B GIÁO DC ÀO TO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HIU QU KINH DOANH CA CÔNG TY
C PH
TRIN CÔNG NGH CAO
SINH VIÊN THC HIN
MÃ SINH VIÊN : A19283
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
Hà Ni - 2014
B GIÁO DO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HIU QU KINH DOANH CA CÔNG TY
C PH
TRIN CÔNG NGH CAO
ng dn ng Xuân Ninh
Sinh viên thc hin
Mã sinh viên : A19283
Chuyên ngành : Tài Chính
Hà Ni - 2014
Thang Long University Library
LI C
u tiên em xin gi li cm n chân thành đn các thy cô giáo b môn đã ging
dy em trong thi gian 4 nm hc ti trng, và đc bit là đn các ging viên khoa
Qun lỦ đã tân tình ch dy, giúp đ truyn đt nhng kinh nghim quý báu ca mình
đ giúp em có nhng kin thc, hành trang t tin bc vào cuc sng.
c bit em xin gi li cm n sâu sc nht đn Phó giáo s tin s ng Xuân
Ninh đã ht lòng giúp đ, hng dn nhit tình đ em có th hoàn thành tt nht bài
khóa lun này.
ng thi em cng xin gi li cm n đn ban lãnh đo, các cô chú, anh ch
trong công ty c phn t vn đu t và phát trin công ngh cao đã nhit tình giúp đ,
hng dn, cung cp đy đ tài liu đ em có th hoàn thành bài khóa lun ca mình.
Do gii hn v kin thc, kh nng lỦ lun ca bn thân còn nhiu thiu sót và
hn ch, kính mong s ch giáo và đóng góp ca các thy cô giáo đ khóa lun ca em
đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
L
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin, hoàn
thin cùng vi s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình
nghiên cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là
có ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Thang Long University Library
MC LC
N CHUNG V HIU QU KINH DOANH CA DOANH
NGHIP 1
1.1.Tng quan v hiu qu sn xut kinh doanh 1
1.1.1 Khái nim v hiu qu kinh doanh 1
1.1.2.Bn cht ca hiu qu kinh doanh 2
1.1.3. Phân loi hiu qu kinh doanh 3
1.1.4.Ý ngha và nhim v phân tích hiu qu kinh doanh 5
a phân tích hiu qu kinh doanh 5
1.1.4.2. Nhim v phân tích hiu qu kinh doanh 6
1.2. Các yu t n hiu qu kinh doanh ca doanh nghip 6
1.2.1 .Yu t nh hng bên trong doanh nghip 6
1.2.1.1 .Yu t ni b trong doanh nghip 6
1.2.1.2 .Yu t trong ngành 9
1.2.2 .Yu t nh hng bên ngoài doanh nghip 10
1.2.2.2. Yu t kinh t 10
1.2.2.3. Yu t t nhiên 10
1.2.2.4. Yu t khoa ht 10
1.2.2.5. Yu t chính tr 11
1.2.2.6. Yu t 11
1.3. Các ch u qu kinh doanh 11
1.3.1.Các ch tiêu chung 12
1.3.2. Ch tiêu c th 12
1.3.2.1.Doanh thu 12
1.3.2.2.Li nhun 13
1.3.2.3.Hiu qu s dng 15
1.3.2.5. Hiu qu s dng tài sng 15
1.3.3.Np ngân sách nhà nc 16
u qu kinh doanh 16
1.4.1.Phng pháp so sánh 16
1.4.2.Phng pháp chi tit ch tiêu nghiên cu: 18
1.4.3.Phng pháp loi tr 18
1.5.Các ni dung phân tích hiu qu kinh doanh ca doanh nghip 18
1.5.1. Phân tích khái quát hiu qu kinh doanh 18
1.5.2. Phân tích hiu qu s dng tài sn 19
1.5.2.1. Phân tích hiu qu s dng tài sn ngn hn 19
1.5.2.2 .Phân tích kh dng tài sn dài hn: 20
U QU KINH DOANH CA CÔNG TY C
PHN CÔNG NGH CAO 23
2.1. Quá trình hình thành và phát trin c
phát trin công ngh cao 23
2.1.1. Gii thiu chung v Công ty c phn t vn đu t và phát trin công
ngh cao 23
2.1.2 .Quá trình hình thành và phát trin ca công ty CP t vn đu t và phát
trin công ngh cao 23
2.1.2. S đ c cu t chc ca Công ty c phn t vn đu t và phát trin
công ngh cao 24
2.1.3. Chc nng và nhim v các phòng ban ca công ty CP t vn đu t và
phát trin công ngh cao. 25
2.1.3.1.Hng qun tr 25
c 25
2.1.3.3.Phòng kinh doanh 25
2.1.3.4.Phòng hành chính - nhân s 26
2.1.3.5. Phòng tài chính - k toán 26
2.1.3.6.Phòng bán hàng - marketing 26
t - bo hành 26
2.2.Phân tích hiu qu kinh doanh ca công ty C ph
trin công ngh cao 29
2.2.1. Tình hình tài sn ca công ty C phn t vn đu t và phát trin công
ngh cao 29
2.2.2. Tình hình ngun vn ca công ty C phn t vn đu t và phát trin
công ngh cao 32
2.2.3. Tình hình kt qu hot đng kinh doanh ca công ty C phn t vn
đu t và phát trin công ngh cao 34
2.3. Các ch u qu kinh doanh ca công ty 36
2.3.1.Ch tiêu chung 36
Thang Long University Library
2.3.2.Ch tiêu c th 37
2.3.3.Hiu qu s dng lao đng 39
2.3.4.Hiu qu s dng tài sn c đnh 39
2.3.5. Hiu qu s dng tài sn lu đng 40
2.3.6. Phân tích hiu qu s dng tài sn 43
2.3.6.1. Phân tích hiu qu s dng tài sn ngn hn 43
2.3.6 Phân tích kh nng s dng tài sn dài hn: 45
u qu hong kinh doanh ca công ty 47
2.4.1 Hiu qu kinh doanh theo tài sn 47
2.4.2 Hiu qu kinh doanh theo chi phí 47
2.4.3 .Hiu qu kinh doanh theo vn ch s hu 48
CH. GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU SN XUT KINH DOANH
CA CÔNG TY C PH N CÔNG
NGH CAO 50
ng phát trin và s cn thit ca vic nâng cao hiu qu kinh
doanh ca Công ty C n công ngh cao 50
3.1.1. Tình hình và nh hng ca nn kinh t xã hi trong và ngoài nc 50
3.1.2. nh hng phát trin ca công ty C phân t vn đu t và phát trin
công ngh cao 52
3.2. Mt s gii pháp nâng cao hiu qu kinh doanh ca công ty C phn t
vn công ngh cao 53
3.2.1.M rng th trng và tng sn lng tiêu th 53
3.2.2.Tng cng công tác nghiên cu th trng và t chc công tác tiêu th
sn phm 53
ng các bin pháp h tr xúc tin bán hàng 54
3.2.4.u t, đi mi công ngh k thut đ nâng cao hiu qu sn xut 54
3.2.5.Nâng cao hiu s dng lao đng 55
3.2.6. Gii pháp v vn 55
3.2.7.Các gii pháp v mt tài chính 56
57
DANH MC VIT TT
Kí hiu vit tt
BH
BHXH
CP
CSH
CCDV
VT
KQKD
LN
NN
TNDN
TSC
TSL
VL
Bán hàng
Bo him xã hi
C phn
Ch s hu
Cung cp dch v
n v tính
Kt qu kinh doanh
Li nhun
Nhà nc
Thu nhp doanh nghip
Tài sn c đnh
Tài sn lu đng
Vn lu đng
Thang Long University Library
DANH M VÀ DANH MC BNG BIU
2.1. B máy qun lý cc t chc 24
2.2. Quy trình kinh doanh sn xut chung 27
Bng 2.1. Bu tài sn cn 2011 - 2013 30
Bng 2.2. Bu ngun vn cn 2011 - 2013 33
Bng 2.3. Bng kt qu hong kinh doanh cn 2011 - 2013 35
Bng 2.4. Bu qu kinh doanh cn 2011 -2013 . 37
Bng 2.5. Bng t sut li nhun theo doanh thu cn 2011 -2013
37
Bng 2.6. Bng t sut li nhun theo chi phí cn 2011 -2013 38
Bng 2.7. Bng t sut li nhun theo vn kinh doanh ca công ty giai đon 2011
-2013 38
Bng 2.8. Bng hiu qu s dng cn 2011 -2013 39
Bng 2.9. Sc sn xut tài sn c nh cn 2011 -2013 39
Bng 2.10. Sc sinh li ca tài sn c nh cn 2011 -2013 40
Bng 2.11. Sc sn xut vng cn 2011 -2013 40
Bng 2.12. Sc sinh li vng cn 2011 -2013 41
Bng 2.13. Sc sinh li vn ch s hu cn 2011 -2013 41
Bng 2.14. Sc sinh li doanh thu cn 2011 -2013 42
Bng 2.15. Sc sinh li chi phí hong cn 2011 -2013 42
Bng 2.16. Hiu qu s dng tài sn ngn hn cn 2011 -2013 43
Bng 2.17. Thi gian vòng quay tài sn ngn hn c n 2011 -
2013 43
Bng 2.18. Thi gian vòng quay tài sn ngn hn c n 2011 -
2013 44
Bng 2.19. Mc hao phí tài sn ngn hn so vi li nhun sau thu ca công ty
n 2011 -2013 44
Bng 2.20. Phân tích kh dng tài sn dài hn c n
2011 -2013 45
Bng 2.21. Thi gian 1 vòng quay tài sn dài hn cn 2011 -
2013 46
Bng 2.22. Sc sinh li ca tài sn dài hn tn 2011 -2013 46
Bng 2.23. Mc hao phí tài sn dài hn so vi li nhun sau thu ti công ty giai
n 2011 -2013 47
Bng 3.1. K hoch kt qu kinh doanh cn 2015 53
Bng 3.2. Bng cp phòng Marketting 54
LI M U
1. Lý do ch tài
Trong nhng nm gn đây, nh hng ca cuc “đi khng hong” kinh t toàn
cu đã to ra sc ép và khó khn rt ln đn rt nhiu doanh nghip trong nc.H qu
ca nó khin cho nn kinh t trì tr, t l tht nghip gia tng, nhiu doanh nghip b
phá sn và làm n thua l. Trc tình hình đó, vic phân tích và đánh giá hiu qu kinh
doanh là công c thích hp đ giúp doanh nghip tn ti và phát trin không ngng.
Mt khác, hiu qu kinh doanh còn là ch tiêu đánh giá kt qu kinh doanh ca doanh
nghip, góp phn tng thêm sc cnh tranh cho các doanh nghip trên th trng.
Công ty c phn t vn đu t và phát trin công ngh cao là công ty thng mi
kinh doanh ch yu trong lnh vc công ngh. Bên cnh đó công ty cng tham gia vào
hot đng t vn nhng hot đng ch yu đem li li nhun chính ca công ty vn
là thng mi. Công ty tuy mi đi vào hot đng kinh doanh trong 7 nm nhng vi
đnh hng đúng đn ngay t khi mi thành lp vi đi ng nhân viên có trình đ cao,
yêu ngh đã giúp Công ty dành đc mt s thành tu đáng k trong th trng kinh
doanh công ngh ti thành ph Hà Ni. Tuy nhiên, bên cnh nhng thành tu mà Công
ty đt đc thì vn luôn luôn tn ti nhng mt khó khn, hn ch và s cnh tranh
gay gt trên th trng.
Là sinh viên chuyên ngành tài chính,vi mong mun tìm hiu s thành công ca
công ty và nhn thc đc tm quan trng ca vic phân tích hiu qu kinh doanh
trong mi doanh nghip. Em xin la chn đ tài “ Hiu qu kinh doanh ca Công ty c
phn t vn đu t và phát trin công ngh cao’
2. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là nhm phân tích, đánh giá hiu qu kinh doanh
ca công ty trong nhng nm gn đây; xem xét nhng nhân t nh hng và mc đ
nh hng đn hiu qu kinh doanh ca công ty. Qua đó thy đc mt tích cc và
nhng hn ch mà công ty còn gp phi trong quá trình kinh doanh. t đó kin ngh
các gii pháp nhm nâng cao hiu qu kinh doanh trong nhng nm ti.
3. ng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Hiu qu kinh doanh ti Công ty c phn t vn đu t
và phát trin công ngh cao
Phm vi nghiên cu: Hot đng kinh doanh trong giai đon 2011-2013 ca Công
ty c phn t vn đu t và phát trin công ngh cao
Thang Long University Library
4. u
Khóa lun ch yu s dng phng pháp so sánh, phân tích t l và đ th đ đa
ra đánh giá và kt lun da trên c s là các báo cáo s liu tài chính ca công ty và
tình hình hot đng ca Công ty c phn t vn đu t và phát trin công ngh cao.
5. Kt cu khóa lun
Khóa lun đc chia làm 3 chng:
: Lý lun chung v hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
: Thc trng hiu qu kinh doanh ca công ty c phu
n công ngh cao.
: Nhng gii pháp nâng cao hiu qu kinh doanh ca công ty c
phn công ngh cao.
1
LÝ LU
1.1. T
1.1.1. Khái nim v hiu qu kinh doanh
Hiu qu kinh doanh là mt phm trù kinh t, phn ánh trình đ s dng các
ngun lc sn có ca doanh nghip đ đt đc kt qu cao nht trong kinh doanh vi
chi phí thp nht. Nh vy, hiu qu kinh doanh khác vi kt qu kinh doanh và có
mi liên h cht ch vi kt qu kinh doanh.
Khi nhc đn hiu qu kinh doanh, các nhà kinh t thng da vào tng góc đ
xem xét khác nhau đ đa ra đnh ngha khác nhau. Tuy nhiên, hiu qu kinh doanh
ca doanh nghip phi đc xem xét mt cách toàn din, c v mt thi gian và không
gian trong mi quan h vi hiu qu chung ca toàn b nn kinh t quc dân. Hiu qu
đó bao gm c hiu qu kinh t và hiu qu xã hi
V mt thi gian, hiu qu mà doanh nghip đt đc trong tng giai đon, tng
thi k, tng k kinh doanh không đc làm gim sút hiu qu ca các giai đon, các
thi k kinh doanh tip theo. iu đó đòi hi bn thân doanh nghip không vì nhng
li ích trc mt mà quên đi nhng li ích lâu dài. Trong thc t kinh doanh điu này
rt d xy ra khi con ngi khai thác, s dng tài nguyên thiên nhiên, môi trng và c
ngun lao đng. Không th coi vic gim chi đ tng thu nhp là hiu qu đc khi
vic gim chi tin hành mt cách tùy tin, thiu cân nhc, không xét đn các chi phí
ci to môi trng t nhiên, ci to đt đai, bo đm cân bng sinh thái, đi mi k
thut, nâng cao trình đ ngi lao đng,… Tng t nh vy, không th coi là có hiu
qu lâu dài đc khi doanh nghip xóa b hay vi phm hp đng vi mt khách hàng
truyn thng, tín nhim đ chy theo mt hp đng khác mang li li nhun tc thi
nhng không n đnh
V mt không gian, hiu qu kinh doanh ch có th coi là đt đc mt cách toàn
din khi toàn b hot đng ca các b phn, các phân xng, xng, t đi, … mang
li hiu qu, không làm nh hng đn hiu qu chung. Mi hiu qu tính đc t mt
gii pháp kinh t, t chc, k thut hay hot đng nào đó trong tng đn v ni b hay
toàn đn v nu không làm tn hi đn hiu qu chung ( c hin ti và tng lai ) thì
mi đc coi là hiu qu thc s, mi tr thành mc tiêu phn đu và tiêu chun đánh
giá hiu qu kinh doanh ca doanh nghip
V mt đnh lng, hiu qu kinh doanh phi đc th hin mi tng quan
gia chi phí b ra và kt qu thu đc theo hng tng kt qu và gim chi phí. iu
đó có ngha là tit kim đn mc ti đa các chi phi kinh doanh mà thc cht là tit
Thang Long University Library
2
kim hao phí thi gian lao đng (hao phí v lao đng sng và lao đng vt hóa) đ to
ra mt đn v sn phm, dch v. ng thi, vi kh nng sn có, làm ra nhiu sn
phm, dch v có ích nht .
1.1.2. Bn cht ca hiu qu kinh doanh
Bt k mt hot đng nào ca mi t chc đu mong mun đt hiu qu cao nht
trên mi phng din kinh t, xã hi và bo v môi trng. Hot đng kinh doanh
trong c ch th trng yêu cu hiu qu càng đòi hi cp bách, vì nó là đng lc thúc
đy các doanh nghip cnh tranh và phát trin. Hiu qu kinh doanh ca các doanh
nghip ch yu xét trên phng din kinh t có quan h vi hiu qu xã hi và môi
trng
Thc cht ca hiu qu kinh doanh là s so sánh gia các kt qu đu ra vi các
yu t đu vào ca mt t chc kinh t đc xét trong mt k nht đnh, tùy theo yêu
cu ca các nhà qun tr kinh doanh. Các ch tiêu tài chính phn ánh hiu qu kinh
doanh là c s khoa hc đ đánh giá trình đ ca các nhà qun ly, cn c đa ra quyt
đnh trong tng lai. Song đ chính xác ca thông tin t các ch tiêu hiu qu ph
thuc vào ngun s liu, thi gian và không gian phân tích.
Các ch tiêu hiu qu kinh doanh có th khái quát nh sau:
S so sánh gia kt qu đu ra so vi các yu t đu vào đc tính theo công
thc:
Công thc 1:
Hiu qu kinh doanh
=
Kt qu đu ra
Yu t đu vào
Hoc s so sánh gia yu t đu vào so vi kt qu đu ra
Công thc 2:
Hiu qu kinh doanh
=
Yu t đu vào
Kt qu đu ra
công thc (1) kt qu tính đc càng ln chng t hiu qu kinh doanh càng
vào và công thc (2) thì ngc li
Công thc 1 phn ánh c 1 đng chi phí đu vào (vn, nhân công, nguyên vt
liu, máy móc thit b …) thì to ra bao nhiêu đng kt qu đu ra nh doanh thu, li
nhun … trong mt k kinh doanh, ch tiêu này càng cao càng chng t hiu qu kinh
doanh ca doanh nghip càng tt.
3
Công thc 2 phn ánh c 1 đng kt qu đu ra nh doanh thu, li nhun, giá tr
sn lng hàng hóa… thì cn bao nhiêu đng chi phí đu vào (vn, nguyên vt liu,
nhân công…) ch tiêu này càng thp thì hiu qu kinh doanh càng cao.
Các ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh thng th hin mt k phân tích, do
vy s liu dùng đ phân tích các ch tiêu này cng là kt qu ca mt k phân tích.
Nhng tùy theo mc tiêu ca vic phân tích và ngun s liu sn có, khi phân tích có
th tng hp các s liu t thông tin k toán tài chính và k toán qun tr khi đó các ch
tiêu phân tích mi đm bo chính xác và Ủ ngha.
đánh giá chính xác các ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh cn đc xem
xét trong mi quan h vi hiu qu xã hi và quan đim v hiu qu.
1.1.3. Phân loi hiu qu kinh doanh
Có rt nhiu tiêu chí khác nhau đ phân loi hiu qu kinh doanh da trên các
yu t v phm vi, chi phí, phng pháp tính toán và thi gian.
V phm vi, hiu qu c chia ra thành hiu qu kinh
doanh cá bit và hiu qu kinh t - xã hi ca nn kinh t quc dân.
Hiu qu kinh doanh cá bit là hiu qu kinh doanh thu đc t hot đng kinh
doanh ca tng doanh nghip. Biu hin chung ca hiu qu kinh doanh cá bit là li
nhun mà mi doanh nghip đt đc.
Hiu qu kinh t - xã hi mà hot đng kinh doanh đem li cho nn kinh t quc
dân là s đóng góp ca nó vào vic phát trin sn xut, đi mi c cu kinh t, tng
nng sut lao đng xã hi, tích ly ngoi t, tng thu cho ngân sách, gii quyt vic
làm.
Gia hiu qu kinh doanh cá bit và hiu qu kinh t xã hi có quan h nhân
qu và tác đng qua li vi nhau. Hiu qu kinh t quc dân ch có th đt đc trên
c s hot đng có hiu qu ca các doanh nghip. Mi doanh nghip nh mt t bào
ca nn kinh t, doanh nghip hot dng có hiu qu s đóng góp vào hiu qu chung
ca nn kinh t. Ngc li, tính hiu qu ca b máy kinh t s là tin đ tích cc, là
khung c s cho hot đng kinh doanh ca doanh nghip đt kt qu cao. ó chính là
mi quan h gia cái chung và cái riêng, gi li ích b phn vi tng th. Tính hiu
qu ca nn kinh t xut phát t chính hiu qu ca mi doanh nghip và mt nn kinh
t vn hành t là môi trng thun li cho doanh nghip hot đng và phát trin.
V chi phí, hiu qu c chia ra làm hiu qu chi phí b
phn và hiu qu chi phí tng hp
Mi doanh nghip tin hành hot đng kinh doanh ca mình trong nhng điu
kin riêng v tài nguyên, trình đ trang thit b k thut, trình đ t chc, qun lý lao
Thang Long University Library
4
đng, qun lý kinh doanh mà Paul Samuelson gi đó là “hp đen” kinh doanh ca mi
doanh nghip. Bng kh nng ca mình h cung ng cho xã hi nhng sn phm vi
chi phí cá bit nht đnh và nhà kinh doanh nào cng mun tiêu th hàng hóa ca mình
vi s lng nhiu nht. Tuy nhiên th trng hot đng theo quy lut riêng ca nó và
mi doanh nghip khi tham gia vào th trng là phi chp nhn “lut chi”. Mt trong
nhng quy lut th trng tác đng rõ nét nht đn các ch th ca nn kinh t xã hi
là quy lut giá tr. Th trng ch chp nhn mc hao phí trung bình xã hi cn thit đ
sn xut ra mt đn v hàng hóa sn phm. Quy lut giá tr đã đt tt c các doanh
nghip vi mc chi phí cá bit khác nhau trên mt mt bng trao đi chung, đó là giá
c th trng.
Suy đn cùng, chi phí b ra là chi phí lao đng xã hi. Nhng ti mi doanh
nghip mà chúng ta cn đánh giá hiu qu, thì chi phí lao đng xã hi đó li đc th
hin di các dng chi phí c th: giá thành sn xut, chi phí sn xut. Bn thân mi
loi chi phí trên li có th đc phân chia chi tit hn. Vì vy, đánh giá hiu qu kinh
doanh không th không đánh giá hiu qu tng hp ca các loi chi phí trên đây và
cng cn thit phi đánh giá hiu qu ca tng loi chi phí hay nói cách khác là đánh
giá hiu qu ca chi phí b phn.
V oán, hiu qu c chia ra thành hiu
qu tuyi và hiu qu i.
Hiu qu tuyt đi là lng hiu qu đc tính toán cho tng phng án kinh
doanh c th bng cách xác đnh mc li ích thu đc vi lng chi phí b ra.
Hiu qu tng đi đc xác đnh bng cách so sánh các ch tiêu hiu qu tuyt
đi ca các phng án vi nhau hay chính là mc chênh lch v hiu qu tuyt đi ca
các phng án.
Vic xác đnh hiu qu tuyt đi là c s đ xác đnh hiu qu tng đi (so
sánh) . Tuy vy, có nhng ch tiêu hiu qu tng đi đc xác đnh không ph thuc
vào vic xác đnh hiu qu tuyt đi. Chng hn, vic so sánh mc chi phí ca các
phng án khác nhau đ chn ra phng án có chi phí thc thp nht thc cht ch là
so sánh mc chi phí ca các phng án ch không phi so sánh mc hiu qu tuyt đi
ca các phng án.
V thi gian, hiu qu c chia làm hiu qu c mt và
hiu qu lâu dài.
Hiu qu trc mt là hiu qu đc xem xét trong thi gian ngn. Hiu qu lâu
dài là hiu qu đc xem xét trong thi gian dài. Các doanh nghip cn phi tin hành
hot đông kinh doanh sao cho nó mang li c li ích trc mt cng nh lâu dài cho
5
doanh nghip. Phi kt hp hài hòa c hai yu t , tránh vì li ích trc mt mà nh
hng đn li ích lâu dài ca toàn doanh nghip.
1.1.4. Ý ngha và nhim v phân tích hiu qu kinh doanh
1.1.4.1. Ý ngha ca phân tích hiu qu kinh doanh
Thông tin t các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh cung cp cho mi đi
tng quan tâm đ có c s khoa hc đa ra các quyt đnh hu ích cho các đi tng
khác nhau.
i vi các nhà qun tr doanh nghip nh giám đc, ch tch hi đng qun tr
và trng các b phn, thu nhn các thông tin t vic phân tích đ đánh giá hiu qu
s dng tài sn, ngun vn, chi phí, t đó phát huy nhng mt tích cc và đa ra các
bin pháp nhm nâng cao hiu qu s dng các yu t sn xut đ khai thác tim nng
s dng ca tng yu t góp phn nâng cao hiu qu s dng vn cho doanh nghip
i vi các nhà đu t nh các c đông, các công ty liên doanh thông qua các ch
tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s dng vn, li nhun, c tc… đ tip
thêm sc mnh đa ra các quyt đnh đu t thêm, hay rút vn nhm thu li nhun cao
nht và đm bo an toàn cho vn đu t.
i vi các đi tng cho vay nh ngân hàng, kho bc, công ty tài chính thông
qua các ch tiêu phân tích hiu qu kinh doanh đ có c s khoa hc đa ra các quyt
đnh cho vay dài hn, ngn hn, nhiu hay ít vn nhm thu hi đc vn và lãi, đm
bo an toàn cho các công ty cho vay.
Các c quan chc nng ca Nhà nc nh c quan thu, kim toán Nhà nc, c
quan thng kê qua các ch tiêu phn ánh hiu qu kinh doanh, hiu qu s dng vn
ngân sách đ kim tra tình hình thc hin ngha vu ca doanh nghip đi vi Ngân
sách Nhà nc, thc hin lut kinh doanh, các ch đ tài chính có đúng không, đánh
giá tc đ tng trng ca các doanh nghip, các ngành. Thông qua phân tích đ kin
ngh vi các c quan chc nng góp phn hoàn thin ch đ tài chính nhm thúc đy
hot đng kinh doanh phát trin.
Thông tin phân tích hiu qu kinh doanh còn cung cp cho cán b công nhân
viên ca doanh nghip bit đc thc cht hiu qu kinh doanh ca nhà doanh nghip
nh th nào, chin lc kinh doanh ca doanh nghip trong tng lai, t đó h an tâm
công tác, tâm huyt vi ngh nghip.
Tóm li, thông tin phân tích hiu qu kinh doanh rt hu ích cho nhiu đi tng
khác nhau, đ t đó đa ra các quyt đnh kinh doanh có li cho tng đi tng
Thang Long University Library
6
1.1.4.2. Nhim v phân tích hiu qu kinh doanh
Xut phát t mc tiêu và nhu cu qun tr ca các nhà qun lý, khi phân tích hiu
qu kinh doanh cn phi xây dng ch tiêu và h thng ch tiêu cho phù hp nhm
cung cp các thông tin chính xác cho các đi tng đ đa ra các quyt đnh phù hp.
S dng phng pháp phân tích phù hp cho tng mc tiêu và ni dung c th
nh vy mi đm bo quá trình phân tích đt hiu qu cao và tit kim chi phí cho
doanh nghip. Mi mt phng pháp thng phù hp vi nhng mc tiêu và ni dung
phân tích hiu qu kinh doanh khác nhau. đánh giá khái quát hiu qu kinh doanh,
các chuyên gia phân tích thng s dng phng pháp so sánh và phân tích các ch
tiêu hiu qu kinh doanh trên các góc đ nh t sut sinh li ca vn, t sut sinh li
ca vn ch s hu, lãi c bn trên c phiu, t sut li nhun trc thu so vi doanh
thu thun, t sut li nhun sau thu so vi chi phí… Mt khác khi phân tích hiu qu
kinh doanh ca tng ni dung cn kt hp nhiu phng pháp phân tích. T đó xem
xét mc đ nh hng ca mi nhân t, đâu là nhân t tích cc, tiêu cc, đâu là nhân
t bên trong và bên ngoài, t đó đa ra các bin pháp tng ng, nhm nâng cao hiu
qu ca hot đng kinh doanh.
Tài liu phc v cho phân tích hiu qu kinh doanh ch yu là Báo cáo kt qu
kinh doanh, Bng cân đi k toán, Thuyt minh báo cáo tài chính, Báo cáo lu chuyn
tin t. Bên cnh đó còn kt hp các s chi tit, s tng hp ca k toán tài chính và k
toán qun tr.
Nhim v phân tích hiu qu kinh doanh đc xét trên mi góc đ nh phân tích
hiu qu s dng tài sn, hiu qu s dng ngun vn, hiu qu s dng chi phí. Tùy
theo mc tiêu các nhà qun tr kinh doanh có th phân tích chi tit, đánh giá khái quát
… sau đó tng hp đ đa ra các nhn xét.
1.2.
1.2.1. Yu t nh hng bên trong doanh nghip
1.2.1.1. Yu t ni b trong doanh nghip
B máy qun tr doanh nghip
Các doanh nghip hot đng trong c ch th trng, b máy qun tr doanh
nghip có vai trò đc bit quan trng đi vi s tn ti và phát trin doanh nghip, b
máy qun tr doanh nghip phi đng thi thc hin nhiu nhim v khác nhau:
Nhim v đu tiên ca b máy qun tr doanh nghip và xây dng cho doanh
nghip mt chin lc kinh doanh và phát trin doanh nghip. Nu xây dng
cho doanh nghip mt chin lc kinh doanh và phát trin doanh nghip. Nu
xây dng đc mt chin lc kinh doanh và phát trin doanh nghip hp lý
7
(phù hp vi môi trng kinh doanh, phù hp vi kh nng ca doanh nghip)
s là c s là đnh hng tt đ doanh nghip tin hành các hot đng sn xut
kinh doanh có hiu qu.
Xây dng các k hoch kinh doanh, các phng án kinh doanh và k hoch
hoá các hot đng ca doanh nghip trên c s chin lc kinh doanh và phát
trin doanh nghip đã xây dng.
T chc thc hin các k hoch, các phng án và các hot đng sn xut kinh
doanh đã đ ra.
T chc kim tra, đánh giá và điu chnh các quá trình trên.
Vi chc nng và nhim v vô cùng quan trng ca b máy qun tr doanh
nghip, ta có th khng đnh rng cht lng ca b máy qun tr quyt đnh rt ln ti
hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Nu b máy qun tr đc t chc vi
c cu phù hp vi nhim v sn xut kinh doanh ca doanh nghip, gn nh linh
hot, có s phân chia nhim v chc nng rõ ràng, có c ch phi hp hành đng hp
lý, vi mt đi ng qun tr viên có nng lc và tinh thn trách nhim cao s đm bo
cho các hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip đt hiu qu cao. Nu b
máy qun tr doanh nghip đc t chc hot đng không hp lý (quá cng knh hoc
quá đn gin), chc nng nhim v chng chéo và không rõ ràng hoc là phi kim
nhim quá nhiu, s phi hp trong hot đng không cht ch, các qun tr viên thì
thiu nng lc và tinh thn trách nhim s dn đn hiu qu sn xut kinh doanh ca
doanh nghip không cao.
Lao đng tin lng
Lao đng là mt trong các yu t đu vào quan trng, nó tham gia vào mi hot
đng, mi giai đon, mi quá trình sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Trình đ,
nng lc và tinh thn trách nhim ca ngi lao đng tác đng trc tip đn tt c các
giai đon các khâu ca quá trình sn xut kinh doanh, tác đng trc tip đn nng sut,
cht lng sn phm, tác đng ti tc đ tiêu th sn phm do đó nó nh hng trc
tip đn hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Ngoài ra công tác t chc
phi hip lao đng hp lý gia các b phn sn xut, gia các cá nhân trong doanh
nghip, s dng ngi đúng vic sao chi phát huy tt nht nng lc s trng ca
ngi lao đng là mt yêu cu không th thiu trong công tác t chc lao đng ca
doanh nghip nhm đa các hot đng kinh doanh ca doanh nghip có hiu qu cao.
Nh vy nu ta coi cht lng lao đng (con ngi phù hp trong kinh doanh) là điu
kin cn đ tin hành sn xut kinh doanh thì công tác t chc lao đng hp lỦ là điu
kin đ đ doanh nghip tin hành sn xut kinh doanh có hiu qu. Công tác t chc
b trí s dng ngun nhân lc ph thuc vào nhim v sn xut kinh doanh ca doanh
Thang Long University Library
8
nghip, ph thuc vào chin lc kinh doanh, k hoch kinh doanh, phng án kinh
doanh…đã đ ra. Tuy nhiên công tác t chc lao đng ca bt k mt doanh nghip
nào cng cn tuân th các nguyên tc chung và s dng đúng ngi đúng vic, quyn
li và trách nhim rõ ràng sao cho có th thc hin nhanh nht, tt nht các nhim v
đc giao, đng thi phi phát huy đc tính đc lp, sáng to ca ngi lao đng có
nh vy s góp phn vào vic nâng cao hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip.
Bên cnh lao đng thì tin lng và thu nhp ca ngi lao đng cng nh hng
trc tip ti hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh nghip vì tin lng là mt b
phn cu thành lên chi phí sn xut kinh doanh ca doanh nghip đng thi nó còn tác
đng tói tâm lỦ ngi lao đng trong doanh nghip. Nu tin lng cao thì chi phí sn
xut kinh doanh s tng do đó làm gim hiu qu sn xut kinh doanh, nhng li tác
đng ti tính thn và trách nhim ngi lao đng cao hn do đó làm tng nng sut và
cht lng sn phm ca doanh nghip nên làm tng hiu qu sn xut kinh doanh.
Còn nu mà mc lng thp thì ngc li. Cho nên doanh nghip cn chú ý ti các
chính sách tin lng, chính sách phân phi thu nhp, các bin pháp khuyn khích sao
cho hp lý, hài hoà gia li ích ca ngi lao đng và li ích ca doanh nghip.
Tình hình tài chính ca doanh nghip
Doanh nghip có kh nng tài chính mnh thì không nhng đm bo cho các hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip din ra liên tc và n đnh mà còn giúp
cho doanh nghip có kh nng đu t đi mi công ngh và áp dng k thut tiên tin
vào sn xut nhm làm gim chi phí, nâng cao nng sut và cht lng sn phm.
Ngc li, nu nh kh nng v tài chính ca doanh nghip yu kém thì doanh nghip
không nhng không đm bo đc các hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip din ra bình thng mà còn không có kh nng đu t đi mi công ngh, áp
dng k thut tiên tin vào sn xut do đó không nâng cao đc nng sut và cht
lng sn phm. Kh nng tài chính ca doanh nghip nh hng trc tip ti uy tín
ca doanh nghip. Kh nng tài chính ca doanh nghip nh hng trc tip ti uy tín
ca doanh nghip, ti kh nng ch đng trong sn xut kinh doanh ti tc đ tiêu th
và kh nng cnh tranh ca doanh nghip, nh hng ti mc tiêu ti thiu hoá chi phí
bng cách ch đng khai thác và s dng ti u các ngun lc đu vào. Vì vy tình
hình tài chính ca doanh nghip tác đng rt mnh ti hiu qu sn xut kinh doanh
ca chính doanh nghip đó.
9
1.2.1.2. Yu t trong ngành
Khách hàng
Nhân t khách hàng và nhu cu ca khách hàng quyt đnh quy mô và c cu nhu
cu trên th trng ca doanh nghip và là yu t quan trng hàng đu khi xác đnh
chin lc kinh doanh. Do vy, doanh nghip cn nghiên cu k khách hàng ca mình.
Khách hàng ch mua th h cn ch không mua mi th mà doanh nghip có th
cung ng. Vì vy, nu doanh nghip mà không cung ng đc đúng th mà khách
hàng mun thì h s tìm kim nhng doanh nghip khác mà có th mang li cho h
th h cn tìm. Nghiên cu nhân t khách hàng giúp cho doanh nghip xác đnh nhu
cu nào ca con ngi cha đc tha mãn, lng khách hàng là bao nhiêu, h đang
tìm kim loi hàng nào và h sn sàng mua vi giá nào… Mt khác, nghiên cu nhân
t khách hàng còn nhm đ có bin pháp điu chnh công vic kinh doanh sao cho tht
phù hp nhng gì khách hàng mong mun đ có th gi đc khách hàng.
i th cnh tranh
i th cnh tranh trong ngành gm các doanh nghip hin có mt trong ngành
và các doanh nghip tim n có kh nng tham gia vào ngành trong tng lai. S
lng các đi th, đc bit các đi th có quy mô ln trong ngành càng nhiu thì mc
đ cnh tranh trong ngành càng gay gt. Cnh tranh là quá trình đu tranh gia các
doanh nghip khác nhau nhm đng vng đc trên th trng và tng li nhun. S
cnh tranh mt mt s trng pht các doanh nghip có chi phí cao bng các hình thc
nh loi doanh nghip đó ra khi th trng hoc doanh nghip ch thu đc li nhun
thp, mt khác s khuyn khích các doanh nghip có chi phí thp thu đc li nhun
cao. Chính nguyên tc trng pht và khuyn khích ca cnh tranh đã to áp lc buc
các doanh nghip phi tìm mi bin pháp đ gim chi phí sn xut vì đó là c s cho
s tn ti hay phá sn ca doanh nghip
Phân tích các đi th cnh tranh trong ngành nhm nm đc các đim mnh và
yu ca đi th đ t đó xác đnh đi sách ca mình nhm to đc th đng vng
mnh trong môi trng ngành.
Các nhà cung ng
Trong nn kinh t th trng, quá trình hot đng kinh doanh ca doanh nghip
phi có mi quan h mt thit vi các ngun cung ng các yu t đu vào. S lng và
cht lng các ngun cung ng các yu t có nh hng rt ln đn kh nng la chn
và xác đnh phng án kinh doanh ti u. Phân tích các ngun cung ng nhm xác
đnh kh nng tha mãn nhu cu đi vi các yu t đu vào ca quá trình sn xut đ
t đó xây dng phng án hu hiu nht trong vic tn dng các ngun cung ng này.
Thang Long University Library
10
1.2.2. Yu t nh hng bên ngoài doanh nghip
1.2.2.1. Yu t kinh t
Các yu t kinh t có tác đng rt ln và nhiu mt đn môi trng kinh doanh
ca doanh nghip, chúng có th tr thành c hi hoc nguy c đi vi hot đng ca
doanh nghip. Các yu t kinh t ch yu gm: tc đ tng trng ca nn kinh t, lãi
sut ngân hàng, tình hình tht nghip khi phân tích cn chú Ủ đn tình hình phân b
thu nhp ca dân c. S phân b thu nhp thng không đu, t đó kéo theo kh nng
tiêu dùng ca các tng lp dân c khác nhau. Dn đu là nhng ngi tiêu dùng thuc
tng lp có thu nhp cao. i vi h nhng s kin ca nn kinh t không gây nh
hng đn tính cht ca các khon tiêu dùng và h vn là th trng ch yu tiêu th
nhng mt hàng xa x hoc dch v đt tin.
Ngoài ra, khi phân tích các yu t kinh t cng cn lu Ủ đn s khác bit v đa
d trong c cu phân b thu nhp (thí d: thành ph này phát trin rt nhanh trong khi
thành ph khác li tàn li), Doanh nghip cn tp trung n lc ca mình vào nhng
vùng đang m ra kh nng đy trin vng nht.
1.2.2.2. Yu t t nhiên
Yu t t nhiên gm nhng ngun lc t nhiên, tài nguyên thiên nhiên, môi
trng sinh thái… Bin đng nào ca các yu t t nhiên cng đu có nh hng đn
hàng hóa mà doanh nghip sn sut kinh doanh. Do vy, khi la chn chin lc kinh
doanh, doanh nghip cn tính đn s vic các ngun lc t nhiên, các ngun tài
nguyên thiên nhiên ngày càng tr nên khan him và tính đn vic bo v môi trng
sinh thái.
Nn khan him mt s loi nguyên liu và s cn kit dn ca nhng ngun tài
nguyên không phc hi đc nh du m, than đá và các loi khaongs sn s gây
nhiu rc ri và đòi hi nhiu chi phí hn đi vi quá trình sn sut kinh doanh ca
doanh nghip.
Hot đng công nghip hu nh cha bao gi cng gây tn hi cho môi trng
sinh thái vì các cht thi ca các ngành công nghip hóa cht và vì nhng chai l, sn
phm không phân hy bng phng pháp hóa và sinh.
Nghiên cu phân tích các yu t t nhiên giúp cho doanh nghip xy dng mt
chin lc kinh doanh va đm bo tính hiu qu v mt kinh t va đm bo không
làm cn kit các ngun ti nguyên thiên nhiên và gây ô nhim môi trng sinh thái.
1.2.2.3. Yu t khoa hc k thut
Yu t khoa hc k thut và khoa hc úng dng là lc lng mang đy kch tính
cht, có nh hng quan trng và trc tip đn môi trng kinh doanh ca doanh
11
nghip. Mi k thut mi đu thay th v trí ca k thut c. Bt kì ngành khoa hc k
thut mi nào cng gây ra rt nhiu h qu to ln và lâu dài mà không phi lúc nào
cng lng trc đc. Mt khác, s gia tng các quá trình đu t nghiên cu đt
đc nhng tin b k thut và công ngh mi đã to ra kh nng làm bin đi tn gc
hàng hóa và quá trình sn xut, tác đng sâu sc đn hai yu t c bn to nên kh
nng cnh tranh ca các doanh nghip trên th trng, đó là cht lng sn phm và
giá bán sn phm.
Doanh nghip cn hiu rõ nhng bin đi đang din ra ca các yu t khoa hc k
thut. Phân tích yu t khoa hc k thut giúp cho doanh nghip nhn thc đc các
thay đi v mt công ngh và kh nng ng dng các tin b khoa hc k thut đó vào
doanh nghip ca mình
1.2.2.4. Yu t chính tr
Yu t chính tr th hin s điu tit bng pháp lut ca Nhà nc đn hot đng
kinh doanh ca doanh nghip. Nn kinh t th trng tuy có các u đim nh kích
thích sn xut phát trin, nng đng, có lng hàng hóa và dch v di dào nhng mt
khác li cha đng mm mng ca khng hong, tht nghip, lm phát … vì vy cn
có s can thip ca Nhà nc bng các vn bn pháp lut đ phát huy mt tích cc và
hn ch mt tiêu cc ca nó.
Nghiên cu phân tích yu t chính tr, c th là các vn bn pháp lut và chính
sách s giúp cho doanh nghip nhn ra đc hành lang và gii hn cho phép đi vi
quyn t ch sn xut kinh doanh ca mình
1.2.2.5. Yu t vn hóa
Con ngi ln lên trong mt xã hi c th và chính xã hi đó đã hình thành
nhng quan đim c bn ca con ngi v các giá tr và chun mc đo đc. Nhng
giá tr vn hóa c bn có tính bn vng cao, đc lu truyn t th h b m sang th
h con cái và đc cng c bng nhng quy ch c bn ca xã hi, lut pháp, h thng
kinh doanh và chính quyn. Ngc li, nhng giá tr vn hóa th phát có th b làm
cho thay đi.
Nhng giá tr vn hóa c bn ca xã hi đc th hin qua thái đ ca con ngi
đi vi bn thân mình, đi vi ngi khác, đi vi các th ch tn ti trong xã hi, t
nhiên và v tr.
1.3.
H thng ch tiêu này đc áp dng hu ht cho các doanh nghip trong vic
đánh giá hiu qu kinh doanh. Tuy nhiên, ph thuc vào tình hình ca tng doanh
nghip mà có th áp dng mt trong s các ch tiêu trong h thng sau:
Thang Long University Library
12
1.3.1. Các ch tiêu chung
Hiu qu kinh doanh
=
Kt qu đu ra
Chi phí đu vào
Kt qu đu ra có th đc đo bng ch tiêu hin vt nh s lng sn xut sn
phm tính ra theo đn v ca sn phm sn xut ra hay có th đc tính bng đn v
giá tr nh tin hoc các đn v giá tr khác.
Chi phí đu vào cng vy, có th đc đo bng ch tiêu hin vt nh s lng
nguyên vt liu cn cho sn xut, s lng nguyên liu đ sn xut. Nhng cng có th
đc đo lng bng đn v giá tr mà c th là s tin chi tr cho vic mua các yu t
đu vào cho sn xut….
ụ ngha: Hiu qu kinh doanh phn ánh s kt qu đu ra đt đc trên mt đng
chi phí đu vào phc v cho sn xut kinh doanh. iu này cng cho thy, cùng vi
mt lng chi phí cho sn xut doanh nghip nào hiu qu sn xut cao hn s cho
nhiu kt qu đu ra hn.
1.3.2. Ch tiêu c th
1.3.2.1. Doanh thu
Doanh thu là lung tin thu đc sau khi doanh nghip bán các sn phm và dch
v ca mình.
Trong kinh t hc, doanh thu thng đc xác đnh bng giá bán nhân vi sn
lng:
Doanh thu = Sn lng tiêu th x giá bán
Doanh thu là mt trong nhng ch tiêu quan trng phn ánh kt qu kinh doanh
ca doanh nghip. Doanh thu tng góp phn làm chi li nhun tng.
Theo công thc trên. Doanh thu trong 3 trng hp:
Sn lng tiêu th tng, giá bán gi nguyên hoc gim nhng t l gim ca
giá thp hn t l tng ca sn lng tiêu th. iu này chúng ta thng gp
khi doanh nghip thc hin chin lc khuyn mãi gim giá sn phm, điu
này khin cho lng sn phm tiêu th s tng lên và doanh thu vn tng .
Giá tng, sn lng tiêu th không đi hoc gim nhng t l gim ca sn
lng thp hn so vi t l tng ca giá. iu này chúng ta gp khi mt loi
hàng hóa nào đó khng hoàng v ngun cung hoc là đc quyn.
Giá tng, sn lng tng. iu này điu ít gp trong nn kinh t th trng
nhng không có ngha là không xy ra. Hu ht nó din ra trong các loi hàng
hóa đc quyn ví d nh đin, nc…
13
Tuy nhiên, nói nh vy không có ngha khi doanh thu tng lên đã chng t doanh
nghip làm n hiu qu. Doanh thu tng nhiu khi do giá bán trên th trng tng
nhng giá bán tng có th do mt s tác đng nh lm phát, đu c… nhng yu t
này làm cho doanh thu tng nhng hot đng kinh doanh đc xem là không hiu qu.
Khi doanh thu tng lên do sn lng tng, nhng cng vì vy kéo theo chi phí
sn xut cng lên. Nu tc đ tng ca chi phí sn xut ln hn tc đ tng ca doanh
thu điu này làm cho li nhun ca doanh nghip đu gim. iu này cho thy hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip không hiu qu.
1.3.2.2. Li nhun
Trong k toán, li nhun là phn chênh lch gia giá bán và chi phí sn xut. Có
s khác nhau nh vy, bi vy trong k toán, h ch quan tâm đn các chi phí bng
tin, mà không k các chi phí c hi nh trong kinh t hc.
Trong kinh t hc li nhun là phn tài sn mà nhà đu t nhn đc sai quá
trình đu t khi đã tr đi các chi phí liên quan đn đu t đó, bao gm c chi phí c
hi, hay chính là phn chênh lch gia doanh thu và chi phí.
Li nhun = Doanh thu – chi phí
Mt doanh nghip trên th trng mun ti đa hóa li nhun s chn mc sn
lng mà ti đó doanh thu biên bng chi phí biên. Tc là doanh thu khi bán thêm mt
đn v sn phm bng chi phí thêm và khi làm thêm mt đn v sn phm.
Li nhun là ch tiêu cht lng tng hp biu hin kt qu ca quá trình sn
xut kinh doanh. Nó phn ánh đy đ các mt s lng và cht lng hot đng ca
doanh nghip, phn ánh kt qu vic s dng các yu t c bn nh lao đng, vt t,
tài sn c đnh.
Li nhun là ngun vn quan trng đ tái sn xut m rng nn kinh t quc dân
và doanh nghip. Bi vì li nhun là ngun hình thành nên thu nhp ca ngân sách nhà
nc, thông qua vic thu thu thu nhp doanh nghip, trên c s đó giúp cho nhà nc
phát trin nn kinh t - xã hi. Mt b phn li nhun khác, đc đ li đ doanh
nghip thành lp các qu, to điu kin m rng quy mô sn xut, nâng cao đi sng
ngi lao đng.
Theo công thc ta nhn thy, li nhun tng trong 3 trng hp.
Doanh thu tng
Chi phí gim
Doanh thu tng, chi phí tng nhng tc đ tng ca doanh nghip thu cao hn
tc đ tng ca chi phí sn xut.
Thang Long University Library
14
Cng nh doanh thu, khi đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh ca doanh
nghip bng ch tiêu li nhun, chúng ta cùng cn phi xem xét mt cách đng b các
vn đ liên quan.
Nhng nu xét trên phng din li nhun tng t vic tng doanh thu do giá bán
thì chúng ta cng cn phi xem xét trong bi cnh nh th nào? Lm phát, đu c…
Nu vic tng giá bán vì nhng lí do nh lm phát và đu c… thì hiu qu sn xut
kinh doanh ca doanh nghip thc s là cha tt mc dù li nhun vn tng.
*T sut li nhun
a. T sut li nhun theo doanh thu
P
1
=
Li nhun đt đc trong kì
x
100%
Doanh thu trong k
Ch tiêu này cho bit hiu qu ca doanh nghip đã tp ra đc bao nhiêu đng
li nhun t mt trm đng doanh thu bán hàng.
Tr s ca ch tiêu này tính ra càng ln, chng t kh nng sinh li ca vn càng
cao và hiu qu kinh doanh càng ln và ngc li.
Tuy nhiên, nh trình bày trên, doanh thu trong mt s trng hp nó li không
đánh giá chính xác nhng gì đang din ra doanh nghip. Do đó khi s dng ch tiêu
này đ đánh giá hiu qu kinh doanh cn phi xem xét tt c các khía cnh trên,
b. T sut li nhun theo chi phí
P
2
=
Li nhun đt đc trong kì
x
100%
Chi phí kinh doanh trong kì
Ch tiêu này cho thy c 100 đng chi phí kinh doanh thì có bao nhiêu đng li
nhun thu đc.
Ch tiêu này càng cao chng t hiu qu kinh doanh ca doanh nghip càng tt.
Tuy nhiên, vic so sánh li nhun thu đc vi chi phí kinh doanh còn phi tính
đn nhng yu t làm tng li nhun nhng không phn ánh chính xác hiu qu hot
đng ca doanh nghip.
c. T sut li nhun theo vn kinh doanh
P
3
=
Li nhun thu đc trong kì
x 100%
Vn kinh doanh trong kì
Ch tiêu này cho thy c 100 đng vn kinh doanh thì thu đc bao nhiêu đng
li nhun.