phân tích đánh giá tình hình tài chính tại công ty cổ phần đá spilit

B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o

KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
PHỂNăTệCHăVÀăÁNHăGIÁăTỊNHăHỊNHă
TÀI CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăÁă
SPILIT


SINH VIÊN THC HIN : CAO XUÂN TÂN
MÃ SINH VIÊN : A17273
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG



HÀ NI - 2014
B GIÁO DCăÀOăTO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o

KHÓA LUN TT NGHIP


 TÀI:
PHỂNăTệCHăVÀăÁNHăGIÁăTỊNHăHỊNHă
TÀI CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăÁă
SPILIT

GIÁOăVIểNăHNG DN : TH.Să TRNGăSN
SINH VIÊN THC HIN : CAO XUÂN TÂN
MÃ SINH VIÊN : A17273
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG


HÀ NI - 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
 hoàn thành bài lun vn này, em xin cm n các thy cô ca trng i hc
Thng Long đã truyn đt cho em nhng kin thc quý báu trong sut nhng nm qua,
giúp em có nn tng hoàn thành bài khóa lun này.
Em xin chân thành cm n thy  Trng Sn đã dành nhiu thi gian và công
sc, tn tình hng dn em hoàn thành bài lun vn này.
Cui cùng, em xin gi li cm n đn các anh ch, cô chú  Công ty C phn đá
Spilit đã to điu kin thun li, gii đáp các thc mc cng nh giúp đ em trong sut quá
trình thc tp.
Em xin chân thành cm n.

NgƠyă20ăthángă6ănmă2014
Sinh viên
Cao Xuân Tân



LI CAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip v đ tài “Phân tích và đánh giá tình hình
tài chính ti Công ty C phn đá Spilit” là công trình nghiên cu đc lp ca tôi di s

hng dn ca thc s  Trng Sn. Các s liu và kt qu trong khóa lun là trung thc
và không sao chép t bt c tài liu nào.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!

NgƠyă20ăthángă6ănmă2014
Sinh viên
Cao Xuân Tân



Thang Long University Library
MC LC
LI M U
Lý do chnăđ tài
Mc tiêu nghiên cu
iătng nghiên cu ậ phm vi nghiên cu
CHNGă1:ăCăS LÝ LUN V PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH DOANH NGHIP 1
1.1. Bn cht và vai trò ca tài chính doanh nghip 1
1.1.1. Bn cht ca tài chính doanh nghip 1
1.1.2. Vai trò ca tài chính doanh nghip 2
1.2. Tng quan v phân tích tài chính doanh nghip 3
1.2.1. Khái nim v phân tích tài chính doanh nghip 3
1.2.2. Ngun thông tin s dng trong phân tích tài chính doanh nghip 4
1.2.3. Mc đích ca phân tích tài chính doanh nghip 4
1.2.4. Chc nng ca phân tích tài chính doanh nghip 5
1.2.5. Ý ngha và vai trò ca phân tích tài chính doanh nghip 6
1.3. Ni dung phân tích tài chính doanh nghip 8
1.3.1. Phng pháp phân tích tài chính ếoanh nghip 8
1.3.1.1. Phng pháp so sánh 9
1.3.1.2. Phng pháp t s 10

1.3.1.3. Phng pháp Dupont 10
1.3.2. Phân tích các báo cáo tài chính 12
1.3.2.1. Phân tích bng cân đi k toán 12
1.3.2.2. Phân tích báo cáo kt qu sn xut kinh doanh 14
1.3.3. Phân tích các ch s tài chính 14
1.3.3.1. Ch s v kh nng thanh toán 14
1.3.3.2. Ch s v nng lc hot đng 16
1.3.3.3. Ch s v kh nng sinh li 19
1.4. Các nhân t nhăhngăđn phân tích tài chính doanh nghip 20
1.4.1. Nhân t bên trong doanh nghip 20
1.4.2. Nhân t bên ngoài doanh nghip 22
CHNGă2:ăPHỂNăTệCHăVÀăÁNHăGIÁăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăCA CÔNG
TY C PHNăÁăSPILIT 24
2.1. Gii thiu v Công ty C phnăđáăSpilit 24
2.1.1. Gii thiu chung 24
2.1.2. C cu b máy qun lí và chc nng ca các phòng ban 25
2.2. Phân tích tình hình tài chính ca Công ty qua bngăcơnăđi k toán 28
2.2.1.1. ánh giá khái quát s bin đng v tài sn 29
2.2.1.2. Phân tích s bin đng v c cu tài sn 30
2.2.2. Phân tích s bin đng v ngun vn 36
2.2.2.1. ánh giá khái quát s bin đng v ngun vn 36
2.2.2.2. Phân tích s bin đng v c cu ngun vn 37
2.2.3. Phân tích mi quan h cân đi gia tài sn và ngun vn 42
2.3. Phân tích tình hình tài chính ca Công ty thông qua báo cáo KQKD 46
2.3.1. Tình hình doanh thu – li nhun 47
2.3.2. Tình hình chi phí 50
2.4. Phân tích mt s ch tiêu tài chính ca Công ty C phnăđáăSpilit 51
2.4.1. Phân tích kh nng thanh toán ca Công ty 52
2.4.2. Phân tích các h s v c cu tài chính và tình hình đu t 55
2.4.3. Phân tích nhóm ch tiêu v hiu qu hot đng 58

2.4.4. Phân tích nhóm ch tiêu n phi thu và n phi tr 61
2.4.5. Nhóm các ch tiêu v kh nng sinh li 62
2.5. ánhăgiáătìnhăhìnhăhin ti ca Công ty C phnăđáăSpilit 66
2.5.1. u đim ca Công ty 66
2.5.2. Nhng hn ch còn tn ti 67
CHNGă3:ăMT S KIN NGH VÀ GII PHÁP NÂNG CAO TÌNH HÌNH TÀI
CHÍNH TI CÔNG TY C PHNăÁăSPILIT 70
3.1. nhăhng phát trin ca Công ty C phnăđáăSpilitătrongăthi gian ti 70
3.1.1. nh hng phát trin 70
3.1.2. Mc tiêu phát trin 70
Thang Long University Library
3.3. Gii pháp nhm nâng cao tình hình tài chính ti Công ty C phnăđáăSpilit 71
3.3.1. Gii pháp ci thin vn đ tài sn 71
3.3.1.1. Gim khon phi thu bng cách tng thu hi n 71
3.3.1.2. Gim lng hàng tn kho bng cách đy mnh tiêu th sn phm 73
3.3.2. Gii pháp ci thin vn đ hiu qu hot đng kinh doanh 74
3.3.2.1. Gia tng hiu qu kinh doanh bng cách nâng cao doanh thu 74
3.3.2.2. Gia tng hiu qu kinh doanh bng cách gim thiu chi phí 75
3.3.3. Gii pháp ci thin vn đ hiu qu s dng vn 76
3.4. Mt s đ xut, kin ngh 77






DANH MCăSă, BNG BIU
Săđ:
S đ 2.1: S đ b máy qun lý ca công ty c phn á Spilit 26
Bng biu:

Bng 2.1: Kt cu tài sn giai đon 2011-2013 29
Bng 2.2: Phân tích c cu tài sn giai đon 2011-2013 31
Bng 2.3: Kt cu ngun vn giai đon 2011-2013 36
Bng 2.4: Phân tích s bin đng c cu ngun vn 38
Bng 2.5: Vn lu đng ròng trong giai đon 2011-2013 42
Bng 2.6: Tình hình đm bo vn cho hot đng sn xut kinh doanh 43
Bng 2.7: Phân tích kt qu hot đng kinh doanh 46
Bng 2.8: Phân tích tình hình doanh thu – li nhun 47
Bng 2.9: Phân tích tình hình chi phí 50
Bng 2.10: Các ch tiêu thanh toán 52
Bng 2.11: Các h s v c cu tài chính 55
Bng 2.12: Phân tích ch tiêu v hiu qu hot đng 58
Bng 2.13: Phân tích nhóm ch tiêu n phi thu và n phi tr 61
Bng 2.14: Các ch tiêu v kh nng sinh li 62

Thang Long University Library

DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tênăđyăđ
DN Doanh nghip
HKD Hot đng kinh doanh
NVDH Ngun vn dài hn
TSDH Tài sn dài hn
VCSH Vn ch s hu

LI M U
1. Lý do chnăđ tài
Hin nay, cùng vi toàn cu hóa và s chuyn dch c cu kinh t nc ta t nn
kinh t nông nghip là ch yu sang mt nn kinh t có t trng công nghip và dch v
cao, nhiu ngành kinh t đã đc to điu kin thúc đy phát trin cho phù hp vi s

chuyn dch ca đt nc. Ngành xây dng là mt trong nhng đu tàu ca s phát trin,
do s ln mnh ca mi ngành kinh t luôn đi đôi vi nhu cu v m rng và hin đi hóa
c s h tng. Tuy nhiên, đi đôi vi nhng c hi luôn là thách thc ln không kém, khi
vic chính thc gia nhp WTO dn đn vic ngày càng nhiu doanh nghip nc ngoài
tham gia vào th trng Vit Nam, đin hình là các tp đoàn xây dng ca Nht Bn và
Hàn Quc.  có th cnh tranh, gi vng ch đng ca mình, các doanh nghip nói
chung và các Công ty xây dng nói riêng cn quan tâm đn tình hình tài chính ca bn
thân. Vic thng xuyên phân tích tài chính s giúp cho doanh nghip nm rõ thc trng
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, cng nh xác đnh đc mt cách đy đ
các nhân t có th nh hng đn tim nng, hiu qu kinh doanh ca mình. T đó doanh
nghip có th đa ra nhng gii pháp hu hiu, nhng quyt đnh chính xác nhm nâng
cao cht lng hot đng trên th trng.
Trong thi gian thc tp ti Công ty C phn á Spilit, em nhn thy Công ty kinh
doanh qua các nm đu có lãi, tuy nhiên li nhun thu v cha tng xng vi tim nng
và ngun lc ca Công ty. Do vy, vic đi sâu nghiên cu là rt cn thit đ có th gia tng
hiu qu kinh doanh ca doanh nghip. Vì lý do đó, em đã chn đ tài:ăắPhơnătíchătìnhă
hình tài chính ti Công ty C phnăáăSpilit”ălàm đ tài khóa lun tt nghip ca mình,
vi mong mun khc phc và hoàn thin tình hình tài chính ca Công ty.
Do thi gian thc tp không nhiu, kh nng và trình đ lý lun còn hn ch nên
bn khóa lun ca em không th tránh khi nhng thiu sót. Rt mong nhn đc s ch
bo t các thy cô hng dn và thy cô phn bin đ khóa lun ca em đc hoàn thiên
hn. Em xin chân thành cm n!
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
Bài khóa lun “Phân tích tình hình tài chính ti Công ty C phn á Spilit” đc
la chn nhm gii quyt các mc tiêu c bn sau:
Thang Long University Library

- H thng hóa nhng vn đ lý lun v phân tích tài chính doanh nghip.
- Phân tích đánh giá thc trng tài chính ti Công ty C phn á Spilit.
-  xut nhng kin ngh, gii pháp nhm nâng cao hiu qu tài chính ti Công ty

C Phn á Spilit.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca khóa lun là các vn đ liên quan đn tình trng tài chính
ca Công ty C phn á Spilit.
Phm vi không gian: Công ty C phn á Spilit
Phm vi thi gian: Giai đon 2011 – 2013


1

CHNGă1:ăCăSăLụăLUNăVăPHỂNăTệCHăTÀI CHÍNH DOANH NGHIP
1.1. Bn cht và vai trò ca tài chính doanh nghip
1.1.1. Bn cht ca tài chính doanh nghip
Tài chính doanh nghip là nhng quan h kinh t phát sinh trong quá trình hình
thành và s dng các qu tin t, nhm phc v quá trình tái sn xut trong mi doanh
nghip và góp phn tích ly vn bng cách hình thành và bin đi các loi tài sn c đnh
và tài sn lu đng.
Ni dung ca nhng quan h kinh t thuc phm vi tài chính doanh nghip bao
gm:
- Quan h kinh t gia doanh nghip vi ngân sách Nhà nc:
Mi quan h kinh t này đc th hin trong quá trình hot đng kinh doanh. Các
doanh nghip phi có ngha v np thu cho Nhà nc theo lut đnh, ngc li Nhà nc
cng s có s tài tr v mt tài chính nh cp phát vn, h tr vay vn, hay góp vn vào
doanh nghip, t đó Nhà nc có th hng các doanh nghip phát trin theo các chính
sách kinh t v mô ca mình.
- Quan h kinh t gia doanh nghip và th trng:
u tiên là th trng tài chính, ni tài tr các nhu cu v vn cho doanh nghip vi
ngun tin t t h thng ngân hàng cho doanh nghip vay vn đ m rng, phát trin hot
đng kinh doanh. Bù li doanh nghip phi hoàn tr lãi vay và vn vay đúng thi hn quy
đnh. Ngun tin th hai là ngun vn t các t chc, cá nhân khác, mà doanh nghip có

th tip cn qua vic phát hành chng khoán. Các t chc và cá nhân cp vn cho doanh
nghip qua vic mua chng khoán ca doanh nghip, và doanh nghip cung cp li ích cho
các ch s hu chng khoán bng vic tr c tc, có th là c đnh hoc tùy vào tình hình
li nhun kinh doanh ca doanh nghip. Th trng tài chính cng cho phép doanh nghip
s dng ngun vn nhàn ri đ đu t vào chng khoán ca doanh nghip khác, hay gi
tin vào ngân hàng nhm mc đích hng lãi sut tin gi.
Tip đn là th trng hàng hóa t liu sn xut và th trng hàng hóa tiêu dùng.
Th trng hàng hóa t liu sn xut, hay còn gi là th trng vt t, cung cp t liu lao
đng và đi tng lao đng cho doanh nghip, ví d nh nhà xng, máy móc, thit b,
Thang Long University Library

2

công c và nguyên liu sn xut. Doanh nghip dùng vn mua các yu t đu vào này, sn
xut ra hàng hóa, dch v ca mình và cung cp cho th trng tiêu dùng, thu li ngun tin
đ tái sn xut kinh doanh.
- Quan h kinh t trong ni b doanh nghip: gm quan h kinh t gia doanh nghip
vi các phòng ban, phân xng, t đi sn xut trong vic tm ng và thanh toán chi phí
hot đng, quan h kinh t gia doanh nghip và các cán b công nhân viên trong vic
phân phi thu nhp cho ngi lao đng, vi các hình thc nh tr lng, thng, lãi c
phn, hay thu tin pht….
1.1.2. Vai trò ca tài chính doanh nghip
Tài chính doanh nghip luôn gi vai trò trng yu trong hot đng qun lý doanh
nghip, quyt đnh tính đc lp, s thành bi ca doanh nghip trong quá trình kinh doanh.
Trong hot đng kinh doanh hin nay, qun tr tài chính doanh nghip gi nhng vai trò
ch yu sau:
- Vai trò huy đng, khai thác và đm bo vn:
Vic huy đng, khai thác và đm bo ngun vn nhm mc đích đáp ng yêu cu
vn kinh doanh ca doanh nghip và t chc s dng vn có hiu qu cao nht.  có đ
vn cho hot đng sn xut kinh doanh, tài chính doanh nghip xác đnh nhu cu v lng

vn, la chn ngun vn t bên trong hay bên ngoài doanh nghip. T đó doanh nghip t
chc huy đng và s dng đúng đn ngun vn, nhm duy trì và thúc đy mt cách hiu
qu hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. ây là vn đ có tính quyt đnh đn
s sng còn ca doanh nghip trong quá trình cnh tranh khc nghit theo c ch th
trng.
- Vai trò đòn by kích thích và điu tit hot đng kinh doanh:
Thu nhp bng tin ca doanh nghip đc tài chính doanh nghip phân phi.
Nhng thu nhp này trc tiên phi bù đp hao mòn máy móc thit b, tr lng cho ngi
lao đng và đ mua nguyên vt liu cho chu k sn xut mi, đng thi thc hin ngha v
np đi vi nhà nc. Phn còn li dùng đ hình thành các qu tài chính ca doanh nghip,
thc hin bo toàn vn hoc tr li tc c phn. Chc nng phân phi tài chính doanh
nghip là quá trình phân phi thu nhp bng tin ca doanh nghip và quá trình phân phi

3

đó luôn gn lin vi nhng đc đim vn có ca hot đng sn xut kinh doanh và hình
thc s hu doanh nghip.
Ngoài ra, nu ngi qun lý vn dng tt các chc nng phân phi ca tài chính
doanh nghip nh cân đi gia vic tng vn ch s hu vi vic tr thêm li tc c phn,
hay tng lng cho ngi lao đng… s to ra nhng đng lc kinh t tác đng tt cho
doanh nghip nh tng nng sut, kích thích, tích t và thu hút vn, thúc đy tng vòng
quay vn, kích thích tiêu dùng xã hi.
- Vai trò kim tra các hot đng kinh doanh ca doanh nghip:
Tài chính doanh nghip thc hin vic kim tra hot đng kinh doanh qua dòng tin
ra vào doanh nghip và tin hành thng xuyên, liên tc thông qua phân tích các ch tiêu
tài chính. C th là các ch tiêu nh: ch tiêu v kt cu tài chính, ch tiêu v kh nng
thanh toán, ch tiêu đc trng v hot đng, s dng các ngun lc tài chính, ch tiêu đc
trng v kh nng sinh li…. Bng vic phân tích các ch tiêu này, doanh nghip có cn c
quan trng đ đ ra các gii pháp kp thi và ti u nhm hoàn thin, sa đi, phát trin
tình hình tài chính ca doanh nghip.

1.2. Tng quan v phân tích tài chính doanh nghip
1.2.1. Khái nim v phân tích tài chính doanh nghip
Phân tích tài chính doanh nghip đc quan nim nh là mt tng th các phng
pháp đc s dng đ đánh giá thc trng tình hình tài chính hin ti và quá kh ca
doanh nghip, thông qua đó cung cp nhng thông tin cn thit cho nhng đi tác khác
nhau đ h có nhng quyt đnh phc v cho nhng mc tiêu và li ích khác nhau. (Trích
t trang 3 - giáo trình Phân tích tài chính doanh nghip ca Trng i hc Kinh doanh
Công ngh Hà Ni).
Trong hot đng kinh doanh theo c ch th trng có s qun lý ca Nhà nc, các
doanh nghip thuc các loi hình s hu khác nhau, đu bình đng trc pháp lut trong
vic la chn ngành ngh, lnh vc kinh doanh. Do đó có nhiu đi tng quan tâm đn
tình hình tài chính ca doanh nghip và mi đi tng li quan tâm đn vn đ này theo
các góc đ khác nhau. Phân tích hot đng tài chính doanh nghip mà trng tâm là phân
tích các báo cáo tài chính và các ch tiêu đc trng tài chính thông qua h thng các
phng pháp, công c và k thut phân tích, va giúp ngi s dng có đc thông tin t
Thang Long University Library

4

các góc đ mà h mong mun, va đánh giá toàn din, tng hp, khái quát, li va xem
xét mt cách chi tit hot đng tài chính doanh nghip T đó h có th nhn bit, phán
đoán, d báo và đa ra các quyt đnh tài chính, quyt đnh tài tr và đu t phù hp.
1.2.2. Ngun thông tin s dng trong phân tích tài chính doanh nghip
Nh đã nói  trên, phân tích tài chính doanh nghip có trng tâm là phân tích các
báo cáo tài chính. Do vy các ngun thông tin quan trng nht ca phân tích tài chính
doanh nghip bao gm:
- Bng cân đi k toán:
Là mt báo cáo tài chính tng hp phn ánh tng quát toàn b tài sn và ngun vn
ca doanh nghip trong k thành lp báo cáo.
- Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh:

Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh cung cp thông tin tng hp v tình hình tài
chính và kt qu s dng các tim nng v vn, t đó th hin trình đ qun lý kinh doanh
ca doanh nghip
- Báo cáo lu chuyn tin t:
Là loi báo cáo th hin dòng tin ra và dòng tin vào ca doanh nghip trong k.
ây là công c hu hiu giúp nhà qun lý kim soát dòng tin ca t chc.
1.2.3. Mc đích ca phân tích tài chính doanh nghip
Phân tích tài chính là tng th các phng pháp phân tích đc s dng đ h tr
ngi dùng hiu rõ nhng s liu trong báo cáo tài chính. T đó h đánh giá tình hình tài
chính đã qua và hin nay ca doanh nghip, đa ra đc quyt đnh qun lý chun xác và
đánh giá đc doanh nghip, cui cùng đi ti nhng d đoán chính xác v mt tài chính
ca t chc.
Ngoài ra, vic phân tích tài chính doanh nghip còn giúp đánh giá các chính sách tài
chính đc đ ra có phù hp vi con đng hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip hay không, doanh nghip có nhng tim nng tng trng và phát trin nh th
nào. Tt c nhng điu đó s ch ra nhng u đim cng nh tn ti trong tình hình tài
chính ca doanh nghip.

5

1.2.4. Chc nng ca phân tích tài chính doanh nghip
Phân tích tài chính doanh nghip bao gm nhng chc nng sau đây
- Chcănngăđánhăgiá : Tài chính doanh nghip là h thng các lung chuyn dch,
các lung vn đng ca nhng ngun lc tài chính trong quá trình to lp, phân phi và s
dng các qu tin t hoc vn hot đng ca doanh nghip nhm đt đc mc tiêu kinh
doanh trong khuôn kh ca pháp lut. Các lung chuyn dch, vn đng ca các ngun lc
tài chính ny sinh và din ra nh th nào, nó tác đng ra sao đn quá trình kinh doanh, chu
nh hng bi nhiu yu t nh yu t môi trng, yu t bên trong và yu t bên ngoài
nh th nào ? Nhng nh hng t các yu t này đn s vn đng ca ngun lc tài chính
to hiu ng gì đn s phát trin ca doanh nghip, gn vi mc tiêu hay ngày càng xa ri

mc tiêu kinh doanh ca doanh nghip, có phù hp vi c ch chính sách và pháp lut hay
không ? ây là nhng vn đ mà phân tích tài chính doanh nghip phi đa ra câu tr li.
- Chcă nngă d đoán : Mi quyt đnh ca con ngi đu hng vào thc hin
nhng mc tiêu nht đnh. Mc tiêu là đích hng ti bng nhng hành đng c th trong
tng lai và có th là mc tiêu ngn hn hoc mc tiêu dài hn. Bn thân doanh nghip cho
dù đang giai đon nào trong chu k phát trin thì các hot đng cng đu hng ti mc
tiêu nht đnh. Nhng mc tiêu này đc hình thành t nhn thc v điu kin, nng lc
ca bn thân cng nh nhng din bin ca tình hình kinh t quc t, trong nc, ngành
ngh và các doanh nghip khác cùng loi, s tác đng ca các yu t kinh t xã hi trong
tng lai. Vì vy, đ có nhng quyt đnh phù hp và t chc thc hin hp lý, đáp ng
đc mc tiêu mong mun ca các đi tng quan tâm thì vic phân tích tình hình tài
chính cn d đoán đc tình hình tài chính ca doanh nghip trong tng lai.
- Chcănngăđiu chnh : Tài chính doanh nghip là h thng các quan h kinh t tài
chính di hình thái giá tr phát sinh trong quá trình tin hành các hot đng tài chính, tín
dng. H thng các quan h đó bao gm nhiu loi khác nhau, rt đa dng, phong phú và
phc tp, chu nh hng ca nhiu nguyên nhân và nhân t c bên trong ln bên ngoài
doanh nghip. H thng đó s hot đng bình thng nu tt c các mt xích trong h
thng đu din ra bình thng và đó là s kt hp hài hoà các mi quan h. Tuy nhiên,
nhng mi quan h kinh t ngoi sinh, bn thân doanh nghip cng nh các đi tng
quan tâm không th kim soát và chi phi. Vì vy, đ kt hp hài hoà các mi quan h,
Thang Long University Library

6

doanh nghip và các đi tng có liên quan phi điu chnh các mi quan h và nghip v
kinh t chu s nh hng ca doanh nghip và các đi tng này.
1.2.5. Ý ngha và vai trò ca phân tích tài chính doanh nghip
 Ý ngha ca phân tích tài chính doanh nghip
Phân tích tài chính doanh nghip là quá trình xem xét, kim tra đi chiu và so sánh
s liu v tài chính hin ti và quá kh. Qua đó s dng thông tin đánh giá thc trng tài

chính ca doanh nghip, nm vng tim nng, d báo chính xác hiu qu kinh doanh cng
nh nhng ri ro trong tng lai và trin vng ca doanh nghip.
Thông qua phân tích các báo cáo tài chính và các ch tiêu tài chính đc trng, các
thông tin v mi quan h kinh t gia doanh nghip vi th trng và ni b doanh nghip,
phân tích tài chính cho thy nhng đim mnh và đim yu v hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip. Nh đó, nhng ngi quan tâm đn hot đng ca công ty s có
các bin pháp và quyt đnh phù hp vi tình hình doanh nghip.
Phân tích tài chính doanh nghip đng thi cng là công c không th thiu cho
vic qun lý ca các cp lãnh đo, mà đin hình nh s dng các kt qu phân tích đ đánh
giá tình hình thc hin các ch đ, đng li phát trin kinh t ca Nhà nc, xem xét vic
cho vay vn đi vi các ngân hàng….
 Vai trò ca phân tích tài chính doanh nghip:
Trc đây, vic phân tích tài chính ch đ phc v cho nhu cu cho các nhà đu t
và các ngân hàng. Hin nay vic phân tích tài chính đc rt nhiu đi tng quan tâm, và
tùy theo mc đích khác nhau ca ngi s dng mà phân tích tài chính s có nhng vai trò
khác nhau:
i viăngi qun lý doanh nghip
i vi ngi qun lý doanh nghip mi quan tâm hàng đu ca h là tìm kim li
nhun và kh nng tr n. Mt doanh nghip b l liên tc s b cn kit các ngun lc và
buc phi đóng ca, đng thi nu doanh nghip không có kh nng thanh toán n đn hn
cng b buc phi ngng hot đng. Mt khác, mt doanh nghip đ sc tr đc nhng
khon n vay s tip tc có th hot đng, và có th tip tc ln mnh đ sinh ra li nhun,
đem li li ích cho ch s hu, ngi góp vn, ngi lao đng… ca doanh nghip đó.

7

Doanh nghip ch có th hot đng tt và mang li s giàu có cho ch s hu khi
các quyt đnh ca nhà qun lý đc đa ra là đúng đn, điu này đòi hi h phi có kh
nng phân tích tài chính doanh nghip.
Hot đng phân tích tài chính ca nhng ngi qun lý doanh nghip đc gi là

phân tích tài chính ni b. Do  doanh nghip h nm đc đy đ và chính xác các thông
tin, kèm theo s hiu rõ v doanh nghip nên h có li th đ phân tích tài chính mt cách
tt nht. Phân tích tài chính có ý ngha đ d báo tài chính và là c s cho các nhà qun lý
đa ra quyt đnh phù hp không ch trong vn đ tài chính mà còn nhiu vn đ khác.
Phân tích tài chính ni b thc s cn thit đ xác đnh giá tr kinh t, các mt mnh, yu
và đa ra nhng quyt đnh đúng đn cho s phát trin ca mt doanh nghip.
i viăcácăcăquanăchcănng,ăcăquanăNhƠănc
Da vào các báo cáo tài chính ca doanh nghip đ phân tích đánh giá, kim tra
hot đng sn xut kinh doanh, hot đng tài chính tin t ca doanh nghip có thc hin
đy đ ngha v vi Nhà nc hay không, có tuân theo pháp lut hay không. ng thi s
giám sát này giúp c quan thm quyn có th hoch đnh chính sách mt cách phù hp, to
điu kin cho doanh nghip hot đng kinh doanh mt cách có hiu qu. T đó giúp Nhà
nc đa ra nhng k hoch phát trin  tm v mô sao cho mang li li ích thit thc nht
cho nn kinh t nói chung và bn thân các doanh nghip nói riêng.
i viăcácănhƠăđuăt
Các nhà đu t là các doanh nghip và cá nhân giao vn cho doanh nghip, do đó
h quan tâm trc tip đn các giá tr ca doanh nghip, nh là thi gian hoàn vn, mc
sinh lãi và s ri ro khi đu t.
Trong mt công ty c phn, thu nhp ca nhà đu t là tin chia li tc và giá tr
tng thêm ca vn đu t vào c phn, và ri ro tn ti vi các nhà đu t là vic giá c
phiu gim, dn đn nguy c phá sn doanh nghip. Vì th, mi quan tâm hàng đu ca
các c đông là kh nng tng trng, ti đa hoá li nhun, ti đa hoá giá tr ch s hu
trong doanh nghip. Trc ht h quan tâm ti lnh vc đu t và ngun tài tr. Trên c s
phân tích các thông tin v tình hình hot đng, v kt qu kinh doanh hàng nm, các nhà
đu t s đánh giá đc kh nng sinh li và trin vng phát trin ca doanh nghip; t đó
đa ra nhng quyt đnh phù hp.
Thang Long University Library

8

Các nhà đu t s ch chp thun đu t vào mt d án nu nó t ra có ích cho h,
mà đ mt d án đem li li ích cho nhà đu t, trc tiên nó phi đm bo đc kh nng
sinh li, càng cao càng thu hút s đu t bên ngoài. Và đ nhng nhà đu t thy đc kh
nng sinh li ca d án, phân tích tài chính doanh nghip là công c tt yu.
i vi ngân hàng, các nhà cho vay tín dng,ăcácăđi tác kinh doanh và các t
chc khác
Nhng đi tng này là ch n ca doanh nghip. H quan tâm đn kh nng thanh
toán n, kh nng hp tác liên doanh ca doanh nghip, cho nên cng cn phân tích và
đánh giá thc trng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. c bit vi các ch n, h
quan tâm đn kh nng thanh toán nhanh ca doanh nghip nu là khon vay ngn hn,
hay kh nng ng phó vi nhng món n đn hn tr. Còn vi khon vay dài hn, h quan
tâm đn ch s v kh nng sinh li ca doanh nghip, do vic hoàn tr vn và lãi tùy thuc
vào kh nng sinh li này. Các đi tác kinh doanh, ví d nh các nhà cung ng vt t hàng
hóa, đ quyt đnh xem có cho doanh nghip mua chu hàng hay không, h cn phi bit
đc kh nng thanh toán ca doanh nghip hin ti và trong thi gian sp ti, đa ra kt
lun liu doanh nghip có th tr đc nhng gì đã vay hay không, gim thiu ri ro không
thu hi đc vn ca ch n.
Vi nhngăngiălaoăđng trong doanh nghip
Ngi lao đng quan tâm đn tình hình tài chính, bi li ích ca h gn lin vi
hot đng tài chính ca doanh nghip. Mt công ty vng mnh, phát trin tt luôn đm bo
công n vic làm n đnh, ngc li mt công ty liên tc thua l s đem li ni lo mt vic
cho ngi lao đng. Ngoài ra, nhng ngi đi tìm vic cng đu có nguyn vng đc vào
làm vic trong các công ty có trin vng vi tng lai lâu dài đ hy vng có mc lng
xng đáng và c hi đ phát trin bn thân.
1.3. Ni dung phân tích tài chính doanh nghip
1.3.1. Phng pháp phân tích tài chính ếoanh nghip
Phng pháp phân tích tài chính doanh nghip bao gm mt h thng các công c
và bin pháp nhm tip cn, nghiên cu các s kin, hin tng, các mi liên h bên trong
và bên ngoài, các ngun dch chuyn và bin đi tài chính, các ch tiêu tài chính tng hp
và chi tit, nhm đánh giá tình hình tài chính doanh nghip.

9

 phân tích tài chính doanh nghip có th s dng mt hay tng hp các phng
pháp khác nhau trong h thng các phng pháp phân tích tài chính doanh nghip. Trong
đó nhng phân tích tài chính s dng ch yu là: phng pháp so sánh, phng pháp t s,
phng pháp phân tích DUPONT.
1.3.1.1. Phng pháp so sánh
Phng pháp so sánh là phng pháp đc s dng ph bin trong phân tích hot
đng kinh doanh.  áp dng đc phng pháp so sánh thì phi đm bo điu kin là các
ch tiêu đc s dng phi đng nht. Trong thc t thng điu kin có th so sánh đc
gia các ch tiêu kinh t cn đc quan tâm c v không gian và thi gian.
V mt thi gian, các ch tiêu đc tính toán trong cùng mt khong thi gian
hoch toán phi thng nht trên c ba mt sau:
Phi cùng phn ánh mt ni dung kinh t phn ánh chi tiêu
Phi cùng mt phng pháp tính toán chi tiêu.
Phi cùng đn v tính.
V mt không gian, các ch tiêu phi đc quy đi v cùng quy mô và điu kin
kinh doanh tng t nhau.
K thut so sánh:
- So sánh bng s tuyt đi: là kt qu gia phép tr gia tr s ca k phân tích so
vi k gc ca các ch tiêu kinh t, kt qu so sánh biu hin khi lng quy mô ca các
hin tng kinh t.
- So sánh bng s tng đi: là kt qu ca phép chia gia tr s ca k phân tích so
vi k gc ca các ch tiêu kinh t, kt qu so sánh biu hin kt cu, mi quan h tc đ
phát trin, mc ph bin ca các hin tng kinh t.
Ni dung so sánh bao gm:
- So sánh gia các s hin thc k này vi s hin thc k trc đ thy rõ xu hng
thay đi v tài chính doanh nghip, t đó đánh giá s tng trng hay tht lùi trong hot
đng kinh doanh ca doanh nghip.

Thang Long University Library

10

- So sánh gia s liu doanh nghip gia s liu trung bình ca ngành, ca các doanh
nghip khác đ đánh giá tình hình tài chính doanh nghip là tt hay xu so vi mt bng
chung.
- So sánh theo chiu dc đ xem xét t trng ca tng ch tiêu so vi tng th.
- So sánh theo chiu ngang vi nhiu k đ thy đc s bin đi c v s tng đi
và tuyt đi ca mt s ch tiêu nào đó qua các niên đ k toán liên tip.
1.3.1.2. Phng pháp t s
Phng pháp phân tích t s da trên ý ngha chun mc các t s ca s liu tài
chính trong các mi quan h tài chính. S bin đi ca s liu dn đn s bin đi ca các
t s, và nghiên cu nguyên nhân bin đi t s cng chính là nghiên cu nguyên nhân
thay đi các s liu tài chính ca doanh nghip. Phng pháp này yêu cu phi xác đnh
các ngng, các đnh mc ca t s, t đó nhà qun tr có th nhn xét và đánh giá tình
hình tài chính ca doanh nghip qua vic so sánh t s ca doanh nghip vi các ngng,
các đnh mc này.
1.3.1.3. Phng pháp Dupont
Phng pháp Dupont là phng pháp s dng các mi liên h gia các t l tài
chính quan trng đ phân tích các t s tài chính. Bn cht ca phng pháp này là tách
mt t s tng hp phn ánh kh nng sinh li ca doanh nghip nh li nhun sau thu
trên tng tài sn (ROA), li nhun sau thu trên vn ch s hu (ROE) thành chui các t
s có quan h vi nhau, t đó phân tích s nh hng ca các t s trong chui đn t s
tng hp.
Trc ht là quan h gia t s li nhun sau thu trên tng tài sn (ROA) vi t s
li nhun sau thu trên vn ch s hu (ROE)
ROA =
x = (*)
Nh vy t sut sinh li ca tài sn (ROA) ph thuc vào 2 yu t:

1 đng tài sn to ra bao nhiêu đng doanh thu
1 đng doanh thu to ra bao nhiêu đng li nhun

11

Tip theo là t s li nhun trên vn ch s hu (ROE), th hin kh nng sinh li
ca vn ch s hu (1 đng vn ch s hu to ra bao nhiêu đng li nhun)
ROE =

Nu tài sn ca doanh nghip ch đc tài tr bng vn ch s hu thì khi đó, ch s
ROA và ROE là bng nhau do tng tài sn = tng ngun vn
ROA =
= = ROE
Nu doanh nghip s dng n đ tài tr cho tài sn ca mình, khi đó ta có quan h
gia 2 ch s này nh sau:
ROE =
x ROA (**)
Kt hp (*) và (**) ta có:
ROE =
x x
=
x x
=
x x
Vi Rd = N/Tng tài sn là h s n, phng trình này đc gi là phng trình
Dupont m rng th hin s ph thuc ca kh nng sinh li ca vn ch s hu (ROE)
vào kh nng sinh li ca doanh thu, S vòng quay tng tài sn (Doanh thu/Tng tài sn)
và h s n.
T đây ta thy nh hng ca h s n đn kh nng sinh li ca vn ch s hu:
h s n Rd càng cao thì t s

càng ln, nu doanh nghip có li nhun trong kì,
ch s này khin li nhun càng cao, t l thun vi h s n. Nhng nu doanh nghip
đang thua l, li nhun sau thu âm, thì càng s dng n càng làm tng s thua l ca
doanh nghip. S dng n tài tr cho tài sn nh mt con dao hai li, có th khuych đi
Thang Long University Library

12

li nhun ca doanh nghip, cng nh gia tng s thua l trong kinh doanh nu không s
dng mt cách hp lý.
1.3.2. Phân tích các báo cáo tài chính
1.3.2.1. Phân tích bng cân đi k toán
Bng cân đi k toán là mt báo cáo tài chính tng hp, mô t và phn ánh tng
quát giá tr tài sn hin có và ngun hình thành tài sn đó ca doanh nghip ti mt thi
đim nht đnh (thi đim lp báo cáo, cui kì kinh doanh…). Bng cân đi k toán có hai
phn chính là phn Tài sn và phn Ngun vn.
 Phn tài sn:
Gm các ch tiêu phn ánh toàn b giá tr tài sn hin có ca doanh nghip ti mt
thi đim. Giá tr tài sn hin có bao gm toàn b tài sn thuc quyn s hu ca doanh
nghip, các loi tài sn đi thuê lâu dài, các khon nhn ký qu, ký cc…. Bng cân đi k
toán chia tài sn thành 2 loi là ngn hn dài hn theo tính luân chuyn ca tài sn.
TƠiăsnăngnă hn: Là nhng tài sn có thi gian luân chuyn ngn (di 1 nm
hoc di 1 chu kì sn xut kinh doanh). Phn tài sn ngn hn trong bng cân đi k toán
phn ánh giá tr thun ca tt c các tài sn ngn hn hin có ca doanh nghip, bao gm
vn bng tin, các khon đu t tài chính ngn hn, các khon phi thu, hàng tn kho và
các tài sn ngn hn khác.
TƠiăsnădƠiăhn:ăLà nhng tài sn có thi gian s dng, luân chuyn, thu hi vn
trên 1 nm tài chính hoc trong nhiu kì kinh doanh. S liu các ch tiêu trong phn tài sn
th hin giá tr ca các loi vn ca doanh nghip hin có đn thi đim lp báo cáo. Cn
c vào s liu này có th đánh giá quy mô, kt cu đu t vn, nng lc và trình đ s

dng vn ca doanh nghip. T đó có th rút ra nhng ý kin xây dng mt kt cu vn
hp lý cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, đc bit là trong điu kin
tng s vn kinh doanh không thay đi.
 Phn ngun vn:
Gm các ch tiêu phn ánh ngun hình thành tài sn hin có ca doanh nghip ti
thi đim lp báo cáo. Ngun vn cng đc chia thành 2 loi là N phi tr và Vn ch
s hu.

13

Năphiătr:ăPhn ánh toàn b s n phi tr ti thi đim lp báo cáo. Ch tiêu này
th hin trách nhim ca doanh nghip đi vi các đi tng là ch n (Nhà nc, ngân
hàng, c đông, ngi bán…) v các khon phi np, phi tr hay nhng khon mà doanh
nghip chim dng khác.
Vnăchăsăhu: Là s vn mà các ch s hu, nhà đu t góp vn ban đu và b
sung thêm trong quá trình hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Doanh nghip không
phi cam kt thanh toán vn ch s hu, do đó vn ch s hu không phi mt khon n.
 Phân tích c cu ca tài sn và ngun vn
 quá trình sn xut kinh doanh ca mt doanh nghip din ra thun li, vic phân
b và s dng hp lý ngun vn là rt quan trng. Phân b hp lý d dàng cho vic s
dng cng nh mang li hiu qu cao, và vic nhn xét khái quát v quan h c cu và
bin đng ca tài sn và ngun vn trên bng cân đi k toán s giúp doanh nghip đánh
giá kt cu tài chính hin ti có phù hp vi hot đng ca doanh nghip hay không.
Phân tích căcuătƠiăsn:
Phân tích c cu tài sn là vic so sánh tng hp s vn cui kì vi đu nm, ngoài
ra còn phi xem xét tng khon vn ca doanh nghip trong tng s đó đ thy đc mc
đ đm bo ca quá trình sn xut kinh doanh trong doanh nghip.
Phân tích c cu tài sn bng cách lp bng phân tích tình hình phân b vn, trong
đó ly tng khon vn chia cho tng tài sn đ rút ra t trng ca tng loi vn trong tng
tài sn là cao hay thp. Vic xem xét c cu tài sn cng ph thuc vào loi hình doanh

nghip, doanh nghip sn xut cn lng d tr nguyên liu ln đ đáp ng nhu cu sn
xut, trong khi đó doanh nghip thng mi thì phi có lng hàng đ cung cp cho nhu
cu tiêu th kì kinh doanh tip theo.
Phơnătíchăcăcuăngunăvn:
Phân tích c cu ngun vn giúp đánh giá kh nng t tài tr v mt tài chính ca
doanh nghip, cng nh mc đ t ch, ch đng trong kinh doanh ca doanh nghip là
cao hay thp. Phân tích c cu ngun vn so sánh tng loi ngun vn và tng ngun vn
cui kì vi đu kì, qua đó đánh giá xu hng thay đi ca ngun vn trong kì. T sut cn
chú ý trong phân tích c cu ngun vn là t sut t tài tr, đc tính bng t l gia vn
Thang Long University Library

14

ch s hu vi tng ngun vn. T sut này càng cao, càng th hin doanh nghip t ch
v vn, ch đng trong hot đng kinh doanh, hay đ t tài tr ca doanh nghip là tt.
T sut t tài tr =
1.3.2.2. Phân tích báo cáo kt qu sn xut kinh doanh
Báo cáo kt qu sn xut kinh doanh là báo cáo tài chính tng hp phn ánh tng
quát tình hình sn xut kinh doanh trong kì ca doanh nghip, bao gm các ch tiêu v
doanh thu, chi phí và li nhun ca hot đng sn xut kinh doanh và các hot đng khác.
Khi phân tích hay s dng thông tin trong bng báo cáo kt quá sn xut kinh doanh, cn
chú ý các vn đ c bn sau:
- Doanh thu, chi phí và li nhun có mi liên h ràng buc vi nhau. Tc đ tng
doanh thu ln hn tc đ tng chi phí s khin li nhun tng thêm, và ngc li.
- Các khon gim giá hàng bán, hàng bán b tr li th hin cht lng hàng hóa ca
doanh nghip có vn đ, không đm bo yêu cu ca khách hàng.
Vic phân tích và đánh giá báo cáo kt qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip
đc tin hành bng cách xem xét s bin đng gia đu kì vi cui kì ca tng ch tiêu
trong báo cáo kt qu sn xut kinh doanh, so sánh c v s tuyt đi và s tng đi.
Các ch tiêu trên báo cáo kt qu sn xut kinh doanh phn ánh tình hình và kt cu

hot đng kinh doanh ca doanh nghip, kh nng sinh li cng nh tình hình thc hin
ngha v đi vi Nhà nc. Vic phân tích các ch tiêu này cho phép ta kim tra, phân tích
tình hình thc hin k hoch kinh doanh, qun lý chi phí sn xut, giá vn hàng bán, doanh
thu hàng bán ra, tình hình chi phí, thu nhp khác… t đó đa ra kt qu hot đng kinh
doanh sau mt kì k toán. Nh vy, vic phân tích báo cáo kt qu sn xut kinh doanh s
giúp ta có nhng nhn đnh sâu sc và đy đ hn v tình hình tài chính ca doanh nghip.
1.3.3. Phân tích các ch s tài chính
1.3.3.1. Ch s v kh nng thanh toán
Tình hình tài chính đc th hin khá rõ qua các ch tiêu tài chính v kh nng
thanh toán ca doanh nghip. Kh nng thanh toán ca doanh nghip phn ánh mi quan
h tài chính ca các khon có kh nng thanh toán vi các khon phi thanh toán trong kì.