Tải bản đầy đủ (.doc) (56 trang)

Giáo án lịch sử lớp 8

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (425.04 KB, 56 trang )


Ngy son:
Lp 8B Tit(tkb) Ngy dy S s vng
Lp 8C Tit(tkb) Ngy dy S s vng
Phần hai
Lịch sử Việt Nam
từ 1858 đến năm 1918
Chơng I Cuộc kháng chiến chống Thực dân Pháp
từ năm 1958 đến cuối thế kỉ XIX
Tiết 36: Cuộc kháng chiến từ năm 1858 đến năm 1873
i. MC TIấU BI HC
1. kin thc
Giúp học sinh nắm đợc: - Nguyên nhân thực dân Pháp xâm lợc Việt
Nam( nguyên nhân sâu xa và nguyên nhân trực tiếp).
- Phong trào kháng chiến chống Pháp của nhân dân ta trong những năm đầu
Thực dân Pháp xâm lợc, triều đình nhu nhợc, chống trả yếu ớt, nhng nhân dân
quyết tâm kháng chiến. -Thực dân Pháp nổ súng xâm lợc, triều đình bạc nhợc
chống trả yếu ớt và đã kí cắt ba tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp.
- Quá trình thực dân Pháp xâm lợc Việt Nam( chiến sự Đà Nẵng và gia định).
- Nhân dân ta đứng lên chống Pháp ngay từ những ngày đầu chúng xâm lợc
Đà Nẵng, 3 tỉnh miền Đông, 3 tỉnh miền Tây quần chúng nhân dân là thế lực hiệu
quả nhất ngăn chặn sự xâm lợc của thực dân Pháp.
2. T tng, tỡnh cm
- Giáo dục cho HS lòng kính yêu lãnh tụ nghĩa quân, họ đã quyết phấn đấu
hy sinh cho độc lập dân tộc.
- Giáo dục tinh thần yêu nớc của nhân dân ta .
3. k nng
- Rốn luyn k nn quan sỏt lc , kh nng phõn tớch ỏnh giỏ s kin lch
s
- Kh nng t duy, logic.
4. Tớch hp: gv nờu a danh Nng


ii. CHUN B CA THY V TRề
- G/v: Bản đồ Đông Nam á. Chiến sự Đà Nẵng Gia Định.
Tranh ảnh cuộc kháng chiến chống Pháp.
- H/s: SGK, SBT.
iii. Tiến trình dạy HC.
1. Kiểm tra bài cũ: (5p) Kiểm tra sự chuẩn bị của h/s.
2. Bài mới: (2p) G/v giới thiệu bài mới.
Hoạt động của GV
Hoạt động của
HS
Kin thc cn t
Hot ng 1(10 p)
Hớng dẫn học sinh nắm nội
dung của chiến sự Gia Định
I. Thực dân Pháp xâm lợc
Việt Nam.
1.Chiến sự ở Đà Nẵng những

1

và chiến sự Đà Nẵng.
- Sử dụng bản đồ Đông Nam
á.
Yêu cầu h/s đọc SGK mục 1
Giới thiệu địa danh Đà Nẵng.
? Tại sao thực dân Pháp xâm
lợc Việt Nam?
? Tại sao thực dân Pháp lại
lấy Đà Nẵng làm điểm khởi?
Cách Huế 100 km về phía

đông nam, có cảng rộng, sâu,
kín gió, hậu phơng đông dân,
giàu có
- G/v dùng bản đồ minh
hoạ vài nét về Đà Nẵng.
-
G/v giải thích: Cách Huế 100
km về phía đông nam, có cảng
rộng, sâu, kín gió, hậu phơng
đông dân, giàu có, hội giáo
dân đông
? Tình hình chiến sự ở Đà
Nẵng diễn ra nh thế nào?
- Chiều 30 8 liên quân
Pháp, Tây Ban Nha dàn trận tr-
ớc cửa biển
Trả lời, nhận xét.
? Nhân dân ta kháng Pháp nh
thế nào?
Hot ng 2 (10p)
Hớng dẫn h/s nắm vài nét về
chiến sự Gia Định
- Yêu cầu đọc mục 2.
G/v dẫn: Sau 5 tháng Pháp
dẫm chân tại chỗ khó khăn
ngày càng nhiều. Giơ-nui-y
quyết định kéo đại quân vào
Gia Định, chỉ để lại một bộ
Đọc thông tin
SGK

Quan sát, lắng
nghe.
Đọc
Trả lời, nhận xét.
Trả lời, nhận xét.
Đọc thông tin
SGK
Lắng nghe.
Trả lời, mhận xét.
Trả lời, mhận xét.
Lắng nghe
Trả lời, mhận xét.
Quan sát
Lắng nghe
hs c sgk
năm 1858-1859.
a) Nguyên nhân thực dân
Pháp xâm lợc Việt Nam.
* Nguyên nhân sâu xa.
- Các nớc phơng Tây đẩy
mạnh xâm lợc phơng Đông,
Việt Nam nằm trong hoàn
cảnh đó.
* Nguyên nhân trực tiếp:
- Thực dân Pháp lấy cớ bảo vệ
đạo Gia-Tô.
- Triều đình nhà Nguyễn bạc
nhợc, hèn yếu, với chính sách
thủ cựu.
b) Chiến sự Đà Nẵng.

+ Sáng 1- 9 1858 thực dân
Pháp nổ súng tấn công Đà
Nẵng
+ Dới sự lãnh đạo của
Nguyễn Tri Phơng chúng ta
đã thu đợc thắng lợi bớc đầu.
+ Sau 5 tháng xâm lợc, Pháp
chỉ chiếm đợc bán đảo Sơn
Trà.
2. Chiến sự ở Gia Định
+ Tháng 2 - 1959 Pháp kéo
quân vào Gia Định.
+ 17- 2 1959 chúng tấn
công Gia Định.
+ Quân triều đình chống trả
yếu ớt rồi tan rã.
+ Nhân dân đã tự động đứng

2

phận nhỏ.
? Vì sao Pháp lại kéo quân vào
Gia Định?
? Chiến sự ở Gia định diễn ra
nh thế nào?
? Trong lúc quan quân nhà
Nguyễn bỏ chạy, nhân dân
kháng chiến nh thế nào?
? Sau khi mất thành Gia Định,
triều đình Huế chống Pháp nh

thế nào?
G/v giảng thêm: tháng 7
1860 quân Pháp ở Trung Quốc
gặp khó khăn, chúng điều
quân sang TQ chỉ để lại cha
đầy 1000 quân, dàn mỏng
phòng tuyến
? Thực dân Pháp tấn công Đại
Đồn nh thế nào?
- Hớng dẫn xem hình 84.
Quân Pháp tấn công Đại Đồn.
G/v minh hoạ thêm: Pháp
chiếm Định Tờng(12/4/61),
Biên Hoà(16/12), Vĩnh
Long(23/3/62), triều đình Huế
kí ĐIều ớc Nhâm
Tuất(5/6/62).
? Tại sao triều đình Huế lại kí
điều ớc Nhâm Tuất?
Đây là hiệp ớc đầu tiên nhà
Nguyễn kí với Pháp, thể hiện
sự nhân nhợng và đầu hàng vì
quyền lợi.
? Hãy cho biết nội dung Điều -
ớc Nhâm Tuất?
?Điều ớc 1862, vi phạm chủ
quyền nớc ta nh thế nào?
* Tớch hp: gv gii thiu v
Nng v Gia nh
Hot ng 3 (13 p)

Hớng dẫn học sinh nắm nội
dung của cuộc kháng chiến
chống Pháp ở Đà Nẵng và ba
tỉnh miền Đông Nam Kì.
Trả lời, nhận xét:
Trả lời, mhận xét.
Hs lng nghe
Đọc thông tin sgk.
Quan sát, xác định
vị trí trên bản đồ
HS thảo luận và
trả lời câu hỏi.
Nhận xét, bổ sung.
Lắng nghe
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Lắng nghe.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Lắng nghe.
Quan sát, lắng
nghe.

Đọc thông tin sgk
lên kháng Pháp làm cho
chúng rất khó khăn.
+ Triều đình chỉ thủ ở Đại
Đồn (Chí Hoà).
+ Rạng sáng 24 2- 1861,
Pháp tấn công Đại Đồn, sau 2

ngày thì thất thủ.
+ Sau đó Pháp đánh rộng ra
các tỉnh Nam Kì
+ Điều ớc Nhâm Tuất
(5/6/1862)
Nội dung: - Nhà Nguyễn nh-
ợng 3 tỉnh miền Đông Nam
Kì (Gia Định, Định Tờng,
Biên Hoà) và Côn Đảo.
- Mở cửa biển Đà Nẵng, Ba
Lạt, Quảng Yên.
- Pháp đợc quyền tự do truyền
đạo.
- Bồi thờng chiến phí cho
Pháp.
- Pháp trả Vĩnh Long với yêu
cầu nhà Nguyễn buộc dân
phải ngừng chiến
II. Cuộc kháng chiến chống
thực dân Pháp từ năm 1858
đến năm 1873.
1. Kháng chiến ở Đà Nẵng
và ba tỉnh miền Đông Nam
Kì.


3

- Yêu cầu đọc thông tin sgk.
- Sử dụng bản đồ Việt Nam,

gọi HS xác định địa danh nổ ra
phong trào kháng chiến của
nhân dân ta ở Đà Nẵng và ba
tỉnh miền Đông.
-Yêu cầu HS thảo luận và trả
lời câu hỏi:
? Em hãy cho biết thái độ của
nhân dân ta khi thực dân Pháp
xâm lợc Đà Nẵng?
G/v giải thích thêm: Khi biết
Pháp đã đánh Đà Nẵng, đốc
học Phạm Văn Nghị(Nam
Định) đã chiêu mộ 300 quân
vào úng cứu Đà Nẵng, nhng
khi đến Huế thì quân Pháp đã
vào Gia Định, họ xin triều
đình vào Gia Định, triều đình
không đồng ý, buộc họ trở lại
miền Bắc. Nhân dân Đà Nẵng
đánh địch bằng mọi vũ khí.
? Sau khi thất bại ở Đà Nẵng,
thực dân Pháp kéo vào Gia
Định, phong trào kháng chiến
ở Gia Định ra sao?
G/v giải thích: về cách đánh
địch bằng pháo thuyền của
Nguyễn Trung Trực.
Bao giờ ngời Tây nhổ hết cỏ
nớc Nam thì mới hết ngời
Nam đánh Tây.

? Em biết gì về cuộc khởi
nghĩa của Trơng Định?
- G/v nhận xét và giải thích
thêm về cuộc khởi nghĩa của
Trơng Định.
- Giới thiệu HS quan sát hình
58 sgk.
? Sau khi khởi nghĩa Trơng
Định thất bại, phong trào
kháng chiến ở Nam Bộ phát
triển ra sao?
- G/v kết luận: Nh vậy, sau khi
thực dân Pháp xâm lợc ở Việt
Nam ở Đà Nẵng và 3 tỉnh
miền Đông Năm Kì, nhân dân
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Quan sát.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Lắng nghe, ghi
chép.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.

Quan sát.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
a. Tại Đà Nẵng:
+ Nhiều toán nghĩa binh đã
kết hợp với quân đội triều
đình đánh Pháp.
b. Tại Gia định và 3 tỉnh
miền Đông Nam Kì.
+ Phong trào kháng chiến
càng sôi nổi hơn.
+ Điển hình là khởi nghĩa của
Nguyễn Trung Trực, Trơng
Định (2-1858) đến (20-8-
1864).
+ Cuộc khởi nghĩa đã làm cho
địch thất điên bát đảo.
+ Năm 1862 gần nh tổng khởi
nghĩa toàn miền.
+ Quần chúng tôn Trơng
Định làm Bình Tây Đại
Nguyên Soái,
với khẩu hiệu Phan lâm mãi
quốc, triều đình khi dân .
* Sau khi thất bại phong trào
kháng Pháp vẫn diễn ra sôi
nổi, đã hình thành nhiều
trung tâm kháng chiến, nhiều
cách đánh giặc độc đáo



4

ta đã quyết tâm kháng Pháp
sôi nổi, đã hình thành nhiều
trung tâm kháng chiến, nhiều
cách đánh giặc độc đáo
- Yêu cầu Hs đọc SGK mục 2
và đặt câu hỏi:
? Em hãy cho biết tình hình n-
ớc ta sau Điều ớc 5/6/1862?
(Học sinh yếu)
? Thực dân Pháp chiếm 3 tỉnh
miền Tây Nam Kì nh thế nào?
? Vì sao Pháp lại không tốn
một viên đạn mà có thể chiếm
đợc 3 tỉnh miền Tây Nam Kì?
- G/v xác định 3 tỉnh miền
Tây Năm Kì trên bản đồ.
? Sau khi 3 tỉnh miền Tây
Nam Kì rơi vào tay Pháp,
phong trào kháng Pháp của
nhân dân lục tỉnh Nam Kì ra
sao?
G/v giải thích thêm: Mở đầu
là phong trào của sĩ phu miền
Tây, họ vợt biển ra Bình
Thuận lập căn cứ Tánh Linh
để chuẩn bị kháng chiến lâu
dài. Tiếp đó là các cuộc khởi

nghĩa nh: Nguyễn Trung Trực,
Trơng Quyền, Nguyễn Hữu
Huân
Một số ngời bị bắt, bị hình
hành đã giữ đợc tinh thần
chiến đấu kiên cờng, bất khuất
đến cùng
? Hãy nhắc lại nhắc lại câu nói
của Nguyễn Trung Trực trớc
khi bị chém đầu?

G/v minh hoạ thêm: Một số sĩ
phu dùng văn thơ yêu nớc
chống Pháp nh: Nguyễn Đình
Chiểu, Phan Văn Trị
? Hãy đọc một đoạn thơ của
Nguyễn Đình Chiểu mà em
thuộc?
HS thảo luận và
trả lời câu hỏi.
Trả lời, nhận xét,
bổ sung.
Quan sát.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,

bổ sung.
2. Kháng chiến lan rộng ra
ba tỉnh miền Tây Nam Kì.
a. Tình hình n ớc ta sau điều -
ớc 5-6-1862.
+ Triều đình tìm mọi cách
đàn áp phong trào cách mạng.
+ Cử một phái đoàn sang
Pháp xin chuộc lại 3 tỉnh
miền đông Nam Kì nhng
không thành.
b. Thực dân Pháp chiếm ba
tỉnh miền Tây Nam Kì.
+ Từ ngày 20 6 đến ngày
24-6-1867, thực dân Pháp
chiếm nốt ba tỉnh miền Tây
Nam Kì: Vĩnh Long, An
Giang, Hà Tiên không tốn
một viên đạn.
c. Phong trào kháng chiến
của nhân dân 6 tỉnh Nam Kì.
+ Nhân dân Nam Kì nổi lên
chống Pháp ở nhiều nơi.
+ Nhiều trung tâm kháng
chiến thành lập: Đồng Tháp
Mời, Tây Ninh
+ Nổi bật là cuộc khởi nghĩa
của Trơng Quyền, Phan Tôn,
Phan Liêm, Nguyễn Trung
Trực.

+ Phong trào tiếp tục phát
triển đến 1875.

5

- Yêu cầu HS thảo luận và trả
lời câu hỏi:
? Phong trào của nhân dân ba
tỉnh miền Đông và miền Tây
Nam Kì giống và khác nhau
nh thế nào?
? Vì sao có sự khác biệt đó?
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
Trả lời nhận xét,
bổ sung.
* Giống: Phát triển đều khắp,
sôi nổi ở những nơi thực dân
Pháp xâm lợc.
* Khác:
- Phong trào 3 tỉnh miền
Đông sôi nổi hơn, quyết liệt
hơn.
- Hình thành những trung tâm
kháng chiến lớn ở miền Đông
còn miền Tây không có.
*Vì: Pháp rút kinh nghiệm ở
miền Đông, chúng thành lập
sẵn hệ thống chính quyền ở
miền Đông sang áp đặt vào 3

tỉnh miền Tây, cho nên 3 tỉnh
miền Tây phát triển khó khăn
hơn.
3. Củng cố.(3p)
Nắm nội dung cần đạt:
- Nguyên nhân thực dân Pháp xâm lợc Việt Nam.
- Diễn biến chính của chiến sự Đà Nẵng, Gia Định.
- Thực dân Pháp nổ súng xâm lợc, triều đình bạc nhợc chống trả yếu ớt và đã
kí cắt ba tỉnh miền Đông Nam Kì cho Pháp.
- Nhân dân ta đứng lên chống Pháp ngay từ những ngày đầu chúng xâm lợc
Đà Nẵng, 3 tỉnh miền Đông, 3 tỉnh miền Tây quần chúng nhân dân là thế lực hiệu
quả nhất ngăn chặn sự xâm lợc của thực dân Pháp.
4 dặn dò về nhà (2p). v nh chun b bi v hc bi mi
Ngy son:
Lp 8B Tit(tkb) Ngy dy S s vng
Lp 8C Tit(tkb) Ngy dy S s vng
Tit 37

6

Bài 25. KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC
(1873-1884)

I. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH CHIẾM BẮC KỲ LẦN THỨ NHẤT.
CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở HÀ NỘI VÀ CÁC TỈNH ĐỒNG BẰNG BẮC KỲ.
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1 . Kiến thức :
- Tình hình Việt Nam trước khi thực dân Pháp đánh chiếm Bắc kỳ (1867-
1873)
- Thực dân Pháp đánh Bắc kỳ lần thứ nhất (1873)

- Cuộc kháng chiến của nhân dân Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc kỳ
- Nội dung hiệp ước 1874
2. Tư tưởng :
- Giáo dục cho Hs tôn kính và trân trọng những vị anh hùng dân tộc
- Căm ghét bọn thực dân tham lam tàn bạo và những hành động nhu nhược
của triều đình Huế
- Có nhận xét đúng đắn về trách nhiệm của triều đình Huế
3. Kĩ năng:
Rèn luyện kĩ năng sử dụng bản đồ, tường thuật các sự kiện lịch sử
4. Tích hợp: cuộc kháng chiến diễn ra ở Hà Nội như thế nào
II. CHUẨN BỊ.
GV: Bản đồ hành chính Việt Nam cuối thế kỷ XIX, Bản đồ thực dân Pháp
đánh chiếm Bắc kỳ lần 1, chiến sự Hà Nội năm 1873
HS: Xem trước bài học trả lời câu hỏi sgk
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Bài cũ: 5 phút
Trình bày tóm tắt cuộc kháng chiến của nhân dân ta Nam kì từ năm 1858-
1873?
2. Bài mới:(2p)
Giới thiệu: Sau khi thực dân Pháp chiếm được 6 tỉnh Nam kì, phong trào
kháng chiến của nhân dân Nam kì tiếp tục lên cao. Thực dân Pháp phải tìm cách
đối phó, đến năm 1873 tình hình Nam kì ổn định hơn. Thực dân Pháp mở rộng
xâm lược Bắc kì lần thứ nhất (1873) và buộc triều đình Huế đầu hàng năm 1884.
Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu điều đó
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Kiến thức cần đạt
HOẠT ĐỘNG I (10p)
1. Tình hình Việt Nam trước
khi Pháp đánh Bắc kỳ.
Sau khi chiếm được 3 tỉnh MĐ,
thực dân Pháp có hành động và

âm mưu gì tiếp tục?
Đối với triếu đình Huế sau khi
bị thất bại nhục nhã thì có việc
làm gì?
a. Đối với thực dân Pháp.:
Hs quan sát
a. Đối với thực dân Pháp.:

7

- Pháp tiến hành thiết lập bộ
máy thống trị, vơ vét , cướp
đoạt, mở trường đào tạo tay sai,
xuất bản báo chí…
- Chuẩn bị kế hoạch xâm lược
Căm-pu-chia và miền Tây Nam
kỳ.
b. Đối với triều đình Huế:
- Vơ vét tiền của để phục vụ
cuộc sống xa hoa và bồi
thường chiến phí.
- Kinh tế công-nông-thương
nghiệp bị sa sút
- Binh lực yếu.
- Đàn áp các cuộc khởi nghĩa.
- Chủ trương thương lượng để
chia sẻ quyền thống trị.
Cuộc sống của nhân dân ta ra
sao, có thái độ ntn?
c. Đối với nhân dân:

- Cuộc sống cơ cực.
- Hàng loạt các cuộc khởi
nghĩa của nông dân đã nổ ra.
=> XH Việt Nam khủng hoảng
nghiêm trọng.
Như vậy xã hội VN lâm vào
tình trạng gì?
Hs trả lời
Hs trả lời
Hs trả lời
.
Chuẩn bị xâm lược Căm-pu-
chia và miền Tây, Nam kỳ
b. Đối với triều đình Huế:
- Đàn áp các cuộc khởi nghĩa.
- Chủ trương thương lượng
để chia sẻ quyền thống trị.
c. Đối với nhân dân:
- Cuộc sống cơ cực.
- Nhiều cuộc khởi nghĩa đã
nổ ra.
=> XH Việt Nam khủng
hoảng nghiêm trọng.
HOẠT ĐỘNG II (10p)
2. Thực dân Pháp đánh Bắc kỳ
lần thứ nhất (1873)
Sau khi chiếm được lục tỉnh
Nam kỳ, âm mưu mới của Pháp
là gì?
Thực dân pháp có thái độ hành

động gì để thực hiên âm mưu
đó?
a. Âm mưu của Pháp:
- Lợi dụng việc triều đình Huế
nhờ Pháp đem tàu chiến ra
vùng biển Hạ Long đánh dẹp
“hải phỉ”, cho tên lái buôn
Đuy-puy vào gây rối ở Hà Nội.
- Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-
puy, Pháp cử Gác-ni-ê chỉ huy
200 quân kéo ra Bắc
Trình bày diễn biến của chiến
sự ở Bắc kỳ?
b. Diễn biến:
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa skg trả lời
a. Âm mưu của Pháp:
Lấy cớ giải quyết vụ Đuy-puy,
Pháp cử Gác-ni-ê chỉ huy 200
quân kéo ra Bắc.
b. Diễn biến-kết cục

8

- 20/11/1873, quân Pháp nổ
súng đánh và chiếm thành Hà
Nội.
- 7000 quân của triều đình do
Nguyễn Tri Phương chỉ huy
không cản được giặc, Nguyễn

Tri Phương bị thương. Bị giặc
bắt, ông đã nhịn ăn mà chết.
- Sau đó, Pháp chiếm các tỉnh
Hải Dương, Hưng yên, Ninh
Bình Nam Định.
=> Quân triều đình dù đông
nhưng bất lực hoàn toàn trước
vũ khí của Pháp.
Em có nhận xét gì về Nguyễn
Tri Phương và các tướng lĩnh
của triều đình?
So sánh lực lượng, chúng ta
thấy được quân triều đình thiếu
cái gì mà dẫn đến thua trận
mau như vậy?
Hs dựa skg trả lời
Hs dựa skg trả lời
- 20/11/1873, quân Pháp đánh
thành Hà Nội.
- Pháp chiếm các tỉnh Hải
Dương, Hưng yên, Ninh Bình,
Nam Định.
HOẠT ĐỘNG III (13p)
3. Kháng chiến ở Hà Nội và
các tỉnh đồng bằng Bắc kỳ
(1873-1874)
- Thái độ của nhân dân ở
Hà Nội như thế nào?
- Trình bày diễn biến ở trận
Cầu giấy?

- Qua trận Cầu Giấy, em có
suy nghĩ gì về cuộc kháng
chiến của ta?
- Tinh thần của nhân dân ở
các tỉnh như thế nào?
- Trước tình hình trên, Nhà
Nguyễn có thái độ và hành
động gì?
Thảo luận: 4 phút.
- Tại sao triều đình Huế ký
Hiệp ước Giáp Tuất?
a. Ở Hà Nội:
- Quấy rối, đốt kho đạn.
- Đội nghĩa binh của
viên Chưởng cơ chống
giặc đến người cuối
cùng.
- Tổ chức Nghĩa hội
của người yêu nước
được thành lập.
- 21/12/1873, Gác-ni-ê
đánh ra cầu Giấy bị
quân của Hoàng Tá
Viêm và Lưu Vĩnh Phúc
phục kích, Gác-ni-ê
cùng nhiều sĩ quan, binh
lính bị giết. Quân Pháp
hoang mạng, nhân dân
ta càng hăng hái đánh
giặc.

b. Ở các tỉnh:
- Thái Bình, căn cứ
kháng chiến chống giặc
a. Ở Hà Nội:
- Nhân dân anh dũng đứng lên
kháng chiến.
- 21/12/1873, Pháp thất bại ở
cầu Giấy, Gác-ni-ê cùng nhiều sĩ
quan, binh lính bị giết.
b. Ở các tỉnh: lập các căn cứ
kháng chiến.
- Thái Bình, cha con ông
Nguyễn Mậu kiến
- Nam Định, Phạm Văn Nghị.
c. Hiệp ước Giáp Tuất 1874.
Triều đình ký với Pháp Hiệp ước
Giáp Tuất (15/3/1874):
- Quân Pháp rút khỏi Bắc kỳ.

9

Tích hợp: . Ở Hà Nội:
- Nhân dân anh dũng đứng
lên kháng chiến. Gác ni-e
bị giết. Quân Pháp hoang
mạng, nhân dân ta càng
hăng hái đánh giặc.
Nhưng bản chất nhu nhược
của của triều đình đã kí
Hiệp ước Giap Tuất

do cha con ông Nguyễn
Mậu kiến.
- Nam Định, căn cứ
kháng chiến của Phạm
Văn Nghị.
c. Thái độ của triều
đình.
- Ký với Pháp Hiệp ước
Giấp Tuất (15/3/1874):
+ Quân Pháp rút khỏi
Bắc kỳ.
+ Triều đình chính thức
công nhận 6 tỉnh Nam
kỳ hoàn toàn thuộc
Pháp.
=> Hiệp ước Giấp
Tuất, làm mất một phần
chủ quyền lãnh thổ,
ngoại giao, thương mại
của Việt Nam.
- Triều đình chính thức công
nhận 6 tỉnh Nam kỳ hoàn toàn
thuộc Pháp.
Ngay từ khi mới thành lập triều đình Huế đã đối lập hoàn toàn với nhân dân đến khi Pháp
xâm lược bản chất phản động của Nhà Nguyễn càng lộ rõ nét. Triều đình sẵn sàng chia sẻ
quyền lực với Pháp để cùng thống trị nhân dân ta. Như vậy Nhà Nguyễn sợ nhân dân hơn
sợ giặc. Quả đúng là một tập đoàn bán nước!
3. Củng cố dặn dò: (3p)
4. Dặn dò (2p) Học bài theo câu hỏi sgk, xem phần II của bài, tìm hiểu tại sao
Pháp đánh Bắc kì lần 2, nội dung của điều ước 1883 và điều ước 1884

Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Tiết 38
Bài 25 KHÁNG CHIẾN LAN RỘNG RA TOÀN QUỐC (1873-1874)
II. THỰC DÂN PHÁP ĐÁNH BẮC KÌ LẦN THỨ HAI.

10

NHÂN DÂN BẮC KÌ TIẾP TỤC KHÁNG CHIẾN
TRONG NHỮNG NĂM 1882-1884
I. MỤC TIÊUBÀI HỌC
1. Kiến thức
- Tại sao năm 1882 thực dân Pháp lại đánh Bắc kì lần thứ hai
- Nội dung hiệp ước 1883 và 1884
- Thái độ của nhân dân và triều đình trước hoạ xâm lăng của tư bản Pháp
2. Tư tưởng
- Giáo dục lòng yêu nước, trân trọng chiến tích chống giặc của cha ông, tôn
kính Nguyễn Tri Phương, Hoàng Diệu
- Căm ghét bọn thực dân cướp nước và triều đình phong kiến đầu hàng
3. Kĩ năng : Sử dụng bản đồ, tường thuật
4. Tích hợp: nhận xét về 4 Hiệp ước Triều Nguyễn kí với Pháp
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
GV: Bản đồ hành chính Việt Nam và thành phố Hà Nội, bản đồ thực dân
Pháp đánh Bắc kì lần 2, bản đồ trận Cầu Giấy lần 2
HS: Xem bài học, trả lời câu hỏi.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Bài cũ : 5 phút
Nêu nội dung cơ bản của điều ước 1874?
2. Bài mới: (2 phút)

Giới thiệu: Sau điều ước 1874 phong trào của quần chúng lên mạnh, Pháp
muốn nhanh chống chiếm lấy Bắc kì và toàn quốc nên đánh Bắc kì lần thứ hai và
Thuận An buộc nhà Nguyễn đầu hàng. Chúng ta tìm hiểu kĩ hơn về vấn đề này qua
bài học hôm nay
Hoạt động của GV Hoạt động của
HS
Kiến thức cần đạt
HOẠT ĐỘNG I (10p)
1. Thực dân Pháp
đánh chiếm Bắc kỳ
lần thứ hai (1882)
Nêu tình hình nước ta sau Hiệp ước Giáp
Tuất 1874?
a. Hoàn cảnh lịch sử:
* Tình hình đất nước ta:
- Nhân dân phản đối Hiệp ước 1874.
- Nền kinh tế ngày càng kiệt quệ
- Giặc cướp nổi lên khắp nơi, triều đình
phải cầu cứu cả quân Pháp lẫn quân
Thanh đánh dẹp.
- Các đề nghị cải cách, duy tân đều bị
khước từ.
=> Tình hình rối loạn cực độ.
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
a. Hoàn cảnh lịch sử:
* Tình hình đất nước
ta:
- Nhân dân phản đối
Hiệp ước 1874.

- Nền kinh tế ngày càng
kiệt quệ
- Giặc cướp nổi lên
khắp nơi.
- Các đề nghị cải cách,
duy tân đều bị khước
từ.

11

Tại sao triều đình lại không chịu cải
cách? (nền kinh tế thuần nông, sợ mất
quyền thống trị, sợ nhân dân hơn sợ giặc
=> bản chất phản động của triều
Nguyễn)
Nêu âm mưu của Pháp?
* Âm mưu của Pháp:
- Pháp rất cần nguồn tài nguyên khoáng
sản ở Bắc kỳ, quyết tâm chiếm.
- Lấy cớ triều đình Huế vi phạm Hiệp ước
1874, tiếp tục giao thiệp với Nhà Thanh,
Pháp đem quân xâm lược Bắc kỳ lần thứ
2.
Trình bày diễn biến Pháp xâm lược Bắc
kỳ lần thứ 2?
b. Diễn biến:
- 3/4/1882, quân Pháp do Ri-vi-e chỉ huy
đã kéo ra Hà Nội khiêu khích.
- 25/4/1882, Ri-vi-e gửi tối hậu thư cho
Tổng đốc thành Hà Nội là Hoàng Diệu

buộc phải nộp thành. Không đợi trả lời,
Pháp mở cuộc tấn công và chiếm thành
Hà Nội, cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt từ
sáng đến trưa. Hoàng Diệu phải thắt cổ tự
vẫn.
- Triều đình vội vã cầu cứu quân Thanh
và cho người thương thuyết với Pháp;
đồng thời ra lệnh rút quân ta lên mạn
ngược.
- Pháp nhanh chóng chiếm Hòn Gai, Nam
Định …
Nêu thái độ và hành động của triều đình?
Thừa cơ, Pháp làm gì?
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
* Âm mưu của Pháp:
- Pháp rất cần nguồn tài
nguyên khoáng sản ở
Bắc kỳ.
- Lấy cớ triều đình Huế
vi phạm Hiệp ước 1874,
Pháp xâm lược Bắc kỳ
lần thứ 2.
b. Diễn biến:
- 3/4/1882, quân Pháp
do Ri-vi-e chỉ huy đã

kéo ra Hà Nội.
- 25/4/1882, Ri-vi-e mở
cuộc tấn công và chiếm
Hà Nội.
- Triều đình cầu cứu
quân Thanh và thương
thuyết với Pháp; đồng
thời ra lệnh rút quân.
HOẠT ĐỘNG II (10p)
2. Nhân dân Bắc kỳ
tiếp tục kháng Pháp.
Nhân dân Bắc kỳ phản kháng như thế nào?
- Ở Hà Nội: nhân dân tự tay đốt nhà tạo
bức tường lửa chặn bước tiến của giặc.
Hs dựa sgk trả
lời
- Ở Hà Nội: nhân dân tự
tay đốt nhà, đào hào đắp
lũy chống giặc.

12

Đào hào đắp lũy chống giặc, bất chấp lệnh
giải tán của triều đình.
- Tại các địa phương khác: nhân dân tích
cực đắp đập, cắm kè trên sông, làm hầm
chông, cạm bẫy để chặn bước tiến của
giặc.
Em hãy thuật lại Chiến thắng Cầu Giấy lần
thứ 2 của nhân dân miền Bắc?

- 19/5/1883, quân ta giành thắng lợi ở Cầu
Giấy lần thứ hai, Ri-vi-e bị giết tại trận
Sau trận cầu Giấy, thái độ của quân Pháp
ntn?
- Chiến thắng Cầu Giấy, làm cho quân
Pháp hoang mang, chúng định bỏ chạy
nhưng triều đình Huế lại chủ trương
thương lượng, hy vọng Pháp sẽ rút quân.
- 7/1883, vua Tự Đức chết, triều đình lục
đục, Pháp đem thêm quân đánh vào Thuận
An, cửa ngõ Kinh thành Hu
Triều đình Huế lại có những tính toán gì?
Trước tình hình trên, Pháp có âm mưu gì
tiếp theo?
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
- Tại các địa phương
khác: nhân dân đắp
đập, cắm kè, làm hầm
chông, cạm bẫy để chặn
bước tiến của giặc.
- 19/5/1883, quân dân ta
giành thắng lợi ở Cầu
Giấy lần thứ hai, Ri-vi-e
bị giết tại trận.
- Triều đình Huế thương

lượng với Pháp.
- 7/1883, vua Tự Đức
chết.
HOẠT ĐỘNG III (13p)
3. Hiệp ước Pa-tơ-nốt.
Nhà nước phong kiến
Việt Nam sụp đổ
(1884)
Pháp làm gì khi Vua Tự Đức chết?
Triều đình tiếp tục làm gì?
- Chiều 18/8/1883, Pháp bắt đầu tấn công
vào Thuận An, đến 20/8/ Pháp đổ bộ lên
khu vực này
Nêu nội dung của Hiệp ước Hác-măng
- 25/8/1883, triều đình ký với Pháp Hiệp
ước Hác Măng: Thừa nhận quyền bảo hộ
của Pháp ở Trung kỳ và Bắc kỳ.
Thái độ của các quan lại triều Nguyễn ntn?
- Nhiều sĩ phu, văn thân, quan lại ở địa
phương phản đối lệnh bãi binh … là cơ sở
để phái chủ chiến mạnh tay hành động.
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
- Chiều 18/8/1883, Pháp
tấn công vào Thuận An.
- 25/8/1883, triều đình

ký với Pháp Hiệp ước
Hác Măng: Thừa nhận
quyền bảo hộ của Pháp
ở Trung kỳ và Bắc kỳ.
- Nhiều sĩ phu, văn
thân, quan lại ở địa
phương phản đối lệnh
bãi binh.

13

Để xoa dịu sự phẫn nộ của quan lại, Pháp
làm gì?
Hiệp ước Hác-măng có nội dung ntn? -
6/6/1884, buộc triều đình Huế ký Hiệp
ước Pa-tơ-nốt. Với Hiệp ước này, nhà
nước phong kiến Nguyễn với tư cách một
quốc gia độc lập hoàn toàn sụp đổ, thay
vào đó là chế độ thuộc địa nửa phong kiến.
- Sau Hiệp ước Hác – măng, Pháp chiếm
các tỉnh ở Bắc kỳ: Bắc ninh, Tuyên
Quang, Thái Nguyên …
Em có nhận xét gì về hai Hiệp ước trên?
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
- 6/6/1884, triều đình
Huế ký Hiệp ước Pa-tơ-
nốt.

=> Nước ta là chế độ
thuộc địa nửa phong
kiến.
Tích hợp: Ký 4 hiệp ước với Pháp là sự đầu hàng từng bước của triều đình Huế. Tập
đoàn phong kiến này không thể phát huy sức mạnh dân tộc để bảo vệ nền độc lập thiêng
liêng mà cha ông ta đã gìn giữ, xây dựng. Thật là “chặt hết trúc Lam sơn cũng không
ghi hết tội; lấy hết nước Đông Hải không rửa hết nỗi nhục mất nước”! Tôi danh ấy, thủ
phạm chính là Tự Đức hèn yếu.
3. Củng cố dặn dò: (3p)
1. Nêu nội dung chủ yếu của Hiệp ước Hắc măng và Hiệp ước Pa tơ nốt
2. Tại sao nói từ năm 1858-1884 là quá trình triều đình Huế đầu hàng từng
bước đến đầu hàng toàn bộ trước quân xâm lược?
4 Dặn dò: (2p) Học bài theo câu hỏi sgk, xem bài 26
- Nêu nguyên nhân vụ binh biến của phái kháng chiến tại kinh thành Huế
- Khái quát phong trào Cần Vương
Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Tiết 39
Bài 26 PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX
I. CUỘC PHẢN CÔNG CỦA PHÁI KHÁNG CHIẾN TẠI KINH THÀNH
HUẾ, VUA HÀM NGHI RA "CHIẾU CẦN VƯƠNG"

14

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- Nguyên nhân và diễn biến vụ biến kinh thành Huế 5-7-1885, đó là sự kiện
mở đầu phong trào Càn Vương chống Pháp cuối thế kỷ XIX

- Những nét khái quát của phong trào Cần Vương
- Vai trò của văn thân sĩ phu trong phong trào Cần Vương
2. Tư tưởng
- Giáo dục lòng yêu nước, tự hào dân tộc
- Trân trọng và biết ơn những văn thân sĩ phu yêu nước đã hy sinh cho độc
lập dân tộc
3. Kĩ năng: Sử dụng bản đồ, tường thuật các cuộc khởi nghĩa.
4. Tích hơp: chiếu Cần Vương
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
GV: Lược đồ vụ binh biến kinh thành Huế, chân dung vua Hàm Nghi, tư liệu
địa phương
HS: Xem trước bài, trả lời câu hỏi
III.TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Bài cũ: (15 p)
A. Phần trắc nghiệm:
Nối các sự kiện và thời gian trong bài 25- Kháng chiến lan rộng ra toàn quốc
1873-1884?
A – Sự kiện B – Thời gian
1 Quân Pháp nổ súng đánh thành Hà Nội lần thứ
nhất.
a 25/8/1883
2 Ri-vi-e gửi tối hậu thư cho Tổng đốc Hoàng
Diệu.
b 15/3/1874
3 Quân Pháp đánh ra Cầu Giấy lần thứ nhất. c 25/4/1882
4 Quân Pháp đánh ra Cầu Giấy lần thứ hai. d 20/11/1873
5 Hiệp ước Giấp Tuất e 19/5/1883
6 Hiệp ước Hác-măng f 21/12/1873
g 18/8/1883
1+ 2+ 3+ 4+ 5+ 6+

B. Phần tự luận:
Câu hỏi1: Âm mưu và thủ đoạn của thực dân Pháp trong việc đánh chiếm Bắc
kỳ lần thứ nhất và lần thứ hai có gì giống và khác nhau? 2đ
Câu hỏi2: Nêu nội dung Hiệp ước Hác-măng 1883? 5đ
2. Bài mới: (2p)
Giới thiệu: Sau điều ước Pa-tơ-nốt, triều Nguyễn chính thức đầu hàng
giặc, nhưng phong trào chống Pháp vẫn phát triển mạnh khắp Bắc, Trung kì với
hình thức Cần Vương- "phò vua, giúp nước" mà chỗ đựa chủ yếu là phe chủ chiến
trong triều, đứng đầu là Tôn Thất Thuyết, phe chủ chiến đã tiến hành phản công
tại kinh thành Huế, Vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần vương mở đầu cho phong trào
Cần vương cuối thế kỉ XIX. Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu vấn đề đó
Hoạt động của GV Hoạt động của Kiến thức cần đạt

15

HS
HOẠT ĐỘNG I (10p)
1. Cuộc phản công quân Pháp
của phái chủ chiến ở Huế,
tháng 7 năm 1885.
Nêu nguyên nhân dẫn đến Cuộc
phản công quân Pháp của phái
chủ chiến ở Huế, tháng 7 năm
1885?
Thái độ của pháp ntn?
a. Nguyên nhân.
- Sau hiệp ước 1883 và 1884,
phe chủ chiến trong triều đình
nuôi hy vọng giành lại chủ quyền
từ tay Pháp.

- Pháp lo sợ tìm cách bắt cóc
những người cầm đầu.
Trình bày diễn biến Cuộc phản
công quân Pháp của phái chủ
chiến ở Huế, tháng 7 năm 1885?
b. Diễn biến – kết quả.
- Đêm 4 - rạng 5/ 7/1885, Tôn
Thất Thuyết hạ lệnh tấn công
quân Pháp ở đồn Mang Cá và
Toà Khâm sứ.
- Nhờ có ưu thế về vũ khí, quân
Pháp nhanh chóng chiếm kinh
thành Huế.
- Chúng tàn sát, cướp bóc hết sức
dã man.
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
Hs dựa sgk trả lời
a. Nguyên nhân.
- Sau hiệp ước 1883 và 1884,
phe chủ chiến nuôi hy vọng
giành lại chủ quyền từ tay
Pháp.
b. Diễn biến – kết quả.
- 4 - 5/ 7/1885, Tôn Thất
Thuyết hạ lệnh tấn công quân
Pháp ở đồn Mang Cá và Toà
Khâm sứ.
- Nhờ có ưu thế về vũ khí,

quân Pháp nhanh chóng chiếm
kinh thành Huế.
HOẠT ĐỘNG II (15p)
2. Phong trào Cần vương
bùng nổ và lan rộng.
Tại sao Tôn Thất Thuyết lại nhân
danh nhà vua xuống chiếu Cần
vương?
Hs dựa sgk trả lời - Tôn Thất Thuyết
đưa vua Hàm Nghi chạy ra Tân Sở
(Quảng Trị), ngày 13/7/1885, ông
nhân danh nhà vua xuống chiếu Cần
vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu và
nhân dân đứng lên giúp vua cứu
nước.
Em hiểu như thế nào về cụm từ Cần
vương?
- Phong trào yêu nước chống Pháp
dưới ngọn cờ Cần vương diễn ra sôi
nổi từ 1885 đến cuối thế kỷ XIX.
Phong trào Cần vương chia làm mấy
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả
lời
- Chiếu Cần vương:
+ Tôn Thất Thuyết đưa vua
Hàm Nghi chạy ra Tân Sở

(Quảng Trị).
+ 13/7/1885, ông nhân danh
nhà vua xuống chiếu Cần
vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu
và nhân dân đứng lên giúp vua
cứu nước.

16

giai đoạn? Đó là giai đoạn nào?
- Diễn biến của phong trào có thể
chia làm hai giai đoạn:
* Giai đoạn 1: (1885-1888)
- Cuối 1886, Tôn Thất Thuyết sang
Trung Quốc cầu viện.
- 11/1888, Pháp bắt vua Hàm Nghi
đi đày sang An-giê-ri.
* Giai đoạn 2: (1888-1896) phong
trào quy tụ những cuộc khởi nghĩa
lớn, có quy mô, trình độ tổ chức cao
hơn, tập trung ở các tỉnh Bắc Trung
kỳ và Bắc kỳ.
Tại sao Tôn Thất Thuyết sang Trung
Quốc cầu viện?
Em thử dự đoán kết quả của việc
làm trên của Tôn Thất Thuyết? Vì
sao có kết quả như vậy?
Hs dựa sgk trả
lời
Hs dựa sgk trả

lời
Hs dựa sgk trả
lời
- Diễn biến:
* Giai đoạn 1: (1885-1888)
* Giai đoạn 2: (1888-1896)
=> Phong trào quy tụ những
cuộc khởi nghĩa lớn, có quy
mô, trình độ tổ chức cao, ở Bắc
Trung kỳ và Bắc kỳ.
Tích hợp : Khâm phục thay cái tinh thần yêu nước của cụ Tôn Thất Thuyết! Đáng
khen thay cái lòng vì dân của vua Hàm Nghi! Nhưng trồng làm chi cái cây gỗ mục?
Làm được gì khi kẻ thù thì to lớn mà sức lực của bản thân đã già cỗi, lỗi thời. Cái triều
Nguyễn như ngọn đèn dầu le lói trước mùa đông ảm đạm. Nó không còn là điểm tựa
cho một xã hội đang trên đà xuống dốc.
3. Củng cố : (3p)
4. Dặn dò:(2p) Học bài theo câu hỏi sgk, xem trước phần II tìm những nét
giống và khác nhau giữa các cuộc khởi nghĩa lớn trong phong trào Cần vương
Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Tiết 40
Bài 26: PHONG TRÀO KHÁNG CHIẾN CHỐNG PHÁP
TRONG NHỮNG NĂM CUỐI THẾ KỶ XIX
II. NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN
TRONG PHONG TRÀO CẦN VƯƠNG

17

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức
-Đây là giai đoạn phong trào cần vương qui tụ lại thành những cuộc khởi
nghĩa lớn: Ba Đình, Bãi Sậy, Hương Khê
-Các cuộc khởi nghĩa này đều do văn thân sĩ phu lãnh đạo
-Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại do ngọn cờ Cần vương không đáp ứng yêu
cầu khách quan của lịch sử và nguyện vọng của quần chúng
2. Tư tưởng
-Truyền thống yêu nước, đánh giặc của dân tộc
-Trân trọng và kính yêu những anh hùng dân tộc hi sinh vì nghĩa lớn
3. Kĩ năng: Sử dụng bản đồ, phân tích các sự kiện, đánh giá các sự kiện lịch
sử
4. Tích hơp: Nơi diễn ra cuộc khởi nghĩa Hương Sơn
II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ
GV: Bản đồ phong trào Cần vương, các cuộc khởi nghĩa Ba Đình, Bãi Sậy,
Hương Khê
HS: Học bài, trả lời câu hỏi sgk
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Bài cũ( 5p)
- Trình bày cuộc khởi nghĩa ở kinh thành Huế 1885?
- Vì sao có phong trào cần vương?
2. Bài mới: (2P)
Giới thiệu: Phong trào Cần vương bùng nổ sau vụ biến kinh thành Huế,
vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần vương, phong trào phát triển sôi nổi khắp Bắc, Trung
kì. Sau khi vua bị bắt, phong trào qui tụ lại thành những cuộc khởi nghĩa lớn: Ba
Đình, Bãi Sậy, Hương Khê. Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu giai đoạn 2 của
phong trào Cần vương.
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Kiến thức cần đạt
HOẠT ĐỘNG I (không dạy) gv hướng dẫn hs vê đọc
1. Khởi nghĩa Ba Đình
1886 - 1887

HOẠT ĐỘNG II (không dạy)
2. Khởi nghiã Bãi Sậy 1882
- 1892
.
HOẠT ĐỘNG III (23 p)
3. Khởi nghĩa Hương Khê
1885 - 1895
Gv yêu cầu hs đọc SGK
Nêu địa bàn hoạt động của nghia
quân Hương Khê?
- Địa bàn hoạt động thuộc huyện
Hương Khê và Hương Sơn,
thuộc tỉnh Hà Tĩnh, sau đó lan
rộng ra nhiều tỉnh khác
HS đọc SGK
Hs dựa SGK trả lời
- Địa bàn hoạt động thuộc
Hương Khê và Hương Sơn-
Hà Tĩnh.

18

Lãnh đạo phong trào là ai?
lãnh đạo là Phan Đình Phùng,
Cao Thắng.
Trình bày cuộc chiến đấu của
nghĩa quân Hương Khê?
- Từ năm 1885 – đến năm 1889,
nghĩa quân xây dựng lực lượng,
luyện tập quân đội, rèn đúc vũ

khí.
- Từ năm 1889 đến năm 1895,
khởi nghĩa bước vào giai đoạn
quyết liệt, đẩy lùi được nhiều
cuộc càn quét của địch. Sau khi
Phan Đình Phùng hy sinh, cuộc
khởi nghĩa dần dần tan rã.
Nguyên nhân dẫn đến phong trào
bị thất bại?
- Mặc dù bị thất bại nhưng cuộc
khởi nghĩa Hương Khê là cuộc
khởi nghĩa lớn, tiêu biểu, có quy
mô lớn nhất, trình độ tổ chức cao
và chiến đấu bèn bỉ.
- Sau cuộc khở nghĩa Hương
Khê, phong trào yêu nước dưới
ngọn cờ Cần vương, chịu ảnh
hưởng của hệ tư tưởng phong
kiến đã hoàn toàn thất bại. Phong
trào cứu nước chuyển sang một
giai đoạn mới
Thảo luận: 3 phút
Tại sao nói: khởi nghĩa Hương
Khê có quy mô lớn, trình độ tổ
chức cao và chiến đấu bền bỉ
hơn cả?
Gv nhận xét
Hs dựa SGK trả lời
Hs dựa SGK trả lời
Hs dựa SGK trả lời

Các nhóm thảo luận
Dại diện nhóm trình
bày
- Lãnh đạo là Phan Đình
Phùng, Cao Thắng.
- Từ năm 1885 – 1889,
nghĩa quân xây dựng lực
lượng.
- Từ năm 1889 - 1895, đẩy
lùi được nhiều cuộc càn
quét của địch.
- Cuộc khởi nghĩa Hương
Khê có quy mô lớn, trình độ
tổ chức cao và chiến đấu
bền bỉ.
=> Phong trào cứu nước
chuyển sang một giai đoạn
mới
HOẠT ĐỘNG IV (10 p) 4. Làm bài tập sách giáo
khoa
Gv hướng dẫn hs làm bài tập sgk
Gv hưởng dẫn hs so sánh cuộc
khởi nghĩa Hương Khê với cuộc
khởi nghĩa cùng thời
- thời gian
- người lãnh đạo
- diễn biến
Hs làm bài tập sgk
Hs so sánh


19

- mục tiêu đấu tranh
- kết quả
3. Củng cố: (3p)
Tại sao nói: Cuộc khởi nghĩa Hương Khê là tiêu biêu nhất trong phong trào Cần
Vương?
Em có nhận xét gì về phong trào vũ trang chống Pháp cuối thế kỉ XIX?
4. Dặn dò : ( 2p) Học bài theo câu hỏi sgk, chuẩn bị bài mới
Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Tiết 41
BÀI 27:
KHỞI NGHĨA YÊN THẾ VÀ PHONG TRÀO CHỐNG PHÁP CỦA
ĐỒNG BÀO MIỀN NÚI CUỐI THẾ KỈ XIX
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức.
- Biết được nguyên nhân, trình bày diễn biến theo lược đồ và kết quả, ý nghĩa của
cuộc khởi nghĩa Yên Thế.

20

2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ.
- Giáo dục lòng yêu nước đánh giặc của dân tộc. trân trọng và kính yêu những anh
hùng dân tộc hi sinh vì nghĩa lớn.
3. Kĩ năng.
- Sử dụng bản đồ, phân tích, tổng hợp, đánh giá nhân vật lịch sử.
4. Tích hợp:
Khởi nghĩa Yên Thế diễn ra như thế nào? ở đâu?

II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ.
- Thầy: lược đồ phong trào khởi nghĩa nông dân Yên Thế.
- Trò: sưu tầm tài liệu.
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC.
1. Kiểm tra bài cũ. (5P)
Trình bày diễn biến, ý nghĩa cuộc khởi nghĩa Hương Khê ?
2.Bài mới: (2P)
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Kiến thức cần đạt
HĐ 1: Nguyên nhân (8p)
? Trình bày nguyên
nhân bùng nổ của cuộc
khởi nghĩa Yên Thế ? - Suy nghĩ, trả lời
I. Khởi nghĩa Yên Thế
1. Nguyên nhân
- Kinh tế nông nghiệp
sa sút, đời sống nông
dân Bắc Kì vô cùng khó
khăn họ sẵn sàng nổi
dậy đấu tranh bảo vệ
cuộc sống của mình.
- Pháp thi hành chính
sách bình định, nhân
dân Yên Thế đã đứng
dậy đấu tranh.
HĐ 2 (10) : Diễn biến (hướng dẫn hs lập bảng thống kê)
? Cuộc khởi nghĩa Yên
Thế gồm mấy giai
đoạn ?
? Trình bày diễn biến
giai đoạn 1 ?

? Giai đoạn 2 có diễn
biến như thế nào ?
? Diễn biến giai đoạn 3
ra sao ?
- Trả lời, nhận xét, bổ
sung
- Suy nghĩ, trả lời
- Trình bày
- Suy nghĩ, trả lời
2. Diễn biến
- Giai đoạn 1: (1884 –
1892)
+ Nhiều toán nghĩa
quân hoạt động riêng rẽ
dưới sự chỉ huy của thủ
lĩnh Đề Nắm.
- Giai đoạn 2: (1893 –
1908)
+ Nghĩa quân vừa xây
dựng vừa chiến đấu
dưới sự chỉ huy của thủ
lĩnh Đề Thám.
- Giai đoạn 3: (1909 –
1913)
+ Pháp tập trung lực
lượng tấn công Yên Thế

21

Tích hợp:

Khởi nghĩa Yên Thế
diễn ra như thế nào? ở
đâu?
Yên thế ở phía tây Bắc
Giang, địa hình hiểm trở,
là một cuộc khởi nghĩa
kéo dài 30 năm
, lực lượng nghĩa quân
hao mòn Ngày 10 – 2
– 1913, Đề Thám bị sát
hại nghĩa quân tan rã.
HĐ 3 (15p): Nguyên nhân thất bại, ý nghĩa
? Vì sao cuộc khởi
nghĩa Yên Bái bị thất
bại ?
? Tuy thất bại nhưng
cuộc khởi nghĩa Yên
Bái có ý nghĩa như thế
nào ?
GV phân tích thêm
- Suy nghĩ, trả lời
- Trả lời, nhận xét, bổ
sung
- Ghi nhớ
3. Nguyên nhân thất
bại, ý nghĩa
- Nguyên nhân thất bại:
+ Do Pháp lúc này còn
mạnh, câu kết với
phong kiến lực lượng

nghĩa quân còn mỏng và
yếu. Cách thức tổ chức
và lãnh đạo còn nhiều
hạn chế
- Ý nghĩa:
+ Cuộc khởi nghĩa thể
hiện tinh thần yêu nước
chống Pháp của giai cấp
nông dân. Góp phần
làm chậm quá trình bình
định của Pháp.
3. Củng cố bài học (3p)
- Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Yên Thế theo lược đồ
4. Hướng dẫn về nhà : (2p)
- Học bài.
- Chuẩn bị bài ôn tập.
Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
TIẾT 42
Bài 28
TRÀO LƯU CẢI CÁCH DUY TÂN Ở VIỆT NAM NỬA
CUỐI THẾ KỶ XIX
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức.

22

- HS nắm được những nét chính về phong trào đòi cải cách kinh tế, Xã hội Việt
Nam nửa cuối thế kỉ XIX.

- Hiểu rõ một số nhân vật tiêu biểu của phong trào cải cách Duy tân và những
nguyên nhân chủ yếu cho các đề nghị cải cách không thực hiện được
2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ.
- Nhận thức đây là 1 hiện tượng mới trong lịch sử. Khâm phục lòng dũng cảm,
cương trực, thẳng thắn của các nhà Duy tân.
3. Kĩ năng.
- Phân tích, đánh giá, nhận định một vấn đề lịch sử, liên hệ giữa lí luận và thực
tiễn.
II. CHUẨN BỊ.
- Thầy: tư liệu về các đề nghị cải cách.
- Trò: sưu tầm tài liệu.
III. TIẾN TRÌNH TIẾT DẠY.
1. Kiểm tra bài cũ. (5P)
Kiểm tra bài tập về nhà của HS.
2.Bài mới: (2P) giới thiệu bài
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Kiến thức cần đạt
HĐ 1: Tình hình Việt Nam nửa cuối thế kỉ XIX. (10p)
Yêu cầu HS nghiên cứu
mục 1- SGK-134
? Nêu những nét chính
về tình hình kinh tế,
chính trị, xã hội Việt
Nam giữa thế kỉ XIX ?
- Yêu cầu HS đọc chữ
nhỏ- sgk 134.
? Nêu một số cuộc khởi
nghĩa tiêu biểu ?
? Vì sao nhân dân khởi
nghĩa ?
? Hoàn cảnh đó đặt ra

yêu cầu gì ?
Nghiên cứu SGK.
- Trả lời.
- Đọc SGK.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Trả lời.
I. Tình hình Việt Nam nửa
cuối thế kỉ XIX.
- Chính trị:
+ Triều Huế thi hành chính sách
đối nội, đối ngoại lạc hậu.
+ Bộ máy chính quyền từ trung
ương đến địa phương mục
ruỗng.
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp, thủ công
nghiệp, thương nghiệp: đình trệ.
+ Tài chính: kiệt quệ.
- Xã hội:
+ Mâu thuẫn giai cấp, dân tộc
gay gắt.
+ Nhân dân đói khổ.
+ Khởi nghĩa nổ ra nhiều nơi.
-> Cải cách Duy Tân ra đời.
HĐ 2: Những đề nghị cải cách ở Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ XIX (13 p)
- Yêu cầu HS đọc mục
2.
? Vì sao các quan lại, sĩ
phu đưa ra những đề

- Đọc SGK.
+ Đất nước khủng hoảng,
xuất phát từ lòng yêu
nước thương dân.
II. Những đề nghị cải cách ở
Việt Nam vào nửa cuối thế kỉ
XIX
* Nguyên nhân: đất nước ngày
càng nguy khốn, các sĩ phu yêu

23

nghị cải cách ?
? Khi đưa ra những cải
cách, họ đã gặp phải
những khó khăn gì ?
? Nội dung những đề
nghị cải cách là gì ?
? Kể tên những sĩ phu
tiêu biểu trong phong
trào cải cách nửa cuối thế
kỉ XIX ?
? Nội dung chính trong
những đề nghị cải cách
của họ là gì ?
- Yêu cầu HS thảo luận
nhóm bàn.
Kết luận và đưa ra đáp
án.
+ Luật lệ hà khắc, sự

nghi kị.
- Trả lời.
- Trả lời.
- Thảo luận nhóm bàn,
- Trình bày, bổ sung.
- Chú ý.
nước và 1 số quan lại đã đề
xướng cải cách.
* Nội dung cải cách: đổi mới
trong mọi lĩnh vực: nội trị,
ngoại giao, kinh tế, văn hoá.
* Một số đề nghị cải cách tiêu
biểu: (SGK – 135)
HĐ 3: Kết cục của các đề nghị cải cách. (10p)
- Yêu cầu HS nghiên cứu
mục 3
? Những cải cách của
những sĩ phu yêu nước
có những điểm tiến bộ
nào ?
? Hạn chế của những cải
cách đó là gì ?
? Kết quả của những cải
cách đó là gì ?
? Vì sao không thực hiện
được ?
- Thực hiện
- Dám đi ngược lại với
những suy nghĩ và hành
động của vua quan nhà

Nguyễn.
- Không hợp thời thế,
dập khuôn.
- Ko thực hiện được.
- Triều đình Nguyễn bảo
thủ, lạc hậu……
III. Kết cục của các đề nghị
cải cách.
* Ưu điểm: các đề nghị cải cách
đều nhằm canh tân đất nước,
đáp ứng nhu cầu….
* Hạn chế: cải cách còn rời rạc,
lẻ tẻ, chưa giải quyết được
những mâu thuẫn xh.
* Kết quả: cải cách không thực
hiện được. góp phần cho sự ra
đời phong trào duy tân ở Việt
Nam đầu thế kỉ
3. Củng cố bài học : (3p)
+ Tình hình Việt Nam cuối thế kỉ XIX ?
Đáp án:
- Chính trị:
+ Triều Huế thi hành chính sách đối nội, đối ngoại lạc hậu.
+ Bộ máy chính quyền từ trung ương đến địa phương mục ruỗng.
- Kinh tế:
+ Nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp: đình trệ.
+ Tài chính: kiệt quệ.

24


- Xã hội:
+ Mâu thuẫn giai cấp, dân tộc gay gắt.
+ Nhân dân đói khổ.
+ Khởi nghĩa nổ ra nhiều nơi.
4. Hướng dẫn về nhà :(2p)
- Học bài.
- Chuẩn bị giờ sau kiểm tra 45 phút: ôn lại các bài đã học
Ngày soạn:
Lớp 8B Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
Lớp 8C Tiết(tkb) Ngày dạy Sĩ số vắng
TIẾT 43
LÀM BÀI TẬP LỊCH SỬ
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức.
- HS nắm được cách vẽ và vẽ được lược đồ “căn cứ Yên Thế”.
- HS lập bảng thống kê các sự kiện lịch sử của giai đoạn lịch sử.
2. Tư tưởng, tình cảm, thái độ.

25

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×