Tiết 41 Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình

MOÂN ñaïi soá
Giáo viên: Trịnh Xuân Ninh – Trường THCS Thị Trấn

KIEM TRA BAỉI CUế
Ba i 1. Giải hệ phơng trình

Vy h phng trỡnh cú nghim (22; 14)
36
2. 4. 100
x y
x y
+ =


+ =

b)
a)

36
2 50
x y
x y
+ =


+ =

14
24

y
x
=


=



+ =

= +

x y
y x
14 9 945
13

+ + =

= +

x ( x )
y x
14 9 13 945
13

=

= +

x
y x
36
13

=

=

x
y
36
49


Vy h phng trỡnh cú nghim (36; 49)

2. Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n
b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh
Bước 1. Lập phương trình:
- Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số.
-
Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết.
-
Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng.
Bước 2. Giải phương trình.
Bước 3. Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình,
nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết luận.

Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó?
Bằng ngôn ngữ thông thường Bằng ngôn ngữ đại số
Số gà x
Số chó 36 - x
Số chân gà 2x
Số chân chó 4(36 - x)
Tổng số chân gà và chân chó là 100 2x + 4(36 - x) = 100
Nếu gọi số con gà là x,
số con chó là y thì ta có
giải được không ?
Nếu gọi số con gà là x,
số con chó là y thì ta có
giải được không ?
Việc tìm số x, số
y như thế nào ?
Việc tìm số x, số
y như thế nào ?
Cách giải đó gọi là
gì và có các bước
làm như thế nào ?
Cách giải đó gọi là
gì và có các bước
làm như thế nào ?

Tieát
41

§
§
5
5
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Hãy nhắc lại các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình?
Bước 1. Lập phương trình:
-
Chọn ẩn số và đặt điều kiện thích hợp cho ẩn số.
-
Biểu diễn các đại lượng chưa biết theo ẩn và các đại lượng đã biết.
-
Lập phương trình biểu thị mối quan hệ giữa các đại lượng.
Bước 2. Giải phương trình.
Bước 3. Trả lời: Kiểm tra xem trong các nghiệm của phương trình,
nghiệm nào thỏa mãn điều kiện của ẩn, nghiệm nào không, rồi kết luận.
Các bước giải bài toán bằng cách lập phương trình:
Để giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình,
chúng ta cũng làm tương tự

Vừa gà vừa chó
Bó lại cho tròn
Ba mươi sáu con
Một trăm chân chẵn
Hỏi có bao nhiêu gà, bao nhiêu chó?
Ví dụ 1
Ví dụ 1
Tieát
41

§
§
5
5
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình

Tieát
41
§
§
5
5
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Các đại lượng tham gia bài toán:
+ Quãng đường
+ Vận tốc
+ Thời gian
Phân tích bài toán:
Yêu cầu bài toán: Tìm vận tốc của mỗi xe.
Ví dụ 2 .Một chiếc xe tải đi từ T.P Móng Cái đến T.P Hạ Long,
quãng đường dài 189km. Sau khi xe tải xuất phát được một giờ, một
chiếc xe khách bắt đầu đi từ T.P Hạ Long về T.P Móng Cái và gặp xe
tải sau khi đã đi dược 1 giờ 48 phút. Tính vận tốc mỗi xe, biết rằng
mỗi giờ xe khách đi nhanh hơn xe tải 13 km.
Các đối tượng tham gia bài toán: xe tải và xe khách

Tieát
41

§
§
5
5
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
T.P Móng
Cái
T.P Hạ
Long
189km
1giờ
Thời gian mỗi ôtô đi đến lúc gặp nhau là bao nhiêu?
Thời gian xe khách đã đi đến lúc gặp xe tải là 1giờ 48 phút (tức giờ)
9
5
Thời gian xe tải đã đi đến lúc gặp xe khách là 1+ giờ (tức giờ)
14
5
9
5
? thời gian? thời gian
1giờ 48phút 1giờ 48phút
Ví dụ 2.Một chiếc xe tải đi từ T.P Móng Cái đến T.P Hạ Long, quãng
đường dài 189km. Sau khi xe tải xuất phát được một giờ, một chiếc xe
khách bắt đầu đi từ T.P Hạ Long về T.P Móng Cái và gặp xe tải sau khi
đã đi dược 1 giờ 48 phút. Tính vận tốc mỗi xe, biết rằng mỗi giờ xe
khách đi nhanh hơn xe tải 13 km.
Gặp
nhau

Tieát
41
§
§
5
5
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình
Vận tốc Thời gian Quãng
đường
Xe tải

Xe khách

Thời gian xe khách đã đi là 1 giờ 48 phút (tức giờ)
9
5
Thời gian xe tải đã đi là 1+ giờ (tức giờ)
14
5
9
5
Ví dụ 2 (sgk – t
21
)
Bảng phân tích:
14
5
9

5
14
5
.x
9
5
.y
x
y
Các điều kiện của ẩn ?
ĐK : x, y > 0
TP.Móng Cái
TP. Hạ
Long
189km
1giờ
1giờ 48phút
1giờ 48phút
Đ
ạ
i

l
ư
ợ
n
g
Đối tượng

Vận tốc Thời

gian
Quãng
đường
Xe tải

Xe khách

Thời gian xe khách đã đi là1giờ 48 phút (tức giờ)
9
5
Thời gian xe tải đã đi là 1+ giờ (tức giờ)
14
5
9
5
Ví dụ 2:
Bảng phân tích:
14
5
9
5
5
14
.s
1
5
9
.s
2
s

1
s
2
ĐK: 0 < s
1
, s
2
< 189
TP.Móng Cái
TP. Hạ
Long
189km
1giờ
1giờ 48phút
1giờ 48phút
Chọn ẩn gián tiếp
Hệ phương trình:
1 2
1 2
189
5 14
13
9 9
s s
s s
+ =



− =



Vận
tốc
Thời
gian
Quãng
đường
Xe tải

Xe khách

14
5
9
5
14
5
.x
9
5
.y
x
y
ĐK : x, y > 0
Đ
ạ
i

l

ư
ợ
n
g
Đối tượng
Chọn ẩn trực tiếp
Hệ phương trình:
x y
y x

+ =



− =

14 9
189
5 5
13
Đ
ạ
i

l
ư
ợ
n
g
Đối tượng

HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
Sau bài học cần làm những nội dung sau:
-
Nắm được các bước giải bài tốn bằng cách lập
hệ phương trình
-
Làm bài tập 28, 30 (sgk – t22).
-
Bài 35,36,37,40 (sbt – t9,10)
-
Chuẩn bị bài sau: “ Giải bài tốn bằng cách lập
hệ phương trình” ( tiếp theo)