nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản lưu động tại công ty trách nhiệm hữu hạn sản xuất kinh doanh thương mại minh hà

B GIÁO D

O

IH
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

NÂNG CAO HI U QU S D NG TÀI S N
NG T I CÔNG TY TRÁCH NHI M
H U H N S N XU T KINH DOANH
I MINH HÀ

SINH VIÊN TH C HI N

C LINH

MÃ SINH VIÊN

: A18501

CHUYÊN NGÀNH

: TÀI CHÍNH

HÀ N I

2014

B GIÁO D

O

IH
---o0o---

KHÓA LU N T T NGHI P

TÀI:

NÂNG CAO HI U QU S D NG TÀI S N
NG T I CÔNG TY TRÁCH NHI M
H U H N S N XU T KINH DOANH
I MINH HÀ

ng d n : TS. Nguy n Th Minh Hu
Sinh viên th c t p

c Linh

Mã sinh viên

: A18501

Chuyên ngành

: Tài chính

HÀ N I - 2014

Thang Long University Library


L IC

s

Trong q trình th c hi n và hồn thành khóa lu n t t nghi
ng viên t r t nhi u phía.

c

c tiên, em xin g i l i c
ct
khóa lu n t t nghi p TS. Nguy n Th Minh Hu
b ot
em trong su t th i gian nghiên c u và th c hi n khóa lu n.
thành t i các th

n thơng qua khóa lu n này g i l i c
ng d y t
ih

nhi t tình và tâm huy
mang l i cho sinh viên nh ng ki n th
có m t n n t ng v chun ngành c a mình.
Bên c n

il ic
phịng k tốn c a Cơng ty TNHH s n xu
cung c p s li

ng d n
ng d n

i luôn

chúng em có th

i các cơ, chú, anh, ch

c bi t là
và

em có th hồn thành khóa lu n c a mình.
Em xin chân thành c
Sinh viên th c hi n

c Linh


L

tr c

n t t nghi p này là do t b n thân th c hi n, có s h
ng d n và khơng sao chép các cơng trình nghiên c u c
i

khác. Các d li u thông tin th c p s d ng trong Khóa lu n là có ngu n g
trích d n rõ ràng.
Tơi xin ch u hoàn toàn trách nhi m v l

Hà N
Sinh viên

c Linh

Thang Long University Library

c


M CL C

CÁC V

N V HI U QU

S

D NG TÀI S

NG C A DOANH NGHI P ...................................................................................1
1.1. Khái quát v doanh nghi p ....................................................................................1
1.1.1. Khái ni m và phân lo i doanh nghi p.................................................................1
1.1.2. Các ho

n c a doanh nghi p ............................................................ 3

1.2. Hi u qu s d ng tài s
1.2.1. Tài s

ng c a doanh nghi p ........................................6

ng trong doanh nghi p .................................................................6

1.2.2.Hi u qu s d ng tài s
1.3. Các nhân t

ng ......................................................................9

ng t i hi u qu s d ng tài s

ng c a doanh nghi p ...................14

1.3.1. Các nhân t ch quan ........................................................................................14
1.3.2. Các nhân t khách quan ....................................................................................21
TH C TR NG HI U QU S

D NG TÀI S

NG C A

CÔNG TY TNHH S N XU T KDTM MINH HÀ..................................................23
2.1. Khái quát v công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ...................................23
2.1.1.
2.1.2.

c quá trình phát tri n c a công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ..23
u t ch c

nhân s c a công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ......24

2.1.3. K t qu ho
ng kinh doanh t i Công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà
n 2011 2013 ...................................................................................................26
2.2. Th c tr ng hi u qu s d ng tài s

ng t i công ty TNHH s n xu t

KDTM Minh Hà ..........................................................................................................35
2.2.1. Th c tr ng tài s
2.2.2. M t s ch

ng t i công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ....35
u qu s d ng tài s

ng t i công ty TNHH

s n xu t KDTM Minh Hà ............................................................................................ 39
2.3.

c tr ng hi u qu s d ng tài s

ng c a công ty TNHH..41

2.3.1. K t qu .................................................................................................................41

2.3.2. H n ch và nguyên nhân ...................................................................................42
GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU

S

D NG TÀI S

NG T I CÔNG TY TNHH S N XU T KDTM MINH HÀ ............................ 48
3.1.

ng nâng cao hi u qu s d ng tài s

ng t i công ty TNHH .48

3.1.1.

ng phát tri n công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ..................48

3.1.2.

m nâng cao hi u qu s d ng v

ng c a công ty TNHH .....50


3.2. Gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s
3.2.1. Qu n lý ti n và các kho

a công ty TNHH ...51
n ....................................................51

3.2.2. Qu n lý hàng t n kho ......................................................................................... 52
3.2.3. Qu n lý các kho n phái thu ...............................................................................55
3.2.4. M t s gi i pháp khác......................................................................................... 57
3.3. Ki n ngh ...............................................................................................................58
3.3.1. Ki n ngh v i Chính Ph ...................................................................................58
3.3.2. Ki n ngh v i các t ch c tín d ng ....................................................................58
3.3.3. Ki n ngh v i T ng công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà ........................59

Thang Long University Library


DANH M C VI T T T

Kí hi u vi t t t
BCTC

Báo cáo tài chính

BQ

Bình qn

HTK

Hàng t n kho

KDTM

i

SXKD

S n xu t kinh doanh

TNHH

Trách nhi m h u h n
Tài s

ng

Tài s

ng bình quân


DANH M C B NG BI U
B ng 2.1.

2011 -

2013 ............................................................................................................................... 33
B ng 2.2. Kh
B ng 2.3. T

i c a Công ty TNHH SXKD TM Minh Hà ................34
luân chuy n tài s

ng ........................................................39

B ng 2.4. M t s ch

qu n lý tài s

B

ng ..................40

a Công ty TNHH s n xu t KDTM ..................43

B ng 2.6. So sánh v kh
Minh Hà và Công ty C ph n d ch v

a Công ty TNHH s n xu t KDTM
u hịa khơng khí Vi t-Nh
n

2011 2013 ...................................................................................................................44
B ng 2.7. So sánh chênh l ch gi a doanh thu và l i nhu n rịng c a Cơng ty
TNHH s n xu t KDTM Minh Hà và Công ty C ph n d ch v
u hịa khơng khí
Vi t-Nh

n 2011

2013................................................................................44

B ng 2.8. So sánh kh
Hà và Công ty C ph n d ch v

i c a Công ty TNHH s n xu t KDTM Minh
u hịa khơng khí Vi t-Nh
n 2011

2013 ............................................................................................................................... 45
B ng 3.1. Các ch tiêu hàng t n kho...........................................................................54

DANH M
1.1. Qu n lý ti n m t trong doanh nghi p ......................................................20
u t ch c b máy c a Công ty TNHH SXKD TM Minh Hà ........24

Thang Long University Library


L IM
1. Lý do ch

U

tài

Tài s
ng là m t trong nh ng y u t không th thi
c trong m i
doanh nghi p. Nó tham gia tr c ti p vào quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. Vi c nâng cao hi u qu s d ng tài s
c các doanh nghi p
quan tâm và là m c tiêu ph
hi u qu s d ng tài s

u lâu dài c a h . Hi u qu s d ng v n nói chung và
ng nói riêng g n li n v i hi u qu s n xu t kinh doanh

c a m i doanh nghi p. V i nh ng ki n th
th c t p t i Công ty TNHH s n xu
qu n lý và s d ng tài s
ng t
Nâng cao hi u qu s d ng tài s
Minh Hà
2.

c

ng và qua th i gian
u v công tác
nh ch
tài

ng t i công ty TNHH s n xu t KDTM

ng nghiên c u
lý lu n chung v tài s

ng và hi u qu s d ng tài s

ng.

3. Ph m vi nghiên c u
Th c tr ng qu n lý và s d ng tài s

ng t i công ty TNHH s n xu t
n 2011 2013. T
t s ki n ngh
nâng cao
hi u qu s d ng tài s
ng t i Công ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà.
4.

u
u ch y

ng h p, khái quát

d a trên nh ng s li u mà công ty cung c p.
5. K t c u c a khóa lu n
Khóa lu n g m 3 n i dung chính:
n v hi u qu s

d ng tài s

ng c a

doanh nghi p.
c tr ng hi u qu s

d ng tài s

ng c a Công ty

TNHH s n xu t KDTM Minh Hà.

i pháp nâng cao hi u qu s d ng tài s
ty TNHH s n xu t KDTM Minh Hà.

ng t i Công


CÁC V

N V HI U QU
NG C A DOANH NGHI P

S

D NG TÀI S N

1.1. Khái quát v doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m và phân lo i doanh nghi p
a. Khái ni m
u 4, kho n 1 c a Lu t doanh nghi
cs
i và b
p là t ch c kinh t có tên riêng, có tài s n, tr s giao
d ch
th c hi n các ho
s
i và b

nh c a pháp lu t nh m m
[1, tr.13]
t doanh nghi

c
i thích: Kinh doanh là vi c th c hi n liên t c m t,

m t s ho c t t c
nc
ph m ho c cung ng d ch v trên th

ut
ng nh m m

Ngồi ra có th li t kê hàng lo t nh
nghi
có nh

s n xu
n tiêu th s n
i. [1, tr.13]
a khi xem xét doanh

i nh ng góc nhìn khác nhau. Song gi
doanh nghi
u
m chung nh t, n u t ng h p chúng l i v i m t t m nhìn bao quát trên

n t ch c qu n lý là xuyên su t t khâu hình thành t ch c, phát tri
n
các m i quan h v
ng, các ch
i dung ho
ng c a doanh

nghi p cho th
t doanh nghi p nh t thi t ph
c c u thành b i nh ng y u
t
Y u t t ch c: m t t p h p các b ph n chun mơn hóa nh m th c hi n các
ch
ph n s n xu t, b ph
i, b ph n
hành chính.
Y u t s n xu t: các ngu n l

ng, v n, v

Yut
i: nh ng d ch v
ph m sao cho có l i
u ra.

i - mua các y u t

u vào, bán s n

Y u t phân ph i: thanh toán cho các y u t s n xu t, hoàn thành các
nhà n c, trích l p qu và tính cho ho
a doanh nghi p b ng
kho n l i nhu

Doanh nghi p là m

c.

t ch
1

Thang Long University Library


Doanh nghi p là m t t ch c s ng trong m t th s ng (n n kinh t qu c dân)
g n li n v
n t i.

b. Phân lo i
Theo b n ch t kinh t c a ch s h u
Doanh nghi
Doanh nghi p h p danh (Partnership)
Doanh nghi p trách nhi m h u h n (Corporation)
và hình th c pháp lý doanh nghi p
Cơng ty trách nhi m h u h n (bao g m công ty trách nhi m h u h n hai thành
viên tr lên và công ty trách nhi m h u h n m t thành viên) là doanh nghi p
mà các thành viên trong công ty ch u trách nhi m v các kho n n
tài s n khác c a công ty trong ph m vi s v
u l c a công ty
Công ty c ph n là doanh nghi p mà v

ul c

c chia thành

nhi u ph n b ng nhau g i là c ph n. Cá nhân hay t ch c s h u c ph n c a
doanh nghi

c g i là c
u trách nhi m v các kho n n và các
tài s n trong ph m vi s v
p
Công ty h p danh là doanh nghi

t hai thành viên là ch s

h uc
i m t cái tên chung (g i là thành viên
h p danh). Thành viên h p danh ph i là các nhân và ch u trách nhi m b ng
tồn b tài s n c a mình v cá
c a cơng ty. Ngồi ra trong cơng ty
h p danh cịn có các thành viên góp v n.
2


Doanh nghi

p do m t các nhân làm ch và t ch u

trách nhi m b ng toàn b tài s n c a mình v m i ho
nghi p. M i cá nhân ch

c quy n thành l p m t doanh nghi

Doanh nghi p có v

c thành l p theo Lu
i hay chuy

vào ch

ng c a doanh
c

nh

trách nhi m

Doanh nghi p có ch

trách nhi m vơ h n

Doanh nghi p có ch

trách nhi m h u h n

1.1.2. Các ho

n c a doanh nghi p

a. Ho

ng v n
u ki n kinh t th

ng v n c a các doanh
nghi
u ki n phát tri n c a th

ng tài chính c a
m t qu c gia, tùy theo lo i hình c a doanh nghi
m ho
ng kinh
doanh c th mà m i doanh nghi p có th
khác nhau.
Các hình th

ct

ng v n ch s h u ch y

V

u nh

ng t :

u

Là s v

ng v n

nh do c

ch s h u góp. C n ph i xem xét

hình th c s h u c a doanh nghi p vì hình th c s h u s quy

nh tính ch t và hình

th c t o v n c a b n thân doanh nghi p.
V i doanh nghi
c, v
c là ch s h u c a doanh nghi

u là v

c

c, Nhà

c.

V i doanh nghi p theo Lu t Doanh nghi p 2005, ch doanh nghi p ph i có m t
s v
u c n thi
p doanh nghi p.
Trong các lo i hình doanh nghi
có v
c ti

ách nhi m h u h n, công ty
nv n

L i nhu n không chia
Ngu n v

l i nhu n không chia là m t ph n l i nhu

u c a doanh nghi p là m t y u t quan tr

tái

ng, s v n này c
n c a doanh nghi p.
Trong quá trình ho
ng s n xu t kinh doanh, n u doanh nghi p ho
ng có hi u
qu thì doanh nghi p s

u ki n thu n l

ng ngu n v n.

3

Thang Long University Library


Ví d

i cơng ty c ph

l i m t ph n l i nhu

c là không dùng s l i nhu
nh n ti n lãi c ph

u

chia lãi c ph n, các c

c

i, h có quy n s h u s v n c ph

Phát hành c phi u m i
c

C phi u là ch ng ch , bút toán ghi s xác nh n quy n và l i ích s h u h p pháp
i s h u c phi
i v i v n c a t ch c phát hành. Doanh nghi p có th

ng v n b ng cách phát hành c phi
hành c phi
pv
san s quy
o, h p d

ng ho c c phi
c v n ch s h
ic t cc

i khơng b
ng, nó ch

chi m m t t tr ng nh trong v n c ph n c a công ty. Tuy nhiên vi
không d dàng vì ph

u ki

các th t c phát hành

theo lu t pháp.
Các hình th

ng n ch y

Tín d

ng t :

i

Là quan h tín d ng gi a các doanh nghi
bán ch u, mua bán ch m hay tr

c th c hi
i hình th c mua
n th i h n th a thu n, doanh nghi p

mua ph i hoàn tr c v n g c và lãi cho doanh nghi

i hình th c ti n t .

Ví d
u hàng hóa, nguyên v t li u c a nhà cung c
doanh nghi p ph i m t m t kho n chi phí g i là chi phí tín d
kho n chênh l ch gi a giá mua ch u và giá tr ti n ngay.

Tín d ng ngân hàng
Là m t trong nh ng ngu n v n quan tr ng nh

i v i các doanh nghi p Vi t

Nam hi n nay. Các doanh nghi p vay v n ngân hàng ch yêu nh m 3 m
vào tài s n c
nh, máy móc thi t b
ng; b sung thêm v
ng; ph c v các d án. Doanh nghi p mu n vay v n ngân hàng ph
m ts

u ki n và ph i có b h

c

n theo m u c a ngân hàng.

Tín d ng thuê mua
Là m t hình th c tài tr tín d ng thơng qua các lo i tài s n, máy móc thi t b . Nó
có l ch s phát tri n khá lâu dài song ch phát tri n m nh nh
c phát tri
là hình th c tín d ng trung và dài h n.
và phát tri n.

c ta hình th c này m

c hình thành

Quan h tín d

c th c hi
th a thu n gi
thuê tài s
i cho thuê s chuy n giao tài s
thuê trong m t kho ng th i gian nh
ph i tr m t s ti n cho
ch tài s
ng v i quy n s d
c giao d ch ch y u là
4


c thuê v

c thuê tài chính (bán và tái thuê, cho thuê

h p tác, thuê mua tr
Phát hành trái phi u
Trái phi u là ch ng ch ho c bút toán ghi s xác nh n quy n và l
h p pháp c
i s h u trái phi
i v i tài s n c a t ch c phát hành. M t doanh
nghi p có th phát hành các lo i trái phi u sau: trái phi u có lãi su t c
nh, trái phi u
có lãi su t th n i, trái phi u có th thu h i, trái phi u có th chuy
i, trái phi u
kèm quy n mua c phi u, trái phi u có tài s
m b o, trái phi u khơng có tài s n
m b o. Tùy t ng qu c gia, vùng lãnh th mà th t
u ki n phát hành trái

phi u là khác nhau.
b. Ho

ng s n xu t kinh doanh

S n xu t là quá trình làm ra s n ph
s d
t vi c k t h p s d ng các nguyên li u, nhiên li u, máy móc thi t b . Có ba y u t
b n c a quá trình s n xu t là s

ng và

i

ng.

c th c hi n liên t c m t, m t s ho c t t c
nc a
s n xu
n tiêu th s n ph m ho c cung ng d ch v trên th
ng nh m m
Hai ho
Ho

i." [1, tr.13]
ng này có quan h ch t ch

ng s n xu t kinh doanh là ho

ng qua l i l n nhau.

ng ch y u và quan tr ng nh

iv i

m i doanh nghi p. Nó quy
n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Khâu
s n xu t có s n xu t ra nh ng s n ph m ch
ng t t, m
p thì ho
ng
kinh doanh m i t
c l i, quá trình kinh doanh c a doanh nghi p có sn
s , thu n l i thì doanh nghi p m
ym
ng s n xu t.
c. Ho

ng khác

Ngồi ho
n thì

ng v n và ho
ng s n xu t kinh doanh là hai ho t
m i doanh nghi p còn r t nhi u ho
ng khác tùy thu c vào t ng

lo i doanh nghi p, tùy thu c vào ki n phát tri n c a m i doanh nghi
i là ho
ng quan tr ng nh

trong vi c giúp doanh nghi p
v ng và ngày càng phát tri
th d n doanh nghi
ng th
doanh nghi p có s n ph m t t, ch

t
ng ho t
nh, b n

t các công vi c này thì r t có
n b v c phá s n. Ch ng h
c dù
ng, m
p

không qu ng cáo, PR thì s r t ít khách hàng bi
n s n ph m c a doanh nghi
v y doanh nghi p s khó có th phát tri
ng khách hàng. Ho c ch ng h n v i
m t doanh nghi
t phát tri
ng khách hàng l
t khâu
5

Thang Long University Library


gi hình

u thì s nhanh chóng b lãng qn và b

hình là doanh nghi p NOKIA, m t th i t

ng s m t trong th

i th m t th i c
Microsoft thâu tóm. T

SamSung.
Nokia trên th

i th b

n
n tho i

khơng cịn cái tên

ng n a.

Tóm l i, m i ho
ng trong doanh nghi
u r t quan tr ng. N u làm t t và
k t h p nhu n nhuy n, hài hịa gi a các khâu thì doanh nghi p s nhanh chóng phát
tri

c l i.

1.2. Hi u qu s d ng tài s
1.2.1. Tài s

ng c a doanh nghi p

ng trong doanh nghi p

a. Khái ni m tài s

ng trong doanh nghi p

Tài s
ng là nh ng tài s n ng n h n và th
quá trình kinh doanh.
duy trì ho
ng s n xu
dù là doanh nghi p s n xu t hay doanh nghi

ng xuyên luân chuy n trong

c liên t c, khơng b
n ph

n thì
m t

ng tài s
ng nh
u tài s n c a mình. Tài s
ng là

m t b ph n không th tách r i trong m i ho
ng s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. Tài s n c
nh là nh ng y u t c
c s d ng trong m t
th i gian luân chuy
ng là nh ng y u t c
ng n. Khi s d
l n chu chuy
s n xu t ra.

i dài và có giá tr
nv
i l n còn tài s
c s d ng trong th i gian luân chuy n
c tiêu hao hoàn toàn vào quá trình s n xu t trong m t
i hình thái v t ch t và chuy n hóa tồn b vào s n ph
c

Các tài s
ng ph n l
ng trong quá trình ch bi n, b

ng c

ng, t c là các v t b
i hay máy móc. Trong

b
i k toán c a doanh nghi p, tài s

ng c a doanh nghi
c th
hi n các kho n: ti n m t, ch ng khoán thanh kho n cao, kho n ph i thu và d tr
hàng t n kho. Giá tr các lo i tài s
ng c a doanh nghi p s n xu
ng
chi m t tr ng l n trong t ng giá tr tài s n c a chúng.
Quy mô tài s
ng mùa v
t m c tài s

ng c a m t doanh nghi
m theo chu kì kinh doanh
ng c a chu kì kinh doanh, doanh nghi p
ng t

Qu n lý và s d ng h p lý các lo i tài s

ng có nh h

ng r t quan tr ng

i v i vi c hoàn thành nhi m v chung c a doanh nghi p. M c dù h u h t các v phá
s n trong kinh doanh là h qu c a nhi u y u t ch không ph i ch do qu n lý tài s n
6


th y r ng s b t l c c a m t s công ty trong vi c ho ch
nh và ki m soát m t cách ch t ch các lo i tài s
h nh

t nguyên nhân d

b.

m v tài s
Tài s

ng và các kho n n ng n

n th t b i cu i cùng c a h .

ng

ng là m t ph n không th thi

c luân chuy

trong quá trình s n xu t kinh doanh, góp ph n duy trì ho
c liên t c, khơng b
n. Chính vì v y mà tài s

ng xun

ng s n xu t kinh doanh
ng có nh
c

m sau:
Th nh t, tài s

ng có tính thanh kho
thanh tốn c a doanh nghi p.

ng

Th hai, khi tham gia vào s n xu t kinh doanh,tài s
ng luôn v n hành,
thay th và chuy
n c a quá trình s n xu t kinh doanh.
Th ba, tài s

ng d dàng chuy n hóa t d ng v t ch t sang ti n t mà

khơng ch u chi phí l
thốt.
Th

u này l

n lý, ch ng th t

, tài s
ng ch tham gia vào m t chu k
i doanh nghi p ph i duy trì m
ng v n ng n h n nh
m tài s
m b o cho ho
ng s n xu

c

u
c ti n

hành liên t c.
Th

nc

nh, các kho

ng có th h y b b t c th
m nào mà không ph i ch u chi phí t n kém.
c là do tài s
ng ph
ng nhanh chóng s bi
ng c a
doanh s và s n xu
i l i, tài s
ng ch u s l thu c khá nhi u vào
nh

ng mang tính mùa v và chu k trong kinh doanh.
Th sáu, l i nhu

c. Phân lo i tài s
Tài s

ng là l i nhu n gián ti p.
ng

ng trong doanh nghi p r

ch t và cơng d ng khác nhau, vì th

c phân lo i khác nhau tùy theo m

tiêu chí áp d ng. Ta có th phân lo i tài s
chuy n ho c theo tính thanh kho n c a tài s n
Phân lo
Tài s

ng và phong phú. M i lo i có tính
c tham gia luân
ng.

c tham gia luân chuy n. Theo tiêu chí này, tài s
c chia thành ba lo i:
ng s n xu t bao g m các tài s n d tr cho quá trình s n xu t
u, nhiên li u, v t li
n trong s n xu
n

ph m d dang, bán thành ph
7

Thang Long University Library


Tài s

các tài s n d tr

thông c a doanh nghi p bao g m: thành ph m, hàng g i bán và các tài s n
n ph i thu, v n b ng ti n.
Tài s

ng tài chính là nh ng kho

m

i, bao g

nh nv i
ng khoán ng n h

u

Phân lo i theo tính thanh kho n
i d a trên kh
ng cho vi c thanh toán. Theo
cách phân lo i này thì tài s
ng bao g m: ti n và các kho
n,
n h n, các kho n ph i thu, các kho n

c, hàng t n kho và

các tài s n ng n h n khác.
Ti n: bao g m ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng, ti
kho

n và các
n có tính thanh

kho n cao nh t trong doanh nghi p, chính vì v y doanh nghi p c n duy trì
m t cách h p lý, không quá nh
m b o kh
nd
Các kho
các kho

n lãng phí,

ng v n c a doanh nghi p.

n h n bao g m các ch ng khoán ng n h n,
n h n khác, các kho n d
nh
n v a có tính thanh kho n cao, v a có kh
i. Khi có

nhu c u thanh tốn mà ti
ch ng khốn này.

thì doanh nghi p s bán các

Các kho n ph i thu (tín d

i) bao g m các kho n ph i thu

t lo i tài s n r t quan tr
i v i doanh nghi
c
bi t là doanh nghi
i. Mu n m r ng m
i tiêu th và t o
d ng m i liên h lâu dài, doanh nghi p bán ch u cho khách hàng, chính vì
v
các kho n tín d
i. Tín d
i có
th giúp doanh nghi p nâng cao doanh s , t
y doanh nghi p vào tình tr

p

khơng th ho c khó thu h i n t khách hàng.
Các kho n
c: bao g m các kho n ti n mà doanh nghi
i bán, nhà cung c p ho
ng khác. Ngồi ra,

c

có các kho n t m ng cho công nhân viên trong doanh nghi p.
Hàng t
t i

ng, khơng
c mà nó bao g m tồn b hàng hóa v t li u, ngun li

n
các kho, qu y hàng ho
ng. Trên th c t , hàng t n kho bao
8


g

i khác nhau, tuy nhiên, có th phân thành các nhóm

chính sau: ngun v t li u chính, ngun v t li u ph , v t li u b tr , nhiên
li u, thành ph m, s n ph m d dang và bán thành ph m, công c d ng c
Tài s

ng khác: bao g m các kho n t m

ng, chi phí ch

k t

chuy
Trên th c t , không ph i doanh nghi

các kho n m c trên trong

b
ik
ng thì trong doanh nghi p ch có các kho
kho n ph i thu, hàng t n kho và tài s
ng khác.

1.2.2. Hi u qu s d ng tài s

n,

ng

a. Khái ni m
Trong b t k

c nào, hi u qu

c quan t

u.

Doanh nghi
ng t i hi u qu kinh t , cịn chính ph n l
t hi u qu kinh t xã
h
i v i các doanh nghi
u ki n kinh t th
ng ngày nay thì vi c
nâng cao hi u qu tài s
ng luôn là v
mà các nhà qu n tr tài chính doanh
nghi p quan tâm vì vai trị và s
ng c a nó t i ho
ng s n xu t kinh doanh
c a doanh nghi p.
Hi u qu là m t khái ni m ph

s d ng

các y u t
t o ra k t qu
u ra t t nh t v i m
v y, có th hi u hi u qu s d ng là m t ph m trù kinh t

s d ng

các ngu n l c c a doanh nghi
t k t qu cao nh t trong quá trình s n xu t
kinh doanh, t
i ích c a ch s h u v i t ng chi phí th p nh
hi u qu s d ng tài s
ng là ph m trù kinh t
s d ng tài
s
ng c a doanh nghi
c m c tiêu cao nh t v i m c tài s
ng h p lý (t
i ích và t i thi u hóa chi phí).
Tài s
xu

ng c a doanh nghi
c s d ng cho các quá trình d tr , s n
ng c a tài s
ng b
u t vi c dùng ti n t

mua s m v
tr cho quá trình s n xu t, ti n hành s n xu t, bán s n ph m thu v
ti n t
khâu cu i cùng v i giá tr
il nv
c g i là
m t vòng luân chuy n c a tài s

ng. Doanh nghi p s d ng tài s

càng hi u qu bao nhiêu thì càng có th s n xu t và tiêu th s n ph m nhi u, thu v l i
nhu n nhi u b y nhiêu. Vì l
i các doanh nghi p ph i s d ng
h p lý, hi u qu
ng tài s
i doanh nghi p
nâng cao t

luân chuy n tài s

ng (s vòng quay tài s

ng trong m t

9

Thang Long University Library

b. Các ch

u qu s d ng tài s

Hi u qu s d ng tài s

ng

ng không th

u ch d a

vào m t và ch
. Nó là q
t cách t ng
h p và tồn di n trên nhi
, khía c nh c a riêng doanh nghi p, và c a doanh
nghi p trong m
i ch tiêu chung c a toàn ngành.
Các ch tiêu v kh
m c a tài s

ng là nh ng tài s n có tính thanh kho n cao nên s

d ng hi u qu tài s
ng t c là l a ch n h p lý kh
i. Chính vì v
u qu s d ng tài s
tiêu v kh
án là không th thi u.

Tài s

kho n và kh
ng thì các ch

ng

T s thanh tốn hi n hành =
N ng n h n
T s kh
c a doanh nghi p. Nó cho bi t m i m
b
kh

ng n c a doanh nghi

nh n
c trang tr i

ng tài s
ng. N u h s thanh toán hi n hành gi m, cho th y
a doanh nghi p gi m, là d u hi
uh s
p s n sàng trong vi c tr n ,

mb
c kh
s gây t n kém,

u t s thanh toán hi n hành quá cao

i c a doanh nghi p.

ng t i kh

Tài s n ng n h n

Hàng t n kho

T s thanh toán nhanh =
N ng n h n
T s này
c tính trên tài s
ng có th
thành ti n. Hàng t n kho là tài s n khó chuy
i thành ti
ng và d b l

c chuy
i
i tài s n

s kh
t kh
n n ng n h n không ph thu c vào vi c bán các tài s n d

tr (hàng t n kho).
Kh

Ti n
c th i =

N ng n h n

T s này ph n ánh kh

c th i cho các kho n n

n h n tr

c a doanh nghi p. H s này ph n ánh rõ nh t hi u qu s d ng và qu n lý ti n c a
doanh nghi p. H s này quá th p s khi n doanh nghi
có th d
n m t kh
u t s này cao, thì l i gây lãng phí
do v n b

ng.
10


Các ch tiêu v kh
T

ng

n tài s

ng

Trong tài chính, t
luân chuy n tài s

ng là m t ch tiêu t ng h p r t
quan tr
a doanh nghi p. T
luân chuy n tài s n
ng nhanh hay ch m nói lên tình hình t ch c các m t: mua s m, d tr , s n xu t,
tiêu th c a doanh nghi p có h p lý hay không; các kho n v
tr s d ng t t
hay khơng; các kho n phí t n trong q trình s n xu t kinh doanh là cao hay th p.
Thơng qua phân tích ch tiêu t
doanh nghi p tìm ra gi
s d ng tài s
ng.
Vòng quay tài s

luân chuy n tài s
ng có th giúp cho
ct
luân chuy n, nâng cao hi u qu

ng trong k
T ng m c luân chuy
=

ng m c luân chuy n tài s
thu n c a doanh nghi p.
Tài s

nh b ng doanh thu

ng bình qn trong k

uk
=

ik

=
2

Tài s

=

u tháng1

u tháng2

u tháng12

12
n trong tính tốn ta s d ng cơng th

=
2
Ta có:
Doanh thu thu n
=

11

Thang Long University Library

cu i tháng12/2


tiêu nói lên s l n quay (vịng quay) c a tài s
th i gian nh

nh

ng là m

h

ng trong m t
u qu s d ng tài

s
ng trên m i quan h so sánh gi a k t qu s n xu t (t ng doanh thu thu n) và
s tài s
ng bình qn b ra trong k . S vịng tài s
ng trong k càng
cao thì càng t t.

Th i gian luân chuy n tài s

ng
x Th i gian c a k phân tích

Th i gian luân chuy

=

T ng m c luân chuy
Hay

Th

Th i gian c a k phân tích

=

Th i gian c a k

c tính m

t quý là 90

ngày và m t tháng là 30 ngày.
Ch
dài bình quân c a m t l n luân chuy n c a tài s
ng hay s ngày bình quân c n thi
tài s
ng th c hi n m t vòng quay
trong k
chuy n tài s

c v i ch tiêu s vòng quay tài s
ng càng ng n càng ch ng t tài s

ng trong k , th i gian luân
c s d ng có

hi u qu .
H s

m nhi m tài s

H s

m nhi

ng

=
Doanh thu thu n

H s này cho bi t
tài s

cm
doanh thu, doanh nghi p ph i s d ng
ng. H s này càng th p thì hi u qu s d ng tài s

ng càng cao. Thông qua ch tiêu này, các nhà qu n tr tài chính xây d ng k ho ch
ng h p lý, góp ph n nâng cao hi u qu kinh doanh.
T

luân chuy n hàng t n kho

Trong doanh nghi p s n xu t kinh doanh thì hàng t

ng chi m t tr ng

cao trong t ng tài s
ng. Do v y hi u qu s d ng tài s
ng b nh
c a hi u qu s d ng hàng t n kho. Khi phân tích hi u qu c a hàng
t n kho, ta s d ng ch tiêu sau:
12


S vòng quay c a hàng t n kho
Giá v n hàng bán
S vịng quay HTK =
HTK bình qn
Ch tiêu này cho bi t, trong k phân tích hàng t
vịng. Ch tiêu này càng cao ch ng t v
ó là nhân t

c bao nhiêu

n kho v
ng không ng ng.
i nhu n cho doanh nghi p.

S ngày t n kho bình quân
Th i gian c a k phân tích
S ngày t n kho bình qn =
S vịng quay c a hàng t n kho

Ch tiêu này cho bi t m t vòng quay c a hàng t n kho m t bao nhiêu ngày hay
chính là s ngày t
t hàng t n kho chuy n thành doanh thu. Ch
tiêu này càng th p, ch ng t hàng t n kho v
H s

ng càng nhanh.

m nhi m hàng t n kho
HTK bình quân

H s

m nhi m HTK =

T ng doanh thu thu n

b

Ch tiêu này cho bi t, doanh nghi p mu
cm
ng doanh thu thì ph i
n kho. Ch tiêu này càng th p, ch ng t hi u

qu v
T

d ng cho hàng t n kho càng cao.
luân chuy n các kho n ph i thu
Doanh thu thu n

Vòng quay các kho n ph i thu =

Các kho n ph i thu bình quân

Các kho n ph i thu

u k + Các kho n ph i thu cu i k

Các kho n ph i thu BQ =
2
Ch
xem xét t
thanh toán các kho n n c a khách hàng cho
doanh nghi p. Nó càng cao ch ng t doanh nghi p qu n lý các kho n ph i thu t t và
c l i.

13

Thang Long University Library


T ng s ngày trong k (360 ngày)
K thu ti n bình qn =
Vịng quay các kho n ph i thu trong k
Ch tiêu này cho bi t s ngày bình qn mà doanh nghi
c ti n k t khi
có doanh thu. Ch tiêu này càng th p cho th y doanh nghi p qu n lý kho n ph i thu
t
nhi u kho n n

c ti n. N u ch tiêu này quá cao, s cho th y doanh nghi p có
, và s g p r i ro cao trong thanh toán.

Các ch tiêu v kh

i
L i nhu n sau thu

H s sinh l i c

=
Tài s

bi

ng bình quân trong k

H s này ph n ánh kh
l i c a tài s
cm
ng l i nhu n sau thu có s

tài s

ng. D a vào t s này ta
ng t vi

ng.
i ta so sánh các t s này gi

th

c

ng và tình hình s d ng tài s n c a doanh nghi p. Ngồi ra, cịn so sánh v i ch
s chung c
th
c v th c a doanh nghi p trong ngành. T
các chính sách s d ng và qu n lý tài s
ng phù h p v i doanh nghi
m
b o cho tài s

c s d ng hi u qu nh t.

1.3. Các nhân t

ng t i hi u qu s d ng tài s

ng c a doanh nghi p

1.3.1. Các nhân t ch quan
a.

m s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
m s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p

qu s d ng tài s

ng c a doanh nghi

ng r t nhi

n hi u

u này th hi n qua các m t sau:

Th nh t là lo i hình kinh doanh c a các doanh nghi p.
u tài s n c a doanh nghi p s n xu t và doanh nghi
khác nhau. Các doanh nghi
nhi
tài s n c

i, d ch v

n

ng

i doanh nghi p s n xu t. S
i gi a t tr ng tài s
nh s
y quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi

nâng cao hi u qu s d ng các lo i tài s
Th

i, d ch v là

tài s

ng và
ng th i

ng.

m c a s n ph m.

Doanh nghi p có s n ph m khác nhau s có các
ng khách hàng khác nhau,
d
n chính sách tín d
i khác nhau, t
tr ng các kho n ph i thu
trong tài s
ng
u doanh nghi p có khách hàng là nh ng
14


cơng ty bán bn, cơng ty phân ph i thì s b chi m d ng nhi
i tiêu dùng cu i cùng thì v n b chi m d

c l i n u khách
N u s n ph m là hàng

hóa có giá tr l n, th i gian s n xu t kéo dài thì giá tr hàng t
Th

l n.

công ngh mà doanh nghi

d ng trong ho

ng

s n xu t kinh doanh.
S d ng cơng ngh hi

i thì s ti t ki

c rút ng n, s n ph m có ch
hàng t n kho
c l i.
b.

c chi phí, chu kì s n xu t kinh

ng cao, d tiêu th , nâng cao vòng quay

ngu n nhân l c
i là nhân t quan tr ng nh t trong b t k ho

quy

nh, có

ng to l

ng nào.

n vi c qu n lý tài s

Con ng i là nhân t
nghi
doanh nghi
t l i nhu n cao

ut

ng c a doanh nghi p.

ng quy
nh qu n lý m i ho
ng c a doanh
n lý tài s
ng. Quy
n s giúp
c l i, th m chí làm doanh nghi p phá s n.

c. K ho ch s n xu t và tiêu th s n ph m
M i doanh nghi p, ho
ng trong các ngành khác nhau, kh
c kinh doanh khác nhau s có k ho ch s n xu t và tiêu th s n ph m khác
nhau. Vào kì s n xu t c a doanh nghi p, doanh nghi p s s d
li u, hàng hóa d tr
c khi doanh nghi p chu n b
ng hàng g

Vi c l p k ho ch ngay t
u giúp cho doanh nghi

ng nguyên v t

ng d tr h p lý, h n ch

nh ng r i ro có th g p ph i trong q trình s n xu t kinh doanh.
d.

t ng c a doanh nghi p
M t doanh nghi p có h th

h t ng (tr s làm vi

s n xu t, h th
c b trí h p lý s giúp cho doanh nghi p s d ng
tài s
ng m t cách hi u qu
a hàng t t s
c nh ng hao
o qu n hàng t
e. Công tác qu n lý tài s
Ho t

ng

ng qu n lý các kho n ph i thu

Trong n n kinh t th

ng vi c mua ch u, bán ch
u khó tránh kh i.
Doanh nghi p có th s d ng các kho n ph i tr
n k h n thanh toán nh
t
ngu n v n b s
tài tr cho các nhu c u tài s
nghi
các doanh nghi p khác chi m d ng v n. Kho n ph i thu là s ti n
khách hàng n doanh nghi p do mua ch u hàng hóa ho c d ch v . Có th nói h u h t

15

Thang Long University Library


u phát sinh các kho n ph

im

khác nhau, t m c

n m c khơng th ki m sốt n i.
Hi n nay,
th ng l i trong c nh tranh, các doanh nghi p có th áp d ng các
chi
c v s n ph m, v qu ng cáo, v giá c , và các d ch v h u mãi
,
chính sách tín d
i là m t cơng c h u hi u và không th thi

iv i
các doanh nghi p. Tuy nhiên, tín d
nghi
và t o d ng m i quan h

i, giúp doanh
m n nhi u r i ro khơng

thu h
c n . Ki m sốt kho n ph
n vi
và r i ro. N u không bán ch u hàng hóa thì s m
nhu n. N u bán ch u hàng hóa q nhi u thì chi phí cho kho n ph
nn

r i ro không thu h

i gi a l i nhu n
i
cn

Vì v y, doanh nghi p c n có chính sách bán ch u phù h p.
Kho n ph i thu c a doanh nghi p phát sinh nhi u hay ít ph thu c vào các y u t
n kinh t , giá c s n ph m, ch
ng s n ph m, và chính sách bán
ch u c a doanh nghi p. Trong các y u t này, chính sách bán ch u
ng m nh
nh
th

n kho n ph i thu và s ki m soát c
c tài chính có
im
bán ch
ki m sốt kho n ph i thu sao cho phù h p v i s
i gi a l i nhu n và r i ro. H th p tiêu chu n bán ch u có th
c nhu

c ud nt
ph i thu, và do bao gi
c n th n s
kh

i nhu n

u s làm phát sinh kho n
n ph i thu nên c n xem xét

i này.
p c n ph
ng phân tích v
ng c a khách hàng, t
nh có nên c p tín d
i
i dung chính c a qu n lý các kho n ph i thu.
n

chính sách bán ch u, chúng ta s l
t xem xét các v
u kho n bán ch u, r i ro bán ch u, và chính sách và quy trình thu n .

n bán ch u,

Vi c bán ch u s giúp doanh nghi p d dàng tiêu th
c s n ph
ng th i
góp ph n xây d ng mơí quan h
p v i khách hàng. Tuy nhiên n u t tr ng
các kho n ph i thu quá l n trong t ng s tài s
ng thì nó s gây ra nh ng khó
p và làm gi m hi u qu s d ng tài s

ng trong doanh

nghi p.
Qu n tr các kho n ph i thu t t, t c là h n ch m c t i thi

ng tài s

ng b chi m d ng s làm gi m s ngày c a chu k thu ti
y vịng
tu n hồn c a tài s
ng th i s làm gi m các chi phí qu n lý n ph i thu,
chi phí thu h i n , chi phí r i ro...T
hi u qu

làm cho hi u qu s d ng tài s

16

ng