Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình trong giai đoạn hiện nay

MỤC LỤC
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Từ xưa nhân dân răn ta dạy “Tiên học lễ, hậu học văn”, Khi nói về vấn đề
giáo dục đạo đức con người Bác Hồ dạy “Hiền dữ đâu phải tính sẵn phần nhiều
do giáo dục mà nên”. Ngày nay Đảng và nhà nước ta luôn quan tâm tới sự
nghiệp chăm sóc và phát huy yếu tố con người. Điều đó xuất phát từ nhận thức
sâu sắc những giá trị lớn lao và ý nghĩa quyết định của yếu tố con người, chủ
thể của mọi sáng tạo, mọi nguồn của cải vật chất và văn hoá, mọi nền văn minh
của mọi quốc gia. Xây dựng và phát triển con người có trí tuệ cao, cường tráng
về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức là động lực, đồng
thời là mục tiêu của chủ nghĩa xã hội. Để đạt được điều đó, giáo dục - đào tạo có
vai trò quyết định.
Trong các nguồn lực để phát triển, nguồn nhân lực có trí tuệ là nhân tố cơ
bản quyết định nhất đối với sự phát triển của mỗi quốc gia. Giáo dục - đào tạo
nhằm tạo ra lớp người lao động có trí tuệ thích hợp đó và được các quốc gia đặc
biệt quan tâm. Vì vậy, giáo dục - đào tạo là quốc sách hàng đầu.
Ở nước ta hiện nay, đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu sắc trong phạm vi
toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục đang được coi trọng là quốc sách hàng đầu. Nghị
quyết giáo dục được khoá VIII đã xác định mục tiêu phát triển giáo dục và đào
tạo chủ yếu là “Thực hiện giáo dục toàn diện đạo đức, trí dục, thể dục, mỹ dục ở
tất cả các bậc học; hết sức coi trọng giáo dục chính trị, tư tưởng, nhân cách, khả
năng tư duy chính trị, đạo đức cho học sinh phổ thông, do đó cần được cải tiến
và đẩy mạnh theo phương pháp nhất định, góp phần tích cực vào sự nghiệp giáo
dục nhân cách phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu mới của xã hội”.
Trong đời sống của của chúng ta hiện nay, xã hội có những bước chuyển
và biến không ngừng, sâu rộng và to lớn về mọi mặt. Song cái gì cũng có mặt
trái của nó, mặt trái của cơ chế thị trường đang tác động rất mạnh đến tư tưởng
và lối sống của một bộ phận dân cư, trong đó phần lớn là thanh niên, thiếu niên,
đặc biệt là tệ nạn xã hội đang xâm nhập vào các trường học. Do vậy vấn đề đặt

2
ra là giáo dục cho thế hệ trẻ phải giáo dục một cách toàn diện, đặc biệt là tăng
cường giáo dục lý tưởng, đạo đức, giáo dục những giá trị nhân văn, giá trị đạo
đức, để thực hiện nhiệm vụ.
Trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, nước ta đã đạt
được những thành tựu to lớn về kinh tế - xã hội, nhưng điều đáng tiếc là về tư
tưởng, đạo đức có phần bị giảm sút. Đặc biệt là thế hệ trẻ, một bộ phận thanh
niên, thiếu niên, học sinh, sinh viên sống không có lý tưởng, không có mục đích,
sống chạy theo các nhu cầu tầm thường, ngại cống hiến, ngại khó khăn, sống
thích hưởng thụ, sống thiếu niềm tin, sống buông thả. Trong văn kiện Hội nghị
Ban chấp hành Trung ương Đảng 2 khoá VIII đã đánh giá thực trạng là “Đặc
biệt đáng lo ngại là trong một bộ phận học sinh, sinh viên có tình trạng suy
thoái về đạo đức, mờ nhạt về lý tưởng, theo lối sống thực dụng, thiếu hoài bão
lập thân, lập nghiệp vì tương lai bản thân và đất nước”.
Trước tình hình đó, trong báo cáo kiểm điểm việc thực hiện Nghị quyết
Trung ương 2 khoá VIII và phương hướng phát triển giáo dục từ nay đến 2012
có nêu “Vấn đề bức xúc nhất trong giáo dục nước ta hiện nay là chất lượng giáo
dục toàn diện, trước hết là chất lượng giáo dục chính trị, lý tưởng, đạo đức và
lối sống. Nỗ lực phấn đấu toàn diện làm cho giáo dục thực sự là quốc sách hàng
đầu, trong đó giáo dục đạo đức là cái gốc”.
Trước tình hình và thực trạng đó, trong những năm qua đã được các cấp,
các ngành, đặc biệt là những người làm công tác giáo dục thực sự quan tâm và
sự cần thiết là phải đầu tư cho việc giáo dục toàn diện. Nhưng thực tế thì vấn đề
giáo dục lý tưởng đạo đức vẫn có những nơi, những chỗ còn bị xem nhẹ, chưa
được chú trọng.
Trong công tác giáo dục đạo đức ở trường PTDT Nội Trú - Liên Xã
Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình trong những năm gần đây
được đặc biệt coi trọng, có nhiều khởi sắc và đạt được nhiều kết quả đáng khích
lệ. Đó là nhờ vào sự quan tâm của các cấp, các ngành ở địa phương, sự ủng hộ
giúp đỡ của ban đại diện cha mẹ học sinh, việc xây dựng kế hoạch cụ thể trong

3
việc giáo dục nề nếp kỷ cương, nhân cách cho học sinh của nhà trường. Tôi tự
thấy vai trò giáo dục đạo đức, lý tưởng, hoài bão cho học sinh luôn luôn phải
được coi trọng và có nhiều biện pháp thích hợp từ đó làm nền tảng cho giáo dục
toàn diện ở trường PTDT Nội Trú nói chung và ở trường PTDT Nội Trú Liên
Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình nói riêng.
Xuất phát từ những lý do khách quan và lý do chủ quan như đã phân tích
ở trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường PTDT Nội Trú Liên Xã
Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình trong giai đoạn hiện nay”.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề xuất một số biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho
học sinh trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh
Hòa Bình để góp phần tích cực vào sự nghiệp giáo dục nhân cách phát triển toàn
diện, hài hoà, đáp ứng yêu cầu mới của xã hội ta hiện nay cũng như địa phương
mà tôi công tác.
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Xác định cơ sở khoa học và cơ sở pháp lý của một số biện pháp chỉ
đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường
PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình.
3.2 Phân tích, đánh giá thực trạng đạo đức học sinh ở trường PTDT Nội
Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình.
3.3 Đề xuất một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
đạo đức cho học sinh ở trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện
Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình.
4. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp chỉ đạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học
sinh ở trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh
Hòa Bình trong giai đoạn hiện nay.
4

5. Phạm vi nghiên cứu
Được nghiên cứu tại trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng -
Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình.
6. Phương pháp nghiên cứu
6.1 Nghiên cứu thông qua các tài liệu của Đảng và nhà nước về công tác
giáo dục và đào tạo, các chỉ thị của Bộ giáo dục và đào tạo, cùng với các hướng
dẫn của các ngành có liên quan.
6.2 Nghiên cứu các giáo trình, tài liệu, qua tham quan học tập và các kinh
nghiệm thực tiễn về giáo dục đạo đức cho học sinh được tiếp thu trong quá trình
học tập tại trường cán bộ quản lý giáo dục và đào tạo.
6.3 Qua khảo sát thực tế, điều tra thực tế, so sánh, thống kê chất lượng giáo
dục đạo đức trong 3 năm học: 2008 - 2009; 2009 - 2010; 2010 - 2011 của trường
PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình.
5
PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC CHỈ ĐẠO
GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH TRONG TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ
1.1 Một số cơ sở lý luận của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học sinh trong
trường PTDT Nội Trú
Theo tổ chức y tế thế giới WHO tuổi vị thành niên là từ 10 đến 19 tuổi. Ở
nước ta quy định độ tuổi vị thành niên từ 10 đến 18 tuổi. Như vậy học sinh PTDT
Nội Trú là lứa tuổi vị thành niên, giai đoạn này các em phát triển mạnh về thể chất
và sinh lý. Là thời kỳ chuyển tiếp từ trẻ em sang người lớn, cho nên các em luôn có
xu hướng tự khẳng định mình, có ý thức vươn lên làm chủ bản thân. Ở giai đoạn
này sự quan tâm chỉ đạo, kiểm tra, giám sát của người lớn dễ làm cho các em muốn
tìm tòi, phát hiện, khám phá, tìm hiểu những điều chưa biết của cuộc sống, các em
muốn có quyền tự quyết định trong các công việc và việc làm của mình và không
muốn sự ràng buộc của gia đình, bố mẹ và những người lớn tuổi.
Trong lứa tuổi của học sinh PTDT Nội Trú sự giao tiếp bạn bè là một nhu
cầu rất lớn của các em. Học sinh có hướng tụ tập thành từng nhóm có cùng sở

thích, phù hợp với tình hình để cùng học tập, vui chơi, đùa nghịch, đôi khi có
những nơi những lúc các em có những hành vi không đúng, không phù hợp với lứa
tuổi. Vì thế trong giai đoạn này quá trình phát triển sinh lý nó có ảnh hưởng đến rất
nhiều tính cách của các em như: các em dễ bị lôi kéo, kích động, lòng kiên trì và
khả năng tự kiềm chế. Ở lứa tuổi này tính tình không ổn định, nông nổi, khi thì quá
sôi nổi và nhiệt tình nhưng nếu gặp trở ngại thì dễ buông xuôi, chán nản.
Đối với các em học sinh trong lứa tuổi này, cái gì cũng cảm thấy đơn
giản, dễ dàng, các em luôn có tính hiếu thắng, vì vậy rất dễ dẫn đến những hành
động thiếu suy nghĩ chín chắn, đôi lúc vi phạm mà không nhận ra là mình sai.
Chính vì điều đó mà các thầy cô giáo, các bậc phụ huynh và mọi tổ chức
trong xã hội phải có trách nhiệm quan tâm hơn nữa, động viên kịp thời để hướng
các em có những suy nghĩ và hành động đúng.
6
Để chỉ đạo và quản lý tốt quá trình giáo dục đạo đức trong trường PTDT
Nội Trú, người cán bộ quản lý giáo dục nắm vững những vấn đề sau:
1.1.1 Đạo đức
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về khái niệm đạo đức, nhưng có thể
hiểu khái niệm đạo đức dưới 2 góc độ như sau.
- Góc độ xã hội: Đạo đức là một hình thái xã hội đặc biệt được phản ánh
dưới dạng nguyên tắc, yêu cầu, chuẩn mực, điều chỉnh (hoặc chi phối) hành vi
của con người trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, giữa con
người với xã hội, giữa con người với nhau và với chính bản thân mình.
- Góc độ cá nhân: Đạo đức chính là những sản phẩm, nhân cách của con
người, phản ánh ý thức, tình cảm, ý chí, hành vi, thói quen và cách ứng xử của
họ trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội, giữa bản thân
họ với người khác và với chính bản thân mình.
1.1.2 Quá trình hình thành và phát triển đạo đức
Quá trình hình thành và phát triển đạo đức của cá nhân, của con người là
quá trình tác động qua lại giữa xã hội và cá nhân để chuyển hoá những nguyên
tắc, yêu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức – xã hội thành những phẩm chất đạo

đức cá nhân, làm cho cá nhân đó trưởng thành về mặt đạo đức, công dân đáp
ứng các yêu cầu của xã hội.
1.1.3 Quá trình giáo dục đạo đức: là một hoạt động có tổ chức, có mục
đích, có kế hoạch nhằm biến chứng những nhu cầu, chuẩn mực, giá trị đạo đức
theo yêu cầu của xã hội thành những sản phẩm, giá trị đạo đức của cá nhân,
nhằm góp phần phát triển nhân cách của mỗi cá nhân và thúc đẩy sự phát triển,
tiến bộ của xã hội.
1.1.4 Các đặc điểm của quá trình giáo dục đạo đức
- Có định hướng thống nhất các yêu cầu, mục đích giáo dục giữa các tổ
chức giáo dục trong và ngoài nhà trường
- Tính biện chứng, phức tạp trong quá trình phát triển, biến đổi về nhân
cách của học sinh về mặt đạo đức
7
- Có sự gắn kết chặt chẽ với quá trình dạy học trên lớp và giáo dục ngoài
giờ lên lớp
- Tính lâu dài của quá trình hình thành, phát triển các phẩm chất đạo đức
- Phát triển thông qua các hoạt động và giao lưu tập thể
- Tính đột biến và khả năng tự biến đổi
- Tính cá thể hoá cao
- Chứa nhiều mâu thuẫn
- Có sự tương tác hai chiều giữa nhà giáo dục và đối tượng giáo dục
1.1.5 Chức năng, nhiệm vụ của quá trình giáo dục đạo đức
- Giáo dục đạo đức được coi là nền tảng, gốc rễ tạo ra nội lực tiềm năng
vững chắc cho các mặt giáo dục khác.
- Quá trình giáo dục đạo đức là một bộ phận cấu thành quá trình giáo dục
trong trường PTDT Nội Trú. Tạo ra nhịp cầu gắn kết giữa nhà trường và xã hội;
con người với cuộc sống.
- Giáo dục đạo đức phải giúp cho học sinh thấm nhuần sâu sắc thế giới
quan Mác - Lênin, tư tưởng đạo đức cách mạng Hồ Chí Minh, tính chân lý
khách quan của giá trị đạo đức nhân văn, coi đó là kim chỉ nam cho hành động

của mình.
- Giáo dục đạo đức phải thấm nhuần các chủ trương, chính sách của Đảng,
biết sống và làm việc theo pháp luật, sống có kỷ cương nền nếp, có văn hoá
trong các mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, với xã hội và giữa con người
với nhau trong cộng đồng xã hội.
- Trên cơ sở thông qua việc tiếp cận với cuộc đấu tranh cách mạng của
dân tộc và hoạt động của cá nhân để củng cố niềm tin và lẽ sống, lý tưởng sống
theo con đường chủ nghĩa xã hội.
- Giáo dục đạo đức phải làm cho nhận thức ngày càng sâu sắc các nguyên
tắc, yêu cầu, chuẩn mực và các giá trị đạo đức xã hội chủ nghĩa. Biến các giá trị
đó thành ý thức, tình cảm, hành vi, thói quen và cách ứng xử trong đời sống
hàng ngày.
8
- Quá trình giáo dục đạo đức có nhiệm vụ: Phát triển nhu cầu đạo đức cá
nhân, hình thành và phát triển ý thức đạo đức; rèn luyện ý chí, hành vi; hình
thành thói quen ứng xử đạo đức; phát triển các giá trị đạo đức cá nhân theo
những định hướng giá trị mang tính đặc thù dân tộc và thời đại.
- Quá trình giáo dục đạo đức không chỉ định hướng cho các hoạt động
giáo dục đạo đức mà còn định hướng cho hoạt động dạy học nói chung. Với tư
cách là một người quản lý giáo dục, trước hết cần phải hiểu biết một cách sâu
sắc những vấn đề chung của quá trình giáo dục đạo đức. Từ đó, có những định
hướng, mục tiêu sát thực, xây dựng được những chương trình, kế hoạch khả thi
và có những biện pháp tổ chức chỉ đạo thích hợp để nâng cao chất lượng và hiệu
quả của quản lý giáo dục nói chung, quá trình giáo dục đạo đức nói riêng.
1.1.6 Nội dung giáo dục đạo đức
Trong giai đoạn hiện nay, ở nước ta đang diễn ra công cuộc đổi mới sâu
sắc trong phạm vi toàn xã hội. Sự nghiệp giáo dục được coi là “Quốc sách hàng
đầu”. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức cho học sinh cần được coi
trọng và đặt lên vị trí hàng đầu.
Giáo dục chính trị, tư tưởng đạo đức cần phải tăng cường giáo dục thế

giới quan khoa học. Trên cơ sở tăng cường thế giới quan khoa học cần tăng
cường giáo dục tư tưởng cách mạng xã hội chủ nghĩa cho học sinh. Qua giáo
dục đạo đức phải nâng cao lòng yêu nước, tăng cường ý thức lao động và tự lao
động (động cơ, thái độ đúng đắn, chăm chỉ, nỗ lực vươn lên làm chủ khoa học
công nghệ). Bên cạnh đó cũng phải đồng thời tăng cường giáo dục pháp luật,
giáo dục lòng yêu thương con người và hành vi ứng xử có văn hoá (biết ứng xử
lễ phép tế nhị, lịch sự với mọi người).
Trong nhà trường phổ thông nói chung, Trường PTDT Nội Trú nói riêng
các phẩm chất đạo đức cần được trau dồi cho học sinh một cách liên tục, khoa
học, hợp lý và được phân thành từng nhóm theo từng quan hệ xã hội như: quan
hệ cá nhân với xã hội; cộng đồng (trung thành với lý tưởng chủ nghĩa xã hội và
chủ nghĩa cộng sản, lòng yêu nước xã hội chủ nghĩa, yêu hoà bình, tự hào dân
9
tộc, có niềm tin yêu với Đảng và Bác Hồ kính yêu); quan hệ cá nhân với lao
động (chăm chỉ học tập, say mê khoa học kỹ thuật, quý trọng du lịch); quan hệ
cá nhân với bản thân, với người khác như ruột thịt, bạn bè, đồng chí; đồng thời
cũng phải giáo dục đạo đức gia đình, quan hệ bạn bè.
1.2 Một số cơ sở pháp lý của việc chỉ đạo giáo dục đạo đức học sinh trong
trường PTDT Nội Trú
Trong văn kiện Hội nghị lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá
VIII đã nêu rõ: “Nhiệm vụ mục tiêu cơ bản của giáo dục là nhằm xây dựng
những con ngườ và thế hệ thiết tha gắn bó với lý tưởng độ lập dân tộc và chủ
nghĩa xã hội, có đạo đức trong sáng, có ý chí kiên cường xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc, công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, giữ gìn và phát huy các giá trị
văn hoá của dân tộc, có năng lực tiếp thu tinh hoa văn hoá của nhân loại, phát
huy tiềm năng của dân tộc và con người Việt Nam, có ý thức cộng đồng và phát
huy tính tích cực của cá nhân, làm chủ tri thức khoa học và công nghệ hiện đại,
có tư duy sáng tạo, có tính tổ chức kỷ luật cao là những con người kế thừa và
xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa hồng vừa chuyên.
Điều 2 Chương I của Luật giáo dục 2005 nêu rõ; “Mục tiêu giáo dục là

đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ,
thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công
dân; đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Điều 27 mục 2 chương III luật giáo dục 2005 khẳng định “Mục tiêu của
giáo dục phổ thông là giúp học sinh phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể
chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng lực cá nhân, tính năng
động và sáng tạo, hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa,
xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân; chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học
lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
- Giáo dục đạo đức cho học sinh phải được tiến hành bằng nhiều biện
pháp, có mục tiêu phù hợp. Phải được xây dựng nội dung, kế hoạch cụ thể và
10
được thực hiện thường xuyên liên tục và đảm bảo tính hệ thống mới đạt được
kết quả cao.
- Giáo dục đạo đức cho học sinh phải được tiến hàng bằng nhiều hình thức
phong phú, linh hoạt, phù hợp với tâm sinh lý và lứa tuổi của học sinh. Thông qua
các hoạt động giáo dục trong và ngoài trường. Đồng thời phải biết kết hợp giáo dục
giữa 3 môi trường: Nhà trường - Gia đình - xã hội để tạo nên sức mạnh tổng hợp.
Huy động mọi nguồn lực, mọi sự hỗ trợ của tất cả các tổ chức, các cơ quan ban
ngành, cùng đoàn thể cùng phối hợp để thực hiện tốt xã hội hoá giáo dục, góp phần
nâng cao đạo đức, chất lượng học sinh, góp phần phát triển nguồn nhân lực có trí
tuệ, đồng thời tạo ra nguồn nhân lực là nhân tố quyết định sự nghiệp công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước trong giai đoạn hiện nay.
11
CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CỦA VIỆC CHỈ ĐẠO NHẰM NÂNG CAO
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CỦA HỌC SINH TRƯỜNG
PTDT LIÊN XÃ MƯỜNG CHIỀNG, HUYỆN ĐÀ BẮC, TỈNH HÒA BÌNH
2.1 Một số nét về trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện

Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình
Xã Mường Chiềng là một xã vùng cao của huyện Đà Bắc có độ dốc cao, độ
kết cấu đất thấp, thường sạt lở vào mùa mưa. Xã cách trung tâm huyện lỵ 70km, là
xã nghèo nhất trong huyện, với tổng diện tích là 10,145 ha. Địa giới của huyện phía
nam giáp xã Giáp Đắt, phía đông giáp xã Đồng Chum, phía tây giáp xã Suối Nánh,
phía bắc giáp xã Mường Tuổng. Tổng dân số là 5675 người với 04 dân tộc anh em
cùng sinh sống (Kinh, Tày, Dao, Mường). Dân tộc thiểu số chiếm 90%, mật độ dân
cư phân bố không đều. Người dân canh tác chủ yếu là nông nghiệp, điều kiện kinh
tế khó khăn, đường giao thông không thuận tiện, trình độ dân trí thấp. Hệ thống
đường, điện, trường, trạm đã được sự đầu tư của chính phủ, xã hiện nay có đủ 3 cấp
học ( Mần Non - Tiểu học - Trung học cơ sở).
Trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng được thành lập từ năm
1990, tiền thân của trường là Trường Dao đào tạo cho những con em dân tộc
thiểu số thuộc 7 xã vùng Đức Nhàn, huyện Đà Bắc. Đến năm 1996 chuyển thành
trường PTDT Nội Trú thống nhất tên gọi chung cho hệ thống trường chuyên
biệt. Trên con đường hơn 20 năm xây dựng và trưởng thành, trường luôn phát
triển và luôn đạt danh hiệu trường tiên tiến xuất sắc và năm 2010 kỷ niệm 20
năm ngày thành lập trường, nhà trường được vinh dự đón nhận bằng khen của
Chủ tịch nước trao tặng.
Trong những năm gần đây, nhà trường có một đội ngũ cán bộ quản lý có
năng lực, đặc biệt là có nhiều kinh nghiệm trong công tác chỉ đạo nên chất lượng
giáo dục của nhà trường có những bước phát triển đáng khích lệ về: kỷ cương nề
nếp, chất lượng đội ngũ, cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học.
12
Nhà trường đang xây dựng đề án xây dựng trường chuẩn Quốc gia vào năm 2016.
Quy mô trường, lớp, học sinh: - Tổng số lớp là 4 lớp (trong đó khối 6: 1
lớp, Khối 7: 1 lớp, khối 8: 1 lớp, khối 9: 1 lớp)
- Tổng số học sinh: 120 em
- Thành phần dân tộc : Kinh, Tày, Dao, Mường.
- Độ tuổi: từ 11tuổi đến 16 tuổi

Tình hình đội ngũ: Tổng số cán bộ giáo viên là 24 đồng chí, dội ngũ giáo
viên đạt chuẩn 100% trong đó đạt trên chuẩn 30% , đang theo học trên chuẩn 3
đồng chí.
Cơ cấu tổ chức của nhà trường như sau:
- Chi bộ gồm 8 đồng chí Đảng viên
- Ban giám hiệu gồm 2 đồng chí được phân công nhiệm vụ 1 cách cụ thể
(Hiệu trưởng phụ trách chung và phụ trách công tác tài chính đơn vị, 1 Phó hiệu
trưởng phụ trách chuyên môn).
- Tổ chức công Đoàn có 24 đồng chí trong Ban chấp hành. Có 3 đồng chí
phụ trách về các mặt đời sống, nội trú, nữ công…
- Tổ chức Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh gồm 1 chi đoàn Cán bộ
giáo viên có 11 đoàn viên và 1 Liên đội gồm 120 đội viên.
- Tổ Nội trú: 5 thành viên
Kết quả giáo dục hai mặt trong 3 năm gần đây:
Năm học
Kết quả hạnh kiểm
Tốt Khá TB Yếu Kém Kỷ luật Trả về địa
phương
2008 – 2009 85 20 10 4 0 1 0
2009 – 2010 91 23 6 0 0 0 0
2010 – 2011 98 12 9 1 0 0 0
Năm học
Kết quả học tập
Giỏi Khá TB Yếu Kém Học sinh giỏi
cấp huyện
Học sinh giỏi
cấp Tỉnh
2008 – 2009 2 53 57 6 2 5 1
2009 – 2010 4 56 56 3 1 6 2
2010 – 2011 10 82 19 9 0 15 6

13
Để đạt được kết quả như trên, là nhờ sự nỗ lực, năng động của đội ngũ
quản lý của nhà trường, các tổ chức trong nhà trường; sự đoàn kết thống nhất
của tập thể sư phạm nhà trường; đặc biệt là sự chỉ đạo, quan tâm của chi bộ
Đảng, sự quan tâm về vật chất và tinh thần của các cấp lãnh đạo huyện, Sở GD
& ĐT Hòa Bình sự ủng hộ của phụ huynh học sinh. Tuy nhiên trong những năm
học tiếp theo đội ngũ quản lý của nhà trường còn cần phải nỗ lực hơn nữa để cố
gắng tìm ra những biện pháp tốt hơn, phù hợp hơn để cố gắng tìm ra những giải
pháp tốt hơn, đạt được những thành quả phấn khởi hơn nữa đáp ứng được đòi
hỏi của xã hội và địa phương trong việc phát triển nguồn nhân lực sau này.
2.2 Những hạn chế và khó khăn
Qua những năm công tác tại trường, tôi nhận thấy có một số nguyên nhân
khách quan và chủ quan mà chất lượng giáo dục chưa cao, kỷ cương nề nếp của
giáo viên chưa thực sự được coi trọng, còn thiếu những biện pháp cụ thể trong
việc nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh ở nhà trường.
Cụ thể còn có những biểu hiện sa sút về đạo đức trong 1 bộ phận học sinh
như sau:
Về phía học sinh:
- Một số học sinh chưa xác định đúng động cơ thái độ học tập, còn coi việc
học hành là sự ép buộc do gia đình yêu cầu nên mục tiêu học tập chưa đạt được.
- Do các em học sinh phần lớn là sống ở nông thôn học sinh là con em
dân tộc thiểu số nên trong ứng xử, giao tiếp các em còn vụng về, tính tự ty, tự ái
dân tộc cao, hay nói trống không, đôi lúc thiếu suy nghĩ, phát ngôn bừa bãi,
không đúng nơi đúng lúc.
- Một số học sinh còn đua đòi, ham chơi, thiếu trung thực trong học tập,
thậm chí có em còn uống rượu, chơi cờ bạc, gây bè phái, gây mất trật tự trong
nhà trường và nơi công cộng.
14
- Một số bồng bột muốn thể hiện mình, muốn mình trở tành tâm điểm chú

ý của mọi người.
Về phía nhà trường:
- Việc nắm bắt thông tin học sinh có biểu hiện xa sút về đạo đức đôi khi
chưa kịp thời, nên công tác chỉ đạo, uốn nắn học sinh nhiều khi chỉ là giải quyết
hậu quả, chưa ngăn chặn được hành vi khi mới xuất hiện.
- Công tác chỉ đạo về giáo dục đạo đức cho học sinh có lúc còn lơ lỏng.
Biểu dương gương người tốt việc tốt chưa thường xuyên…
- Một số giáo viên thiếu kinh nghiệm thực tiễn trong việc giáo dục đạo đức
cho học sinh, một bộ phận nhỏ giáo viên chưa thật sự tâm huyết với nghề.Quá
dễ dãi hoặc quá khắt khe, chưa quan tâm đến các em học sinh chậm tiến bộ,
thường có ác cảm với các em, làm cho các em càng chán nản dẫn đến càng mắc
nhiều khuyết điểm hơn. Vận dụng các phương pháp giáo dục chưa phù hợp, đặc
biệt là những phương pháp giáo dục học sinh cá biệt.
- Một số giáo viên không biết tiếng dân tộc, không hiểu phong tục tập quán
các dân tộc địa phương nên giải quyết tình huống sư phạm đôi khi chưa phù hợp
với đối tượng học sinhlà dân tộc thiểu số.
Về phía gia đình:
- Do gia đình không hoà thuận, người lớn tuổi, cha mẹ không mẫu mực,
không làm gương cho con cháu.
- Do trẻ lâm vào cảnh ngộ éo le mồi côi
- Do cha mẹ ly hôn ảnh hưởng lớn đến việc phát triển của trẻ, cha mẹ nhận
thức phiến diện, lệch lạc, sai lầm hoặc thiếu tri thức về phương pháp chăm sóc,
giáo dục trẻ em cho nên nuông chiều quá mức, thỏa mãn mọi nhu cầu của trẻ,
nhất là nhu cầu vật chất nên các em trở nên ích kỉ. Hoặc sử dụng quyền uy và vị
thế của cha mẹ đối với con cái một cách cực đoan.
- Một bộ phận gia đình do hoàn cảnh kinh tế khó khăn, trình độ dân trí thấp,
do bạo lực gia đình… cũng ảnh hưởng đếnviệc giáo dục nhân cách cho trẻ.
15
Về phía xã hội: Cùng với sự phát triển nền kinh tế thị trường mặt trái của nó cũng
ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển và hình thành nhân cách cho trẻ, các em dễ tiếp thu

cái xấu. Việc quản lí các quán chơi điện tử chưa chặt chẽ, các em có cơ hội vào trang web
đen, những trò chơi trực tuyến thâu đêm, các tệ nạn xã hội nhiều…
- Tác động của lối sống thực dụng, coi trọng đồng tiền vật chất hơn giá trị tinh thần,
nhân bản.
- Ảnh hưởng tiêu cực của nhóm bạn xấu, sự phân hóa giàu nhèo trong xã hội.
- Việc phát huy, kết hợp giữa 3 môi trường giáo dục: Nhà trường – Gia Đình – Xã hội
chưa được đồng bộ. Công tác xã hội hoá giáo dục chưa được đẩy mạnh, chưa đạt được hiệu
quả cao.
2.3 Những vấn đề đặt ra trong quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học
sinh trong trường PTDT Nội Trú Liên Xã Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh
Hòa Bình.
Dựa trên cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích cụ thể thực trạng của việc quản lý
nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh trường PTDT Nội Trú Liên Xã
Mường Chiềng - Huyện Đà Bắc - Tỉnh Hòa Bình, tôi thấy cần quan tâm đến các vấn đề sau
đây:
2.3.1 Tăng cường vai trò của lãnh đạo của Chi bộ Đảng
2.3.2 Nâng cao hơn nữa vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm và
giáo viên bộ môn trong việc giáo dục đạo đức, rèn luyện phẩm chất và hoàn thiện nhân
cách cho học sinh.
2.3.3 Phát huy vai trò xung kích, năng động, sáng tạo của Đoàn thanh niên cộng sản
Hồ Chí Minh và Đội thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trong nhà trường.
2.3.4 Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống.
2.3.5 Phát huy hoạt động tự quản của tập thể học sinh.
2.3.6 Coi trọng công tác xã hội hoá giáo dục, kết hợp giáo dục giữa: Nhà
trường - Gia đình - Xã hội trong việc giáo dục đạo đức cho học sinh.
16
CHƯƠNG III
MỘT SỐ BIỆN PHÁP NHẰM NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG
GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH Ở PTDT NỘI TRÚ LIÊN XÃ MƯỜNG
CHIỀNG, HUYỆN ĐÀ BẮC, TỈNH HÒA BÌNH

TRONG GIAI ĐOẠN HIỆN NAY
3.1 Tăng cường vai trò lãnh đạo của Chi bộ Đảng
Trong trường PTDT Nội Trú vị trí của Chi bộ Đảng là trung tâm chính trị
tập hợp các lực lượng quần chúng nhằm thực hiện tốt các chủ trương, đường lối,
chính sách của Đảng và nhà nước.
Trong trường học, Chi bộ Đảng nắm quyền lãnh đạo các hoạt động của
nhà trường, là hạt nhân, là nền tảng của sự đoàn kết, chính vì vậy phải xây dựng
chi bộ Đảng nhà trường vững mạnh, thực hiện tốt vai trò của mình, luôn thực
hiện theo phương châm “Đảng lãnh đạo, nhân dân làm chủ, Nhà nước quản lý”.
Mỗi Đảng viên phải đầu tầu gương mẫu trong mọi hoạt động, đặc biệt là trong
công tác giáo dục chính trị, tư tưởng ở nhà trường.
Thường xuyên cập nhật thông tin, quán triệt các quan điểm, đường lối,
nghị quyết của Đảng và các cấp chính quyền. Họp định kỳ vào cuối tháng để đề
ra chủ trương cụ thể, giao trách nhiệm cho các tổ chức trong nhà trường thực
hiện. Đặc biệt là công tác giáo dục chính trị tư tưởng đạo đức cho cán bộ giáo
viên và học sinh.
Theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, uốn nắn, sửa chữa những tư tưởng lệch lạc,
sai chủ trương mà chi bộ đề ra.
3.2 Nâng cao vai trò, trách nhiệm của đội ngũ giáo viên chủ nhiệm và
giáo viên bộ môn trong việc rèn luyện đạo đức, phát triển và hoàn thiện
nhân cách cho học sinh
3.2.1 Đối với giáo viên chủ nhiệm
Giáo viên chủ nhiệm là người trực tiếp quản lý học sinh, làng gần gũi, gắn
bó, dễ tìm hiểu được tâm tư, nguyện vọng và hoàn cảnh của các em, là người mà
các em cảm thấy thân thiết như cha mẹ, như người thân ruột thịt của mình mà
17
các em muốn được thổ lộ, giãi bày, muốn được cùng chia sẻ mọi điều. Vì thế để
làm tốt công tác giáo dục đạo đức cho học sinh thì mọi cán bộ quản lý cần phải
làm tốt các công tác sau:
- Phân công giáo viên chủ nhiệm: Việc phân công giáo viên chủ nhiệm

đòi hỏi người cán bộ quản lý, phải chọn những giáo viên vững vàng về lập
trường chính trị tư tưởng, có phẩm chất tốt, có nhiều kinh nghiệm, yêu nghề,
năng động, thương yêu học sinh, thật sự tâm huyết với nghề; cần quan tâm đến
giáo viên là người địa phương
- Thường xuyên bồi dưỡng đội ngũ giáo viên chủ nhiệm để họ nắm vững
được nhiệm vụ; quyền hạn và giúp họ thấy được vai trò, trách nhiệm của mình
để có kế hoạch cụ thể, phù hợp trong công tác chủ nhiệm lớp. Đồng thời biết kết
hợp với giáo viên bộ môn, Ban cán sự lớp và Ban đại diện cha mẹ học sinh để
theo dõi, giúp đỡ kịp thời điều chỉnh, uốn nắn giáo dục học sinh.
- Vận động đội ngũ giáo viên tham học tiếng dân tộc và tìm hiểu phong
tục tập quán của đồng bào các dân tộc địa phương, phấn đấu mỗi giáo viên học
ít nhất 1 thứ tiếng dân tộc thiểu số để sơ đẳng giao tiếp được.
- Thành lập tổ giáo viên chủ nhiệm, tổ chức hội nghị giáo viên chủ nhiệm
để trao đổi và học tập lẫn nhau. Coi trọng công tác học tập kinh nghiệm với các
trường bạn để nâng cao năng lực chủ nhiệm (Sở GD & ĐT Tỉnh Hòa Bình đã tổ
chức thi giáo viên giỏi vào tháng 3/2010).
- Giáo viên chủ nhiệm phải kết hợp chặt chẽ với Ban chấp hành chi đoàn
và ban chỉ huy liên đội, tổng phụ trách đội để kịp thời uốn nắn, xử lý kịp thời
nghiêm minh với những học sinh vi phạm nội quy, quy định của trường như: đi
học muộn, trốn học, ốm giả, uống rượu, trang phục không đúng quy định, nối
tục, không chuẩn bị bài khi lên lớp, mất trật tự, vệ sinh bẩn,vi phạm nội quy nhà
ăn…bằng các hình thức phù hợp:
18
Thuyết phục tình cảm, khoan dung độ lượng, xây dựng niềm tin cho các
em, các bạn trong nhóm khuyên bảo nhau, phát huy vai trò chủ động và tự quản,
tạo cơ hội cho các em sửa chữa khuyết điểm.
- Giáo viên thực sự công bằng, khách quan trong đánh giá và việc xếp loại
để tạo niềm tin cho học sinh. Đây là biện pháp tâm lý rất quan trọng và có hiệu quả.
- Mỗi tháng giáo viên chủ nhiệm cùng với ban giám hiệu, đại diện hội cha
mẹ học sinh giao ban nhằm thông tin hai chiều về những tồn tại trong học sinh

về đạo đức cũng như tâm tư nguyện vọng của các em, để từ đó có biện pháp
khắc phục trong quá trình giáo dục đạo đức học sinh, nhất là những học sinh cá
biệt về đạo đức.
- Cuối mỗi đợt thi đua vì sau mỗi học kỳ, Ban giám hiệu có trách nhiệm
đánh giá, xếp loại động viên kịp thời những giáo viên chủ nhiệm làm tốt, bên
cạnh đó cũng nhắc nhở những giáo viên chủ nhiệm nào chưa hoàn thành công
tác chủ nhiệm của mình.
3.2.2 Đối với giáo viên bộ môn và cán bộ nhân viên nhà trường
Người giáo viên vừa là nhà sư phạm, vừa là nhà tổ chức, tham gia các
hoạt động chính trị, xã hội. Phương tiện lao động của người giáo viên là phẩm
chất nhân cách và trí tuệ của chính họ. những phẩm chất đó tạo nên sức mạnh,
niềm tin và lý tưởng nó thấm nhuần vào bài giảng, từng hoạt động giáo dục của
họ. Để giáo dục đạo đức cho học sinh trước hết người cán bộ quản lý cần phải
chú ý bồi dưỡng lòng nhân ái sư phạm cho đội ngũ giáo viên. Lòng nhân ái tình
thương con người là cái gốc của đạo lý làm người, tình yêu thương học sinh là
điểm xuất phát của sự sáng tạo sư phạm làm cho giáo viên có trách nhiệm cao
với công việc của mình. Xukhômlinki đã nói: “Nhờ có sức mạnh của tình yêu đó
mà nhà sư phạm có tâm hồn cao thượng, tinh thần sảng khoái, trí tuệ sáng suốt
tình cảm nhạy bén và tinh tế…”.
19
Tình yêu thương học sinh thể hiện trong các hoạt động dạy học và giáo
dục, đó cũng là cơ sở xuất phát của tình yêu nghề nghiệp, thể hiện trong việc
không ngừng nâng cao phẩm chất đạo đức để trở thành tấm gương sáng, gây
niềm tin đạo đức cho học sinh.
Đối với người giáo viên lòng yêu nghề, sự say mê hứng khởi, sự kiên trì, khắc
phục khó khăn trong học hỏi rèn luyện, toàn tâm toàn ý với sự nghiệp giáo dục, tất cả
vì học sinh thân yêu là biểu hiện đạo đức cách mạng và lý tưởng nghề nghiệp.
Vì vậy; người cán bộ quản lý cần có trách nhiệm:
- Xây dựng được phong trào tự học, tự rèn luyện không ngừng nâng cao
phẩm chất chính trị, tư tưởng cho cán bộ giáo viên thông qua các buổi hợp hội

đồng, các buổi sinh hoạt chuyên môn, các buổi học tập chính trị.
- Tổ chức các buổi hội thảo, học tập chính trị để từ đó giáo viên hiểu rõ
vai trò của mình, thể hiện lòng nhiệt tình cùng với Ban giám hiệu tham gia vào
hoạt động giáo dục đạo đức cho học sinh thông qua các bài học trên lớp.
- Thông qua các giờ học thêm trên lớp giáo viên bộ môn có thể đan xen,
lồng ghép, tích hợp các kiến thức vào giáo dục đạo đức cho học sinh như:
Môn văn học bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm, lòng yêu thương con người,
biết phân biệt điều gì nên làm, biết tránh xa cái xấu, biết làm điều thiện, biết
giúp đỡ thông cảm với những con người gặp khó khăn hoạn nạn.
Với môn lịch sử: giúp đỡ học sinh hiểu được truyền thống đấu tranh dựng
nước và giữ nước của ông cha ta. Biết tôn trọng và tự hào về những truyền thống
đó và thấy rõ trách nhiệm của mình với quê hương đất nước.
Với môn địa lý: qua các bài giảng giúp học sinh hiểu thêm về quê hương, đất
nước, những di sản thế giới, những danh lam thắng cảnh của đất nước, từ đó giúp
các em biết trân trọng và bảo vệ các di sản, danh lam đó. Đồng thời tạo điều kiện
để các em hiểu về môi trường và từ đó có trách nhiệm bảo vệ môi trường.
20
Đối với các môn khoa học tự nhiên: giúp học sinh nhận thức và lựa chọn
đánh giá đúng đắn các giá trị và tìm ra những hành vi biện pháp hợp lý trong đời
sống đạo đức của mình
Đặc biệt đối với bộ môn giáo dục công dân: là một bộ môn có vai trò to
lớn trong việc giúp học sinh nắm đựơc các khái niệm cơ bản về các phạm trù
đạo đức trong việc ứng xử hàng ngày, nắm được các chuẩn mực về đạo đức, các
hành vi trong các hoạt động và các mối quan hệ, hiểu rõ trách nhiệm lương tâm,
nghĩa vụ, tiến độ đạo đức để chuẩn bị hành trang bước vào cuộc sống mới.
Thông qua hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp giáo dục đạo đức và kĩ
năng sống cho học sinh:
Học sinh trường PTDT Nội trú ngoài tham gia các hoạt động học tập còn
tham gia các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. Các hoạt động ngoài giờ lên
lớp thực hiện nhiệm vụ giáo dục đa dạng và đưa học vào thực tế lĩnh hội các tri

thức khoa học , các chuẩn mực đạo đức và hình thành các hành vi một cách tự
giác. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp đưa đến cho học sinh các loại hình
hoạt động nhẹ nhàng, hấp dẫn như vui chơi, hoạt động văn hoá nghệ thuật, thể
dục thể thao, lao động, hoạt động xã hội, tham quan du lịch… có liên quan mật
thiết đến học tập, lao động, hoạt động giao tiếp của học sinh. Hoạt động giáo
dục ngoài giờ lên lớp góp phần hoàn thiện quá trình giáo dục, hướng các em vào
các mục tiêu giáo dục:
+ Giáo dục tưởng - chính trị và tính tích cực xã hội cho học sinh.
+ Hình thành nhu cầu hứng thú, thói quen tốt trong học tập, lao động, công
tác xã hội và cách ứng xử có văn hóa hàng ngày ở mọi nơi, mọi lúc.
+ Củng cố, mở rộng kiến thức, rèn luyện kĩ năng thực hành, bồi dưỡng năng
lực tổ chức các hoạt động cho các em tham gia.
Các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp được xếp theo các chủ điểm và các
hoạt động xã hội gắn với các ngày lễ lớn trong năm nhờ đó mà việc giáo dục của
nhà trường thống nhất với việc tuyên truyền giáo dục chính trị chung của nhân
21
dân, tạo thành một quá trình giáo dục nhất quán. Do đó hiệu quả giáo dục có khả
năng được nhân lên. Thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, các
hành vi đạo đức có điều kiện hình thành và củng cố.
- Thường xuyên động viên, nhắc nhở đội ngũ giáo viên để họ hiểu rõ trách
nhiệm giáo dục đạo đức học sinh trong trường là 1 nhiệm vụ của mọi người. Từ
đó trong các giờ lên lớp giáo viên sẽ quan tâm hơn trong việc uốn nắn lời nói,
tác phong, hành vi cử chỉ của học sinh trong việc thực hiện những nội quy quy
chế của nhà trường. Biện pháp này có tác động tích cực trong qúa trình giáo dục
đào tạo học sinh.
3.3 Phát huy vai trò xung kích của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Đội thiếu
niên tiền phong Hồ Chí Minh trong nhà trường:
Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh và Đội thiếu niên tiền phong Hồ
Chí Minh trong nhà trường có trách nhiệm trước chi bộ, ban giám hiệu trong
việc giáo dục mục tiêu lý tưởng cách mạng cho đoàn viên, thanh thiếu niên trong

nhà trường thông qua nhiều hình thức hoạt động như: Hội thảo, thi tìm hiểu, dã
ngoại, cắm trại giao lưu với các đoàn trường bạn để giúp các em lĩnh hội kiến
thức từ đó hình thành cho các em ước mơ hoài bão cao đẹp. Đội thiếu niên cùng
với chi đòan thành lập các câu lạc bộ theo sở thích: CLB yêu thơ, CLB toán
học, CLB thể dục thể thao.
Xây dựng và kiện toàn đội ngũ cán bộ Đoàn, Đội là những người có phẩm
chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn, năng động sáng tạo, nhiệt tình trong
mọi công việc. Phối hợp thường xuyên với các tổ chức Đoàn cấp trên tổ chức
các lớp bồi dưỡng, tập huấn cán bộ đoàn, tổng phụ trách đội và coi trọng việc
phát triển Đoàn viên, đội viên mới trong mỗi năm học.
Trong mỗi năm học phải bám sát nhiệm vụ năm học của nhà trường và
của chi đoàn trường học để từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể. Tổ chức các đợt thi
đua theo từng chủ đề, thi đua dài hạn và ngắn hạn. Thành lập các đội an ninh
xung kích học sinh để thường xuyên kiểm tra đánh giá thi đua; đồng thời tổng
22
kết, đánh giá chất lượng hoạt động để có sự động viên, khen thưởng các tập thể,
cá nhân kịp thời; bên cạnh đó phê bình khiển trách, điều chỉnh, uốn nắn những
tập thể, cá nhân vi phạm.
- Xây dựng kế hoạch phối hợp hoạt động giữa Đoàn trường - giáo viên
chủ nhiệm - giáo viên bộ môn - Ban đại diện cha mẹ học sinh để tạo ra các hoạt
động bổ ích góp phần giáo dục học sinh có hiệu quả thiết thực như:
- Thăm hỏi các gia đình thương binh liệt sĩ nhân ngày 27/7, nhân ngày
22/12. Thăm hỏi và chăm sóc Bà mẹ Việt Nam anh hùng, tu bổ và thăm viếng
nghĩa trang liệt sĩ.
- Tổ chức các buổi lao động sản xuất giúp đỡ các gia đình neo đơn, nghèo
và các gia đình gặp khó khăn, hoạn nạn.
- Tổ chức tốt phong trào ủng hộ học sinh nghèo, học sinh vùng xa xôi,
hẻo lánh. Tham gia tốt các phong trào tham gia từ thiện, nhân đạo. Tổ chức tốt
tháng thanh niên hành động theo các chủ đề cho đoàn viên, thanh thiếu niên.
- Từng tháng có kế hoạch tổ chức cho đoàn viên, thanh thiếu niên tham gia

các hoạt động vệ sinh, bảo vệ môi trường trong nhà trường và nơi công cộng.
- Tổ chức các buổi lao động công ích xây dựng các công trình thanh niên
và tạo nguồn quỹ hoạt động. Từ đó giúp cho đoàn viên thanh niên có ý thức làm
chủ, có tình yêu thương ý chí cộng đồng. Bồi dưỡng lòng nhân ái, khoan dung,
trọng nghĩa tình đạo lý. Rèn luyện đức tính cần cù, sáng tạo, năng động, ham
học hỏi, độc lập suy nghĩ và quyết đoán trong hành động.
- Tổ chức kết nghĩa giữa các chi đội: chi đội khối lớp 9 kết nghĩa với chi
đội khối lớp 6, chi đội khối lớp 8 kết nghĩa với chi đội khối lớp 7, để các em bảo
ban giúp đỡ nhau trong sinh hoạt đời sống cũng như học tập. Nhất là khi các em
học sinh mới nhập trường còn nhiều bỡ ngỡ trong môi trường mới.
- Ban chấp hành chi đoàn và tổng phụ trách đội phải có những quy định và
những cam kết đối với đoàn thanh thiếu niên không tham gia vào các tệ nạn xã hội.
23
- Phải có lễ ký kết bàn giao các đoàn viên học sinh cho các cơ sở đoàn địa
phương trong dịp hè. Căn cứ vào kết quả hoạt động hè tại địa phương để đánh
giá nhận xét ý thức của đoàn viên trong dịp hè.
3.4. Đẩy mạnh công tác giáo dục truyền thống.
Vào đầu năm học mới cần giới thiệu cho học sinh truyền thống xây dựng,
phát triển và trưởng thành, các hình ảnh các thế hệ đã trưởng thành từ mái
trường nay đang góp sức xây dựng quê hương đất nước. Các thành quả mà nhà
trường đã đạt được, các thế hệ thầy cô giáo đã và đang công tác trong nhà
trường để từ đó giúp cho học sinh tình yêu trường yêu lớp, biết phát huy những
truyền thống tốt đẹp của nhà trường
- Tổ chức các buổi nói chuyện, tọa đàm của các cán bộ lão thành cách
mạng, nhà giáo lão thành, các cựu chiến binh; tổ chức các đợt đi thăm các di tích
lịch sử. Từ đó hình thành cho học sinh lòng yêu quê hương đất nước, tự hào dân
tộc, ý chí tự cường về quê hương, về mái trường yêu dấu.
- Tổ chức các buổi nói chuyện của các cựu học sinh thành đạt trong
trường, để các em thấy được truyền thống học tập, rèn luyện tại trường ý chí
vươn lên tự khẳng định mình trong xã hội của thế hệ đàn anh đi trước. Từ đó

giáo dục về ý thức học tập rèn luyện của các em trong trường PTDT nội trú.
Lập kế hoạch, tổ chức các đợt thi đua cho các chủ đề, nhân các ngày lễ
lớn. Mỗi đợt thi đua có đánh giá xếp loại cho từng cá nhân.
3.5. Phát huy hoạt động tự quản của tập thể học sinh.
Tập thể học sinh là một tổ chức có cùng môi trường học tập, có cùng lứa
tuổi, là nơi mà các em dễ bộc lộ cá tính. Vì vậy người cán bộ quản lý phải biết
kết hợp với giáo viên chủ nhiệm để giúp các em xây dựng được 1 tập thể lớp
đoàn kết có tổ chức kỷ luật và phát huy được vai trò tự quản.
Để phát huy tối đa được vai trò tự quản của tập thể học sinh cần phải có
sự lựa chọn đầu tư về đội ngũ cán bộ lớp, chi đội trưởng, cụ thể là:
24
- Phải lựa chọn được ban cán sự lớp là những học sinh có phẩm chất, có
năng lực, nhiệt tình và có uy tín với tập thể lớp.
- Căn cứ vào số lượng học sinh để phân chia thành các tổ, nhóm có tỷ lệ chất
lượng, phù hợp với vị trí địa lý, tổ chức tốt phong trào “đôi bạn cùng tiến”.
- Có sự định hướng giữa giáo viên chủ nhiệm với chi đoàn, tổng phụ trách
đội trong trường về cơ cấu nhân sự của ban chỉ huy liên đội, chi đội trưởng để
có sự thống nhất điều hành hoạt động của tập thể lớp.
- Đội ngũ ban cán sự lớp và chi đội trưởng có nhiệm vụ điều hành hoạt
động của tập thể lớp theo các tiêu chí đã đề ra và nhiệm vụ kế hoạch của nhà
trường. Điều hành tập thể lớp giúp giáo viên chủ nhiệm trong các hoạt động tập
thể, công việc vệ sinh khu kí túc xá, xây dựng phòng ở sạch đẹp. Tuyên tuyền
mỗi cá nhân trong một lớp tích cực, tự giác trong trong các hoạt động chung .
- Sau mỗi tuần hoạt động sau các đợt thi đua và sau một học kỳ, cuối năm
thì giáo viên chủ nhiệm cùng ban cán sự lớp và chi đội phải có trách nhiệm đánh
giá xếp loại kịp thời để khen thưởng những cá nhân tiêu biểu đồng thời điều
chỉnh uốn nắn những sai phạm.
Giáo viên chủ nhiệm cùng ban cán sự lớp và chi đội cần tìm hiểu và nắm
vững hoàn cảnh và sức khoẻ, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn, hạn
chế về nhận thức. Để có kế hoạch giúp đỡ, chia sẻ, động viên khích lệ để vượt

qua những hoàn cảnh khó khăn, tin yêu lạc quan trong cuộc sống.
3.6. Kết hợp giáo dục giữa: Nhà trường - Gia đình - xã hội trong việc giáo
dục đạo đức cho học sinh.
Hoạt động giáo dục học sinh là nhiệm vụ của toàn xã hội, vấn đề giáo dục
đạo đức học sinh lại càng cần có sự phối kết hợp của các tổ chức xã hội, do vậy
nhà quản lý giáo dục cần phải thực hiện:
- Xây dựng Ban đại diện cha mẹ học sinh, tổ chức và hoạt động có hiệu
quả, hàng tuần Ban đại diện cha mẹ học sinh cùng với Ban giám hiệu và giáo
25