B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
TÀI:
K TOỄNăTIểUăTH HÀNGăHịAăVÀăXỄCăNH
KT QU TIểUăTH TIăCỌNGăTYăTNHHăMT
THÀNHăVIểNăNHT LONG
SINHăVIểNăTHC HIN :VăANHăÀO
MÃăSINHăVIểN : A18391
CHUYểNăNGÀNH : K TOỄN
HÀăNI - 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUN TT NGHIP
TÀI:
K TOỄNăTIểUăTH HÀNGăHịAăVÀăXỄCăNH
KT QU TIểUăTH TIăCỌNGăTYăTNHHăMT
THÀNHăVIểNăNHT LONG
Giáoăviênăhng dn :Th.săoƠnăTh Hng Nhung
Sinhăviênăthc hin :VăAnhăƠo
Mƣăsinhăviên : A18391
ChuyênăngƠnh : K toán
HÀăNI - 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
hoàn thành khóa lun này, em xin gi li cm n ti các thy, cô giáo đư tn
tình hng dn, ging dy trong sut quá trình hc tp. c bit, em xin chân thành
cm n cô giáo ậ Thc s oàn Th Hng Nhung, đư tn tình, chu đáo hng dn em
trong sut quá trình thc hin khóa lun.
Cùng vi đó, em xin cm n Ban Giám c công ty TNHH mt thành viên Nht
Long đư to điu kin thun li cho em đc thc tp ti công ty, và các cô chú, anh
ch đang công tác ti công ty đư luôn ch bo, giúp đ em trong quá trình thc tp.
Mc dù đư có nhiu c gng đ hoàn thành khóa lun, nhng do kin thc cng
nh kinh nghim thc t còn nhiu thiu sót nên bài khóa lun không tránh khi nhng
thiu sót, em rt mong nhn đc nhng ý kin đóng góp ca thy, cô giáo đ khóa
lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
LIăCAMăOANă
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin có s h
tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có ngun gc và đc
trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
V Anh ào
Thang Long University Library
MC LC
LI M U
CHNGă1. Lụă LUN CHUNG V K TOỄNă TIểUă TH HÀNGă HịAă VÀă
XỄCăNH KT QU TIểUăTH TRONG DOANH NGHIPăTHNGăMI
1
1.1. Kháiănimătiêuăth hƠngăhóaăvƠăkt qu tiêuăth 1
1.2. Nhim v ca k toánătiêuăth vƠăxácăđnh kt qu tiêuăth 1
1.3. Niădungăcôngătácăk toánătiêuăth hƠngăhóaătrongădoanhănghipăthngămi
2
1.3.1. Các phng pháp xác đnh giá vn 2
1.3.1.1. Phng pháp giá thc t đích danh 2
1.3.1.2. Phng pháp giá đn v bình quân 3
1.3.1.3. Phng pháp nhp trc, xut trc (FIFO) 4
1.3.1.4. Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO) 4
1.3.2. iu kin và thi đim ghi nhn hàng hóa đc tiêu th 4
1.3.3. Tài khon s dng 5
1.3.4. Các phng thc tiêu th hàng hóa trong ếoanh nghip thng mi 9
1.3.4.1. Phng thc t chc bán buôn 9
1.3.4.2. Phng thc bán l 12
1.3.4.3. Phng thc gi hàng đi lý hay ký gi hàng hóa 13
1.3.4.4. Phng thc bán hàng tr góp 14
1.4. Niădungăcôngătácăk toánăxácăđnh kt qu tiêuăth hƠngăhóaătrongădoanhă
nghipăthngămi 17
1.4.1. Tài khon s dng 17
1.4.2. K toán chi phí qun lý kinh ếoanh 18
1.4.3. K toán xác đnh kt qu hot đng tiêu th 19
1.5. H thng s k toánăs dng trong k toánătiêuăth hƠngăhóaăvƠăxácăđnh kt
qu tiêuăth 19
1.5.1. Hình thc Nht ký – S cái 19
1.5.2. Hình thc Nht ký chung 20
1.5.3. Hình thc Chng t ghi s 21
1.5.4. Hình thc K toán trên máy tính 22
CHNGă2. THC TRNG K TOỄNă TIểUă TH HÀNGă HịAă VÀă XỄCă
NH KT QU TIểUă TH TI CỌNGă TYă TNHHă MTă THÀNHă VIểNă
NHT LONG 24
2.1. Kháiăquátăchungăv côngătyăTNHHămtăthƠnhăviênăNht Long 24
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin công ty TNHH mt thành viên Nht Long
24
2.1.2. c đim t chc sn xut kinh doanh ca công ty TNHH mt thành viên
Nht Long 24
2.1.3. c đim t chc b máy qun lý ti công ty TNHH mt thành viên 25
Nht Long 25
2.1.4. c đim t chc công tác k toán ti công ty TNHH mt thành viên Nht Long
26
2.1.4.1. c đim t chc b máy k toán ti công ty TNHH mt thành viên Nht Long
26
2.1.4.2. Các chính sách k toán áp dng ti công ty TNHH mt thành viên Nht Long
27
2.2. Thc trng k toánătiêuăth hƠngăhóaăvƠăxácăđnh kt qu tiêuăth tiăcôngătyă
TNHH mtăthƠnhăviênăNht Long 29
2.2.1. Phng pháp xác đnh giá vn hàng bán ti công ty TNHH mt thành viên
Nht Long 29
2.2.2. Các phng thc tiêu th hàng hóa ti công ty TNHH mt thành viên Nht
Long 33
2.2.2.1. Phng thc bán buôn: 33
2.2.2.2. Phng thc bán l 39
2.2.3. K toán xác đnh kt qu tiêu th ti công ty TNHH mt thành viên Nht
Long 42
2.2.3.1. K toán chi phí qun lý kinh doanh 42
2.2.3.2. K toán xác đnh kt qu tiêu th 52
Thang Long University Library
CHNGă3. MT S KIN NGH NHMă HOÀNă THIN K TOỄNă TIểUă
TH HÀNGă HịAă VÀă XỄCă NH KT QU TIểUă TH TIă CỌNGă TYă
TNHH MTăTHÀNHăVIểNăNHT LONG 61
3.1. ánhăgiáătìnhăhìnhăcôngătácăk toánătiăcôngătyăTNHHămtăthƠnhăviênăăNht
Long 61
3.1.1. im mnh ca công tác k toán ti công ty TNHH mt thành viên Nht
Long 61
3.1.2. Mt s hn ch còn tn ti trong công tác k toán ti công ty TNHH mt
thành viên Nht Long 62
3.2. GiiăphápănhmăhoƠnăthin k toánătiêuăth hƠngăhóaăvƠăxácăđnh kt qu tiêuă
th tiăcôngătyăTNHHămtăthƠnhăviênăNht Long 63
KT LUN
DANH MC VIT TT
KỦăhiu vit tt
Tênăđyăđ
BHTN
: Bo him tht nghip
BHXH
: Bo him xư hi
BHYT
: Bo him y t
CP
: Chi phí
DT
: Doanh thu
GTGT
: Giá tr gia tng
GVHB
: Giá vn hàng bán
KKK
: Kim kê đnh k
KKTX
: Kê khai thng xuyên
KPC
: Kinh phí công đoàn
TK
: Tài khon
TNHH
: Trách nhim hu hn
TM&DV
: Thng mi và dch v
TM&XD
: Thng mi và xây dng
TSC
: Tài sn c đnh
VN
: Vit Nam đng
Thang Long University Library
DANH MCăSă
S đ 1.1. Phng thc bán buôn trc tip 10
S đ 1.2. Phng thc bán buôn gi bán 10
S đ 1.3. Phng thc vn chuyn thng có tham gia thanh toán 11
S đ 1.4. Phng thc vn chuyn thng không tham gia thanh toán 12
S đ 1.5. Phng thc bán l 13
S đ 1.6. Phng thc gi bán ti đn v giao đi lý (gi hàng) 13
S đ 1.7. Phng thc gi bán ti đn v nhn đi lý, ký gi 14
S đ 1.8. Phng thc bán hàng tr góp 15
S đ 1.9. K toán tiêu th hàng hóa theo phng pháp KKK 16
S đ 1.10. K toán chi phí qun lý kinh doanh 18
S đ 1.11. K toán xác đnh kt qu tiêu th 19
S đ 1.12. Trình t ghi s k toán theo hình thc nht ký s cái 20
S đ 1.13. Trình t ghi s k toán theo hình thc nht ký chung 21
S đ 1.14. Trình t ghi s k toán theo hình thc chng t ghi s 22
S đ 1.15. Trình t ghi s k toán theo hình thc K toán trên máy tính 23
S đ 2.1. C cu t chc b máy qun lý ti công ty TNHH mt thành viên Nht
Long 25
S đ 2.2. S đ t chc s k toán 29
DANH MC BNG
Bng 2.1. S chi tit hàng hóa 31
Bng 2.2. Tng hp nhp xut tn 32
Bng 2.3. Phiu xut kho 34
Bng 2.4. Hóa đn GTGT 35
Bng 2.5. Giy báo có ngân hàng 36
Bng 2.6. Phiu xut kho 37
Bng 2.7. Hóa đn GTGT 38
Bng 2.8. Phiu thu 39
Bng 2.9. Phiu xut kho 40
Bng 2.10. Hóa đn GTGT 41
Bng 2.11. Phiu thu 42
Bng 2.12. Bng chm công cho nhân viên 44
Bng 2.13. Bng thanh toán tin lng 46
Bng 2.14. Bng phân b tin lng 47
Bng 2.15. Bng tính và phân b khu hao 49
Bng 2.16. Phiu chi 50
Bng 2.17. Hóa đn tin đin thoi 51
Bng 2.18. Kt qu tiêu th trong tháng 06 nm 2014 52
Bng 2.19. S Nht Ký Chung 53
Bng 2.20. S cái giá vn hàng bán 56
Bng 2.21. S cái doanh thu bán hàng 57
Bng 2.22. S cái chi phí qun lý kinh doanh 57
Bng 2.23. S cái xác đnh kt qu kinh doanh 59
Bng 3.1. Mu s chi tit hàng hóa đ xut 67
Bng 3.2. Mu s chi tit giá vn hàng bán đ xut 69
Bng 3.3. Mu s chi tit doanh thu đ xut 70
Bng 3.4. Mu bng tng hp chi tit doanh thu đ xut 71
Bng 3.5. Mu s chi tit chi phí qun lý doanh nghip đ xut 72
Thang Long University Library
LI M U
1.ăTínhăcp thit caăđ tƠi
Trong nn kinh t th trng hin nay, các doanh nghip phi kinh doanh trong
mt môi trng đy bin đng, nhu cu ca th trng thng xuyên bin đi. Cùng
vi đó là s cnh tranh mnh m ca các doanh nghip trong nc và các doanh
nghip nc ngoài. Bi vy, đ có th tn ti và phát trin, các doanh nghip thng
mi phi t chc tt nghip v tiêu th, tiêu th là khâu quyt đnh trc tip đn hot
đng kinh doanh ca doanh nghip. Các doanh nghip không ngng nâng cao cht
lng sn phm, gim giá hàng bán và luôn tìm kim các th trng tim nng mi ầ
nhm đáp ng tt nht nhu cu ca khách hàng đng thi đem li hiu qu hot đng
kinh doanh cao nht cho bn thân doanh nghip
ụ thc đc vai trò và tm quan trng ca k toán tiêu th và xác đnh kt qu
tiêu th, cùng vi nhng kin thc đư đc hc ti nhà trng và thi gian thc tp ti
Công ty TNHH mt thành viên Nht Long, em đư chn và nghiên cu đ tài ắK toánă
tiêuăth vƠăxácăđnh kt qu tiêuă th tiă CôngătyăTNHHă mtă thƠnhăviênăNht
LongẰ đ làm đ tài khóa lun tt nghip ca mình.
2. Mcăđíchănghiênăcu
T vic tìm hiu, đánh giá thc trng tình hình k toán tiêu th và xác đnh kt
qu tiêu th s phát hin ra nhng u, nhc đim và nhng tn ti cn đc gii
quyt đ t đó đ ra các gii pháp hoàn thin công tác k toán tiêu th và xác đnh kt
qu tiêu th, giúp công ty đt hiu qu kinh t cao hn, nâng cao v th trên th trng.
3. Phmăviănghiênăcu
Không gian: tài đc thc hin ti công ty TNHH mt thành viên Nht Long.
Thi gian:
Thi gian thc tp t tháng 03/2014 đn 06/2014.
S liu tháng 06/2014.
Ni dung nghiên cu: tài đi sâu nghiên cu v thc trng công tác k toán tiêu th
và xác đnh kt qu tiêu th trong tháng 06 nm 2014 ti công ty TNHH mt thành
viên Nht Long.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
Khi đi vào nghiên cu mt doanh nghip phi tìm hiu, nghiên cu và làm quen
vi thc t công vic, la chn thông tin chính xác và khoa hc s phc v tt yêu cu
và mc đích nghiên cu. Các phng pháp đ thu thp thông tin đc em s dng là:
iu tra thng kê: Giúp nm bt đc hình thc ghi chép, hiu đc phng pháp
hch toán tiêu th trong doanh nghip.
Phng vn và tham kho ý kin: ca nhng cán b công ty s giúp gim bt thi gian
thu thp thông tin. Ngoài ra còn giúp có đc nhng nhn xét, đánh giá v mt hoc
nhiu vn đ trên các góc đ khác nhau.
Da vào nhng phng pháp trên em đư hoàn thành bài khóa lun vi kt cu
nh sau:
Chng 1: Lý lun chung v k toán tiêu th hàng hóa và xác đnh kt qu tiêu th
trong doanh nghip thng mi.
Chng 2: Thc trng k toán tiêu th hàng hóa và xác đnh kt qu tiêu th ti công
ty TNHH mt thành viên Nht Long.
Chng 3: Mt s kin ngh nhm hoàn thin k toán tiêu th hàng hóa và xác đnh
kt qu tiêu th ti công ty TNHH mt thành viên Nht Long.
Thang Long University Library
1
CHNGă1. LụăLUN CHUNG V K TOỄNăTIểUăTH HÀNGăHịAăVÀă
XỄCăNH KT QU TIểUăTH TRONG DOANH NGHIP
THNG MI
1.1. Kháiănimătiêuăth hƠngăhóaăvƠăkt qu tiêuăth
Tiêu th là giai đon cui cùng ca sn xut kinh doanh, và là yu t quyt đnh
đi vi s tn ti và phát trin ca doanh nghip.
Tiêu th hàng hóa: là quá trình thc hin vic chuyn giao quyn s hu. Hàng
hóa đc coi là tiêu th khi đc khách hàng thanh toán hoc chp nhn thanh toán.
Hot đng tiêu th có th tin hành theo nhiu phng pháp: bán trc tip ti kho ca
doanh nghip, chuyn hàng hóa theo hp đng, gi bán,ầ ây là mt hot đng có ý
ngha quan trng đi vi s tn ti và phát trin ca doanh nghip vì quá trình này
chuyn hóa vn t hình thái hin vt sang hình thái giá tr “tin t”, giúp cho các
doanh nghip thu hi vn đ tip tc quá trình kinh doanh tip theo ca doanh nghip.
Kt qu tiêu th hàng hóa: là kt qu cui cùng v mt tài chính ca hot đng
sn xut kinh doanh. Nói cách khác, kt qu tiêu th là chênh lch gia doanh thu bán
hàng, các khon gim tr doanh thu, vi tr giá vn hàng bán. ây là ch tiêu kinh t
tng hp quan trng đ đánh giá hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
i vi công tác qun lý doanh nghip, vic hch toán tiêu th hàng hóa và xác
đnh kt qu tiêu th cung cp s liu, tài liu phc v cho vic qun lý hot đng sn
xut kinh doanh.
i vi công tác k toán trong các doanh nghip thng mi, vic hch toán
nghip v tiêu th hàng hóa có ý ngha quan trng. Nó tính toán và kim tra vic s
dng tài sn, tin vn,ầ nhm cung cp thông tin đm bo cho hiu qu, quyn ch
đng kinh doanh và t ch v tài chính ca doanh nghip. T chc hp lý quá trình
hch toán nghip v này còn giúp tit kim chi phí hch toán mà vn đm bo đy đ
các ni dung, yêu cu ca công tác k toán và hn na có th tránh đc nhng sai sót
có th xy ra trong quá trình kinh doanh ca doanh nghip.
1.2. Nhim v ca k toánătiêuăth vƠăxácăđnh kt qu tiêuăth
Tiêu th hàng hóa có ý ngha vô cùng quan trng đi vi các doanh nghip, do
vy mà k toán tiêu th hàng hóa có vai trò đc bit trong công tác qun lý tiêu th
hàng hóa, thông qua k toán mà lưnh đo có th nm bt đc nhanh chóng kp thi
tình hình kinh doanh ca đn v, xem xét tình hình thc hin các chin lc, k toán
đ ra. T đó có th đánh giá đc b phn kinh doanh nào, mt hàng, đa đim kinh
doanh nào thc hin tt công tác tiêu th, đng thi giúp lưnh đo công ty phát hin
kp thi nhng sai sót trong quá trình mua, bán, d tr hàng hóa. Qua đó đánh giá
đc cht lng ca toàn b hot đng kinh doanh ca doanh nghip.
2
Vì vy, k toán tiêu th hàng hóa cn thc hin nhng nhim v sau:
T chc ghi chép phn ánh kp thi, đy đ, chính xác và giám đc tình hình
thc hin k hoch tiêu th.
Phn ánh chính xác, kp thi khi lng hàng, ghi nhn doanh thu bán hàng và
các ch tiêu liên quan khác ca khi lng hàng bán (giá vn hàng bán, doanh thu
thun, thu tiêu th đc bit,ầ).
Kim tra cht ch các chng t bán hàng nhm xác đnh đúng đn và kp thi
doanh thu bán hàng, theo dõi tình hình thanh toán tin hàng ca ngi mua.
La chn phng pháp và xác đnh đúng giá vn hàng xut bán đ đm bo báo
cáo k toán tiêu th hàng hóa và xác đnh kt qu tiêu th.
Theo dõi và phn ánh kp thi công n vi nhà cung cp và khách hàng.
Báo cáo kp thi, thng xuyên tình hình tiêu th, tình hình thanh toán, đm bo
đáp ng yêu cu qun lý và giám sát cht ch hàng bán.
T chc vn dng tt h thng tài khon k toán, h thng s sách k toán phù
hp vi đc đim ca doanh nghip.
K toán tiêu th thc hin tt nhng nhim v ca mình s đem li hiu qu thit
thc cho hot đng ca doanh nghip, giúp cho ngi s dng thông tin k toán nm
đc toàn din hot đng kinh doanh ca công ty, giúp cho nhà qun lý có nhng hot
đng kp thi, phù hp vi tình hình bin đng ca th trng và có nhng bc đi
đúng đn cho vic lp k hoch ca doanh nghip trong tng lai.
1.3. Niădungăcôngătácăk toánătiêuăth hƠngăhóaătrongădoanhănghipăthngămi
1.3.1. Các phng pháp xác đnh giá vn
1.3.1.1. Phng pháp giá thc t đích danh
Theo phng pháp này các doanh nghip phi bit đc các đn v hàng tn kho
và các đn v hàng xut bán thuc nhng ln mua nào, đn giá ca nhng ln mua đó
là bao nhiêu đ xác đnh tr giá hàng hóa tn kho cui k. Phng pháp này đm bo
tr giá hàng xut kho chính xác nht, nhng ch phù hp vi nhng doanh nghip ít
mt hàng, hàng hóa có giá tr cao, và phi bo qun đc tng lô hàng riêng bit.
u đim: Phng pháp này d s dng vi k toán th công, tuân th nguyên tc
phù hp ca k toán, chi phí thc t phù hp vi doanh thu thc t, tính tr giá xut
kho tng đi chính xác.
Nhc đim: H thng kho tàng ca doanh nghip phi cho phép bo qun riêng
tng lô hàng hóa nhp kho.
Thang Long University Library
3
1.3.1.2. Phng pháp giá đn v bình quân
Theo phng pháp này giá xut kho hàng hóa đc tính theo đn giá bình quân
Giá đn v bình quân đc xác đnh bng nhiu cách:
Phng pháp giá bình quân c k d tr
Theo phng pháp này giá tr ca tng loi hàng tn kho đc tính theo giá trung
bình ca tng loi hàng tn kho đu k và giá tr ca tng loi hàng tn kho đc mua
trong k.
Giáăđnăv bìnhăquơnăc k d tr
=
Giáătr thc t caăhƠngăhóaătnăđu k
vƠănhp trong k
S lngăhƠngăhóaătnăđu k vƠănhp
trong k
Phng pháp này thích hp vi doanh nghip có ít mt hàng nhng s ln nhp,
xut ca mi mt hàng là nhiu.
u đim: n gin, d làm.
Nhc đim: Dn công vic tính toán vào cui tháng gây nh hng đn tin đ
ca các phn hành khác. ng thi, phng pháp này cha đáp ng đc yêu cu kp
thi ca thông tin k toán ngay ti thi đim phát sinh nghip v.
Phng pháp giá bình quân sau mi ln nhp
Sau mi ln nhp hàng hóa, k toán phi xác đnh li giá tr thc ca hàng tn
kho và giá đn v bình quân.
năgiáăbìnhăquơnăsauă
mi ln nhp
=
Tr giáăthc t hƠngăhóaătn kho sau mi ln nhp
S lngăhƠngăhóaăthc t tn kho sau mi ln nhp
u đim: Khc phc đc nhng hn ch ca các phng pháp trên.
Nhc đim: Tính toán nhiu ln, phc tp, tn nhiu công sc. Do đó, ch nên
áp dng các doanh nghip có ít lu lng hàng tn kho, lu lng nhp xut ít.
Giáătr thc t ca
hƠngăxut kho
=
Giáăđnăv bìnhăquơnăca
hƠngăhóa
*
S lngăhƠngă
xut kho
4
1.3.1.3. Phng pháp nhp trc, xut trc (FIFO)
Theo phng pháp này, gi đnh hàng hóa nhp kho trc s đc xut bán trc.
Nh vy, khi tính giá ca hàng xut thì giá ca hàng xut trc phi s dng giá ca lô
hàng nhp trc.
Phng pháp này thích hp vi nhng mt hàng có giá c thng xuyên bin
đng.
u đim: Có th tính giá hàng xut kho kp thi.
Nhc đim: i vi doanh nghip có s lng chng loi mt hàng nhiu, phát
sinh nhp xut liên tc dn đn nhng chi phí cho vic hch toán cng nh khi lng
công vic s tng lên rt nhiu. Ngoài ra, chi phí sn xut kinh doanh ca doanh
nghip không phn ánh kp thi vi giá c th trng ca hàng hóa.
1.3.1.4. Phng pháp nhp sau, xut trc (LIFO)
Phng pháp này đc áp dng da trên gi đnh là hàng tn kho đc mua sau
thì đc xut trc và hàng tn kho còn li cui k là hàng tn kho đc mua trc đó.
Theo phng pháp này thì giá tr hàng xut kho đc tính theo giá ca lô hàng
nhp sau hoc gn sau cùng, giá tr hàng tn kho đc tính theo giá ca hàng nhp kho
đu k hoc gn đu k còn tn kho.
u, nhc đim ging vi phng pháp FIFO nhng phng pháp này giúp cho
chi phí sn xut kinh doanh ca doanh nghip phn ánh kp thi vi giá c th trng
ca hàng hóa.
Tóm li, mi phng pháp tính giá xut kho đu có nhng u, nhc đim, do
vy khi xâm nhp vào th trng, doanh nghip cn phi nghiên cu k th trng, giá
c th trng đ la chn mt phng pháp thích hp nht vi đc đim quy mô kinh
doanh ca doanh nghip. Khi la chn phi thc hin theo mt quy tc nht quán,
thng nht t k này sang k khác nh đó có th kim tra, đánh giá kt qu hot đng
kinh doanh đc chính xác nht.
1.3.2. iu kin và thi đim ghi nhn hàng hóa đc tiêu th
Theo chun mc k toán Vit Nam (chun mc 14) thì doanh thu bán hàng đc
ghi nhn khi tha mưn nm điu kin sau:
Ngi bán đư chuyn giao phn ln ri ro và li ích gn lin vi quyn s hu
hàng hóa cho ngi mua.
Ngi bán không còn nm gi quyn qun lý hàng hóa nh ngi s hu hay
kim soát hàng hóa.
Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
Thang Long University Library
5
Ngi bán đư thu đc hoc s thu đc li ích kinh t t giao dch bán hàng.
Xác đnh đc chi phí liên quan đn vic bán hàng.
Nh vy, thi đim ghi nhn hàng hóa đc tiêu th là thi đim chuyn giao
quyn s hu v hàng hóa t ngi bán sang ngi mua. Nói cách khác thi đim ghi
nhn hàng hóa đc tiêu th là thi đim ngi mua thanh toán hay chp nhn n v
lng hàng hóa mà ngi bán đư chuyn giao.
1.3.3. Tài khon s dng
TK 156 ậ HƠngăHóa:ăTài khon này dùng đ phn ánh tr giá thc t hàng hóa
ti kho, ti ca hàng, chi tit theo tng kho, ca hàng, nhóm, th hàng hóa.
N
TK 156
Có
Phn ánh các nghip v làm tng giá thc
t hàng hóa (giá mua và chi phí thu mua)
ti kho, ca hàng.
Kt chuyn tr giá hàng hóa tn kho cui
k (KKK)
Tr giá mua ca hàng xut kho.
Tr giá hàng hóa tr li ngi bán.
Phí thu mua phân b cho hàng tiêu th.
Kt chuyn tr giá hàng hóa tn kho đu
k (KKK)
D N:
Tr giá hàng tn ti kho, tn ti ca hàng.
Chi phí thu mua hàng tn kho cha phân
b.
TK 157 ậ HƠngăgiăđiăbán:ăTài khon này dùng đ phn ánh tr giá hàng hóa,
chuyn bán, gi đi lý, ký gi đư hoàn thành nhng cha xác đnh là tiêu th.
N
TK 157
Có
Tr giá hàng hóa gi bán cho khách hàng
hoc gi bán đi lý.
Kt chuyn tr giá hàng hóa gi bán cha
xác đnh là tiêu th cui k (KKK).
Tr giá hàng hóa gi bán đư đc khách
hàng chp nhn thanh toán.
Tr giá hàng hóa gi bán b khách hàng tr
li.
Kt chuyn tr giá hàng hóa gi bán cha
xác đnh là tiêu th đu k (KKK).
D N: Tr giá hàng hóa gi bán cha
đc chp nhn
6
TK 511 ậ DoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăcp dch v: Tài khon này dùng đ
phn ánh doanh thu bán hàng và cung cp dch v ca doanh nghip.
N
TK 511
Có
S thu tiêu th đc bit, thu xut khu
phi np, thu GTGT (phng pháp trc
tip)
S chit khu thng mi, gim giá hàng
bán, hàng bán b tr li.
Kt chuyn s doanh thu thun v tiêu th
sang TK 911.
Tng doanh thu bán hàng và cung cp
dch v thc t trong k.
Tài khon này có bn tài khon cp 2:
TK 5111: Doanh thu bán hàng hóa: phn ánh doanh thu và doanh thu thun ca
khi lng hàng hóa đc xác đnh đư bán trong mt k k toán ca doanh nghip.
Tài khon này thng đc dùng trong các ngành kinh doanh hàng hóa, vt t,
lng thc,ầ
TK 5112: Doanh thu bán các thành phm: phn ánh doanh thu và doanh thu
thun ca khi lng sn phm (thành phm, bán thành phm) đư đc xác đnh là đư
bán trong mt k k toán ca doanh nghip.
Tài khon này ch yu đc dùng cho các doanh nghip sn xut vt cht nh:
Công nghip, lâm nghip, xây lp, ng nghip,ầ
TK 5113: Doanh thu cung cp dch v: Phn ánh doanh thu và doanh thu thun
ca khi lng dch v đư hoàn thành, đư cung cp cho khách hàng và đư đc xác
đnh là đư bán trong mt k k toán.
Tài khon này ch yu dùng cho các doanh nghip dch v nh: Giao thông vn
ti, bu đin, du lch, dch v công cng,ầ
TK 5118: Doanh thu khác
Thang Long University Library
7
TK 521 ậ Cácăkhon gim tr doanh thu: Tài khon này dùng đ phn ánh các
khon làm gim tr doanh thu ca doanh nghip.
N
TK 521
Có
S chit khu thng mi đư chp nhn
thanh toán cho khách hàng.
Doanh thu ca hàng bán b tr li, đư tr
li tin cho ngi mua hoc tính tr vào
khon phi thu ca khách hàng v s sn
phm, hàng hóa đư bán.
Các khon gim giá hàng bán đư chp
nhn cho ngi mua hàng do hàng bán
kém, mt phm cht hoc sai quy cách
theo quy đnh trong hp đng kinh t.
Kt chuyn toàn b s chit khu thng
mi, hàng bán b tr li hoc gim giá
hàng bán sang TK 511 “Doanh thu bán
hàng và cung cp dch v” đ xác đnh
doanh thu thun ca k báo cáo.
Tài khon này có ba tài khon cp 2:
TK 5211: Chit khu thng mi;
TK 5212: Hàng bán b tr li;
TK 5213: Gim giá hàng bán.
TK 632 ậ GiáăvnăhƠngăbán:ăTài khon này dùng đ phn ánh giá tr ca hàng
hóa, thành phm, dch v đư tiêu th trong k.
N
TK 632
Có
Tr giá vn ca hàng hóa đư tiêu th.
Tr giá vn ca hàng bán b tr li trong k.
Kt chuyn giá vn hàng hóa tiêu th trong
k vào TK 911.
TK 131 ậ PhiăthuăkháchăhƠng: Tài khon này phn ánh tình hình thanh toán
các khon n phi thu ca khách hàng v tin bán hàng hóa, dch v,ầ
8
N
TK 131
Có
S tin phi thu ca khách hàng v hàng
hóa, sn phm, dch v,ầ đư cung cp và
đc xác đnh là đư bán trong k.
S tin tr li cho khách hàng đư ng
trc tin hàng.
S tin khách hàng đư tr n.
S tin đư nhn tr trc, ng trc ca
khách hàng.
Khon gim giá hàng bán cho khách hàng
sau khi đư giao hàng và khách hàng có
khiu ni.
Doanh thu ca s hàng đư bán b ngi
mua tr li (có thu GTGT hoc không có
thu GTGT).
S tin chit khu thanh toán và chit
khu thng mi cho ngi mua.
D N: S tin còn phi thu ca khách
hàng.
D Có: S tin nhn trc, hoc s đư thu
nhiu hn s phi thu ca khách hàng chi
tit theo tng đi tng c th.
TK 3331 ậ Thu GTGT phi np: Tài khon này dùng đ phn ánh s thu
GTGT đu ra, s thu GTGT phi np, s thu GTGT đư np và còn phi np vào
ngân sách nhà nc.
N
TK 3331
Có
S thu GTGT đu vào đư khu tr.
S thu GTGT đc gim tr vào s thu
GTGT phi np.
S thu GTGT đư np vào ngân sách nhà
nc.
S thu GTGT ca hàng bán b tr li,
chit khu thng mi và gim giá.
S thu GTGT đu ra phi np ca hàng
hóa, dch v đư tiêu th.
S thu GTGT phi np ca hàng hóa
nhp khu.
D Có: S thu GTGT còn phi np vào
ngân sách Nhà nc.
TK 3331 có hai tài khon cp 3:
TK 33311: Thu GTGT đu ra;
TK33312: Thu GTGT hàng nhp khu.
Thang Long University Library
9
1.3.4. Các phng thc tiêu th hàng hóa trong ếoanh nghip thng mi
K toánătiêuăth hƠngăhóa theoăphngăphápăKKTX
Là phng pháp phn ánh mt cách liên tc, có h thng tng loi hàng hóa theo
các phiu nhp, xut kho. Do vy, giá tr hàng tn kho trên s k toán có th xác đnh
ti bt c thi đim nào trong k k toán.
Các doanh nghip có th tiêu th hàng hóa di nhiu phng thc khác nhau
nh bán buôn, bán l, gi bán,ầ Trong đó mi phng thc bán hàng li có th đc
thc hin di nhiu hình thc khác nhau (trc tip, chuyn hàng ch chp nhn,ầ).
1.3.4.1. Phng thc t chc bán buôn:
Bán buôn hàng hóa là bán cho mng li bán l, cho sn xut, tiêu dùng.
c đim ca bán buôn hàng hóa là:
i tng bán hàng là doanh nghip thng mi, doanh nghip sn xut và các
t chc kinh t khác.
Hàng hóa có th là vt phm tiêu dùng hoc t liu sn xut.
Khi lng hàng bán ra thng là ln.
Thanh toán tin hàng ch yu không dùng tin mt mà thông qua ngân hàng và
các hình thc thanh toán khác.
Các phng thc bán buôn:
Bán buôn qua kho: là hình thc hàng hóa mua v đc nhp kho ca doanh
nghip ri sau đó mi xut bán.
Bán buôn qua kho theo hình thc trc tip: cn c vào hp đng mua bán đư kí
kt, bên mua c cán b đn nhn hàng ti kho ca doanh nghip, khi nhn hàng xong
ngi nhn hàng kí xác nhn vào hóa đn bán hàng, lúc này hàng hóa đc xác nhn
đư bán.
10
Săđ 1.1.ăPhngăthcăbánăbuônătrc tip
TK 156
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111, 112, 131
TK 521
Bán buôn qua kho theo hình thc gi bán: Cn c vào hp đng kinh t đư ký
gia đn v bán buôn và đn v mua hàng thì bên bán phi chuyn hàng cho bên mua
theo đa đim đư ghi trong hp đng bng phng tin vn ti t có hoc thuê ngoài.
Bên bán gi hóa đn GTGT, hóa đn kiêm phiu xut kho trong đó ghi rõ s lng và
giá tr thanh toán ca hàng đư chuyn đi. Hàng hóa gi đi vn thuc quyn s hu ca
doanh nghip, ch khi nào nhn đc tin hàng hoc bên mua xác nhn là đư nhn
đc hàng và chp nhn thanh toán thì mi đc coi là tiêu th. Chi phí vn chuyn do
doanh nghip chu hoc do bên mua phi tr tùy theo quy đnh trong hp đng ký gia
hai bên.
Săđ 1.2.ăPhngăthcăbánăbuônăgiăbán
TK 156
TK 157
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111, 112, 131
TK 521
GVHB
DT bán hàng
cha thu
DT hàng bán b
tr li, gim
giá, CKTM
K/c
DTT
TK 3331
Thu
GTGT
đu ra
K/c GVHB
K/c các khon gim tr doanh thu
DT bán hàng
cha thu
DT hàng bán
b tr li, gim
giá, CKTM
K/c
DTT
TK 3331
Thu
GTGT
đu ra
K/c tr
giá vn
ca hàng
đư tiêu
th
K/c
GVHB
Xut
kho
hàng
gi
bán
K/c các khon gim tr doanh thu
TK 3331
TK 3331
Thang Long University Library
11
Bán buôn vn chuyn thng: là hình thc bán hàng mà hàng hóa bán ra khi mua
v không nhp kho mà đc chuyn thng cho ngi mua.
Bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán: Theo hình thc này bên bán
buôn cn c vào hp đng mua hàng đ nhn hàng ca nhà cung cp bán thng cho
khách hàng theo hp đng bán hàng không qua kho ca doanh nghip. Nghip v mua
và bán xy ra đng thi. Bên bán buôn va tin hành thanh toán vi bên cung cp v
hàng mua va tin hành thanh toán vi bên mua v hàng bán. Nu hàng hóa giao thng
do doanh nghip chuyn đn bên mua theo hp đng thì s hàng đó vn thuc quyn
s hu ca doanh nghip và ch đc coi là tiêu th khi bên mua tr tin hoc thông
báo đư nhn đc hàng và chp nhn thanh toán. Còn nu bên mua c ngi đn nhn
hàng trc tip thì khi giao xong, hàng hóa đc coi là tiêu th theo hình thc này bên
bán giao cho bên mua là hóa đn GTGT hoc hóa đn bán hàng.
Săđ 1.3.ăPhngăthc vn chuyn thngăcóăthamăgiaăthanhătoán
TK 111, 112, 331
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111, 112,131
TK 521
Giá vn ca hàng bán
DT bán hàng
cha thu
DT hàng bán b tr
TK 133
k/c DTT
TK 3331
li, gim giá, CKTM
Thu GTGT
k/c GVHB
TK 3331
đu vào
Thu GTGT
TK 157
đu ra
Chuyn
GVHB
hàng
Bán buôn vn chuyn thng không tham gia thanh toán: thc cht là hình thc
môi gii trung gian trong quan h mua bán. Doanh nghip ch đc phn ánh tin hoa
hng môi gii cho vic mua hoc bán, không đc ghi nhn nghip v mua cng nh
nghip v bán.
12
Săđ 1.4.ăPhngăthc vn chuyn thngăkhôngăthamăgiaăthanhătoán
TK 511
TK 111, 112, 131, 331
TK 6421
Hoa hng môi gii đc hng
Chi phí môi gii
TK 3331
TK 133
Thu GTGT
Thu GTGT đu ra
đu vào
1.3.4.2. Phng thc bán l:
Bán l thu tin trc tip: Theo phng thc này nhân viên bán hàng trc tip thu
tin và giao cho khách hàng. Nghip v bán hàng hoàn thành trc tip vi ngi mua.
Nhân viên bán hàng chu hoàn toàn trách nhim vt cht v s hàng đư bán ra.
Hàng ngày hoc đnh k tin hành kim kê hàng hóa còn li, đ tính ra s lng hàng
hóa bán ra tng mt hàng, lp báo cáo bán hàng đi chiu doanh s bán ra theo báo
cáo bán hàng vi s tin bán hàng thc np đ xác đnh tha thiu tin bán hàng.
Hình thc này giúp cho vic bán hàng đc nhanh hn, tuy nhiên nó cng tn ti
mt vài hn ch:
Nu qun lý không cht ch thì s xy ra hin tng lm dng tin bán hàng.
Do ngi bán hàng va thu tin va bán hàng nên trong nhng gi cao đim d
gây nhm ln, mt mát.
Bán l thu tin tp trung: nhân viên bán hàng và nhân viên thu ngân thc hin
chc nng đc lp vi nhau. Cui ca bán hàng, nhân viên bán hàng kim hàng hóa ti
quy và lp báo cáo doanh thu np trong ca. Nhân viên thu ngân có nhim v thu tin,
kim tin và np tin cho th qu. K toán bán hàng hóa nhn chng t ti quy làm
cn c đ ghi nghip v bán hàng trong ngày và ký báo cáo.
Phng pháp này tách gia ngi bán hàng và ngi gi tin, do đó tránh đc
nhng nhm ln, sai sót, mt mát và phân đnh rõ trách nhim.
Tuy nhiên hình thc này còn có nhc đim gây phin hà cho khách hàng. Do
vy hin nay phng pháp này ít áp dng, ch yu là áp dng vi nhng mt hàng có
giá tr ln.
Thang Long University Library
13
Săđ 1.5.ăPhngăthcăbánăl
TK 156
TK 632
TK 911
TK 511
TK 111,112
GVHB
Kt chuyn GVHB
DT bán hàng cha thu
TK 3331
Thu GTGT
Kt chuyn DTT
đu ra
TK 3381
Tha tin hàng
TK 1381
Thiu tin hàng ch
x lý
1.3.4.3. Phng thc gi hàng đi lý hay ký gi hàng hóa:
ây là phng thc bán hàng trong đó doanh nghip thng mi giao hàng cho
c s đi lý, ký gi đ các c s này trc tip bán hàng. Bên nhn làm đi lý, ký gi s
trc tip bán hàng, thanh toán tin hàng và đc hng hoa hng đi lý. S hàng
chuyn giao cho các c s đi lý vn thuc quyn s hu ca doanh nghip thng
mi cho đn khi c s đi lý, ký gi thanh toán tin, chp nhn thanh toán hoc thông
báo v s hàng đư bán đc.
Săđ 1.6.ăPhngăthc giăbánătiăđnăv giaoăđiălỦă(giăhƠng)
TK 156
TK 157
TK 632
TK 911
TK 511
TK 131
TK 6421
DT bán
hàng đi lý
Phí hoa hng
phi tr đi lý
k/c DTT
TK 3331
Thu
GTGT
đu ra
GVHB
gi bán
đư tiêu
th
trong k
k/c
GVHB
Xut
hàng
gi
đi lý
k/c chi phí bán hàng
TK 133
Thu
GTGT
đu
vào