đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý


TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN







Trần Thị Hồng Gấm







ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƢỚC THẢI LÀNG NGHỀ CHẾ BIẾN BÚN
VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ LÝ










 


TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN







Trần Thị Hồng Gấm






ĐÁNH GIÁ CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƢỚC THẢI LÀNG NGHỀ CHẾ BIẾN
BÚN VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ XỬ LÝ

 :  
 : 60440301





 










 
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
i

LỜI CAM ĐOAN

 “Đánh giá công nghệ xử lý

nƣớc thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử
lý”  

 




Hà Nội, ngày tháng năm 2013
HỌC VIÊN




Trần Thị Hồng Gấm










Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
ii
LỜI CẢM ƠN


Chi, ng


- 
 

qua.
 
- 


 

Hà Nội, ngày tháng năm 2013
HỌC VIÊN




Trần Thị Hồng Gấm

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
iii

 i
 1
C  4

1.1.  4
1.1.1.  chung: 4
1.1.2.  5
1.1.3.  LTTP ay 6
1.2. T  7
 7
1.2.2.  9
1.2.3.  13
1.3.   14
1.4 
 14
 14
 14
 22
  22
 
 24
 25
 26
 32
 32
 32
 32
 32
 32
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
iv
 33

 33

 33
 34

 34
 34
ng h

 44
 44
3.2.2 45
3.2.3 45
3.2.4 47
3.2.5 52
3.2.6
  53
 
 57
 57
3.3.2 57
3.3.3 59
3.3.4 60
3.3.5 63
3.3.6 
 63
 67
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học

v
 
 67

 67

 70
 70
 70
 74
 74
 75

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
vi
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1 Phân bố làng nghề CBLTTP trên cả nƣớc 4
Bảng 1.2. Nguyên liệu đầu vào, đầu ra để sản xuất đƣợc 1 tạ bún 8
Bảng 1.3. Tải lƣợng các chất ô nhiễm trong nƣớc thải một số làng nghề bún 9
Bảng 1.4: Các thông số ô nhiễm làng bún Phú Đô 10
Bảng 1.5. Đc trƣng ca nƣơ
́
c tha
̉
i sa
̉
n xuâ
́

t bu
́
n tại hệ thống cống chung cuối làng Phú Đô 11
Bảng 1.6: Đc điểm thổ nhƣỡng khu vực nghiên cứu làng bún Khắc Niệm 12
Bảng 3.1 : Bảng lƣợng hóa đánh giá công nghệ theo tiêu chí tối đa 41
Bảng 3.2 : Tình hình chế biến bún tại Khắc Niệm 44
Bảng 3.3 : Kết quả phân tích chất lƣợng nƣớc thải làng bún Khắc Niệm 46
Bảng 3.4. Thông số ca các hạng mục chính trong sơ đồ xử lý nhƣ sau: 48
Bảng 3.5. Chi phí cho khu xử lý 49
Bảng 3.6: Kinh phí vận hành bảo dƣỡng công trình xử lý nƣớc thải làng bún xã Khắc Niệm 50
Bảng 3.7 : Kết quả phân tích nƣớc thải qua từng công đoạn xử lý 50
Bảng 3.8. Kết quả phân tích chất lƣợng nƣớc thải làng nghề bún Khắc Niệm T5-2013 51
Bảng 3.9. Kết quả phân tích chất lƣợng nƣớc thải làng nghề bún Khắc Niệm T6-2013 51
Bảng 3.10. Bảng điểm đánh giá thử nghiệm công nghệ xử lý nƣớc thải ca làng nghề CB bún Khắc
Niệm 54
Bảng 3.11. : Kết quả phân tích chất lƣợng nƣớc thải làng bún Phú Đô 60
Bảng 3.12: Chi phí xây dựng cho khu xử lý nƣớc thải bún Phú Đô (năm 1995) 61
Bảng 3.13: Chi phí vận hành, bảo dƣỡng cho khu xử lý nƣớc thải bún PĐ (1995) 61
Bảng 3.14: Quy đổi chi phí xây dựng theo chỉ số giá tiêu dùng năm 2011 62
Bảng 3.15: Quy đổi chi phí vận hành theo chỉ số giá tiêu dùng năm 2011 62
Bảng 3.16: Kết quả chất lƣợng nƣớc thải làng nghề chế biến bún Phú Đô năm 1996 62
Bảng 3.17. Bảng điểm đánh giá thử nghiệm công nghệ xử lý nƣớc thải ca làng nghề CB bún Phú Đô
64
Bảng 3.18: Bảng tóm tắt đánh giá bằng điểm theo tiêu chí chính 67
Bảng 3.19: Hiệu quả xử lý nƣớc thải làng bún Khắc Niệm qua từng công đoạn 71

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
vii

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1. Sự phân bố các làng nghề Việt Nam theo khu vực 4
Hình 1.2. Sơ đồ công nghệ chế biến bún công nghệ cải tiến 8
Hình 1.3. Sơ đồ hệ thống xử lý nƣớc thải bằng kỹ thuật bùn hoạt tính 16
Hình 1.4. Sơ đồ hệ thống xử lý nƣớc thải ứng dụng bể UASB 17
Hình 1.5. Sơ đồ hệ thống xử lý nƣớc thải bằng công nghệ lọc sinh học nhỏ giọt 18
Hình 1.6. Sơ đồ hệ thống xử lý nƣớc thải ứng dụng bể ABR 20
Hình 1.7. Các module ca DEWATS 22
Hình 1.8. Ý nghĩa ca hoạt động đánh giá công nghệ xử lý chất thải 24
Hình 3.1: Quy trình sản xuất bún làng nghề bún Khắc Niệm – Bắc Ninh 45
Hình 3.2 Sơ đồ công nghệ xử lý nƣớc thải áp dụng tại làng nghề bún Khắc Niệm . 47
Hình 3.3 Quy trình sản xuất bún tại làng bún Phú Đô 58
Hình 3.4 Sơ đồ công nghệ xử lý nƣớc thải áp dụng tại làng bún Phú Đô 60
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
viii
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BOD
5

Biochemical Oxygen
Demand







BF
Baffle Reactor

CBLTTP


COD
Chemical Oxygen
Demand

CPI:


CB


CTR


DEWATS
Decentralized
Wastewater Treatment
System

ETV
Environment
technology Validation


KLN


-CP

 
QCVN


TP


TCCP


SS
Suspended Solids

UBND


KH&CNMT

VSV




Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19

Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết ca đề tài
     






 
 
-  [21].
     -   



, 
    

24]. 

ngu
 
               
 
 [12].
  


 
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
2
 [19]



g [20].



.
  
 
  
 


  

 
[25].


            ,
 “Đánh giá công nghệ xử lý nước thải
làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả xử lý”.
2. Mục tiêu ca Đề tài:



    gi           

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
3
3. Nội dung nghiên cứu
-             
.
- 

- g
--
- 

- 
- 


Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1. Tổng quan làng nghề lƣơng thực thực phẩm Việt Nam
1.1.1. Tình hình phát triển chung:




- - 

. 
-
  [21]. S
 CBLTTP  CBLTTP



7].


1 [4]
TT
Tỉnh
Số
lƣợng
TT
Tỉnh
Số
lƣợng
TT
Tỉnh
Số
lƣợng
I
Miền Bắc
145
II

Miền Trung
42
III
Miền Nam
10
1

14
1

19
1

Minh
3
2

3
2

2
2

1

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
5
3


34
3

1
3

1
4

15
4

6
4

1
5

8
5


2
5
An Giang
1
6

13

6

4
6

1
7

2
7

1
7

2
8

21
8

5



9

22
9

2

10

11






11

1






12

1

Tổng số (I+II+III)= 197
1.1.2. Tình hình ô nhiễm tại một số làng nghề chế biến lương thực thực phẩm


                 







           





Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
6

[18].
Vấn đề ô nhiễm nước:
 






















ng BOD, COD, SS, 26] 


, 


.
Vấn đề ô nhiễm không khí:

2
S, CH
4

, NH
3

 


2
, SO
2
, NO
2



[15].
Ô nhiễm chất thải rắn:

 
1.1.3. Một số thách thức chủ yếu đối với các làng nghề LTTP hiện nay







Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
7





-  



- N

 

-  

               

- 
          




               


1.2. Tổng quan làng nghề chế biến bún
1.2.1. Quy mô sản xuất:


Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp

nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
8
      -      
.
Quy trình chế biến bún



















Nguyên liệu và nguồn thải
2.  
TT
Các công
đoạn

Đầu vào
Đầu ra
Lƣợng thải
Nguyên liệu
Lƣợng
Sản
phẩm
Lƣợng
Nƣớc thải
Chất
thải
1

- 
- 
450 kg
3 m
3



450 kg
3m
3


2

- 
450 kg


500 kg
0,95 m
3



























Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
9

- 
1 m
3

3

- 
- 
500 kg
3 m
3



0

4


5


chua
-

 
W=50%
850kg
2,6 m
3


6

-
- 
850 kg
0,25m
3

 

1100
kg
0

7

- 

- Than
- 
1100
kg
5,2 kg
0,5 m
3



1000
kg
0,5 m
3

(mang theo


11 kg
8

- 
- 
1000
kg
1,5 m
3




1000kg
1,5 m
3



9
 

- 
1 m
3



1 m
3


 450  10,25 m
3
, 52
9,55 m
3
, 1
1.2.2. Một số vấn đề ô nhiễm môi trường của làng nghề chế biến bún
Vấn đề ô nhiễm nước
           



[20


3  [4]
TT
Làng nghề
Lƣu lƣợng NT
(m
3
/ ngày)
COD
BOD
5

SS
kg/ngày
kg/ngày
kg/ngày
1

920
2.700
1.220
1.080
2

3.600
6.766
3.740
2.706

Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
10





        
             

       









               
               




[31].
1.4  

Chỉ tiêu
Khoảng giá trị
COD (mg/l)
547- 2415
BOD
5
(mg/l)
436  2054
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
11
DO (mg/l)
0,7  2,5
TS (mg/l)
2114  4100
SS (mg/l)
664  1460
NH
4
+
(mg/l)
37  130
NO
3
-
(mg/l)
1  6,5
pH
5,6 - 7,3





Viện Công nghệ sinh học, 2005
1.5. 










 [17]
TT
Các chỉ tiêu
Đơn vị
Kết quả
QCVN
40:2011/BTNMT
loại B
1
pH
-
7 - 7,5
5,5 - 9
2


-


3
COD
mg/l
1376
150
4
BOD
5

mg/l
621
50
5
N
ts
mg/l
85,24
40
6
P
ts
mg/l
6,92
6
7


CFU/ml
12.710 x 10
6

-
Vấn đề ô nhiễm không khí:
 

CO
2
, SO
2
, NO
2


Ô nhiễm chất thải rắn:
 

          
  
. 
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
12

 [22]





[11].
          


-
-
i [12].
6 
TT
Thông số
Đơn vị
M1
M2
M3
M4
M5
1
pH
-
6,0
6,6
5,4
5,7
5,8
2
Ca, Mg
mg/100g
22,6

11,9
10,7
15,7
4,2
3

mg/100g
120,3
115,8
112,1
82,7
23,6
4

%
7,86
7,40
5,56
6,75
2,43
5
P
2
O
5

%
0,321
0,137
0,174

0,247
0,091
6
K
2
O
%
0,591
0,498
0,517
0,592
0,385
7

mg/100g
32,52
16,26
30,23
44,88
8,61
8

mg/100g
87,57
40,73
28,15
74,09
11,23
Ghi chú:
Mẫu 1: Đất ruộng lúa thôn Tiền Trong, tại điểm xả nước thải toàn thôn

Mẫu 2: Đất ruộng lúa thôn Tiền Ngoài, cạnh kênh tưới M24
Mẫu 3: Đất ruộng lúa thôn Tiền Ngoài cạnh chợ
Mẫu 4: Đất ruộng lúa thôn Tiền Trong cạnh chợ
Mẫu 5: Đất ruộng lúa cuối thôn Tiền Trong
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
13


.
1.2.3. Định hướng phát triển làng nghề chế biến bún trong tương lai
       V     
-     -   
n ng 





 


[11]
              



         


11]:
 
(2015) (2008)
1
n
NTSX NTSX
M M i  

 
 
 
 
i11
i11
MMM
n
)2008(NTSX
n
2008t
)20152008(NTSX)20152008(NTSX







Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học

14
 
 
 
 
i11
i11
MMM
n
)2008(RTSX
2015
2008t
)2008(RTSX)2008(RTSX






 
 
 
 
i11
i11
MMM
n
)2008(RTSX
2015
2008t

)20152008(RTSX)20152008(RTSX







M
NTSX(2015)

M
NTSX(2008 - 2015)
: -2015
M
RTSX(2015)

M
RTSX(2008 - 2015)
: -2015
-2015) (7,7%)

1.3 Ảnh hưởng của chất thải làng nghề lương thực thực phẩm đến con người

 , 








 , sinh














.
  2008 



                
- - 

[18].
-  

               
(0ao 

[18].
Đánh giá công nghệ xử lý nước thải làng nghề chế biến bún và đề xuất giải pháp
nâng cao hiệu quả xử lý – Trần Thị Hồng Gấm – Cao học KHMT K19
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Luận văn Thạc sĩ khoa học
15
 
[18].


 [18].
-
  [18].

 
. , 
 ,  . 

























 






, 
















[25].
1.4. Tổng quan các công nghệ xử lý nƣớc thải làng nghề chế biến LTTP
1.4.1. Trên thế giới [12]
 
nghi




- 90%.
- 85%),
 



