B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀNăTHINăCỄCăHOTăNGăMARKETINGă
TIăCỌNGăTYăCăPHNăUăTăPHỄTăTRINă
CỌNGăNGHăINăTăVINăTHỌNG
SINH VIÊN THC HIN : TRN THU TRANG
MÃ SINH VIÊN : A18012
CHUYÊN NGÀNH : QUN TR MARKETING
HÀ NI ậ 2014
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀNăTHINăCỄCăHOTăNGăMARKETINGă
TIăCỌNGăTYăCăPHNăUăTăPHỄTăTRINă
CỌNGăNGHăINăTăVINăTHỌNG
Giáoăviênăhng dn : TS.ăVăTh Tuyt
Sinh viên thc hin : Trn Thu Trang
Mã sinh viên : A18012
Chuyên ngành : Qun tr marketing
HÀ NI ậ 2014
Thang Long University Library
LI CMăN
Li đu tiên, em xin bày t lòng bit n chân thành và sâu sc nht ti cô giáo
hng dn – Tin s V Th Tuyt đư tn tình hng dn em trong sut quá trình
nghiên cu và thc hin đ tài.
Em xin gi li cm n đn các thy cô giáo trong khoa Kinh t – Qun lý, các thy
cô giáo trong trng i hc Thng Long đư trang b cho em nhng kin thc và
kinh nghim quý giá trong quá trình hc tp ti trng và nhit tình giúp đ em
thc hin đ tài này.
Em cng xin chân thành cm n ban lưnh đo, phòng Phát trin kinh doanh &
gii pháp và cán b công nhân viên công ty c phn u t phát trin Công ngh
in t Vin Thông đã cung cp tài liu và to mi điu kin thun li đ em
hoàn thành khóa lun tt nghip này.
Mc dù đư có nhiu c gng, nhng do thi gian có hn, trình đ và k nng ca
bn thân còn nhiu hn ch nên trong quá trình làm khóa lun không tránh khi nhng
thiu sót. Kính mong đc s đóng góp, ch bo, b sung ca thy cô đ bài khóa lun
ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 15 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Trn Thu Trang
MC LC
CHNGă1. Că S LÝ THUYT CHUNG V HOTă NG MARKETING
TI DOANH NGHIP 1
1.1. Khái nim marketing 1
1.2. Vai trò ca marketing 1
1.2.1. Vai trò ca marketing đi vi doanh nghip 1
1.2.2. Vai trò ca marketing đi vi ngi tiêu dùng 2
1.2.3. Vai trò ca marketing đi vi xã hi 2
1.3. Phơnătíchămôiătrng marketing 3
1.3.1. Phân tích môi trng marketing v mô 3
1.3.2. Phân tích môi trng marketing vi mô 5
1.3.3. Phân tích môi trng marketing ni b 7
1.4. Các niădungăcăbn ca hotăđng marketing 7
1.4.1. Hot đng nghiên cu th trng 8
1.4.2. Hot đng phân đon th trng và chn th trng mc tiêu 9
1.4.3. Xây dng chin lc đnh v 12
1.4.4. Chính sách sn phm 12
1.4.5. Chính sách giá 15
1.4.6. Chính sách phân phi 17
1.4.7. Chính sách xúc tin hn hp 19
1.4.8. Chính sách chm sóc khách hàng 23
Kt lun: 23
CHNGă2. THC TRNG HOTă NG MARKETING TI CÔNG TY
C PHNăUăTăPHỄTăTRIN CÔNG NGH IN T VIN THÔNG 24
2.1. Gii thiu tng quan v công ty c phnă uă tă phátă trin Công ngh
in t Vin thông 24
2.1.1. Các thông tin chung v công ty 24
2.1.2. Lch s hình thành và phát trin ca công ty 25
2.1.3. C cu t chc ca công ty 25
2.1.4. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh nm 2010 – 2013 29
2.2. Thc trng hotă đng marketing ti công ty c phnă uă tă phátă trin
Công ngh in t Vin Thông 32
Thang Long University Library
2.2.1. Hot đng nghiên cu th trng 33
2.2.2. Hot đng phân đon th trng và chn th trng mc tiêu 33
2.2.3. Xây dng chin lc đnh v 34
2.2.4. Chính sách sn phm 35
2.2.5. Chính sách giá 37
2.2.6. Chính sách phân phi 38
2.2.7. Chính sách xúc tin hn hp 40
2.2.8. Chính sách chm sóc khách hàng 44
2.3. ánhă giáă hotă đng marketing ti công ty c phnă uă tă phátă trin
Công ngh in t Vin Thông 45
Kt lun 47
CHNGă3. XUT GII PHÁP HOÀN THIN CÁC HOTă NG
MARKETING TI CÔNG TY C PHNăUăTăPHỄTăTRIN CÔNG NGH
IN T VIN THÔNG 48
3.1. Phơnătíchămôiătrng marketing ca công ty 48
3.1.1. Phân tích môi trng marketing v mô 48
3.1.2. Phân tích môi trng marketing vi mô 51
3.1.3. Phân tích môi trng marketing ni b 54
3.2. Gii pháp v t chc qun tr marketing 54
3.3. Gii pháp v nghiên cu th trng 56
3.4. Gii pháp v phơnăđon th trng và chn th trng mc tiêu 57
3.5. Gii pháp v chinălcăđnh v 57
3.6. Gii pháp v sn phm 58
3.7. Gii pháp v giá 58
3.8. Gii pháp v phân phi 59
3.9. Gii pháp v xúc tin hn hp 60
3.9.1. Gii pháp v qung cáo 60
3.9.2. Gii pháp v quan h công chúng. 61
3.9.3. Gii pháp cho hot đng bán hàng cá nhân. 63
3.10. Gii pháp v chmăsócăkháchăhƠng 65
Kt lun 65
DANH MC CÁC BNG BIU, HÌNH V,ă TH, CÔNG THC
Bng 1.1. Các kiu cu trúc cnh tranh 5
Bng 1.2. Tiêu thc phân đon th trng khách hàng là t chc, doanh nghip 10
Bng 1.3. Các phng tin qung cáo 20
Bng 2.1. Vn góp ca các thành viên công ty C phn u t phát trin Công ngh
in t Vin Thông 24
Bng 2.2. Kt qu hot đng sn xut kinh doanh t nm 2011 – 2013 30
Bng 3.1. C cu lao đng ca ELCOM 54
Biu đ 2.1. Mô phng tình hình sn xut kinh doanh ca ELCOM CORP giai đon
2011 – 2013 31
Công thc 1.1. nh giá bng cách cng lãi vào chi phí sn xut 16
Công thc 1.2. nh giá theo li nhun mc tiêu 16
Công thc 1.3. Tính khi lng hòa vn 16
Công thc 1.4. Tính khi lng mc tiêu 17
Hình nh 2.1. Gii bóng đá “Vào H 2014” 41
Hình nh 2.2. Du lch à Nng hè 2014 ca ELCOM CORP 41
Hình nh 2.3. Chng trình “Góp c trung thu” và “êm trng diu k” 42
Hình nh 2.4. Chng trình t thin “Vic tt cui nm” 2014 43
S đ 1.1. Mô hình nm lc lng ca Michael Porter 6
S đ 2.1. C cu t chc ca công ty c phn u t phát trin Công ngh in t
Vin thông 26
S đ 2.3. Trình t phân đon th trng ca ELCOM CORP 34
S đ 2.4. Cu trúc kênh phân phi ca ELCOM CORP 39
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
ASEAN
Association of Southeast Asian Nations
(Hip hi các Quc gia ông Nam Á)
EU
European Union (Liên minh châu Âu)
FTA
Free Trade Agreement (Hip đnh Thng mi t do)
GDP
Gross Domestic Product (Tng sn phm quc ni)
GS
Giáo s
HQT
Hi đng qun tr
IDC
International Data Corporation (Công ty nghiên cu th trng IDC)
PGS
Phó Giáo s
PR
Public relations (Quan h công chúng)
ROI
Return on investment (T l hoàn vn)
TNS
Taylor Nelson Sofres (Công ty nghiên cu th trng TNS)
TPP
Trans – Pacific Strategic Economic Partnership Agreement
(Hip đnh hp tác Kinh t chin lc xuyên Thái Bình Dng)
TS
Tin s
WTO
World Trade Organization (T chc Thng mi Th gii)
LI M U
Trong xu th toàn cu hoá đang din ra mnh m nh hin nay, hi nhp vào
nn kinh t quc t đang tr thành mt xu th khách quan vi hu ht tt c các
quc gia trên th gii. Vit Nam cng đang tng bc tham gia hi nhp cùng vi
nn kinh t quc t mà m đu rõ nht bng s kin Vit Nam chính thc gia nhp vào
t chc Thng mi th gii WTO. Hi nhp vào nn kinh t th gii s giúp
Vit Nam có th đy nhanh tc đ tng trng kinh t và đi mi v công ngh.
Tuy nhiên, nó cng khin cho các doanh nghip vp phi s cnh tranh ngày càng
gay gt, không ch t các doanh nghip trong nc, mà còn t các doanh nghip
nc ngoài. có th tn ti và phát trin trên th trng, mi doanh nghip đu
phi n lc ht mình. Nhng đ nhng n lc đó đi đúng hng và đt hiu qu,
các doanh nghip cn kt hp vi vic làm marketing, dùng marketing đ kt ni các
hot đng sn xut ca mình vi th trng.
Công ty c phn u t phát trin Công ngh in t Vin Thông là nhà cung cp
hàng đu các sn phm phn mm và tích hp h thng cho các nhà cung cp dch v
mng, các gii pháp chuyên dng và các dch v k thut cho ngành Vin thông và
An ninh ti Vit Nam. ng thi cng là đn v phân phi, tích hp h thng mnh
cho các đi tác toàn cu. Vi v th ca mt doanh nghip đu ngành, nhng công ty
cng không tránh khi s cnh tranh ngày càng gay gt ca các đi th. Nhn đnh
đc tm quan trng ca hot đng marketing trong hot đng kinh doanh ca mình,
công ty đư có nhng đng thái marketing nht đnh. Tuy nhiên, trong quá trình
hot đng công ty cng không tránh khi nhng khó khn và hn ch. Trong thi gian
thc tp ti công ty, em nhn thy còn mt s bt cp trong hot đng marketing.
Do đó, em đư mnh dn chn đ tài cho khóa lun tt nghip ca mình là:
“Hoàn thin các hot đng marketing ti công ty c phn u t phát trin
Công ngh in t Vin thông”
Mc đích nghiên cu ca khóa lun là phân tích thc trng hot đng marketing
ti công ty C phn u t phát trin Công ngh in t Vin thông và đa ra nhng
đ xut đ hoàn thin các hot đng marketing ca công ty.
Phm vi nghiên cu gii hn trong vic phân tích thc trng và đa ra nhng
gii pháp đ hoàn thin hot đng marketing ca công ty. S liu phân tích trong
ba nm t 2011 đn 2013 đc trích t phòng K toán, phòng Hành chính,
phòng Phát trin kinh doanh & gii pháp và phòng Nhân s.
Phng pháp nghiên cu c bn là tip cn h thng bin chng logic, tng hp,
phân tích trên c s nhng s liu và tài liu thu thp đc ti công ty C phn u t
phát trin Công ngh in t Vin thông.
Thang Long University Library
Kt cu ca khóa lun bao gm ba ni dung chính:
Chng 1: C s lý thuyt chung v hot đng marketing ti doanh nghip
Chng 2: Thc trng hot đng marketing ti công ty c phn u t
phát trin Công ngh in t Vin thông
Chng 3: xut gii pháp hoàn thin các hot đng marketing ti công ty
c phn u t phát trin Công ngh in t Vin thông
1
CHNGă1. Că S LÝ THUYT CHUNG V HOTă NG MARKETING
TI DOANH NGHIP
1.1. Khái nim marketing
Hot đng marketing có t rt sm, nó tn ti và gn lin vi lch s ca
nn sn xut hàng hóa. Bn thân nhng ngi sn xut hàng hóa ý thc đc rng
vn đ tiêu th hàng hóa luôn là vn đ hàng đu, phc tp và khó khn nht trong
c chu k kinh doanh. C th, h phi tr li nhng câu hi: Sn phm s bán cho ai,
đâu, vào thi đim nào, vi s lng là bao nhiêu? Làm th nào đ bán đc
nhiu hàng hóa?… Hay nói cách khác, h phi xác đnh đc khách hàng mc tiêu
ca mình là ai? Nhu cu và mong mun ca h là gì? Và làm th nào đ tha mãn
nhng nhu cu và mong mun đó?
Tuy nhiên, đn nhng nm đu ca th k 20, nhng lý thuyt marketing mi
bt đu xut hin. Trc tiên là M, sau đó ph bin hu ht các nc có nn
kinh t th trng. T đó đn nay đư tn ti rt nhiu đnh ngha v marketing khác
nhau tùy theo quan đim nghiên cu. Có th k đn mt s khái nim tiêu biu sau:
Theo Philip Kotler – mt giáo s marketing ni ting ca M: “Marketing là
hot đng ca con ngi hng ti s tha mãn nhu cu và c mun thông qua các
tin trình trao đi”.
Theo Hc vin Hamiton (M): “Marketing là hot đng kinh t trong đó
hàng hóa đc đa t ngi sn xut đn ngi tiêu dùng”.
Còn theo Hip hi Marketing M: “Marketing là tp hp các hot đng, cu trúc
c ch và quy trình nhm to ra, truyn thông và phân phi nhng th có giá tr cho
ngi tiêu dùng, khách hàng, đi tác và xã hi nói chung”.
Ngoài ra, còn có rt nhiu quan đim khác na v marketing. Nhng nhìn chung,
có th tng quát li rng, marketing là mt quá trình, t vic thu hiu nhu cu,
mong mun và hành vi tiêu dùng ca khách hàng mc tiêu, đ ra các bin pháp
sn phm, dch v đ tha mãn nhu cu, mong mun ca khách hàng mc tiêu
mt cách tt hn, nhanh hn và hiu qu hn đi th cnh tranh. thông qua đó,
các t chc, doanh nghip có th đt đc các mc tiêu kinh doanh ca mình.
1.2. Vai trò ca marketing
1.2.1. Vai trò ca marketing đi vi doanh nghip
Marketing tp trung vào tìm kim nhu cu, mong mun ca khách hàng tim nng
và tìm cách tha mãn nhng nhu cu này. Marketing bám sát vào th trng và
nó có th giúp cho doanh nghip vn đng mm do, linh hot trong s bin đi
không ngng ca th trng và môi trng bên ngoài. Nó giúp cho doanh nghip
Thang Long University Library
2
đnh hng mt cách chính xác, đ t đó có th cung cp đc đúng cái th trng cn
và đáp ng đc đúng nhng nhu cu và mong mun ca ngi tiêu dùng.
Có th nói, hot đng marketing gn lin vi toàn b các hot đng kinh doanh
ca doanh nghip, t vic hình thành ý tng, trin khai sn xut cho đn vic
tiêu th sn phm. Do đó, nó đóng mt vai trò quyt đnh cho s thành công ca
doanh nghip trên th trng.
1.2.2. Vai trò ca marketing đi vi ngi tiêu dùng
Hot đng marketing không ch có li cho doanh nghip mà còn đem li li ích cho
ngi tiêu dùng. Marketing giúp nâng cao giá tr nhn đc cho ngi tiêu dùng
bng cách nâng cao li ích hoc gim các phi tn cho h khi tiêu dùng sn phm.
làm tng li ích cho ngi tiêu dùng, doanh nghip có th dùng marketing đ
nâng cao giá tr sn phm, giá tr dch v hoc giá tr con ngi,… C th, bng vic
nghiên cu các nhu cu, mong mun ca khách hàng, doanh nghip có th to ra
nhiu loi và chng loi sn phm đ tha mưn đc mt cách tt nht các nhu cu
và mong mun đó. T đó, có th nâng cao giá tr sn phm cho ngi tiêu dùng.
Thêm vào đó, đ nâng cao giá tr dch v, doanh nghip có th đem đn cho ngi
tiêu dùng nhng giá tr ngoài giá tr ct lõi ca sn phm, dch v. ó chính là các
dch v chm sóc khách hàng, các ch đ sau bán hàng, bo hành,… Mt khác,
theo tháp nhu cu ca Maslow, mt trong nhng nhu cu bc cao ca con ngi
chính là nhu cu đc th hin bn thân. Thông qua các sn phm và dch v
ca mình, doanh nghip hoàn toàn có th đáp ng nhu cu này ca h. Hay nói
cách khác, chính là nâng cao giá tr con ngi.
gim các phí tn cho ngi tiêu dùng, doanh nghip có th nghiên cu vic
gim bt các phí tn v thi gian, công sc, tinh thn,… ca h khi mua và s dng
sn phm, dch v. in hình là hot đng phân phi sn phm. Nu doanh nghip
có h thng phân phi tt s giúp cho khách hàng tit kim đc thi gian và công sc
khi tiêu dùng sn phm, dch v.
1.2.3. Vai trò ca marketing đi vi xã hi
Nh đư phân tích trên, marketing đem li li ích cho c doanh nghip – bên bán
và ngi tiêu dùng – bên mua. Do đó, nó có tác dng thúc đy quá trình sn xut
– tiêu dùng trên th trng nói riêng và thúc đy hot đng ca nn kinh t nói chung.
Mt khác, marketing còn giúp nâng cao mc sng cho xã hi. Tht vy, nhng nhu cu
và mong mun ca con ngi ngày càng cao. Nh có marketing, các doanh nghip
có th nhanh chóng nm bt đc các nhu cu, mong mun đó và tìm cách đ có th
tha mưn đc h.
3
1.3. Phơnătíchămôiătrng marketing
Môi trng marketing là s tng hp ca các yu t, các lc lng bên trong và
bên ngoài doanh nghip có nh hng tích cc hoc tiêu cc đn hot đng marketing
ca công ty. Nhng yu t môi trng này có s vn đng bin đi liên tc
không ngng to nên nhng bi cnh kinh doanh mi cho h. Do đó, các doanh nghip
cn phi nhn din, phân tích và d đoán đc tác đng ca nhng yu t thuc
môi trng kinh doanh đn tng hot đng marketing. t đó, doanh nghip có th
đa ra đc nhng chin lc đúng đn, kp thi và thích nghi tt nht vi nhng
hoàn cnh marketing khác nhau.
Theo Philip Kotler, có th chia các yu t marketing thành ba nhóm: Môi trng
marketing v mô, môi trng marketing vi mô và môi trng marketing ni b.
Mi nhóm này li có mc đ và phm vi nh hng khác nhau ti các quyt đnh
marketing ca doanh nghip.
1.3.1. Phân tích môi trng marketing v mô
Môi trng marketing v mô là s tp hp ca các yu t và lc lng mang
tính cht xã hi rng ln. Nó có tác đng đn th trng và hot đng marketing ca
doanh nghip, cng nh tác đng đn các yu t ca môi trng marketing vi mô.
Các yu t và lc lng này vn đng hoàn toàn khách quan và nm ngoài tm
kim soát ca các doanh nghip. Các doanh nghip ch có th tìm cách thích nghi
vi nó, ch gn nh không th tác đng đ làm thay đi nó.
Theo PGS.TS Trng ình Chin, khi phân tích môi trng marketing v mô,
các doanh nghip cn nghiên cu v sáu nhóm chính sau:
Th nht là môi trng t nhiên. Môi trng t nhiên bao gm các tài nguyên,
khí hu, đa hình và các yu t t nhiên khác. Khi nghiên cu v môi trng t nhiên,
doanh nghip cn xem xét đn các vn đ nh: xu hng bo v môi trng,
ngun nguyên liu, các chi phí nng lng, cht thi công nghip,… Các vn đ này
không ch liên quan đn khía cnh các “ngun lc” đu vào cho sn xut, mà còn là
mt yu t rt quan trng có tác đng đn các hot đng marketing khác ca
doanh nghip. Chng hn nh s thích nghi ca sn phm vi khí hu môi trng
bên ngoài, chin lc phân phi sn phm cho tng khu vc đa lý nht đnh,…
Vi tng yu t t nhiên s tác đng đn nhng quyt đnh chin lc marketing
cng nh phát trin các bin pháp marketing c th ca doanh nghip.
Th hai là môi trng vn hóa – xã hi. Môi trng vn hóa – xã hi bao gm các
th ch xã hi, truyn thng, dân tc, tôn giáo, chun mc hành vi, cách sng,
li sng,… Hay nói cách khác, nó bao gm tt c mi th gn lin vi xu th hành vi
c bn ca con ngi. Nghiên cu môi trng vn hóa – xã hi cng chính là
Thang Long University Library
4
mt bc quan trng đ gii bài toán v tâm lý, hành vi, xu hng tiêu dùng, cng nh
các nhu cu và mong mun ca khách hàng mc tiêu mà doanh nghip theo đui.
thông qua đó, các doanh nghip có th đáp ng đc mt cách tt nht các
nhu cu và mong mun ca khách hàng.
Th ba là môi trng dân s (hay nhân khu). Môi trng dân s bao gm các
yu t nh: quy mô, c cu (tui tác, gii tính,…), tc đ gia tng dân s, s phân b
dân c,… Các yu t này có nh hng rt ln đn quy mô ca th trng và c cu
nhu cu tiêu dùng. Do đó, đ có đc các chin lc hp lý, ngi làm marketing
cng cn phi nhn bit nhng thay đi đang din ra và nh hng ca nhng thay đi
này đn hot đng marketing ca doanh nghip theo phng din và chiu hng nào.
Th t là môi trng kinh t. ây là môi trng bao gm nhiu yu t có
nh hng sâu rng và theo nhng chiu hng khác nhau đn hot đng kinh doanh
ca mi doanh nghip. Các yu t cn nghiên cu môi trng kinh t là tc đ
tng trng ca nn kinh t (GDP), kim ngch xut khu, t giá, lãi sut ngân hàng,
t l lm phát, thu nhp bình quân đu ngi, c cu chi tiêu,… Các yu t này
có th tác đng trong dài hn hoc ngn hn. S vn đng bin đi ca mi
yu t này có th đem li thun li hay khó khn cho doanh nghip, đòi hi
doanh nghip phi thích nghi.
Th nm là môi trng khoa hc và công ngh. Khi phân tích môi trng
khoa hc – công ngh, các doanh nghip cn xem xét các vn đ nh: tc đ phát trin
và đi mi ca công ngh k thut, chi phí dành cho nghiên cu và phát trin
công ngh, kh nng ng dng ca công ngh mi và yêu cu qun lý các ng dng
công ngh. Có th nói, khoa hc và công ngh nh hng rt ln đn tt c các ngành
trong nn kinh t. Do đó, mi doanh nghip đu cn xem xét nhng thay đi ca
môi trng này và điu chnh các hot đng marketing ca mình đ thích nghi vi nó.
Các doanh nghip cng cn đu t nghiên cu đ phát trin các sn phm mi,
ng dng nhng công ngh mi vào sn xut đ to đc nhng u th cnh tranh
vi các doanh nghip trong ngành.
Th sáu là môi trng chính tr - lut pháp. Môi trng này bao gm các yu t
nh: mc đ n đnh chính tr; các đng li, chính sách ca Chính ph, các b lut
và quy đnh, hot đng ca các t chc bo v ngi tiêu dùng,… Nhng yu t này
có th gây cn tr hoc to điu kin thun li cho các doanh nghip theo
nhiu hng khác nhau. Các doanh nghip không ch lu ý các yu t này khi
xây dng chin lc marketing, mà trong quá trình thc hin chin lc cng cn
xem xét nhng thay đi ca nó đ điu chnh mt cách kp thi và phù hp.
5
1.3.2. Phân tích môi trng marketing vi mô
Phân tích môi trng markting vi mô chính là phân tích môi trng cnh tranh
trong ngành ca doanh nghip. Theo PGS.TS Trng ình Chin, khi phân tích
môi trng marketing vi mô, các doanh nghip cn thc hin hai vic sau:
- Phân tích c cu ngành cnh tranh.
Phân tích c cu ngành cnh tranh, hay nói cách khác là phân tích các yu t chính
quyt đnh cu trúc ngành kinh doanh. C th, doanh nghip cn xem xét nm yu t:
Mt là s lng ngi cung ng và mc đ khác bit ca sn phm. Yu t này
hình thành nên nhng kiu c cu ngành đi vi các hình thái th trng. Da vào
s lng ngi cung ng và mc đ khác bit ca sn phm, có th phân loi thành
sáu kiu cu trúc cnh tranh nh sau:
Bng 1.1. Các kiu cu trúc cnh tranh
Cu trúc
căđim
c quyn
t nhiên
- Ch có mt doanh nghip kinh doanh duy nht trên th trng.
- Sn phm không th thay th hoc ch có th thay th mc đ nht đnh.
- Doanh nghip đc quyn có quyn đnh giá.
- Doanh nghip đc quyn thng phi chu s qun lý ca Nhà nc
đ đm bo li ích chung cho xã hi.
c quyn
đnh giá cao
Các doanh nghip trong ngành có li th cnh tranh khác bit có giá tr
và quyn đnh giá cao.
c quyn
nhóm
- Ch mt vài doanh nghip cung ng mt loi hoc chng loi
sn phm nht đnh trên th trng.
- Các doanh nghip trong th trng này có nh hng ln đn
sn phm, giá bán và c cu th trng.
Nhóm
đc quyn
có
khác bit
- Các doanh nghip trong th trng này cung ng nhng sn phm
có s khác nhau tng phn (v cht lng, kiu dáng,…)
- Mi doanh nghip trong nhóm đu có kh nng dn du v mt
hoc mt vài tính cht nht đnh và có th tính giá khác bit cho
sn phm ca mình
Cnh tranh
có
đc quyn
- Mi doanh nghip đu phi đi mt vi nhiu đi th cnh tranh.
- Các doanh nghip trong th trng này đu có kh nng to s
khác bit riêng, có đ kh nng nh hng đn th trng và chi phi
giá ca mình.
Cnh tranh
hoàn ho
- S lng doanh nghip cung ng ln.
- Sn phm có tính đng nht cao.
- Mt doanh nghip cá bit không có kh nng chi phi giá.
Thang Long University Library
6
Hai là rào cn gia nhp ngành. ó là s cn tr gia nhp ca các doanh nghip
ngoài ngành tham gia vào sn xut kinh doanh trong ngành. Rào cn gia nhp
ngành thp, các doanh nghip mi d tham gia vào ngành s làm tng mc đ
cnh tranh trong ngành, gây bt li cho các doanh nghip hin có, và ngc li.
i vi các ngành khác nhau thì rào cn gia nhp ngành cng khác nhau. Có th
k đn mt s rào cn gia nhp ngành nh: hiu qu theo quy mô, giy phép
kinh doanh, ngun nguyên nhiên vt liu, s liên kt dc,…
Ba là rào cn rút lui khi ngành, hay nói cách khác là nhng khó khn mà
doanh nghip gp phi khi rút lui ra khi ngành. Khi rào cn rút lui khi ngành cao,
các doanh nghip thng c gng duy trì hot đng đ có th tn ti và tìm kim
c hi. Do đó, s cnh tranh trong ngành li càng tr nên khc lit hn. Có th
nói đn mt s rào cn khi rút lui khi ngành nh: ngha v pháp lý, kh nng
thu hi tài sn, trách nhim vi c đông và khách hàng,…
Bn là c cu chi phí. C cu chi phí các ngành khác nhau thng không
ging nhau. C cu chi phí có tác đng ti khuynh hng cnh tranh trong ngành.
Chng hn, vi các ngành có chi phí c đnh cao, các doanh nghip thng có
xu hng liên kt vi nhau to nên s nht th dc hoc ngang. iu này giúp cho
doanh nghip tng kh nng kim soát chi phí và có th gim giá thành sn phm.
Và nm là kh nng vn ra th trng toàn cu. Kh nng vn ra toàn cu
có quan h cht ch vi phm vi, mc đ và tính cht ca hot đng cnh tranh
trong ngành. Vi các ngành khác nhau, kh nng đa sn phm ra tiêu th toàn cu
có th không ging nhau, có sn phm ch mang tính đa phng, nhng cng có
sn phm có th tiêu th rng rãi trên toàn cu.
- Phân tích nm lc lng cnh tranh.
Theo Michael Porter (i hc Harvard) có nm lc lng cnh tranh cn
phân tích đ đánh giá mc đ hp dn dài hn ca th trng và s đe da ca các
lc lng này đn hot đng marketing ca doanh nghip. Mô hình nm lc lng ca
Michael Porter đc mô phng nh s đ sau:
Săđ 1.1.ăMôăhìnhănmălcălng ca Michael Porter
Các đi th tim n
Nhà cung cp
Khách hàng
Các đi th cnh tranh
hin ti trong ngành
Sn phm thay th
7
i vi các đi th cnh tranh trong ngành, các nhà qun tr marketing phi
phân tích tng đi th, đc bit là các đi th cnh tranh trc tip đ nm bt và
hiu đc sc mnh, cng nh kh nng phn ng ca tng đi th trc các
quyt đnh marketing ca mình. Bên cnh đó, cng cn lu ý đn các đi th
cnh tranh tim n. Nó có nh hng rt ln đn mc đ cnh tranh trong tng lai
ca doanh nghip. mc đ rng hn, các doanh nghip cng nên xem xét đn
nhng sn phm thay th ca mình trên th trng. S tn ti và phát trin ca các
sn phm thay th luôn là rào cn cho tt c các doanh nghip trong ngành. Nó có
nh hng rt ln đn li nhun thc t ca doanh nghip c hin ti và tng lai.
Ngoài ra, doanh nghip cng cn phân tích v nhà cung cp và khách hàng.
Hai nhóm đi tng này không có tính cnh tranh vi doanh nghip. Song, h cng
có th to nhng áp lc nht đnh cho doanh nghip. Các nhà cung cp có th gây
sc ép vi doanh nghip v mt giá c hay điu kin cung cp. Còn khách hàng, h
có th yêu cu nhiu hn, đòi hi nhng u đưi v giá, nâng cao cht lng sn phm,
cung cp thêm nhiu dch v đi kèm min phí,… to ra sc ép buc doanh nghip
phi tha hip vi h.
1.3.3. Phân tích môi trng marketing ni b
Phân tích môi trng marketing ni b ca doanh nghip chính là vic đánh giá
tt c các ngun lc ca doanh nghip và các yu t to nên li th cnh tranh dài hn
cho doanh nghip trên th trng.
Khi phân tích môi trng marketing ni b, doanh nghip cn xem xét các vn đ
c bn sau:
- ánh giá các ngun lc hin có phc v cho k hoch marketing: kh nng
sn xut, công ngh, ngun vn, ngun lao đng, cht lng lao đng,…
- Các ngun lc có th huy đng t bên ngoài: các ngun đi vay, ngun lc
thông qua liên kt hoc thuê ngoài,…
- Phân tích các nng lc theo các chc nng qun tr: tài chính, sn xut, nhân s,
marketing, nghiên cu phát trin; nng lc ca ban giám đc và hi đng qun tr.
- Phân tích mi quan h phi hp gia các b phn chc nng vi nhau.
- ánh giá các quan h bên ngoài doanh nghip: h thng phân phi và quan h
vi các nhà phân phi, h thng cung cp và quan h vi các nhà cung cp.
1.4. Các niădungăcăbn ca hotăđng marketing
Hot đng marketing doanh nghip rt phong phú và đa dng. Có th k đn
các hot đng c bn nh: nghiên cu th trng, phân đon th trng, la chn
th trng mc tiêu, xây dng chin lc đnh v, chính sách sn phm, chính sách giá,
chính sách phân phi, chính sách xúc tin hn hp và chính sách chm sóc
Thang Long University Library
8
khách hàng. hot đng marketing đt kt qu cao, các doanh nghip phi phi hp
nhng công vic này mt cách cht ch và nhp nhàng.
1.4.1. Hot đng nghiên cu th trng
Theo PGS.TS Trng ình Chin, nghiên cu th trng là vic thu thp, tp hp,
phân tích và gii thích thông tin v mt vn đ mà doanh nghip quan tâm nhm hiu
bit đy đ v vn đ đó và phc v cho nhng quyt đnh marketing c th.
Cng theo PGS.TS Trng ình Chin, quy trình nghiên cu th trng bao gm
nm bc sau:
- Bc 1: Xác đnh vn đ và mc tiêu nghiên cu
ây là bc vô cùng quan trng. Có th nói rng, “vn đ đc xác đnh tt –
coi nh nó đư gii quyt đc mt na”. Tht vy, vic xác đnh đc chính xác
vn đ và mc tiêu mà doanh nghip cn nghiên cu, s giúp cho doanh nghip
đu t đúng hng và có hiu qu. Thêm vào đó, nu xác đnh vn đ mt cách
không rõ ràng, thì doanh nghip s tn kém chi phí mà kt qu li không hu dng.
- Bc 2: Lp k hoch nghiên cu
ây cng là mt bc rt quan trng, nó s xác đnh hng đi và cách thc đi
xuyên sut cho cuc nghiên cu. C th, k hoch nghiên cu bao gm các ni dung:
Th nht là các ngun thông tin. đây, phi xác đnh rõ thông tin cn thu thp là loi
d liu s cp hay th cp, các thông tin đó đc ly t đâu hay ly t đi tng nào,…
Th hai là các phng pháp thu thp. Tùy thuc vào loi thông tin và ngun
thông tin, các doanh nghip s la chn các phng pháp thu thp thích hp. Mt s
phng pháp thu thp thông tin c bn là quan sát, điu tra phng vn và thc nghim.
Th ba là các công c, bao gm các công c nh phiu điu tra, bng hi, thang đo,
dng c ghi chép và lu gi. Trong đó, phiu điu tra, bng hi là công c nghiên cu
ph bin nht khi thu thp tài liu s cp.
Th t là k hoch chn mu. Cn phi xác đnh tính đi din ca mu đc chn,
quy mô chn mu rng hay hp và phng pháp chn mu là gì?
Cui cùng là xác lp ngân sách và thi gian thc hin. Vic xác lp ngân sách giúp
doanh nghip đm bo đc li ích kinh t cho hot đng nghiên cu ca mình.
C th, giúp doanh nghip cân đi đc chi phí gia hot đng nghiên cu và nhng
li ích mà hot đng nghiên cu này đem li cho doanh nghip. Ngoài ra, vic xác lp
thi gian thc hin giúp đm bo kt qu ca quá trình nghiên cu th trng phù hp
vi thi gian và tin đ ca các chin lc có liên quan.
- Bc 3: Thu thp thông tin
ây là bc tn thi gian và kinh phí nht. ng thi, đây cng là bc d mc
sai lm nht. Các công vic ca bc này bao gm vic chun b cho vic thu thp
9
d liu và thc hin thu thp d liu. Công tác chun b s ph thuc vào loi d liu
cn thu thp và phng pháp thu thp d liu đư la chn. Bên cnh đó, cn d tính
trc nhng vn đ trong vic thu thp d liu. Chng hn nh xác đnh phng thc
tip cn đi tng là tip cn qua đin thoi, qua th tín hay tip xúc trc tip,…
Ngoài ra, cng cn d báo trc nhng tr ngi có th xy ra đ có phng án x lý
mt cách kp thi. Ví d nh không gp đúng đi tng, đi tng không hp tác,
thông tin thu đc b sai lch do đi tng hoc do ngi đi thu thp thông tin,…
- Bc 4: X lý d liu
Bc này nhm tp hp thông tin và tin hành phân tích nhng thông tin đư
thu thp đc. Công vic ca bc này bao gm vic hiu chnh, h thng li d liu,
mã hóa và c vic nhp d liu chun b cho phân tích bng máy tính.
- Bc 5: Báo cáo kt qu
Báo cáo s bao gm tt c các ni dung đư thu đc có liên quan đn d án
nghiên cu. Hay nói cách khác, chính là vic tóm tt kt qu thu đc các bc trên.
1.4.2. Hot đng phân đon th trng và chn th trng mc tiêu
Theo PGS.TS Trng ình Chin, phân đon th trng là quá trình phân chia
th trng tng th thành nhiu nhóm khách hàng khác nhau theo nhng tiêu thc
nht đnh sao cho mi nhóm gm nhng khách hàng có nhng đc đim chung,
có nhu cu và hành vi mua ging nhau. Còn th trng mc tiêu là mt hoc mt vài
đon th trng mà doanh nghip la chn và quyt đnh tp trung n lc marketing
vào đó nhm đt đc mc tiêu kinh doanh ca mình.
phân đon th trng, các doanh nghip có th la chn mt hoc nhiu
tiêu thc trong các nhóm tiêu thc c bn sau:
Th nht là nhóm tiêu thc đa lý. Nhóm tiêu thc này giúp doanh nghip
nm đc nhng đc đim ca khách hàng và d dàng qun lý theo vùng min.
phân đon th trng theo nhóm tiêu thc này, doanh nghip có th s dng
các bin s nh vùng, min, khí hu, mt đ dân c,…
Th hai là nhóm tiêu thc nhân khu hc. ây là nhóm tiêu thc quan trng nht
và ph bin nht đc s dng khi phân đon th trng. Vi nhóm tiêu thc này,
chúng ta có các bin s đ phân loi nh: gii tính, tui tác, hc vn, ngh nghip,
quy mô gia đình, thu nhp, giai tng xã hi,…
Th ba là nhóm tiêu thc tâm lý. Nhóm tiêu thc này đc bit có ý ngha
trong hot đng truyn thông, qung cáo và ngày càng đc s dng nhiu hn.
phân đon theo nhóm tiêu thc này, chúng ta có th da vào các bin s: li sng,
nhân cách, v trí xã hi,…
Thang Long University Library
10
Và th t là nhóm tiêu thc hành vi. Vi nhóm tiêu thc này, ta có th da vào các
bin s: lý do mua hàng, s trung thành, cng đ tiêu th, li ích tìm kim,…
Ngoài ra, theo GS.TS Trn Minh o, đi vi nhóm khách hàng là các t chc,
doanh nghip. Công ty có th phân đon da theo các tiêu thc khác na, c th nh:
Bng 1.2. Tiêu thcăphơnăđon th trng khách hàng là t chc, doanh nghip
Tiêu thc
Ví d v chng loi
Quy mô
Nh, va, ln
Mc mua bình quân
Nh, va, ln
Mc s dng
Ít, va, nhiu
Loi hình t chc
Sn xut, bán buôn, bán l, Chính ph, t chc phi
Chính ph, t chc phi kinh t, ,
Tình trng mua
Mua mi, mua thng xuyên, mua không thng xuyên
Mc đ trung thành
Mua t mt, hai, ba ln hay nhiu hn
Tiêu chun đánh giá
ngi bán
Uy tín ca công ty, uy tín ca sn phm, giá c, dch v,…
Trong quá trình phân đon th trng, cn thit phi lu ý đn mt s đc đim nh:
tính đo lng đc v quy mô, sc mua và đc đim ca khách hàng,… Ngoài ra,
cng cn cân nhc xem, vic phân đon th trng này có tính kh thi đi vi
doanh nghip hay không? Doanh nghip có th nhn bit, tip cn và phc v đon
th trng đó hay không? c tính ca đon th trng có phù hp vi lnh vc và
mc tiêu li ích ca doanh nghip hay không?
Sau khi đư phân đon th trng, doanh nghip cn phi la chn th trng
mc tiêu cho mình. la chn th trng mc tiêu mt cách phù hp, trc tiên
doanh nghip cn xem xét và đánh giá mc đ hp dn ca đon th trng. Di đây
là mt s tiêu chí cn đánh giá:
Th nht là quy mô và mc tng trng ca đon th trng. Quy mô ca
đon th trng phi phù hp vi kh nng ngun lc ca doanh nghip. Mt đon
th trng đc xem là hiu qu nu nó đ ln đ bù đp li nhng n lc
marketing c trong hin ti và tng lai. đây, doanh nghip cn phân tích
các ch tiêu: doanh s bán, s thay đi doanh s, t l thay đi lãi sut, các tác nhân
có th làm bin đi cu,…
Th hai là mc đ hp dn v c cu th trng. Khi đánh giá mc đ hp dn ca
đon th trng, cn phi phân tích nm lc lng cnh tranh ca doanh nghip
khi tham gia vào đon th trng đó. Bao gm: i th cnh tranh trong ngành,
đi th cnh tranh tim n, sn phm thay th, khách hàng và nhà cung cp.
11
Th ba là các mc tiêu và kh nng ca doanh nghip. Doanh nghip không th
chn nhng đon th trng vt quá kh nng ca mình hoc quá xa mc tiêu đt ra.
Mc tiêu và kh nng ngun lc ca doanh nghip phi phù hp vi yêu cu đu t,
khai thác đon th trng tim nng.
la chn th trng mc tiêu, doanh nghip có rt nhiu cách. Theo Philip
Kotler, doanh nghip có th la chn th trng mc tiêu theo các phng án sau:
Mt là tp trung vào mt đon th trng. iu này có ngha là, doanh nghip s
tp trung toàn b ngun lc ca mình đ theo đui mt đon th trng duy nht.
Vi phng án này, doanh nghip có th đc hng li th cnh tranh ca
doanh nghip tiên phong, có th hiu rõ nhu cu ca khách hàng và tit kim đc
đáng k các chi phí kinh doanh. Tuy nhiên, doanh nghip s phi đi mt vi nhng
khó khn khi cu th trng thay đi đt ngt và khó m rng quy mô sn xut.
Phng án này phù hp vi doanh nghip va và nh hoc mi gia nhp th trng.
Hai là chuyên môn hóa theo kh nng. Có ngha là, tùy thuc vào ngun lc
ca mình, doanh nghip có th la chn mt hay nhiu đon th trng đ theo đui.
Vi phng án này, doanh nghip s đa dng hóa c hi đ tng li nhun và chia s
ri ro khi th trng mt đi s hp dn. Phng án này đòi hi doanh nghip có
ngun lc ln và nng lc qun lý cao. Tuy nhiên, các doanh nghip có nng lc
hn ch hoc đang tìm kim li th cnh tranh cng có th áp dng phng án này.
Ba là chuyên môn hóa theo sn phm, tc là doanh nghip s tp trung phát trin
mt loi hay mt dòng sn phm nào đó. Vi phng án này, doanh nghip d dàng
to dng hình nh và danh ting ca mình trên th trng. Ngoài ra, doanh nghip
có th đu t tp trung các ngun lc đu vào cho sn xut và tit kim chi phí
quay vòng. Song, doanh nghip cng có th gp khó khn nu có s xut hin ca các
sn phm thay th vt tri. Vi phng án này, doanh nghip ch nên áp dng cho
các sn phm có đ co giãn v cung thp.
Bn là chuyên môn hóa theo th trng. iu này có ngha là, doanh nghip s
la chn mt hay nhiu đon th trng thích hp đ theo đui. Vi phng án này,
doanh nghip có th d dàng to dng danh ting, duy trì đc mi quan h vi
khách hàng và cng d dàng m rng danh mc sn phm. Tuy nhiên, s tng đi
khó khn khi doanh nghiêp mun chuyn đi ngành kinh doanh trong trng hp
sc mua có bin đng ln. Vi phng án này, doanh nghip ch nên áp dng cho
th trng tng đi n đnh và ít bin đng.
Nm là bao ph toàn b th trng. Tc là, doanh nghip s chia s ngun lc
ca mình đ theo đui tt c các đon th trng. Vi phng án này, doanh nghip
có th đa dng hóa c hi tng li nhun và chia s ri ro khi th trng có bin đng.
Thang Long University Library
12
Tuy nhiên, nó đòi hi doanh nghip mt ngun lc ln và nng lc qun lý cao.
Do đó, phng án này s phù hp hn vi các doanh nghip hay tp đoàn ln.
1.4.3. Xây dng chin lc đnh v
Theo Philip Kotler, đnh v th trng là vic thit k sn phm và hình nh
ca doanh nghip nhm chim đc mt v trí đc bit và có giá tr trong tâm trí
khách hàng mc tiêu.
Mc đích ca đnh v th trng là tng mc đ nhn bit và ghi nh ca
khách hàng v sn phm nói chung và doanh nghip nói riêng, to đim khác bit
và giúp khách hàng nhn bit đc đim khác bit đó. Ngoài ra, nó còn giúp
doanh nghip xây dng đc li th cnh tranh trên th trng, đnh hng cho các
chng trình marketing – mix và gia tng hiu qu truyn thông.
Cng theo Philip Kotler, tin trình đnh v bao gm bn bc:
- Bc 1: Xác đnh tp sn phm cnh tranh
- Bc 2: Tìm kim s khác bit cho sn phm
- Bc 3: Lp bn đ đnh v và xây dng phng án đnh v
- Bc 4: Truyn đi phng án đnh v
Khi xây dng chin lc đnh v, doanh nghip cn lu ý mt s đim nh:
hình nh phi c th, đn gin, rõ ràng, d ghi nh, d hiu và phi đc xác lp trong
tng quan so sánh vi hình nh đnh v ca các thng hiu sn phm cnh tranh.
Vic đnh v phi da trên nhng thuc tính ni bt thc s khác bit so vi đi th
cnh tranh, tuy nhiên cng cn có tính đc đáo và phù hp vi mong mun ca
khách hàng. Ngoài ra, vic đnh v cng cn đc th hin trên thc t, có tính
nht quán và đáng tin cy.
1.4.4. Chính sách sn phm
Theo GS.TS Trn Minh o, sn phm – hàng hóa là tt c nhng cái, nhng yu t
có th tha mãn nhu cu hay c mun ca khách hàng, cng hin nhng li ích
cho h và có kh nng đa ra chào bán trên th trng vi mc đích thu hút s chú ý
mua sm, s dng hay tiêu dùng.
Có ba cp đ cu thành nên mt sn phm hàng hóa:
- Sn phm ct lõi. ây chính là giá tr s dng hay li ích chính ca sn phm.
- Sn phm hin thc. Nó bao gm tt c phn hu hình ca sn phm mà
khách hàng có th thy và cm nhn đc, nh: nhưn hiu, bao gói, b cc
bên ngoài,… Nó phn ánh s tn ti, có mt ca sn phm trên th trng. ây là
cn c đ la chn sn phm ca doanh nghip trong các sn phm cùng loi trên
th trng.
13
- Sn phm b sung. Bao gm các dch v hay sn phm đi kèm nhm
hoàn thin cho sn phm thc, nh: bo hành, lp đt, tín dng,… ây đc coi là
v khí cnh tranh ca doanh nghip.
Nói đn nhãn hiu, GS.TS Trn Minh o đnh ngha, nhãn hiu ca sn phm là
tên gi, thut ng, biu tng, hình v hay s phi hp gia chúng, đc dùng đ
xác nhn sn phm ca ngi bán hay mt nhóm ngi bán và đ phân bit chúng vi
sn phm ca đi th cnh tranh.
Khi thc hin chin lc sn phm ca mình, các doanh nghip phi quyt đnh
hàng lot các vn đ liên quan đn nhãn hiu. Chng hn nh:
- Có nên gn nhãn hiu cho sn phm ca mình hay không?
Vic gn nhãn hiu cho hàng hóa tc là nhà sn xut đư khng đnh s hin din
ca mình trên th trng, làm cn c cho vic la chn ca ngi mua và đc bit còn
làm c s cho vic qun lý chng hàng gi. Tuy nhiên, điu này cng đng ngha
vi vic, doanh nghip s phi có trách nhim hn và cn trng hn vi sn phm
ca mình khi đa ra th trng.
- Ai là ngi ch ca nhãn hiu sn phm?
Nhãn hiu đc gn vi sn phm có th do nhà sn xut, nhà trung gian hoc
c hai đi tng này cùng làm ch. Vic la chn ngi ch ca nhãn hiu chu
nh hng bi nhiu yu t nh mc đ uy tín ca doanh nghip trên th trng,
mc đ trách nhim đi vi sn phm khi đa ra th trng,…
- Tng ng vi nhãn hiu đư chn, cht lng sn phm có nhng đc trng gì?
Nhãn hiu phn ánh s hin din ca sn phm trên th trng, còn cht lng
sn phm quyt đnh tính bn vng ca nó trên th trng. Do đó, cn xây dng
các tiêu chun cht lng phù hp vi sn phm.
- t tên cho nhãn hiu nh th nào?
Vic đt tên cho nhãn hiu phi đm bo các yêu cu nh: hàm ý v li ích ca
sn phm, hàm ý v cht lng ca sn phm, d đc, d nhn bit, d nh và
khác bit hn vi nhng tên khác
- Có nên m rng gii hn s dng tên nhãn hiu hay không?
iu này có ngha là doanh nghip cân nhc vic s dng mt nhãn hiu
đư thành công gn cho mt sn phm ci tin hoc sn phm mi khi đa chúng ra
th trng. Vic m rng gii hn s dng tên nhãn hiu giúp doanh nghip có th
tit kim đc chi phí qung cáo, tuyên truyn,… khi đa sn phm mi ra th trng.
ng thi cng giúp cho sn phm mi nhanh chóng đc nhn bit trên th trng.
Tuy nhiên, nó cng là con dao hai li. Bi nu sn phm mi tht bi, nó s làm
gim uy tín ca sn phm ban đu.
Thang Long University Library
14
- S dng mt hay nhiu nhãn hiu cho các sn phm hoc chng loi sn phm có
nhng đc tính khác nhau?
Vic s dng nhãn hiu riêng cho các sn phm cùng loi có đc tính khác nhau còn
đc gi là hàng hóa đc hiu. u đim ca vic này là to cho khách hàng thêm
nhiu s la chn hn, giúp doanh nghip có th to du n riêng cho mi loi
sn phm đ thu hút nhiu nhóm đi tng khách hàng mc tiêu. Tuy nhiên,
nhc đim ca nó là khin cho doanh nghip phi tn kém chi phí hn. Vi vic
s dng chung mt nhãn hiu cho các sn phm có đc tính khác nhau có u đim và
nhc đim ngc li.
Mt phn cng tng đi cn thit khi xây dng chin lc cho sn phm chính là
quyt đnh v bao gói. Bi nó có mt vai trò tng đi quan trng. Trc ht,
nó giúp bo đm an toàn cho sn phm trong quá trình s dng, vn chuyn và
lu kho. Tip theo, nó giúp khách hàng d nhn din và thun tin hn khi s dng
sn phm. Bên cnh đó, nó còn làm tng s sang trng, nâng cao giá tr v hình nh
cho sn phm .Ngoài ra, nó còn góp phn to dng s ci tin, mi m cho sn phm.
Tht vy, s thay đi bao gói cng là mt cách đ doanh nghip làm mi sn phm
ca mình trên th trng.
Tuy nhiên, đ to ra bao gói có hiu qu cho sn phm, doanh nghip cn
cân nhc và thông qua mt s các quyt đnh nh:
- Vic xây dng quan nim v bao gói;
- Quyt đnh các yu t: kích thc, hình dáng, màu sc, cht liu,…;
- Quyt đnh vic th nghim bao gói;
- Cân nhc các quyt đnh li ích xã hi, li ích ca ngi tiêu dùng và li ích ca
bn thân doanh nghip;
- Quyt đnh v các thông tin trên bao gói.
Mt phn quan trng khác trong chin lc v sn phm chính là dch v
khách hàng. ây là nhng hot đng to ra các yu t gia tng giá tr sn phm,
là gii pháp hoàn thin sn phm và là công c cnh tranh nm ngoài sn phm.
Tùy thuc vào loi sn phm mà tm quan trng ca dch v khách hàng s khác nhau.
Tuy nhiên, các doanh nghip vn cn đa ra nhng quyt đnh liên quan đn
ni dung dch v, cht lng dch v, chi phí dch v và hình thc cung ng dch v.
Trong quá trình xây dng chin lc cho sn phm, doanh nghip cng phi
cân nhc v chng loi và danh mc sn phm. Theo PGS.TS Trn ình Chin,
có th đnh ngha đn gin v hai khái nim này nh sau:
- Chng loi sn phm là nhóm sn phm có liên quan cht ch vi nhau do
có chung: chc nng, tp khách hàng, giá bán hoc cùng nhng kiu t chc
thng mi.
15
- Danh mc sn phm là tp hp tt c các chng loi sn phm và các đn v
sn phm do mt ngi bán c th đem bán cho ngi mua.
Tùy thuc vào mc tiêu và phng hng ca mình, các doanh nghip s có
nhng cách thc la chn b rng và b sâu ca chng loi và danh mc sn phm
mt cách phù hp.
Mt phn rt quan trng mà doanh nghip cn lu ý khi đa ra các quyt đnh
chin lc cho sn phm chính là chu k sng ca sn phm. ây là thut ng mô t
s bin đi ca doanh s tiêu th k t khi sn phm đc đa ra th trng cho
đn khi rút lui khi th trng. Chu k sng ca sn phm bao gm bn giai đon:
u tiên là giai đon gii thiu. ây là giai đon sn phm mi có mt
trên th trng, mc đ nhn bit v sn phm còn thp. giai đon này, mc đ
tiêu th tng chm kt hp vi chi phí nhiu nên doanh nghip hu nh không có lưi,
đôi khi còn l.
Tip theo là giai đon tng trng. ây là giai đon sn phm đư đc th trng
chp nhn, lng bán và li nhun tng nhanh.
Sau đó là giai đon bão hòa. giai đon này, lng tiêu th tng chm li hoc
có th không tng. Li nhun n đnh hoc có th gim do doanh nghip tiêu tn
chi phí vào các hot đng marketing đ kéo dài tui th ca sn phm trên th trng.
Cui cùng là giai đon suy thoái. ây là giai đon mà c lng bán và li nhun
đu gim xung.
Mi giai đon trong chu k sng ca sn phm đu có mt đc đim riêng.
Do đó, doanh nghip cn có nhng chin lc nht đnh cho tng giai đon đ có th
đt đc hiu qu cao.
1.4.5. Chính sách giá
Giá c là li ích kinh t đc xác đnh bng tin. Trong marketing – mix, giá là
yu t duy nht to ra doanh thu cho doanh nghip. Nhng quyt đnh v giá luôn
đóng vai trò quan trng và khin các doanh nghip phi cân nhc nhiu nht
trong vic xây dng hot đng marketing ca h.
Có rt nhân t nh hng đn quyt đnh v giá ca doanh nghip. Song, có th
chia thành hai nhóm nhân t chính:
Th nht là các nhân t bên trong doanh nghip. ó chính là các mc tiêu
marketing; giá và các bin s khác ca marketing – mix; chi phí sn xut và các yu t
khác (đc trng ca sn phm, h s co giãn cung, chu k sng ca sn phm,…)
Th hai là các nhân t bên ngoài doanh nghip, bao gm các đc đim ca
th trng; h s co giãn ca cu theo giá; cu trúc cnh tranh.
Thang Long University Library
16
Tùy thuc vào chin lc và hoàn cnh ca mình mà các doanh nghip s
la chn các phng pháp đnh giá mt cách phù hp. Theo GS.TS Trn Minh o,
doanh nghip có nm phng pháp đ đnh giá:
Mt là đnh giá theo mô hình 3C. Tc là đnh giá da vào chi phí, giá ca đi th
cnh tranh và da theo đánh giá ca khách hàng. iu này có ngha là, doanh nghip
s cân đi giá đ va đm bo bù đp đc chi phí sn xut, va có th cnh tranh vi
các đi th trên th trng và va đm bo khách hàng mc tiêu có th sn sàng chi tr.
Hai là đnh giá bng cách cng lãi vào chi phí sn xut. Theo phng pháp này,
giá đc xác đnh theo công thc:
Công thc 1.1.ănh giá bng cách cng lãi vào chi phí sn xut
Giá d kin = Chi phí sn xut đn v sn phm + Lãi d kin
Cách tính giá này tng đi đn gin, d kim soát. Tuy nhiên, nhiu
trng hp nó tr nên không hp lý do b qua s nh hng ca cu và nhn thc v
giá ca khách hàng. Thêm vào đó, s rt khó đ trung hòa đc s cnh tranh v giá
trên th trng. c bit, do nó đc tính da vào chi phí sn xut đn v,
nên phng pháp này s không đem li hiu qu cho doanh nghip khi mc tiêu th
d kin không đc đm bo.
Ba là đnh giá theo li nhun mc tiêu. Vi phng pháp này, giá đc xác đnh
theo công thc sau:
Công thc 1.2.ănh giá theo li nhun mc tiêu
Giá d kin = Chi phí đn v +
Li nhun mong mun tính trên vn đu t
S lng tiêu th
Vi phng pháp này, doanh nghip s xác đnh giá trên c s đm bo t sut
li nhun mc tiêu trên vn đu t (ROI). d phòng s lng tiêu th là không
chính xác, hoc có th linh hot hn trong vic đa ra giá bán vi các mc tiêu th
khác nhau và đm bo đc li nhun mc tiêu, doanh nghip có th s dng
“phng pháp hòa vn” hay “đ th hòa vn”. iu này có ngha là, doanh nghip s
xác đnh khi lng hòa vn, mà tng ng khi tiêu th khi lng sn phm đó,
doanh nghip có th bù đp va đ các chi phí.
Công thc 1.3. Tính khiălng hòa vn
Khi lng hòa vn =
Chi phí c đnh
Giá – Chi phí bin đi đn v
Vi phng pháp này, khi lng mc tiêu đc tính nh sau: