hoàn thiện công tác phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần dầu khí đông đô

BăGIỄOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o







KHOỄăLUNăTTăNGHIP


 TÀI:
HOÀNăTHINăCỌNGăTỄCăPHỂNăTệCHă
TÌNHăHÌNHăTÀIăCHệNHăTIăCỌNGăTYăCăPHNă
DUăKHệăỌNGăỌ






SINHăVIểNăTHCăHIN : NGUYNăMAIăANH
MÃăSINHăVIểN : A19194
CHUYểNăNGHÀNH :ăTÀIăCHệNH

HÀăNIăậ 2014

BăGIỄOăDCăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o






KHOỄăLUNăTTăNGHIP



 TÀI :
HOÀNăTHINăCỌNGăTỄCăPHỂNăTệCHă
TÌNHăHÌNHăTÀIăCHệNHăTIăCỌNGăTYăCăPHNă
DUăKHệăỌNGăỌ





Gingăviênăhngădn : PGS.TS.ăNguynăThăBt
Sinhăviênăthcăhin : NguynăMaiăAnh
Mƣăsinhăviênă : A19194
ChuyênănghƠnh :ăTƠiăchính

HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library

LIăCMăN
Vi tình cm chân thành, em xin bày t lòng bit n ti các thy cô giáo trng
i Hc Thng Long và đc bit là PGS.TS. Nguyn Th Bt cùng các bác, cô chú và
anh ch trong Công ty C phn du khí ông ô đư tn tình giúp đ em hoàn thành
khoá lun tt nghip này. Em cng xin cm n các thy cô giáo ging dy trong trung
đư truyn đt cho em rt nhiu kin thc b ích đ thc hin khoá lun và cng nh có
đc hành trang vng chc cho s nghip trong tng lai.
Do gii hn kin thc và kh nng lý lun ca bn thân còn nhiu thiu sót và
hn ch, kính mong s ch dn và đóng góp ca các thy cô giáo đ khoá lun ca em
đc hoàn thin hn.

Hà Ni, ngày 4 tháng 7 nm 2014
Sinh viên

Nguyn Mai Anh

LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Em xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên

Nguyn Mai Anh


Thang Long University Library

MCăLC
LIăMăU
CHNGă1. Că Să Lụă LUNă CHUNGă Vă CỌNGă TỄCă PHỂNă TệCHă TÀIă
CHệNHăTRONGăDOANHăNGHIP 1
1.1. Kháiănim,ăỦăngha,ănhimăvăcaăcôngătácăphơnătíchătƠiăchính 1
1.1.1. Khái nim phân tích tài chính 1
1.1.2. Ý ngha phân tích tài chính 1
1.1.3. Nhim v ca phân tích tài chính doanh nghip 4
1.2. PHNGăPHỄPăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP 5
1.2.1. Phng pháp so sánh 5
1.2.2. Phng pháp phân tích t s 5
1.2.3. Phng pháp Dupont 6
1.3. QUY TRÌNHăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP 7
1.4. NIăDUNGăPHỂNăTệCHăTÌNHăHÌNHăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP 9
1.4.1. Phân tích khái quát tình hình tài chính doanh nghip 9
1.4.2. Phân tích tình hình bin đng ca tài sn và ngun vn 9
1.4.3. Phân tích kh nng thanh toán 10
1.4.3.1. Kh nng thanh toán ngn hn 11
1.4.3.2. H s kh nng thanh toán nhanh 11
1.4.3.3. H s kh nng thanh toán tc thi 12
1.4.3.4. H s kh nng thanh toán lãi vay 12
1.4.4. Phân tích kh nng qun lý n 12
1.4.4.1. H s n trên tng tài sn 12
1.4.4.2. H s n trên vn ch s hu 13
1.4.5. Phân tích kh nng qun lý tài sn 13

1.4.5.1. Phân tích kh nng luân chuyn hàng tn kho 13
1.4.5.2. Phân tích tc đ luân chuyn khon phi thu 14
1.4.5.3. Hiu sut s dng toàn b tài sn 15
1.4.5.4. Hiu sut s dng tài sn c đnh 15
1.4.5.5. Hiu sut s dng tài sn ngn hn 15
1.4.6. Phân tích kh nng sinh li ca doanh nghip 16
1.4.6.1. T sut li nhun trên doanh thu (ROS) 16
1.4.6.2. T sut doanh li tng tài sn (ROA) 16
1.4.6.3. T sut li nhun sau thu trên vn ch s hu (ROE) 16

CHNGă2. THCă TRNGă CỌNGă TỄCă PHỂNă TệCHă TÌNHă HÌNHă ă TÀIă
CHệNHăăTIăCỌNGăTYăCPăDUăKHệăỌNGăỌ 18
2.1. TngăquanăvăCôngătyăCPăDuăkhíăôngăô 18
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty 18
2.1.2. Ngành ngh kinh doanh ca Công ty 18
2.1.3. C cu t chc b máy qun lý ca Công ty CP Du khí ông ô 19
2.1.3.1. Hi đng Qun tr 20
2.1.3.2. Giám đc 20
2.1.3.3. Các Phó Giám đc 20
2.1.3.4. Các phòng chc nng 20
2.1.3.5. Các ban qun lý d án 20
2.1.3.6. Sàn giao dch bt đng sn 21
2.1.3.7. Các chi nhánh 21
2.2. ThcătrngăcôngătácăphơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhătiăCôngătyăCPăDuăkhíăă
ôngăô 21
2.2.1. Thc trng các phng pháp phân tích tài chính ca Công ty 21
2.2.2. Quy trình phân tích tài chính ca Công ty CP Du khí ông ô 22
2.2.3. Thc trng ni dung phân tích tài chính ca Công ty 23
2.2.3.1. Phân tích khái quát tình hình sn xut kinh doanh ca Công ty CP Du
khí ông ô 24

2.2.3.2. Phân tích khái quát tình hình tài sn – ngun vn ca Công ty CP du
khí ông ô 28
2.2.3.3. Phân tích kh nng thanh toán ca Công ty CP Du khí ông ô 38
2.2.3.4. Phân tích kh nng qun lý tài sn 40
2.2.3.5. Kh nng qun lý n 43
2.2.3.6. Phân tích kh nng sinh li 45
2.3. ỄNHăGIỄăTHCăTRNGăCỌNGăTỄCăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăTIă
CỌNGăTYăCPăDUăKHệăỌNGăỌ 49
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 49
2.3.2. Hn ch và nguyên nhân 50
2.3.2.1. Hn ch 50
2.3.2.2. Nguyên nhân 51
CHNGă3. GIIă PHỄPă HOÀNă THINă CỌNGă TỄCă PHỂNă TệCHă TÀIă
CHệNHăTIăCỌNGăTYăCăPHNăDUăKHệăỌNGăỌ 53
3.1. nhăhngăcôngătácăqunălỦătƠiăchínhăcaăCôngătyăCPăDuăkhíăôngăô 53
Thang Long University Library

3.2. GiiăphápăhoƠnăthinăcôngătácăphơnătíchătƠiăchínhătiăCôngătyăCPăduăkhíă
ôngăô 53
3.2.1. T chc tt công tác phân tích tài chính 53
3.2.2. Hoàn thin ngun thông tin s dng trong công tác phân tích tài chính 54
3.2.3. Hoàn thin phng pháp phân tích tài chính 55
3.2.4. Hoàn thin ni dung phân tích tài chính ca Công ty CP Du khí ông
ô 59
3.2.4.1. Phân tích kh nng qun lý khon phi thu 59
3.2.4.2. Phân tích kh nng thanh toán ngn hn 60
3.2.4.3. Phân tích báo cáo lu chuyn tin t 60
3.3. MtăsăkinănghăviăcácăBăngƠnhăvƠăNhƠănc 67
KTăLUN

DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
BCDKT
Bng cân đi k toán
BCTC
Báo cáo tài chính
BS
Bt đng sn
CBCNV
Cán b công nhân viên
CP
C phn
CNV
Công nhân viên
DN
Doanh nghip
SXKD
Sn xut kinh doanh
T.P
Thành ph
TNHH
Trách nhim hu hn
TSNH
Tài sn ngn hn
VCSH
Vn ch s hu

Thang Long University Library

DANHăMCăBNG
Bng 2.1. Báo cáo kt qu kinh doanh 24
Bng 2.2. Bng phân tích tình hình tài sn trong 03 nm 28
Bng 2.3. Bng phân tích tình hình ngun vn trong 03 nm 34
Bng 2.4. Kh nng thanh toán tc thi 38
Bng 2.5. Kh nng thanh toán tc thi 39
Bng 2.6. Ch tiêu qun lý hàng tn kho 40
Bng 2.7. Ch tiêu hiu qu s dng tài sn 41
Bng 2.8. Ch tiêu hiu sut s dng tài sn c đnh 42
Bng 2.9. Ch tiêu hiu sut s dng tài sn ngn hn 43
Bng 2.10. Ch tiêu h s n trên tng tài sn 43
Bng 2.11. H s n trên vn ch s hu 45
Bng 2.12. Ch tiêu t sut sinh li trên doanh thu 45
Bng 2.13. Ch tiêu t sut sinh li trên tng tài sn 46
Bng 2.14. Ch tiêu t sut sinh li trên vn ch s hu 48
Bng 3.1. Mc đ nh hng ca ROS và Hiu sut s dng tài sn lên ROA 56
Bng 3.2. Phân tích ROE theo mô hình Dupont 57
Bng 3.3. Tc đ luân chuyn khon phi thu 59
Bng 3.4. Kh nng thanh toán ngn hn 60
Bng 3.5. Báo cáo lu chuyn tin t t hot đng kinh doanh giai đon 2011 – 2013
63
Bng 3.6. Báo cáo lu chuyn tin t t hot đng kinh doanh giai đon 2011 – 2013
64


DANH MCăSă,ăBIUă
S đ 2.1. C cu b máy t chc Công ty CP Du khí ông ô 19
Biu đ 2.1. C cu tng tài sn 31
Biu đ 2.2. Tng ngun vn ca công ty 36

Biu đ 2.3. H s thanh toán nhanh 38
Biu đ 2.4. H s thanh toán tc thi 39
Biu đ 2.5. Thi gian quay vòng hàng tn kho trung bình 40
Biu đ 2.6. Hiu sut s dng tng tài sn 41
Biu đ 2.7. H s n trên tng tài sn 44
Biu đ 2.8. T sut sinh li trên doanh thu 46
Biu đ 2.9. T sut sinh li trên tng tài sn 47
Biu đ 2.10. T sut sinh li trên vn ch s hu 48
Thang Long University Library


LIăMăU
1. LỦădoăchnăđătƠiă
Trong xu hng hi nhp kinh t quc t, quá trình cnh tranh gia các doanh
nghip ngày càng gay gt và khc lit.  doanh nghip có th đng vng trc s
cnh tranh ca đi th, doanh nghip phi hot đng sn xut kinh doanh hiu qu,
phi có chính sách và chin lc đúng đn trong công tác qun lý doanh nghip nói
chung và qun lý tài chính nói riêng. Phân tích tài chính đc s dng nh mt công
c đánh giá tình hình tài chính trong quá kh, hin ti, đánh giá ri ro và hiu qu hot
đng ca doanh nghip; t đó giúp các nhà qun tr doanh nghip có cái nhìn sâu hn,
toàn din hn v tình hình tài chính ca doanh nghip. Hn th na, phân tích tài chính
có ý ngha đi vi các nhà qun tr trong vic đa ra các quyt đnh tài chính mt cách
chc chn hn, gim đi s tín nhim vào linh cm và trc giác.
Tuy nhiên hin nay, do cha nhn thc đc đy đ tm quan trng ca phân
tích tài chính doanh nghip, Công ty c phn du khí ông ô đư cha chú trng đu
t cho hot đng này. Do vy, công tác phân tích tài chính cha hoàn thin, gây khó
khn cho các nhà qun tr công ty trong vic đa ra các quyt đnh tài chính. Trong bi
cnh đó, hoàn thin công tác phân tích tài chính ti Công ty c phn Du khí ông ô
là mt yêu cu bc thit.  tài: ắHoƠnăthinăcôngătácăphơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhă
tiăCôngătyăCăphnăduăkhíăôngăô” đc la chn nghiên cu nhm góp phn

đáp ng đòi hi trên ca thc tin.
2. Mcăđíchănghiênăcu
Thông qua phân tích tình hình tài chính doanh nghip, các nhà qun tr có th
đánh giá sc mnh tài chính, hiu qu hot đng kinh doanh và nhng hn ch còn tn
ti ca công ty. Qua vic nghiên cu đ tài em có th vn dng nhng kin thc đư
đc hc vào thc tin, tin hành xem xét, tng hp phân tích các s liu, các báo cáo
tài chính đc công ty cung cp, t các c s đó đánh giá tình hình tài chính ca công
ty. Trên thc t đó em mnh dn đ xut mt s gii pháp ch yu góp phn hoàn thin
công tác phân tích tình hình tài chính phc v nhu cu qun lý tài chính, sn xut kinh
doanh và đáp ng nhu cu ngày càng cao ca th trng.
3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng nghiên cu: Công tác phân tích tài chính ti Công ty C Phn du
khí ông ô.
Phm vi nghiên cu: S dng báo cáo tài chính trong 3 nm 2011, 2012, 2013
ca Công ty CP du khí ông ô.


4. Phngăphápănghiênăcu
Trong phân tích BCTC ngi ta s dng rt nhiu phng pháp khác nhau, có
nhng phng pháp nghiên cu riêng ca phân tích và có c phng pháp nghiên cu
ca mt s môn khoa hc khác. Tuy nhiên vi các s liu có đc, khóa lun tp
chung s dng ch yu phng pháp so sánh, phng pháp s chênh lch, phân tích
theo chiu ngang, phân tích theo chiu dc và phng pháp phân tích t l. Ngoài ra
khóa lun còn s dng mt s phng pháp khác nh phng pháp duy vt bin
chng, duy vt lch s, phng pháp phân tích tng hp thng kê đ làm rõ hn v
công tác phân tích tài chính ti Công ty CP du khí ông ô.
5. Ktăcu khóaălun
Ngoài phn li m đu và kt lun, cu trúc gm 03 chng:
Chngă1:ăCăs lỦălun chung văcôngătácăphơnătíchătƠiăchính trong doanh
nghip

Chngă2:ăThcătrngăcôngătácăphơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhătiăCôngătyăCP
duăkhíă ôngăô
Chngă3:ăGiiăphápăhoƠnăthinăcôngătácăphơnătíchătƠiăchính tiăCôngătyăCP
duăkhíăôngăô
Thang Long University Library

1

CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăV CỌNGăTỄCăPHỂNăTệCHăTÀIă
CHệNHăTRONGăDOANHăNGHIP
1.1. Kháiănim,ăỦăngha,ănhimăvăcaăcôngătácăphơnătíchătƠiăchính
1.1.1. Khái nim phân tích tài chính
Phân tích tài chính là s dng mt tp hp các khái nim, phng pháp và các
công c cho phép x lý các thông tin k toán và các thông tin khác v qun lý nhm
đánh giá tình hình tài chính ca mt doanh nghip đánh giá ri ro, mc đ và cht
lng hiu qu hot đng ca doanh nghip đó.
Mi quan tâm hàng đu ca phân tích tài chính doanh nghip là phân tích các báo
cáo tài chính và các ch tiêu đc trng tài chính t đó đa ra các thông tin v kh nng
thanh toán, kh nng cân đi vn, kh nng hot đng và kh nng sinh li ca doanh
nghip. Chính các thông tin này s giúp cho ngi s dng thông tin xem xét mt cách
chi tit hot đng tài chính doanh nghip trong quá kh và hin đi; đ t đó phán
đoán, d báo và đa ra nhng quyt đnh phù hp cho tng lai. iu này góp phn
giúp doanh nghip tn ti và phát trin trong thi bui kinh t th trng cnh tranh
khc lit nh hin nay.
1.1.2. Ý ngha phân tích tài chính
Phân tích tài chính có ý ngha đc bit quan trng trong công tác qun lý tài
chính doanh nghip. Trong hot đng kinh doanh theo c ch th trng có s qun lý
ca Nhà nc, các doanh nghip thuc các loi hình s hu khác nhau đu bình đng
trc pháp lut trong vic la chn ngành ngh, lnh vc kinh doanh. Do vy s có
nhiu đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca doanh nghip nh: ch doanh

nghip, nhà tài tr, nhà cung cp, khách hàng, k c các c quan Nhà nc và ngi
làm công, mi đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca doanh nghip trên các
góc đ khác nhau.
iăviănhƠăqunălí:ăi vi ngi qun lý doanh nghip mi quan tâm hàng
đu ca h là tìm kim li nhun và kh nng tr n. Mt doanh nghip b l liên tc
s b cn kit các ngun lc và buc phi đóng ca. Mt khác, nu doanh nghip
không có kh nng thanh toán n đn hn cng b buc phi ngng hot đng.
 tin hành hot đng sn xut kinh doanh, nhà qun lý doanh nghip phi gii
quyt ba vn đ quan trng sau đây:
Th nht, doanh nghip nên đu t vào đâu cho phù hp vi loi hình sn xut
kinh doanh la chn. ây chính là chin lc đu t dài hn ca doanh nghip.
Th hai, ngun vn tài tr là ngun nào?
Th ba, nhà doanh nghip s qun lý hot đng tài chính hàng ngày nh th nào?

2

Ba vn đ trên không phi là tt c mi khía cnh v tài chính doanh nghip,
nhng đó là nhng vn đ quan trng nht. Phân tích tài chính doanh nghip là c s
đ đ ra cách thc gii quyt ba vn đ đó.
Nhà qun lý tài chính phi chu trách nhim điu hành hot đng tài chính và da
trên c s các nghip v tài chính thng ngày đ đa ra các quyt đnh vì li ích ca
c đông ca doanh nghip. Các quyt đnh và hot đng ca nhà qun lý tài chính đu
nhm vào các mc tiêu tài chính ca doanh nghip: đó là s tn ti và phát trin ca
doanh nghip, tránh đc s cng thng v tài chính và phá sn, có kh nng cnh
tranh và chim đc th phn ti đa trên thng trng, ti thiu hoá chi phí, ti đa
hoá li nhun và tng trng thu nhp mt cách vng chc. Doanh nghip ch có th
hot đng tt và mang li s giàu có cho ch s hu khi các quyt đnh ca nhà qun
lý đc đa ra là đúng đn. Mun vy, h phi thc hin phân tích tài chính doanh
nghip, các nhà phân tích tài chính trong doanh nghip là nhng ngi có nhiu li th
đ thc hin phân tích tài chính mt cách tt nht.

Trên c s phân tích tài chính mà ni dung ch yu là phân tích kh nng thanh
toán, kh nng cân đi vn, nng lc hot đng cng nh kh nng sinh lưi, nhà qun
lý tài chính có th d đoán v kt qu hot đng nói chung và mc doanh li nói riêng
ca doanh nghip trong tng lai. T đó, h có th đnh hng cho giám đc tài chính
cng nh hi đng qun tr trong các quyt đnh đu t, tài tr, phân chia li tc c
phn và lp k hoch d báo tài chính. Cui cùng phân tích tài chính còn là công c đ
kim soát các hot đng qun lý.
iăviăcácănhƠăđu t: i vi các nhà đu t, mi quan tâm hàng đu ca h
là thi gian hoàn vn, mc sinh lưi và s ri ro. Vì vy, h cn các thông tin v điu
kin tài chính, tình hình hot đng, kt qu kinh doanh và tim nng tng trng ca
các doanh nghip.
Trc ht h quan tâm ti lnh vc đu t và ngun tài tr. Trên c s phân tích
các thông tin v tình hình hot đng, v kt qu kinh doanh hàng nm, các nhà đu t
s đánh giá đc kh nng sinh li và trin vng phát trin ca doanh nghip; t đó
đa ra nhng quyt đnh phù hp. Các nhà đu t s ch chp thun đu t vào mt d
án nu ít nht có mt điu kin là giá tr hin ti ròng ca nó dng. Bên cnh đó,
chính sách phân phi c tc và c cu ngun tài tr ca doanh nghip cng là vn đ
đc các nhà đu t ht sc coi trng vì nó trc tip tác đng đn thu nhp ca h. Ta
bit rng thu nhp ca c đông bao gm phn c tc đc chia hàng nm và phn giá
tr tng thêm ca c phiu trên th trng. Mt ngun tài tr vi t trng n và vn ch
s hu hp lý s to đòn by tài chính tích cc va giúp doanh nghip tng vn đu t
va làm tng giá c phiu và thu nhp trên mi c phiu (EPS). Hn na các c đông
ch chp nhn đu t m rng quy mô doanh nghip khi quyn li ca h ít nht không
Thang Long University Library

3

b nh hng. Bi vy, các yu t nh tng s li nhun ròng trong k có th dùng đ
tr li tc c phn, mc chia lưi trên mt c phiu nm trc, s xp hng c phiu
trên th trng và tính n đnh ca th giá c phiu ca doanh nghip cng nh hiu

qu ca vic tái đu t luôn đc các nhà đu t xem xét trc tiên khi thc hin phân
tích tài chính.
iăviă cácă chă n: Nu phân tích tài chính đc các nhà đu t và qun lý
doanh nghip thc hin nhm mc đích đánh giá kh nng sinh li, tng trng ca
doanh nghip thì phân tích tài chính li đc các ngân hàng và các nhà cung cp tín
dng thng mi cho doanh nghip s dng nhm đm bo kh nng tr n ca doanh
nghip.
Trong ni dung phân tích này, kh nng thanh toán ca doanh nghip đc xem
xét trên hai khía cnh là ngn hn và dài hn. Nu là nhng khon cho vay ngn hn,
ngi cho vay đc bit quan tâm đn kh nng thanh toán nhanh ca doanh nghip,
ngha là kh nng ng phó ca doanh nghip đi vi các món n khi đn hn tr. Nu
là nhng khon cho vay dài hn, ngi cho vay phi tin chc kh nng hoàn tr và kh
nng sinh li ca doanh nghip mà vic hoàn tr vn và lưi s tu thuc vào kh nng
sinh li này.
i vi các ch ngân hàng và các nhà cho vay tín dng, mi quan tâm ca h ch
yu hng vào kh nng tr n ca doanh nghip. Vì vy, h chú ý đc bit đn s
lng tin và các tài sn khác có th chuyn nhanh thành tin, t đó so sánh vi s n
ngn hn đ bit đc kh nng thanh toán tc thi ca doanh nghip. Bên cnh đó,
các ch ngân hàng và các nhà cho vay tín dng cng rt quan tâm ti s vn ca ch
s hu, bi vì s vn này là khon bo him cho h trong trng hp doanh nghip b
ri ro. Nh vy, k thut phân tích có th thay đi theo bn cht và theo thi hn ca
các khon n, nhng cho dù đó là cho vay dài hn hay ngn hn thì ngi cho vay đu
quan tâm đn c cu tài chính biu hin mc đ mo him ca doanh nghip đi vay.
i vi các nhà cung ng vt t hàng hoá, dch v cho doanh nghip, h phi
quyt đnh xem có cho phép khách hàng sp ti đc mua chu hàng hay không, h
cn phi bit đc kh nng thanh toán ca doanh nghip hin ti và trong thi gian
sp ti.
iăviăngiălaoăđng: Bên cnh các nhà đu t, nhà qun lý và các ch n ca
doanh nghip, ngi đc hng lng trong doanh nghip cng rt quan tâm ti các
thông tin tài chính ca doanh nghip. iu này cng d hiu bi kt qu hot đng ca

doanh nghip có tác đng trc tip ti tin lng, khon thu nhp chính ca ngi lao
đng. Ngoài ra trong mt s doanh nghip, ngi lao đng đc tham gia góp vn

4

mua mt lng c phn nht đnh. Nh vy, h cng là nhng ngi ch doanh nghip
nên có quyn li và trách nhim gn vi doanh nghip.
iăviăcácăcăquanăqunălỦ NhƠănc: Da vào các báo cáo tài chính doanh
nghip, các c quan qun lý ca Nhà nc thc hin phân tích tài chính đ đánh giá,
kim tra, kim soát các hot đng kinh doanh, hot đng tài chính tin t ca doanh
nghip có tuân th theo đúng chính sách, ch đ và lut pháp quy đnh không, tình
hình hch toán chi phí, giá thành, tình hình thc hin ngha v vi Nhà nc và khách
hàng,
Tóm li, phân tích hot đng tài chính doanh nghip mà trng tâm là phân tích
các báo cáo tài chính và các ch tiêu tài chính đc trng thông qua mt h thng các
phng pháp, công c và k thut phân tích, giúp ngi s dng thông tin t các góc
đ khác nhau, va đánh giá toàn din, tng hp khái quát, li va xem xét mt cách
chi tit hot đng tài chính doanh nghip, tìm ra nhng đim mnh và đim yu v
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, đ nhn bit, phán đoán, d báo và
đa ra quyt đnh tài chính, quyt đnh tài tr và đu t phù hp.
1.1.3. Nhim v ca phân tích tài chính doanh nghip
Vi ý ngha quan trng nh trên, nhim v ca vic phân tích tình hình tài chính
là vic cung cp nhng thông tin chính xác v mi mt tài chính ca doanh nghip,
bao gm:
Phân tích tài chính phi cung cp đy đ các thông tin hu ích cho ch doanh
nghip, các nhà đu t, các nhà cho vay và nhng ngi s dng thông tin khác trong
vic đánh giá kh nng và tính chc chn ca dòng tin mt vào, ra và tình hình s
dng có hiu qu nht tài sn, tình hình và kh nng thanh toán ca doanh nghip.
Phân tích tài chính phi cung cp đy đ nhng thông tin v ngun vn ch s
hu, các khon n, kt qu ca quá trình hot đng sn xut kinh doanh, s kin và

tình hung làm bin đi các ngun vn và các khon n ca doanh nghip.
Tóm li, nhim v ca phân tích tài chính ca doanh nghip phi cho nhà qun tr
thy đc nhng nét sinh đng trên “bc tranh tài chính” ca doanh nghip th hin
qua các khía cnh sau đây:
Th nht, cung cp kp thi, đy đ và trung thc các thông tin tài chính cn thit
cho ch doanh nghip và các nhà đu t, các nhà cho vay, các khách hàng và nhà cung
cp.
Th hai, cung cp nhng thông tin v tình hình s dng vn, kh nng huy đng
ngun vn, kh nng sinh li và hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Thang Long University Library

5

Th ba, cung cp nhng thông tin v tình hình công n, kh nng thu hi các
khon phi thu, kh nng thanh toán các khon phi tr cng nh các nhân t nh
hng khác ti hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Tính toán và xác đnh mc đ có th lng hoá ca các nhân t nh hng đn
tình hình tài chính ca doanh nghip, t đó đa ra nhng bin pháp có hiu qu đ
khc phc nhng yu kém và khai thác trit đ nhng nng lc tim tàng ca doanh
nghip đ nâng cao hiu qu hot đng sn xut kinh doanh.
1.2. PHNGăPHỄP PHỂNăTệCHăTÀIăCHệNH DOANHăNGHIP
1.2.1. Phng pháp so sánh
Là phng pháp đc s dng nhiu nht trong phân tích tài chính. Phng pháp
so sánh là phng pháp xem xét mt ch tiêu phân tích bng cách da trên vic so sánh
vi mt ch tiêu gc. Nu có đc s thng nht v không gian, thi gian, ni dung,
tính cht và đn v tính toán ca các ch tiêu tài chính và theo mc đích thì mi xác
đnh đc gc so sánh. ây cng chính là điu kin đ áp dng phng pháp so sánh
này. Gc so sánh đc chn phi là gc v thi gian hoc không gian, k phân tích
đc la chn là k báo cáo hoc k k hoch, giá tr so sánh có th đc la chn
bng s tuyt đi hoc s bình quân. u đim ca phng pháp này cho phép tách ra

nhng nét chung, nét riêng ca các hin tng so sánh, trên c s đó đánh giá đc
các mt phát trin hay kém phát trin, hiu qu hay không hiu qu đ tìm ra các gii
pháp hp lí và ti u trong trng hp c th. T đó xác đnh xu hng phát trin và
mc đ bin đng.
Khi phân tích thì có th phân tích theo chiu ngang cng nh chiu dc. Phân
tích theo chiu ngang là so sánh c v s tuyt đi và s tng đi ca mt ch tiêu c
th nào đó qua nhiu thi k, qua đó ta s thy đc xu hng bin đng ca mt ch
tiêu nào đó, là c s đ đánh giá đc tình hình tt lên hay xu đi, là c s đ d đoán
ch tiêu đó. Phân tích theo chiu dc là xem xét t trng ca tng ch tiêu trong ch tiêu
tng th, t đó chúng ta thy đc mc đ nh hng ca tng ch tiêu đn ch tiêu
tng th hoc là mc đ ln nh ca tng ch tiêu trong ch tiêu tng th.
1.2.2. Phng pháp phân tích t s
Phng pháp phân tích t s là phng án phn ánh kt cu, mi quan h gia
các ch tiêu tài chính và s bin đi ca lng tài chính thông qua hàng lot t s theo
chui thi gian liên tc và theo tng gian đon.
Trong phân tích tài chính doanh nghip, các t s tài chính đc phân thành các
nhóm t s đc trng, phn ánh nhng ni dung c bn theo các mc tiêu hot đng
ca doanh nghip. ó là các nhóm t s v kh nng thanh toán, nhóm t s v kh
nng cân đi vn, nhóm t s v nng lc hot đng kinh doanh, nhóm t s v kh

6

nng sinh li. Mi nhóm t s li bao gn nhiu t s phn ánh riêng l, tng b phn
ca hot đng tài chính trong mi trng hp khác nhau.
Phng pháp phân tích t s là phng pháp mang tính hin thc cao vi các
điu kin áp dng ngày càng đc b sung và hoàn thin do ngun thông tin k toán
và tài chính đc ci tin, cung cp đy đ hn. ó là c s đ hình thành nhng t l
tham chiu đáng tin cy, vic áp dng công ngh tin hc giúp đy nhanh quá trình tính
toán các t s, h thng đc hàng lot các t s theo chui thi gian liên tc. Tuy
nhiên, mt t s đn l không mang li nhiu ý ngha, do vy khi phân tích t s chúng

ta cn phi có s so sánh: so sánh các t s ca doanh nghip theo thi gian đ thy xu
hng bin đng; cng nh so sánh các t s ca doanh nghip vi các doanh nghip
khác và vi t s ngành.
1.2.3. Phng pháp Dupont
Phân tích Dupont là k thut phân tích bng cách chia t s ROA và ROE thành
nhng b phn có mi quan h vi nhau đ đánh giá tác đng ca tng b phn lên kt
qu sau cùng. u đim ln nht ca phng pháp Dupont so vi phng pháp so sánh
và phng pháp phân tích t s là  ch phng pháp Dupont không ch dng li 
vic phn ánh các hin tng tài chính mà c gng tìm hiu và tip cn các nguyên
nhân gây ra hin tng đó. ây là k thut mà các nhà qun lý trong ni b doanh
nghip thng s dng đ thy đc tình hình tài chính và quyt đnh xem nên ci
thin tình hình tài chính ca doanh nghip nh th nào. K thut này da vào hai
phng trình c bn sau:
Phng trình th nht th hin mi liên h gia doanh li tng tài sn (ROA)
vi doanh li doanh thu (ROS) và hiu sut s dng tng tài sn nh sau:
ROA
=

Liănhunăsauăthu

x

Doanhăthuăthun

Doanhăthuăthun
TngătƠiăsnă
Thông qua phng trình này thì nhà qun lý s thy rng ROA ph thuc vào hai
yu t đó là li nhun sau thu trên mt trm đng doanh thu và bình quân mt đng
tài sn to ra đc bao nhiêu đng doanh thu. Thông qua phng trình này thì s giúp
cho nhà qun lý có cách đ tng ROA đó là: Tng t l li nhun trên doanh thu có

đc hoc tng kh nng làm ra doanh thu trên tài sn ca doanh nghip.
Phng trình th hai th hin mi quan h gia doanh li vn ch s hu
(ROE) vi doanh li doanh thu, hiu sut s dng tài sn và h s nhân vn ch s
hu theo phng trình sau:
ROE
=

LNST

X

DTăthun

x

TngăTSă

DTăthun
TngăTSă
VnăCSHă
Thang Long University Library

7

Thông qua phng trình trên thì các nhà qun lý s có ba ch tiêu đ tng ch tiêu
ROE nh sau: Th nht, tng t sut li nhun trên doanh thu; mun làm điu này thì
phi có cách đ qun lý chi phí, tit kim chi phí, tng doanh thu và đt tc đ tng li
nhun ln ln tc đ tng doanh thu. Th hai, tng tc đ luân chuyn tài sn; mun
làm đc điu này thì doanh nghip phi tìm cách tng doanh thu, d tr tài sn hp
lý. Th ba, gim t l vn ch s hu, có ngha là doanh nghip phi đm bo tc đ

tng vn ch s hu nh hn tc đ tng tài sn.
Vi phng pháp Dupont này, các nhà phân tích có th nhn ra nhng nguyên
nhân dn đn các hin tng tt, xu trong hot đng ca doanh nghip. Tuy nhiên
phng pháp này không đc áp dng rng rưi mà ch áp dng cho các công ty ln, có
đi ng cán b phân tích chuyên trách, có trình đ là do phng pháp này không ch
đòi hi đánh giá tác đng ca ch tiêu thành phn vi ch tiêu tng hp mà còn s dng
kinh t lng đ đánh giá mc đ tác đng ca các ch tiêu thành phn vi nhau.
1.3. QUY TRÌNHăPHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP
- Thuăthpăthôngătin
Phân tích tài chính s dng mi ngun thông tin có kh nng lý gii và thuyt
minh thc trng s dng tài chính ca doanh nghip, phc v cho quá trình d đoán tài
chính. Nó bao gm nhng thông tin ni b đn nhng thông tin bên ngoài, nhng
thông tin k toán và nhng thông tin qun lý khác, nhng thông tin v s lng và giá
tr, trong đó các thông tin k toán phn ánh tp trung trong các báo cáo tài chính doanh
nghip, là nhng ngun thông tin đc bit quan trng. Do vy, phân tích tài chính trên
thc t là phân tích các báo cáo tài chính doanh nghip.
Ngun thông tin k toán bao gm ngun thông tin t b báo cáo tài chính và
ngun thông tin khác. Trong b báo cáo tài chính ch yu khai thác thông tin có đc
t bng cân đi k toán, bng báo cáo kt qu hot đng sn xut kinh doanh và bng
lu chuyn tin t.
Bng cân đi k toán là mt báo cáo tài chính mô t tình trng tài chính ca mt
doanh nghip ti mt thi đim nht đnh nào đó. ây là mt báo cáo tài chính có ý
ngha rt quan trng đi vi mi đi tng có quan h s hu, quan h kinh doanh và
quan h qun lý doanh nghip. Thông thng, bng cân đi k toán đc trình bày
di dng bng cân đi s d các tài khon k toán: mt bên phn ánh tài sn và mt
bên phn ánh ngun vn ca doanh nghip. Nhìn vào bng cân đi k toán, nhà phân
tích có th nhn bit đc loi hình doanh nghip, quy mô, mc đ t ch tài chính
ca doanh nghip. Bng cân đi k toán là mt t liu quan trng bc nht giúp cho
các nhà phân tích đánh giá đc kh nng cân bng tài chính, kh nng thanh toán và
kh nng cân đi vn ca doanh nghip.

8

Mt thông tin không kém phn quan trng đc s dng trong phân tích tài chính
là thông tin phn ánh trong báo cáo Kt qu kinh doanh. Khác vi bng cân đi k
toán, báo cáo kt qu kinh doanh cho bit s dch chuyn ca tin trong quá trình sn
xut – kinh doanh ca doanh nghip và cho phép ta d tính kh nng hot đng ca
doanh nghip trong tng lai. Báo cáo kt qu kinh doanh cng giúp nhà phân tích so
sánh doanh thu vi s tin thc nhp qu khi bán hàng hóa, dch v; so sánh tng chi
phí phát sinh vi s tin thc xut qu đ vn hành doanh nghip. Trên c s doanh
thu và chi phí, có th xác đnh đc kt qu kinh doanh: Lưi hay l trong nm.
 đánh giá đc doanh nghip có đm bo đc chi tr hay không, cn tìm hiu
tình hình ngân qu ca doanh nghip. Tình hình ngân qu ca doanh nghip đc th
hin rõ nét trên bng báo cáo lu chuyn tin t. Bng báo cáo lu chuyn tin t giúp
nhà phân tích xác đnh hoc d báo dòng tin thc nhp qu bao gm dòng tin nhp
qu t hot đng kinh doanh và dòng tin nhp qu t hot đng đu t, tài chính, hot
đng bt thng. Ngoài ra, nhà qun tr còn xác đnh và d báo dòng tin thc xut
qu ca doanh nghip thông qua bng báo cáo lu chuyn tin t. Trên c s dòng tin
nhp qu và xut qu, nhà phân tích thc hin cân đi ngân qu vi s d ngân qu
đu k đ xác đnh s d ngân qu cui k. T đó có th thit lp mc ngân qu d
phòng ti thiu cho doanh nghip nhm mc tiêu đm bo chi tr.
Ngun thông tin khác ngoài k toán thu thp đc t thông tin B ngành liên
quan, tình hình phát trin kinh t xư hi cng nh các chính sách ca Nhà nc. Trong
nhng thông tin bên ngoài, cn lu ý thu thp nhng thông tin chung nh: thông tin
liên quan đn trng thái ca nn kinh t, c hi kinh doanh, chính sách thu, lưi sut,
thông tin v ngành kinh doanh (thông tin liên quan đn v trí ca ngành trong nn kinh
t, c cu ngành, các sn phm ca ngành, tình trng công ngh, th phn,…) và các
thông tin v pháp lý, kinh t đi vi doanh nghip.
Tuy nhiên, đ đánh giá mt cách c bn tình hình ca doanh nghip, có th s
dng thông tin k toán trong ni b doanh nghip nh là mt ngun thông tin quan

trng bc nht. Vi nhng đc trng h thng, đng nht và phong phú, k toán hot
đng nh mt nhà cung cp quan trng nhng thông tin đáng giá cho hot đng phân
tích tài chính nói chung và hot đng phân tích hiu qu s dng vn lu đng nói riêng.
- XălỦăthôngătin
Giai đon tip theo ca phân tích tài chính là quá trình x lý thông tin đó thu thp
đc. Trong giai đon này, ngi s dng thông tin  các góc đ nghiên cu, ng
dng khác nhau, các phng pháp x lý thông tin khác nhau phc v mc tiêu phân
tích đó đt ra: X lý thông tin là quá trình sp xp các thông tin theo nhng mc tiêu
nht đnh nhm tính toán so sánh, gii thích, đánh giá, xác đnh nguyên nhân, các kt
qu đó đt đc phc v cho quá trình d đoán và quyt đnh.
Thang Long University Library

9

- DăđoánăvƠăquytăđnh
Thu thp và x lý thông tin nhm chun b nhng tin đ và điu kin cn thit
đ ngi s dng thông tin d đoán nhu cu và đa ra quyt đnh tài chính. Có th nói,
mc tiêu ca phân tích tài chính là đa ra quyt đnh tài chính. i vi ch doanh
nghip phân tích tài chính nhm đa ra các quyt đnh liên quan ti mc tiêu hot
đng ca doanh nghip là ti đa hoá giá tr tài sn ca doanh nghip, tng trng, phát
trin, ti đa hoá li nhun. i vi ngi cho vay và đu t vào xí nghip thì đa ra
các quyt đnh v tài tr và đu t; đi vi nhà qun lý thì đa ra các quyt đnh v
qun lý doanh nghip.
1.4. NIăDUNGăPHỂNăTệCHăTÌNHăHÌNHăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP
1.4.1. Phân tích khái quát tình hình tài chính doanh nghip
- Phơnătíchăkháiăquátăthôngăquaăbngăcơnăđiăkătoán
Th nht, thông qua vic xem xét c cu, s bin đng ca mt s ch tiêu
chung bên phía ngun vn nh tng ngun vn, n ngn hn, n dài hn, vn ch s
hu thì ta có th đánh giá bc đu v kh nng t tài tr ca doanh nghip, xác đnh
đc mc đ t ch trong hot đng SXKD, chính sách tài tr ca doanh nghip. Nu

vn ch s hu chim t trng cao và có xu hng tng qua các nm thì cho thy mc
đ t tài tr cao, mc đ ph thuc v vt tài chính thp và ngc li. Th hai, thông
qua xem xét khái quát phn tài sn ca doanh nghip ta s bit đc s bin đng quy
mô tng tài sn qua các nm, mc đ hot đng ca doanh nghip và vic phân b vn
ca doanh nghip nh th nào. Vn nhiu hay ít, tng hay gim và vic phân b vn
nh th nào thì nó s nh hng đn kt qu kinh doanh và tình hình tài chính ca
doanh nghip. Nh vy, khi đánh giá khái quát phn tài sn, ngun vn thì chúng ta
còn phân tích khái quát báo cáo kt qu kinh doanh, đc đim ca ngành đ có cái nhìn
khái quát hn v tình hình tài chính ca doanh nghip.
- Phơnătíchăkháiăquátăthôngăquaăbáoăcáoăktăquăkinhădoanh
Thông qua bng báo cáo kt qu kinh doanh thì chúng ta s thy đc phn nào
v mc đ hot đng ca doanh nghip, hiu qu hot đng s dng vn ca doanh
nghip, kh nng qun lý các mt ca doanh nghip.  có đc điu này thì ta phi so
sánh s bin đng ca các ch tiêu qua nhiu k khác nhau; tính t trng ca mt s
ch tiêu trong doanh thu thun hot đng bán hàng, đng thi so sánh chúng qua các nm.
1.4.2. Phân tích tình hình bin đng ca tài sn và ngun vn
- PhơnătíchăcăcuăvƠăbinăđngătƠiăsn
Tng tài sn ca doanh nghip bao gm tài sn lu đng và tài sn c đnh, ta
cng bit tài sn nhiu hay ít, tng hay gim nó s nh hng trc tip đn kt qu
kinh doanh và tình hình tài chính ca doanh nghip. Phân tích s bin đng và tình

10

hình phân b tài sn là đ đánh giá vic s dng tài sn ca doanh nghip có hp lý
hay không.  làm đc điu này ta làm nh sau:
Th nht, phân tích s bin đng ca tng ch tiêu tài sn qua các nm c v s
tuyt đi và s tng đi. Trong quá trình đó thì chúng ta còn xem xét s bin đng
ca tng ch tiêu là do nguyên nhân nào, thông qua vic phân tích này thì chúng ta s
nhn thc đc tác đng ca tng loi tài sn đi vi quá trình kinh doanh và tình hình
tài chính ca doanh nghip.

Th hai, xem xét c cu tài sn có hp lý hay không, c cu tài sn tác đng
nh th nào đn quá trình kinh doanh; đ làm điu này thì chúng ta phi tính t trng
ca tng ch tiêu trong tng tài sn, t trng ca các ch tiêu thuc tài sn ngn hn
trong tng tài sn ngn hn, tng t cho tài sn dài hn. Sau đó so sánh chúng qua
nhiu thi k khác nhau đ thy đc s bin đng ca c cu tài sn, khi đánh giá
vic phân b tài sn có hp lý hay không ta nên xem xét đc đim ngành ngh và kt
qu kinh doanh ca doanh nghip.
- PhơnătíchăcăcuăvƠăbinăđngăcaăngun vn
Tình hình ngun vn ca doanh nghip đc th hin qua c cu và s bin
đng v ngun vn ca doanh nghip. C cu ngun vn là t trng ca tng loi
ngun vn trong tng s ngun vn; thông qua c cu ngun vn thì chúng ta s đánh
giá đc hng tài tr ca doanh nghip, mc đ ri ro t chính sách tài chính đó, ta
cng thy đc v kh nng t ch hay ph thuc v mt tài chính ca doanh nghip.
Th hai, thông qua s bin đng ca các ch tiêu phn ngun vn thì ta s thy đc
tình hình huy đng các ngun vn cho hot đng SXKD ca doanh nghip, nó cho
thy đc tính ch đng trong chính sách tài chính hay do s b đng trong hot đng
sn xut kinh doanh gây ra. Bng vic so sánh s bin đng c v s tuyt đi và
tng đi ca các chi tiêu phn ngun vn, tính t trng ca tng ch tiêu trong tng
ngun vn, t trng ca tng ch tiêu thuc n phi tr trong tng n phi tr, tng t
cho vn ch s hu; sau đó so sánh chúng qua nhiu nm khác nhau đ thy đc c
cu và s bin đng ngun vn ca doanh nghip.
1.4.3. Phân tích kh nng thanh toán
Kh nng thanh toán là kh nng thc hin đc các ngha v tài chính đúng
thi hn mà không gp phi bt k mt khó khn nào; mt doanh nghip đc coi là
mt kh nng thanh toán khi không thanh toán đc các khon n ti hn. Kh nng
thanh toán đc đo lng bng mc đ thanh khon, tc là mc đ d dàng và nhanh
chóng đ chuyn mt tài sn thành tin mà không làm gim đáng k giá tr ca tài sn
đó. Thông qua các t s kh nng thanh toán s cho chúng ta thy thc trng tài chính
ca doanh nghip. Mt doanh nghip đang hot đng có lưi, vn gp phi vn đ v
Thang Long University Library

11

kh nng thanh toán là bình thng nu nh vic kim soát các khon phi tr kém,
không thu đc tin khách hàng, hàng tn kho nhiu. Tóm li, mun tn ti và phát
trin lâu dài thì doanh nghip cn có kh nng sinh li và kh nng thanh toán tt.
1.4.3.1. Kh nng thanh toán ngn hn
H s kh nng thanh toán n ngn hn đc dùng đ đánh giá kh nng thanh
toán các khon n ngn hn đn hn tr. H s này cho bit, bình quân mt đng n
ngn hn đc đm bo bng bao nhiêu đng tài sn ngn hn. N ngn hn là nhng
khon n mà doanh nghip phi thanh toán trong vòng mt nm hoc mt chu k kinh
doanh. Tài sn ngn hn bao gm tin, các khon đu t tài chính ngn hn, các khon
phi thu ngn hn, hàng tn kho, tài sn ngn hn khác. H s này càng cao hn mt
thì đc đánh giá là kh nng thanh toán n ngn hn cao, tuy nhiên chúng ta còn nhn
thc rõ bn cht vì sao nó cao thì mi có s đánh giá chính xác. Kh nng thanh toán
ngn hn cao có th là quá nhiu các khon phi thu mà có nguy c không thu hi
đc hay doanh nghip quá d dưi trong chính sách tín dng thng mi đi vi khách
hàng; cng có th là hàng tn kho quá nhiu, trong đó có nhiu hàng kém phm cht,
yu kém trong khâu tiêu th; tn kho nguyên vt liu quá nhiu do s yu kém trong
qun tr hàng tn kho,… Tuy nhiên, nu h s này nh hn mt thì chng t kh nng
thanh toán n ngn hn ca doanh nghip kém, vì n ngn hn nhiu hn so vi tài sn
ngn hn, mun đm bo thanh toán thì doanh nghip phi bán tài sn dài hn đ thanh
toán n ngn hn.
Hăsăthanhătoán
năngnăhn

=
TƠiăsnăngnăhn
Tngăsănăngnăhn
1.4.3.2. H s kh nng thanh toán nhanh

Kh nng thanh toán ca mt doanh nghip đc đo lng bng mc đ thanh
khon ca các loi tài sn; tính thanh khon ca mt loi tài sn là kh nng nhanh
chóng chuyn đi thành tin mà không làm gim đáng k giá tr ca tài sn đó. Vì
hàng tn kho ca doanh nghip ít nht phi qua quá trình tiêu th mi có th chuyn
thành tin, cha nói là không tiêu th đc, hàng  đng kém phm cht, vì vy tính
thanh khon ca nó thp.  đánh giá kht khe hn v kh nng thanh toán ca doanh
nghip ta s dng t s thanh khon nhanh; t s này cho bit bình quân mt đng n
ngn hn đc đm bo bng bao nhiêu đng tài sn ngn hn nhng không bao gm
hàng tn kho.
Hăs thanhătoánă
nhanh
=
TƠiăsnăngnăhnăậ HƠngătn kho
Tngăsănăngnăhn

12

1.4.3.3. H s kh nng thanh toán tc thi
H s thanh toán tc thi cho bit doanh nghip có bao nhiêu đng vn bng
tin đ sn sàng thanh toán tc thi cho mt đng n ngn hn. T l thanh toán bng
tin càng ln thì kh nng thanh toán n đn hn ca doanh nghip càng cao; tuy
nhiên, h s này cao quá cng không tt, vì ta bit tin không t sinh li đc.
Hăsăthanhătoánă
tcăthi
=
Vnăbngătin
Tngăsănăngnăhn
1.4.3.4. H s kh nng thanh toán lãi vay
Khi nói rng doanh nghip s dng vn vay có hiu qu thì ít nht vic s dng
vn vay ca doanh nghip phi to ra li nhun đ đ tr cho chi phí lưi vay. Xut phát

t ý ngha đó, thông qua đánh giá h s kh nng thanh toán lưi vay thì ta thy đc
mc đ hiu qu ca vic s dng đòn by tài chính ca doanh nghip, kh nng chi
tr lưi vay ca doanh nghip. Nu t s này càng cao hn mt thì các ch s hu s có
li, tuy nhiên nu li nhun to ra không đ đ tr lưi vay thì các ch s hu phi gánh
chu hu qu ca vic s dng n này.
Hăsăkhănngă
thanhătoánălƣiăvay
=
Liănhunătrc thuăvƠălƣi
Chiăphíălƣiăvay
1.4.4. Phân tích kh nng qun lý n
1.4.4.1. H s n trên tng tài sn
T s này cho bit c mt đng doanh nghip đu t cho tng tài sn thì có bao
nhiêu đng là t đi vay. Qua đây bit đc kh nng t ch tài chính ca doanh
nghip. H s này mà quá nh, chng t doanh nghip vay ít. iu này có th hàm ý
doanh nghip có kh nng t ch tài chính cao. Song nó cng có th hàm ý là doanh
nghip cha bit khai thác đòn by tài chính, tc là cha bit cách huy đng vn bng
hình thc đi vay. Ngc li, t s này mà cao quá hàm ý doanh nghip không có thc
lc tài chính mà ch yu đi vay đ có vn kinh doanh. iu này cng hàm ý là mc đ
ri ro ca doanh nghip cao hn.
H s này đc tính bng cách ly tng n (tc là gm c n ngn hn ln n dài
hn) ca doanh nghip trong mt thi k nào đó chia cho giá tr tng tài sn trong
cùng k. Các s liu này có th ly t bng cân đi k toán ca doanh nghip. Công
thc tính nh sau:
HăsănătrênătƠiăsnă=ă
Tngăn
TngătƠiăsn
Thang Long University Library

13

1.4.4.2. H s n trên vn ch s hu
H s này cho bit quan h gia vn huy đng bng đi vay và vn ch s hu.
H s này nh chng t doanh nghip ít ph thuc vào hình thc huy đng vn bng
vay n; có th hàm ý doanh nghip chu đ ri ro thp. Tuy nhiên, nó cng có th
chng t doanh nghip cha bit cách vay n đ kinh doanh và khai thác li ích
ca hiu qu tit kim thu.
H s này đc tính bng cách ly tng n (tc là gm c n ngn hn ln n dài
hn) ca doanh nghip trong mt thi k nào đó chia cho giá tr vn ch s hu trong
cùng k. Các s liu này có th ly t bng cân đi k toán ca doanh nghip. Công
thc tính nh sau:
H sănătrênăvnăchăsăhuă=ă
Tngăn
Vnăchăsăhu
1.4.5. Phân tích kh nng qun lý tài sn
Tính hiu qu ca mt hot đng đc xác đnh bng kt qu đu ra trên kt
qu đu vào ca nó, nh vy ta không th cn c vào kt qu đt đc mà đánh giá
hot đng đó là có hiu qu. Nu kt qu đu ra trên mt lng đu vào xác đnh càng
ln thì càng hiu qu. Do đó, mt doanh nghip đu t vào tài sn ca mình (ngun
lc đu vào) đ to ra doanh thu và li nhun (kt qu đu ra), doanh nghip nào càng
to ra nhiu doanh thu và li nhun t mt khon đu t vào tài sn thì doanh nghip
đó hot đng càng có hiu qu. Thông qua vic phân tích các t s th hin kh nng
hot đng ta s thy đc mc đ khai thác các ngun lc đu vào ca doanh nghip,
t đó chúng ta s đánh giá đc vic qun lý và s dng vn ca doanh nghip có hp
lý, tit kim và hiu qu hay không.
1.4.5.1. Phân tích kh nng luân chuyn hàng tn kho
S hình thành hàng tn kho là mt đòi hi tt yu trong quá trình luân chuyn
vn ca doanh nghip, tu thuc vào ngành ngh ca doanh nghip mà mc đ tn
kho nhiu hay ít, cng nh chng loi tn kho là khác nhau. Thông thng thì hàng
tn kho s bao gm các loi sau: Nguyên vt liu, công c - dng c, thành phm, sn

phm d dang, hàng hoá,  đánh giá tính hiu qu ca vic s dng hàng tn kho
trong vic to ra doanh thu thì ta s dng ch tiêu vòng quay hàng tn kho và s ngày
mt vòng quay hàng tn kho.
a. Vòng quay hàng tn kho
Vòng quay hàng tn kho th hin rng trong k thì doanh nghip đư xut hàng
đc my ln, nh vy nu s vòng quay hàng tn kho càng ln thì chng t rng hiu
qu s dng hàng tn kho càng cao. Và ngc lai, nu s vòng quay hàng tn kho