giáo án bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi môn sinh học lớp 9 tiết 38 ưu thế lai (3)

Hình 35. Hiện tượng ưu thế lai
a, c) Cây và bắp ngô ở 2 dòng tự thụ phấn
b) Cây và bắp của cơ thể lai F
1

I. Hiện tượng ưu thế lai
Học sinh tự đọc thông tin và quan sát hình 35 sgk.

So sánh cây và bắp của cây lai F1 với cây và bắp
của 2 dòng tự thụ phấn?
Đặc điểm Thân Bắp (trái) Hạt
Cây lai F
1

so với hai
dòng tự thụ
phấn
Cao hơn,
khỏe hơn
Dài hơn,
to hơn
Lớn hơn,
nhiều hơn

Ưu thế lai là gì?
Cho ví dụ về ưu thế lai
ở động vật và thực vật
a

b
c
a b c

I. Hiện tượng ưu thế lai

Giống lúa DT
17
(Năng suất, chất lượng gạo cao)

Ln i Bch
-Tổ leọ naùc cao.
- Choỏng chũu toỏt
-Taờng troùng nhanh
Ging C chua lai

Sinh trng khe, khỏng bnh tt,
khi lng qu ln, nng sut cao.


II. Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai
Câu 1:Tại sao khi lai giữa hai dòng thuần có kiểu
gen khác nhau, ưu thế lai biểu hiện rõ nhất?
Cơ thể lai F1 mang các cặp gen ở trạng thái dị
hợp, trong đó chỉ các gen trội có lợi được biểu
hiện.
Câu 2: Tại sao ở thế hệ F
1
ưu thế lai biểu hiện
rõ nhất, sau đó giảm dần qua các thế hệ?

Muốn khắc phục cần phải làm gì?
Các nhóm thảo luận (3 phút)
Đọc thông tin và trả lời các câu hỏi sau:
Ví dụ: P: AAbbCC x aaBBcc AaBbCc

Hình: Sự biến đổi tỉ lệ thể dị hợp và thể đồng hợp

*Muốn khắc phục hiện tượng ưu thế lai giảm
dần qua các thế hệ ta cần phải làm gì?
Để duy trì ưu thế lai người ta dùng
phương pháp nhân giống vô tính bằng cách
giâm cành, chiết cành, ghép cây, vi nhân
giống ….
*Nguyên nhân của hiện
tượng ưu thế lai là gì?

II. Nguyên nhân của hiện tượng ưu thế lai

Cây trồng Vật nuôi
Phương
pháp
tạo ưu
thế lai
Trong chọn giống cây trồng và vật nuôi người
ta dùng phương pháp nào để tạo ưu thế lai?
III. Các phương pháp tạo ưu thế lai

Cõy trng Vt nuụi
Phng
phỏp to

u th lai
Bũ vng Thanh Hoỏ x
Bũ Hụnsten H Lan
Bũ lai sind
Lai khác dòng: tạo 2 dòng tự
thụ phấn rồi cho giao phấn
với nhau.
vớ d: Ging ngụ lai LVN10

Lai khác thứ: t hp 2 hay
nhiu th cú kiu gen khỏc
nhau ca cựng 1 loi để
kết hợp gia tạo u thế lai và
tạo giống mới.
Vớ d :
Ging lỳa DT10 x Ging
lỳa OM80
DT17
Nng sut, cht lng go
cao
Lai kinh t: cho giao
phi gia cp vt
nuụi b m thục 2
dũng thun khỏc
nhau ri dựng con
lai F1 lm sn phm
(thng phm)
khụng dựng lm
ging
Vớ d:

Đàn lợn siêu nạc

Cây bưởi da xanh Cây bưởi Năm Roi
Bưởi không hạt
Cam không hạt

Cây cafe
Dưa hấu không hạt
Cây ớt
Cây nhãn

Câu 1: Để tạo ưu thế lai, khâu quan trọng đầu
tiên là gì?
a. Lai khác dòng.
b. Lai kinh tế.
c. Tạo ra các dòng thuần.
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất.
d. Lai khác thứ

Cõu 2: cõy trng, bin phỏp no c s
dng duy trỡ u th lai?
a. F1 đ ợc lai trở lại với bố hoặc mẹ.
b. Cho F1 lai với nhau.
c. Dùng ph ơng pháp giâm, chiết, ghép.
d. Dùng ph ơng pháp nuôi cấy mô.

- Học thuộc phần tóm tắt cuối bài.
-Trả lời các câu hỏi SGK.
-Chuẩn bị bài : “Thực hành ”.

- Đọc qua các thơng tin  và các lệnh  SGK.
c Đọ thêm:Tìm hiểu vai trò của chọn lọc trong
chọn giống?
Tìm hiểu phương pháp chọn lọc hàng loạt và
chọn lọc cá thể?
DẶN DỊ

CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QÚY THẦY CÔ ĐÃ ĐẾN DỰ

Giống lúa DT
17
Lai khác thứ
P : Giống lúa DT
10
x Giống lúa OM
80
(Năng suất cao) (Chất lượng cao)
F
1
:

DT
17
(Năng suất, chất lượng gạo cao)

Giống ngô lai LVN
10
chịu hạn, chống đổ, kháng
sâu bệnh tốt, năng suất 8-12 tấn/ha

Lai khác dòng ( 2 dòng tự thụ phấn, rồi giao phấn)

Lợn Ỉ

Lợn Đại Bạch

Lợn Đại Bạch Ỉ

P: ♀ Lợn Ỉ ♂ Lợn i B chĐạ ạ
(Chống chòu tốt ) (tăng trọng nhanh,
x
F
1
: Đ i B ch –ạ ạ Ỉ
-Tỉ lệ nạc cao….
- Chống chòu tốt
-Tăng trọng nhanh
tỉ lệ nạc cao )
- Chống chòu tốt
-Tăng trọng nhanh

Bò vàng Thanh Hóa Bò sữa Hônsten Hà Lan
P : Bò vàng Thanh Hoá x Bò Hônsten Hà Lan
F
1
: Bò lai sind
(Chịu khí hậu nóng, cho 1000kg sữa/con/năm)
Bò lai sind