Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
1
-
Phần mở đầu
I. Lý do chọn đề tài
Đất nước ta ngày nay đang trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo
ra vị thế của đất nước trên trường quốc tế, giữ vững an ninh chủ quyền quốc gia.
Với đà phát triển “Giáo dục Đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự nghiệp của nước
nhà và của toàn dân”. Để đáp ứng yêu cầu đó, phải phát huy truyền thống không
ngừng học tập, rèn luyện nêu gương tốt cho người học nhằm đáp ứng yêu cầu giáo
dục. Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc đảm bảo chất lượng giáo dục. Hơn
thế nữa nhận thức của học sinh mỗi ngày một cao hơn, nhu cầu học tập của trẻ lớn
hơn. Không còn chờ gì nữa, mỗi giáo viên phải thay đổi lề lối làm việc, tác phong
sư phạm và cao hơn là phải có trình độ chuyên môn nghiệp vụ tốt, có sự sáng tạo
trong nghề nghiệp để đáp ứng những yêu cầu đó “Thầy không thể hình thành ở học
sinh những kỹ năng gì mà thầy không có. Thầy không thể gặt hái được gì khi mà
thầy không có khả năng gieo trồng”.
Nhiệm vụ trọng tâm năm học 2012-2013 đó là: Đổi mới mạnh mẽ công tác
quản lí chỉ đạo, tích cực bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đề cao
trách nhiệm, khuyến khích sự sáng tạo của giáo viên và cán bộ quản lí, đẩy mạnh
ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học và quản lí. Để hoàn thành xuất sắc
nhiệm vụ năm học đòi hỏi phải có một đội ngũ nhà giáo đáp ứng được nhu cầu học
tập của học sinh và thực hiện được nhiệm vụ mà Đảng và Nhà nước đã đặt ra. Vì
vậy việc nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo là một trong những nhiệm vụ quan
trọng, cần thiết đóng góp cho việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ năm học. Việc
thực hiện nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo ở trường Tiểu học Thị trấn Than
Uyên tôi nhận thấy cũng rất thiết thực.
Thực tế giáo viên dạy ở trường Tiểu học Thị trấn huyên Than Uyên đa số có
trình độ chuyên môn trên chuẩn (32/34 = 94% có trình độ Đại học và Cao đẳng)
nhiều giáo viên có tay nghề vững vàng, tuy nhiên hàng năm đều có một số giáo
viên mới ra trường có kiến thức nhưng chưa có kinh nghiệm giảng dạy. Bên cạnh
đó những giáo viên mới được luân chuyển ở vùng sâu, vùng xa về, tuy là những
giáo viên có thâm niên dạy học, song chưa có kinh nghiệm giảng dạy ở trường
chuẩn Thị trấn, vì thế việc bồi dưỡng phương pháp, kiến thức cho giáo viên là cần
thiết. Thị trấn là vùng có điều kiện kinh tế xã hội phát triển, tỉ lệ học sinh khá giỏi
cao, một số giáo viên thiếu hụt về kiến thức và khả năng vận dụng phương pháp
vào giảng dạy cũng như giáo dục học sinh còn thiếu linh hoạt chưa phù hợp với đối
tượng học sinh nên không thể đáp ứng được môi trường giáo dục của nhà trường,
không thể có khả năng giảng dạy các lớp chọn, tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi,
không có phương pháp phụ đạo học sinh yếu. Đứng trước yêu cầu của một trường
chuẩn Quốc gia đòi hỏi phải có một đội ngũ giáo viên giỏi về tay nghề, có kinh
nghiệm trong công tác chủ nhiệm lớp và biết cách tổ chức các hoạt động ngoài giờ
lên lớp… bản thân tôi là một cán bộ quản lý đã lâu năm, tôi luôn trăn trở làm thế
nào để giúp đỡ giáo viên trong nhà trường nâng cao trình độ chuyên môn để giảng
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
2
-
dạy đạt chất lượng hiệu quả cao hơn. Vì vậy tôi quyết định nghiên cứu và chọn đề
tài “Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu học”
II. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
1. Phạm vi nghiên cứu:
Đề tài chỉ nghiên cứu thực trạng và những giải pháp nâng cao trình độ chất
lượng giáo viên trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên trong khoảng thời gian 4 năm
(từ năm học 2009 -2010; 2010-2011; 2011-2012; 2012-2013).
2. Đối tượng nghiên cứu, đối tượng khảo sát thực nghiệm.
+ Đối tượng nghiên cứu: Thực trạng và giải pháp nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ cho giáo viên tiểu học ở trường Tiểu học Thị trấn Than Uyên.
+ Phạm vi nghiên cứu: Giáo viên theo số lượng hàng năm của nhà trường.
III. Mục đích nghiên cứu
1. Giúp cho cán bộ quản lý có thêm kinh nghiệm trong việc quản lý chỉ đạo
và nâng cao trình độ chất lượng giáo viên trường Tiểu học.
2. Giúp người quản lí xác định rõ nội dung cần bồi dưỡng để giáo viên biết
phát huy mặt mạnh và khắc phục mặt yếu của bản thân từ đó giáo viên tận tụy với
công việc, có kiến thức và phương pháp trong giảng dạy và giáo dục để không
ngừng nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục trong nhà trường.
IV. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
Chỉ ra được một số thực trạng của đội ngũ giáo viên trong nhà trường về
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, phân loại được đội ngũ giáo viên qua kiến thức và
phương pháp dạy học.
Đưa ra một số giải pháp cho từng nhóm giáo viên đã phân loại để giúp giáo
viên nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, nhằm mục đích nâng cao chất lượng
đội ngũ giáo viên trong nhà trường để đáp ứng được nhu cầu đổi mới giáo dục hiện
nay.
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
3
-
Phần giải quyết vấn đề
I. Cơ sở lí luận
Quản lí giáo dục là tổ chức và điều khiển các hoạt động giáo dục một cách
có mục đích, có kế hoạch nhằm đạt được mục tiêu giáo dục đã xác định. Vì vậy
người quản lí cần phải giúp đỡ, bồi dưỡng để xây dựng niềm tin trong giáo viên,
nhằm duy trì nuôi dưỡng nhằm tạo lập mối quan hệ, từ đó khuyến khích sự giao
tiếp hai chiều giúp hình thành động cơ cho giáo viên, phát huy tiềm năng sáng tạo
trong hoạt động sư phạm của mỗi giáo viên.
Ngày nay sức mạnh của một quốc gia không chỉ được đo bằng giá trị thặng
dư, bằng nguồn ngoại tệ, bằng những tòa nhà cao chọc trời mà sức mạnh ấy được
đo bằng tri thức, bằng nội lực chất xám thể hiện qua mặt bằng giáo dục chung. Để
có được điều đó bên cạnh những yếu tố thông minh, di truyền, điều kiện về cơ sở
vật chất, truyền thống giáo dục thì không thể bỏ qua vai trò của các nhà giáo -
những người góp phần định hướng và khơi dậy nguồn sáng tạo cho trẻ.
Từ những năm học đầu tiên của bậc tiểu học, trong giáo dục truyền thống
vai trò của người giáo viên được coi như một cái đỉnh trong việc truyền thụ kiến
thức “Một đứa trẻ giỏi ắt phải có người thầy giàu kinh nghiệm”. Ngày nay với
phong trào cải cách sự nghiệp giáo dục thì vai trò nhà giáo là mở ra cánh cửa đúng
hướng để học sinh tự tin học tập tiếp. Nhà giáo ngày nay không chỉ là người thầy,
là người mẹ, là bác sĩ tâm lí là mô hình nhân cách mẫu mực, là “Ông thầy tổng
thể”. Vì vậy người giáo viên phải có nhiệm vụ giáo dục giảng dạy theo mục tiêu
nguyên lí chương trình giáo dục, phối hợp với đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí
Minh, Sao nhi đồng, gia đình và các tổ chức xã hội để có tiếng nói chung trong
nhiệm vụ giảng dạy và giáo dục.
Giáo viên phải nắm vững mục tiêu từng môn học, cấp học yêu cầu kiến thức
kĩ năng của từng lớp trong chương trình Tiểu học để giúp học sinh nắm vững kiến
thức một cách có hệ thống. Hiểu được “ lòng trung thành” của một giáo viên đối
với Tổ quốc xã hội chủ nghĩa Việt Nam là: đào tạo thế hệ trẻ biết yêu quê hương
đất nước, có ý thức phấn đấu để trở thành người công dân có ích cho xã hội.
Nhà giáo cần thường xuyên học tập, bồi dưỡng trình độ chất lượng để đáp
ứng yêu cầu đổi mới hiện nay, dạy học lấy học sinh làm trung tâm là phải biết lựa
chọn phương pháp, hình thức dạy học phù hợp với từng môn học, tiết học, các kiểu
bài, nhóm bài mới, bài khó, chú ý đến cách sử dụng đồ dùng dạy học …để phát
triển tư duy, năng lực của học sinh tự phát hiện và giải quyết vấn đề để chiếm lĩnh
kiến thức mới.
Học sinh tiểu học thường hiếu động, “Học mà chơi, chơi mà học” vì thế đòi
hỏi sự khéo léo cẩn thận, cần có đức tính kiên trì, tận tình, chu đáo của giáo viên
đó là những yếu tố đảm bảo sự hình thành kiến thức, kĩ năng cần thiết trong học
tập cũng như tronng cuộc sống. Đội ngũ giáo viên là lực lượng nòng cốt biến mục
tiêu giáo dục thành hiện thực. Vì vậy người quản lí cần tập trung trí tuệ xây dựng
và bồi dưỡng đội ngũ, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục.
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
4
-
II. Thực trạng của vấn đề
1. Đánh giá chung
Trong những năm qua cùng với sự đổi mới đi lên của ngành giáo dục tỉnh
Lai Châu nói chung cũng như huyện Than Uyên nói riêng, trường Tiểu học thị trấn
Than Uyên có những chuyển biến đáng kể. Việc thực hiện đổi mới phương pháp đã
có những chuyển biến rõ rệt, số giáo viên khá giỏi tăng, không còn giáo viên yếu
kém, cơ sở vật chất trường lớp tương đối đầy đủ. Song chất lượng đội ngũ còn biến
động do luân chuyển giáo viên từ vùng không thuận lợi và các giáo viên trẻ, mới ra
trường, được điều động về công tác tại trường, số giáo viên này còn hạn chế về
kiến thức và phương pháp với những biểu hiện cụ thể ở từng người. Nhìn chung
còn một số giáo viên lúng túng trong phương pháp, hình thức dạy học với đối
tượng học sinh Thị trấn, chưa có phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi, còn số ít
thiếu hụt về kiến thức không thể tham gia giảng dạy ở các lớp 4,5 được. Nhìn toàn
diện chất lượng giáo dục đã được nâng lên, trong những năm gần đây số lượng học
sinh đạt học sinh giỏi các cấp tăng lên. Bên cạnh đó vẫn còn có học sinh nhận thức
chậm, kết quả thi học giỏi chưa như mong muốn. Những tồn tại về chất lượng giáo
dục trên có nhiều nguyên nhân, nhưng nguyên nhân không kém phần quan trọng ở
phía giáo viên. Giáo viên chưa tích cực tự học tự bồi dưỡng nâng cao nghiệp vụ
chuyên môn, giáo viên trẻ mới ra trường thì có kiến thức nhưng chưa có phương
pháp, một số giáo viên ở vùng sâu chuyển về thì còn hạn chế về phương pháp
giảng dạy, hạn chế về kiến thức, chưa phù hợp với đối tượng học sinh Thị trấn,
chưa biết lựa chọn phương pháp, hình thức dạy học phù hợp, chưa linh hoạt, sáng
tạo trong giảng dạy, bài giảng còn phụ thuộc vào sách hướng dẫn, ít sự nghiên cứu
chưa biết tìm tòi trong việc tự bồi dưỡng nâng cao trình độ cho bản thân nên trình
độ chuyên môn nghiệp vụ rất hạn chế. Vì vậy việc bồi dưỡng nâng cao trình độ cho
đội ngũ giáo viên của nhà trường đặt ra là rất cần thiết.
2. Đánh giá thực trạng đội ngũ giáo viên
2.1 Trình độ đào tạo giáo viên trường Tiểu học thị Trấn Than Uyên được
thể hiện:
Năm học
2009-2010
Năm học
2010-2011
Năm học
2011-2012
Năm học
2012-2013
TT Hệ đào tạo
Tổng
số
Tỉ lệ%
Tổng
số
Tỉ lệ%
Tổng
số
Tỉ lệ%
Tổng
số
Tỉ lệ%
1 Đại học 11/25
44,0 13/28
46,4 21/32
65,6 24/34
70,7
2 Cao đẳng 10/25
40,0 9/28 32,1 8/32 25,0 8/34 23,5
3 Trung cấp 4/25 16,0 6/28 21,5 3/32 9,4 2/34 5,8
Tổng số 25 giáo viên 28 giáo viên 32 giáo viên 34 giáo viên
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
5
-
Qua bảng thống kê trên cho thấy trình độ đào tạo của giáo viên ngày càng
được nâng lên, tỉ lệ giáo viên trên chuẩn cao, điều đó là một thuận lợi cho việc
nâng cao chất lượng giáo dục đại trà và chất lượng mũi nhọn trong nhà trường.
2.2 Đánh giá trình độ giáo viên qua tuổi nghề.
Thực trạng đội ngũ còn một số giáo viên tuổi đời, tuổi nghề còn non trẻ, tuy
đã có sự nhiệt tình song lại thiếu kinh nghiệm giảng dạy và giáo dục học sinh. Hơn
nữa còn một số giáo viên tuổi nghề từ 2- 3 năm là giáo viên mới ra trường và một số
giáo viên mới chuyển từ vùng sâu, vùng xa về trường chưa có phương pháp giảng
dạy phù hợp với đối tượng học sinh trường thị trấn, chưa có kinh nghiệm bồi dưỡng
học sinh giỏi; việc học tập kinh nghiệm giảng dạy còn hạn chế, dẫn đến việc triển
khai và tiếp thu phương pháp mới còn thụ động, chưa thực sự có hiệu quả vì vậy
chất lượng giáo dục đại trà và mũi nhọn của lớp chưa đạt được như mong muốn.
Năm học
TT
Tuổi nghề
2009-2010 2010-2011 2011-2012
2012-2013
1 Dưới 5 năm 4 7 6 6
2 Từ 5 năm đến 10 năm 7 3 4 4
3 Từ 10 năm trở lên 14 18 22 24
Nhìn vào bảng trên ta thấy số giáo viên có tuổi nghề trên 10 năm chiếm tỉ lệ
khá cao, điều đó đồng nghĩa với việc nhà trường có đội ngũ giáo viên có nhiều
kinh nghiệm trong giảng dạy và chủ nhiệm. Song bên cạnh đó cũng còn những
giáo viên có thâm niên công tác, việc đổi mới phương pháp giảng dạy và giáo dục
còn gặp nhiều khó khăn, việc tiếp cận với phương pháp mới, công nghệ thông
tin… còn gặp nhiều hạn chế.
2.3. Đánh giá đội ngũ giáo viên qua phân loại quản lí.
Việc đánh giá phân loại qua dự giờ, qua thực hiện nhiệm vụ giảng dạy và
giáo dục học sinh, công tác chủ nhiệm lớp, huy động học sinh của người quản lí
cũng là một cách đánh giá tương đối chính xác xong chưa thể hiện được mặt mạnh,
mặt yếu của giáo viên, cách đánh giá đó được thể hiện qua biểu:
Kết quả xếp loại
Năm học
Tổng số
giáo viên
Tốt Khá Đạt YC Chưa đạt
2009-2010 25 17/25=68% 7/25=28% 1/25=4%
2010-2011 28 23/28=82,1%
5/28=17,9%
2011-2012 32 28/32=87,5%
3/32=9,3% 1/32=3,2%
2012-2013 34 30/34=88,3%
3/34=8,8 1/34=2,9%
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
6
-
Nhìn vào bảng ta thấy tỷ lệ giáo viên khá giỏi tăng theo từng năm, song bên
cạnh đó, số giáo viên để bố trí dạy lớp chọn hay để bồi dưỡng học sinh giỏi không có
nhiều. Trong trường còn một số giáo viên chỉ dạy tốt ở khối lớp 1,2,3 (16/34 = 47%),
số giáo viên này không có khả năng dạy ở các lớp 4,5 do thiếu hụt về kiến thức, về
phương pháp. Bên cạnh đó Số giáo viên mới ra trường (5/34 = 14,7%) thì có kiến
thức song lại chưa có phương pháp, kinh nghiệm để bồi dưỡng học sinh giỏi… vì thế
chất lượng các kì thi học sinh giỏi các cấp còn chưa đạt được như mong muốn. Một số
ít giáo viên còn chưa có phương pháp phụ đạo học sinh yếu, chưa biết sử dụng linh
hoạt các hình thức dạy học, chưa sáng tạo trong giảng dạy, nên chất lượng giảng dạy
còn chưa cao. Bởi vậy đòi hỏi người làm công tác quản lí phải đánh giá thực chất từng
giáo viên, thấy mặt mạnh, mặt yếu của giáo viên để bồi dưỡng đội ngũ hiệu quả hơn.
2.4 Đánh giá thực trạng giáo viên theo trình độ kiến thức và phương pháp đồng
thời kết hợp cả hai yếu tố này.
Đánh giá đúng giúp quá trình bồi dưỡng giáo viên có hiệu quả ta cần phân
nhóm giáo viên theo trình độ kiến thức và phương pháp.
2.4.1 Nhóm giáo viên có kiến thức và phương pháp (14/34 giáo viên đạt 41,4%)
Đây là nhóm giáo viên nắm chắc phương pháp dạy học, có khả năng tổ chức lớp
tốt, có phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, biết tổ chức lớp học
phù hợp với tâm lí học sinh tiểu học “Học mà chơi - Chơi mà học” vì thế chất lượng
giáo dục ở các lớp do các giáo viên này giảng dạy và chủ nhiệm cao hơn. Song những
giáo viên này còn cần phải được bồi dưỡng thêm về các hình thức dạy học và phương
pháp bồi dưỡng học sinh giỏi cho học sinh ở từng khối lớp để đạt được yêu cầu về chất
lượng nâng cao, chất lượng mũi nhọn. Nhóm này thường bố trí làm lực lượng nòng cốt
chuyên môn như: Tổ khối trưởng, dạy các lớp chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi.
2.4.2 Nhóm giáo viên có kiến thức nhưng lại thiếu phương pháp (12/34 giáo viên
đạt 35,2%).
Đây thường là những giáo viên mới ra trường, giáo viên có tuổi nghề chưa
cao. Những giáo viên này thường nắm được mục tiêu, yêu cầu của bài, song việc
làm cho học sinh tiếp thu được kiến thức còn khó khăn, chưa xác định được trọng
tâm kiến thức, chưa biết học sinh cần gì trong tiết học để lựa chọn phương pháp,
hình thức dạy học cho phù hợp với đối tượng học sinh. Mặt khác việc tổ chức các
hoạt động lên lớp chưa linh hoạt, chưa gây được hứng thú cho học sinh dẫn đến
hiệu quả giảng dạy chưa cao.
2.4.3 Nhóm giáo viên có phương pháp nhưng thiếu hụt kiến thức (6/34 giáo viên
đạt 17,6%).
Đây là nhóm giáo viên có thâm niên dạy học từ 10 năm trở lên. Những giáo
viên này là những người có lòng nhiệt tình, biết cách tổ chức lớp, soạn bài chuẩn bị
bài đầy đủ, làm tốt công tác chủ nhiệm. Song nhóm này thường bộc lộ hạn chế chưa
hiểu hết cấu trúc chương trình Toán và Tiếng Việt ở Tiểu học ở cả bậc học, đặc biệt là
kiến thức nâng cao theo từng lớp học, nên việc cung cấp kiến thức mới thường nhẹ,
chỉ biết dạy hết kiến thức trong sách giáo khoa, chưa biết bổ sung kiến thức nâng cao
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
7
-
trong tiết học đối với đối tượng học sinh khá, giỏi. Đặc biệt đối với tiết Tập đọc giáo
viên chưa biết hướng dẫn học sinh cảm thụ văn học qua đọc diễn cảm, chưa biết
hướng dẫn học sinh cảm nhận được cái hay, cái đẹp của văn bản qua các biện pháp
nghệ thuật được sử dụng, chưa biết hướng dẫn học sinh giải các bài toán nâng cao.
2.4.4 Nhóm giáo viên vừa thiếu kiến thức và chưa có phương pháp dạy học (2/34 giáo
viên đạt 5,8%).
Nhóm giáo viên này hạn chế về kiến thức Toán, Tiếng việt (đặc biệt là kiến
thức lớp 4,5). Mặt khác, việc xác định Chuẩn kiến thức, kĩ năng cho một bài dạy,
đôi khi còn chưa được cụ thể, rõ ràng mục tiêu cần đạt của các đối tượng học sinh
trong lớp. Các giáo viên này việc chuẩn bị giáo án, đồ dùng dạy học đôi khi còn sơ
sài, cách ứng xử các tình huống chưa linh hoạt, diễn đạt ngôn ngữ chưa được mạch
lạc, trình bày bảng thiếu khoa học, yếu trong việc lựa chọn các hình thức dạy học,
cách tổ chức các hoạt động dạy học gây hứng thú cho học sinh. Giáo viên thường
ngại việc kiểm tra của Ban Giám hiệu, chưa tích cực học tập bồi dưỡng chuyên môn,
chưa tích cực trao đổi ý kiến với đồng nghiệp sau các tiết dự giờ, ngại giao tiếp với
phụ huynh học sinh, chưa có phương pháp nâng cao hiệu quả chất lượng giáo dục
qua các hoạt động ngoài giờ lên lớp. Vì thế chất lượng giáo dục của lớp chưa cao, tỉ
lệ học sinh khá giỏi, học sinh thi học sinh giỏi chưa cao.
Với nhóm giáo viên này, nhà trường xác định cần có sự đầu tư thời gian và
bồi dưỡng lâu dài mới nhằm giúp giáo viên vượt qua những lỗ hổng về kiến thức
và phương pháp.
* Nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên.
Nguyên nhân dẫn đến giáo viên thiếu hụt về kiến thức và phương pháp.
Do tuổi nghề của một số giáo viên còn non trẻ lại chưa có kinh nghiệm thực
tế giảng dạy, việc tiếp cận với phương pháp mới chưa linh hoạt, sáng tạo, còn
nhiều bỡ ngỡ, dè dặt trong công tác.
Sự kiểm tra dự giờ, động viên giúp đỡ của Ban Giám hiệu đôi khi chưa
thường xuyên, chưa liên tục, chưa kịp thời.
Bên cạnh những nguyên nhân khách quan còn có nguyên nhân chủ quan ảnh
hưởng tới việc nâng cao tay nghề: Một số giáo viên chưa nhận thức đúng đắn vai
trò của bản thân, chưa nhìn thấy sự đòi hỏi của học sinh ở chính những công việc
hàng ngày của mình nên khả năng tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ chưa thường xuyên, chưa có ý thức tự vươn lên, trong
giảng dạy thường dạy hết nội dung sách giáo khoa, còn ngại thực hiện ứng dụng
công nghệ thông tin vào giảng dạy… nên chưa thực sự phát huy tính tích cực của
học sinh trong học tập dẫn đến chất lượng giáo dục chưa cao.
Tóm lại : Trong các nguyên nhân trên, nguyên nhân bao trùm vẫn là do trình
độ tri thức, sự hiểu biết của giáo viên còn hạn chế vì thế dẫn đến kiến thức và
phương pháp giảng dạy của giáo viên còn hạn chế.
III. Các biện pháp giải quyết vấn đề.
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
8
-
1. Một số giải pháp chung:
Xác định các nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng trên, tôi đã tiến hành
một số biện pháp bồi dưỡng cho giáo viên tiểu học như sau:
Thường xuyên dự giờ lên lớp của giáo viên, qua dự giờ chỉ ra mặt mạnh,
mặt yếu, rút kinh nghiệm, chỉ ra hướng sửa chữa và thời gian sửa chữa. Qua dự giờ
Ban Giám hiệu cần có sự động viên kịp thời, không gây áp lực cho giáo viên, tạo
điều kiện cho giáo viên có chuyên môn yếu có cơ hội học tập kinh nghiệm của giáo
viên có chuyên môn vững, đi sâu vào hai môn Toán và Tiếng Việt, sinh hoạt
chuyên môn theo tổ, tập trung cả trường. Tổ chức hội giảng theo chuyên đề, sinh
hoạt chuyên môn tập trung vào phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi và phụ đạo
học sinh yếu 2 môn Toán, Tiếng Việt. Tổ chức các buổi hội thảo chuyên đề về Bồi
dưỡng học sinh giỏi trong toàn trường. qua đó thảo luận cùng xây dựng phương
pháp chung, tất cả đều được ghi chép cụ thể, chi tiết, cùng đưa ra những vướng
mắc cùng trao đổi, đi đến thống nhất phương pháp thực hiện có hiệu quả nhất.
Xây dựng quy chế chuyên môn: Hướng dẫn cách soạn giáo án (với giáo viên
mới), cách xác định Chuẩn kiến thức kỹ năng của từng môn học, giúp giáo viên
nắm được mục tiêu tiết dạy.
Chỉ đạo việc đổi mới phương pháp, sử dụng phương pháp phù hợp với từng
đối tượng học sinh không nên tham kiến thức, nhưng không giảm nhẹ kiến thức đối
với học sinh khá giỏi. Tích cực khuyến khích giáo viên thực hiện ứng dụng công nghệ
thông tin trong giảng dạy, xây dựng một số tiết dạy giáo án điện tử để giáo viên được
tham dự, đóng góp ý kiến thống nhất phương pháp, hình thức dạy trình chiếu.
Để nâng cao tính tự giác, chủ động cho giáo viên. Nhà trường tổ chức cho
giáo viên tự kiểm tra nhau (kiểm tra chéo) hồ sơ giáo viên qua đó giáo viên học tập
cách trình bày giáo án của nhau, đồng thời giáo viên vững về soạn bài trên máy
tính sẽ hướng dẫn sửa chữa cho một số giáo viên còn có những hạn chế trong khâu
căn chỉnh, cách trình bày giáo án…Bên cạnh với cách làm ấy Ban Giám hiệu
thường xuyên kiểm tra đột xuất hồ sơ, giáo án và việc thực hiện nhiệm vụ của giáo
viên hoặc kết hợp với tổ Khảo thí kiểm tra.
Phát động phong trào thi đua “Dạy tốt, học tốt”, thi viết chữ đẹp của giáo
viên, thi làm đồ dùng dạy học…
Tạo điều kiện cho giáo viên tham ra các lớp bồi dưỡng do Phòng Giáo dục
và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức.
Kết hợp xây dựng đội ngũ giáo viên có chuyên môn tốt với việc bồi dưỡng
thường xuyên qua dự giờ trao đổi, hội giảng để giúp giáo viên tham gia hội giảng
cấp huyện, viết sáng kiến kinh nghiệm
Kết quả Hội giảng 4 năm gần đây:
Năm học 2009-2010: có 20 giáo viên dạy giỏi cấp trường; 17giáo viên giỏi
cấp huyện;
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
9
-
Năm học 2010-2011: có 25 giáo viên dạy giỏi cấp trường; 19 giáo viên giỏi
cấp huyện;
Năm học 2011-2012: có 25 giáo viên dạy giỏi cấp trường; 19 giáo viên được
bảo lưu Giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
Năm học 2012-2013: có 31 giáo viên dạy giỏi cấp trường; 28 giáo viên đạt
Giáo viên dạy giỏi cấp huyện.
Nhà trường tham mưu tốt với chính quyền Thị trấn làm tốt công tác Phổ cập
giáo dục đúng độ tuổi, huy động 100% trẻ ra lớp, tham mưu với các cấp có thẩm
quyền để xây cơ sở vật chất nhà trường, tạo điều kiện hỗ trợ cho hoạt động giảng
dạy của giáo viên.
Ban Giám hiệu thực sự là nòng cốt chuyên môn, đi đầu trong việc hướng
dẫn, hỗ trợ các hoạt động chuyên môn, tích cực dạy mẫu, dạy thực nghiệm ứng
dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy.
Xuất phát từ tình hình thực tế, việc bồi dưỡng giáo viên ở trường cần thiết
lập các nguyên tắc trong bồi dưỡng giáo viên như sau:
Công tác bồi dưỡng giáo viên là trách nhiệm của quản lý, là nghĩa vụ của
giáo viên Tiểu học.
Việc bồi dưỡng phải đảm bảo tính liên tục, thống nhất.
Đảm bảo nguyên tắc phù hợp với nhu cầu, năng lực của từng giáo viên để có
hình thức bồi dưỡng khác nhau.
2. Những giải pháp cụ thể
2.1. Giải pháp 1: Nâng cao trình độ chuyên môn của giáo viên.
Dùng cho các nhóm:
+ Nhóm giáo viên có kiến thức nhưng lại thiếu phương pháp (12/34 giáo
viên đạt 35,2%).
+ Nhóm giáo viên có phương pháp nhưng thiếu hụt kiến thức (6/34 giáo viên
đạt 17,6%).
+ Nhóm giáo viên vừa thiếu kiến thức và chưa có phương pháp dạy học (2/34
giáo viên đạt 5,8%).
Nâng cao trình độ của giáo viên về lĩnh vực chuyên môn, cần tuân theo các
quy trình sau:
Tuyên truyền giáo dục: Thông qua nói chuyện, tâm sự, trao đổi qua các
cuộc họp hội đồng giáo dục, sinh hoạt chuyên môn. Phân tích để họ thấy vai trò
của mình trong việc nâng cao chất lượng học sinh.
Công bố kết quả giáo dục học sinh, công bố kết quả thực hiện nhiệm vụ giáo dục,
tu dưỡng, rèn luyện cụ thể thông qua kiểm điểm, đánh giá xếp loại hàng tháng. Như vậy,
giáo viên dễ nhận thấy mình, có suy nghĩ về hiệu quả giảng dạy của mình để tìm cách
khắc phục, để thấy việc cần thiết phải bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho bản thân.
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
10
-
Nêu gương: Đưa ra những việc làm tốt của đồng nghiệp, của bản thân giáo
viên để phân tích, giảng giải, để họ thấy được cần phát huy và học tập để đạt được
kết quả mong muốn. Đem những cái chưa tốt đem phân tích nguyên nhân, thôi
thúc họ nhận thức đúng, tin tưởng sẽ làm được nếu như quyết tâm.
Động viên khích lệ: Kịp thời biểu dương những việc làm tốt trước tập thể,
ghi nhận những thành tích đó vào sổ thi đua khen thưởng của nhà trường, công bố
thường xuyên sau mỗi việc làm hoặc sau mỗi đợt thi đua.
Đối với nhóm giáo viên “có kiến thức và phương pháp” (14/34 giáo viên đạt
41,4%) không phải là không quan tâm đến việc bồi dưỡng, nâng cao nghiệp vụ
chuyên môn, đối với nhóm giáo viên này cần chú ý bồi dưỡng về hình thức dạy học,
biết lựa chọn các hình thức dạy học cho phù hợp, linh hoạt trong tiết dạy để tiết dạy
đạt hiệu quả cao hơn. Đặc biệt với nhóm giáo viên có kiến thức và phương pháp thì
cần tích cực bồi dưỡng phương pháp dạy Bồi dưỡng học sinh giỏi (bồi dưỡng 2 môn
Toán, Tiếng Việt). Mỗi giáo viên lại có khả năng riêng thiên về Toán hay về Tiếng
Việt, vì thế chúng ta nên dự giờ, đánh giá khả năng của giáo viên rồi lựa chọn, bố trí
giáo viên bồi dưỡng Toán hay Tiếng Việt cho thích hợp. Tổ chức dự giờ các tiết bồi
dưỡng Học sinh giỏi, đánh giá, rút kinh nghiệm cụ thể. Tổ chức hội thảo trong trường,
cụm trường về việc lựa chọn tài liệu nội dung, phương pháp bồi dưỡng học sinh giỏi.
Sau mỗi tháng, mỗi kỳ có kiểm tra đánh giá chất lượng học sinh giỏi, từ đó đề ra các
giải pháp phù hợp cho thời gian tới sao cho hiệu quả hơn.
2.2 Giải pháp 2: Công tác dự giờ giáo viên (dùng cho tất cả các nhóm giáo viên)
Tăng cường công tác dự giờ gắn liền với bồi dưỡng giáo viên có hiệu quả,
cần phải có biện pháp tổ chức theo hướng đa dạng hóa các hình thức kiểm tra:
Kiểm tra dự giờ báo trước, kiểm tra đột xuất, kiểm tra dự giờ theo chuyên
đề. Việc kiểm tra dự giờ theo các bước sau:
Bước 1: Kiểm tra khâu chuẩn bị lên lớp của giáo viên.
Bước 2: Dự giờ.
Bước 3: Kiểm tra nhận thức của học sinh sau dự giờ ( khảo sát).
2.2.1. Kiểm tra khâu chuẩn bị lên lớp của giáo viên (dùng cho tất cả các
nhóm giáo viên).
Ban giám hiệu xác định nhóm giáo viên nào cần kiểm tra, xây dựng
được kế hoạch kiểm tra. kiểm tra ai, vào thời gian nào, xác định mục đích kiểm tra
là để giáo viên có ý thức trong việc chuẩn bị bài lên lớp.
Việc kiểm tra tiến hành trao đổi với giáo viên đó về giảng dạy, hồ sơ, chất
lượng nội dung bài dạy.
So sánh, đánh giá ý thức năng lực của giáo viên đó.
Động viên nhắc nhở kịp thời.Toàn bộ khâu kiểm tra việc chuẩn bị lên lớp
của giáo viên theo một quy trình sau:
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
11
-
2.2.2 Dự giờ lên lớp (dùng cho tất cả các nhóm giáo viên)
Dự giờ lên lớp có kết quả tốt giúp giáo viên nhận biết khả năng của mình,
mặt mạnh, mặt yếu khắc phục. Được tiến hành theo một quy trình sau:
Yêu cầu dự giờ: Ban Giám hiệu tự đặt ra yêu cầu cho mình dự giờ ai?
nhóm nào? phương pháp dự giờ cần bồi dưỡng ra sao? Đối với nhóm chưa có
phương pháp rèn học sinh yếu kém, hoặc khâu tổ chức lớp, theo những tiêu chí
xác định cho từng nhóm.
Chuẩn bị dự giờ: Dự kiến những người tham gia dự giờ.
Dự giờ: Toàn bộ những người dự phải ghi chép cụ thể chi tiết tiến trình bài
giảng, ghi luôn nhận xét, ghi chép các hoạt động của thầy, trò, ghi các tình huống
trong tiết dạy.
Phân tích so sánh: Căn cứ vào nội dung truyền thụ kiến thức bài dạy để phân tích
bài giảng theo tiêu chí xác định của nhóm, từ đó so sánh với yêu cầu của giáo viên đã đề
ra để đánh giá thể hiện trên 3 mặt: kiến thức, kỹ năng, thái độ của giáo viên.
KiÓm tra
So s¸nh,
®¸nh gi¸
Xác định yêu
cầu kiểm tra
Båi dìng
híng dÉn
Nªu yªu cÇu
kiÓm tra l¹i
§éng viªn
Yªu cÇu
dù giê
ChuÈn bÞ
dù giê
Dù giê
Ph©n tÝch
so s¸nh
Yªu cÇu
kiÓm tra l¹i
§¸nh gi¸
Båi dìng
híng dÉn
KiÕn nghÞ
§éng viªn,
nhắc nhở
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
12
-
Đánh giá: Theo bảng tiêu chí 10 điểm.
Bồi dưỡng: Phải hướng dẫn trọng tâm, trọng điểm, cụ thể phải làm mẫu để
giáo viên học tập, thực hành.
Kiến nghị: Tùy theo đối tượng giáo viên. Ban giám hiệu đưa ra kiến nghị
phù hợp, vừa sức về kiến thức và phương pháp để họ rèn luyện và phấn đấu.
Yêu cầu kiểm tra lại: Hẹn thời gian kiểm tra lại (nếu cần). Toàn bộ hờ sơ
kiểm tra được lưu trữ để đối chiếu các lần kiểm tra để có yêu cầu xác thực hơn,
giúp cho kế hoạch dự giờ tiếp theo. Thiết nghĩ đây là biện pháp thường dùng và
rất có hiệu quả nếu như làm tốt.
2.2.3 Kiểm tra nhận thức của học sinh sau giờ dự
Căn cứ vào nội dung bài dạy để đưa ra những câu hỏi, bài tập cho phù hợp
với đối tượng học sinh (thời gian từ 5 - 10 phút, giáo viên dự giờ chấm bài và phân
loại kết quả: giỏi, khá, trung bình, yếu).
2.3. Giải pháp 3: Bồi dưỡng giáo viên thông qua lực lượng nòng cốt chuyên môn
(Dùng cho nhóm giáo viên có kiến thức và phương pháp)
Bồi dưỡng giáo viên thông qua lực lượng nòng cốt; giải pháp này tiến hành
theo một quy trình sau:
Xác định lực lượng nòng cốt: Đánh giá chính xác những giáo viên có chuyên
môn vững qua dự giờ, qua công tác chủ nhiệm thực hiện nhiệm vụ được giao để
xác định những giáo viên có năng lực, uy tín có thể làm gương tốt, có khả năng dự
giờ, bồi dưỡng giáo viên.
Giao trách nhiệm: Ban giám hiệu giao trách nhiệm mỗi giáo viên giỏi giúp
đỡ 1 đồng chí giáo viên (trong cùng khối) dạy mẫu, dự giờ, rút kinh nghiệm về
kiến thức và phương pháp. Có thể giao một số quyền cho lực lượng đi kiểm tra ví
dụ: quyền được kiểm tra, đánh giá hồ sơ, giáo án, quyền dự giờ bất cứ lúc nào,
quyền xếp loại giờ dạy, nhưng “quyền” này cần được thực hiện khéo léo, có tính
thuyết phục cao.
Tiến hành bồi dưỡng: Lực lượng kiểm tra phải có kế hoạch cụ thể để báo
cáo với Ban giám hiệu về nội dung và thời gian bồi dưỡng tiến hành bồi dưỡng, dự
Xác định
lực lượng
nòng c
ốt
Giao
tr¸ch nhiÖm
Båi dìng
B¸o c¸o kÕt
qu¶
Xö lý
kÕt qu¶
KiÓm nghiÖm
kÕt qu¶
Mt s gii phỏp nõng cao trỡnh chuyờn mụn cho giỏo viờn Tiu
hc
-
13
-
gi, kim tra h s, giỏo ỏn. Cỏc hot ng giỏo dc ngoi gi, bi dng theo ni
dung ó nh, rỳt kinh nghim dy mu cú hng dn c th nhng thiu sút b
sung kp thi, cú ỏnh giỏ rỳt kinh nghim v ng viờn khen ngi kp thi.
Bỏo cỏo kt qu: Sau thi gian (2 thỏng, 1 hc k) bỏo cỏo kt qu rốn luyn
ca giỏo viờn bng vn bn ỏnh giỏ s tin b ca giỏo viờn ú, ch rừ nhng mt
mnh, nhng mt cũn tn ti tip tc bi dng, cú ỏnh giỏ xp loi theo tiờu chớ.
Kim nghim kt qu: Nh trng tin hnh d gi, kim tra cỏc hot ng
ca giỏo viờn c bi dng, rỳt ra kt lun i chiu vi giỏo viờn ó kim tra.
X lý kt qu: t vic kim nghim kt qu i chiu so sỏnh vi kt qu
trc khi bi dng, rỳt ra kt lun i chiu so sỏnh vi kt qu trc khi bi
dng, a ra nhn xột, phõn tớch rỳt kinh nghim v cỏch bi dng, bn bc
a ra nhng bin phỏp tip theo cho phự hp trong vic bi dng. Ngi qun lý
coi õy l khõu quan trng trong chc nng, qun lý.
Giao trỏch nhim: cú kt qu trong tay, nm c s chuyn bin. Ban giỏm
hiu giao nhim v tip theo cho lc lng kim tra. Tụi thy rng õy l phng
phỏp Giỏo viờn vi giỏo viờn l phự hp. Phng phỏp ny vn phi cú s ch
o khộo lộo ca lónh o nh trng.
2.4. Gii phỏp 4: Phỏt huy kh nng t bi dng (dựng cho tt c cỏc nhúm
giỏo viờn)
Nõng cao kh nng t bi dng ca giỏo viờn dự mng li kim tra cú sỏt
sao n õu cng khụng th theo dừi mi hot ng ca giỏo viờn. Giỏo viờn t giỏc
thc hin nhim v, t bi dng nõng cao chuyờn mụn ca mỡnh, t suy ngh tỡm tũi
bin phỏp khc phc nhng mt cũn hn ch l gii phỏp quan trng. Song mun lm
tt thỡ lónh o phi cú nh hng, cú s tỏc ng theo mt quy trỡnh sau:
T ỏnh giỏ: Bn thõn giỏo viờn t ỏnh giỏ, nhn xột v mỡnh qua nng lc
chuyờn mụn hng ngy chớnh xỏc rừ rng.
Xỏc nh mt yu cn bi dng: Khi giỏo viờn t ỏnh giỏ c mỡnh, ban
giỏm hiu giỳp giỏo viờn xỏc nh rừ mt yu cn phi bi dng vớ d: Nu yu
Xác định mặt
yếu cần bồi
dỡng
Tự kiểm tra đối
chiếu ghi lại
kết quả
Báo cáo kết
quả ghi lại
kiểm nghiệm
T ỏnh giỏ
Tự bồi dỡng
tiếp
Lên kế hoạch
tự bồi dỡng
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
14
-
về phương pháp rèn học sinh yếu môn Tiếng Việt thì tập trung vào bồi dưỡng
phương pháp đó.
Lên kế hoạch tự bồi dưỡng: Khi đã xác định được nội dung bồi dưỡng, Ban
Giám hiệu có định hướng cho giáo viên tự lên kế hoạch, tự bồi dưỡng mình theo nội
dung đã xác định cần bồi dưỡng. Mỗi giáo viên phải có một sổ ghi chép các nội dung
đã bồi dưỡng, hàng tháng Ban Giám hiệu có kiểm tra công tác tự bồi dưỡng của từng
giáo viên.
Tự kiểm tra đối chiếu, ghi lại kết quả: Sau mỗi thời gian thực hiện giáo viên ghi
lại những biện pháp đã làm, những thành công và thất bại, ghi lại những kết quả đã
làm được. Đối chiếu, so sánh với những kết quả ban đầu việc kiểm nghiệm có thể tự
mời đồng nghiệp đến dự giờ để bản thân tự kiểm nghiệm kết quả.
Báo cáo kết quả ghi lại kinh nghiệm: giáo viên tiến hành báo cáo kết quả
trước nhóm, tổ, Ban Giám hiệu. Tự rút kinh nghiệm được viết thành sáng kiến kinh
nghiệm để mọi người cùng học tập.
Tự bồi dưỡng tiếp: Mỗi lần bồi dưỡng có kết quả, ghi lại những kinh nghiệm
quý, từ đó đề ra cho mình biện pháp bồi dưỡng tiếp. Tự phấn đấu để trở thành
những giáo viên có chuyên môn vững cả về phương pháp và kiến thức, tổ chức
hoạt động của lớp.
Động viên, khuyến khích giáo viên nên tích cực thực hiện ứng dụng công
nghệ thông tin vào soạn giảng, tìm hiểu một số nội dung, phương pháp giảng dạy
trên mạng, tự nghiên cứu, chắt lọc, đúc rút thành bài học phù hợp với thực tế giảng
dạy cho bản thân.
Tóm lại: Trong công tác tự bồi dưỡng nâng cao trình độ, chất lượng của
giáo viên trước hết cần người giáo viên phải có tinh thần tự giác để thúc đẩy và tự
kiểm tra có hiệu quả. Giáo viên cần phải có đăng ký nội dung bồi dưỡng cụ thể,
tăng cường công tác dự giờ học hỏi, tham khảo đầy đủ các tài liệu, tự giao lưu với
các giáo viên trường khác để học hỏi kinh nghiệm.
2.5. Giải pháp 5: Bồi dưỡng thông qua hoạt động chuyên môn của tập thể.
(Dùng cho tất cả các nhóm giáo viên).
Bồi dưỡng thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, qua sinh hoạt ngoại
khóa, qua công tác hội giảng, chuyên đề để giáo viên được giao lưu, tự khẳng
định mình, giúp giáo viên tự tin hơn, trau rồi ngôn ngữ tiếng Việt, dẫn đến diễn đạt
ngôn ngữ mạch lạc, trôi chảy hơn. Muốn thực hiện được giải pháp này. Trước hết
ta phải xác định được:
Chuyên đề hoạt động:
Ví dụ: Qua hoạt động chuyên môn của giáo viên nếu thấy biểu hiện yếu về
môn nào thì sẽ tổ chức hoạt động ngoại khóa, sinh hoạt chuyên môn theo môn đó
hoặc lấy hội giảng là một chuyên đề để bồi dưỡng giáo viên. Việc xác định chuyên
đề hoạt động đảm bảo thiết thực, tính ứng dụng.
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
15
-
Chuẩn bị hoạt động: Phải có sự phân công cụ thể, giao trách nhiệm cho từng
bộ phận, từng thành viên hướng vào chuyên đề lựa chọn.
Tổ chức hoạt động: Mọi giáo viên đều phải thực hiện ghi chép đầy đủ nội
dung hoạt động của chuyên đề đã thực hiện.
Thảo luận đúc kết: Ban giám hiệu tổ chức một cuộc họp đưa ra vấn đề
chuyên đề đã thực hiện, có sự gợi ý để giáo viên có ý kiến xoáy vào trọng tâm mà
chuyên đề vùa mới thực hiện, đánh giá những việc đã làm được và chưa làm được.
Phân tích nguyên nhân chưa làm được và làm được để giáo viên thấy rõ vấn đề cái
nào cần học tập, cái nào cần khắc phục, khắc phục như thế nào? Từ đó đưa ra
những giải pháp cụ thể.
Tổ chức dạy mẫu một số tiết khó, một số nội dung bồi dưỡng học sinh giỏi
như: Dạy cảm thụ văn học qua tiết Tập đọc, dạy phương pháp giải toán cho học
sinh giỏi…
Tổng kết rút kinh nghiệm: rút ra bài học, động viên khích lệ tập thể giáo
viên, các cá nhân thực hiện tốt hoạt động chuyên đề, phê phán tập thể, cá nhân
chưa thực hiện tốt. Đề ra những kế hoạch, biện pháp tiếp theo dựa trên kinh
nghiệm đã có và nhiệm vụ áp dụng vào trong giảng dạy và giáo dục học sinh. Sau
đó xác định chuyên đề và hoạt động tiếp.
2.6. Giải pháp 6: Bồi dưỡng giáo viên qua tham quan. (Dùng cho tất cả các
nhóm giáo viên).
Những giải pháp trên giúp giáo viên nâng cao trình độ chất lượng giáo viên
bằng cách phát huy sức mạnh trí tuệ tập thể, phát huy nội lực. Song để làm tốt công
tác nâng cao trình độ chất lượng cho giáo viên nhà trường còn tổ chức cho giáo
viên tham quan theo một chu trình sau:
Xây dựng kế hoạch tham quan: Hiệu trưởng xây dựng kế hoạch tham quan, thông
báo cho mọi người biết kế hoạch đó.
Yêu cầu tham quan: Nói rõ mục đích, ý nghĩa của việc tham quan ở đâu.
X©y dùng
kÕ ho¹ch
Yêu cầu
tham quan
Chuẩn bị
tham quan
Tham quan
Đánh giá
so sánh
Thảo luận,
rút kinh nghiệm
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
16
-
Chuẩn bị tham quan: Cho giáo viên học tập nội quy tham quan, thời gian
tham quan, những nội dung cần học tập ở họ về kiến thức và về phương pháp.
Tham quan: Giáo viên ghi chép đầy đủ, chi tiết nội dung tham quan.
Ví dụ: dự giờ, học tập kinh nghiệm ở trường bạn nhằm nâng cao trình độ chất -
lượng giáo viên. Ta phải quan sát từ dự giờ thăm lớp, cơ sở vật chất, chất lượng,
trang trí lớp học, cách ứng xử của giáo viên, cách tổ chức lớp học, rèn học sinh
yếu, cách tổ chức hoạt động ngoài giờ để thấy được mặt mạnh, mặt hạn chế của
bản thân giáo viên, mạnh dạn hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp và ghi chép lại.
Đánh giá so sánh: Qua thực tế, từng giáo viên có cách nhận xét đánh giá
cách làm, cái gì đã làm được, cái gì chưa làm được, so sánh với trường mình có gì
mới cần phải học, vận dụng vào trường mình sẽ như thế nào…chứ không nên làm
theo một cách máy móc.
Thảo luận rút kinh nghiệm: Tổ chức cuộc họp đầy đủ giáo viên, đem những
việc làm hay, làm tốt, có hiệu quả ra thảo luận và phân tích tại sao làm được. Nếu
vận dụng vào trường mình có được không? hay không được? thống nhất cách làm,
phương pháp làm của mình cho phù hợp với đối tình hình thực tế.
Rút ra bài học kinh nghiệm cho trường: Yêu cầu giáo viên đi tham quan sẽ
soạn tiết dạy mẫu áp dụng theo cách của trường bạn linh hoạt, phù hợp với đối
tượng học sinh trường mình sau đó triển khai dạy đại trà.
Tóm lại: Hoạt động chủ yếu của nhà trường là hoạt động dạy và học. Việc bồi
dưỡng nâng cao trình độ chất lượng cho giáo viên sẽ giúp cho giáo viên mở rộng tầm
nhìn, tạo sự hứng thú mới, nâng cao khả năng nhìn nhận, đánh giá một vấn đề, giúp
giáo viên có cơ hội giao lưu, học hỏi đồng nghiệp trong và ngoài nhà trường. Vậy các
giải pháp trên giúp họ, thúc đẩy họ có động cơ học hỏi tốt hơn. Tôi nghĩ rằng nâng
cao trình độ chất lượng cho giáo viên tiểu học là xu thế tiến bộ của giáo dục. Phù hợp
với hoàn cảnh thực tế ở trường Tiểu học thị trấn Than Uyên.
IV. Hiệu quả của sáng kiến nghiệm
Với một số giải pháp trên, khi thực hiện ở trường Tiểu học Thị trấn Than
Uyên đã đạt được một số kết quả sau:
Chất lượng chuyên môn của giáo viên được nâng lên từng tháng. Giáo viên
năng động, sáng tạo hơn trong công tác giảng dạy. Giáo viên mới về trường đã
từng bước cập nhật về phương pháp giảng dạy phù hợp với đối tượng học sinh Thị
trấn. 100% giáo viên trong trường có đầy đủ kiến thức để giảng dạy 2 môn Toán,
Tiếng việt ở Tiểu học. Giáo viên linh hoạt, sáng tạo hơn trong việc lựa chọn
phương pháp và hình thức dạy học. Giáo viên tích cực tự học tự bồi dưỡng về
chuyên môn. Tỉ lệ giáo viên tham gia giảng dạy được ở khối lớp 4+5 là trên 50%
tổng giáo viên. Số giáo viên tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi ở các khổi lớp đảm
bảo dạy tốt chương trình nâng cao, đặc biệt là lớp 4, lớp 5, có đủ số lượng giáo
viên có trình độ, năng lực bồi dưỡng hai môn Toán và Tiếng Việt. Tỉ lệ học sinh
đạt khá giỏi ngày càng tăng lên. Số lượng học sinh đạt giải trong các kì thi học sinh
giỏi cấp huyện, cấp tỉnh, Olympic Toán Tuổi thơ ngày càng tăng về số lượng,
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
17
-
chất lượng giải cũng tăng lên. Có được kết quả đó phải kể đến công tác bồi dưỡng
chất lượng chuyên môn cho giáo viên Tiểu học. “Có trò giỏi phải có thầy giỏi”.
Chất lượng giáo viên năm học 2012-2013 tăng lên rõ rệt qua từng kì học. Cụ thể:
Xếp loại chuyên môn
TT
Thời gian
khảo sát
Tổng số
giáo viên
Tốt Khá ĐYC Yếu
1 Đầu năm 34 25/34=73,6%
6/34=17,6%
3/34=8,8%
0
2 Cuối kì 1 34 28/34=82,3%
5/34=14,8%
1/34=2,9%
0
3 Giữa kì 2 34 29/34=85,4%
4/34=11,7%
1/34 = 2,9 0
4 Cuối năm
34 30/34=92,3%
4/34=11,7%
Chất lượng giáo viên trong trường ngày được nâng lên đã tạo chuyển biến
lớn về chất lượng giáo dục đại trà và chất lượng học sinh giỏi trong nhà trường.
Chất lượng mũi nhọn tăng lên rõ rệt. Sau mỗi năm, ố lượng học sinh tham
gia càng nhiều, chất lượng giải ngày càng cao. 2 năm gần đây tỉnh tổ chức th
Olympic Toán Tuổi thơ nhà trường cũng có số lượng học sinh tham gia đông nhất
(Đội tuyển có 6 em thì 4 em là học sinh nhà trường). Mặc dù mới được làm quen,
nhưng các em đi thi đều đạt giải. Đó cũng là công sức đào tạo, rèn luyện của đội
ngũ giáo viên nhà trường, đặc biệt là đội ngũ giáo viên tham gia bồi dưỡng học
sinh giỏi.
Kết quả Học sinh đạt giải thi học sinh giỏi 3 năm qua.
Cấp huyện
Cấp tỉnh + Olympic Toán Tuổi
thơ cấp tỉnh
Cấp
Quốc
gia
Năm học
Tổng
số HS
tham
gia
Gi
ải
nhất
Giải
nhì
Giải
ba
Giải
Khuyến
khích
Gi
ải
nhất
Giải
nhì
Giải
ba
Giải
Khuyến
khích
Giải
đồng
đội
2010-2011 37 5 3 10 19 2 1 4 3
1 em
tham
gia dự
thi
2011-2012 33 4 4 7 18 1 3
Giải
ba
2012-2013 52 1 2 1
Giải
nhì
1em
đạt
Huy
chương
đồng
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
18
-
Phần kết luận
I. Những bài học kinh nghiệm
Sau một thời gian nghiên cứu về “Giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn
cho giáo viên Tiểu học trường Tiểu học” tôi có một bài học kinh nghiệm sau:
1. Việc cần thiết phải nâng cao trình độ chất lượng cho giáo viên Tiểu học
trường Tiểu học là tất yếu. Qua đó giúp cho họ thấy được tầm quan trọng và hình
thành cho giáo viên ý thức tự giác, tích cực vươn cách bằng cách bồi dưỡng và tự
bồi dưỡng. Đó là nhiệm vụ trọng tâm có tích cấp bách góp phần đẩy nhanh chất
lượng giáo dục trong trường.
2. Dựa trên cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn (Thực trạng việc nâng cao trình
độ chất lượng cho giáo viên) để xây dựng những tiêu chí cần đạt cho phù hợp.
3. Những chuyển biến chậm trong việc nâng cao tay nghề của giáo viên một
phần do khách quan, cơ sở vật chất, học sinh. Phần chính do nhận thức của giáo
viên chưa đúng mức, chưa có ý thức học hỏi vươn lên. Phần khác vì quản lý chỉ
đạo thực hiện quy chế chuyên môn chưa đủ mạnh để làm thay đổi cách nghĩ, cách
làm chưa kích thích sự say mê của giáo viên trong công việc.
4. Từ những nguyên nhân, biện pháp đã thực hiện để giúp nhà trường trong
những năm học qua (Từ 2009-2010 đến 2012-2013) tôi đã chỉ đạo việc nâng cao
kiến thức phương pháp giảng dạy tốt 2 môn Toán và Tiếng Việt, đặc biệt chú trọng
nâng cao phương pháp và kiến thức bồi dưỡng học sinh giỏi 2 môn Toán, Tiếng
việt cho giáo viên nhà trường. Tôi đã đưa ra những giải pháp mới nhằm thúc đẩy
việc thực hiện có hiệu quả nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong nhà
trường và đặc biệt là ở trường chuẩn Quốc gia. Gắn trách nhiệm của quản lý với
chỉ đạo giảng dạy và dành thời gian tối đa cho hoạt động này. Cán bộ quản lí phải
có sự kiên trì, công phu, kiềm chế, gắn công tác giảng dạy với thi đua khen thưởng.
Có như vậy giáo viên mới đem hết khả năng nhiệt tình, lòng say mê nghề
nghiệp, sự phù hợp nhất. Song song với việc làm đó người quản lý còn sự trợ giúp,
hướng dẫn cụ thể, thường xuyên đôn đốc kiểm tra, dự giờ, tác động vào nhận thức
giúp họ giải quyết những vuớng mắc trong công việc cũng như trong cuộc sống.
II. Ý nghĩa của sáng kiến kinh nghiệm
Đề xuất một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho giáo
viên tiểu học về kiến thức và phương pháp để giảng dạy có hiệu quả hai môn Toán
và Tiếng Việt ở trường Tiểu học, hướng tới bồi dưỡng được đội ngũ giáo viên có
khả năng bồi dưỡng học sinh giỏi tiểu học.
III. Khả năng ứng dụng và triển khai
Đề tài có thể áp dụng hiệu quả ở các trường Tiểu học trong huyện Than
Uyên, đặc biệt các trường đã đạt chuẩn Quốc gia - trong việc nâng cao chất lượng
chuyên môn cho giáo viên đáp ứng với nhu cầu giáo dục hiện nay.
IV. Những kiến nghị đề xuất
Một số giải pháp nâng cao trình độ chuyên môn cho giáo viên Tiểu
học
-
19
-
Đối với Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Than Uyên:
Tạo điều kiện hơn nữa để giáo viên có thêm tài liệu tham khảo về các môn
học giúp giáo viên mở rộng tầm nhìn, nâng cao hiểu biết về nghiệp vụ, trau rồi vốn
ngôn ngữ.
Hàng năm đầu tư kinh phí đi tham quan học tập kinh nghiệm trường Tiên tiến.
Cải tiến phương pháp bồi dưỡng hè hàng năm để nâng cao hiệu quả bồi dưỡng.
Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý được bồi dưỡng nghiệp vụ quản lý.
Với đề tài này tôi mong muốn công tác nâng cao trình độ chất lượng giáo
viên trường Tiểu học thị trấn Than Uyên ngày càng tốt hơn.
Than Uyên, ngày 20 tháng 3 năm 2013
TÁC GIẢ ĐĂNG KÝ
SÁNG KIẾN
Đoàn Thị Thanh
THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ
TÁC GIẢ ĐĂNG KÝ SÁNG KIẾN