B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
- - - o0o- - -
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ătƠi:
HOÀNăTHIN CỌNGăTÁC
ÀOăTO VÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLC TI
CỌNGăTYăC PHN TPăOÀNăTỂNăPHÁT
Sinhăviênăthcăhin :ăăVNăQUANG
Mưăsinhăviên : A18726
ChuyênăngƠnh :ăQUNăTRăKINHăDOANH
HÀăNIă- 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
- - - o0o- - -
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ătƠi:
HOÀNăTHIN CỌNGăTÁCă
ÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLC TI
CỌNGăTYăC PHN TPăOÀNăTỂNăPHÁT
Sinhăviênăthcăhin :ăăVNăQUANG
Mưăsinhăviên : A18726
Gingăviênăhngădn :ăLểăHUYNăTRANG
ChuyênăngƠnh :ăQUNăTRăKINHăDOANH
HÀăNIă- 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
tài này là s đúc kt gia lý lun và thc tin, gia vn kin thc khoa hc
mà em tip thu đc trong nhng nm hc tp ti trng i hc Thng Long cùng
vi vn kin thc thc t thu thp đc trong thc tin. Vi s giúp đ quý báu ca
các thy cô giáo và bn bè, các anh ch khóa trên, em đư hoàn thành đ tài “Mt s gii
pháp hoàn thin công tác đào to và phát trin ngun nhân lc ca công ty C phn
Tp đoàn Tân Phát”. Hoàn thành đ tài này, cho phép em đc bày t li cm n ti
toàn th thy cô giáo khoa Kinh t - Qun lý nhng ngi đư giúp em có đc nhiu
kin thc v qun tr kinh doanh.
Em cng xin gi li cm n sâu sc nht đn cô Lê Huyn Trang, ngi đư tn
tình hng dn, giúp đ em vch ra mc tiêu c th, hoàn chnh hn v cách trình bày,
ch cho em phng pháp và cách làm mt đ tài tt.
Vi thi gian kin thc eo hp cng nh vn kin thc có hn nên đ tài cng
không tránh khi nhng sai sót. Em rt mong đc s ch bo, đóng góp ý kin ca cô
đ em có điu kin nâng cao, b sung kin thc ca mình, phc v tt hn công tác
thc t sau này.
Cui cùng, em xin chúc cô tht nhiu sc khe, nhit huyt tràn đy đ truyn
đt nhng kin thc b ích giúp em đn vi bn b tri thc.
Sinh viên:
Vn Quang
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan rng ni dung ca đ tài do cá nhân tôi thc hin, các s liu
đc thu thp, nghiên cu thông qua nhiu ngun khác nhau nh sách, giáo trình, tp
chí, internet, các báo cáo tài chính và tài liu ni b ca công ty… Do đó, các s liu
và kt qu phân tích trong đ tài là trung thc. Các chin lc và gii pháp hình thành
là do cá nhân tôi rút ra trong quá trình nghiên cu, lý lun và thc tin hot đng ca
công ty c phn tp đoàn Tân Phát.
Sinh viên:
Vn Quang
Thang Long University Library
MC LC
CHNGă1. Că S Lụă LUN CHUNG V ÀOă TOă VÀă PHÁT
TRIN NGUNăNHỂNăLC 1
1.1. CÁCăKHÁIăNIM V ÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLC. 1
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc. 1
1.1.1.1. Khái nim ngun nhân lc trong doanh nghip 1
1.1.1.2. Khái nim đào to và phát trin ngun nhân lc. 1
1.2. MCăTIểUăVÀăVAIăTRọăCAăÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLC 2
1.2.1. Mc tiêu ca đào to và phát trin ngun nhân lc. 2
1.2.2. Vai trò ca đào to và phát trin ngun nhân lc. 3
1.2.2.1. i vi t chc: 3
1.2.2.2. i vi ngi lao đng: 4
1.3. CÁCă NHỂNă T NHă HNGă Nă CỌNGă TÁCă ÀOă TOă VÀă PHÁTă TRIN NGUN
NHỂNăLC TRONG DOANH NGHIP 4
1.3.1. Các nhân t khách quan 4
1.3.2. Các nhân t ch quan 5
1.4. CÁCăPHNGăPHÁPăÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN 7
1.4.1. Các phng pháp đào to và phát trin trong công vic 7
1.4.1.1. Phng pháp dy kèm 7
1.4.1.2. Phng pháp các trò chi kinh doanh 7
1.4.1.3. Phng pháp thc tp sinh 8
1.4.1.4. Phng pháp luân phiên công vic 8
1.4.1.5. Phng pháp ging dy theo ch dn 8
1.4.1.6. ào to ti ch 9
1.4.1.7. Phng pháp đào to hc ngh 9
1.4.1.8. Phng pháp đào to xa ni làm vic. 9
1.4.2. Các phng pháp đào to ngoài công vic 9
1.4.2.1. Phng pháp s dng dng c mô phng 9
1.4.2.2. Phng pháp hi tho 10
1.4.2.3. Phng pháp ging dy nh máy tính h tr 10
1.4.2.4. Các bài thuyt trình trong lp 10
1.4.2.5. Phng pháp bài tp tình hung 10
1.4.2.6. Phng pháp hi ngh 10
1.4.2.7. Phng pháp mô hình ng x 11
1.5. TINăTRỊNHăÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLC 11
1.5.1. Xác đnh nhu cu đào to. 11
1.5.1.1. Phân tích nhu cu đào to 11
1.5.1.2. Xác đnh nhu cu đào to và phát trin công nhân k thut: 12
1.5.1.3. Xác đnh nhu cu tuyn sinh đào to công nhân k thut 14
1.5.1.4. Xác đnh nhu cu phát trin nng lc cho các cán b qun lí 14
1.5.2. Xác đnh mc tiêu đào to 15
1.5.3. La chn đi tng đào to 15
1.5.4. Xây dng chng trình đào to và la chn phng pháp đào to. 15
1.5.5. Xác đnh chi phí đào to 16
1.5.6. La chn và đào to giáo viên 16
1.5.7. Thit lp quy trình đánh giá 16
1.5.8. ánh giá hiu qu ca công tác đào to và phát trin: 17
CHNGă2. NGUNă NHỂNă LC TIă CỌNGă TYă C PHN TP
OÀNăTỂNăPHÁT 19
2.1. GII THIU CHUNG V CỌNG TY C PHN TP OÀN TỂN PHÁT 19
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát trin công ty C phn tp đoàn Tân Phát. 19
2.1.2. Ngành ngh kinh doanh ch yu 20
2.1.3. C cu t chc, chc nng nhim v các phòng ban ca công ty C phn tp
đoàn Tân Phát 21
2.1.3.1. S đ b máy t chc. 21
2.1.3.2. Chc nng nhim v các phòng ban 21
2.1.4. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh ca công ty trong các nm 2011- 2013
23
2.1.5. Thc trng ngun nhân lc ca công ty C phn tp đoàn Tân Phát 27
2.1.5.2. C cu lao đng phân theo gii tính 28
2.1.5.3. C cu lao đng theo trình đ chuyên môn 28
2.1.5.5. C cu lao đng phân theo tui 31
2.2. THC TRNG CỌNG TÁC ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NHỂN LC
CỌNG TY C PHN TP OÀN TỂN PHÁT 32
Thang Long University Library
2.2.1. Thc trng đào to và phát trin ngun nhân lc ca công ty C phn tp
đoàn Tân Phát 32
2.2.1.1. Xác đnh nhu cu đào to 33
2.2.1.2. Xác đnh mc tiêu đào to. 35
2.2.1.3. La chn đi tng đào to 36
2.2.1.4. Xây dng chng trình đào to và la chn phng pháp 39
2.2.1.5. Xác đnh chi phí đào to 40
2.2.1.6. La chn và đào to giáo viên 41
2.2.1.7. Kt qu đánh giá công tác đào to và phát trin ngun nhân lc 41
2.3. CÁCă NHỂNă T NHă HNG TIă CỌNGă TÁCă ÀOă TOă VÀă PHÁTă TRIN NGUN
NHỂNăLCăCỌNGăTYăC PHN TPăOÀNăTỂNăPHÁT. 43
2.3.1. Các nhân t khách quan 43
2.3.1.1. Xu hng phát trin kinh t - Xã hi 43
2.3.1.2. S thay đi môi trng kinh doanh 43
2.3.1.3. S phát trin ca khoa hc công ngh 43
2.3.1.4. Th trng lao đng 44
2.3.2. Các nhân t ch quan 44
2.3.2.1. Chin lc ngun nhân lc ca công ty 44
2.3.2.2. K hoch phát trin kinh doanh 44
2.3.2.3. Nguyn vng ca cán b công nhân viên trong công ty 45
2.3.2.4. Ngun chi phí 45
2.3.2.5. B phn chuyên trách ngun nhân lc 45
2.3.2.6. Quyt đnh ca nhà qun tr 45
2.4. ÁNHăGIÁăHIU QU HOTăNGăÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN CAăCỌNGăTYăC
PHN TPăOÀNăTỂNăPHÁT. 45
2.4.1. u đim 45
2.4.2. Nhc đim 46
CHNGă3. CÁCă GIIă PHÁPă NỂNGă CAOă HIU QU CỌNGă TÁCă
ÀOăTOăVÀăPHÁTăTRIN NGUNăNHỂNăLCăCỌNGăTYăC PHN
TPăOÀNăTỂNăPHÁT 49
3.1. NH HNG V ÀO TO VÀ PHÁT TRIN NGUN NHỂN LC
CỌNG TY C PHN TP OÀN TỂN PHÁT 49
3.1.1. Phng hng phát trin sn xut – kinh doanh ca công ty trong giai đon
2015- 2017. 49
3.1.2. Phng hng đào to và phát trin ngun nhân lc ca công ty trong giai
đon 2015- 2017. 50
3.2. CÁC GII PHÁP NỂNG CAO HIU QU CỌNG TÁC ÀO TO VÀ
PHÁT TRIN NGUN NHỂN LC CỌNG TY C PHN TP OÀN TỂN
PHÁT 52
3.2.1. Hoàn thin phng pháp xác đnh nhu cu đào to và phát trin ngun nhân lc.
52
3.2.1.1. S dng phng pháp phân tích công vic. 52
3.2.1.2. S dng phng pháp “mô hình nng lc”. 54
3.2.2. Xác đnh rõ mc tiêu đào to cho tng chng trình đào to. 57
3.2.3. a dng hoá các hình thc và phng pháp đào to ngun nhân lc. 57
3.2.4. Hoàn thin các ch tiêu, phng pháp đánh giá hiu qu công tác đào to và
phát trin ngun nhân lc. 59
3.2.5. Xây dng chính sách s dng cán b công nhân viên sau đào to. 63
3.2.6. To đng lc cho ngi đc đào to và ngi làm công tác đào to. 64
3.2.7. Mt s bin pháp khác: 65
KT LUN
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Kíăhiu vit tt
Tênăđyăđ
BTC
B Tài Chính
VN
Vit Nam đng
DN
Doanh Nghip
TSC
Tài sn c đnh
WTO
T chc Thng mi Th gii
DANH MC BNG BIU,ăSă, BIUă
Bng 2.5. Kt qu doanh thu ca Công ty C phn tp đoàn tân phát nm 2011- 2013 24
Bng 2.1. C cu lao đng theo gii ca Công ty C phn tp đoàn Tân Phát. 28
Bng 2.2. C cu lao đng theo trình đ chuyên môn ca Công ty C phn tp đoàn
Tân Phát. 29
Bng 2.3. Phân công theo các loi lao đng 30
Bng 2.4. C cu lao đng theo tui ca công ty C phn tp đoàn Tân Phát 31
Bng 2.6. Nhu cu đào to và phát trin ngun nhân lc và s lng ngi đc đào
to qua các nm ca công ty C phn tp đoàn Tân Phát 34
Bng 2.7. T l nhân viên đc đi đào to so vi tng s nhân viên 38
Bng 2.8. Các phng pháp đào to và phát trin ngun nhân lc ca công ty C phn
tp đoàn Tân Phát 40
Bng 2.9. Chi phi bình quân cho mt ngi đc đào to 41
Bng 2.10. Bng đánh giá kt qu ca giáo viên đào to trong nm 2013 42
Bng 2.11. Bng kt qu đánh giá ca cán b qun lý trong nm 2013 43
Bng 3.1. D kin nhu cu đào to và phát trin ngun nhân lc công 51
Bng 3.2. Bng mô t công vic: 53
Bng 3.3. Bng yêu cu đi vi ngi thc hin công vic: 54
Bng 3.4. Bng đánh giá kt qu đào to ca giáo viên 62
Bng 3.5. Bng kt qu đánh giá ca cán b qun lí 63
S đ 2.1. C cu b máy t chc ca Công ty C phn tp đoàn Tân Phát. 21
Biu đ 2.1. Doanh thu ca công ty C phn tp đoàn Tân phát 24
Biu đ 2.2. Li nhun ca công ty c phn tp đoàn Tân Phát 25
Biu đ 2.3. Chi phí ca công ty C phn tp đoàn Tân Phát 26
Biu đ 2.4. Nng sut lao đng ca công ty C phn tp đoàn Tân Phát 27
Biu đ 2.5. S lng nhân viên đc đào to trong nm 2011 – 2013 38
Thang Long University Library
LI M U
1. Tínhăcp thit caăđ tƠi
Trong các nhân t ca nn kinh t bao gm: Vn, đt đai, khoa hc – k thut và
lao đng (nhân lc) thì yu t lao đng đc đánh giá có mt vai trò quan trng mang
tính quyt đnh. Vì con ngi là ch th to ra các yu t còn li. Trong mi nn kinh
t yu t con ngi cn đc đ cao và nên đc đ cao. c bit trong bi cnh nn
kinh t suy thoái doanh nghip li luôn phi đi mt vi s cnh tranh khc lit nh
hin nay thì ngun nhân lc đóng vai trò ngày càng quan trng. Ngun nhân lc nht
là ngun nhân lc cht lng cao va là ngun lc to ln, va là đng lc tng nng
sut lao đng, là điu kin quyt đnh đ các t chc có th đng vng trong môi
trng cnh tranh. Mt trong nhng yu t quan trng giúp t chc có đc mt đi
ng nhân lc cht lng cao là hot đng đào to và phát trin nhân lc ca t chc.
Không mt cá nhân ngi lao đng nào bng dng có th tài gii và thng tin nhanh
nu nh h không đc đào to và t chc ca h không to điu kin cho h có c
hi phát trin bn thân. Vì th hot đng đào to và phát trin nhân lc là mt phn
quan trng trong chính sách qun tr nhân lc ca các nhà qun tr.
Vi s phát trin nh v bưo ca khoa hc k thut, công ngh và xu hng phát
trin kinh t tri thc thì vic cp nht và trang b kin thc cho ngi lao đng đ h
hoàn thành tt công vic đc giao là mt yêu cu tt yu. Do đó các nhà qun tr cn
phi xây dng và thc hin k hoch đào to, phát trin ngun nhân lc nh là mt b
phn trong các k hoch tng th ca doanh nghip. ào to và phát trin nhân lc đòi
hi tn kém v thi gian và chi phí. Nhng thc hin đúng công tác s mang li v th
cnh tranh cho cho doanh nghip đm bo cho doanh nghip phát trin bn vng. Tuy
nhiên mt thc t hin nay là nhiu doanh nghip tuy dành chi phí khá nhiu cho
công tác đào to và phát trin ngun nhân lc nhng li không mang li hiu qu cao
gây nên tình trng lưng phí. Rõ ràng, đ công tác đào to và phát trin ca doanh
nghip đt hiu qu không ch cn có s đu t mà cn có phng hng, k hoch
phù hp vi mi doanh nghip.
Nhn thc đc điu đó, trong quá trình thc tp ti công ty C phn Tp đoàn
Tân Phát em đư nghiên cu sâu vn đ đào to và phát trin nhân lc ca công ty và
chn đ tài “Hoàn thin công tác đào to và phát trin ngun nhân lc ti Công ty
C phn tp đoàn Tân Phát” làm đ tài cho khóa lun tt nghip.
tài ”Hoàn thin công tác đào to và phát trin ngun nhân lc ti công ty
C phn tp đoàn Tân Phát” nhm mc đích đánh giá hiu qu đào to và phát trin
ngun nhân lc ca công ty và đa ra các gii pháp nâng cao hiu qu công tác đào to
và phát trin ngun nhân lc cho công ty.
2. Mcăđíchănghiênăcu:
Hoàn thin li h thng kin thc mà tôi đư đc hc ti trng đng thi giúp
tôi hiu rõ hn bn cht ca đào to và phát trin ngun nhân lc trong 1 doanh nghip.
ánh giá thc trng đào to và phát trin công tác đào to và phát trin ngun
nhân lc ti công ty c phn tp đoàn Tân Phát.
a ra gii pháp nhm hoàn thin công tác đào to và phát trin ngun nhân lc
ti Công ty C phn tp đoàn Tân Phát, to cho công ty có mt đi ng cán b công
nhân viên chc có trình đ chuyên môn vng vàng.
3. PhmăviănghiênăcuăvƠăđiătngănghiênăcu:
Phm vi không gian: là các phòng ban ca công ty c phn tp đoàn Tân Phát.
Phm vi thi gian: là khong thi gian t tháng 6 Nm 2013 đn tháng 12 nm 2013.
i tng nghiên cu là thc trng công tác đào to và phát trin ca công ty c
phn tp đoàn Tân Phát.
4. Phngăphápănghiênăcu:
S dng mt s các phng pháp: Phân tích, tng hp, thng kê,… Ngoài ra, lun vn
có s dng mt s phng pháp khác đ phân tích mt mnh, mt yu, c hi và nguy c
ca doanh nghip, kt hp vi s liu kho sát , thng kê báo co ca doanh nghip.
5. Kt cuăkhóaălun
Ni dung cakhóa lun ca khóa lun đc chia thành 3 chng:
Chng 1: C s lý lun chung v công tác đào to và phát trin ngun nhân lc.
Chng 2: Thc trng công tác đào to và phát trin ngun nhân lc công ty
C phn tp đoàn Tân Phát.
Chng 3: Các gii pháp hoàn thin công tác đào to và phát trin ngun nhân
lc Công ty C phn tp đoàn Tân Phát
Vi ngun kin thc còn nhiu hn hp, khóa lun ca em không tránh khi có
nhng thiu sót. Em mong nhn đc s góp ý và giúp đ ca thy cô.
Em xin chân thành cm n
Thang Long University Library
1
CHNGă1. CăSăLụăLUNăCHUNGăVăÀOăTOăVÀăPHÁTă
TRINăNGUNăNHỂNăLC
1.1. Cácăkháiănim v đƠoătoăvƠăphátătrin ngunănhơnălc.
1.1.1. Khái nim ngun nhân lc.
1.1.1.1. Khái nim ngun nhân lc trong doanh nghip
Ngun nhân lc là mt khái nim quen thuc. Vì vy t lâu đào to và phát trin
ngun nhân lc đư đc các nhà qun tr quan tâm. Nhiu sách, giáo trình đư đa ra
nhiu khái nim khác nhau.
Giáo trình “Qun lý và phát trin ngun nhân lc xư hi” ca GS.TS. Bùi Vn
Nhn xut bn nm 2006, “Ngun nhân lc doanh nghip là lc lng lao đng ca
tng doanh nghip, là s ngi có trong danh sách ca doanh nghip, do doanh nghip tr
lng”.
Giáo trình “Qun tr nhân lc”, đi hc Kinh t quc dân do Ths. Nguyn Vân
im và PGS.TS Nguyn Ngc Quân ch biên (2004) thì khái nim này đc hiu
nh sau:“Ngun nhân lc ca mt t chc bao gm tt c nhng ngi lao đng làm
vic trong t chc đó, còn nhân lc đc hiu là ngun lc ca mi con ngi mà
ngun lc này gm có th lc và trí lc”.
Giáo trình “Qun tr ngun nhân lc” ca PGS.TS Trn Kim Dung, in nm 2011:
“Ngun nhân lc ca mt t chc đc hình thành trên c s ca nhng cá nhân có
vai trò khác nhau và đc liên kt vi nhau theo nhng mc tiêu nht đnh.”
Tuy nhiên, khái nim này cha nêu rõ sc mnh tim n ca ngun nhân lc
trong mt t chc nu h đc đng viên, phi hp tt vi nhau. Vì vy chúng ta có
th hiu là: Ngun nhân lc ca mt t chc bao gm tt c nhng ngi lao đng làm
vic trong t chc đó có sc kho và trình đ khác nhau, h có th to thành mt sc
mnh hoàn thành tt mc tiêu ca t chc nu đc đng viên, khuyn khích phù hp.
1.1.1.2. Khái nim đào to và phát trin ngun nhân lc.
Theo quan đim truyn thng, đào to đc dành cho nhng nhân viên cp di,
còn phát trin đ cho các nhân viên cp cao và s khác bit c bn gia đào to và
phát trin th hin ch đào to chú trng vào các k nng tay chân còn phát trin chú
trng k nng giao tip, ra quyt đnh, Theo TS. Wayne, khái nim đào to và phát
trin s đc dùng thay đi cho nhau và đu bao gm các chng trình đc hoch
đnh nhm hoàn thin vic thc hin công vic các cp: Cá nhân, nhóm và doanh
nghip. Vn đ hoàn thin thc hin công vic s kéo theo nhng thay đi có th đo
lng đc v kin thc, k nng, quan đim và hành vi xư hi.
Theo Cherrington (nhà qun tr hc ngi Newjersy), giáo dc mang tính cht
2
chung, cung cp cho hc viên các kin thc chung có th s dng vào trong các lnh
vc khác nhau, đào to liên quan đn vic tip thu các kin thc, k nng đc bit
nhm thc hin nhng công vic c th, còn phát trin liên quan đn vic nâng cao kh
nng trí tu và cm xúc cn thit đ thc hin các công vic tt hn.
Theo giáo trình “Qun tr ngun nhân lc” ca PGS.TS Trn Kim Dung xut bn
nm 2011 thì:
im tng đng gia đào to và phát trin là chúng đu có các phng pháp
tng t, đc s dng nhm tác đng nên quá trình hc tp đ nng cao kin thc, k
nng thc hành.
- ào to là hot đng nhm giúp ngi lao đng tip thu và rèn luyn các k
nng cn thit đ thc hin hiu qu các chc nng, nhim v và quyn hn ca mình.
Hiu mt cách c th hn, đào to là mt quy trình có hoch đnh và t chc nhm
tng kt qu thc hin công vic.
- Phát trin là hot đng hc tp nhm m ra cho ngi lao đng nhng công
vic mi da trên đnh hng phát trin trong tng lai ca t chc.
Trên đây là các quan đim khác nhau v đào to nhng nhìn chung, chúng ta có
th hiu “đào to và phát trin ngun nhân lc là mt hot đng có t chc đc tin
hành trong mt thi gian xác đnh nhm đem đn s thay đi v trình đ k nng và
thái đ ca ngi lao đng đi vi công vic ca h. Vic đào to và phát trin ngun
nhân lc liên quan đn công viêc, cá nhân và t chc. ào to và phát trin là các hot
đng đ duy trì và nâng cao cht lng ngun nhân lc ca t chc, là điu kin quyt
đnh đ các t chc có th đng vng và thng li trong môi trng cnh tranh. Thông
qua vic đào to và phát trin ngun nhân lc có th giúp cho cán b công nhân viên
trong doanh nghip xác đnh rõ đc nhim v, chc trách và mc tiêu công tác ca
bn thân, nâng cao kin thc và k nng, có đc t cht và kh nng nghip v thích
hp đ thc hin mc tiêu ca doanh nghip, to ra giá tr ln nht cho doanh nghip cùng
vi s vn lên ca bn thân.”
1.2. McătiêuăvƠăvaiătròăcaăđƠoătoăvƠăphátătrin ngunănhơnălc
1.2.1. Mc tiêu ca đào to và phát trin ngun nhân lc.
Theo giáo trình “Qun tr ngun nhân lc” ca PGS.TS Trn Kim Dung thì mc
tiêu ca đào to và phát trin ca ngun nhân lc trong t chc là.
Trc tip giúp nhân viên thc hin công vic tt hn, đc bit khi nhân viên
thc hin công vic không đáp ng đc các tiêu chun mu, hoc khi nhn công vic
mi.
Cp nhp các k nng, kin thc mi cho nhân viên, giúp h có th áp dng
thành công các thay đi công ngh, k thut trong doanh nghip.
Thang Long University Library
3
Tránh tình trng qun lý li thi. Các nhà qun tr cn áp dng các phng pháp
qun lý sao cho phù hp vi nhng thay đi v quy trình công ngh, k thut và môi
trng kinh doanh.
Gii quyt các vn đ t chc. ào to và phát trin có th giúp các nhà qun tr
gii quyt các vn đ v mâu thun, xung đt gia các cá nhân và công đoàn vi các
nhà qun tr, đ ra các chính sách v qun lý ngun nhân lc ca doanh nghip
có hiu qu.
Hng dn công vic cho nhân viên mi. Nhân viên mi thng gp nhiu khó
khn, b ng trong nhng ngày đu làm vic trong t chc, doanh nghip, các chng
trình đnh hng công vic đi vi nhân viên mi s giúp h mau chóng thích ng vi
môi trng làm vic mi ca doanh nghip.
Chun b đi ng cán b qun lý, chuyên môn k cn. ào to và phát trin
giúp cho nhân viên có đc nhng k nng cn thit cho các c hi thng tin và thay
th cho cán b qun lý, chuyên môn khi cn thit.
Tha mưn nhu cu phát trin cho nhân viên. c trang b nhng k nng
chuyên môn cn thit s kích thích nhân viên thc hin công vic tt hn, đt đc
nhng thành tích tt hn, mun đc trao nhim v có tính thách thc cao hn có c hi
thng tin hn.
1.2.2. Vai trò ca đào to và phát trin ngun nhân lc.
ào to và phát trin ngun nhân lc luôn đc coi là mt ni dung quan trng
trong chính sách qun tr nhân lc ca t chc. Bi nó có vai trò quan trng đi vi s
phát trin ca cá nhân ngi lao đng và t chc.
1.2.2.1. i vi t chc:
- Trc ht đào to giúp ngi lao đng nâng cao nng sut, cht lng và hiu
qu thc hin công vic đc giao. Nh đó giá thành sn phm s h, kh nng bán
hàng hóa và dch v s tt hn, th trng tiêu th sn phm s đc m rng và t
chc có nhiu c hi đ nâng cao li nhun.
- Hn na thông qua đào to kh nng t tin hành công vic mt cách đc lp
và t giác ca ngi lao đng s tng, t chc gim đc chi phí lao đng cho vic
giám sát quá trình làm vic ca ngi lao đng.
- Nh có đào to t chc s duy trì và nâng cao đc cht lng ngun nhân lc
ca mình, s có đi ng nhân viên có trình đ chuyên môn k thut cao. iu đó giúp
t chc nâng cao tính n đnh và tính nng đng trong các hot đng ca mình, đng
thi to điu kin thun li cho vic áp dng khoa hc k thut và qun lý trong hot
đng ca t chc.
- Cui cùng nh hot đng đào to t chc có th to ra đc đi ng nhân viên
4
gii, duy trì đc đi ng nhân viên đó và thu hút đc nhân viên gii đn vi t chc
nh đó có th to lp và nâng cao li th cnh tranh. ng thi hot đng đào to và
phát trin ngun nhân lc giúp t chc chun b đi ng cán b, chuyên môn kcn.
ào to và phát trin giúp cho nhân viên có nhng k nng cn thit đ đm nhim nhng
v trí trng.
1.2.2.2. i vi ngi lao đng:
- Khi hiu qu lao đng ca ngi lao đng tng và doanh nghip có doanh thu
cao thì kéo theo thù lao ca ngi lao đng cng tng lên.
- Nh có hot đng đào to mà mc đ hài lòng ca ngi lao đng đi vi công
vic cng tng, ngi lao đng s gn bó hn vi t chc.
- Thông qua đào to ngi lao đng có tính chuyên nghip cao hn, các nhu cu
và nguyn vng ca h s đáp ng tt hn. Nói cách khác đào to đóng vai trò quan
trng trong vic to “thng hiu cá nhân” cho ngi lao đng, giúp cho h có ch
đng và v th vng chc trên th trng lao đng vi mc giá công lao đng cao.
- ng thi cp nht các k nng, kin thc mi cho nhân viên, giúp h có th áp
dng đc các máy móc, thit b hin đi trong doanh nghip; giúp ngi lao đng có
cách nhìn, t duy mi v công vic, và phát huy tính sáng to ca ngi lao đng.
1.3. Cácănhơnăt nhăhngăđnăcôngătácăđƠoătoăvƠăphátătrin ngunănhơnălc
trong doanh nghip
1.3.1. Các nhân t khách quan
- Xu hng và tình hình phát trin ca nn kinh t
Nu nh nn kinh t phát trin vi xu hng phát trin trình đ công ngh cao và
có xu th hi nhp vi nn kinh t quc t thì hot đng đào to cng b chi phi. Bi
khi xu th th trng thay đi thì k hoch đào to ca doanh nghip cng cn có s
thay đi cho phù hp.
S thayăđi caămôiătrngăvnăhóaăxưăhi
Là yu t có nh hng gián tip đn hot đng đào to ca doanh nghip.
Nhng s thay đi v xư hi; s phát trin mnh m ca các doanh nghip khác, nht
là các đi th cnh tranh; s đòi hi ngày càng cao ca ngi lao đng luôn là nhân t
thúc đy doanh nghip phi có công tác đào to và phát trin ngun nhân lc có hiu
qu.
S phátătrin ca khoa hcăcôngăngh
Khoa hc công ngh là nhân t nh hng ti s thành công ca t chc. Trong
kinh doanh khoa hc công ngh là bc đm làm nên thng hiu ca t chc. Khoa
hc công ngh có th làm thay đi cuc sng con ngi. Ngày nay, vi s phát trin
Thang Long University Library
5
ca loài ngi, ngày càng nhiu phát minh khoa hc công ngh đc nghiên cu và
ng dng vào cuc sng và hot đng sn xut kinh doanh. Thì ngi lao đng luôn
cn đc cp nht các tin b khoa hc công ngh thông qua hot đng đào to và
phát trin ngun nhân lc.
Th trngălaoăđng
Th trng lao đng phát trin thì ngi ch doanh nghip d dàng tìm kim
đc ngi lao đng có trình đ, k nng đáp ng đc nhu cu sn xut kinh doanh
ca doanh nghip, ngi lao đng cng d dàng tìm kim vic làm phù hp vi nng
lc và s trng ca mình. S phát trin ca h thng thông tin th trng lao đng,
ca trung tâm gii thiu vic làm s là cu ni tt gia ngi s dng lao đng và
ngi lao đng. Mi quan h gia cung và cu lao đng s nh hng đn mc tin công
tr cho ngi lao đng.
1.3.2. Các nhân t ch quan
- Nhng chin lc ngun nhân lc ca công ty
Chin lc ngun nhân lc ca công ty nh hng đn công tác đào to và phát
trin ngun nhân lc qua các tiêu chí nh: Nhu cu ngun nhân lc trong tng lai:
bao gm s lng, cht lng, k nng công vic, trình đ…; nhng yêu cu đt ra khi
tuyn mi nhân viên… Nhng k hoch ngun nhân lc này đòi hi công tác đào to
và phát trin phi phù hp đ đáp ng đc yêu cu công vic, yêu cu v kh nng thích
hp ca nhân viên. Mt khác nó hng nhà qun tr ti mt cái đích nào đó cn đt đc.
- K hoch phát trin kinh doanh ca công ty
ây là nhân t quyt đnh đn công tác đào to và phát trin nhân lc ca công
ty. i ng nhân viên chính là nhân t chính bin k hoch kinh doanh ca công ty
thành công vì th tùy vào k hoch kinh doanh ca mình mà doanh nghip có k hoch
đào to nhân viên cho hp lý. Doanh nghip mun đt kt qu kinh doanh tt cn chú
trng đn yu t con ngi. Doanh nghip nên coi công tác đào to là mt hot đng
đu t ch không phi là chi phí.
- Nguyn vng, yêu cu, đòi hi ca nhân viên trong doanh nghip
Theo nhà tâm lý hc ngi M Abraham Maslow (1908 – 1970), nhu cu ca
con ngi phù hp vi s phân cp t nhu cu thp nht ti nhu cu cao nht. Khi
mt nhóm nhu cu đc tha mưn thì s xut hin nhu cu khác. Tháp nhu cu ca
Maslow đư ch ra nhu cu ca con ngi có 5 cp bc khác nhau: Nhu cu sinh lý, nhu
cu an toàn, nhu cu xư hi, nhu cu đc tôn trng, nhu cu t hoàn thin. Bc nhu
cu cao nht là con ngi là nhu cu t hoàn thin bn thân mình. Mun bn thân hoàn
thin ch có cách duy nht là hc hi và trau di kin thc cho bn thân. Mi ngi s
mun hoàn thin bn thân nhng góc đ khác nhau. Vì th vic tìm hiu tâm t
6
nguyn vng ca ngi lao đng trc khi đào to là rt quan trng. Nó giúp doanh
nghip không lưng phí tin ca mà li còn hiu qu. Nhu cu đào to là nhu cu đc
trng thành và phát trin, đc bin các kh nng, tim nng ca mình thành hin
thc; là nhu cu đt đc các thành tích mi, nhu cu sáng to. Nhu cu này còn th
hin s khát vng và n lc đ thc hin mt công vic nào đó theo s thích và ch khi
công vic đó đc thc hin thì h mi cm thy hài lòng. Do đó đ giúp ngi lao
đng đt đc nhng gì mình mong mun thì hot đng đào to và phát trin là cn
thit.
- Các quyt đnh ca nhà qun tr
Quyt đnh ca nhà qun tr có nh hng trc tip ti hot đng đào to và phát
trin doanh nghip. Nhà qun tr có quyn quyt đnh có thc hin vic đào to hay
không. Quyt đnh ca nhà qun tr s nh hng đn thành bi ca doanh nghip, vì
th là nhà qun tr cn phi có cái nhìn sc bén đ đánh giá, nhn đnh tình hình thc t
ca doanh nghip hin ti và tng lai đ có nhng quyt đnh đúng đn nht. Nu nhà
qun tr không quan tâm đn công tác đào to thì hot đng đào to ca công ty s rt
yu và ngc li nu nhà qun tr đánh giá vic đào to là quan trng thì hot đng đào
to t s đc quan tâm đu t.
- Ngun chi phí dành cho đào to và phát trin ngun nhân lc
Cng nh mi công tác khác, công tác đào to và phát trin ngun nhân lc trong
doanh nghip cng cn phi có chi phí đ thc hin công vic. Ngun chi phí di dào
s giúp cho hot đng đào to đc t chc bài bn hn, quy mô cng nh cht lng
tt hn, mi công vic đu suôn s. Ngc li nu không có kinh phí nhiu thì hot
đng đào to s gp nhiu khó khn. Kinh phí cho hot đng đào to ph thuc vào
ngun tài chính ca t chc và ph thuc vào quan đim ca nhà qun tr.
- Do yêu cu công vic
Khi t chc ng dng nhng khoa hc k thut mi nht mà ngi lao đng cha
đc bit đn thì hot đng đào to lúc đó là rt cn thit. Hoc do yêu cu công vic
ngi lao đng cn đm nhim công tác mi, v trí mi thì vic đào to cho ngi lao
đng có đ k nng và kin thc đ thc hin công vic mi là rt quan trng.
Thang Long University Library
7
- B phn chuyên trách ngun nhân lc
Vic t chc b phn chuyên trách ngun nhân lc là rt khác nhau tuy theo qui
mô công ty. i vi doanh nghip nh di 10 lao đng thng ngi ch doanh
nghip kiêm nhim công tác ngun nhân lc, nhng trng hp này nhn thc ca ch
doanh nghip v công tác đào to và phát triên ngun nhân là rt quan trng trong vic
thc hin các hot đng này. Các doanh nghip có qui mô lao đng ln hn thì tuy
theo qui mô mà có mt ngi hoc b phn chuyên trách t chc nhân s và ngun
nhân lc. H cn thc hin chc nng v đào to và phát trin ngun nhân lc nh
sau: th nht là qun lý quá trình hc tp có tính t chc và qun lý h thng đánh giá
kt qu thc hin công vic; th hai là trách nhim qun lý: lp k hoch, t chc thc
hin, giám sát, đánh giá hot đng đào to và phát trin ngun nhân lc; th 3 là trách
nhim chin lc trong vic lp k hoch dài hn cho hot đng đào to và phát trin
ngun nhân lc.
1.4. CácăphngăphápăđƠoătoăvƠăphátătrin
Cn c vào đi tng đào to, phng pháp đào to và phát trin ngun nhân lc
có th chia thành: 2 loi, phng pháp đào to và phát trin trong công vic và phng
pháp đào to ngoài công vic.
1.4.1. Các phng pháp đào to và phát trin trong công vic
1.4.1.1. Phng pháp dy kèm
ây là mt phng pháp đào to ti ch đ phát trin cp qun lý trên c s mt
kèm mt. Mt s doanh nghip lp ra các chc v tr lý cng nhm mc đích này.Cá
nhân đc c gi chc v này tr thành ngi hc và theo sát cp trên ca mình.
Ngoài c hi quan sát, cp di này cng đc ch đnh mt s công vic liên quan
đòi hi các k nng làm quyt đnh. đt đc kt qu, các cp qun lý dy kèm này
phi có mt kin thc toàn din v công vic liên h vi các mc tiêu ca doanh
nghip. H phi là nhng ngi mong mun chia s thông tin vi cp di và sn sàng mt
thi gian đáng k thc hin công vic này. Mi quan h phi da trên lòng tin tng ln
nhau.
1.4.1.2. Phng pháp các trò chi kinh doanh
Các trò chi kinh doanh hay còn đc gi là các trò chi qun tr là s mô phng
các tình hung kinh doanh hin hành. Các cuc mô phng này c gng lp li các yu
t đc hc da theo mt tình hung đc bit nào đó. Thng các trò chi kinh doanh
này bao gm hai hay nhiu t chc đang đang cnh tranh nhau trong mt thì trng
sn phm nào đó. Nhng ngi tham d s th các vai tng giám đc, kim toán viên
và phó tng giám đc ph trách marketing. H đa ra các quyt đnh chu nh hng
đn các loi giá c, khi lng sn phm hay sn lng và mc tn kho. Kt qu ca
8
các quyt đnh này đc mt chng trình máy tính x lý. Các tham d viên có th
thy ngay các quyt đnh ca h nh hng đn các nhóm khác nhau nh th nào.
1.4.1.3. Phng pháp thc tp sinh
Chng trình thc tp sinh là mt phng pháp theo đó các sinh viên đi hc
dành thi gian đi hc ti lp và làm vic ti mt c quan, xí nghip nào đó. Theo quan
đim ca các nhà qun tr, chng trình thc tp sinh là mt phng tin rt tt đ
quan sát mt nhân viên có tim nng trong lúc làm vic. ây là dp cp qun tr có
nhiu thông tin đ bit ng c viên nhiu hn là các cuc phng vn tuyn dng. T
các thông tin này, nhà qun tr có quyt đnh tuyn la và sp xp sinh viên đó làm
vic ti công ty chính xác hn là sau này sinh viên đó xin vic và phi qua các cuc
trc nghim, phng vn.
1.4.1.4. Phng pháp luân phiên công vic
Luân phiên công tác hay công vic là phng pháp chuyn công nhân viên hoc
cp qun lý t công tác này sang công tác khác nhm mc đích cung cp cho h nhng
kinh nghim rng hn. Ngoài mc đích nêu trên đây, phng pháp này còn to s
hng thú cho cán b, công nhân viên thay đi công vic thay và quá nhàm chán mt
công vic sut đi. Ngoài ra nó còn giúp cho cán b công nhân viên tr thành ngi đa
nng, đa dng đ đi phó vi mi tình hung xy ra.
1.4.1.5. Phng pháp ging dy theo ch dn
Ging dy theo ch dn hay còn đc gi là hc theo tng chng trình là mt
phng pháp khá xa l đi vi ngi Vit Nam. Theo phng pháp này thì công c
ging dylà mt cun sách giáo khoa, hoclà mt loi máy móc nào đó. Phng pháp
này luôn gm có 3 chc nng sau đây:
- a ra các câu hi, các s kin hoc các vn đ cho hc viên.
- Cho phép hc viên tr li.
- Thông tin phn hi xut hin sau khi hc viên tr li.
ây là mt phng pháp ging dy không cn s can thip ca ging viên. Hc
viên đc mt đon sách, hay xem hoc nghe mt đon trong máy, sau đó tr li ngay
các câu hi. Sau khi tr li, hc viên nhn đc thông tin phn hi ngay trong sách
hoc trong các phng tin máy móc. Nu tr li đúng, hc viên hc tip chng trình
k tip. Nu tr li sai, hc viên tip tc làm li.
Thang Long University Library
9
1.4.1.6. ào to ti ch
ào to ti ch hay đào to ngay trong lúc làm vic không xa l gì Vit Nam
mà chúng ta thng gi là “kèm cp”. Công nhân đc phân công làm chung vi mt
ngi th có kinh nghim hn. Công nhân này va hc va làm bng cách quan sát,
nghe nhng li ch dn, làm theo. Phng pháp này ch có kt qu nu hi đ 3 điu
kin:
- Phng pháp này đi hi n lc ca cp trên ln cp di.
- Cp trên chu trách nhim to mt bu không khí tin tng.
- Cp trên phi là mt ngi bit lng nghe.
1.4.1.7. Phng pháp đào to hc ngh
ây là mt phng pháp phi hp gia lp hc lý thuyt vi phng pháp đào
to ti ch nêu trên. Phng pháp này ch yu áp dng vi các ngh th công hoc
các ngh cn phi khéo tay, khéo chân nh th n, th đin, th c khí Thi gian
hun luyn có th t 1- 6 nm tu theo tng loi ngh. Thông thng ti các nc tiên
tin, hc viên đc nhn tin lng bng mt na công nhân chính thc và sau đó
đc nhân lên 95% vào lúc gn kt thúc thi gian hc ngh. Hun luyn viên thng
là các công nhân có tay ngh cao, đc bit là công nhân gii đư v hu
1.4.1.8. Phng pháp đào to xa ni làm vic.
Phng pháp này gn ging nh phng pháp s dng dng c mô phng nhng
khác ch các dng c gn nh ging ht máy móc ti ni sn xut. Máy móc thit b
thng đt hành lang hay ti mt phòng riêng bit cách xa ni làm vic. u đim
ca phng pháp này so vi phng pháp đào to ti ch là công nhân hc vic không
làm gián đon hay trì tr dây chuyn sn xut. Nhng phng pháp này cng có nhng
nhc đim là nhng loi máy móc mà công nhân mi hc vic đng máy có th gây
ra nguy him ti tính mng hoc phá hu c s vt cht. Thông thng các hun luyn
viên là các công nhân dày dn kinh nghim, đc bit là các công nhân có tay ngh cao
đư v hu đc mi li làm hun luyn.
1.4.2. Các phng pháp đào to ngoài công vic
1.4.2.1. Phng pháp s dng dng c mô phng
Các dng c mô phng là các loi dng c thuc mi loi mô phng ging ht
nh trong thc t. Dng c có th đn gin là các mô hình giy cho ti các dng c
đc máy tính hoá. Các chuyên viên đc đào to và phát trin thng chun b các
cuc bán hàng, các thit b máy móc đ hc viên hc tp. Phng pháp này tuy không
có u đim hn phng pháp đào to ti ch nhng trong mt vài trng hp nó có u
đim hn vì bt tn kém và bt nguy him. Phng pháp này ch yu áp dng cho
các ngh mang tính cht phc tp và nguy him.
10
1.4.2.2. Phng pháp hi tho
Các cuc hi tho thng đc t chc nhm nâng cao kh nng th lnh,kh
nng giao tip, kh nng sp xp đt mc tiêu, kh nng kích thích, đng viên nhân
viên, kh nng ra quyt đnh,v.v… tài ca hi tho thng đc chn t nhng vn
đ mà mi ngi quan tâm nhiu nht nhm giúp nâng cao nng lc ca nhân viên
đng thi có đc các gii pháp cho các vn mà công ty đang mc phi.
1.4.2.3. Phng pháp ging dy nh máy tính h tr
Ging dy nh máy tính h tr hin nay rt thnh hành các nc phát trin.
Phng pháp này là mt s trin khai rng ca phng pháp dy theo ch dn trên.
Hc viên hc ngay trên máy vi tính và đc gii đáp ngay trên máy vi tính. Phn mm
ca hưng Microsoft hin nay có nhiu chng trình loi này. Máy s tr li mi thc
mc ca ngi s dng cng nh kim tra kin thc ca ngi s dng đ xem ngi
s dng còn kin thc nào, cn tham kho thêm tài liu gì. Nhc đim ca phng
pháp này là quá tn kém. Bi vì, đ xây dng mt chng trình đào to phi mt
khong 200 gi son giáo trình trên máy vi tính đ phc v cho mt gi hc ca hc
viên. Nhng nu có nhiu hc viên và nhiu khoá hc thì chi phí này có th s dng
mt cách có hiu qu.
1.4.2.4. Các bài thuyt trình trong lp
Các bài thuyt trình trong lp hay trong hi trng cng trang b nhiu kin thc
cho các cp qun lý. Tuy nhiên, phng pháp này ch thích hp khi thuyt trình viên
cung cp nhiu thông tin mi, khi lp hc có ít ngi d đ mi ngi đu đc tho
lun. Vai trò ca ging viên rt quan trng. Ngoài ra, các bài thuyt trình cn đc h
tr bng các phng tin nghe nhìn.
1.4.2.5. Phng pháp bài tp tình hung
Phng pháp bài tp tình hung là phng pháp nghiên cu nhng trng hp
đin hình. ây cng là mt phng pháp đào to s dng các vn đ kinh doanh nan
gii đư đc mô phng theo thc t đ cho sinh viên gii quyt. Tng cá nhân s
nghiên cu k các thông tin có sn và đa ra các quyt đnh. Phng pháp này áp
dng trong lp hc có mt ging viên đóng vai trò ch đo sinh hot.
1.4.2.6. Phng pháp hi ngh
Phng pháp hi ngh hay còn đc gi là phng pháp tho lun là phng
pháp hun luyn đc s dng rng rưi, trong đó, các thành viên có chung mt mc
đích tho lun và c gng gii quyt vn đ. Thông thng, ngi điu khin là mt
cp qun tr nào đó. Ngi này có nhim v là gi cho cuc tho lun trôi chy và
tránh đ cho mt vài ngi nào đó ra ngoài đ . Khi tho lun, ngi này lng nghe và
cho phép các thành viên phát biu gii quyt vn đ. Khi h không gii quyt đc
Thang Long University Library
11
vn đ thì ngi này s đóng vai trò nh mt ngi điu khin sinh hot hc tp. u
đim ca phng pháp này là các thành viên tham gia không nhn thy mình đang
đc hun luyn. H đang gii quyt vn đ khó khn trong các hot đng hàng ngày ca
h.
1.4.2.7. Phng pháp mô hình ng x
ây là phng pháp s dng các bng video đc son tho đc bit đ minh
ho xem các nhà qun tr đư x lý nh th nào trong các tình hung khác nhau và đ
phát trin các k nng giao tip. Các hc viên hc tp bng cách quan sát các hot
đng ca mô hình đó. Chng hn nh trong bng mô t ca mt kim soát viên nào đó
đóng vai trò k lut mt nhân viên đư báo cáo tr. Bi vì các tình hung trên bng
video là nhng đin hìnhcác khó khn ca xí nghip, cho nên các thành viên có th
liên h vi thái đ ng x đi vi công vic ca mình. c tính quan trng nht ca
các nhà qun tr đt đc thành tích cáo là h đt các tiêu chun cho chính h và cho
ngi khác. ây là đim mu cht ca mô hình ng x. Mc dù đây là phng pháp
tng đi mi, nhng hin nay nó th hin mt kh nng đào to và phát trin rt sut sc.
1.5. TinătrìnhăđƠoătoăvƠăphátătrin ngunănhơnălc
1.5.1. Xác đnh nhu cu đào to.
Theo PGS.TS Trn Kim Dung trong sách “Qun t ngun nhân lc” xut bn
nm 2011 thì xác đnh nhu cu đào to gm: phân tích nhu cu đào to, xác đnh nhu
cu đào to công nhân k thut, xác đnh nhu cu tuyn sinh đào to công nhân k thut.
1.5.1.1. Phân tích nhu cu đào to
ào to thng đc s dng nhm nâng cao nng sut, hiu qu làm vic cho
nhân viên trong t chc, doanh nghip. Các nhà lưnh đo nên lu ý là các nguyên nhân
dn đn nng sut và hiu qu làm vic thp rt đa dng: nng lc nhân viên yu kém;
không có h thng kích thích nhân viên; cách t chc kém; nhân viên không bit các
yêu cu, tiêu chun mu trong các công vic; v.v…Nhu cu đào to thng đt ra khi
nhân viên không có đ k nng cn thit đ thc hin công vic. xác đnh chính
xác nhu cu đào to cn thc hin các nghiên cu:
- Doanh nghip thc hin các mc tiêu mc đ nh th nào (phân tích doanh nghip)?
- i ng lao đng cn có nhng k nng gì đ thc hin tt công vic (phân tích tác nghip)?
- im mnh và đim yu ca đi ng lao đng doanh nghip là gì (phân tích nhân viên)?
Trong đó đc hiu nh sau:
- Phân tích doanh nghip.
Phân tích doanh nghip cn đánh giá đc các ch s hiu qu v mt t chc, k
hoch chun b đi ng cán b k cn, nhân viên và môi trng t chc.
12
Phân tích t chc bao gm vic phân tích các tiêu thc t chc nh nng sut,
cht lng thc hin công vic, chi phí lao đng, vng mt, t l thuyên chuyn, k
lut lao đng, tai nn v.v… s giúp nhà qun tr xác đnh nhng vn đ c bn ca
doanh nghip và xác đinh s cn thit áp dng các hình thc đào to và phát trin. Mc
du các ch s này chu tác đng ca rt nhiu yu t, nhng doanh nghip cn đánh
giá đc kh nng nh hng do nhân viên đc đào to đy đ.
Trong k hoch chun b đi ng cán b k cn, doanh nghip cn xác đnh đc
nhng chc v s trng. Nu doanh nghip s dng bin pháp đ bt ni b, doanh
nghip cn có d kin các chng trình đào to đ giúp nhân viên có đc các k nng
theo yêu cu ca công vic. Nu doanh nghip có chính sách tuyn chn bên ngoài,
doanh nghip cn nghiên cu k lng th trng lao đng và các bin pháp đ có th
tuyn chn đc nhân viên vi các phm cht mong đi.
Trong phân tích môi trng t chc cn đánh giá đy đ và quan đim, tình cm
và nim tin ca nhân viên trong doanh nghip đi vi t chc, doanh nghip và tác
đng ca vn đ đào to không đy đ đn nhng đim không tt trong môi trng t
chc
- Phân tích tác nghip
Phân tích tác nghip xác đnh loi k nng và các hành vi cn thit cho nhân viên
đ thc thin tt công vic. Phân tích tác nghip hi ging vi phân tích công vic, tuy
nhiên phân tích tác nghip là đnh hng nhân viên không phi đnh hng công vic.
Phân tích tác nghip s chú trng xác đnh xem nhân viên cn làm gì đ thc hin công
vic tt. Loi phân tích này thng đc s dng đ xác đnh nhu cu đào to nhân
viên mi hoc các công vic mi đc thc hin ln đu vi nhân viên.
- Phân tích nhân viên
Loi phân tích này chú trng lên các nng lc và các đc tính cá nhân ca nhân
viên, đc s dng đ xác đnh ai là ngi cn thit đc đào to và nhng k nng,
kin thc, quan đim nào cn thit đc lnh hi hay chú trng trong quá trình đào to
và phát trin. Các chng trình đào to ch nên chú trng vào đi tng thc s cn
thit đc đào to. ào to kiu phong trào, lôi kéo c nhng ngi không có nhu cu
đào to s va làm lưng phí tài chính, thi gian cho t chc, doanh nghip, va gây
khó chu cho nhân viên. Phân tích nhân viên đòi hi phi đánh giá đúng nng lc cá
nhân và k nng ngh nghip ca nhân viên.
1.5.1.2. Xác đnh nhu cu đào to và phát trin công nhân k thut:
- Phng pháp tính toán cn c tng hao phí thi gian lao đng k thut cn thit
cho tng loi sn phm và qu thi gian lao đng ca nhân viên k thut tng ng.
Thang Long University Library
13
KTi: Nhu cu (công) nhân viên thuc ngh (chuyên môn) i
Ti: Tng hao phí thi gian lao đng k thut thuc ngh (chuyên môn) i cn thit
đ sn xut.
Qi: Qu thi gian lao đng ca mt (công) nhân viên k tht thuc ngh (chuyên
môn) i.
Hi: Kh nng hoàn thành vt mc k trin vng ca (công) nhân viên k thut
thuc ngh (chuyên môn) i.
- Phng pháp tính toán cn c vào s lng máy móc thit b k thut cn thit
cho quá trình sn xut , mc đm nhim ca mt (công) nhân viên k thut và h s ca
làm vic ca máy móc thit b.
SM: S lng máy móc trang thit b k thut cn thit k trin vng.
Hca: H s ca làm vic ca máy móc trang thit b.
N: S lng máy móc trang thit b do công nhân viên k thut phi tính.
- Phng pháp ch s.
Phng pháp này s dng công thc:
IKT: Ch s tng công nhân viên k thut.
ISP: Ch s tng sn phm.
It: Ch s tng t trng công nhân viên k thut trên tng s.
IW: Ch s tng NSL.
Phng pháp này cho s liu không chính xác bng cách tính hai phng
pháp trên. Thng dùng đ d đoán nhu cu công nhân viên k thut ca các công ty
ln trong các k hoch dài hn.
Cn c vào bn phân tích công vic và vic đánh giá tình hình thc hin công
vic, cn c vào c cu t chc, Công ty s các đnh đc s lng, loi lao đng và
loi kin thc k nng cn đào to.
- Phng pháp trc tip:
Cn c vào bn phân tích công vic, cn c vào tình hình thc hin công vic, c
cu t chc ca doanh nghip đ trc tip xác đnh s lng nhân viên k thut ca
tng ngh cn thit trong tng b phn, phân xng, sau đó tng hp li thành nhu cu
ca toàn doanh nghip.
KTi=Ti/(Qi.Hi)
KT=(SM.Hca)/N
IKT=ISP/IW