B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
NỂNGăCAOăCHTăLNGăHOTăNGăCHOăVAYă
TIăNGỂNăHÀNGăTMCPăUăTăVÀăPHÁTăTRINă
VITăNAMăậ CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN
SINHăVIểNăTHCăHIN : BÙI KIM NGÂN
MÃ SINH VIÊN : A17796
CHUYÊN NGÀNH : NGÂN HÀNG
HÀăNIăậ 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
NỂNGăCAOăCHTăLNGăHOTăNGăCHOăVAYă
TIăNGỂNăHÀNGăTMCPăUăTăVÀăPHÁTăTRINă
VITăNAMăậ CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN
Giáoăviênăhngădn :ăTh.SăNgôăKhánhăHuynăăă
Sinh viên thcăhin : Bùi Kim Ngân
Mã sinh viên : A17796
Chuyên ngành : Ngân Hàng
HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library
LIăCMăN
Trong thi gian thc hin khóa lun tt nghip, em xin chân thành cm n các
thy cô trong khoa kinh t- qun lỦ đư luôn to điu kin thun li cho em trong quá
trình thc hin, đc bit em xin bày t s cm n sâu sc ti s hng dn tn tình,
quan tâm ca cô Ngô Khánh Huyn, ngi đc trc tip hng dn, góp Ủ và cung
cp nhng kin thc b ích đ giúp em hoàn thin bài khóa lun tt nghip ca em mt
cách tt nht. Em xin chân thành cm n ban giám đc và các anh ch phòng khách
hàng cá nhân ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam- chi nhánh Thái
Nguyên đư giúp đ nhit tình, to điu kin cho em tìm kim và thu thp tài liu đ
nghiên cu, tng hp kin thc và hoàn thành bài khóa lun vi đ tài: “ Nâng cao
cht lng hot đng cho vay ti Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam-
Chi nhánh Thái Nguyên”.
Vi s c gng và mong mun hoàn thành tt bài khóa lun tt nghip nhng
do thi gian nghiên cu có hn, bài vit không th tránh khi nhng thiu sót , rt
mong nhn đc s ch bo tn tình ca thy cô!
Em xin chân thành cm n!
HàăNi,ăngàyă25ăthángă10ănmă2014
Sinh viên
Bùi Kim Ngân
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin
có s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên
cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Thang Long University Library
MCăLC
LIăMăU
CHNGă1. Lụă LUNă Că BNă Vă CHTă LNGă HOTă NGă CHOă
VAYăCAăăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. Tngăquanăvăhotăđng choăvayăcaăngơnăhƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi 1
1.1.2. Các hình thc cho vay ca ngân hàng thng mi 1
1.1.2.1. CnăẾăvàoăthiăhnăẾhoăvay 2
1.1.2.2. CnăẾăvàoăphngăthẾăẾhoăvay 2
1.1.2.3. CnăẾăvàoămẾăđătínănhimăđiăviăkháẾhăhàng 3
1.1.2.4. CnăẾăvàoămẾăđíẾhăsăếngătinăvay 3
1.1.2.5. ThỀoăđiătngăthamăgiaăquyătrìnhăẾhoăvay 3
1.1.2.6. CnăẾăvàoăphngăphápăhoànătr 4
1.1.3. Quy trình cho vay ca ngân hàng thng mi 4
1.1.4. Vai trò ca hot đng cho vay 6
1.1.4.1. iăviăngânăhàngăthngămi 6
1.1.4.2. iăviăkháẾhăhàng 6
1.1.4.3. iăviănnăkinhăt 7
1.2. Chtălngăhotăđng choăvayăcaăngơnăhƠngăthngămi 7
1.2.1. Khái nim cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi 7
1.1.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi 8
1.1.2.1. CáẾăẾhătiêuăđnhătính 8
1.1.2.2. CáẾăẾhătiêuăđnhălng 10
1.1.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi13
CHNGă2. THCăTRNGăCHTăLNGăCHOăVAYăTIăNGỂNăHÀNGă
THNGă MIă Că PHNă Uă Tă VÀă PHÁTă TRINă VITă NAMă ậ BIDV
CHIăNHÁNHăTNHăTHÁIăNGUYểN 19
2.1ăăTngăquanăvăngơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăphátătrinăVităNamăậBIDV chi
nhánh Thái Nguyên 19
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát trin 19
2.1.3. Mt s kt qu hot đng kinh ếoanh ca ngân hàng TMCP u t & Phát
trin Vit Nam BIDV – Chi nhánh Thái Nguyên giai đon 2011 – 2013 23
2.2.ă Thcă trngă chtă lngă choă vayă tiă Ngơnă hƠngă TMCPă T&PTă Vită Namă
BIDV - Chi nhánh Thái Nguyên 30
2.2.1. C s pháp lý cho hot đng cho vay ti Ngân hàng TMCP T&PT Vit Nam
BIDV – Chi nhánh Thái Nguyên 30
2.2.2. Quy trình cho vay ti Ngân hàng TMCP T&PT Vit Nam BIDV – Chi
nhánh Thái Nguyên 31
2.3ăăánhăgiáăchtălngăchoăvayătiăNgơnăhƠngăTMCPăT&PTăVităNamăBIDVă
ậ ChiănhánhăTháiăNguyênăgiaiăđonă2011ăậ 2013 48
2.3.1 Các thành tu đt đc 48
2.3.2 Hn ch còn tn ti và nguyên nhân 50
CHNGă3:ăGIIăPHÁPăVÀăKINăNGHăNHMăNỂNGăCAOăCHTăLNGă
CHOăVAYăTIăăNGỂNăHÀNGăTMCPăUăTăVÀăPHÁTăTRINăVITăNAMă
BIDV ậ CHI NHÁNH THÁI NGUYÊN 53
3.1ăPhngăhngăchínhăvƠămcătiêuăhotăđngăkinhădoanhătănmă2014ăậ 2020
caăNgơnăhƠngăTMCPăuătăvƠăPhátătrinăVităNamăBIDVăậ Chi nhánh Thái
Nguyên 53
3.1.1. Phng hng và mc tiêu chung 53
3.1.2. Phng hng và mc tiêu cho hot đng cho vay 55
3.2ăăăăxutăgiiăphápănhmănơngăcaoăchtălngătínădngătiăngơnăhƠngăTMCPă
uătăvƠăPhátătrinăVităNamăBIDVăậ Chi nhánh Thái Nguyên 56
3.2.1 Gii pháp nâng cao kt qu hot đng kinh ếoanh 56
3.2.2 i mi v quy trình nghip v 61
3.2.3 Nâng cao ng ếng công ngh hin đi trong ngân hàng 64
3.2.4 Nâng cao cht lng nghip v ca cán b nhân viên ngân hàng 65
3.3ăăăăăăKinăngh 67
3.3.1 Vi Ngân hàng nhà nc 67
3.3.2 Vi Ngân hàng TMCP u t và Phát trin Vit Nam BIDV 68
KTăLUN
DANHăMCăTÀIăLIUăTHAMăKHO
Thang Long University Library
DANHăMCăCHăVITăTT
Tênăvitătt
Tênăđyăđ
BIDV
Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát
trin Vit Nam
T&PT
u t và phát trin
DN
Doanh nghip
NHNN
Ngân hàng nhà nc
NHTM
Ngân hàng thng mi
TMCP
Thng mi c phn
VH
Vn huy đng
DANHăMCăBNGăBIU,ăSă,ăHỊNHăV
Trang
Bngă 2.1.ă Ktă cuă ngună vnă huyă đngă tiă ngơnă hƠngă BIDVă chiă nhánhă Tháiă
Nguyênăgiaiăđonă2011ăậ 2013 24
Bngă2.2.ă Hotă đngă choă vayă tiăngơnăhƠngăBIDVăchiă nhánhă Tháiă Nguyênă giaiă
đonă2011-2013 27
Bngă2.3.ăCăcuăthuă- chiădchăvătiăngơnăhƠngăBIDVăchiănhánhăTháiăNguyênă
giaiăđonă2011-2013 29
Bngă2.4:ăCăcuăDoanhăsăchoăvayă(DSCV)ăphơnătheoăthiăgianătiăngơnăhƠngă
BIDVăChiănhánhăTháiăNguyênăgiaiăđonă2011ă- 2013 42
Bngă2.5:ăCăcuăDoanhăsăthuănăphơnătheoăthiăgianătiăngơnăhƠngăBIDVăChiă
nhánh Thái Nguyênăgiaiăđonă2011ă- 2013 44
Bngă2.6:ăTìnhăhìnhădănăvƠăhuyăđngăvnătiăngơnăhƠngăBIDVăchiănhánhăTháiă
Nguyênăgiaiăđonă2011ă- 2013 45
Bngă2.7:ăVòngăquayăvnătínădngătiăngơnăhƠngăBIDVăchiănhánhăTháiăNguyênă
giaiăđonă2011ă- 2013 45
Bngă2.8:ăTălănăquáăhnătiăBIDV- chiănhánhăTháiăNguyênăăgiaiăđonă2011-
2013 46
Bngă 2.9:ă Tă lă nă xuă tiă ngơnă hƠngă BIDVă chiă nhánhă Tháiă Nguyênă giaiă đonă
2011 ậ 2013 47
Biuăđă2.1:ăDoanhăsăchoăvayăphơnătheoăthiăhnăgiaiăđonă2011-2013 43
Biuăđă2.2:ăTălănăxuătiăNgơnăhƠngăBIDVăTháiăNguyênăgiaiăđonă2011- 2013.48
Săđă2.1:ăCăcuătăchcăcaăNgơnăhƠngăTMCPăTă&ăPTăVităNamăBIDVăậ chi
nhánh Thái Nguyên 22
Thang Long University Library
LIăMăU
1. TínhăcpăthităcaăđătƠi
Trong nhng nm tr li đây, nn kinh t Vit Nam đư có nhng bc phát
trin rõ rt và ngân hàng chính là mt trong nhng yu t quan trng cu thành nên s
phát trin đó. Trong các hot đng ca ngân hàng, cho vay là nghip v mi nhn, là
ngun sinh li ch yu quyt đnh s phát trin, tn ti ca ngân hàng và nh hng
đn mi hot đng, lnh vc khác trong nn kinh t. Tuy nhiên, bên cnh nhng li ích
mang li, nghip v cho vay cng mang đn nhiu ri ro t đó nh hng không nh
đn các ch th kinh t khác. Vào nhng nm 2011 - 2013, khi nn kinh t Vit Nam
gp nhiu thách thc ln và lâm vào cuc khng hong chung vi nn kinh t th gii
thì cht lng cho vay cng b nh hng không nh. Theo thông báo mi nht ca C
quan Thanh tra, Giám sát Ngân hàng (thuc Ngân hàng nhà nc Vit Nam) vào cui
tháng 2 nm 2014, t l n xu chính thc đc xác đnh là vào khong 9% - 10% trên
tng d n ca toàn b h thng ngân hàng (s liu này cng ging vi vi t l n xu
đt mc 9,71% mà y ban Giám sát Tài chính Quc gia công b vào sáng ngày
24/04/2014).T l n xu cao bt ng này đư đt ra mt câu hi ln và đáng báo đng
v cht lng hot đng cho vay ti các ngân hàng thng mi hin nay.
Thc t cho thy, hot đng cho vay đang tn ti nhiu vn đ, chng hn nhiu
d án kinh doanh không hiu qu vn đc vay vn, kt qu là ngân hàng không thu
hi đc khon cho vay đư cp. Ngân hàng thng mi c phn u t và Phát trin
Vit Nam BIDV– Chi nhánh Thái Nguyên cng không nm ngoài s đó. Vi mc đích
tìm hiu cht lng cho vay và các vn đ xoay quanh hot đng cho vay ti chi
nhánh, em đư chn đ tài: “Nâng cao cht lng hot đng cho vay ti Ngân hàng
thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam - Chi nhánh Thái NguyênẰălàm
đ tài nghiên cu khóa lun tt nghip.
2. Mcătiêuănghiênăcu
Mtălà, h thng hóa các vn đ v cht lng cho vay trong các ngân hàng
thng mi.
Hai là, phân tích, đánh giá thc trng v cht lng cho vay ti ngân hàng
thng mi c phn u t và Phát trin Vit Nam– Chi nhánh Thái Nguyên, bao gm
nhng thành tu đt đc và nhng hn ch còn tn ti, qua đó xác đnh các nguyên
nhân nh hng đn cht lng cho vay ti chi nhánh.
Ba là, trên c s nhng đánh giá, phân tích có đc, đ xut các gii pháp và
kin ngh nhm hoàn thin và nâng cao cht lng cho vay ti chi nhánh nói riêng và
cho các ngân hàng thng mi nói chung.
3. iătngănghiênăcu
tài có đi tng nghiên cu là cht lng hot đng cho vay ti ngân hàng
thng mi, c th là cht lng cho vay ti ngân hàng thng mi c phn u t và
Phát Trin Vit Nam - chi nhánh Thái Nguyên, bao gm các vn bn pháp lỦ áp dng,
quy trình nghip v, thc trng và nhng vn đ phát sinh trong quá trình thc hin
nghip v này.
4. Phmăviănghiênăcu
tài có phm vi nghiên cu là ngân hàng thng mi c phn u t và Phát
trin Vit Nam– chi nhánh Thái Nguyên, da trên nhng s liu báo cáo v tình hình
hot đng cho vay ti chi nhánh, có tham kho mt s thông tin trên tp chí, báo đin
t ca BIDV trong khong thi gian 2011 - 2013.
5. Phngăphápănghiênăcu.
hoàn thành đc mc tiêu nghiên cu, khóa lun s dng các phng pháp
nghiên cu sau:
- Phng pháp tng hp (đ tng hp thông tin và s liu, tài liu cho vay,
nhng thông tin trên tp chí, báo đin t ca BIDV).
- Phng pháp thu thp s liu, thng kê s liu, x lỦ s liu
- Phng pháp phân tích báo cáo tài chính và kt qu kinh doanh.
- Phng pháp so sánh s liu gia các nm.
- Phng pháp h thng hóa và khái quát hóa vn đ nghiên cu v.v…
6. KtăcuăKhóaălun ttănghip
Ngoài phn m đu, kt lun, danh mc và tài liu tham kho, ph lc thì ni
dung chính ca khóa lun bao gm ba chng:
Chngă I:ă LỦă lun că bnă vă chtă lngă hotă đngă choă vayă caă ngơnă hƠngă
thngămi
ChngăII:ăThcătrngăchtălngăcho vay tiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphn
uătăvƠăPhátătrinăVităNam BIDV ậ chi nhánh Thái Nguyên
ChngăIII:ăGiiăphápănơngăcaoăchtălngăcho vay tiăngơnăhƠngăthngămiăcă
phn uătăvƠăPhátătrinăVităNamăBIDVăậ Chi nhánh Thái Nguyên
Thang Long University Library
1
CHNGă1. LụăLUN CăBNăVăCHTăLNGăHOTăNGăCHOăVAYă
CAăăNGỂNăHÀNG THNGăMI
1.1. TngăquanăvăhotăđngăchoăvayăcaăngơnăhƠngăthngămi
1.1.1. Khái nim hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi
Trong nn kinh t hàng hóa, cùng mt thi gian luôn có nhng ngi tm thi
tha vn, có vn nhàn ri và có nhu cu cho vay. Bên cnh đó cng luôn có nhng
ngi thiu vn và có nhu cu đi vay. Hin tng này làm ny sinh mi quan h kinh
t khi vn tm thi đc dch chuyn t ni tha vn đn ni thiu vn vi điu kin
hoàn tr vn và lưi vay – là li nhun thu đc do nhng quyn s dng vn vay.
Cùng vi thi gian thut ng “cho vay” ra đi, đc hiu theo nhiu ngha khác nhau
phù hp vi s phát trin không ngng ca nn kinh t th trng.
Theo PGS.TS. Mai Vn Bn (2009), “Cho vay ca NHTM là vic chuyn
nhng tm thi mt lng giá tr t NHTM sang cho khách hàng vay sau mt thi
gian nht đnh quay tr li NHTM vi lng giá tr ln hn lng giá tr ban đu. Hay
có th hiu cho vay ca NHTM là quan h gia mt bên là ngi cho vay bng cách
chuyn giao tin hoc tài sn cho bên ngi vay đ s dng trong mt thi gian nht
đnh vi cam kt ca ngi vay là hoàn tr c gc và lưi khi đn hn”.
Theo Lut các T chc tín dng (2010), “Cho vay là hình thc cp tín dng
theo đó bên cho vay giao hoc cam kt giao cho khách hàng mt khon tin đ s
dng vào mc đích xác đnh trong mt thi gian nht đnh theo tha thun vi nguyên
tc có hoàn tr c gc và lưi”.
Cho vay ca ngân hàng thng mi là mt hot đng vô cùng quan trng và
không th thiu trong s cung ng vn cho nn kinh t, nh đó mà phn ln nhu cu
vn cho doanh nghip, t chc và cá nhân đc tha mưn. Vi công ngh ngân hàng
hin nay, hot đng cho vay ngân hàng tr thành mt hot đng không th thiu c
trong nc và quc t.
1.1.2. Các hình thc cho vay ca ngân hàng thng mi
Trong nn kinh t th trng, hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi tn
ti di nhiu hình thc đa dng khác nhau và ngày càng tr nên phong phú hn đáp
ng nhu cu phát trin kinh t. Chính vì vy, đng trên góc đ ca mt ngân hàng
thng mi, vic phân loi cho vay là thc s cn thit đ s dng và qun lỦ có hiu
qu. Còn vic áp dng hình thc nào cho phù hp là ph thuc nhu cu, kh nng và
các đc đim kinh t cng nh quy mô ca khách hàng. Cn c vào tính cht và đc
đim ca các khon cho vay, ngi ta có th phân loi cho vay theo nhiu tiêu chí
2
khác nhau. Tuy nhiên, trên thc t áp dng, cho vay thng đc phân loi cn c vào
các tiêu chí nh sau:
1.1.2.1. CnăẾăvàoăthiăhnăẾhoăvay
Ngân hàng xem xét quyt đnh cho khách hàng vay theo các th loi ngn hn,
trung hn và dài hn nhm đáp ng nhu cu vn cho sn xut, kinh doanh dch v, đi
sng và các d án đu t phát trin, trong đó:
Choăvayăngnăhn là các khon vay có thi hn t 12 tháng tr xung. Mc
đích ca loi cho vay này thng là nhm tài tr vn lu đng cho doanh nghip.
Choăvayătrungăhn là các khon vay có thi hn vay t trên 12 tháng đn 60
tháng vi mc đích thng là đu t vào tài sn c đnh.
Choăvayăếàiăhn là các khon cho vay có thi hn t trên 60 tháng tr lên và
nhm mc đích tài tr cho các d án đu t ca khách hàng.
1.1.2.2. CnăẾăvàoăphngăthẾăẾhoăvay
Cn c phng thc cho vay, có th phân loi cho vay thành các loi sau:
Choăvayătngăln: là hình thc cho vay tng đi ph bin ca ngân hàng đi vi
các khách hàng không có nhu cu vay thng xuyên, không có điu kin đ đc cp
hn mc thu chi. Mt s khách hàng s dng vn ch s hu và tín dng thng mi
là ch yu, ch khi có nhu cu thi v, hay m rng sn xut đc bit mi vay ngân
hàng, tc là vn t ngân hàng ch tham gia vào mt s giai đon nht đnh ca chu k
sn xut kinh doanh.
ChoăvayăthỀoăhnămẾ: là hình thc cho vay theo đó ngân hàng tha thun cp
cho khách hàng hn mc tín dng. c áp dng đi vi nhng khách hàng có nhu
cu vay vn ngn hn, có quan h vay vn thng xuyên và có mc đ tín nhim cao
v s dng vn vay, hot đng sn xut kinh doanh n đnh, mt hàng đa dng. Hn
mc cho vay đc cp trên c s k hoch sn xut kinh doanh và nhu cu vay vn
ca khách hàng. Trong k khách hàng có th vay tr nhiu ln, song d n không đc
vt quá hn mc cho vay. Mt s trng hp ngân hàng quy đnh hn mc cui k.
D n trong k có th ln hn hn mc. Tuy nhiên đn cui k, khách hàng phi tr
n đ gim d n sao cho d n cui k không vt quá hn mc.
ChoăvayăthỀoăếăánăđuăt: áp dng đi vi các khách hàng đ điu kin thc
hin d án đu t sn xut kinh doanh, dch v c th theo quy đnh. Ngân hàng s gii
ngân vn vay mt hay nhiu ln theo hp đng cho vay đư kỦ kt phù hp vi yêu cu
s dng vn thc t ca khách hàng trong thi hn gii ngân đư tha thun. Thông
thng ngun tr n ca khách hàng đc ly t khu hao và li nhun ca d án cho
vay.
Thang Long University Library
3
ChoăvayăthỀoăhnămẾăthuăẾhi: là phng thc tài tr ngn hn theo đó ngân
hàng cho vay bng cách cho phép khách hàng rút tin vt quá s d trên tài khon
vưng lai trong phm vi s tin và thi gian nht đnh.
1.1.2.3. CnăẾăvàoămẾăđătínănhimăđiăvi khách hàng
Hình thc cho vay này phân loi da trên tài sn đm bo liên quan đn khon
vay:
ChoăvayăẾóătàiăsnăđmăẽo: khi cp khon vay này, ngân hàng yêu cu có tài
sn đm bo di hình thc cm c, th chp hoc bo lưnh ca ngi th ba. Tài sn
đm bo có th là tài sn hình thành t khon vay, bt đng sn, đng sn, giy t có
giá, hoc bo lưnh ca bên th ba.
ChoăvayăkhôngăẾóătàiăsnăđmăẽo: ngc li hình thc cho vay có tài sn đm
bo, vi nhng khon vay này, ngân hàng không yêu cu tài sn cm c, th chp hay
bo lưnh ca bên th ba.
1.1.2.4. CnăẾăvàoămẾăđíẾhăsăếngătinăvay
Ging nh tên gi, tiêu chí ch yu đ phân bit các khon vay trong hình thc
cho vay này chính là da vào lnh vc kinh t mà khon vay đc s dng, bao gm:
Choăvayăẽtăđngăsn: Các khon vay này đc cp cho khách hàng vi mc
đích đu t vào bt đng sn ví d nh mua đt đai, nhà xng, vn phòng, mua chung
c đ v.v…
ChoăvayăẾôngăthngănghip: ây là khon vay đc ngân hàng cp vi mc
đích phc v cho vic trang tri chi phí mua hàng hóa, nguyên vt liu, tr lng, np
thu ca các doanh nghip.
Choăvayănôngănghip: Loi hình vay này đc áp dng vi các khách hàng hot
đng trong lnh vc nông nghip.
Cho vay tiêu dùng cá nhân: là các khon vay nhm tài tr cho nhu cu chi tiêu
ca ngi tiêu dùng, bao gm c cá nhân và h gia đình ví d nh cho vay mua ô tô,
cho vay trang tri chi phí sinh hot…
Choăvayăkinhăếoanhăxutănhpăkhu: là các khon vay nhm tài tr cho hot
đng kinh doanh xut nhp khu.
1.1.2.5. ThỀoăđiătngăthamăgiaăquyătrìnhăẾhoăvay
- Cho vay trc tip: Ngân hàng cp vn trc tip cho ngi có nhu cu, đng thi
ngi đi vay trc tip hoàn tr n vay cho ngân hàng.
- Cho vay gián tip: ây là hình thc cho vay thông qua các t chc trung gian.
Ngân hàng cho vay qua các t, đi, hi, nhóm nh nhó sn xut, Hi nông dân, Hi
4
cu chin binh, Hi ph n… Các t chc này thng liên kt các thành viên theo mt
mc đích riêng, song ch yu đu h tr nhau, bo v quyn li cho mi thành viên.
Ngân hàng có th chuyn mt vài khâu ca hot đng cho vay sang các t chc
trung gian nh thu n, phát tin vay…T chc trung gian cng có th đng ra bo đm
cho các thành viên vay, hoc các thành viên trong nhóm bo lưnh cho mt thành viên
vay. iu này rt thun tin khi ngi vay không có hoc không đ tài sn th chp.
Ngân hàng cng có th cho vay thông qua ngi bán l các sn phm đu vào
ca quá trình sn xut. Vic cho vay theo cách này s hn ch ngi vay s dng tin
sai mc đích.
1.1.2.6. CnăẾăvàoăphngăphápăhoànătr
ChoăvayăẾóăthiăhn: là loi cho vay có tha thun thi hn tr n c th theo
hp đng. Cho vay có thi hn bao gm cho vay có nhiu kì hn tr n c th (hay còn
gi là cho vay tr góp) và cho vay hoàn tr n nhiu ln nhng không có k hn c
th.
ChoăvayăkhôngăẾóăthiăhnăẾăth: đi vi loi cho vay này, ngân hàng có th
yêu cu hoc ngi đi vay t nguyn tr n bt kì lúc nào, nhng phi báo trc mt
thi gian hp lỦ, thi gian này có th đc tha thun trong hp đng.
1.1.3. Quy trình cho vay ca ngân hàng thng mi
Quy trình cho vay là tng hp các công vic c th mà cán b tín dng và các
phòng ban có liên quan trong ngân hàng phi thc hin khi cp vn cho khách hàng.
ợ chun hoá quá trình tip xúc, phân tích, cho vay và thu n, mi ngân hàng thng
t xây dng cho mình mt quy trình cho vay. Gia các ngân hàng, quy trình y có th
có s khác bit, tu thuc vào đc đim và kh nng t chc qun lỦ ca ngân hàng,
tuy nhiên nhìn chung li quy trình cho vay đu bao gm 6 bc sau:
Bcă1 Nhnăhăsăcho vay: khách hàng có nhu cu vay vn đn ngân hàng làm
th tc xin vay. Ti đây cán b tín dng hng dn cho khách hàng cách lp h s đy
đ và đúng quy đnh ca ngân hàng, h s cho vay thng bao gm: h s pháp lỦ, h
s kinh t và h s vay.
Bcă2 Thmăđnhăngunăvay: Quá trình thm đnh bao gm :
- Thm đnh đc đim ca ngun vay
- Thm đnh mc đích s dng vn vay
- Thm đnh tình hình tài chính và kh nng tr n ca khách hàng
- Thm đnh tài sn đm bo.
Thang Long University Library
5
Bcă3 XétăduytăvƠăquytăđnhăchoăvay: Sau quá trình thm đnh, cán b tín
dng thông báo li vi cp trên đ trình lên hi đng xét duyt, đa ra quyt đnh cho
vay. Sau khi đư quyt đnh, ngân hàng phi lp vn bn thông báo cho khách bit rõ
ni dung (nu không cho vay phi ghi chi tit lỦ do).
Bcă4 HoƠnăttăthătcăphápălỦăvƠătinăhƠnhăgiiăngơn:ă
Sau khi xét duyt và quyt đnh cho vay, ngân và khách hàng tin hành kí kt
hp đng cho vay.
Các yu t ch yu ca mt hp đng cho vay bao gm:
- Khách hàng: h tên, đa ch, t cách pháp nhân (nu có).
- Mc đích s dng: khách hàng phi ghi rõ khon vay đc s dng đ làm gì.
- S tin hoc hn mc cho vay mà ngân hàng cam kt cp cho khách hàng.
- Lưi sut áp dng: mc lưi sut mà khách hàng phi tr, lưi sut c đnh hay thay
đi, các điu kin thay đi lưi sut.
- Mc phí đ có đc cam kt cho vay t ngân hàng, tính theo t l phn trm trên
hn mc cam kt.
- Thi hn cho vay: là thi hn mà trong đó ngân hàng cho khách hàng vay vn,
tính t lúc đng vn đu tiên ca ngân hàng đc phát ra đn lúc đng vn và lưi
cui cùng đc ngân hàng thu v.
- Các loi đm bo: các ni dung nh đnh giá, bo him, quyn s hu, quyn
chuyn nhng hoc bán, quyn s dng các tài sn đm bo… đu phi đc
quy đnh rõ trong hp đng.
- iu kin và k hn gii ngân.
- Cách thc, thi đim thanh toán gc và lưi.
Các điu kin khác: v kim soát tài sn th chp, kim soát hot đng s dng
vn ca ngi vay, điu kin phát mi tài sn, pht vi phm hp đng…
Sau khi kí kt hp đng cho vay, ngân hàng tin hành gii ngân cho khách hàng.
Bcă5 Kimătraătrongăquáătrìnhăchoăvay:ăSau khi gii ngân cho khách hàng,
ngân hàng phi kim soát xem khách hàng có s dng tin vay đúng mc đích hay
không. Vic thu thp thông tin v khách hàng:
Tt c thông tin phn ánh theo chiu hng tt th hin cht lng cho vay đang
đc đm bo.
Nu cht lng khon vay đang b đe da cn có bin pháp x lỦ kp thi.
Ngân hàng có quyn thu hi n trc hn, ngng gii ngân nu bên đi vay vi
phm hp đng cho vay.
6
Bcă6 Thuăhiănăhocăđaăraăquytăđnhăcho vay mi: Khi khách hàng đư
tr ht n gc và lưi đúng hn, quan h cho vay gia ngân hàng và khách hàng s kt
thúc. Tuy nhiên bên cnh các khon cho vay an toàn, vn tn ti các khon cho vay mà
đn thi đim hoàn tr khách hàng không tr đc n. Cho nên ngân hàng phi tìm
hiu nguyên nhân và đa ra quyt đnh mi: có cho khách hàng gia hn n hay là bán
tài sn đm bo đ bù đp ri ro.
Tóm li, quy trình cho vay ca mi ngân hàng cn đc xây dng sao cho phù
hp vi các quy đnh ca pháp lut, vi tng nhóm khách hàng và vi tng loi hình,
sn phm cho vay ca ngân hàng. Quy trình cho vay phi đm bo đ ngân hàng có đ
các thông tin cn thit nhng không gây phin hà cho khách hàng. Mt quy trình cho
vay đc xây dng hp lỦ s làm tng hiu qu hot đng, gim thiu ri ro và nâng
cao li nhun ca ngân hàng.
1.1.4. Vai trò ca hot đng cho vay
1.1.4.1. iăviăngân hàng thngămi
Ngân hàng là t chc kinh doanh trên lnh vc tin t, hot đng da trên ba
mc tiêu chính: an toàn, thun tin và sinh li. Ngày nay, sn phm ngân hàng cung
ng ngày càng tr nên đa dng và phong phú theo nhu cu phát trin ca xư hi nhng
hot đng cho vay vn là nghip v mi nhn quan trng ca các NHTM, đó không
ch là hot đng truyn thng mà còn là nghip v sinh li ch yu, chim t trng ln
trong tng tài sn ca ngân hàng. Thông qua hot đng cho vay, ngân hàng không
nhng có khon thu t chi phí khách hàng s dng vn đem li mà còn thu thêm li
nhun t vic cung cp dch v, đng thi to đc mi quan h lâu dài trong tng
lai vi các khách hàng mi, cng c nim tin tng ca các khách hàng truyn thng
và to ra nhiu môi trng kinh doanh, đa tên tui ca ngân hàng đn vi công chúng
nhiu hn góp phn nâng cao v th và kh nng cnh tranh ca NHTM trong thi
đim hin ti.
1.1.4.2. iăviăkháẾhăhàng
Cho vay ngân hàng đư đáp ng đc nhu cu v vn ngn hn cng nh vn dài
hn ca khách hàng, t các món vay nh đ trang tri chi phí sinh hot, chi phí tiêu
dùng, chi phí hot đng sn xut kinh doanh đn các khon vay ln đ m rng đu t
vào nhiu lnh vc. Trong nn kinh t ngày càng có nhiu bin đng nh hin nay, các
doanh nghip và các t chc kinh t đang tham gia vào cuc cnh tranh gay gt, luôn
có nhng nhu cu phát sinh đ tng kh nng sn xut, phát trin th trng, nâng cao
th phn và nâng cao cht lng sn phm. Nhng mun thc hin đc các k hoch
này, cá nhân, doanh nghip và t chc cn phi có mt lng vn nht đnh đ đáp
ng các hot đng đó và cho vay ngân hàng là gii pháp ti u nht đ h tip cn
Thang Long University Library
7
đc đng vn khi th trng tài chính Vit Nam cha hoàn thin. Bên cnh đó, vi
nhu cu nâng cao cht lng cuc sng không ngng, cho vay ngân hàng cng là kênh
cp vn hp dn cho cá nhân và h gia đình vi phng thc cho vay tiêu dùng hoc
cho vay tr góp ví d nh cho vay mua ô tô, các gói cho vay bt đng sn, mua nhà…
ây là vic không nhng có li cho khách hàng, ngân hàng mà còn thúc đy kinh t
phát trin, nâng cao an sinh xư hi.
1.1.4.3. iăviănnăkinhăt
Cho vay ngânăhàngăgópăphnăthúẾăđyăquáătrìnhămărngămiăgiaoăluăkinhătă
quẾăt. Cho vay ngân hàng đư trc tip tham gia trong quan h thanh toán quc t, các
hot đng xut nhp khu hàng hoá, tài tr cho các hot đng thng mi, xut nhp
khu, đi mi công ngh và ng dng khoa hc k thut vào sn xut trong nc góp
phn tng trng kinh t và m ra s giao lu gia nc ta vi các nc khác trên th
gii v c lnh vc kinh t và vn hóa.
Cho vay ngânăhàngăgópăphnăđiuătităkinhătăvămô,ăthúẾăđyăquáătrìnhăluână
Ếhuynătinăt,ăđiuătităkhiălngătinătrongăluăthôngăvàăkimăsoátălmăphát. Thông
qua hot đng cho vay, khi lng tin trong lu thông s tng lên khi thc hin hot
đng cho vay và ngc li s gim xung khi thc hin hot đng thu n, do đó s góp
phn điu tit khi lng tin trong toàn b nn kinh t. Mt khác cng nh hot đng
cho vay ca các NHTM, NHNN có th bit đc phm vi, phng hng đu t, hiu
qu đu t vào các ngành kinh t t đó ban hành chính sách tin t thích hp. Nh vy
bng các công c nh hn mc cho vay, lãi sut cho vay NHNN có th kim soát, điu
tit lu thông tin t đm bo khi lng tin cn thit cho lu thông nhm n đnh giá
tr đng tin, to điu kin cho nn kinh t phát trin.
1.2. Chtălngăhotăđngăchoăvayăca ngân hàng thngămi
1.2.1. Khái nim cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi
Sn phm nào cng có cht lng, chính vì vy cho vay ngân hàng - mt loi
sn phm ca ngân hàng cung ng phc v các khách hàng ca mình cng có cht
lng riêng, tuy nhiên vì ngành ngân hàng là mt ngành kinh t đc bit, liên quan
cht ch đn nhiu lnh vc ca nn kinh t nên cht lng cho vay ngân hàng có
nhng đc trng riêng. có cái nhìn tng quát v đnh ngha cht lng cho vay
ngân hàng cn phi xem xét t nhiu quan đim khác nhau, t góc đ ca khách hàng,
ngân hàng và vi s phát trin ca xư hi.
- iăviăngân hàng: cng nh bt kì doanh nghip nào trong nn kinh t, ngân
hàng phi hot đng kinh doanh làm sao đ thu li càng nhiu thu nhp cho ch s hu
càng tt. Theo quan đim ca ngân hàng thì cht lng cho vay là mc đ an toàn,
8
thun tin và kh nng sinh li do hot đng cho vay mang li. Cht lng cho vay
đc th hin cht lng ca tng khon vay khác nhau. Mi khon vay có cht
lng s góp phn to nên cht lng chung ca hot đng cho vay ca mi NHTM.
Cht lng cho vay còn th hin phm vi, mc đ gii hn cho vay phi phù hp
vi quy đnh ca NHNN và phi bo đm đc kh nng cnh tranh trên th trng,
làm lành mnh hoá các quan h kinh t, phc v tng trng và phát trin kinh t xư
hi. iu này th hin ch tiêu li nhun hp lỦ, d n tng trng n đnh, t l n
quá hn va phi, đm bo c cu gia ngun vn ngn hn, trung và dài hn.
- iăviăkhách hàng: mc tiêu ca khách hàng là ti đa hóa giá tr tài sn ca
mình, c th hn là ti đa hóa giá tr s dng ca khon vay. Chính vì th đ đánh giá
cht lng cho vay,vi khách hàng cái h quan tâm là lưi sut, kì hn, quy mô ca
khon vay, phng thc gii ngân, thi gian ra quyt đnh cho vay và hình thc thu
n, thanh lỦ hp đng cho vay mà ngân hàng đa ra có tha mưn nhu cu ca h hay
không, làm sao đ các th tc đc gii quyt nhanh gn, tit kim thi gian và chi phí
hp lỦ nhng vn đm bo các nguyên tc và quy đnh cho vay. Nu tt c các yu t
này đu đáp ng đc nhu cu ca khách hàng và thu đc kt qu tt thì khon cho
vay đó đc coi là có cht lng tt và ngc li.
- iăviănnăkinhăt: cho vay phi h tr cho hot đng sn xut kinh doanh và
lu thông hàng hóa, là kênh dn vn t ch th tha vn đn ch th thiu vn trong
nn kinh t, gii quyt công n vic làm cho ngi lao đng, xây dng c s h tng
kinh t, va thúc đy tiêu dùng, va thu hút ti đa ngun vn trong nc, đng thi
tranh th vn đu t nc ngoài phc v cho quá trình xây dng và phát trin kinh t.
Nói tóm li, cht lng cho vay ngân hàng là ch tiêu kinh t tng hp, đánh giá
mc đ tha mưn nhu cu v vn cho vay và mang li li ích kinh t cho khách hàng,
đáp ng mc tiêu phát trin kinh t - xư hi và đm bo li ích kinh t, s an toàn vn
đu t ca ngân hàng.
1.1.2. Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi
1.1.2.1. CáẾăẾhătiêuăđnhătính
ây là nhóm ch tiêu đánh giá cht lng cho vay trên c s pháp lỦ, vic tuân
th các quy ch, quy trình nghip v, vic thc hin đúng cam kt trong hp đng cho
vay
Nhóm ch tiêu này nhm đánh giá tình hình, quy ch, ch đ, th l cho vay ca
ngân hàng.
- Cho vay phiăếaăthỀoăẽaănguyênătẾ: (1) vn vay phi đc s dng đúng
mc đích; (2) vn vay phi đc đm bo bng giá tr vt t hàng hóa tng đng;
Thang Long University Library
9
(3) vn vay phi đc hoàn tr c gc và lưi đúng thi hn cam kt trong hp đng tín
cho vay. Trên thc t cho thy, khi mt trong ba nguyên tc này b coi nh, hoc quá
nhn mnh nguyên tc này xem nh nguyên tc kia s dn đn tình trng không chính
xác và thiu cht ch trong quy trình cho vay và thm đnh sau này, dn đn các khách
hàng không tt vn nhn đc khon vay, và kt qu là ngân hàng khó thu li đc
khon cho vay đư cp do khách hàng mt kh nng thanh toán, phá sn. Khi nói đn
cht lng cho vay, phi xem xét ngân hàng có tuân th nghiêm ngt c ba nguyên tc
trên hay không.
- ThătẾăvàăquyăẾhăcho vay: đây là khâu tip xúc đu tiên ca khách hàng đi
vi ngân hàng. T th tc lp h s vay vn, quy đnh v cho vay, quá trình gii ngân,
giám sát thu n có hp lỦ hay không… s to n tng cho khách hàng. Yêu cu v
th tc h s vay vn cn đn gin, rõ ràng nhng cng đáp ng đy đ các quy đnh
và nguyên tc v cho vay. Bên cnh đó quy trình thc hin cn tun t, chun xác,
thn trng trong công tác thm đnh v tài sn đm bo, nng lc tài chính, nng lc
pháp lỦ ca khách hàng… nhm đa ra đc quyt đnh cho vay hp lỦ, va phc v
tt cho khách hàng và va phòng nga ri ro.
- Tinhăthn,ătháiăđăphẾăvăvàăđoăđẾănghănghipăẾaănhânăviênăngânăhàngă
nóiăẾhungăvàăẾánăẽătínăếngănóiăriêng. Khách hàng s có n tng tt nu đn giao
dch vi ngân hàng h cm thy an toàn, thái đ nhân viên thân thin, sn sàng lng
nghe và giúp đ h. Nu cán b tín dng có nng lc và đo đc ngh nghip, làm
vic chuyên nghip thì không nhng to đc nim tin, mi quan h tt vi khách
hàng mà còn nh hng ln đn cht lng ca các khon vay. ây là mt nhân t rt
quan trng vì vi trình đ chuyên môn cao và có kinh nghim, khi thm đnh cán b
tín dng s đa ra các quyt đnh hiu qu, đúng đn, hn ch ri ro. đc nh vy
cán b tín dng cn có các k nng nh: giao tip, đt câu hi, lng nghe, cm nhn và
phân tích khi phng vn khách hàng vay vn cng nh khi tham gia thm đnh h s
tín dng.
- CăsăvtăẾht,ăẾôngănghăngăếngătrongăngânăhàngăhinăđi. Các ch tiêu v
mt đnh tính đc coi là tt khi kh nng đáp ng kp thi và đy đ nhu cu vay vn
hp lỦ ca khách hàng thc hin đc điu này ngân hàng cn có h thng thông
tin liên lc hin đi, khi nhng điu này đc đáp ng thì nghip v ca ngân hàng s
thc hin mt cách toàn din hn, đng thi tr giúp đc lc và to hng khi cho các
cán b tín dng. Vic ng dng công ngh hin đi giúp ngân hàng tip cn đc
nhng thông tin phc v cho công tác thm đnh tt nht nh: thông tin v khách hàng,
thông tin v tính hiu qu ca d án, v th trng, xu hng phát trin, giá c, tính
10
cnh tranh… t đó h tr rt nhiu trong công tác thm đnh và giúp đa ra quyt đnh
cho vay mt cách chính xác nht.
Ngoài ra cht lng cho vay còn đc xem xét thông qua tình hình hot đng kinh
doanh ca ngân hàng, mng li ngân hàng,tình hình khai thác tim nng ca ngân hàng trên
đa bàn hot đng cng nh cht lng ca các sn phm cho vay ca ngân hàng.
1.1.2.2. CáẾăẾhătiêuăđnhălng
- DoanhăsăẾhoăvay
ây là ch tiêu phn ánh quy mô cho vay ca ngân hàng đi vi nn kinh t.
Doanh s cho vay phn ánh lng vn mà ngân hàng đư gii ngân. Con s này th hin
hot đng cho vay ca ngân hàng đang m rng hay thu hp khi so sánh qua các nm.
Tuy nhiên vic doanh s cho vay tng không phi lúc nào cng tt và doanh s cho
vay thu hp không phi lúc nào cng xu. iu này còn ph thuc vào nhiu yu t
khác nh tim lc ca ngân hàng, tâm lỦ ngi đi vay và điu kin nn kinh t trong
thi gian nht đnh.
Doanh s cho vay là tng s tin mà ngân hàng đư cho vay trong mt thi k
nht đnh, thng tính theo nm tài chính.
Chătiêuăphnăánhătngătrngăếoanhăsăcho vay tuytăđi.
Ch tiêu này cho bit doanh s cho vay nm (t) tng so vi doanh s cho vay
nm trc đó (t-1) là bao nhiêu. Ch tiêu này ln hn 0, tc là s tin ngân hàng cp
cho khách hàng đ tiêu dùng tng lên, t đó th hin rng hot đng cho vay ca ngân
hàng đư đc m rng.
ChătiêuăphnăánhătngătrngăếoanhăsăẾhoăvay tngăđi.
- Tngăếăn
ây là ch tiêu tng quan phn nh lng vn cho vay mà ngân hàng đư cp cho
nn kinh t ti mt thi đim c th. Hiu mt cách khác, d n cho vay chính là
khon tin mà khách hàng còn phi tr cho ngân hàng. Tng trng d n cho vay là
mt tín hiu tt nu dòng vn chy vào đúng các lnh vc đc khuyn khích đu t
bi nó cho thy kênh cho vay cho doanh nghip và ngi dân đư đc khi thông.
T l tng trng doanh
s tng đi
Tng doanh s cho vay nm (t-1)
Giá tr tng trng doanh s tuyt đi
. 100%
=
=
Tng doanh s
cho vay nm (t-1)
Tng doanh
s cho vay
nm (t)
-
Giá tr tng
trng d n tuyt đi
Thang Long University Library
11
Tng d n phân chia theo thi gian bao gm: d n ngn hn, d n trung và dài hn.
Thng thì tng d n cao càng th hin quy mô ngân hàng ln, mi có c hi m
rng quy mô hot đng cho vay. Cho nên đây là ch tiêu quan trng đ đánh giá cht
lng cho vay vì nu ch tiêu này thp ngha là quy mô vn ngân hàng nh, phòng
kinh doanh và marketing hot đng không hiu qu do đó cht lng cho vay không
cao. Tuy nhiên hin nay cng có Ủ kin dù tng d n là mt trong s các h thng ch
tiêu nhng cha th đánh giá cht lng cho vay cao hay thp ch da vào ch tiêu này
mà phi xem xét mc đ an toàn và tính lành mnh ca nó.
Chătiêuăphnăánhătngătrngăếănătuytăđi:
Ch tiêu này ln hn 0 chng t s tin khách hàng n ngân hàng hàng nm tng
lên, tc là hot đng cho vay đc m rng. Ch tiêu này nh hn 0 chng t s tin
khách hàng n ngân hàng gim đi, d n cho vay nm sau thp hn nm trc cho
thy hot đng cho vay ngày càng kém phát trin t đó ngân hàng cn có các bin
pháp đ đy mnh hot đng cho vay.
Ch tiêu phn ánhătngătrngăếăn tngăđi:
Ch tiêu này phn ánh tc đ tng trng d n nm (t) so vi nm (t-1).
T đó đánh giá kh nng cho vay, tìm kim khách hàng và đánh giá tình hình
thc hin k hoch cho vay ca ngân hàng. Ch tiêu này càng cao thì hot đng cho
vay ca ngân hàng càng n đnh và có hiu qu, ngc li ch tiêu này thp cho thy
ngân hàng đang gp khó khn, nht là trong vic tìm kim khách hàng và th hin vic
thc hin k hoch cho vay cha hiu qu.
- Vòngăquayăvnătínăếng
ây là ch tiêu thng đc các NHTM tính toàn hàng nm đ đánh giá kh
nng t chc qun lỦ vn cho vay và cht lng cho vay trong vic đáp ng nhu cu
ca khách hàng. Vòng quay vn tín dng th hin tc đ luân chuyn các khon vay
mà ngân hàng cp cho nn kinh t, nói cách khác, ch tiêu này cho bit ngân hàng thu
đc n t khách hàng là bao nhiêu đ có th li cho vay mi. ây là ch tiêu quan
trng đc các ngân hàng tính toán hàng nm đ đánh giá kh nng t chc qun lỦ
vn cho vay và hiu qu cho vay trong vic đáp ng nhu cu ca khách hàng. Vòng
quay vn tín dng cao chng t ngun vn vay ngân hàng đư luân chuyn nhanh, tham
-
Tng d n
nm (t-1)
Tng d n
nm (t)
Giá tr tng trng d
n tuyt đi
=
12
gia vào nhiu chu kì sn xut và lu thông hàng hóa. Vi mt s vn nht đnh, vòng
quay vn tín dng càng nhanh thì ngân hàng càng tit kim chi phí đ tip tc đu t
vào các lnh vc khác, do đó càng to ra nhiu li nhun cho ngân hàng hn. Ch s
này đc tính nh sau:
(vòng)
Vòng quay vn càng nhanh thì đc coi là tt và vic đu t càng đc an toàn.
Nh vy h s càng cao phn ánh tình hình qun lỦ vn tín dng càng tt, cht lng
cho vay càng tt.
- Năquáăhn
ây là ch s quan trng đ đo lng cht lng nghip v cho vay. T l n
quá hn là t l phn trm gia n quá hn và tng d n ti mt thi đim nht đnh,
thng là cui tháng, cui quỦ hoc cui nm. Ch tiêu này càng ln th hin cht
lng cho vay càng kém và ngc li. Theo Thông t s 09/2014/TT-NHNN ca
NHNN ban hành quy đnh v mng li hot đng ca NHTM có hiu lc t ngày
20/3/2014, NHTM phi thc hin đy đ quy đnh v phân loi, n, trích lp d phòng
ri ro và t l n quá hn so vi tng d n không đc vt quá 3%. ng thi n
quá hn cng cho thy kh nng thu hi vn ca ngân hàng đi vi các khon vay. Vi
quy đnh mi ca NHNN, ch cn ngi vay không thc hin đúng các cam kt ca
mình trong hp đng cho vay và không đc t chc cho vay chp nhn gia hn n thì
tt c khon n còn li đu b chuyn sang n quá hn. T l n quá hn th hin kh
nng ri ro cho vay ca ngân hàng đn đâu, nh đư nói t l này càng cao thì ngân hàng
càng gp khó khn hn, mc dù có th không đng đu vi ri ro mt vn do có tài
sn đm bo nhng s nh hng nghiêm trng đn hình nh ca ngân hàng vì không
mt khách hàng nào mun vay vn hoc gi tin ti mt ngân hàng liên tc phát mi
tài sn th chp. T l n quá hn cao s nh hng đn kh nng thanh khon và k
hoch kinh doanh khin vòng quay vn thp và làm cho các chi phí c hi tng lên.
Mt khác, đ đánh giá chính xác hn ch tiêu này, ngi ta chia t l n quá hn
ra thành 2 loi:
N quá hn có kh nng thu hi
T l n quá hn = x 100
có kh nng thu hi (%) D n quá hn
Thang Long University Library
13
N quá hn không có kh nng thu hi
T l n quá hn = x
không có kh nng thu hi (%) D n quá hn
Hai ch tiêu này giúp ngân hàng thy đc bao nhiêu phn trm trong tng n
quá hn có kh nng thu hi và bao nhiêu phn trm còn li không có kh nng thu hi
đ ngân hàng đa ra các chính sách và chin lc hp lỦ hn trong hin ti và tng
lai, t đó đánh giá chính xác hn cht lng cho vay. Thông thng, các ngân hàng có
ch s n quá hn thp thì cht lng cho vay cao và ngc li. Tuy nhiên, đôi khi ch
tiêu này cha phn ánh đc ht cht lng cho vay ca mt ngân hàng. Vì bên cnh
nhng ngân hàng có t l n quá hn hp lỦ do thc hin tt các khâu trong quy trình
cho vay thì vn tn ti nhng ngân hàng thông qua vic cho vay không chuyn n quá
hn theo quy đnh.
- Tngăvnăhuyăđngă/ăTngăếănăcho vay
Ch tiêu này cho bit ngân hàng cho vay đc bao nhiêu trên mt đng vn huy
đng. Do ngân hàng phi tr lưi cho các khon tin mà ngân hàng đi vay nên cn tn
dng ht sc các khon vn huy đng đ to ra li nhun bù đp chi phí và có lưi. Mc
đích ca ngân hàng là t s vn huy đng đc, làm sao to ra đc nhiu khon cho
vay lành mnh và có hiu qu, góp phn m rng và tng cng s n đnh hot đng
ca ngân hàng.
Trên đây là các ch tiêu v mt đnh tính và đnh lng trong vic đánh giá cht
lng cho vay ca NHTM. Các ch tiêu này có mi quan h cht ch, liên quan vi
nhau, t s liu ca ch tiêu này đ có đc t l ca ch tiêu kia. Vì th khi đánh giá
tng quát v cht lng hot đng cho vay ca mt ngân hàng, cn xem xét tng th
các yu t này trong điu kin kinh t tng thi đim đ có nhng kt lun, đánh giá
hp lỦ.
1.1.3. Các nhân t nh hng đn cht lng cho vay ca ngân hàng thng mi
1.1.3.1. CáẾănhânătăẾh quan
- Chính sách cho vay
Chính sách cho vay là tng th các quy đnh ca ngân hàng v hot đng cho vay
nhm đa ra đnh hng và hng dn các nhân viên ngân hàng trong vic cho vay đi
vi khách hàng. Tng th các quy đnh này bao gm toàn b các vn đ liên quan đn
cho vay nh: quy mô, lưi sut cho vay, k hn các khon vay, tài sn đm bo, hn
mc chov vay, các mc l phí, phm vi, các khon cho vay có vn đ và các ni dung
khác… Chính sách cho vay đóng vai trò rt quan trng trong phng hng hot đng
cho vay ca ngân hàng, là vn bn th hin chin lc, phng châm, đng li ca
14
ngân hàng trong vic thc thi các giao dch cho vay, đm bo các mc tiêu đ ra. Mt
chính sách cho vay đúng đn, hp lỦ, khoa hc s thu hút đc nhiu khách hàng vay
vn và đm bo kh nng an toàn, li nhun ca ngân hàng. Bt kì ngân hàng nào
mun có cht lng cho vay tt đu phi có mt chính sách cho vay va rõ ràng, phù
hp vi ngân hàng ca mình, va tuân theo nhng quy đnh chung đc ban hành bi
NHNN cho các t chc tín dng, nhm đm bo s an toàn và phát trin cho toàn h
thng.
- Quy trình cho vay
V nguyên tc, các quy trình cho vay ca các ngân hàng có ni dung c bn
tng t nhau, tuy nhiên v chi tit li có nhiu khác bit. iu này ph thuc vào quy
mô ngân hàng, cu trúc các loi cho vay, nng lc ca đi ng nhân s và mc đ ng
dng công ngh tin hc. Tuy nhiên quy trình thng bao gm 6 bc c bn:
Vic xây dng quy trình cho vay hp lỦ s góp phn nâng cao hiu qu hot
đng qun tr nói chung và hot đng cho vay nói riêng. Thêm vào đó da vào quy
trình cho vay, ngân hàng s thit lp các th tc hành chính cho phù hp vi quy đnh
ca lut pháp, đm bo mc tiêu an toàn trong kinh doanh. Mt khác, quy trình cho
vay còn là c s đ kim soát tin trình cho vay và điu chnh chính sách cho vay phù
hp vi thc tin. Thông qua kim tra quy trình, nhà qun tr ngân hàng s xác đnh
đc nhng khâu, nhng công vic cn điu chnh cng nh hng đào to, phân công
trong tng lai đ t đó hn ch ri ro và nâng cao cht lng hot đng cho vay.
- MôăhìnhătăẾhẾăẾaăngânăhàng
Ngân hàng đc t chc mt cách khoa hc s đm bo đc s phi hp cht
ch, nhp nhàng gia các b phn, các phòng ban, to c s đ tin hành các nghip v
1
• Lp h s xin cho vay
2
• Phân tích khon vay
3
• Quyt đnh cho vay
4
• Gii ngân
5
• Giám sát và thu n
6
• Thanh lỦ hp đng cho vay
Thang Long University Library
15
cho vay mt cách hiu qu, qun lỦ tt các khách hàng và khon vay đng thi gii
quyt kp thi các khon n có du hiu xu. Ngc li vi mt mô hình không rõ
ràng s to s chng chéo li trong vic phân chia khi lng công vic, gây ra s
thiu cht ch, thiu trách nhim ca cán b tín dng đi vi công vic - điu này là vô
cùng nguy him. Chính vì vy công tác t chc ngân hàng, kim soát ni b phi đc
ht sc chú Ủ, phi đm bo đúng ngi đúng vic, phát huy đc kh nng ca mi
ngi và to s phi hp nhp nhàng trong toàn b máy.
- Chtălngăđiăngănhânăs
Mt ngân hàng vi đi ng lưnh đo và nhân viên có trình đ chuyên môn cao,
có đo đc, giàu kinh nghim và nhit tình, tâm huyt vi ngh s mang li li ích cho
c ngân hàng và khách hàng, s d nh vy vì cán b tín dng là ngi tham gia trc
tip vào tt c các khâu trong quy trình cho vay. Nu cán b tín dng thành tho
nghip v, đc đào to chuyên sâu, có kin thc và k nng tt s đánh giá chính xác
tính kh thi ca d án, đ nhy bén vi th trng, xác đnh đc báo cáo tài chính có
chân thc hp lỦ không, khách hàng có uy tín hay không và phát hin đc nhng
hành vì c Ủ gian ln ca khách hàng. Tng t nh vy, vi nhng cá nhân không có
đo đc ngh nghip, c tình vi phm pháp lut nhm chuc li cho bn thân s làm
nh hng đn cht lng cho vay và gây thâm ht tài sn, nh hng nghiêm trng
đn kt qu kinh doanh ca ngân hàng, gây ra hình nh xu trong mt khách hàng.
Trên thc t, đư xy ra rt nhiu trng hp nhân viên tín dng tip tay cho khách
hàng làm h s không trung thc, khin phát sinh nhng khon vay không an toàn cho
ngân hàng, không có đy đ tài sn đm bo vn đc cp vn vay. Chính vì vy nên
ngân hàng mun nâng cao cht lng cho vay thì không th không chú Ủ đn yu t
con ngi.
- CăsăvtăẾhtăkăthutăhinăđi,ăngăếngăẾôngănghăẾao
Có th nói, công ngh thông tin đc xem nh mt xu hng chính trong hot
đng ngân hàng hin đi thp niên va qua, là yu t giúp các ngân hàng tng kh
nng cnh tranh thông qua vic đa dng hóa sn phm dch v, chim lnh th phn
bng các thit b giao dch t đng, tng cng nng lc và hiu qu hot đng kinh
doanh ca các NHTM, đy nhanh tc đ thanh toán, tng vòng quay tin t, qua đó
góp phn nâng cao hiu qu kinh doanh nói chung và hot đng cho vay nói riêng. Vi
c s vt cht k thut hin đi, hình nh ca ngân hàng không nhng tr nên chuyên
nghip hn trong mt khách hàng mà ct lõi hn, ngân hàng phc v tt hn cho các
nghip v ca mình, rút ngn thi gian giao dch, gii phóng sc lao đng, gim bt
các th tc phê duyt hp đng cho vay, đm bo kim soát ri ro và qun lỦ tp trung
nghip v cho vay. Hn th, vic ng dng công ngh còn giúp ngân hàng lu tr