biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài tập đọc nhạc

 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






MỤC LỤC
TT Đề mục Trang
01 Phần I: Lời nói đầu 2
02 Lý do chọn đề tài 2
03 Mục đích chọn đề tài 2
04 Lịch sử đề tài 3
05 Phạm vi đề tài 3
06 Phần II: Nội dung 4
07 Thực trạng đề tài 4
08 Nội dung cơng việc cần giải quyết 4
09 Các giải pháp thực hiện 5
10 Kết quả chuyển biến của đối tượng 12
11 Phần III: Kết luận 13
12 Tóm lược giải pháp 13
13 Phạm vi đối tượng áp dụng 14

14 Bài học kinh nghiệm 14
15 Kiến nghị 14
16 Kết luận 15
17 Nhận xét của hội đồng chấm 16
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 1 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






PHẦN I : LỜI NĨI ĐẦU
1)Lý do chọn đề tài:
ua học âm nhạc làm cho các em u thích bộ mơn nghệ thuật này, cảm thụ và
cảm nhận được cái hay, cái đẹp của âm thanh qua các bài hát, các bài tập đọc
nhạc mà các em đã được học trực tiếp. Làm cho các em biết u q và trân
trọng thứ sản phẩm văn hóa tinh thần của cha ơng để lại (dân ca) và các tác phẩm của
nhạc sĩ sáng tác ra.
Q

- Âm nhạc là mơn nghệ thuật tác động rất mạnh đến cảm xúc con người. Vì vậy
nó giữ một vai trò trọng đại trong việc ni dưỡng tâm hồn thanh thiếu nhi. Lúc nghe
nhạc, nghe một bài hát hay nào đó. Các em nhỏ vơ tình đập nhịp chân, gõ tay hay đung
đưa người theo tiếng đàn, tiếng hát. Tại sao vậy? Đó chính là các em chịu tác động của
âm nhạc. Bài hát đó sẽ thấm sâu vào tâm hồn trẻ và thỉnh thoảng các em hát lại một
cách thích thú với bao nhiêu kỉ niệm và cảm xúc được sống dậy. Như vậy ta thấy âm
nhạc tác động rất nhanh và bám rễ sâu bền trong tâm hồn trẻ thơ .
- Tuổi thơ hiếu động, sống bằng cảm tính nên rất dễ tiếp cận với âm nhạc. Một
bài hát hay với nội dung giáo dục tốt chắc chắn sẽ được các em tiếp thu dễ dàng hơn bất
cứ một lí lẽ dài dòng nào về đạo đức. Chính vì vậy mà các em cần được giáo dục âm
nhạc, càng sớm càng tốt.
- Hiện tại mơn âm nhạc đã được triển khai trong các trường tiểu học ngay từ lớp
Một, thơng qua đó nhà trường giáo dục cái hay cái đẹp của nghệ thuật âm nhạc cho các
em, góp phần đào tạo cho các em thành những con người tồn diện .
- Người giáo viên tiểu học khơng những có trách nhiệm là người hình thành ở các
em những cơ sở ban đầu cho sự tiếp thu nghệ thuật âm nhạc mà còn là người đầu tiên
phát hiện những mầm non có năng khiếu âm nhạc để sớm có điều kiện bồi dưỡng các
em thành nhân tài của đất nước.
2)Mục đích chọn đề tài:
- Ở lớp 1,2,3 âm nhạc là một phần của mơn nghệ thuật (gồm cả mĩ thuật và thủ
cơng). Phương pháp dạy học âm nhạc ở lớp 1, 2, 3 tương đối giống nhau vì chỉ có 2
phân mơn là học hát và phát triển khả năng âm nhạc. Đến lớp 4, âm nhạc là mơn học
riêng, có sách giáo khoa cho học sinh và sách hướng dẫn giảng dạy cho giáo viên. Về
nội dung chương trình âm nhạc lớp 4 có thêm phân mơn là Tập đọc nhạc. So với lớp 1,
2, 3 phương pháp dạy học âm nhạc ở lớp 4 cũng có nhiều điểm khác biệt nhất là việc
dạy Tập đọc nhạc cho học sinh .
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 2 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC

Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






- Như vậy, lên lớp 4 việc học âm nhạc của học sinh tiểu học đã chuyển sang một
giai đoạn mới : vừa học các bài hát, vừa học những kí hiệu ghi chép nhạc và tập đọc
nhạc, chúng ta quen gọi là kí xướng âm.
- Chính vì thế để thực hiện tốt việc tập đọc nhạc, đòi hỏi học sinh phải có một
trình độ âm nhạc nhất định và nó cũng là cơ sở, nền tảng cho việc học âm nhạc ở lớp kế
tiếp.
- Tập đọc nhạc tốt nó giúp cho học sinh dễ dàng cảm nhận giai điệu và ghép lời
ca một cách chính xác.
- Khi học sinh thực hiện tốt các bài tập đọc nhạc sẽ giúp cho học sinh rất tự tin
khi học hát cũng như thực hiện các hoạt động khác.
- Tập đọc nhạc giúp cho học sinh hiểu biết nhiều hơn về nghệ thuật âm nhạc
thơng qua việc ghi nhớ các nốt nhạc, các kí hiệu âm nhạc.
- Tập đọc nhạc còn giới thiệu cho học sinh biết thêm nhiều bản nhạc hay, ngồi
ra tập đọc nhạc còn nhằm phát triển khả năng nghe, sự cảm thụ âm nhạc và năng khiếu
âm nhạc cho học sinh .
* Tất cả những vấn đề trên đều nằm trong nội dung phương pháp giảng dạy của
mình. Chính vì thế tơi chọn đề tài cho bộ mơn âm nhạc là: “Biện pháp để học sinh lớp

bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc”.
3)Lịch sử đề tài:
-Qua kinh nghiệm bản thân đã trực tiếp đứng dạy cho học sinh bộ mơn âm nhạc
trong nhà trường.Đặc biệt thực hiện việc đổi mới phương pháp dạy học, việc đổi mới
chương trình sách giáo khoa. Tơi đã áp dụng sáng kiến này để thực hiện mục đích đã
nêu trên trong năm học 2009-2010. Đây là đề tài thứ hai của bản thân tự nghiên cứu để
áp dụng giảng dạy bộ mơn âm nhạc trong nhà trường bậc tiểu học.
4)Phạm vi đề tài:
-Trong q trình giảng dạy bộ mơn âm nhạc trong năm học 2009-2010, tơi đã vận
dụng kinh nghiệm bản thân, cách thức biện pháp , những phương pháp đổi mới trong
giảng dạy phân mơn Tập đọc nhạc, nhằm đạt hiệu quả cao, để làm sao giúp cho học
sinh lớp 4 trường tiểu học Nguyễn Chí Thanh.thực hiện tốt bài tập đọc nhạc.
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 3 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






PHẦN II : NỘI DUNG

1)Thực trạng đề tài:
gay đầu năm học, học sinh từ lớp 3 lên lớp 4 các em q mới mẽ trong việc
tập đọc nhạc. Tồn khối 4 có tổng cộng (100) học sinh, trong đó có (49) học
sinh thực hiện chưa tốt bài tập đọc nhạc, tỉ lệ: 48,7%. Cũng vì mới tiếp cận
việc tập đọc nhạc các em còn vướng phải một số nhược điểm sau :
N
+ Học sinh khơng nắm chắc vị trí nốt nhạc, hình nốt, tên nốt nhạc trên
khng nhạc.
+ Học sinh chưa thể hiện đúng cao độ, trường độ. Chưa phân biệt những
chỗ phải đọc ở tốc độ nhanh, tốc độ chậm, chậm vừa, phách mạnh, phách nhẹ đúng với
u cầu nội dung tác phẩm của bài tập đọc nhạc.
+ Học sinh khi đọc nhạc xong ghép lời ca chưa đều, chưa bộc lộ được tình
cảm của bài tập đọc nhạc.
2)Nội dung cơng việc cần giải quyết:
-Làm thế nào để đưa học sinh khi tập đọc nhạc ra khỏi thực trạng đã nêu trên và
hướng làm sao cho các em “Thực hiện tốt bài tập đọc nhạc”.
-Cũng như các mơn học khác, để giảng dạy tốt mơn âm nhạc ở trường tiểu học,
chúng ta cần phải nắm vững phương pháp giảng dạy. Âm nhạc là bộ mơn nghệ thuật có
những đặc trưng riêng, do vậy khi vận dụng những ngun tắc và phương pháp dạy học
nói chung vào mơn học cần hết sức lưu ý đến đặc trưng của nó. Mặt khác việc dạy âm
nhạc ở trường phổ thơng nói chung và ở trường tiểu học nói riêng khơng nhằm đào tạo
các em thành những người hoạt động âm nhạc chun nghiệp mà chủ yếu giáo dục văn
hóa âm nhạc, trẻ em được hoạt động, được nhận thức, được cảm thụ âm nhạc… cho nên
về phương pháp cũng khác biệt, khơng giống như việc giảng dạy ở các trường nghệ
thuật chun biệt.
- Nói chung từ những u cầu để học sinh “Thực hiện tốt bài tập đọc nhạc”.
Muốn thế trong q trình dạy bài tập đọc nhạc cho học sinh lớp 4 cần giải quyết những
vấn đề sau :
* Luyện tập đúng cao độ, trường độ.
* Tập đọc nhạc đúng qui trình.

* Đọc nhạc, ghép lời ca đều giọng, diễn cảm, rõ lời .
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 4 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






3)Các giải pháp thực hiện:
* Trước hết giáo viên phải cho học sinh nắm rõ về lý thuyết nhạc như:
- Giới thiệu khng, khóa, dòng, khe nhạc.
- Giới thiệu nốt hình nốt đen ( ), hình nốt móc đơn ( ), hình nốt trắng
( ) , chấm dơi ( • ).
- Giới thiệu dấu lặng đen ( ), dấu lặng đơn ( ).
- Khái niệm và cách đánh nhịp.
- Giới thiệu nhịp lấy đà, vạch nhịp, vạch kết thúc bài.
- Khái niệm về dấu nối, dấu luyến, dấu quay lại, khung thay đổi.
a/ Muốn thực hiện đúng cao độ và trường độ ta cho học sinh thực hiện như
thế nào?
* Luyện tập về cao độ :

- Trong phân mơn tập đọc nhạc, luyện tập đọc độ cao là khó hơn cả. Với các em
phải tiến hành tuần tự từ những âm dễ đọc nhất, phù hợp với tầm cữ giọng các em rồi
mới mở rộng thành thang 5 âm và 6 âm.
- Trước hết tập những vần ít âm với âm “son” làm trung tâm, như (mi son la; son
đơ), qng 5 (rê mi pha son la; đơ rê mi pha son). Sau khi hình thành thang 5 âm sẽ dạy
tiếp qng 6 ( đơ rê mi pha son la). Tuỳ tình hình thực tế của từng bài tập đọc nhạc.
* Để thực hiện nội dung trên, giáo viên có thể sử dụng các thủ pháp khác nhau :
+ Đọc nhạc theo chữ nốt: Dùng phụ âm để đọc tên các nốt : đơ : đ, rê: r ;
mi : m ; son : s , la : l (thay vì phải ghi đơ : C ; rê : D ; m : E ; son : G ; la : A) và các
lớp kế tiếp chữ nốt Si dùng phụ âm để đọc tên là (x) .
+ Đọc nhạc theo sơ đồ : Dùng trục gam C-dur (đơ trưởng), hình vẽ, dấu
hiệu bàn tay(bàn tay khng nhạc), thế tay để học sinh dung độ trầm bổng của âm thanh
một cách cụ thể hơn.Giáo viên phải có thủ pháp riêng để dạy các em nhận biết một cách
dễ dàng và nhớ lâu. Ví dụ: dạy các nốt nhạc trên khng qua bài thơ “Bàn tay”
Nhìn vào 5 ngón bàn tay
Giống như khng nhạc nó thay 5 dòng
Bàn tay, mà học thật thơng
Em đọc nốt nhạc thật khơng khó gì
Nay đây ngón út tên mi
Ngón son đeo nhẫn, ngón xi ngay kề
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 5 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






Ngón trỏ tên gọi là rê
Ngón pha liền kề, anh cả bàn tay
Bàn tay, em lật , em xoay
Làm nhẩm một tí, thuộc ngay đấy mà.
….v v v……
+ Giáo viên đàn cao độ các nốt nhạc có trong bài tập đọc nhạc, học sinh nghe và
đọc theo ( đọc cao độ từ thấp lên cao, từ cao xuống thấp hoặc đọc theo cặp 2 nốt, trong
phạm vi qng 8 từ đơ1 – đơ 2). Hoạt động này có thể thay cho luyện thanh .
+ Quan trọng nhất là tập cao độ trên nền giai điệu của bài tập đọc nhạc để các em
dễ dàng bắt vào cao độ của bài tập đọc nhạc .
* Ví dụ : TĐN Số 1 : Son La Son

s l s l l s
Son La Son hát véo von

m s m m r đ
Mi Son Mi trống vang rền
- Luyện tập cao độ :
Đơ Rê Mi Son La
* Luyện tập về trường độ (tiết tấu) :
- Học sinh ở tiểu học, nếu kết hợp đọc cao độ và tiết tấu ngay cùng một lúc, sẽ
làm cho học sinh lúng túng, nhất là đối với những học sinh khơng có năng khiếu. Để
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 6 -

 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






học sinh tiếp thu một cách dễ dàng, giáo viên dạy luyện tập trường độ riêng bằng cách
gõ tiết tấu. Đọc khơng cũng sẽ gặp khó khăn, do vậy phải đọc tiết tấu bằng âm, bằng
các tiếng tượng thanh ( rinh, tùng), đọc các âm với những tên gần gũi với kí hiệu âm
hơn : Nốt đen ( )đọc là “đen”, nốt móc đơn ( )đọc là “đơn”, dấu lặng ( )đọc là
“lặng”, nốt trắng ( ) đọc là “trắng”.
- Đọc âm tiết tấu có ưu điểm là khơng ồn như gõ tay mà còn linh hoạt và tiết
kiệm được thời gian.
- Luyện tập tiết tấu dựa vào nội dung của từng bài tập đọc nhạc.
- Trong q trình giảng dạy thực hành luyện tập tiết tấu, giáo viên cần vận dụng
các phương pháp dưới dạng trò chơi phù hợp với từng bài.
* Ví dụ : TĐN Số 6 : Múa vui
(Trích)
Nhạc và lời: Lưu Hữu Phước
Nắm tay nhau bắt tay nhau vui cùng vui múa ca

Nắm tay nhau bắt tay nhau vui cùng vui múa đều
- Luyện tiết tấu :
+ Tên gần gũi, giáo viên gõ thực hiện trước học sinh thực hiện lại:
2
4
Đơn đơn đen đơn đơn đen đơn đơn đơn đơn trắng
+ Các tiếng tượng thanh:
2
4
Rinh rinh tùng rinh rinh tùng rinh rinh rinh rinh tùng
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 7 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






- Phải nói là có rất nhiều cách cho học sinh tiếp cận với các hình nốt và tập thể
hiện đúng mối quan hệ trường độ của các âm thanh trong một tiết tấu cụ thể. Điều đó

người giáo viên có sự suy nghĩ sáng tạo thêm các thủ pháp mới nhằm giúp học sinh tiếp
thu nhanh luyện tập tiết tấu .
b/Thế nào là thực hiện đúng qui trình khi dạy bài tập đọc nhạc ? Ta thực
hiện theo qui trình sau:
- Theo chương trình mới tập đọc nhạc được xem là một phân mơn, lớp 4 mới làm
quen với bài tập đọc nhạc nhịp 2 gồm 5 nốt ( đơ – rê – mi – son – la ) tiến đến 6 nốt ( đơ
– rê – mi – pha – son – la) và lần lượt xuất hiện hình nốt đen, nốt trắng, lặng đen, nốt
móc đơn, lặng đơn). Ở lớp 4, tổng cộng có 8 bài TĐN, được đánh số từ TĐN số 1 đến
TĐN số 8. Các bài tập đọc nhạc đều có lời ca, dài khơng q 16 ơ nhịp và tất cả đều
viết ở nhịp 2 .

- Vì mới tiếp cận nên giáo viên hướng dẫn học sinh thực hành các bài tập về cao
độ và tiết tấu riêng cho từng bài và phải thực hiện đúng theo qui trình sau :
+ Trước khi vào bài tập đọc nhạc giáo viên giới thiệu bài tập đọc nhạc
(khơng đi sâu vào kiến thức nhạc lí).
+ Học sinh xác định âm cao, thấp, trung bình và tập nói tên nốt nhạc ( ví
dụ: son đen, son móc đơn, la móc đơn …., chưa đọc cao độ).
+ Tập tiết tấu: Giáo viên gõ tiết tấu trong bài tập đọc nhạc, học sinh nghe
và thực hiện lại .
+ Nói tên nốt theo tiết tấu: Giáo viên hướng dẫn học sinh vừa nói tên nốt
trong bài kết hợp gõ tiết tấu.
+ Đọc cao độ ( như trên )
+ Học sinh nghe giai điệu : Giáo viên đàn chuỗi âm thanh khoảng 2-3 lần,
học sinh lắng nghe và nhẩm theo.
+ Học sinh đọc nhạc: Khi giáo viên đàn giai điệu xong và bắt nhịp, học
sinh đọc chuỗi âm thanh hòa với tiếng đàn, vừa gõ tiết tấu. Ghép các chuỗi âm thanh để
đọc cả bài tập đọc nhạc.
+ Học sinh hát lời : Giáo viên đàn giai điệu cả bài tập đọc nhạc để học sinh
tự hát lời (có thể nửa lớp đọc nhạc đồng thời nửa kia hát lời).
+ Đọc nhạc và gõ đệm : Học sinh đọc nhạc và hát lời bài tập đọc nhạc kết

hợp gõ đệm theo phách (đến đây khơng nên gõ theo tiết tấu mà chuyển sang gõ phách,
phách là đơn vị cơ bản của trường độ).
+ Củng cố, kiểm tra: Giáo viên chỉ định tổ, nhóm hoặc cá nhân tập đọc
nhạc, giáo viên hướng dẫn các em sửa những chỗ còn chưa đạt.
* Đây là qui trình có độ mềm dẻo, trong thực tế dạy học chúng ta khơng cần cứng
nhắc. Giáo viên có thể xử lí linh hoạt khi dạy học. Nhằm phát triển khả năng nghe, sự
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 8 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






cảm thụ âm nhạc và năng khiếu âm nhạc cho học sinh, giáo viên có thể sử dụng vài bài
tập như : Đàn chuỗi âm thanh ngắn ( từ 4 đến 5 nốt ), học sinh chú ý lắng nghe, nhận
biết đó là câu nào rồi đọc nhạc cả câu, khuyến khích học sinh nói lên cảm nhận của
mình về giai điệu, lời ca của bài tập đọc nhạc hoặc giáo viên u cầu các em tập đặt lời
ca mới cho bài tập đọc nhạc .
* Ví dụ : Giáo viên đàn ( đơ – son – đơ –son – pha ) trong bài TĐN số 3 : Cùng
bước đều – Nhạc và lời : Phạm Kim . Học sinh sẽ nhận ra chính là ca từ : Cùng bước

đều bước vui . qua đó các em tập đặt được lời ca mới cho 5 nốt trên như : Nào hát cùng
với nhau .
* Chú ý : Dạy tập đọc nhạc, học sinh tự lắng nghe tiếng đàn mẫu của giáo viên để
cảm âm, từ đó vận dụng để tập đọc nhạc, người giáo viên đừng bao giờ dạy một cách
truyền khẩu hát nốt nhạc ngoại trừ những học sinh khơng có năng khiếu và đừng để các
em đó đứng ngồi tiết học .
c)Làm sao để học sinh đọc nhạc, ghép lời ca đều giọng, diễn cảm, rõ lời :
c
1 -
Để học sinh đọc nhạc và ghép lời ca đều giọng, ta phải giải quyết những vấn
đề gì ?
* Tại sao các em đọc nhạc và ghép lời ca khơng đều ? Do các em mắc phải các
nhược điểm sau :
- Khơng tập trung lắng nghe khi giáo viên bắt giọng.
- Các em bị “cuốn nhịp”, tức là các em khơng giữ được nhịp độ ban đầu và có xu
thế nhanh dần lên. Do cảm thụ âm nhạc còn yếu, cùng với sự ồ ạt khi thực hiện tập thể
nên việc đó rất khó khắc phục Muốn hạn chế tối đa nhược điểm này khi cho học sinh
đọc nhạc và ghép lời ca cần lưu ý :
+ Quan sát sự chú ý của học sinh khi bắt giọng .
+ Dạy chính xác về cao độ và trường độ.
+ Cho học sinh vừa đọc nhạc vừa ghép lời ca kết hợp vỗ tay theo nhịp hoặc theo
phách.
+ Bản thân đánh nhịp chắc chắn. Khi phát hiện ra chỗ nào có xu hướng nhanh
dần, phải ngừng lại để nhắc nhở, uốn nắn kịp thời .
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 9 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






* Một nhược điểm nữa là hầu hết khi các em mắc phải đó là ở cuối câu có chỗ
ngân 2 đến 3 phách trở lên, những chỗ có dấu nối, dấu luyến .
* Ví dụ : TĐN Số 5 : Hoa bé ngoan
(trích)
Nhạc và lời : Hồng Văn Yến
Hoa nào mẹ u nhất, hoa nào

thơm ngát hương. Hoa nào tươi thắm
nhất đó là hoa bé ngoan
- Muốn khắc phục được bản thân phải tập chính xác từ đầu các câu nhạc đó. Khi
đọc nhạc, ghép lời ca tới chỗ đó bản thân đã đếm phách cho các em ngân đủ
( bằng những tiếng đếm , tuỳ theo tính chất, giá trị của phách ngân dài đó). Cần
tránh để các em hát sai rồi mới sửa sẽ rất khó khăn.
c
2
- Làm sao để học sinh ghép lời ca diễn cảm và rõ lời :
-Sau khi tập đọc nhạc xong, muốn ghép lời diễn cảm được trước hết các em phải
thực hiện đúng về cao độ và trường độ như đã nêu trên. Đặc biệt là giáo viên phải làm
sao giới thiệu nội dung của bài tập đọc nhạc nói về vấn đề gì? Sắc thái thể hiện ra sao?

(Vui, linh hoạt, nhịp nhàng, êm dịu hay giàu cảm xúc…). Nhất là khi hát phải thể hiện
được giai điệu tiết tấu của bài hát, phải đưa tâm hồn của mình hòa quyện vào lời hát và
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 10 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






con tim phải thật sự rung động đến nội dung của tác phẩm (tình bạn, cha mẹ, thầy cơ,
mái trường thân u, q hương đất nước, ca ngợi lãnh tụ, chế độ…).
-Các em phải phát âm thật chính xác, gọn tiếng. Chỗ nào luyến lên, luyến xuống
phải thể hiện cho được.
-Trong lúc hát, chúng ta khơng nên cho các em hát to q, hát to lúc đó thanh đới
phải làm việc nhiều sẽ gây ra khàn tiếng, làm mệt giọng, ảnh hưởng đến giọng hát sau
này.
-Khi bắt giọng cho học sinh hát, tốt nhất chúng ta có thanh mẫu làm chuẩn mực.
Nếu bản thân giáo viên biết sử dụng một loại nhạc cụ nào nên sử dụng để học sinh bắt
vào đúng và chuẩn xác, tiếng hát sẽ khơng bị cao hoặc thấp q (Tốt nhất nên sử dụng
đàn Organ hoặc kèn Melodion).

-Vào mùa lạnh, chúng ta cần nhắc nhở học sinh dùng khăn ấm giữ cho cổ khơng
bị lạnh dễ gây viêm họng cảm cúm rất có hại cho giọng hát.
-Về hình miệng các em phải tròn đẹp, khơng căng cứng và chúng ta dạy hát cho
các em khơng nên kéo thời gian q dài dễ gây mệt mõi thanh đới của trẻ.
-Từ những vấn đề trên ngồi ra tư thế hát của các em ảnh hưởng khơng ít đến sự
tạo cho các em hát diễn cảm rõ lời.
*Tư thế đứng hát: Chúng ta cho các em đứng đầu thẳng, mặt thẳng, mắt nhìn
thẳng, vai khơng so, hai tay bng thả tự nhiên hoặc chấp lại phía sau lưng, hai chân
giữ đều trọng lượng của cơ thể, chân khơng co, chân duỗi tồn thân thoải mái.
*Tư thế ngồi hát: Tương tự như u cầu đứng hát nhưng giáo viên ln chú ý đến
các em là lưng khơng tựa vào phía sau, khơng ngồi ngã nghiêng, dựa dẫm vào nhau,
chân khơng bắt chéo, hai tay để ở hai đùi hoặc trên bàn một cách tự nhiên, hay dùng để
gõ vỗ nhịp cho tiếng hát.
-Trong hai tư thế đứng hát và ngồi hát nên cho các em trong tư thế đứng hát là
hay nhất. Nhưng lưu ý một điều là khơng nên cho các em đứng lâu q, nếu khơng sẽ
tạo sự mệt mỏi cho các em, gây ảnh hưởng đến chất lượng của tiết học (linh động giữa
tư thế đứng và ngồi, phân bố thời gian hợp lí).

 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 11 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến

4/Kết quả chuyển biến của đối tượng :
-Từ những biện pháp nêu trên. Kết quả gặt hái rõ ràng và rất rõ nét. Cụ thể ( 49 )
em học sinh ở khối Bốn, khi tập đọc nhạc đã tiến bộ rõ rệt, tiếp thu rất mau và thực hiện
rất tốt. Khi đọc nhạc, các em thể hiện đúng về cao độ , trường độ, đọc nhạc , ghép lời
ca đều giọng, diễn cảm, rõ lời, khơng còn hát ê a, lè nhè, bẹt
tiếng . Các em đã hát thật gọn tiếng, biết phân biệt được chỗ nào cần hát nhẹ,
hoặc nhẹ vừa, câu nào cần khỏe hơn. Đặc biệt là các em thể hiện rõ tình cảm nội dung
của tác phẩm.
*Tóm lại là sau khi học bài tập đọc nhạc các em đã tiếp thu tốt, thực hiện đúng
các qui trình của bài tập đọc nhạc. Kết quả cuối năm bộ mơn âm nhạc của các em nêu
trên nói riêng và các em học sinh tồn khối Bốn nói chung đều đạt 100% hồn thành và
hồn thành tốt .
* Diễn tiến sự tiến bộ ở khối Bốn trong phân mơn Tập đọc nhạc như sau :
Sỉ số
Đầu
năm
đạt
Diễn tiến sự tiến bộ Tỉ lệ
100
51
Học kì I Học kì II
100%
74 100
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 12 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC

Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






PHẦN III : KẾT LUẬN
1)Tóm lược giải pháp :
ói chung “Làm thế nào để học sinh thực hiện tốt bài tập đọc nhạc”. Muốn thế ta
phải tn thủ thực hiện tốt các biện pháp tổ chức, cũng như các phương pháp
đã nêu trên. Phát huy sự rèn luyện của từng cá nhân học sinh. Tạo sự chủ động,
sơi nổi trong khi tập đọc nhạc.
N
-Bản thân người giáo viên phải tìm hiểu kỹ bài dạy trong sách giáo khoa, sách
hướng dẫn giảng dạy (Có thể sưu tầm thêm tài liệu tham khảo, tạp chí giáo dục tiểu
học…nâng cao thêm sự hiểu biết cho bản thân).
-Chuẩn bị các đồ dùng và phương tiện dạy học như : Bài hát, băng cassette, đĩa
CD (nếu có), máy hát băng, máy hát đĩa, tranh ảnh minh họa. Bố trí thời gian hợp lí cho
từng phân mơn (tùy từng bài cụ thể).
-Dự kiến trước các tình huống sư phạm có thể xảy ra.
-Đặc biệt lưu ý phần kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh cần làm

thường xun, có thế các em mới rút kinh nghiệm, chấn chỉnh được những hạn chế
trong học tập đọc nhạc. Khi đánh giá cần hướng vào tính phát huy của học sinh.
-Khi giảng dạy, giáo viên cần vận dụng các phương pháp một cách linh hoạt, để
chuyển tải đầy đủ kiến thức qui định trong từng tiết học. Nhưng tùy theo trình độ học
sinh mà tăng cường rèn luyện kĩ năng hát hoặc chỉ truyền thụ kiến thức mang tính lí
thuyết để đạt u cầu tối đa hoặc tối thiểu.
-Những gợi ý giảng dạy khơng phải là “khn mẫu cố định”. Tùy theo năng lực
và sở trường của mình, mà có thể tạo ra những cách thức, biện pháp giảng dạy thích
hợp miễn là chúng ta đạt được hiệu quả cuối cùng học sinh hiểu bài, nắm được kiến
thức, tiếp thu và thực hiện tốt bài tập đọc nhạc, đúng nội dung u cầu của tác phẩm
(hay nói chung đạt mục tiêu bài học).
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 13 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






2/Phạm vi đối tượng áp dụng :
-Từ những giá trị kinh nghiệm nêu trên, tơi đã áp dụng một cách có hiệu quả đối

với học sinh khối 4 trong nhà trường và cũng nhờ có hội tụ được những đặc điểm đó mà
học sinh trường tiểu học Nguyễn Chí Thanh. đã thật sự tiếp thu và thực hiện tốt bài tập
tập đọc nhạc. Kết quả của bộ mơn âm nhạc cuối năm các em đạt chất lượng cao.
3/ Bài học kinh nghiệm :
Đến đây chúng ta có thể nói rằng, biện pháp để học sinh thực hiện tốt bài tập đọc
nhạc là một khoa học. Muốn thực hiện được thì trình độ chun mơn của người giáo
viên có quan hệ hữu cơ với việc nắm vững phương pháp dạy học một cách sáng tạo. Do
vậy, muốn đạt được chất lượng tốt trong việc dạy bộ mơn âm nhạc ở tiểu học nói chung
và phân mơn dạy tập đọc nhạc nói riêng, nhất là phân mơn TĐN ở lớp 4 bản thân chúng
ta phải tu dưỡng thường xun về chun mơn âm nhạc, ln đổi mới phương pháp dạy
học, học hỏi ở đồng nghiệp mình và rút kinh nghiệm thực tế trên bục giảng qua từng
tiết dạy .
4/Kiến nghị :
*Qua thực tiễn là một giáo viên chun trách bộ mơn âm nhạc trong nhà trường
tơi còn gặp một số khó khăn làm hạn chế cho việc giảng dạy như sau:
-Bản thân là một chun trách giảng dạy bộ mơn âm nhạc, có được đào tạo ngắn
hạn về chun mơn nghiệp vụ bộ mơn hát nhạc, nhưng chưa đủ so với u cầu chung
nhất là việc sử dụng đàn Organ để tập đội chun bản thân còn q mới mẽ.
-Trong những trường khơng có chun trách bộ mơn âm nhạc, đề nghị anh chị
em giáo viên chủ nhiệm cần đầu tư cho tiết dạy âm nhạc đảm bảo nội dung u cầu của
tác phẩm.
-Cơ sở vật chất phục vụ cho việc giảng dạy âm nhạc trong nhà trường có nhưng
chưa đủ để phục vụ cho việc giảng dạy bộ mơn giáo dục nghệ thuật này. Cụ thể phải có
phòng hoạt động âm nhạc đủ diện tích để biểu diễn, đủ thiết bị (nhạc cụ, âm thanh, ánh
sáng).
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 14 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC


Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






5/Kết luận:
- Qua thực tế giảng dạy bộ mơn Âm nhạc ở trường Tiểu Học, từ những kinh nghiệm
thực tế cùng với những kiến thức đã được học và những ý kiến đóng góp của đồng
nghiệp, bạn bè, bản thân tơi đã tìm ra cho mình các biện pháp để dạy tốt phân mơn tập
đọc nhạc trong điều kiện cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế. Thu hút các em học sinh
tham gia hoạt động học tập tích cực, giúp các em mạnh dạn hơn, tự tin hơn, có kỹ năng
cảm thụ Âm nhạc tốt hơn. Tuy nhiên đây mới chỉ là cách nhìn nhận chủ quan của riêng
bản thân tơi dựa trên một số đối tượng học sinh nhất định, chắc chắn vẩn còn nhiều
thiếu sót, hạn chế cần được góp ý, bổ sung, khắc phục. Rất mong được sự góp ý của các
thầy cơ giáo, các bạn đồng nghiệp để tơi có những giờ dạy phân mơn tập đọc nhạc ngày
một tốt hơn.

Xin chân thành cám ơn/
Thực hiện tháng 10 năm 2010
HỒ THỊ YẾN
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 15 -
 SKKN MÔN ÂM NHẠC

Người thực hiện

:

H

ồ Thị Yến






NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM CẤP TRƯỜNG
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM CẤP HUYỆN
 Đề tài : “Biện pháp để học sinh lớp bốn thực hiện tốt bài Tập đọc nhạc” -Trang 16 -