Câu trần thuật đơn có từ "Là"

Thế nào là câu trần thuật đơn?
Câu trần thuật đơn là loại câu
do một cụm C – V tạo thành, dùng
để giới thiệu, tả hoặc kể một sự
việc,sự vật hay để nêu một ý kiến.
Tiết 112
4
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
I.ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ

1. Ví dụ
a. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều.
(Vũ Trinh)
b.Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các
nhân vật và sự kiện có liên quan đến lịch sử thời
quá khứ. (Ngữ văn 6-tập một)
c.Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày trong
trẻo,sáng sủa (Nguyễn Tuân)
d.Dế Mèn trêu chị cốc là dại.

e.Tập thể dục là bảo vệ sức khỏe.
a.Bà đỡ Trần là ngời huyện Đông Triều.

//
C

b.Truyền thuyết là loại truyện dân gian tởng
tợng,kì ảo.

//
C






c.Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô là một ngày
trong trẻo, sáng sủa.

//
C









d. Dế Mèn trêu chị Cốc là dại.//
là + cụm danh từ
là + cụm danh từ
là + cụm danh từ

là + tính từ
C V
e.Tp th dc l bo v sc khe.//
C V
l + cm ng t
V
V
V
I.ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
1. Có 1 cụm chủ vị
2. Vị ngữ có cấu tạo:
+ Thường do từ là kết hợp với danh
từ(cụm danh từ)tạo thành
+Ngoài ra,tổ hợp giữa từ là với động từ
(cụm động từ),hoặc tính từ(cụm tính từ)
…cũng có thể làm vị ngữ

CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Vị ngữ biểu thị ý phủ định
a.Bà đỡ Trần không phải là người huyện Đông Triều
b.Truyền thuyết chưa phải là loại truyện dân gian …
…tưởng tượng kì ảo.
c.Ngày thứ năm trên đảo Cô Tô không phải là một
ngày trong trẻo,sáng sủa.
d.Dế Mèn trêu chị Cốc chưa phải là dại.
Khi vị ngữ biểu thị ý phủ định,nó kết hợp
với các cụm từ không phải,chưa phải.
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
I.ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
-Có 1 cụm chủ vị

-Cấu tạo của vị ngữ:
+ Thường do từ là kết hợp với danh từ(cụm
danh từ)tạo thành
+Ngoài ra,tổ hợp giữa từ là với động từ
(cụm động từ),hoặc tính từ(cụm tính từ)…cũng
có thể làm vị ngữ
- Khi biểu thị ý phủ định, vị ngữ kết hợp với
từ : không phải, chẳng phải, chưa phải
-Lưu ý:

Xem thêm ghi nhớ: (SGK/ trang 114)

Tiết 112 CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Lu ý:
Lu ý:
//
CN
BN
vc
VN
2.Ngêi ta gäi chµng lµ S¬n tinh
/
1. Chàng là Sơn Tinh
//
CN
VN
Khóc là nhục. Rên , hèn. Van , yếu đuối

Và dại khờ là những lũ ngời câm
Trên đờng đi nh những bóng âm thầm

Nhận đau khổ mà gởi vào im lặng.
(Tố Hữu)
C V
C
V
//
/
/
//
//
C V C V
Lưu ý !
-
Không phải câu trần thuật đơn nào có từ
là cũng được gọi là câu trần thuật đơn có
từ “là”.
-
Trong câu trần thuật đơn có từ “là”,đôi
khi từ“là”được thay thế bằng dấu phẩy(,).
I.ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CĨ TỪ LÀ
II.CÁC KIỂU CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CĨ TỪ LÀ
Tiết 112:
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Ngữ liệu Mục đích Kiểu câu
VN có tác dụng giới thiệu
sự vật nói ở CN.
VN trình bày cách hiểu
về sự vật, hiện tượng,
khái niệm nói ở CN.
VN miêu tả đặc điểm

của sự vật, hiện tượng,
khái niệm nói ở CN.
VN thể hiện sự đánh giá
đối với sự vật nói ở CN.
Câu đánh giá
Câu miêu tả
Câu giới thiệu
a. Bà đỡ Trần là người
huyện Đông Triều
b. Truyền thuyết là loại
truyện dân gian kể về…
c. Ngày thứ năm trên đảo Cô
Tô là một ngày trong trẻo,
sáng sủa.
d. Dế Mèn trêu chị Cốc
là dại.
II. CÁC KIỂU CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
Câu định nghĩa
I.ĐẶC ĐIỂM CỦA CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
II. CÁC KIỂU CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
- Câu giới thiệu
- Câu định nghĩa
- Câu miêu tả
- Câu đánh giá
Xem thêm ghi nhớ (SGK trang 115)
CÂU TRẦN THUẬT ĐƠN CÓ TỪ LÀ
TIT 112 CU TRN THUT N Cể T L
III. Luyện tập
1. Bài tập 1 + 2

a) Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tợng, khái
niệm này bằng tên của một sự vật, hiện tợng,
khái niệm khác có quan hệ gần gũi với nó
nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn
đạt.
Em hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ trong những câu sau
và cho biết chúng thuộc kiểu câu trần thuật đơn có từ
là nào ?
//
Cõu nh ngha
.
Tre lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n( .) Tre …
cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬.
( ).Nh¹c cña tróc, nh¹c cña tre lµ khóc nh¹c …
cña ®ång quª.
C V
C©u ®¸nh gi¸
c2) Tre cßn lµ nguån vui duy nhÊt cña tuæi th¬.
C V
C©u ®¸nh gi¸
c3) Nh¹c cña tróc, nh¹c cña tre lµ khóc nh¹c
cña ®ång quª.
C
V
C©u ®¸nh gi¸
c1) Tre lµ c¸nh tay cña ngêi n«ng d©n.

//
//
//

Bå c¸c lµ b¸c chim ri
Chim ri lµ d× s¸o sËu
S¸o sËu lµ cËu s¸o ®en
S¸o ®en lµ em tu hó
Tu hó lµ chó bå c¸c
C
C V
C V
C V
C
V
CÂU
GIỚI
THIỆU
V
//
//
//
//
//
H Ni
Truyn ci l truyn k v nhng
hin tng ỏng ci trong cuc sng
nhm to ra ting ci mua vui hoc
phờ phỏn nhng thúi h, tt xu trong
xó hi.
H Ni l th ụ ca
nc Vit Nam
Vnh H Long l ni nỳi non
trựng ip ,nc bin xanh trong

Cỏc bn y l nhng ngi con
ngoan trũ gii
? Đặt câu trần thuật đơn có từ là tơng ứng với nội dung từng bức tranh
Câu định nghĩa Câu đánh giá
Câu miêu tả
Câu giới thiệu
Bài tập 3/ 116/ SGK
Viết đoạn văn (khoảng 5 đến 7 câu) tả một người bạn của em,
trong đoạn văn có ít nhất một câu trần thuật đơn có từ là.
Nêu tác dụng của câu trần thuật đơn có từ là trong đoạn văn.
Hằng là người bạn thân nhất của tôi. Bạn Hằng cùng lớp với tôi từ
những ngày ở trường mầm non. Hằng cao lớn hơn tôi nhiều. Hằng có
nước da trắng hồng, khuôn mặt khá xinh. Hằng là học sinh giỏi của
lớp. Các bạn trong lớp đều quý mến Hằng.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:
-
Học bài: + Đặc điểm câu trần thuật đơn có từ “là”.
+ Các kiểu câu trần thuật đơn có từ “là”
-
Bài tập: + Hoàn thành các bài tập SGK.
+ Viết đoạn văn từ năm đến 7 câu tả một người
bạn thân của em, trong đoạn văn có ít nhất một câu
trần thuật đơn có từ “là”. Nêu tác dụng của câu trần
thuật đơn có từ “là” trong đoạn văn.
- Chuẩn bị bài học: Câu trần thuật đơn không có từ “là”
29
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QÚY THẦY CÔ GIÁO ĐÃ THAM DỰ TIẾT HỌC

§¸p ¸n :
1) Lîm lµ chó bÐ lµm nhiÖm vô liªn l¹c.
2)Lîm lµ chó bÐ cã h×nh d¸ng nhá nh¾n.
3)Lîm lµ chó bÐ dòng c¶m.