đánh giá công tác quản lý tiền mặt tại công ty cổ phần in sách giáo khoa tại thành phố hà nội

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTÀI:
ÁNHăGIÁăCỌNGăTÁCăQUNăLụăTINă
MTăTIăCỌNGăTYăCăPHNăINăSÁCHă
GIÁOăKHOAăTIăTHÀNHăPHăHÀăNI
SINHăVIểNăTHCăHIN: TRNăPHNGăTHO
MÃ SINH VIÊN : A19645
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH ậ NGÂN HÀNG
HÀăNIăậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTÀI:
ÁNHăGIÁăCỌNGăTÁCăQUNăLụăTINă
MTăTIăCỌNGăTYăCăPHNăINăSÁCHă
GIÁOăKHOAăTIăTHÀNHăPHăHÀăNI
Giáoăviênăhngădn : Ths.ăTrnhăTrngăAnh
Sinhăviênăthcătp :ăTrnăPhngăTho
Mã sinh viên : A19645
Chuyên ngành : Tài chính ậ Ngân hàng
HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library
LIăCMăN
 hoàn thành khóa lun này, em xin t lòng bit n sâu sc đn Ths. Trnh
Trng Anh đư tn tình hng dn trong sut quá trình vit khóa lun tt nghip.
Em xin chân thành cm n quý Thy, Cô trong khoa Kinh t, Trng i Hc
Thng Long đư tn tình truyn đt kin thc trong 4 nm hc tp. Vn kin thc đc

tip thu trong quá trình hc là nn tng cho quá trình nghiên cu khóa lun.
Em xin chân thành cm n Ban giám đc Công ty c phn in sách giáo khoa ti
thành ph Hà Ni đư cho phép và to điu kin thun li đ em s dng s liu tài
chính ca công ty.

LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên



Trn Phng Tho
Thang Long University Library
MCăLC
CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăVăQUNăLụăTINăMT 1
1.1. Nhngăvnăđăchungăvătinămt 1
1.1.1. Khái nim tin mt, tin mt trong hot đng SXKD 1
1.1.2. ng c ca vn tin mt mà doanh nghip s hu 1
1.1.3. Mc đích ca vic qun lý tin mt 2
1.1.4. S luân chuyn ca tin mt trong quá trình SXKD 3
1.1.5. S khác nhau gia li nhun và dòng tin mt 4
1.2. NhngăvnăđăchungăvăqunălỦătinămt 4
1.2.1. Khái nim qun lý tin mt 4
1.2.2. Ni dung qun lý tin mt 4
1.3. CácăchătiêuăđánhăgiáăcôngătácăqunălỦătinămt 10
1.3.1. Các ch tiêu đánh giá kh nng thanh khon 10

1.3.2. Mt s ch tiêu khác đánh giá công tác qun lý tin mt 13
1.4. CácămôăhìnhăqunălỦătinămt 13
1.4.1. Mô hình Baumol 13
1.4.2. Mô hình Miller – Orr 15
1.4.3. Mô hình Stone 17
CHNGă2. THCăTRNGăTăCHCăQUNăLụăTINăMTăTIăCỌNGăTYăCă
PHNăINăSÁCHăGIÁOăKHOAăTIăTPăHÀăNI 20
2.1. GiiăthiuăchungăvăCôngătyăcăphnăinăSáchăgiáoăkhoaătiăTPăHƠăNi 20
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca Công ty c phn in Sách giáo khoa
ti TP Hà Ni 20
2.1.2. C cu t chc ca Công ty c phn in Sách giáo khoa ti TP Hà Ni 22
2.1.3. Khái quát tình hình tài chính ca Công ty c phn in Sách giáo khoa ti TP
Hà Ni trong giai đon 2011 – 2013 25
2.2. ThcătrngăhotăđngăqunălỦătinămtăcaăCôngătyăcăphnăinăsáchăgiáoăkhoaătiă
TPăHƠăNi 37
2.2.1. Thc trng hot đng thu chi tin mt th hin trên TK 111 ti công ty giai
đon 2011 – 2013 37
2.2.2. Kim soát thu chi tin mt 41
2.2.3. Xác đnh nhu cu tn tr tin mt ti u 55
2.2.4. Chính sách tài chính trong qun tr tin mt 58
2.3. Cácăchătiêuăđánhăgiáăcôngătácăqunătrătinămt 58
2.4. ánhăgiáăthcătrngăqunălỦătinămtăcaăcôngătyăcăphnăinăsáchăgiáoăkhoaătiăTPă
HƠăNiăgiaiăđonă2011ăậ 2013 59
2.4.1. Nhng u đim 59
2.4.2. Nhng tn ti 59
CHNGă3. XỂYăDNGăMỌăHÌNHăNHMăNỂNGăCAOăHIUăQUăQUNăLụăVÀă
SăDNGăTINăMTăTIăCỌNGăTYăCăPHNăINăSÁCHăGIÁOăKHOAăTIă
THÀNHăPHăHÀăNI 60
3.1. QunălỦătinămtătrongăcácădoanhănghipăVităNamănóiăchung 60
3.2. TínhăcnăthităciăthinăcôngătácăqunălỦătinămtăđiăviăCôngătyăcăphnăinăsáchă

giáoăkhoaătiăTPăHƠăNi 62
3.2.1. Nhng yu t ca môi trng bên ngoài thúc đy nhu cu hoàn thin công
tác qun tr tin mt 62
3.2.2. Nhng yu t ca môi trng bên trong thúc đy nhu cu hoàn thin công
tác qun tr tin mt 64
3.3. CácăbinăphápăciăthinăcôngătácăqunălỦătinămtătiăCôngătyăcăphnăinăsáchăgiáoă
khoaătiăTPăHƠăNi 66

Thang Long University Library
DANHăMCăVITăTT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
GVHB
Giá vn hàng bán
HTK
Hàng tn kho
PTKH
Phi thu khách hàng
PTNB
Phi tr ngi bán
SXKD
Sn xut kinh doanh
TK
Tài khon
TMCP
Thng mi c phn
TNHH
Trách nhim hu hn
TP
Thành ph

TSC
Tài sn c đnh
TSL
Tài sn lu đng
TSNH
Tài sn ngn hn
VCSH
Vn ch s hu

DANHăMCăBNGăBIU,ăBIUă,ăSă
Trang
Bng 2.1. Báo cáo kt qu kinh doanh 25
Bng 2.2. Bng cân đi k toán 30
Bng 2.3. T trng tài sn ngn hn và tài sn dài hn giai đon 2011 – 2013 32
Bng 2.4. Các tiu mc trong khon mc “Các khon tng đng tin” giai đon
2011 – 2013 34
Bng 2.5. Các ch tiêu trong hàng tn khi giai đon 2011 – 2013 35
Bng 2.6. S hiu tài khon 111 – tin mt 38
Bng 2.7. D n du k và d n cui k TK 111 ca công ty giai đon 2011 – 2013 39
Bng 2.8. Báo cáo lu chuyn tin t ca công ty giai đon 2011 – 2013 41
Bng 2.9. Phân tích lu chuyn tin t theo t trng ca các ch tiêu chính trong báo
cáo lu chuyn tin t giai đon 2011 – 2013 45
Bng 2.10. D toán nhu cu tin mt các quý trong nm 2013 52
Bng 2.11. Chi phí c đnh (F), lưi sut chng khoán (K), tng nhu cu tin mt (T)
giai đon 2011 – 2013 55
Bng 2.12. Mc d tr tin ti u qua các nm 2011, 2012 và 2013 56
Bng 2.13. Các ch tiêu TrC, OC, TC
min
trong tng ng vi C* giai đon 2011 –
2013 56

Bng 2.14. Các ch tiêu C, TrC, OC, TC trong thc t giai đon 2011 – 2013 56
Bng 2.15. Các ch tiêu đánh giá công tác qun lý tin mt giai đon 2011 – 2013 58
Bng 2.16. K luân chuyn tin mt ca công ty giai đon 2011 – 2013 59
Bng 3.1. Ch tiêu tài chính phn ánh thc trng dòng tin ca doanh nghip nm 2013 60
Bng 3.2. Chi phí giao dch chng khoán ngn hn tính t 01/01/2013 ca ACBS 68
Biu đ 2.1. C cu tin mt ti qu và tin gi ngân hàng không k hn giai đon
2011 – 2013 33
Biu đ 2.2. T trng ngun vn giai đon 2011 – 2013 36
Biu đ 2.3. Lu chuyn tin t hot đng kinh doanh – đu t – tài chính giai đon
2011 – 2013 43
Biu đ 2.4. Lng tin trôi ni và tng tin ca công ty giai đon 2011 – 2013 47
Biu đ 2.5. Ghi n TK 1121 theo các quý giai đon 2011 – 2013 48
Thang Long University Library
Biu đ 2.7. Chênh lch gia tng thu d tính và tng thu thc t trong hot đng
sn xut kinh doanh ca công ty giai đon 2011 – 2013 53
Biu đ 2.8. Chênh lch gia tng chi d tính và tng chi thc t trong hot đng
sn xut kinh doanh ca công ty giai đon 2011 – 2013 54
Biu đ 2.9. Chênh lch gia TC và TC
min
giai đon 2011 – 2013 57
Biu đ 3.1. Ch s CPI ca mt s nm so vi tháng 12 nm trc 64
Biu đ 3.2. Mô hình d tr tin mt ti u Miller – Orr cho công ty nm 2013 69
Biu đ 3.3. Qun lý s d tin qua mô hình Stone cho công ty nm 2013 70
S đ 1.1. Dòng tin và chu k kinh doanh ngn hn ca mt công ty sn xut tiêu biu 3
S đ 1.2. Trình t c bn ca phng pháp qun lý d toán thu chi tin mt 6
S đ 1.3. Các chng khoán có tính thanh khon cao gi cân bng tin mt  mc
mong mun 9
S đ 1.4. Mô hình xác đnh lng tin mt ti u 14
S đ 1.5. Mô hình Miller – Orr 16
S đ 1.6. Mô hình qun lý dòng tin Stone 18

S đ 2.1. C cu t chc ca Công ty c phn in Sách giáo khoa ti TP Hà Ni 22
S đ 2.2. Quy trình lp d toán thu chi tin mt trong k ca công ty 49
LIăMăU
1. tăvnăđ
Có th nói mt trong nhng yu t quyt đnh s tn ti và đm bo cho hot
đng kinh doanh ca mt doanh nghip đc thông sut chính là tin mt. Tin mt
luôn là th mà bt k doanh nghip nào cng mun nm gi. Lý do là tin đm bo
hot đng thng xuyên, các doanh nghip ngoài ra còn d tr cho các tình hung
khn cp, nhng d tính trong tng lai. i vi mt doanh nghip, vic lng tin
mt hàng quý, hàng nm tng lên đu đn và n đnh là mt du hiu đáng mng, cho
thy doanh nghip đang hot đng rt tt, đang phát trin mnh. Hn th na, các
doanh nghip trong các ngành sn xut, có tính chu k thì cn duy trì lng tin mt
nhiu đ vt qua giai đon đi xung ca chu k sn xut. Thông thng, doanh
nghip nên có mt lng tin mt d tr nhiu hn mc cn thit đ đáp ng cho các
ngha v ngn hn ca h. Nh th không có ngha là doanh nghip c có nhiu tin
mt là tt vì d tr tin tn chi phí c hi. Vy câu hi đt ra cho mt nhà qun tr là
“Doanh nghip d tr lng tin mt bao nhiêu là đ?” hay “Doanh nghip cn phi
qun lý lng tin mt này nh th nào cho hp lý, làm sao đ thu ti đa mà chi ti
thiu?”.  tr li các câu hi trên, ch doanh nghip cn phi thit k vic qun lý
tin mt mt cách khoa hc, phù hp vi doanh nghip ca mình. Nh th, qun lý
tin mt chính là công tác qun lý tài chính giúp cho tin mt thc hin đc vai trò
ca nó mt cách hiu qu nht. Trong môi trng kinh doanh hin nay, qun lý tin
mt không ch giúp đm bo hot đng ca doanh nghip mà còn giúp ngun lc tin
mt đc s dng đem li hiu qu cao.
2. Tìnhăhìnhănghiênăcu
Qun lý tin mt là mt ni dung quan trng trong qun lý tài chính doanh
nghip nói chung. Vn đ này đư hình thành mt khung lý thuyt tng đi đy đ. 
các giáo trình trong nc, qun lý tin mt xut hin là mt phn ca giáo trình qun
lý tài chính, trong đó đc trình bày mt cách tng quát, c bn các ni dung chính.
Mt s giáo trình có th nêu nh: cun “Giáo trình qun tr tài chính doanh nghip”

(2009) do PGS.TS. Phm Quang Trung ch biên, cun “Qun lý tài chính doanh
nghip” (2008) ca Vin nghiên cu và đào to v qun lý, cun “Qun tr tài chính
doanh nghip” (2007) ca tác gi Nguyn Hi Sn, cun “Giáo trình qun tr tài
chính doanh nghip” (2011) do TS. Nguyn Thu Thy ch biên, cun “Tài chính
công ty – Các nguyên tc cn bn và các áp dng” (2011) do tác gi Dng Hu
Hnh biên son
Các giáo trình nc ngoài vit v đ tài này khá là phong phú, trong đó có nhng
giáo trình chuyên sâu, trình bày chi tit các vn đ liên quan đn tin mt, dòng tin
Thang Long University Library
mt trong doanh nghip và qun tr tin mt. Ví d, các tác phm tiêu biu nh: cun
“The General Theory of Employment, Interest and Money” (1936) ca Keynes, J. M,
cun “A Dynamic Baumol-Tobin Model of Money Demand” (1986) ca Gregor W.
Smith, cun “A model of demand for money by firms, The Quarterly Journal of
Economics” (1966) ca Miller H.M and Orr D, cun “The Utility of cashflow
forecasts in the management of corporate cash balance” (2006) ca Fionnuala M.
Gormley và Nigel Meade. Liên quan đn đ tài qun lý tin mt còn có các bài báo,
các din đàn trên mng internet nh: www.vneconomy.com.vn, ,
/>ratio/ Tuy nhiên các bài vit ch mang tính cht trình bày và gii thích v mt lý
thuyt ch cha có ng dng mô hình qun lý tin mt thc t vào trong mt doanh
nghip c th.
Xét mt thc tin, vic áp dng lý thuyt qun lý tin mt vào hot đng c th
ti doanh nghip Vit Nam còn cha rng rưi, hu ht các doanh nghip ch áp dng
các phng pháp và các mô hình đnh tính mà cha mang nhiu yu t đnh lng.
Cng ging nh hu ht các doanh nghip khác  Vit Nam, công tác qun lý tin mt
ti công ty c phn in sách giáo khoa ti TP Hà Ni hin nay cha đc thc hin hiu
qu. Vì vy, vic đ xut mt mô hình đnh lng c th đ xác đnh lng tin ti u
cho công ty c phn in sách giáo khoa ti TP Hà Ni là rt cn thit.
3. iătngănghiênăcu
i tng nghiên cu ca khóa lun là Công ty c phn in sách giáo khoa ti TP
Hà Ni. Công ty đư có quá trình tn ti và phát trin lâu dài t nm 1975. Sau gn 40

nm tn ti và phát trin, Công ty vi đnh hng phát trin ngày càng đa dng và m
rng, qun lý tin mt càng tr nên quan trng hn đi vi công ty.
Trên thc t, có rt nhiu mô hình qun lý tin mt có th đc đa vào ng
dng ti công ty nhng em chn mô hình Miller – Orr và mô hình Stone vì tính phù
hp và hiu qu mà mô hình có th mang li đ nhm ci thin công tác qun lý tin
mt ti công ty c phn in sách giáo khoa ti TP Hà Ni.
4. ụănghaăvƠămcăđíchăcaăđătƠi
 Trình bày trên phng din lý lun vai trò và ni dung ca hot đng qun lý
tin mt trong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
 Phân tích thc trng hot đng qun lý tin mt và đánh giá hiu qu hot đng
này ti Công ty c phn in Sách giáo khoa ti TP Hà Ni.
 ánh giá mt s mô hình qun lý tin mt ti Công ty c phn in Sách giáo
khoa ti TP Hà Ni.

5. PhngăphápăthcăhinăđătƠi
Trong phm vi lun vn này, lun vn ch yu s dng các phng pháp sau:
 Phng pháp thu thp tài liu
 Phng pháp so sánh, t l
 Phng pháp thng kê, mô t
6. CuătrúcăcaăđătƠi
C cu lun vn ngoài phn li nói đu, kt lun và tài liu tham kho gm
ba chng:
Chngă1:ăCăsălỦălunăchungăvăqunălỦătinămt.
Chngă2:ăThcătrngătăchcăqunălỦătinămtătiăCôngătyăcăphnăinăSáchă
giáoăkhoaătiăTPăHƠăNi.
Chngă3:ăXơyădngămôăhìnhăMillerăậ OrrănhmănơngăcaoăhiuăquăqunălỦă
vƠăsădngătinămtătiăCôngătyăcăphnăinăSáchăgiáoăkhoaătiăTPăHƠăNi.
Do trình đ lý lun và thc tin còn nhiu hn ch nên bài vit này không tránh
khi nhng thiu sót, em rt mong đc s đóng góp ý kin ca thy cô giáo cùng các
cô chú trong công ty.

Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăVăQUNăLụăTINăMT
1.1. Nhngăvnăđăchungăvătinămt
1.1.1. Kháiănimătinămt,ătinămtătrongăhotăđngăSXKD
Có nhiu khái nim v tin mt, ví d trong cun “Lý thuyt tài chính tin t”
(2011), TS. Lê Th Mn có đ cp tin là vt ngang giá chung có tính thanh khon cao
nht dùng đ trao đi ly hàng hóa và dch v nhm tha mưn bn thân và mang tính
d thu nhn (ngha là mi ngi đu sn sàng chp nhn s dng) và thng đc Nhà
nc phát hành bo đm giá tr bi các tài sn khác nh vàng, kim loi quý, trái phiu,
ngoi t
Cng là mt khái nim khác v tin mt, trong cun “Tài chính công ty – Các
nguyên tc cn bn và các áp dng”, tác gi Dng Hu Hnh có nói: “Trung bình
khong đ 1,5% các tài sn ca doanh nghip đc gi di hình thc tin mt, tin
mt đc đnh ngha nh tin tn qu và tin ký gi không k hn ca doanh nghip 
ngân hàng. Tin mt “Cash” thng đc gi là tài sn không sinh li (non earning
asset) bao gm tin hin có ti công ty và tin gi không k hn ti ngân hàng. Tin
này dùng đ tr lng lao đng, mua nguyên vt liu, các tài sn c đnh, tr tin thu,
tr n, tr tin c tc…”.
Tin ra đi t nhu cu kinh t thc t ca loài ngi khi mà nn sn xut đt đn
mt trình đ nht đnh và con ngi đư có th t do đi li trong mt phm vi lưnh th
rng ln. Khi đó, thay vì phi chun b hành lý cng knh cho chuyn đi dài ngày, con
ngi ch cn mang theo mt lng nh kim loi quý hoc tin đc a chung 
nhiu ni đ đi cho mình nhng yu phm cn thit. T đó các hot đng thng mi
đư ra đi, tin t đc quy c và ban hành, qun lý bi nhà nc. i li, nhà nc
có quyn thu thu t các hot đng thng mi. Nói mt cách cht ch thì tin ch là
nhng gì mà lut pháp bt buc phi công nhn là mt phng tin thanh toán.
1.1.2. ngăcăcaăvnătinămtămƠădoanhănghipăsăhu
Trong thc tin SXKD, doanh nghip cn phi duy trì đc vn tin mt vi s

lng nht đnh. Doanh nghip ti sao li phi duy trì mt lng vn tin mt nht
đnh nh vy, kinh t gia John Maynard Keynes, Anh, trong tác phm c đin ca ông
“Lý thuyt tng quát v nhân dng, tin li và tin t” (The General Theory of
Employment, Interest and Money, 1936) có nêu ra 3 lý do hay 3 đng c khin ngi ta
gi tin mt nh sau:
ngăcăgiaoădch.ăCng còn gi là đng c thanh toán, là ch tin mt cn thit
đ chi phí cho doanh nghip trong quá trình đáp ng hot đng sn xut kinh doanh.
ây là đng c chính đ doanh nghip duy trì s vn tin mt nht đnh. Trong quá
trình sn xut kinh doanh, doanh nghip cn phi mua nguyên vt liu, thanh toán tin
2
lng…, rt nhiu khon cn đn tin mt đ thanh toán. Tin ca doanh nghip trong
kinh doanh luôn quay vòng tun hoàn không ngng. Nu nh doanh nghip có th
đng b đc v thi gian và s lng thu chi tin mt trong quá trình SXKD thì cng
có ngha là khi doanh nghip cn thanh toán s tin mt nht đnh thì va đúng lúc
doanh nghip cng thu v s tin tng đng. Vì vy, lng tin mt mà doanh
nghip cn vi đng c giao dch s đc gim đn mc ti thiu. ng nhiên điu
này thc t không xy ra. Vic thu chi tin mt luôn có s chênh lch, doanh nghip
không th duy trì mt s lng tin mt nht đnh đ ng phó giao dch. Nhng khi
sp xp thu chi tin mt, doanh nghip phi c gng đt đc tính đng b đ gim bt
khon tin mt cn thit đ giao dch.
ngăcădăphòng. Ch s cn thit phi duy trì s tin mt nht đnh đ ng
phó vi nhng s vic ngoài ý mun. Trong hot đng SXKD, doanh nghip thng
xuyên gp phi nhng vic không ng ti nh thiên tai, s c an toàn nhân thân hoc
s thay đi chính sách ca Nhà nc, nhng gia tng đt bin ca lng nhu cu th
trng đu cn có mt s tin nht đnh đ thanh toán.
ngăcăđuăc. Là ch nhng khon tin mt đc bo lu đ mong có đc li
nhun bi s dao đng ca chng khoán có giá tr d đnh hoc là dao đng giá c vt
t nh nguyên vt liu. u c  đây thc t là ch s đu t ngn hn ca doanh
nghip. Doanh nghip gi tin vào ngân hàng ch có đc thu nhp lưi sut ít i, nu
nh nhà qun tr nm bt đc mt chút v quy lut dao đng giá c chng khoán trên

th trng chng khoán, hn na li có th phán đoán đc mt cách chun xác xu th
giá c ca nó thì có th đu t vào th trng chng khoán, mua vào c phiu và trái
phiu vi giá thp và bán ra vi giá cao t đó có đc li nhun. Cùng vi vic thit
lp th ch th trng, giá c ca vt t nguyên vt liu cng thng xuyên có dao
đng, doanh nghip cng có th mua vào bán ra vi thi đim thích hp, kim li t
chênh lch giá.
1.1.3. McăđíchăcaăvicăqunălỦătinămt
Mc đích ca qun lý tin mt là khng ch lng tin mt  mc đ thp nht
có th trong trng hp kinh doanh sn xut ca doanh nghip vn hành bình thng,
đng thi có đc thu nhp lưi sut cao nht t phn vn tin mt này.
Nói chung, tin mt là mt tài sn có doanh li hoc phi doanh li. Tin trong
qu tin mt v c bn không có kh nng sinh li. Vi tin gi ngân hàng không k
hn s có thu nhp lưi sut nht đnh, nhng thông thng li nhun rt thp, do đó
vn tin mt quá nhiu s làm gim mc doanh li ca doanh nghip. Nhng nu vn
tin mt ca doanh nghip không đ cng s nh hng trc tip đn s vn hành
SXKD bình thng ca doanh nghip, t đó nh hng đn nng lc thu li ca doanh
Thang Long University Library
3
nghip đó. Vì vy doanh nghip phi tính toán và xác đnh s lng vn tin mt hp
lý, bng mi cách bo đm s lng tin mt cn thit. Khi s lng tin mt tng
đi ln, vn phi tích cc tìm ra nhng phng thc đu t ngn hn thích hp đ
lng tin mt còn li có th đem li li nhun nhiu hn.
1.1.4. SăluơnăchuynăcaătinămtătrongăquáătrìnhăSXKD
Hot đng ca hu ht các doanh nghip đc bt đu bng tin mt. T đó, tin
mt đc chuyn đi thành nhng loi tài sn khác nhau, to ra đòn by hoc m rng
hot đng kinh doanh vi các khon đi vay và cui cùng là bin nó tr li thành tin
mt nhng vi s lng ln hn ban đu.
S luân chuyn ca tin mt có th đc phân tích thành các chu k, có mi liên
h cht ch. K luân chuyn tin mt, nm trong chu k kinh doanh ca doanh nghip,
là khong thi gian tính t lúc doanh nghip thc s tr tin cho nhà cung cp đn khi

thc s thu hi tin ca khách hàng.  đây, ta thy có s chênh lch, mt k h gia
dòng thu tin mt và dòng chi tin mt. Chính k h này là nguyên nhân có th khin
doanh nghip ri vào tình trng mt kh nng thanh toán và phá sn. Di đây là s đ
mô t dòng tin và chu k kinh doanh ngn hn ca mt công ty sn xut.
Săđă1.1. DòngătinăvƠăchuăkăkinhădoanhăngnăhnăcaămtăcôngătyăsnăxută
tiêuăbiuă

(Ngun: Sách “Qun lý tài chính doanh nghip” (2008) ca Vin nghiên cu và
đào to v qun lý)
Tuy nhiên, hot đng ca doanh nghip rt đa dng, tt c các hot đng này đu
có s tham gia ca tin mt. Vic qun lý tin mt còn bao gm qun lý nhng dòng
thu, chi tin mt rt phc tp trong doanh nghip.
Thi gian tr
chm trung bình
Thi gian quay vòng tin
Tr tin
Mua hàng
Thu tin
bán hàng
Bán hàng
tr chm
Thi gian thu
tin trung bình
Thi gian quay vòng
hàng lu kho
Chu k kinh doanh
4
1.1.5. SăkhácănhauăgiaăliănhunăvƠădòngătinămt
Hin nay, vn còn nhiu ngi nhm ln gia li nhun và dòng tin mt. Chính
vì vy, đ phân bit gia li nhun và dòng tin mt, ta so sánh hai ch tiêu là li

nhun ròng và ngân lu ròng:
Li nhun ròng = Doanh thu – Chi phí
Ngân lu ròng = Dòng thu tin – Dòng chi tin
Nh vy, ngân lu ròng dng hay âm không có ngha là lưi hay l, ngc li lưi
hay l thì không đng ngha là có tin mt hay không.
1.2. NhngăvnăđăchungăvăqunălỦătinămt
1.2.1. KháiănimăqunălỦătinămt
Qun lý tin mt là mt quá trình bao gm vic thu hi n, kim soát chi tiêu, bù
đp thâm ht ngân sách, d báo nhu cu tin mt ca doanh nghip, đu t nhng
khon tin nhàn ri và tr tin cho các ngân hàng cung cp nhng hot đng thuc quá
trình qun lý tin mt k trên.
Theo PGS.TS. Phm Quang Trung trong Sách “Giáo trình qun tr tài chính
doanh nghip” (2009), qun lý tin mt là vic đm bo luôn có đ lng tin mt ti
u ti mi thi đim nht đnh. Qun lý tt tin mt đòi hi vào bt c lúc nào bn
cng phi bit doanh nghip đang cn bao nhiêu tin mt, lng tin mt doanh nghip
hin có cng nh tin đang  đâu. Nu không theo dõi đc tin mt, vic kinh doanh
ca bn có th s tht bi.
1.2.2. NiădungăqunălỦătinămt
Qun lý tin mt bao gm các ni dung sau:
 Kim soát thu, chi tin mt
 Xác đnh nhu cu tn tr tin mt ti u
 Chính sách tài chính trong qun tr tin mt
1.2.2.1. Kim soát thu, chi tin mt
Hin nay, hot đng ca doanh nghip có th chia thành nhng lnh vc khác
nhau, trong đó tn ti nhng khon thu chi tin mt đa dng và có đc trng riêng.
Ta phân tích các khon thu chi tin mt trong 3 lnh vc hot đng chính ca
doanh nghip:
 Tin mt trong hot đng kinh doanh – điu hành doanh nghip
 Tin mt trong hot đng đu t – phát trin doanh nghip
 Tin mt trong hot đng tài chính – vn hoá doanh nghip

Thang Long University Library
5
Vic qun lý thu chi tin mt da trên các hot đng kinh doanh, đu t, tài chính
nhng trong vic qun lý tin mt ca công ty, cn lu ý rng s tin đc phn ánh
trên các tài khon mà công ty đang theo dõi không phi bao gi cng bng s d có
trên tài khon ti ngân hàng. Ti sao vy? Chúng ta s đ cp nguyên nhân ca nó qua
vic xem xét khái nim “tin ni” sau đây.
Các nhà kinh doanh ln rt chú ý đn nh hng ca tin ni
1
(float) trong hot
đng thanh toán. Tin ni là s chênh lch gia s d tin trên tài khon ngân hàng và
s d trên tài khon ti công ty. Tin ni phn ánh s chênh lch tm thi (trong mt
s thi gian ngn) gia hai h thng theo dõi tài chính nói trên. Tuy nhiên, do các
nghip v thanh toán ln nhau liên tc làm xut hin tin ni nên tr s ca tin ni có
th tr nên khá ln.
Mt cách tng quát tính tin ni nh sau:
Lng tin
=
S d tài khon tin
–
S d tài khon tin
trôi ni (F)
gi ti ngân hàng
ti công ty
Nguyên nhân ca tin ni có th tóm tt nh sau:
Do đ lch v thi gian gia nghip v phát hành séc và nghip v thanh toán séc
to ra “khong trng” trên s sách. Trên thc t, khi phát sinh ra mt séc và gi ngân
hàng thì công ty phát hành séc đư gim đi mt s tin tng ng vi giá tr t séc. Tài
khon ti công ty phn ánh s gim đó. Nhng, t séc phi mt mt khong thi gian
lu chuyn, x lý và thanh toán, chng hn 7 ngày. Trong khong thi gian đó, trên tài

khon ti ngân hàng cha phn ánh s thay đi gì v tin.
Tin ni do vic thu tin t mt ngi khác gây ra đc gi là tin ni thu n
(collection float); nu do vic phát hành séc đ chi tr thì gi là tin ni chi ra
(disbursment float). Lng tin trôi ni ròng (Net float) s là tng hp ca các lng
tin trôi ni chi ra (du dng) tin và tin ni thu n (du âm). S chm tr gây ra
lng tin trôi ni s mang li li ích cho ngi chi tr và gây thit hi cho ngi nhn
thanh toán. Do đó bên nhn thanh toán s c gng tng tc các khon thu ca mình và
bên chi tr cng s c chm tr trong khon chi tr.
Qun lý d toán thu chi tin mt có tính t khoa hc t vic thit lp đn thc
hin. Di đây là trình t thit lp và thc hin qun lý d toán thu chi tin mt tháng:




11
Tài liu v “tin ni” ly t sách “Qun lý tài chính doanh nghip” (2008) ca Vin nghiên cu và đào to v
qun lý

6
Săđă1.2.ăTrìnhătăcăbnăcaăphngăphápăqunălỦădătoánăthuăchiătinămt








(Ngun: Sách “Giáo trình qun tr tài chính doanh nghip” (2009) do PGS.TS.
Phm Quang Trung ch biên)

1. Thitălpădătoánăthuăchiătinămt
Các đn v, các b ngành khi tin hành lp k hoch kinh doanh sn xut và k
hoch công tác đng thi cng tin hành lp d toán thu chi tin mt đ báo cáo vi b
phn tài chính. Khi các b phn tin hành thit lp d toán thu chi tin mt đu phi
tin hành theo tiêu chun, đnh mc và hch toán tng khon có liên quan. Mu cht
ca vn đ là phi làm sao cho đc t m, rõ ràng. Nu nh tin hành thit lp d toán
hi ht thì trong quá trình thc hin s không khng ch đc d toán thu chi, b phn
tài chính k toán có th yêu cu bn làm li t đu.
2. Thitălpădătoánăthuănhpătinămt
B phn k toán s kt hp vi b phn tiêu th tin hành thit lp d toán thu
nhp tin mt cn c trên k hoch và d đoán tiêu th. D toán thu chi tin mt đc
tin hành thit lp trên nguyên tc thc hin thu chi, do đó nó không nhng yêu cu b
phn tiêu th phi hoàn thành mc tiêu thu nhp tiêu th ca mình mà còn phi thu hi
tin hàng v kp thi. Qua vic thit lp d toán thu nhp tin mt có th gia tng trách
nhim thu hi tiêu th và thu hi công n tin hàng cho mi b phn và nhân viên tiêu
th ca b phn đó, đng thi thc hin ch đ phân phi thng pht thu hi tin
hàng đi vi nhân viên tiêu th. D toán thu nhp tin mt là c s ca d toán thu chi
tin mt. Nhiu khi thu nhp tin mt không do doanh nghip khng ch. Trong điu
kin nn kinh t th trng hin nay cha đt tiêu chun, mc đ tín dng rt thp, khó
khn khi thu hi tin hàng rt ln. Do đó, khi tin hành thit lp d toán thu nhp tin
mt phi chit khu đi mt khon nht đnh.
3. Thitălpăphngăánădătoánăthuăchiătinămt
Giám đc ch trì, b phn k toán chu trách nhim chính cùng vi tt c các ch
qun b phn tin hành thit lp phng án d toán thu chi tin mt toàn công ty.
Thit lp d toán
thu chi tin mt
Thm duyt
phng án d toán
thu chi tin mt
Thit lp phng

án d toán thu chi
tin mt
Thit lp d toán
thu nhp tin mt

Kim tra, giám sát
d toán thu chi
tin mt
Thc hin d toán
thu chi tin mt

Thang Long University Library
7
Giám đc ch trì  đây không có ngha giám đc ch là ngi ch trì hi ngh mang
tính tng trng mà là yêu cu giám đc đa ra đng li tng th, xác đnh rõ trng
đim, nguyên tc, phng hng thu chi đ thit lp d toán, ch đo b phn k toán
tin hành cân bng tng hp thu chi và cùng vi các ch qun b phn khác hoàn
chnh phng án d toán thu chi tin mt.
4. Thmăduytăphngăánăd toánăthuăchiătinămt
Phng án d toán thu chi tin mt đc bán giám đc hoc ban d toán công ty
tho lun thông qua, giao cho b phn k toán thc hin và khng ch. Trong công ty
c phn, d toán thu chi tin mt hàng nm còn phi đc Hi đng qun tr tho lun
thông qua. Có hai mc đích ca vic tho lun thông qua d toán. Th nht, cn bng
tng hp thêm mt ln na sao cho d toán có tính kh thi. Th hai, nh có s tho
lun thông qua này mà d toán mi có hiu lc pháp lut. Hiu lc pháp lut ca d
toán th hin  ch mt khi d toán đc thông qua, bt c ngi nào cng không
đc t ý sa đi, bao gm c giám đc. Mt s doanh nghip khi tin vn cp bách
đư thng xuyên thc hin theo cách “mt chic bút” ca giám đc, tt c thu chi tin
mt ca doanh nghip đu do mt chic bút giám đc ký quyt đnh và tin hành
truyn bá cách làm này nh là mt kinh nghim vy. Cách làm này trên thc t là

phng pháp qun lý kinh nghim truyn thng ca nn sn xut nh và có tính tùy
tin ch quan ln, nó không th tn ti song song vi phng pháp qun lý d toán
khoa hc và cng là nguyên nhân quan trng dn đn qun lý d toán thu chi tin mt
không đc quán trit thc hin.
5. Thcăhinădătoánăthuăchiătinămt
Tt c các đn v, b phn có nhu cu chi tin mt đu phi tin hành chi theo
thi gian, hng mc và s tin quy đnh trong d toán. Nhng hng mc không có
trong d toán, b phn k toán có quyn t chi chi. Sau khi d toán đc thông qua,
trong quá trình thc hin, b phn k toán chu trách nhim thc hin và khng ch
chính, giám đc lúc này có th tm thi không can thip. Nhng khon chi tin mt
ca đn v hay b phn ch cn thông qua ngi ph trách b phn ký nhn là có hiu
lc. i vi nhng khon chi không nm trong d toán, giám đc cng không đc d
dàng ký duyt.
6. Kimătra,ăgiámăsátădătoánăthuăchiătinămt
Tin hành kim tra tình hình thc hin d toán vào cui k hoch. Các b phn
vit phân tích tài chính, đi chiu vi nhng khon chi trong d toán và truy cu trách
nhim đng s trên c s phân tích tình hình thc hin d toán.
Mun làm tt công tác qun lý d toán thu chi tin mt, ta cn phi tuân theo
nguyên tc c bn sau:
8
1. Nguyênătcăhaiătuynăthuăchi
Thu tin mt và chi tin mt phi đc phân đnh gii hn rõ ràng. Các khon thu
tin mt ca các b phn và đn v phi đc np v b phn tài v, bt c đn v nào
cng không đc lu gi tin mt thu v. Nhng khon chi tin mt ca các b phn
đu đc b phn tài v quyt đnh phát theo d toán và t đó có th khng ch nhng
khon thu chi tin mt có hiu qu.
2. Nguyênătcădătoánăcng
D toán thu chi tin mt đư đc phê chun đu có hiu lc pháp lut, bt c ai
cng không đc phép tùy tin sa đi. Toàn b thu chi tin mt ca công ty đu phi
đa vào phm vi khng ch ca d toán, không có trong d toán không chi tin, t

chi tt c nhng hin tng chi vt d toán.
3. Nguyênătcăchiătităhóa
D toán thu chi tin mt phi đc thit lp mt cách chi tit t m, phi tin hành
phân tích cn k hng mc chi tin mt, hch toán tng khon theo tiêu chun đnh
mc, mi chi tit ca tng khon đu cn phi đc tính toán, ch có d toán chi tit
c th mi có th phát huy đc vai trò khng ch d toán thc s.
4. Nguyênătcăyăquyn
D toán thu chi tin mt ca các b phn, các đn v là do ngi ph trách các b
phn ch trì thit lp nên, sau khi đc phê duyt thì báo cáo vi b phn tài v. D
toán sau khi đc công ty phê duyt thì y quyn cho b phn tài v thc hin và
khng ch. Nhng chi phí trong d toán ca đn v do th trng đn v ký tên xác
nhn là có hiu lc, không cn phi qua giám đc ký duyt. Nhng khon chi ngoài d
tính vt d toán phi cn có giám đc ký tên mi có hiu lc. Nhng hng mc cha
đa vào d toán, b phn tài v có quyn t chi chi.
1.2.2.2. Xác đnh nhu cu tn tr tin mt ti u
Sau khi d toán thu chi tin mt xong, doanh nghip bt tay vào xác đnh nhu cu
tn tr tin mt ti u bng cách s dng các mô hình ti u hóa tin mt. Mô hình ti
u hoá tin mt thc cht là s cân bng gia tin mt và chng khoán ngn hn. Các
loi chng khoán gi vai trò bc đm cho tin mt vì doanh nghip có th đu t tin
mt vào chng khoán có tính thanh khon cao, nhng khi cn thit cng có th chuyn
đi chúng sang tin mt mt cách nhanh chóng. Ta có th thy điu này qua s đ luân
chuyn sau:

Thang Long University Library
9
Săđă1.3. Cácăchngăkhoánăcóătínhăthanhăkhonăcaoăgiăcơnăbngătinămtăămcă
mongămun

(Ngun: Sách “Giáo trình qun tr tài chính doanh nghip” (2011) do TS.
Nguyn Thu Thy ch biên)
Theo mt khía cnh, qun lý dòng tin đc hiu là s d tin ti thiu. Các bin
pháp nhm tìm ra s d tài khon tin lý tng này, vi mc đích sao cho chi phí ca
s d tin này là ti thiu trong điu kin vn đm bo đc tính thanh khon cn
thit. Nh vy, mt doanh nghip mun qun tr dòng tin, cn xây dng mô hình
qun tr dòng tin. Các mô hình ni ting nhm xác đnh s d tin ti u và đm bo
kh nng thanh toán đư đc nghiên cu nh mô hình Baumol, mô hình Miller – Orr
và mô hình Stone. Mô hình qun lý tin mt Baumol và Miller – Orr đc da trên
nguyên tc quan trng là xác đnh s lng chng khoán thanh khon đ chuyn đi
sang tin khi doanh nghip cn lng tin cn thit tng thêm và ngc li, xác đnh
s lng tin ti thiu cn chuyn đi thành chng khoán thanh khon khi lng tin 
trng thái d tha. Theo các tác gi, có nhiu nhân t tác đng ti s d tin mt cn
thit ca doanh nghip. Nhng nhân t này dn ti mô hình qun lý tin tr nên phc
tp hn. Các tác gi đa ra các mô hình qun lý tin, đư lng hóa và lc b yu t
khin mô hình qun lý tin phc tp. Các mô hình này đc xây dng da trên nguyên
tc phù hp gia chi phí và li nhun ca vic nm gi tin.
Các chng khoán có tính

thanh khon cao
Tin mt
Bán nhng chng khoán có tính
thanh khon cao đ b sung cho
tin mt
u t tm thi bng cách mua
chng khoán có tính thanh
khon cao
Dòng thu tin mt:
-Bán hàng thu bng tin mt
-Thu tin bán hàng tr chm
Dòng chi tin mt:
-Chi mua hàng
-Thanh toán hóa đn mua hàng
10
 MôăhìnhătnătrătinămtătiăuăEOQăậ mô hình Baumol. i vi mô hình
Baumol, hng tip cn ca qun lý tin đn gin thông qua vic xác đnh s lng
tin chuyn đi nh nht sao cho chi phí hiu qu nh nht. Tuy nhiên, mô hình
Baumol đa ra các gii pháp d tr nh nhau đi vi tin và hàng tn kho. Mô hình
qun lý tin này da trên dòng tin vào và dòng tin ra đư đc d báo là chc chn.
Vic chuyn đi tin thành chng khoán thanh khon hoc ngc li đc thc hin
d dàng và kim đc li nhun nh mong đi cho doanh nghip. im hn ch ca
mô hình Baumol – Tobin là qun lý ngân qu ca doanh nghip đc lp vi nhng
bin đng v thay đi giá tr và chính sách đi vi hàng tn kho. Vì vy, vic áp dng
mô hình này vào thc t kinh doanh ca doanh nghip là khó khn.
 Mô hình Miller Orr. Mô hình Baumol da trên gi thuyt dòng tin chc
chn. Tuy nhiên, khi dòng tin tng lai là không chc chn thì mô hình qun lý tin
Miller – Orr s thc t và phù hp hn. Mô hình Miller – Orr đ cp ti qun lý dòng
tin liên tc, cn c vào tính thanh khon và s nhy cm vi lưi sut ca dòng tin.
Theo tác gi, mô hình này đc xây dng da trên chi phí nm gi tin mt ti thiu 

gii hn trên và khong dao đng ca tin. Khong dao đng ca tin này xác đnh cn
c vào lng d tr tin mt theo thit k.
 Mô hình Stone. Mô hình này đc Stone đa ra nhm ci tin tính thc tin
ca quá trình ti u hoá  mô hình Miller Orr bng cách cho phép nhà qun tr cn c
vào nhn thc và kinh nghim ca mình v dòng ngân lu công ty đ đa ra quyt
đnh thích hp.
1.2.2.3. Chính sách tài chính trong qun lý tin mt
Các chính sách tài chính trong qun lý tin mt đc xây dng cn c vào kt
qu ca dòng ngân lu. Nu ngân lu ròng dng, nhà qun tr phi tìm c hi đu t
ngn hn đ sinh li. Nu ngân lu ròng âm, nhà qun tr phi thu xp mt ngun tin
ngn hn.  tài tr tm thi cho khon thiu ht đó, doanh nghip cn phi:
 Huy đng vn ngn hn cho nhu cu tin mt: các ngun huy đng vn rt đa
dng, nhà qun tr cn phân tích so sánh gia chi phí đi vay, thi hn vay và u đim
ca các ngun vay đ đa ra quyt đnh đúng đn.
 u t các khon tin nhàn ri: đu t vi danh mc nh th nào, lng bao
nhiêu, thi gian bao lâu phi là quyt đnh cân bng gia li nhun và ri ro, đm bo
tính thanh khon và tng thích vi d báo ngân lu ca công ty.
1.3. CácăchătiêuăđánhăgiáăcôngătácăqunălỦătinămt
1.3.1. Cácăchătiêuăđánhăgiáăkh nngăthanhăkhon
Mt công ty đc coi là có tính thanh khon tt nu có đ ngun tài chính đ
trang tri các ngha v tài chính đúng hn vi chi phí thp nht. Tính thanh khon ca
Thang Long University Library
11
công ty còn đc nhìn nhn trong kh nng m rng đu t, trang tri các nhu cu đt
xut, đáp ng kp thi các c hi kinh doanh bng dòng ngân lu ca công ty.
Ch tiêu đánh giá kh nng thanh khon: phân tích dòng tin có vai trò quan
trng bc nht trong đánh giá tính thanh khon ca công ty, vn đ là xem xét kh
nng to ra ngân lu cn thit và mc đ d tr thanh khon ca công ty đó.
 S d thanh khon
S d

=
Tin mt và các khon


Vay ngn hn và
thanh khon
tng đng tin
n dài hn đn hn
S d thanh khon cho bit công ty có đ tin đ chi tr cho các khon vay ngn
hn và n dài hn khi đn hn phi tr hay không. Nu con s này dng, công ty vn
đang làm ch v tin. Và ngc li, nu con s này âm, công ty đang mt kim soát v
tin dn đn vic không đ tin đ chi tr n. S d thanh khon càng ln càng tt, s
d ln th hin công ty đang làm ch v mt tài chính tt.
 Ch s thanh khon
Ch s thanh khon
=
Tin mt đu k + Ngân lu t hot đng kinh doanh trong k
Vay ngn hn đu k + N dài hn đn hn tr đu k
Cng nh s d thanh khon, ch s thanh khon cng th hin kh nng chi tr
ca công ty cho vay ngn hn và n dài hn. Nhng s d thanh khon th hin chênh
lch v mt tuyt đi còn ch s thanh khon th hin chênh lch v mt tng đi. Ch
s thanh khon ln hn 1 th hin công ty làm ch v mt tài chính và ch s này càng
cao càng tt.
 K luân chuyn tin mt
K luân chuyn tin mt (Cash
Conversion Cycle

CCC)
= Chu k kinh doanh


S ngày tr tin
= S ngày thu tin + S ngày tn kho

S ngày tr tin
Con s này càng cao thì lng tin mt ca doanh nghip càng khan him cho
hot đng sn xut kinh doanh và cho các hot đng khác nh đu t. Chu k tin mt
đc tính t khi chi tr cho các nguyên liu thô ti khi nhn đc tin mt trong bán
hàng. Nu con s này nh s đc coi là kh nng qun lý vn lu đng tt. Ngc
li, con s này ln có th đc gii thích là: doanh nghip phi thuê thêm vn trong
khi vn phi ch khách hàng tr n tin hàng cho mình. Quá trình sn xut càng dài,
lng tin mt mà doanh nghip phi thuê thêm đ đu t càng ln. Tng t, thi
gian khách hàng thanh toán các hóa đn càng lâu, thì giá tr ca các hóa đn càng
gim. Hay nói cách khác, tài khon có th thu hi v đc làm gim vn lu đng ca
doanh nghip. Các thành phn trong công thc trên c th đc tính nh sau:
12
Bình quân khon phi thu
=
PTKH nm trc + PTKH nm nay
2
Vòng quay khon phi thu
=
Doanh thu
Bình quân khon phi thu
S ngày thu tin (Days of
Sales Outstanding – DSO)
=
Thi gian k kinh doanh
2

Vòng quay khon phi thu

ây là mt ch s đc tính bng s ngày trung bình mà mt công ty cn đ thu
hi li tin bán hàng sau khi đư bán đc hàng. Nu nh k chuyn đi các khon phi
thu  mc thp thì có ngha là công ty ch cn ít ngày đ thu hi đc tin khách còn
n. Nu t l này cao thì có ngha là công ty ch yu là bán chu cho khách hàng, thi
gian n dài hn.
Bình quân hàng tn kho
=
HTK nm trc + HTK nm nay
2
Vòng quay hàng tn kho
=
Giá vn hàng bán
Bình quân hàng tn kho
S ngày tn kho (Days
inventory outstanding  DIO)
=
Thi gian k kinh doanh
Vòng quay hàng tn kho
ây là thc đo th hin kh nng v mt tài chính ca công ty. Ch s này cho
các nhà đu t bit v khong thi gian cn thit đ công ty có th thanh lý đc ht s
lng hàng tn kho ca mình (bao gm c hàng hoá còn đang trong quá trình sn
xut). Thông thng nu ch s này  mc thp thì có ngha là công ty hot đng khá
tt, tuy nhiên cng cn phi chú ý rng ch s DSI bình quân là rt khác nhau gia các
ngành. ôi khi ch s này còn đc gi là s ngày lu thông hàng tn kho DIO (Days
inventory outstanding).
Doanh thu mua thng niên
=
GVHB + HTK cui k

HTK đu k

2
Bình quân khon phi tr
=
PTNB nm trc + PTNB nm nay
2
Vòng quay khon phi tr
=
Doanh thu mua hàng thng niên
Bình quân khon phi tr
S ngày tr tin (Days of
Payables Outstanding

DPO)
=
Thi gian k kinh doanh
Vòng quay khon phi tr

2
Thi gian k kinh doanh = 360 ngày
Thang Long University Library
13
Là ch s th hin s ngày trung bình mà công ty cn đ tr tin cho nhà cung
cp. H s này th hin mi quan h gia doanh nghip và ngi bán. H s k chuyn
đi các khon phi tr cao ngha là công ty có quan h tt vi nhà cung cp và có kh
nng kéo giưn thi gian tr tin cho ngi bán. Ngc li h s DPO thp ngha là
công ty phi tr tin cho ngi bán trong thi gian ngn sau khi nhn hàng.
1.3.2. MtăsăchătiêuăkhácăđánhăgiáăcôngătácăqunălỦătinămt
n v: ln
Chătiêu
Côngăthc

ụăngha
Kh nng thanh
toán ngn hn
Tng tài sn ngn hn
Tng n ngn hn
1 đng n ngn hn ca công ty đc
đm bo bi bao nhiêu đng TSNH
Kh nng thanh
toán nhanh
(TSNH – Hàng tn kho)
Tng n ngn hn
Công ty có th s dng bao nhiêu
đng TSNH đ tr n ngn hn mà
không cn huy đng đn hang tn kho
Kh nng thanh
toán tc thi
Tin và các khon tng
đng tin
Tng n ngn hn
1 đng n ngn hn đc chi tr bi
bao nhiêu đng tin và các khon
tng đng tin
1.4. CácămôăhìnhăqunălỦătinămt
1.4.1. Mô hình Baumol
Nhìn mt cách tng quát tin mt cng là mt tài sn nhng đây là mt tài sn
đc bit – mt tài sn có tính lng nht. William Baumol là ngi đu tiên phát hin
mô hình qun lý hàng tn kho EOQ có th vn dng cho mô hình qun lý tin mt.
William Baumol là ngi đu tiên đa ra mô hình quyt đnh tn qu tin mt
kt hp gia chi phí c hi và chi phí giao dch. Trong kinh doanh, doanh nghip phi
lu gi tin mt cn thit cho các hoá đn thanh toán, khi tin mt xung thp doanh

nghip s phi b sung tin mt bng cách bán các chng khoán thanh khon cao. Chi
phí cho vic lu gi tin mt  đây chính là chi phí c hi, là lưi sut mà doanh nghip
b mt đi. Chi phí đt hàng chính là chi phí cho vic bán các chng khoán. Mô hình
này đc ng dng nhm thit lp tn qu tin mt mc tiêu.  mô hình Baumol vn
hành đc, ngi ta cn tuân th theo nhng gi đnh sau:
 Nhu cu v tin ca doanh nghip là n đnh.
 Không có d tr tin mt cho mc đích an toàn.
 Doanh nghip ch có hai hình thc d tr: tin mt và chng khoán kh th.
 Không có ri ro trong đu t chng khoán.