiu “K cng - Tình thng - Trách nhim”, trò phi chm
ngoan hc gii, “Mi thy cô giáo là tm gng đo đc, t hc và sáng
to”.
Trong xu th hi nhp, vic xây dng và thc hin mô hình trng
hc thân thin cn kt hp t lý lun và thc tin trong nc cng nh tip
thu có chn lc kinh nghim ca th gii.

10
Chng 2
THC TRNG QUN LÝ XÂY DNG
TRNG HC THÂN THIN, HC SINH TÍCH CC
 TRNG TRUNG HC PH THÔNG S 1 HUYN BC HÀ,
TNH LÀO CAI

2.1. GII THIU KHÁI QUÁT V NHÀ TRNG
Trng THPT s I Bc Hà nm  trung tâm huyn, vi truyn thng 45
nm xây dng và trng thành, có din tích đt đc giao là 7143,2 m
2
, bình quân
10,5m
2
/HS. Nm hc 2010 - 2011 đa bàn tuyn sinh ca nhà trng gm 14 xã
và mt th trn, trng có 48 cán b giáo viên trong đó có 3 cán b qun lý 5 nhân
viên vn phòng, 40 giáo viên trc tip ging dy vi 680 hc sinh, 16 lp trong đó
khi 10 vi 6 lp khi 11 vi 6 lp, khi 12 vi 4 lp. T l hc sinh ngi dân
tc chim 72,4%, t l hc sinh n 41,3 % Trng có nn np tt, nhng nm gn
đây nhà trng đã đt đc nhng thành tích “Tp th lao đng tiên tin”, nhà
trng đc nhn Bng khen ca Th tng Chính ph vào nm 2004, nhiu thy
cô giáo là chin s thi đua các cp, đc công nhn là giáo viên dy gii cp Tnh.
ã có hc sinh đt hc sinh gii cp Tnh. T l hc sinh đ vào các trng đi
hc, cao đng hàng nm, nm sau cao hn nm trc.
2.2. KT QU KHO SÁT THC TRNG QUN LÝ “XÂY DNG
TRNG HC THÂN THIN, HC SINH TÍCH CC”  TRNG THPT S
1 HUYN BC HÀ, TNH LÀO CAI.

Mc đích kho sát:
i tng kho sát bao gm: 3 CBQL, 35 giáo viên, 650 hc sinh, 3
cán b đoàn, 120 cha m hc sinh.
Kt qu kho sát:
Công tác tuyên truyn, quán trit quan đim, ý thc cho mi lc
lng trong nhà trng v xây dng trng hc thân thin, hc sinh
tích cc.
a. Thc trng nhn thc và biu hin hành đng, thái đ ca hc
sinh v phong trào xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc 

11
trng THPT s 1 huyn Bc Hà
Bng 2.7. Thc trng nhn thc ca hc sinh THPT s 1 huyn
Bc Hà v các ni dung xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc.
Mc đ nhn thc
TT Ni dung
Rt
quan
trng
%
Quan
trng
%
Ít quan
trng
%
Không
quan
trng%

1
Xây dng trng, lp xanh, sch, đp, an
toàn.
60 15 15 10

2
Dy và hc có hiu qu, phù hp vi
đc đim la tui ca hc sinh  mi đa
phng, giúp các em t tin trong hc
tp.
62.5 18.5 10.5 8.5

3
Rèn luyn k nng sng cho hc sinh. 75.5 15 3 6.5

4
T chc các hot đng tp th vui ti ,
lành mnh.
89 8 3 0
5
Hc sinh tham gia tìm hiu, chm sóc
và phát huy giá tr các di tích lch s,
vn hoá, cách mng  đa phng.
15.5 14.5 45% 25

Nhn xét: Các ý kin cho rng các hot đng (4, 3, 2, 1) là quan trng
và rt quan trng. T l % s ý kin cho là quan trng và rt quan trng  ni
dung này là (89%, 75,5%, 62,5%, 60%). Trong đó có các ni dung t chc
các hot đng tp th vui ti lành mnh, rèn luyn k nng sng cho hc

sinh, là nhng ni dung đc hc sinh cho là quan trng  mc cao. Kt qu
đó phn ánh s hiu bit và nhng mong mun ca hc sinh đc hc tp và
rèn luyn  mt môi trng giáo dc toàn din. Tuy nhiên nhn thc ca các
em v “Hc sinh tham gia tìm hiu, chm sóc và phát huy giá tr các di

12
tích lch s, vn hoá, cách mng  đa phng” còn hn ch. Có ti 70%
ý kin cho rng hot đng này ít quan trng và không quan trng.
b. Thc trng xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc
thông qua các hot đng giáo dc  trng THPT s 1 huyn Bc Hà:
Nhn thc ca giáo viên v các ni dung xây dng trng hc thân
thin, hc sinh tích cc  trng THPT s1 huyn Bc Hà.
Bng 2.9. Thc trng nhn thc ca giáo viên v các ni dung
xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s 1
huyn Bc Hà.
Mc đ quan trng
TT Ni dung
Rt
quan
trng %
Quan
trng
%
Ít quan
trng
%
Không
quan
trng %
1

- Xây dng trng, lp xanh, sch, đp, an
toàn
85 15 0 0
2
- Dy và hc có hiu qu, phù hp vi
đc đim la tui ca hc sinh  mi đa
phng, giúp các em t tin trong hc tp
65 15 15 5
3 - Rèn luyn k nng sng cho hc sinh 60 10 25 5
4
- T chc các hot đng tp th vui ti,
lành mnh
55 25 15 5
5
- Hc sinh tham gia tìm hiu, chm sóc
và phát huy giá tr các di tích lich s,
vn hoá, cách mng  đa phng
45 25 15 15

5 ni dung xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc đu đc
giáo viên quan tâm giáo dc theo các mc đ quan trng khác nhau. Trong
đó có ni dung “Xây dng trng, lp xanh, sch, đp, an toàn” có 100%
s ý kin cho là quan trng và rt quan trng.  ni dung (2, 4), đu có
80% ý kin cho là quan trng và rt quan trng. Tuy nhiên  ni dung (3,

13
5) còn li phn ln giáo viên đu cho rng cn thc hin nhng t l %
cho là rt quan trng và quan trng thp hn các ni dung khác, ch có
70% cho là rt quan trng và quan trng.
Hiu qu t chc các ni dung xây dng trng hc thân thin, hc

sinh tích cc  trng THPT s 1 huyn Bc Hà.
Bng 2.17. ánh giá ca CBQL v hiu qu t chc các ni dung xây
dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s 1 huyn
Bc Hà.
Mc đ thc hin
TT Ni Dung
Tt % TB %
Cha tt %
1
- Xây dng trng, lp xanh,
sch, đp, an toàn
85,7 14,3 0
2
- Dy và hc có hiu qu, phù
hp vi đc đim la tui ca
hc sinh  mi đa phng, giúp
các em t tin trong hc tp
61,4 28,6 10,0
3
- Rèn luyn k nng sng cho
hc sinh
48,6 41,0 10,6
4
-T chc các hot đng tp th
vui ti, lành mnh
85,7 14,3
5
- Hc sinh tham gia tìm hiu,
chm sóc và phát huy giá tr các
di tích lch s, vn hoá, cách

mng  đa phng
71,4 28,6
Nhìn chung, tt c các ni dung xây dng trng hc thân thin, hc
sinh tích cc BGH đu đánh giá là đt  mc tt. Các ý kin đánh giá là các
ni dung đt hiu qu thc hin  mc tt cao nht là ni dung (1, 4) tng
ng vi t l (85.7%, 85.7%), tip theo là ni dung (5, 2) tng ng vi t l
(71,4%, 61,4%). Ni dung “ Rèn luyn k nng sng cho hc sinh” hiu qu
đt đc còn hn ch. Có ti 10,6% ý kin cho rng ni dung này thc

14
hin  mc cha tt. iu đó chng t vic đánh giá vai trò các ni dung
ca các lc lng giáo dc trong nhà trng cha đu,
dn đn thc hin cha tt và CBQL cho rng hiu qu cha cao.
Mt s bài hc kinh nghim trng hc thân thin, hc sinh tích
cc  trng trung hc ph thông s 1 huyn Bc Hà.
- Nhà trng có th trin khai toàn b hoc la chn mt s ni dung
ca phong trào mt cách ch đng, sáng to, tùy điu kin thc t ca nhà
trng và đa phng. Tránh tình trng làm ôm đm mà không đt hiu qu.
Thc hin ni dung gì phi đt kt qu dt đim ni dung đó.
- Có s quyt tâm ca Hiu trng và s đng thun ca mi thành
viên ca nhà trng trên c s nhn thc đúng và đy đ v phong trào thi
đua “Xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc ”
- Có s ng h và quan tâm ca cp y ng, chính quyn đa phng
và s tham gia tích cc ca các lc lng xã hi khác.
- Nhà trng có k hoch hành đng trin khai phong trào gn kt vi
vic thc hin k hoch nm hc, vi các mc tiêu c th, gii pháp kh thi,
huy đng đc toàn b lc lng ca nhà trng cùng thc hin trên c s
có s phân công rõ ràng
- Vn dng linh hot v thi lng, ni dung cách thc t chc đ đm
bo thc hin hài hòa gia các hot đng hc tp, vui chi, chm sóc các di

tích lch s, vn hóa  đa phng.
- Phát huy tt vai trò ca oàn thanh niên, các t chc ca ngành VH
– TT - DL  đa phng.
- Có s tng kt, đánh giá, rút kinh nghim và phê bình, khen thng kp
thi.





15
KT LUN CHNG 2
Xây dng trng hc thân thin  các trng THPT là mt nhim v
rt quan trng và cn thit  các nhà trng hin nay. Bi nu xây dng
thành công mô hình này s to nên mt môi trng giáo dc an toàn, bình
đng, to hng thú và phát huy tích tích cc, ch đng ca hc sinh trong
hc tp, góp phn đm bo quyn đc đi hc và hc ht cp ca các em,
nâng cao cht lng giáo dc trên c s tp trung mi n lc ca nhà trng
vì ngi hc, vi các mi quan tâm th hin thái đ thân thin và tinh thn
dân ch. Trong môi trng “Trng hc thân thin", hc sinh s cm nhn
đc s thoi mái khi vic hc ca mình va gn vi kin thc trong sách
vi, va thông qua s thâm nhp, tri nghim ca chính bn thân trong các
hot đng ngoi khoá, các trò chi dân gian, các hot đng tp th. Tuy
nhiên t nghiên cu thc t cho thy vic xây dng trng hc thân thin,
hc sinh tích cc  trng THPT s 1 huyn Bc Hà bên cnh nhng n lc
và kt qu đáng khích l, song vn bc l nhiu hn ch, cha đáp ng đc
yêu cu đt ra. iu đáng quan tâm nht là vic thc hin các chc nng
qun lý nhà trng gn vi vic tuyên truyn, thc hin các ni dung xây
dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc  nhà trng cha thc hin
mt cách đng b.

16
Chng 3
BIN PHÁP QUN LÝ CA HIU TRNG
NHM XÂY DNG TRNG HC THÂN THIN, HC SINH
TÍCH CC  TRNG TRUNG HC PH THÔNG S 1
HUYN BC HÀ, TNH LÀO CAI

3.1. MT S NGUYÊN TC  XÂY DNG BIN PHÁP XÂY DNG
TRNG HC THÂN THIN, HC SINH TÍCH CC
Xut phát t lý lun xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc
nhm tip tc tng cng và nâng cao hiu qu công tác giáo dc toàn din cho
hc sinh. T c s lý lun và thc trng qun lý xây dng trng hc thân thin,
hc sinh tích cc  các trng THPT s 1 Bc Hà trong nhng nm gn đây,
chúng tôi đ ra mt s bin pháp nhm nâng cao hiu qu qun lý xây dng
trng hc thân thin, hc sinh tích cc  trng THPT s 1 Bc Hà, khi xây
dng các bin pháp này, chúng tôi da vào các nguyên tc sau:
3.1.1. m bo tính phù hp vi mc tiêu đào to
3.1.2. m bo tính thc tin và kh thi
3.1.3. m bo phù hp vi đc đim và điu kin nhà trng.
3.1.4. m bo tính đng b
3.2. CÁC BIN PHÁP XÂY DNG TRNG HC THÂN THIN, HC
SINH TÍCH CC  TRNG THPT S 1 HUYN BC HÀ
3.2.1. Bin pháp 1: Nâng cao nhn thc cho các lc lng giáo dc
v vai trò và trách nhim ca vic xây dng trng hc thân thin, hc
sinh tích cc:
a. Mc đích: Nâng cao nhn thc và ý thc trách nhim cho đi ng giáo
viên, hc sinh, cha m hc sinh, các cp y ng, chính quyn, đoàn th, t chc
xã hi trong và ngoài nhà trng đ tt c các lc lng thy đc vai trò, tm
quan trng và thng nht quan đim xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích

cc  mô hình nhà trng hin nay là vô cùng quan trng và cn thit. Bi vì có

17
nhn thc đúng mi ch đo hành đng và có thái đ đúng. đi vi vic xây dng
trng hc thân thin, hc sinh tích cc  các trng THPT.
b. Ni dung:
Trc ht cn khc phc nhng quan nim cha đúng hoc cha đy đ v
s cn thit phi xây dng môi trng hc tp thân thin, tích cc:
- i vi giáo viên: Còn mt b phn giáo viên cha thng nht v các ni
dung xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc hoc cha nhn thc đúng
tm quan trng ca vic thc hin các ni dung xây dng trng hc thân thin,
hc sinh tích cc. Mt s giáo viên cho rng phát huy tính tích cc, ch đng ca
hc sinh  trên lp là còn rt khó, hn na giáo viên cha tích cc thc hin đi
mi phng pháp dy hc theo yêu cu ca phong trào thi đua; mt s giáo viên
có nhu cu đi mi nhng cha làm ch đc phng pháp dy hc tích cc. Vì
vy, dn đn hin tng áp đt phng pháp dy hc tích cc mt cách hình thc,
ôm đm, cha khoa hc gây quá ti cho c giáo viên và hc sinh.
- i vi hc sinh: Mt b phn hc sinh cha hiu đúng th nào là “Xây
dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc”, nên các em cho rng đây ch là
phong trào mang tính hình thc. Mt s hc sinh thì li quan nim các em đn
trng ch yu hc vn hóa và tham gia các phong trào vn hóa, vn ngh, còn
vic rèn luyn k nng sng là thuc bn thân và gia đình các em, cng nh vic
chm sóc các di tích lich s các em cng cha làm đc.
- i vi cha m hc sinh: Không ít cha m hc sinh xem vic giáo dc con
em mình là vic ca nhà trng, ca thy cô giáo nên có thái đ khoán trng cho
thy cô. ây là mt quan nim sai lm vì giáo dc toàn din cho con em mình là
s phi hp hài hòa gia gia đình, nhà trng và xã hi. Hn na, mt b phn
cha m hc sinh li cho rng vic xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc là nhim v ca nhà trng, còn đi vi con em h khi  gia đình thì phi
sng theo hoàn cnh gia đình

- i vi xã hi: Các cp qun lý, chính quyn đa phng, các t chc xã
hi cha có s quan tâm sâu sát và cha có k hoch, bin pháp c th nhm kt
hp cùng vi nhà trng xây dng môi trng hc tp thân thin, tích cc.
c. Cách thc thc hin:

18
- Ngay t đu nm hc, BGH nhà trng cn t chc tho lun v Ch
th ca B trng, k hoch trin khai ca ngành và tnh.
- T chc các hot đng tuyên truyn trc tip hoc bng các phng
tin thông tin đi chúng đ cán b, giáo viên, hc sinh, cha m hc sinh , các
cp y ng, chính quyn, các t chc chính tr, xã hi, thy đc tm quan
trng ca vic xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc, đng thi
thy đc vai trò và trách nhim ca mình đi vi phong trào.
- Trang b kin thc c bn v công tác xây dng trng hc thân
thin, hc sinh tích cc cho Hi đng giáo dc nhà trng, t đó xây dng
qui c ni b k hoch hành đng cho các tp th và cá nhân.
- T chc hi tho đ quán trit quan đim, phng pháp phi kt hp
tham gia xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc .
- Tuyên truyn, vn đng trong đi ng thc hin các phong trào thi
đua to nn tng cho phong trào xây dng trng hc thân thin, hc sinh
tích cc nh: “Hc tp và làm theo tm gng đo đc H Chí Minh”, “Dy
tt, hc tt”, cuc vn đng: “Dân ch, k cng, tình thng, trách nhim”,
“Nói không vi tiêu cc trong thi c và bnh thành tích trong giáo dc”, và
“mi thy giáo, cô giáo là mt tm gng đo đc, t hc và sáng to”
- T chc hi thi tìm hiu, k chuyn v các hot đng giáo dc liên quan
đn các ni dung xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc.
3.2.2. Bin pháp 2: Lp k hoch xây dng trng hc thân thin,
hc sinh tích cc:
a. Mc đích: K hoch xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc
cho nhà trng trong tng nm hc và trong k hoch chin lc ca nhà trng

nhm góp phn nâng cao cht lng giáo dc toàn din.
CBQL kim tra, đánh giá đc mc đ, nng lc và hiu qu thc hin
nhim v xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc ca tng b phn, t
chc đoàn th và cá nhân đ tip tc rút kinh nghim hay điu chnh k hoch
giáo dc hp lý, kp thi, hiu qu.

19
b. Ni dung
Xác đnh mc tiêu, yêu cu, ni dung, quy mô t chc thc hin xây dng
trng hc thân thin, hc sinh tích cc phù hp vi điu kin ca nhà trng, đa
phng, đáp ng yêu cu xã hi. ng thi phù hp vi đc đim tâm lý la tui
tng khi lp và phù hp vi mc tiêu giáo dc THPT.
Xác đnh các ngun lc: giáo viên, hc sinh, oàn thanh niên, chính quyn,
các t chc xã hi, cha m hc sinh, điu kin c s vt cht, phng tin, kinh
phí, thi gian, nhng thun li, khó khn, mt mnh, yu, t đó xây dng k
hoch xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc cho nhà trng phù hp.

c. Cách thc thc hin:
- Bc1: Thành lp Ban ch đo “Xây dng trng hc thân thin, hc
sinh tích cc” nhà trng, phân công nhim v cho các thành viên. Phân
công P. Hiu trng xây dng k hoch chung ca nhà trng làm đnh
hng đ các t chc Công đoàn, oàn thanh niên, t chuyên môn và các t
chc có liên quan xây dng k hoch c th lng ghép ni dung xây dng
trng hc thân thin, hc sinh tích cc. K hoch phi xác đnh rõ tên ch
đ, mc đích yêu cu, ni dung, hình thc hot đng
- Bc 2: T chc tho lun, ly ý kin đóng góp thng nht ca Chi
b, BGH, Hi đng giáo dc nhà trng v bn d tho k hoch xây dng
trng hc thân thin, hc sinh tích cc nhm to s đng tình, thng nht
cao ca toàn th CBQL, giáo viên, nhân viên nhà trng cng đng trách
nhim phi hp xây dng thành công trng hc thân thin, hc sinh tích

cc.
- Bc 3: Trên c s phân tích, tng hp các ý kin đóng góp, ngi
lp k hoch điu chnh, b sung hoàn thin k hoch, trình hiu trng phê
duyt, sau đó trin khai k hoch xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích
cc đn toàn th nhà trng và các lc lng giáo dc có liên quan t chc thc
hin.
3.2.3. Bin pháp 3: Xây dng môi trng hc tp xanh, sch, đp,

20
an toàn và hin đi:
a. Mc đích:
Thc hin bin pháp này nhm nâng cao ý thc trách nhim cho các lc
lng giáo dc nhà trng trong vic to dng mt môi trng hc tp đp v
cnh quan s phm.
b. Ni dung:
- Bo đm trng an toàn, sch s, có cây xanh, thoáng mát.
- Trong các dp đu xuân t chc đ hc sinh trng cây và chm sóc cây.
- Có đ nhà v sinh đc đt  v trí phù hp vi cnh quan trng hc,
đc gi v sinh sch s.
- Huy đng hc sinh tích cc tham gia bo v môi trng, gi v sinh các
công trình công cng, nhà trng, lp hc và cá nhân.
c. Cách thc hin:
- Có k hoch thc hin quy hoch trng cây  trng mt cách hp
lý. Phân công khu vc chm sóc vn hoa cây cnh cho tng tp th lp, to
s thi đua gia các lp.
- o đ sáng  tng phòng hc vào lúc ít sáng nht trong ngày, t đó
thit k, b trí đèn hp lý đ đ ánh sáng cho hc sinh và giáo viên.
- Phân công T ch nhim có k hoch thng xuyên t chc dn dp
nhà v sinh.Gn các bin hiu  nhà v sinh kêu gi mi ngi có ý thc gi
gìn v sinh chung.

- t thùng rác  các v trí thích hp, kêu gi mi ngi b rác đúng
ni quy đnh đ bo v cnh quang môi trng.
- Ban giám hiu nhà trng cn có k hoch hot đng c th cho vic
tu sa nhà v sinh, trng cây xanh, sa cha phòng hc và huy đng kinh
phí.
3.2.4. Bin pháp 4: y mnh ch đo đi mi phng pháp dy
hc, giáo dc toàn din, phát huy tính tích cc ca hc sinh:
a. Mc đích:

21
- Bin pháp này nhm tng cng s tham gia mt cách hng thú ca hc
sinh trong các hat đng giáo dc toàn din  nhà trng và ti cng đng.
- Phát huy s ch đng, sáng to ca thy, cô giáo đáp ng yêu cu đi mi
phng pháp giáo dc trong điu kin hi nhp quc t.
b. Ni dung:
- Xây dng k hoch giáo dc trong nhà trng vi các ni dung phong
phú nhm đt mc tiêu giáo dc toàn din cho cho hc sinh.
- Thy cô giáo cn tích cc đi mi phng pháp dy hc đ khuyn khích
s chuyên cn, tích cc, ch đng, sáng to và ý thc vn lên, rèn luyn kh
nng t hc ca hc sinh.
- Hc sinh đc phép hi, trao đi, tho lun vi thy cô, bn bè khi cha
hiu bài, đng thi đ xut sáng kin và cùng các thy cô giáo thc hin các gii
pháp đ vic dy và hc có hiu qu ngày càng cao.
c. Cách thc hin:
- C giáo viên tham gia đy đ các lp tp hun v đi mi phng
pháp dy hc ca B, ca S GD&T theo ch đo ca S, trin khai ti
100% giáo viên trong trng, nhân các đin hình giáo viên dy gii cp
trng.
- ng viên, khích l hc sinh phn đu vn lên trong hc tp và rèn
luyn, đc bit là khích l kp thi đi vi hc sinh yu kém khi các em có

s tin b dù rt nh.
- Phát đng phong trào thi đua tích cc, ch đng, giúp đ nhau trong
hc tp, hc sinh khá gii giúp đ hc sinh yu kém.
- To điu kin cho các em ngoài hc tp còn đc tham gia vào các
hot đng giáo dc, rèn luyn khác đ các em đc phát trin toàn din.
- Giáo viên rèn cho các em thói quen t hc, t nghiên cu, t chc
hot đng nhóm, đng thi tìm hiu thêm tài liu ngoài bài ging ca giáo
viên  trng. Hng dn hc sinh tìm kim t liu b ích  th vin, trên
internet đ h tr cho vic hc trên lp và làm cho HS hng thú hc tp hn.

22
- Xây dng mt bng hình v tit dy, các hot đng ngoi khóa, lng
ghép ni dung dy kin thc vi các ni dung giáo dc khác nh giáo dc
bo v môi trng, rèn luyn k nng sng phù hp vi điu kin ca đa
phng.
- ng giáo viên su tm tài liu, sách báo, tra cu thông tin trên
mng internet đ xây dng c s d liu đin t phc v ging dy và hc
tp, nghiên cu, đ xut sáng kin v đi mi phng pháp dy hc.
- T chc các cuc hi tho, tho lun, trao đi v đi mi phng
pháp dy hc nh th nào và áp dng  nhà trng ra sao đ có cách thc
thc hin thng nht trong vic đi mi phng pháp  tt c các môn hc.
- Thc hin các tit đin hình dy hc bng phng pháp đi mi  t
chuyên môn và  toàn trng đ giáo viên trong trng trao đi và rút kinh
nghim.
- a ra ni dung thi đua gia các t nh: chng dy chay, tích cc s
dng đ dùng dy hc, giáo án đin t.Thc hin phong trào t làm đ dùng
dy hc BGH nhà trng có s kim tra, đánh giá và khen thng kp thi.
3.2.5. Bin pháp 5: Thành Lp phòng “T vn hc đng” trong nhà
trng:
a. Mc đích:

T vn hc đng là mt phng pháp giáo dc thc hin trong nhà trng
đ là ch da tinh thn cho hc sinh khi các em cn s giúp đ. Thc cht ca
bin pháp này nhm mc đích nâng cao s hiu bit, vn sng và k nng sng
cho hc sinh THPT nh: Hc tp, sc kho, tâm lý la tui, vn hóa ng x, t
nn xã hi, bình đng gii
Hn na, đi tng hc sinh  tui mi ln vi nhiu nhng b ng, va
vp, khó khn, cn s chia s trong các mi quan h vi thy cô, ban bè, gia đình,
 nhà trng và ngoài xã hi.
b. Ni dung:
- T vn, giúp đ các em có nhng khó khn, vng mc trong hc tp,
cuc sng cn tháo g, vic chn ngành, ngh cho tng lai.

23
- Rèn luyn k nng ng x hp lý vi các tình hung trong cuc sng, k
nng ng x vn hóa, phòng nga bo lc và các t nn xã hi, cng nh thói
quen và k nng làm vic, sinh hot theo nhóm. Rèn luyn cho hc sinh kh nng
din đt bng ngôn ng, nói mt cách có h thng, t tin khi trình bày trc tp
th.
- Rèn luyn sc khe và ý thc bo v sc khe, k nng phòng, chng tai
nn giao thông, đui nc và các tai nn thng tích khác.
- Có s hiu bit nht đnh v tâm sinh lý la tui, v bình đng gii.
c. Cách thc hin:
- Thành lp phòng t vn hc đng gm s tham gia ca giáo viên (Mi
b môn ly mt giáo viên), BCH oàn thanh niên. Phòng t vn này s có k
hoach hot đng c th và có ngi thng trc thng xuyên đ giúp đ nhng
vng mc ca hc sinh.
- Thông qua hot đng ca oàn thanh niên, có th t chc các cuc thi
liên quan đn k nng sng nh: Thi cm tri nhanh, nu cm nhanh và ít tn ci,
x lý tình hung cp cu khi có tai nn, din thuyt v các đ tài thanh thiu niên
và xã hi quan tâm, hiu bit v s bình đng gii, lut hôn nhân và gia đình (

Vn đ to hôn ) hay các t nn xã hi hay thi ng x các tình hung bt k mà
các em gp phi trong cuc sng.
- Mi các chuyên gia đn nói chuyn vi các em v mt s lnh vc nh: y
t, vn hóa, bình đng gii
- Ban Giám Hiu nhà trng cùng t chc công oàn và oàn thanh niên
có s kim tra, đánh giá hot đng này.
2.6. Bin pháp 6: i mi và tng cng các hot đng giáo dc ngoài
gi lên lp, đc bit là giáo dc truyn thng vn hóa lch s đa phng:
a. Mc đích:
- Giáo dc ngoài gi lên lp là mt ni dung rt phong phú trong hot
đng giáo dc ca nhà trng, nó bao gm các hot đng giáo dc lng nghép các
môn hc, các chng trình giáo dc tuyên truyn, hot đng vn hóa, vn ngh
th thao và hot đng tham gia đóng góp xây dng cng đng, xã hi Các em
hc sinh không ch là đi tng đc giáo dc đ t nâng cao th cht, k nng,

24
mà thông qua hot đng tip cn ca hc sinh khi tham gia vào các hot đng
giáo dc truyn thng, các trò chi dân gian, múa các điu múa truyn thng ca
đa phng, các em phát huy cao đ s nhn thc cng nh tính tích cc ca
trong vic t giáo dc. ng thi góp phn bo tn, phát huy truyn thng vn
hóa, lich s đa phng cng nh nuôi dng và ph bin vn hóa dân tc  la
tui quan trng nht đ hình thành ý thc dân tc. Vì vy, thc hin thành công
bin pháp này là góp phn đt đc mc tiêu giáo dc toàn din cho hc sinh
trong các nhà trng hin nay.
- Nâng cao nhn thc ca CBGV, HS v hot đng ngoài gi lên lp.
b. Ni dung:
- T chc các hot đng vn ngh, th thao mt cách thit thc, khuyn
khích s tham gia ch đng, t giác ca hc sinh.
- T chc các bui sinh hot tp th.
- T chc các trò chi dân gian và các hot đng vui chi gii trí tích cc

khác phù hp vi la tui ca hc sinh.
- Nhà trng nhn chm sóc mt di tích lch s, vn hóa ( Khu n Bc
Hà và Dinh th Hoàng A Tng) góp phn làm cho di tích ngày mt sch đp
hn, hp dn hn; tuyên truyn, gii thiu các công trình, di tích  đa phng vi
bn bè.
c. Cách thc hin:
- Cn c vào các tài liu hng dn ca B GD&T, B VH- TT- DL
tình hình thc t đa phng, la chn các trò chi dân gian, loi hình vn
hóa ngh thut dân gian, các hot đng tham gia tìm hiu, chm sóc và phát
huy giá tr di tích lich s, vn hóa, cách mng  đa phng phù hp đ đa
vào nhà trng.
- La chn ch đ giáo dc hng tháng nh: “Thanh niên vi lý tng
sng”, “Ngi tt vic tt”, “La chn ngh nghip cho tng lai”, “ Khi tôi 18
tui” đ trao đi vi các em trong các bui sinh hot di c.
- T chc các phong trào thi đua chào mng ngày l ca dân tc, ngày
l ca ngành, các chng trình phát đng nh tháng An toàn giao thông,

25
ngày môi trng, ngày Nc th gii
- La chn các trò chi dân gian vn có thun li và va ít tn kém li
d thc hin và đm bo an toàn, hiu qu nh: Kéo co, ném còn, đy gy,
nhy bao b
- T chc các hot đng th thao nh: đá cu, bóng đá, bóng chuyn,
bóng r, cu lông, đin kinh
- i vi các hot đng vn ngh: T chc các hot đng vn hóa vn
ngh đ hc sinh có nhiu c hi đ th hin, giao lu: Vn ngh đu tun,
đêm liên hoan vn ngh Chào mng nm hc mi, chào mng 20/11, 26/3,
giai điu tui hng
- Phi hp cht ch vi ngành VH- TT- DL, t chc oàn đ thc
hin hot đng chm sóc và phát huy giá tr các di tích lch s, vn hóa  đa

phng: n Bc Hà, Dinh th Hoàng A Tng.
- Lp k hoch phân công các lp, nhóm hc sinh chm sóc, bo v di
tích lch s, vn hóa thng xuyên.
- Khuyn khích giáo viên các môn Ng vn, Lch s, a lý, giáo dc
công dân đa vào bài ging các ni dung hoc yêu cu bài tp gn vi các di
tích lich s, vn hóa đa phng.
3.2.7. Bin pháp 7: Xây dng các mi quan h trong và ngoài nhà
trng đ xây dng trng hc thân thin, hc sinh tích cc
a. Mc đích
- Nhm huy đng ngun lc ca các lc lng trong và ngoài nhà trng
phi hp, tham gia thc hin phong trào thi đua “Xây dng trng hc thân thin,
hc sinh tích cc”.
- Thông qua phong trào thi đua, xây dng đc môi trng giáo dc lành
mnh, an toàn, thân thin, hiu qu, phù hp vi tng nhà trng, vi điu kin
đa phng và đáp ng yêu cu xã hi mt cách phù hp và hiu qu.
b. Ni dung
- Xây dng các mi quan h đoàn kt, thân thin trong tp th nhà trng
gia “Thy vi thy”, “Thy vi trò” và “Trò vi trò”, to dng phong cách ng