B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
PHỂNăTệCHăCÁCăTăSăTÀIăCHệNHăCHăYUăVÀăBINă
PHÁPăCIăTHIN HOTăNGăSNăXUTăKINHă
DOANHăCAăCỌNGăTYăCăPHNăDTăMAYăTHÁIăHọA.
SINHăVIểNăTHCăHIN :ăHOÀNGăQUCăVIT
MÃ SINH VIÊN : A19504
CHUYÊN NGÀNH :ăQUNăTRăKINHăDOANH
HÀăNIăậ 2014
MCăLC
CHNGă1. TNGă QUANă Vă TÀIă CHệNHă DOANHă NGHIPă VÀă PHỂNă
TệCHăHOTăNGăTÀIăCHệNHăDOANHăNGHIP. 1
1.1. KháiăquátăvătƠiăchínhăvƠăhotăđngăqunălỦătƠiăchínhădoanhănghip. 1
1.1.1. KháiănimătƠiăchínhădoanhănghipăvƠăqunălỦătƠiăchính 1
1.1.2. BnăchtăcaătƠiăchínhădoanhănghip. 1
1.1.3. căđim,ăchcănng,ăvaiătròăcaătƠiăchínhădoanhănghip. 3
1.1.3.1. c đim ca tài chính ếoanh nghip 3
1.1.3.2. Chc nng ca tài chính ếoanh nghip 3
1.1.3.3. Vai trò ca tài chính ếoanh nghip 5
1.1.4. CácăhotăđngăcaăqunălỦătƠiăchínhădoanhănghip 7
1.1.4.1. Qun lý và s ếng vn kinh ếoanh ca ếoanh nghip .7
1.1.4.2. Lp k hoch tài chính ca ếoanh nghip. 8
1.2. NiădungăcăbnăvăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip. 9
1.2.1. KháiănimăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip. 9
1.2.2. VaiătròăcaăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip. 9
1.2.3. McăđíchăvƠăỦănghaăcaăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip. 10
1.2.3.1. Mc đích ca phân tích tài chính ếoanh nghip. 10
1.2.3.2. Ý ngha ca vic phân tích tài chính ếoanh nghip. 11
1.2.4. CácăphngăphápăphơnătíchătƠiăchính. 11
1.2.4.1. Phng pháp loi tr 11
1.2.4.2. Phng pháp so sánh. 11
1.2.4.3. Phng pháp liên h. 13
1.2.4.4. Phng pháp phân tích t l .14
1.3. PhơnătíchăcácătăsătƠiăchínhăchăyu. 14
1.3.1. Nhómătăsăvăkhănngăsinhăli. 14
1.3.1.1. T sut sinh li trên ếoanh thu. 14
1.3.1.2. T sut sinh li trên tng tài sn (ROA). 15
1.3.1.3. T sut sinh li trên vn c phn (ROE) 15
1.3.2. Nhómătăsăvăkhănngăthanhătoán. 16
1.3.2.1. T s thanh toán hin hành. 17
1.3.2.2. Tý s thanh toán nhanh .17
1.3.3. Nhómătăsăhotăđng 17
1.3.4. Nhómătăsăvăcăcuăvn. 18
1.3.4.1. Phân tích Dupont các t s tài chính. 19
1.4. CácănhơnătănhăhngătiăkhănngăthcăhinăcácăchătiêuătƠiăchínhăchă
yu. 19
Thang Long University Library
1.4.1. Nhơnătăchăquan. 19
1.4.2. Nhơnătăkháchăquan. 20
CHNGă2. THCă TRNGă HOTă NGă KINHă DOANHă SNă ă XUTă
CAăCỌNGăTYăCăPHNăDTăMAYăTHÁIăHọA 21
2.1. GiiăthiuăchungăvăCôngătyăCăphnădtămayăTháiăHòa. 21
2.1.1. Lchăsăraăđi,ă hotăđng,ăphátătrinăcôngătyăcăphnădtă mayăthái
hòa 21
2.1.2. NgƠnhănghăkinhădoanhăchăyuăcaăCôngătyăhinănay .22
2.1.3. Căcuătăchc,ăchcănng,ănhimăvăcácăphòngăban. 22
2.1.3.1. C cu t chc ca Công Ty C Phn Dt May Thái Hòa. 22
2.1.3.2. Chc nng, nhim v ca các phòng ban 23
2.2. ThcătrngăhotăđngăkinhădoanhăsnăxutăcaăCôngătyăCăphnădtămayă
Thái Hòa. 25
2.2.1. Phơnă tíchă kháiă quátă hotă đngă snă xută kinhă doanhă caă doanhă
nghip. 25
2.2.2. PhơnătíchăkhátăquátăhotăđngătƠiăchínhăcaădoanhănghip 30
2.2.2.1. Phân tích c cu tài sn. 30
2.2.2.2. Phân tích c cu ngun vn ca Công ty 34
2.2.3. PhơnătíchăcơnăđiătƠiăsnăvƠăngunăvn. 37
2.2.4. PhơnătíchătìnhăhìnhăhotăđngăvƠăkhănngăthanhătoánăcaăCôngăty.38
2.2.4.1. Phân tích tình hình hot đng. 38
2.2.4.2. Phân tích kh nng thanh toán. 40
2.2.5. Phơnătíchă hiuăsută să dngătƠiă snăcaăCôngătyă Că phnă dtă mayă
Thái Hòa 42
2.2.5.1. Hiu sut s ếng toàn b tài sn 43
2.2.5.2. Hiu sut s ếng tài sn c đnh .43
2.2.5.3. Hiu sut s ếng tài sn ếài hn. 44
2.2.5.4. Hiu sut s ếng tài sn ngn hn. 44
2.2.6. Phơnătíchătăsăvăcăcuăvnăcaădoanhănghip. 45
2.2.6.1. T l n trên tng tài sn. 45
2.2.6.2. T l bù đp lãi sut. 46
2.2.7. Phơnătíchăkhănngăsinhăliăcaădoanhănghip. 47
2.3. PhơnătíchăDupontăcácătăsătƠiăchính 49
2.3.1. ngăthcăDupontăthănht. 49
2.3.2. ngăthcăDupontăthăhai. 49
2.4. ánhăgiáăhotăđngăkinhădoanhăcaăCôngătyăCăphnădtămayăTháiăHòa. 49
2.4.1. Tíchăcc. 49
2.4.2. HnăchăvƠăkhó khn. 50
CHNGă3. MTăSăGIIăPHÁPăPHÁTăTRINăHOTăNGăSNăXUTă
KINHăDOANHăăTIăCỌNGăTYăCăPHNăDTăMAYăTHÁIăHọA. 53
3.1. nhăhngăhot đngăkinhădoanhăcaăcôngătyăCăphnădtămayăTháiă
Hòa. 53
3.1.1. McătiêuăchungăcaăCôngăty. 53
3.1.2. McătiêuăthătrngăvƠămtăhƠngăxutăkhuăcaăCôngăty. 53
3.1.2.1. Th trng xut khu 53
3.1.2.2. Mt hàng xut khu 54
3.2. CácăgiiăphápăthúcăđyăxutăkhuăhƠngămayămcăcaăCôngătyăCăphnă
dtămayăTháiăHòa. 54
3.2.1. Giiphápătăthătrng. 54
3.2.1.1. La chn chin lc phát trin th trng: 54
3.2.1.2. Tng cng các hot đng nghiên cu và ế báo th trng: 55
3.2.1.3. Nâng cao cht lng sn phm: 55
3.2.1.4. Tng cng hot đng h tr tiêu th sn phm. 55
3.2.1.5. Áp ếng chính sách giá c mm ếo 56
3.2.1.6. Cng c và nâng cao uy tín ca Công ty trên th trng 56
3.2.2. CácăgiiăphápăvăvnăvƠătài chính. 57
3.2.3. Cácăgiiăphápăvăngunănhơnălc 57
3.3. MtăsăkinănghăviănhƠănc. 58
3.3.1. ToălpămôiătrngăcnhătranhălƠnhămnhăchoăcácăđnăvăsnăxut,ă
xutăkhuăngƠnhăthăcôngădtămay. 58
Thang Long University Library
DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
CCDV
Cung cp dch v
HKD
Hot đng kinh doanh
NK
Nhp khu
TNDN
Thu nhp doanh nghip
TSC
Tài sn c đnh
TSDH
Tài sn dài hn
TSNH
Tài sn ngn hn
XK
Xut khu
VCSH
Vn ch s hu
DANHăMCăCÁCăBNGăBIU,ăHỊNHăV,ăăTH,ăCỌNGăTHC
Săđă2.1.CăcuătăchcăcaăCôngăTyăCăPhnăDtăMayăTháiăHòa. 23
Bngă2.1.ăKtăquăhotăđngăsnăxutăkinhădoanhăcaăCôngătyăCăphnădtămayă
Thái Hòa. 26
Bngă2.2.PhơnătíchăcăcuăvƠăbinăđngătƠiăsn. 31
Bngă2.3.PhơnătíchăcăcuăngunăvnăcaăCôngătyăCăphnădtămayTháiăHòa. 34
Bngă2.4.ăMtăsăchătiêuăphnăánhătìnhăhìnhăcôngănăphiăthu. 39
Bngă2.5.MtăsăchătiêuăvăkhănngăthanhătoánăcaăCôngătyăCăphnădtămayă
Thái Hòa. 41
Bngă2.6.ăMtăsăchătiêuătƠiăchínhăcaăCôngătyăCăphnădtămayăTháiăHòaătrongă
nhngănmă2011-2013 47
Thang Long University Library
LIăCMăN
Trong sut quá trình thc hin khóa lun tt nghip chuyên ngành Qun tr kinh
doanh vi đ tài: “ Phân tích các t s tài chính ch yu và gii pháp nâng cao hiu
qu hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty C phn dt may Thái Hòa.”, ngoài
s c gng n lc ca bn thân em đã nhn đc s giúp đ đng viên t phía các thy
cô, các cô chú ca Công ty C phn dt may Thái Hòa.
Em xin đc gi li cm n chân thành ti Th.s Lê Th Hnh, giáo viên đã giúp
đ em rt nhiu trong quá trình làm và hoàn thành khóa lun tt nghip. Cùng li các
cô chú trong Công ty đã to điu kin cho em đ em có th hoàn thành khóa lun tt
nghip.
Do điu kin thi gian có hn và kinh nghim còn ít nên khóa lun tt nghip
ca em không tránh khi nhng thiu sót nht đnh. Em rt mong nhn đc nhng Ủ
kin đóng góp ca các thy cô, các bn và các quỦ v quan tâm ti đ tài này.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, tháng 6 nm 2014.
Sinh viên
HoƠngăQucăVit
LIăCAMăOAN.
Tôi xin cam đoan: Toàn b ni dung khóa lun tt nghip “ Phân tích các t s
tài chính ch yu và gii pháp nâng cao hiu qu hot đng sn xut kinh doanh ca
Công ty C phn dt may Thái Hòa.” Do tôi t nghiên cu, tham kho các tài liu ca
Công ty và sách v có liên quan. Không sao chép hay s dng bài làm ca ai khác.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan ca mình trc quỦ thy cô
và nhà trng.
Hà Ni, tháng 6 nm 2014
Ngi Cam oan
HoƠngăQucăVit
Thang Long University Library
LIăMăU
1.TínhăcpăthităcaăđătƠi.
Trong điu kin hi nhp kinh t nh hin nay, tính cnh tranh ngày càng gay
gt. Các doanh nghip không ch phi cnh tranh vi các doanh nghip khác cùng
ngành trong nc mà còn phi cnh tranh vi các doanh nghip nc ngoài trên c th
trng trong nc ln th trng quc t. Vì vy, đ đng vng đc trong môi trng
kinh doanh đy tính cnh tranh này thì doanh nghip phi n lc ht mình không ch
nâng cao cht lng hàng hóa, dch v đ nâng cao tính cnh tranh mà còn phi có
chin lc kinh doanh đúng đn, xây dng mc tiêu trong đu t, và các bin pháp đ
phát huy tim lc ca ca mình. Mun vy, nhà qun tr phi nm đc thc trng tình
hình hot đng sn xut kinh doanh ca Công ty đang nh th nào, đâu là đim mnh,
đâu là đim yu, các nhân t nh hng, mc đ và xu hng tác đng ca tng nhân
t đn hot đng sn xut kinh doanh đ có chin lc phù hp. Và vic phân tích
tình hình tài chính ca Công ty s giúp nhà qun tr bit đc nhng điu đó.
Vic thng xuyên tin hành phân tích tình hình tài chính s giúp cho các doanh
nghip và các c quan ch qun cp trên thy rõ thc trng hot đng tài chính, kt
qu hot đng sn xut kinh doanh trong k ca doanh nghip cng nh xác đnh đc
mt cách đy đ, đúng đn nguyên nhân và mc đ nh hng ca các nhân t thông
tin có th đánh giá tim nng, hiu qu sn xut kinh doanh cng nh ri ro và trin
vng trong tng lai ca doanh nghip đ lãnh đo doanh nghip đa ra nhng gii
pháp hu hiu, nhng quyt đnh chính xác nhm nâng cao cht lng công tác qun
lỦ kinh t, nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Kt qu ca phân
tích tài chính không ch có Ủ ngha vi các nhà qun tr doanh nghip mà nó còn có Ủ
ngha rt ln vi các đi tng khác nh các nhà cho vay, nhà đu t, nhà cung cp,
c quan qun lỦ cp trênầ Phân tích tài chính cung cp nhng thông tin cn thit giúp
cho ngi s dng thông tin có th đánh giá đc thc trng tài chính và tim nng
ca doanh nghip. Trên c s đó la chn và đa ra nhng phng án kinh t ti u.
Nhn thc đc tm quan trng ca phân tích tình hình tài chính đi vi s
phát trin ca doanh nghip, kt hp vi các kin thc lỦ lun đã hc và s hng dn
tn tình ca giáo viên Th.s Lê Th Hnh, em đã quyt đnh chn đ tài “ Phân tích các
t s tài chính ch yu và gii pháp nâng cao hiu qu hot đng sn xut kinh doanh
ca Công ty C phn dt may Thái Hòa.” làm khóa lun tt nghip cho mình.
2.ăiătngăvƠ phmăviănghiênăcuăcaăđătƠi.
- i tng nghiên cu: Vn đ tng quan v tài chính và phân tích hot đng
tài chính doanh nghip và Thc trng hot đng kinh doanh sn xut ca doanh
nghip.
- Phm vi nghiên cu: Các t s tài chính ch yu ti Công ty C phn dt may
Thái Hòa.
3.ăKtăcuăcaălunăvn.
Ngoài phn m đu và kt lun, Khóa lun gm 3 chng chính sau:
Chng 1: Tng quan v tài chính và phân tích hot đng tài chính doanh
nghip
Chng 2: Thc trng hot đng kinh doanh sn xut ca công ty c phn dt
may Thái Hòa.
Chng 3: Gii pháp đ phát trin hot đng sn xut kinh doanh ti công ty
c phn dt may Thái Hòa.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. TNG QUAN V TÀI CHÍNH DOANH NGHIP VÀ PHÂN TÍCH
HOTăNG TÀI CHÍNH DOANH NGHIP.
1.1. KháiăquátăvătƠiăchínhăvƠăhotăđngăqunălỦătƠiăchínhădoanhănghip.
Khái nim tài chính doanh nghip và qun lý tài chính. 1.1.1.
- Tài chính doanh nghip là h thng các quan h kinh t có liên quan đn viêc
hình thành và s dng tài sn trong doanh nghip. Tài chính đc biu hin di hình
thc tin t và có liên quan trc tip ti hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip. Tài chính doanh nghip là quá trình to lp, phân phi và s dng các qu tin
t phát sinh trong quá trình hot đng ca doanh nghip nhm góp phn đt ti các
mc tiêu ca doanh nghip
- Qun lỦ tài chính là vic s dng các thông tin phn ánh chính xác tình trng
tài chính ca mt doanh nghip đ phân tích đim mnh đim yu ca nó và lp các k
hoch kinh doanh.
Bn cht ca tài chính doanh nghip. 1.1.2.
Tài chính là mt b phn cu thành trong các hot đng kinh t ca doanh
nghip. Nó có mi liên h hu c và tác đng qua li vi các hot đng kinh t khác.
Mi quan h tác đng qua li này phn ánh và th hin s tác đng gn bó thng
xuyên gia phân phi sn xut vi tiêu th sn phm. Phân phi va phn ánh kt qu
ca sn xut và trao đi, li va là điu kin cho sn xut và trao đi có th tin hành
bình thng và liên tc.
Tài chính doanh nghip là tài chính ca các t chc sn xut kinh doanh có t cách
pháp nhân và là mt khâu tài chính c s trong h thng tài chính. Vì ti đây din ra
quá trình to lp và chu chuyn vn gn lin vi qua trình sn xut, đu t, tiêu th và
phân phi.
Tài chính - thot nhìn chúng ta li hiu là tin t, nh mt doanh nghip s phi
trích mt khon tin lng đ tr cho cán b công nhân viên. Tin lng đó đc phân
phi gia các loi lao đng có trình đ ngh nghip khác nhau và điu kin làm vic
khác nhau. Tài chính tham gia phân phi sn phm quc dân cho ngi lao đng thông
qua quá trình hình thành và s dng qu tin lng và các qu phúc li công cng
khác. Do vy gia tài chính và tin là hai phm trù kinh t khác nhau.
Tài chính cng không phi là tin t, và cng không phi là qu tin t. Nhng
thc cht tin t và qu tin t ch là hình thc biu hin bên ngoài ca tài chính, còn
bên trong nó là nhng quan h kinh t đa dng. Nhân loi đã có nhng phát minh v
2
đi trong đó phi k đn vic phát minh ra tin, mà nh đó ngi ta có th quy mi
hot đng khác nhau v mt đn v đo thng nht, và trên c s đó có th so sánh, tính
toán đc vi nhau. Nh vy tin ch là phng tin cho hot đng tài chính nói chung
và hot đng tài chính doanh nghip nói riêng. Thông qua phng tin này, các doanh
nghip có th thc hin nhiu hot đng khác nhau trong mi lnh vc, nu nh chúng
ta ch nhìn b ngoài thì ch thy các hot đng đó hot đng tách riêng nhau, nhng
tht ra li gn bó vi nhau trong s vn đng và chu chuyn vn, chúng đc tính toán
và so sánh vi nhau bng tin.
Do vy toàn b các quan h kinh t đc biu hin bng tin phát sinh trong
doanh nghip th hin ni dung ca tài chính doanh nghip. Nó bao gm các quan h
tài chính sau:
-Quan h trong ni b doanh nghip.
Quan h tài chính trong ni b doanh nghip: đó là nhng quan h v phân
phi, điu hoà c cu thành phn vn kinh doanh, phân phi thu nhp gia các thành
viên trong ni b doanh nghip; các quan h v thanh toán hp đng lao đng gia ch
doanh nghip và công nhân viên chc.
Các mi quan h này đu thông qua vic to lp và s dng các qu tin t
doanh nghip nh: vn c đnh, vn lu đng, qu tin lng, qu khu hao, qu d
tr tài chính nhm phc v cho các mc tiêu kinh doanh ca doanh nghip.
-Quan h tài chính gia doanh nghip vi nhà nc.
Th hin trong vic các doanh nghip np thu cho chính ph và s tài tr ca
chính ph trong mt s trng hp cn thit đ thc hin vai trò can thip vào kinh t
ca mình.
nc ta có thành phn kinh t quc doanh nên s tài tr ca nhà nc đc
th hin rõ bng vic bo đm mt phn vn pháp đnh cho các doanh nghip.Trong
quá trình hot đng các doanh nghip nhà nc làm n có hiu qu và nht là các
doanh nghip hot đng trong các lnh vc then cht ca nn kinh t đt nc s đc
nhà nc chú trng đu t vn nhm giúp doanh nghip phát trin tt hn. Cng trong
quá trình hot đng kinh doanh này, các doanh nghip nhà nc phi np các khon
thu, phí, l phí nh các doanh nghip khác và còn phi np thu s dng vn cho
ngân sách nhà nc. Khon thu này chim t trng ln trong thu ngân sách giúp nhà
nc có ngun đ phc v cho quc k dân sinh nói chung và to hành lang pháp lỦ đ
Thang Long University Library
3
bo v nn kinh t cng nh xây dng c s h tng phc v cho phát trin kinh t và
h tr hot đng ca doanh nghip.
i vi các doanh nghip làm n thua l hoc không hot đng nhng then
cht, nhà nc s cho c phn hoá. Ngha là toàn b s vn ca doanh nghip theo
dng này s bao gm : C phn ca nhà nc, c phn ca doanh nghip và c phn
ca ngân hàng. Nu doanh nghip bán c phn ca mình cho cán b công nhân viên
trong doanh nghip thì lúc đó s có các c phn ca cán b công nhân viên. mt
chng mc nào đó, khi th trng chng khoán Vit Nam vn hành thì c phn đó s
đc mua đi bán li trên th trng và ny sinh ra c phn xã hi. Trong điu kin đó
mi quan h gia ngân sách nhà nc vi doanh nghip cng có s thay đi đáng k.
Nhà nc còn tham gia vào nn kinh t vi t cách là mt c đông.
-Quan h gia nhà nc vi các t chc tài chính trung gian.
Hin nay các t chc tài chính trung gian nc ta mi ch hin rõ nét bng
hot đng ca các ngân hàng thng mi và ca công ty bo him. Nhng đ có mt
nn kinh t th trng phát trin tt yu phi có s thit lp các hình thc phong phú,
đa dng trong lnh vc môi gii v vn. Nhm bin nhng ngun vn tm thi nhàn
ri các h gia đình, các doanh nghip và các t chc khác thành nhng ngun vn
dành đ đu t cho kinh t.
-Quan h gia doanh nghip vi nhau.
Mi quan h này phát sinh trong quá trình thanh toán các sn phm và dch v,
trong vic góp vn liên doanh, vn c phn và chia li nhun do vn liên doanh c
phn mang li.
-Quan h gia các doanh nghip vi các t chc kinh t nc ngoài.
Phát sinh trong quá trình vay, cho vay, tr n và đu t vi gia doanh nghip
vi các t chc kinh t trên th gii.
căđim, chcănng,ăvaiătròăca tài chính doanh nghip. 1.1.3.
1.1.3.1. c đim ca tài chính doanh nghip
c đim ca tài chính doanh nghip gn lin vi quá trình hot đng kinh
doanh ca doanh nghip có các quan h tài chính doanh nghip đa dng phát sinh:
quan h np, cp phát gia doanh nghip và nhà nc; quan h thanh toán vi các ch
th khác trong xã hi, vi ngi lao đng trong doanh nghip.
1.1.3.2. Chc nng ca tài chính doanh nghip.
- Chc nng to vn và luân chuyn vn.
4
m bo ngun vn cho quá trình sn xut kinh doanh đ có đ vn cho hot
đng sn xut kinh doanh, tài chính doanh nghip phi tính toán nhu cu vn, la chn
ngun vn, t chc huy đng và s dng vn đúng đn nhm duy trì và thúc đy s
phát trin có hiu qu quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
V phía Nhà nc phi h tr doanh nghip là to môi trng hot đng phong
phú, đa dng đ to vn và phát trin các loi hình tín dng thu hút ti đa các ngun
vn nhàn ri ca các t chc kinh t xã hi và dân c, to ngun vn cho vay di dào
đi vi mi loi hình doanh nghip.
- Phân phi thu nhp bng tin doanh nghip
Thu nhp bng tin ca doanh nghip đc tài chính doanh nghiêp phân phi.
Phân phi tài chính doanh nghip có th đc din ra gia 2 ch th khác nhau,
chuyn mt b giá tr t hình thc s hu này sang hình thc s hu khác. Thu nhp
bng tin mà doanh nghip đt đc do thu nhp bán hàng trc tiên phi bù đp cho
chi phí b ra trong quá trình sn xut: bù đp hao mòn máy móc thit b, tr lng cho
ngi lao đng và mua bán nguyên liu, vt liu đ tip tc cho chu k sn xut mi,
thc hin ngha v đi vi Nhà nc. Phn còn li doanh nghip s dng hình thc
các qu ca doanh nghip, thc hin bo toàn vn đã li tc c phn nu có. Chc
nng phân phi tài chính ca doanh nghip và quá trình phân phi đó luôn gn lin vi
nhng đc đim vn có ca hot đng sn xut kinh doanh và hình thc s hu doanh
nghip.
- Chc nng giám đc (hoc kim tra) bng tin đi vi hot đng sn xut kinh
doanh ca doanh nghip.
Tài chính doanh nghip thng cn c vào tình hình thu chi tin t và các ch
tiêu phn ánh bng tin đ kim soát tình hình đm bo vn sn xut kinh doanh, tình
hình sn xut kinh doanh và hiu qu sn xut kinh doanh. C th qua t trng, c cu
ngun vn huy đng, vic s dng ngun vn huy đng, vic tính toán các yu t chi
phí vào giá thành và chi phí lu thông, vic thanh toán các khon công n vi ngi
bán, vi tín dng, vi công nhân viên và kim tra vic chp hành k lut tài chính, k
lut thanh toán, k lut tín dng ca doanh nghip. Trên c s đó giúp cho các ch th
qun lỦ phát hin nhng khâu mt cân đi, nhng s h trong công tác điu hành,
qun lỦ kinh doanh đ có quyt đnh ngn chn kp thi kh nng tn tht có th xy ra
nhm duy trì nâng cao quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Vì vy, chc
Thang Long University Library
5
nng này trong phm vi doanh nghip ni mà hot đng hng ngày, hng gi thc hin
vic tiêu dùng sn xut vt t và lao đng thì nó có Ủ ngha ht sc quan trng.
Ba chc nng trên có mi quan h hu c cht ch vi nhau. Chc nng to vn
và phân phi đc tin hành đng thi qua trình thc hin chc nng Giám đc. Chc
nng Giám đc thc hin tt là c s quan trng cho nhng đnh hng phân phi tài
chính đúng đn, đm bo các t l phù hp vi quy mô sn xut, phng hng sn
xut, to điu kin cho sn xut đc tin hành liên tc. Vic to vn và phân phi tt
s khai thông các lung tài chính, thu hút mi ngun vn khác nhau đ đáp ng nhu
cu vn cho các doanh nghip và s dng hiu qu đng vn, to ra ngun tài chính
di dào là điu thun li cho vic thc hin chc nng Giám đc tài chính ca doanh
nghip.
1.1.3.3. Vai trò ca tài chính doanh nghip
Vai trò ca tài chính doanh nghip đc ví nh nhng t bào có kh nng tái
to, hay còn đc coi nh “ cái gc ca nn tài chính”. S phát trin hay suy thoái ca
sn xut- kinh doanh gn lin vi s m rng hay thu hp ngun lc tài chính. Vì vy
vai trò ca tài chính doanh nghip s tr nên tích cc hay th đng, thm chí có th là
tiêu cc đi vi kinh doanh trc ht ph thuc vào kh nng, trình đ ca ngi qun
lỦ ; sau đó nó còn ph thuc vào môi trng kinh doanh, ph thuc vào c ch qun lỦ
kinh t v mô ca nhà nc.
Song song vi vic chuyn sang nn kinh t th trng, nhà nc đã hoch đnh
hàng lot chính sách đi mi nhm xác lp c ch qun lỦ nng đng nh các chính
sách khuyn khích đu t kinh doanh, m rng khuyn khích giao lu vn. Trong
điu kin nh vy, tài chính doanh nghip có vai trò sau:
- Tài chính doanh nghip- mt công c khai thác, thu hút các ngun tài chính
nhm đm bo nhu cu vn cho đu t kinh doanh.
thc hin mi quá trình sn xut kinh doanh, trc ht các doanh nghip
phi có mt yu t tin đ - đó là vn kinh doanh. Trong c ch qun lỦ hành chính
bao cp trc đây, vn ca các doanh nghip nghip nhà nc đc nhà nc tài tr
hu ht. Vì th vai trò khai thác, thu hút vn không đc đt ra nh mt nhu cu cp
bách, có tính sng còn vi doanh nghip.
Chuyn sang nn kinh t th trng đa thành phn, các doanh nghip nhà nc
ch là mt b phn cùng song song tn ti trong cnh tranh, cho vic đu t phát trin
nhng ngành ngh mi nhm thu hút đc li nhun cao đã tr thành đng lc và là
6
mt đòi hi bc bách đi vi tt c các doanh nghip trong nn kinh t. Trong nn
kinh t th trng, khi đã có nhu cu v vn, thì ny sinh vn đ cung ng vn. Trong
điu kin đó, các doanh nghip có đy đ điu kin và kh nng đ ch đng khai thác
thu hút các ngun vn trên th trng nhm phc v cho các mc tiêu kinh doanh và
phát trin ca mình.
- Tài chính doanh nghip có vai trò trong vic s dng vn mt cách tit kim
và hiu qu.
Cng nh đm bo vn, vic t chc s dng vn mt cách tit kim và có hiu
qu đc coi là điu kin tn ti và phát trin ca doanh nghip. Trong điu kin ca
nn kinh t th trng, yêu cu ca các quy lut kinh t đã đt ra trc mi doanh
nghip nhng chun mc ht sc khe kht; sn xut không phi vi bt k giá nào.
Trong nn kinh t th trng, mi hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
đu đc phn ánh bng các ch tiêu giá tr, ch tiêu tài chính, bng các s liu ca k
toán và bng tng kt tài sn. Vi đc đim này, ngi cán b tài chính có kh nng
phân tích, giám sát các hot đng kinh doanh đ mt mt phi bo toàn đc vn, mt
khác phi s dng các bin pháp tng nhanh vòng quay vn, nâng cao kh nng sinh
li ca vn kinh doanh.
- Tài chính doanh nghip có vai trò đòn by kích thích và điu tit sn xut
kinh doanh.
Khác vi nn kinh t tp trung, trong nn kinh t th trng các quan h tài
chính doanh nghip đc m ra trên mt phm vi rng ln. ó là nhng quan h vi
h thng ngân hàng thng mi, vi các t chc tài chính trung gian khác, các thành
viên góp vn đu t liên doanh và nhng quan h tài chính trong ni b doanh
nghip Nhng quan h tài chính trên đây ch có th đc din ra khi c hai bên cùng
có li và trong khuôn kh ca pháp lut. Da vào kh nng này, nhà qun lỦ có th s
dng các công c tài chính nh đu t, xác đnh lãi sut, tin lng, tin thng đ
kích thích tng nng sut lao đng, kích thích tiêu dùng, kích thích thu hút vn nhm
thúc đy s tng trng trong hot đng kinh doanh.
- Tài chính doanh nghip là công c quan trng đ kim tra các hot đng sn
xut kinh doanh ca doanh nghip.
Tình hình tài chính doanh nghip là tm gng phn ánh trung thc nht mi
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, Thông qua các ch tiêu tài chính
nh: h s n, hiu sut và hiu qu s dng vn, c cu các thành phn vn có th
Thang Long University Library
7
d dàng nhn bit chính xác thc trng tt, xu trong các khâu ca quá trình sn xut
kinh doanh.
s dng có hiu qu công c kim tra tài chính, đòi hi nhà qun lỦ doanh
nghip cn t chc tt công tác hch toán k toán, hch toán thng kê, xây dngh
thng các ch tiêu phân tích tài chính và duy trì n np ch đ phân tích hot đng kinh
t ca doanh nghip
Các hotăđng ca qun lý tài chính doanh nghip 1.1.4.
1.1.4.1. Qun lý và s dng vn kinh doanh ca doanh nghip.
Vn s dng ca doanh nghip là chênh lch gia tài sn hin có ca công ty và
các khon n phi tr, thng đc gi là vn lu chuyn trong công ty. Các nhà qun
tr phi luôn chú Ủ đn nhng thay đi trong vn lu chuyn, nguyên nhân dn đn s
thay đi và nh hng ca s thay đi đó đi vi tình hình hot đng ca công ty. Khi
qun lỦ ngun vn lu chuyn trong công ty, hãy xem xét các b phn cu thành sau
đây:
- Tin mt và các khon tng đng tin mt (các loi chng khoán và tin
gi ngn hn). Khi lp các k hoch tài chính bn phi tr li đc nhng câu hi liên
quan đn tin mt nh : lng tin mt ca công ty có đáp ng nhu cu chi phí không?
Mi quan h gia lng tin thu đc và chi phí nh th nào? Khi nào thì công ty cn
đn các khon vay ngân hàng?
- Các khon phi thu: ch yu bao gm các khon tín dng mua hàng cho khách
hàng. Nhà qun tr phi quan tâm đn nhng khách hàng nào thng hay tr chm và
bin pháp cn thit đ đi phó vi h.
- Tn kho: khon tn kho thng chim ti 50% tài sn hin có ca công ty do
đó nhà qun tr phi kim soát tn kho tht cn thn thông qua vic xem xét xem
lng tn kho có hp lỦ vi doanh thu, liu doanh s bán hàng có st gim nu không
có đ lng tn kho hp lỦ cng nh các bin pháp cn thit đ nâng hoc gim lng
hàng tn kho.
- Các khon phi tr và các tín phiu đn hn ch yu là các khon tín dng mà
các nhà cung cp cho công ty hng.
- Các khon vay phi tr bao gm các khon vay t ngân hàng và các nhà cho
vay khác. Nhà qun tr phi quan tâm đn các vn đ nh: lng vn đi vay có phù
hp vi tình hình phát trin ca công ty, khi nào thì lãi sut cho vay đn hn tr?
8
- Chi phí và thu đn hn tr bao gm: các khon tr lng, lãi phi tr đi vi
các tín phiu, phí bo himầ
1.1.4.2. Lp k hoch tài chính ca doanh nghip.
Lp k hoch tài chính gm lp k hoch trong ngn hn và lp k hoch trong
dài hn. K hoch tài chính ngn hn là vic lp k hoch v li nhun và ngân qu
công ty trong khi k hoch dài hn thng mang tính chin lc và liên quan đn vic
lp các mc tiêu tng trng doanh thu và li nhun trong vòng t 3 đn 5 nm.
- K hoch tài chính ngn hn.
Các công c dùng trong vic lp k hoch ngn hn thng dùng là: báo cáo
thu nhp chiu l, báo cáo lu chuyn tin t, phân tích tình hình ngân qu và chin
lc giá c. K hoch tài chính ngn hn nên đc lp theo tng tháng đ có đc cái
nhìn sát hn và đa ra đc bin pháp nâng cao tình hình tài chính.
- Lp k hoch tài chính dài hn hay k hoch tài chính chin lc.
Các doanh nghip thng s dng báo cáo thu nhp chiu l cho khong thi
gian t 3 đn 5 nm. Vn đ khó khn đt ra là làm sao có th d đoán ht đc nhng
bin đng s xy ra vi doanh nghip trong vòng my nm sp ti. Các nhà qun lỦ s
d dàng làm đc điu này theo quy trình sau:
+ Xác lp tc đ tng trng mong mun mà công ty có th đt đc.
+ Tính toán mc vn cn thit đ trang tri các khon tn kho, trang thit b,
nhà xng và nhu cu nhân s cn thit đ đt đc tc đ tng doanh thu.
+ Nhà qun tr phi d tính đc chính xác và kp thi nhu cu vn đ có k
hoch thu hút vn bên ngoài trong trng hp ngân qu t li nhun không chia
không đ đáp ng. Có 2 ngun vn trang tri cho nhu cu vn đ tng trng là: li
nhun và vay n.
Nu công ty không có đ vn đ tài tr cho chng trình m rng công vic
kinh doanh thông qua tng tn kho, đi mi trang thit b và tài sn c đnh và tng chi
phí điu hành công ty thì s phát trin ca công ty s b chm li hoc dng li hn do
công ty không thanh toán đc các khon n đn hn.” tránh tình trng này, nhà
qun tr phi tích cc lp k hoch tài chính đ kim soát đc tc đ tng trng.
Mun th bn phi xác đnh đc chính xác các nhu cu ca doanh nghip trong tng
lai bng cách s dng báo cáo thu nhp chiu l trong vòng t 3 đn 5 nm.
Trong trng hp li nhun làm ra không đ đ đáp ng nhu cu tng trng
d báo ca công ty, ngi qun tr phi b trí vay n bên ngoài hoc gim tc đ tng
Thang Long University Library
9
trng đ mc li nhun làm ra có th theo kp nhu cu tng trng và m rng. Do
vic thu hút vn đu t và vay n mt rt nhiu thi gian nên đòi hi nhà qun tr phi
d báo chính xác và kp thi đ tránh tình trng gián đon công vic kinh doanh.
Trong quá trình lp k hoch, nhà qun tr nên tp trung vào các đim mnh,
đim yu ca doanh nghip và các yu t thuc môi trng v mô và vi mô có th nh
hng đn vic đt đc các mc tiêu đã đ ra. ng thi phi phát trin các chin
lc da trên kt qu phân tích các yu t có liên quan (chin lc giá, tim nng v
th trng, cnh tranh, so sánh chi phí s dng vn đi vay và vn t cóầ) đ có th
đa ra hng đi đúng đn nht cho s phát trin ca công ty.
1.2. NiădungăcăbnăvăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip.
Khái nim phân tích tài chính doanh nghip. 1.2.1.
Phân tích tài chính là mt tp hp các khái nim, phng pháp và các công c
cho phép thu thp và x lỦ các thông tin k toán và các thông tin khác v qun lỦ nhm
đánh giá tình hình tài chính ca mt doanh nghip, đánh giá ri ro, mc đ và cht
lng hiu qu hot đng ca doanh nghip đó, kh nng và tim lc ca doanh
nghip, giúp ngi s dng thông tin đa ra các quyt đnh tài chính, quyt đnh qun
lỦ phù hp.
Mi quan tâm hàng đu ca các nhà phân tích tài chính là đánh giá ri ro phá
sn tác đng ti các doanh nghip mà biu hin ca nó là kh nng thanh toán, đánh
giá kh nng cân đi vn, nng lc hot đng cng nh kh nng sinh lãi ca doanh
nghip. Trên c s đó, các nhà phân tích tài chính tip tc nghiên cu và đa ra nhng
d đoán v kt qu hot đng nói chung và mc doanh li nói riêng ca doanh nghip
trong tng lai. Nói cách khác, phân tích tài chính là c s đ d đoán tài chính – mt
trong các hng d đoán doanh nghip. Phân tích tài chính có th đc ng dng theo
nhiu hng khác nhau vi mc đích tác nghip (chun b các quyt đnh ni b), vi
mc đích nghiên cu, thông tin hoc theo v trí ca nhà phân tích( trong doanh nghip
hoc ngoài doanh nghip).
Vai trò ca phân tích tài chính doanh nghip. 1.2.2.
Phân tích tình hình tài chính ca doanh nghip hay c th hoá là vic phân tích
các báo cáo tài chính ca doanh nghip là quá trình kim tra, đi chiu, so sánh các s
liu, tài liu v tình hình tài chính hin hành và trong quá kh nhm mc đích đánh giá
tim nng, hiu qu kinh doanh cng nh nhng ri ro trong tng lai. Báo cáo tài
chính là nhng báo cáo tng hp nht v tình hình tài sn, vn và công n cng nh
10
tình hình tài chính, kt qu kinh doanh trong k ca doanh nghip. Báo cáo tài chính
rt hu ích đi vic qun tr doanh nghip, đng thi là ngun thông tin tài chính ch
yu đi vi nhng ngi bên ngoài doanh nghip. Do đó, phân tích báo cáo tài chính
là mi quan tâm ca nhiu nhóm ngi khác nhau nh nhà qun lỦ doanh nghip, các
nhà đu t, các c đông, các ch n, các khách hàng, các nhà cho vay tín dng, các c
quan chính ph, ngi lao đngầ Mi nhóm ngi này có nhng nhu cu thông tin
khác nhau.
Phân tích tài chính có vai trò đc bit quan trng trong công tác qun lỦ tài
chính doanh nghip. Trong hot đng kinh doanh theo c ch th trng có s qun lỦ
ca Nhà nc, các doanh nghip thuc các loi hình s hu khác nhau đu bình đng
trc pháp lut trong vic la chn ngành ngh, lnh vc kinh doanh. Do vy s có
nhiu đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca doanh nghip nh : ch doanh
nghip, nhà tài tr, nhà cung cp, khách hàngầ k c các c quan Nhà nc và ngi
làm công, mi đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca doanh nghip trên các
góc đ khác nhau.
McăđíchăvƠăỦănghaăca phân tích tài chính doanh nghip. 1.2.3.
1.2.3.1. Mc đích ca phân tích tài chính doanh nghip.
Có hai mc đích hoc mc tiêu trung gian trong phân tích báo cáo tài chính,
đng thi là mi quan tâm cho mi nhà phân tích thông minh.
Th nht, mc tiêu ban đu ca vic phân tích báo cáo tài chính là nhm đ
"hiu đc các con s" hoc đ "nm chc các con s", tc là s dng các công c
phân tích tài chính nh là mt phng tin h tr đ hiu rõ các s liu tài chính trong
báo cáo. Nh vy, ngi ta có th đa ra nhiu bin pháp phân tích khác nhau nhm đ
miêu t nhng quan h có nhiu Ủ ngha và cht lc thông tin t các d liu ban đu.
Th hai, do s đnh hng ca công tác phân tích tài chính nhm vào vic ra
quyt đnh, mt mc tiêu quan trng khác là nhm đa ra mt c s hp lỦ cho vic d
đoán tng lai. Trên thc t, tt c các công vic ra quyt đnh, phân tích tài chính hay
tt c nhng vic tng t đu nhm hng vào tng lai. Do đó, ngi ta s dng các
công c và k thut phân tích báo cáo tài chính nhm c gng đa ra đánh giá có cn c
v tình hình tài chính tng lai ca công ty, da trên phân tích tình hình tài chính trong
quá kh và hin ti, và đa ra c tính tt nht v kh nng ca nhng s c kinh t
trong tng lai.
Thang Long University Library
11
1.2.3.2. Ý ngha ca vic phân tích tài chính doanh nghip.
Hot đng tài chính có mi quan h trc tip vi hot đng sn xut kinh
doanh. Do đó tt c các hot đng sn xut kinh doanh đu có nh hng đn tài chính
ca doanh nghip. Ngc li, tình hình tài chính tt hay xu đu có tác đng thúc đy
hoc kìm hãm đi vi quá trình sn xut kinh doanh. Chính vì vy, phân tích tình hình
tài chính có Ủ ngha quan trng đi vi bn thân ch doanh nghip và các đi tng
bên ngoài có liên quan đn tài chính ca doanh nghip.
- i vi nhà qun lỦ doanh nghip: phân tích tài chính nhm tìm ra nhng gii
pháp tài chính đ xây dng c cu tài sn, c cu ngun vn thích hp nhm nâng cao
hiu qu, tim lc tài chính cho doanh nghip.
- i vi ch s hu: phân tích tài chính giúp đánh giá đúng đn thành qu ca
các nhà qun lỦ v thc trng tài sn, ngun vn, thu nhp, chi phí, li nhun ca
doanh nghip; s an toàn và hiu qu ca đng vn đu t vào doanh nghip.
- i vi khách hàng, ch n, phân tích tài chính s giúp đánh giá đúng đn kh
nng và thi hn thanh toán ca doanh nghip.
CácăphngăphápăphơnătíchătƠiăchính. 1.2.4.
Phng pháp phân tích tài chính là k thut , là cách thc đ đánh giá tình hình
tài chính ca công ty quá kh, hin ti và d đoán trong tng lai. T đó giúp các
đi tng đa ra quyt đnh kinh t phù hp vi mc tiêu mong mun ca tng đi
tng, đ đáp ng mc tiêu ca phân tích có nhiu phng pháp, thông thng ta hay
s dng mt s phng pháp sau:
1.2.4.1. Phng pháp loi tr.
Trong phân tích kinh doanh, nhiu trng hp nghiên cu nh hng ca các
nhân t đn kt qu kinh doanh nh phng pháp loi tr.
Loi tr là mt phng pháp nhm xác đnh mc đ nh hng ca tng nhân
t đn kt qu kinh doanh, bng cách khi xác đnh mc đ nh hng ca nhân t này,
thì loi tr nh hng ca các nhân t khác.
1.2.4.2. Phng pháp so sánh.
Là phng pháp đc s dng ph bin trong phân tích hot đng kinh doanh.
Có ba nguyên tc c bn khi s dng phng pháp này, đó là:
- La chn tiêu chun đ so sánh.
Tiêu chun đ so sánh là ch tiêu ca mt k đc la chn làm cn c đ so
sánh, tiêu chun đó có th là:Tài liu ca nm trc (k trc), nhm đánh giá xu
12
hng phát trin ca các ch tiêu. Các mc tiêu đã d kin (k hoch, d toán, đnh
mc), nhm đành giá tình hình thc hin so vi k hoch, d toán, đnh mc.
Các ch tiêu ca k đc so sánh vi k gc đc gi là ch tiêu k thc hin và là kt
qu mà doanh nghip đã đt đc.
- iu kin so sánh đc.
phép so sánh có Ủ ngha thì điu kin tiên quyt là các ch tiêu đc s dng
phi đng nht. Trong thc t, thng điu kin có th so sánh đc gia các ch tiêu
kinh t cn đc quan tâm hn c là v thi gian và không gian.
- V mt thi gian: là các ch tiêu đc tính trong cùng mt khong thi gian
hch toán phi thng nht trên ba mt sau:
+ Phi cùng phn ánh ni dung kinh t.
+ Phi cùng mt phng pháp phân tích.
+ Phi cùng mt đn v đo lng
- V mt không gian: các ch tiêu cn phi đc quy đi v cùng quy mô và
điu kin kinh doanh tng t nhau.
Tuy nhiên, thc t ít có các ch tiêu đng nht đc vi nhau. đm bo tính
thng nht ngi ta cn phi quan tâm ti phng din đc xem xét mc đ đng
nht có th chp nhn đc, đ chính xác cn phi có, thi gian phân tích đc cho
phép.
- K thut so sánh: Là mt yu t quan trng góp phn làm tng hiu qu ca
vic phân tích tài chính doanh nghip.Các k thut so sánh c bn thng gp là:
+ So sánh bng s tuyt đi: là hiu s gia tr s ca k phân tích so vi k
gc ca các ch tiêu kinh t, kt qu so sánh biu hin khi lng quy mô tng gim
ca các hin tng kinh t.
+ So sánh bng s tng đi: là thng s gia tr s ca k phân tích so vi k
gc ca các ch tiêu kinh t, kt qu so sánh biu hin kt cu, mi quan h, tc đ
phát trin, mc ph bin ca các hin tng kinh t.
+ So sánh bng s bình quân: s bình quân là dng đc bit ca s tuyt đi,
biu hin tính cht đc trng chung v mt s lng, nhm phn ánh đc đim chung
ca mt đn v, mt b phn hay mt tng th chung, có cùng mt tính cht.
+ So sánh mc bin đng tng đi điu chnh theo hng quy mô đc điu
chnh theo h s ca ch tiêu có liên quan theo hng quyt đnh quy mô chung.
Thang Long University Library
13
Tu theo mc đích, yêu cu ca phân tích, tính cht và ni dung phân tích ca
các ch tiêu kinh t mà ngi ta s dng k thut so sánh thích hp. Quá trình phân
tích theo k thut ca phng pháp so sánh có th thc hin theo ba hình thc:
+ So sánh theo chiu dc: là quá trình so sánh nhm xác đnh t l quan h
tng quan gia các ch tiêu tng k ca các báo cáo k toán-tài chính, nó còn gi là
phân tích theo chiu dc (cùng ct ca báo cáo).
+ So sánh chiu ngang: là quá trình so sánh nhm xác đnh t l và chiu hng
bin đng các k trên báo cáo k toán tài chính, nó còn gi là phân tích theo chiu
ngang (cùng hàng trên báo cáo).
+ So sánh xác đnh xu hng và tính liên h ca các ch tiêu: các ch tiêu riêng
bit hay các ch tiêu tng cng trên báo cáo đc xem trên mi quan h vi các ch
tiêu phn ánh quy mô chung và chúng có th đc xem xét nhiu k (t 3 đn 5 nm
hoc lâu hn) đ cho ta thy rõ xu hng phát trin ca các hin tng nghiên cu.
Các hình thc s dng k thut so sánh trên thng đc phân tích trong các phân tích
báo cáo tài chính- k toán, nht là bn báo cáo kt qu hot đng kinh doanh, bng cân
đi k toán và bng lu chuyn tin t là các báo cáo tài chính đnh k ca doanh
nghip.
1.2.4.3. Phng pháp liên h.
Mi kt qu kinh doanh đu có liên h mt thit vi nhau gia các mt, các b
phn. lng hoá các mi liên h đó, ngoài các phng pháp đã nêu, trong phân tích
kinh doanh còn s dng ph bin các cách nghiên cu liên h ph bin nh liên h cân
đi, liên h tuyn tính và liên h phi tuyn
Liên h cân đi có c s là s cân bng v lng gia hai mt ca các yu t và
quá trình kinh doanh: gia tng s vn và tng s ngun, gia ngun thu, huy đng và
tình hình s dng các qu, các loi vn gia nhu cu và kh nng thanh toán, gia
ngun mua sm và tình hình s dng các loi vt t, gia thu vi chi và kt qu kinh
doanhầmi liên h cân đi vn có v lng ca các yu t dn đn s cân bng c v
mc bin đng (chênh lch) v lng gia các mt ca các yu t và quá trình kinh
doanh. Da vào nguyên tc đó, cng có th xác đnh di dng “tng s” hoc “hiu
s” bng liên h cân đi, ly liên h gia ngun huy đng và s dng mt loi vt t
Liên h trc tip: là mi liên h theo mt hng xác đnh gia các ch tiêu phân tích.
Chng hn li nhun có quan h cùng chiu vi lng hàng bán ra, giá bán có quan h
ngc chiu vi giá thành, tin thu. Các mi liên h ch yu là:
14
- Liên h trc tip gia các ch tiêu nh gia li nhun vi giá bán, giá thành,
tin thu. Trong nhng trng hp này, các mi quan h không qua mt ch tiêu liên
quan nào: giá bán tng (hoc giá thành hay tin thu gim) s làm li nhun tng.
- Liên h gián tip là quan h gia các ch tiêu trong đó mc đ ph thuc gia
chúng đc xác đnh bng mt h s riêng.
- Liên h phi tuyn tính là mi liên h gia các ch tiêu trong đó mc liên h
không đc xác đnh theo t l và chiu hng liên h luôn bin đi
.
1.2.4.4. Phng pháp phân tích t l.
Phân tích t l là mt công c thng đc s dng trong phân tích báo cáo tài
chính. Vic s dng các t l cho phép ngi phân tích đa ra mt tp hp các con s
thng kê đ vch rõ nhng đc đim ch yu v tài chính ca mt s t chc đang
đc xem xét. Các nhà phân tích có th đa ra mt tiêu chun riêng ca h bng cách
tính toán các t l trung bình cho các công ty ch đo trong cùng mt ngành. Cho dù
ngun gc ca các t l là nh th nào cng đu cn phi thn trng trong vic so sánh
công ty đang phân tích vi các tiêu chun đc đa ra cho các công ty trong cùng mt
ngành và có quy mô tài sn xp x. Nu ta chn phng pháp này đ trình bày các kt
qu thì tt nht là nên trình bày c tiêu chun ngành và xu th trên cùng mt biu đ.
Các t l tài chính then cht thng đc nhóm li thành bn loi chính, tu theo khía
cnh c th v tình hình tài chính ca công ty mà các t l này mun làm rõ. Bn loi
chính, xét theo th t mà chúng ta s đc xem xét di đây là:
- Nhóm ch tiêu kh nng sinh li.
- Nhóm ch tiêu kh nng thanh toán.
- Hiu qu hot đng.
- C cu vn.
1.3. PhơnătíchăcácătăsătƠiăchínhăchăyu.
Nhóm t s v kh nngăsinhăli. 1.3.1.
T s sinh li đo lng thu nhp ca công ty vi các nhân t khác to ra li nhun nh
doanh thu, tng tài sn, vn c phn.
1.3.1.1. T sut sinh li trên doanh thu.
Ch tiêu này nói lên 1 đng doanh thu to ra đc bao nhiêu đng li nhun.
T sut sinh li trên doanh thu
=
Li nhun ròng x100
`Doanh thu thun
Thang Long University Library
15
Tuy nhiên, t s này ph thuc vào đc đim kinh doanh ca tng ngành. Vì
th, khi theo dõi tình hình sinh li ca công ty, ngi ta so sánh t s này ca công ty
vi t s bình quân ca toàn ngành mà công ty đó tham gia. Mt khác, t s này và
s vòng quay tài sn có xu hng ngc nhau. Do đó, khi đánh giá t s này, ngi
phân tích tài chính thng tìm hiu nó trong s kt hp vi s vòng quay tài sn.
1.3.1.2. T sut sinh li trên tng tài sn (ROA).
Ch tiêu này đo lng kh nng sinh li trên mt đng vn đu t vào công ty.
T sut sinh li tng tài sn =
Li nhun ròng x100
Tng tài sn
ROA cung cp cho nhà đu t thông tin v các khon lãi đc to ra t lng
vn đu t (hay lng tài sn). ROA đi vi các công ty c phn có s khác bit rt
ln và ph thuc nhiu vào ngành kinh doanh. ó là lỦ do ti sao khi s dng ROA đ
so sánh các công ty, tt hn ht là nên so sánh ROA ca mi công ty qua các nm và
so gia các công ty tng đng nhau.
Tài sn ca mt công ty đc hình thành t vn vay và vn ch s hu. C hai
ngun vn này đc s dng đ tài tr cho các hot đng ca công ty. Hiu qu ca
vic chuyn vn đu t thành li nhun đc th hin qua ROA. ROA càng cao thì
càng tt vì công ty đang kim đc nhiu tin hn trên lng đu t ít hn.
1.3.1.3. T sut sinh li trên vn c phn (ROE):
ây là ch tiêu mà nhà đu t rt quan tâm vì nó cho thy kh nng to lãi ca
mt đng vn h b ra đ đu t vào công ty. T s này đo tính hiu qu ca quá trình
s dng vn góp ca các c đông.
T sut sinh li trên vn c phn =
Li nhun ròng x100
Vn c phn
S khác nhau gia ROA và ROE là do công ty có s dng vn vay, nu công ty
không s dng vn vay thì hai t s s bng nhau.
Ch s này là thc đo chính xác đ đánh giá mt đng vn b ra và tích ly to
ra bao nhiêu đng li. H s này thng đc các nhà đu t phân tích đ so sánh vi
các c phiu cùng ngành trên th trng, t đó tham kho khi quyt đnh mua c phiu
ca công ty nào.