B GIÁO DO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO TRONG
CHO VAY TRUNG HNăI VI DOANH NGHIP
VA VÀ NH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ
PHÁT TRIN NÔNG THÔN HUYN M C
SINH VIÊN THC HIN :ă HNG NGA
MÃ SINH VIÊN : A17757
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH-NGÂN HÀNG
HÀ NI - 2013
B GIÁO DO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI RO TRONG
CHO VAY TRUNG HNăI VI DOANH NGHIP
VA VÀ NH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ
PHÁT TRIN NÔNG THÔN HUYN M C
Giáoăviênăhng dn : Th.s NguynăPhngăMai
Sinh viên thc hin :ă Hng Nga
Mã sinh viên : A17757
Chuyên ngành : Tài chính-Ngân hàng
HÀ NI - 2013
Thang Long University Library
LI CMăN
em
quý trong khoa Kinh t - Qui
hcô chú cán b ti ngân hàng No&PTNT huyn M c.
Em xin gi li cc nhn Th.s Nguy
trc ting d tn tình và to mi
u kin thun li nht trong quá trình thc hin lu
Xin c , cô chú cán b ti ngân hàng No&PTNT huyn M
ng dn, ch bo và to mu kin thun li cho em trong quá trình thc
tp và thu thp s li em có th hoàn thành bài lu này.
Em i li cn bè, nhi
luôn bên c ng viên em hoàn thành tt bài khóa lun.
Sinh viên
Hng Nga
MC LC
Trang
LI M U
CHNGă1: Că S LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TRONG CHO VAY TRUNG HNă I VI DOANH NGHIP
VA VÀ NH TIăăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1. Tng quan v hotă đng cho vay trung hnă đi vi DNV&N ti
ngơnăhƠngăthngămi 1
1.1.1. Khái nim hot đng cho vay trung hn đi vi DNV&N 1
1.1.2. c đim ca hot đng cho vay trung hn đi vi DNV&N 2
1.1.3. Mt s hình thc cho vay trung hn 3
1.2. Ri ro trong cho vay trung hnă đi vi DNV&N ti ngân hàng
thngămi 5
1.2.1. Khái nim ri ro 5
1.2.2. Phân loi ri ro 6
1.2.3. c đim ca ri ro 6
1.2.4. nh hng ca ri ro 7
1.3. Qun tr ri ro trong cho vay trung hnăđi vi DNV&N ti ngân
hƠngăthngămi 8
1.3.1. Khái nim qun tr ri ro trong cho vay 8
1.3.2. Vai trò ca qun tr ri ro trong cho vay 8
1.3.3. Ni dung ca qun tr ri ro trong cho vay trung hn đi vi
DNV&N 10
1.4. Các yu t nhăhngăđn công tác qun tr ri ro trong cho vay 18
1.4.1. nh hng t môi trng kinh t 18
1.4.2. Các yu t t ni ti ngân hàng 19
1.4.3. Các yu t t phía khách hàng 19
CHNGă2: THC TRNG CÔNG TÁC QUN TR RI RO TRONG
CHO VAY TRUNG HNăI VI DOANH NGHIP VA VÀ NH TI
NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN HUYN
M C 21
2.1. Tng quan v ngân hàng No&PTNT huyn M c 21
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin ca ngân hàng No&PTNT
huyn M c 21
2.1.2. C cu t chc ca ngân hàng No&PTNT huyn M c 22
2.1.3. Các hot đng chính ti chi nhánh ngân hàng No&PTNT huyn
M c 23
2.1.4. Mt s quy đnh v cho vay trung hn đi vi DNV&N ti ngân
hàng No&PTNT huyn M c 24
Thang Long University Library
2.2. Tình hình cho vay trung hnă đi vi DNV&N ti ngân hàng
No&PTNT huyn M c 30
2.2.1. Thc trng hot đng cho vay trung hn đi vi DNV&N ti ngân
hàng No&PTNT huyn M c giai đon 2011-2012 30
2.2.2. Thc trng v mc đ ri ro trong cho vay trung hn đi vi
DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c giai đon 2011-2012 37
2.3. Thc trng công tác qun tr ri ro trong cho vay trung hnăđi
vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c 43
2.3.1. Thc trng công tác kim soát trc khi cho vay 43
2.3.2. Thc trng công tác kim soát trong khi cho vay 45
2.3.3. Thc trng công tác kim soát sau khi cho vay 46
2.4. ánhăgiáăthc trng công tác qun tr ri ro trong cho vay trung
hnăđi vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c 48
2.4.1. Nhng kt qu đt đc 48
2.4.2. Hn ch và nguyên nhân 49
CHNGă3: GII PHÁP HOÀN THIN CÔNG TÁC QUN TR RI
RO TRONG CHO VAY TRUNG HNăI VI DOANH NGHIP VA
VÀ NH TI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG
THÔN HUYN M C 52
3.1. Cácăcnăc tinăđ 52
3.1.1. nh hng hot đng ca ngân hàng No&PTNT Vit Nam 52
3.1.2. nh hng hot đng ca ngân hàng No&PTNT huyn M c 53
3.1.3. Mc tiêu qun tr ri ro trong cho vay ti ngân hàng No&PTNT
huyn M c trong thi gian ti 54
3.2. Các binăphápătngăcng công tác qun tr ri ro trong cho vay
trung hnăđi vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c 55
3.2.1. Nhóm gii pháp v nghip v qun tr ri ro trong cho vay 55
3.2.2. Nhóm gii pháp h tr 63
3.3. Mt s kin ngh 66
3.3.1. Kin ngh vi Chính ph 66
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 68
3.3.3. Kin ngh vi Ngân hàng No&PTNT Vit Nam 69
3.3.4. Kin ngh vi chi nhánh ngân hàng No&PTNT huyn M c 69
KT LUN
DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
DNV&N
Doanh nghip va và nh
No&PTNT
Nông nghip và phát trin nông thôn
Ving
Thang Long University Library
DANH MC BNG BIU, HÌNH V,ă TH, CÔNG THC
Trang
Bng 1.1. Các loi hình doanh nghip va và nh 2
Bng 2.1. Doanh s i vi DNV&N trong tng doanh s cho vay ti chi
-2012 30
Bng 2.2. Doanh s cho vay trung hn trong tng doanh s cho vay DNV&N phát sinh
-2012 32
Bng 2.3. Doanh s thu n i vi DNV&N trong tng doanh s thu n ti chi nhánh
-2012 33
Bng 2.4. Doanh s thu n trung hn trong tng doanh s thu n DNV&N
2011-2012 34
B cho vay DNV&N trong t ti chi nhánh -
2012 35
B trung hn trong t ca DNV&N tr-2012 36
Bng 2.7. T l n quá hn cho vay DNV&N t-2012 37
Bng 2.8. T l n xu ca cho vay DNV&N t-2012 38
Bng 2.9. T trng n xu trong cho vay trung hn trong tng n xu ca DNV&N
-2012 38
Bng 2.10. H s tín dng/Tng vng trong cho vay trung hi vi
-2012 39
Bng 2.11. T l n i vi DNV&N
2011-2012 40
Bng 2.12. H s kh t vn trong cho vay trung h
2011-2012 41
Bng 2.13. T l d phòng tn tht tín dng t-2012 42
2.1. B máy t chc ca ngân hàng No&PTNT huyn M c 22
2.2. Quy trình cho vay trung hi vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT
huyn M c 26
LI M U
1. Tính cp thit caăđ tài
Ri ro trong hoc bic thù, mt yu t tt yu
khách quan trong hong kinh doanh ca ngân hàng. Vng ca nn kinh
t th ng, vii phi cnh tranh gay gt vu
khó tránh khii chp nhn mo hi tn ti và phát trin. Bt kì mt
hong kinh doanh nào c xy ra rc bit là trong
cho vay. ic phòng nga và hn ch ri ro trong hong cho vay là rt quan
trng, nó quyn kt qu kinh doanh ca mt ngân hàng.
Làm th gim thic nhng tn tht do ri ro trong hong cho vay
phòng nga, khc phc ri
t ra trong mi thm hong ca các i các ngân
hàng phi thích ng mt cách linh hot vi các rm bo công tác qun tr ri ro
c hiu qu.
Trong thi gian thc tp ti ngân hàng No&PTNT huyn M c, tôi nhn thy
ri ro trong cho vay vc kim soát mt cách hiu qu
gây nên nhng ng không tt n hong kinh doanh ca ngân hàng. Chính
vì vy, yêu ct ra lúc này là phi có nhng bin pháp nhm cng c h thng kim
soát ri ro c m bo m ri ro trong phm vi chp nh c,
không làm n li nhun ca ngân hàng. Bên cnâng cao uy tín
cto ra li th cnh tranh vi các ngân hàng khác trong cùng
h thng. T tài ắHoƠnăthin công tác qun tr ri ro trong cho vay
trung hn đi vi doanh nghip va và nh ti ngân hàng nông nghip và phát
trin nông thôn huyn M cẰ tài nghiên cu cho khóa lun tt nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu caăđ tài
Mc tiêu nghiên cu c tài tp trung vào 3 ni dung chính sau:
- Tìm hiu nhng lý lun v công tác qun tr ri ro trong cho vay ca ngân
i
- Phân tích hong qun tr ri ro trong cho vay trung
hn i vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c, t ng
m tích cc và hn ch trong công tác qun tr hin ti.
- xut mt s gii pháp nhm hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay
trung hn i vi DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c.
3. iătng và phm vi nghiên cu caăđ tài
- ng nghiên cu: Hong qun tr ri ro trong cho vay trung hn i vi
DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M c.
Thang Long University Library
- Phm vi nghiên c tài tp trung nghiên cu thc trng hong cho vay trung
hn và qun tr ri ro trong cho vay trung h i vi DNV&N ti ngân hàng
No&PTNT huyn M c n 2010 2012.
4.ăPhngăphápănghiênăcu caăđ tài
c s dng xuyên sut trong khóa lu
pháp thng kê miêu t, tng hp và so sánh s liu gia các ch
làm rõ thc trng hong cho vay và qun tr ri ro trong cho vay trung hi vi
DNV&N ti ngân hàng No&PTNT huyn M lun s s dng
ng hn
còn tn ti.
5. B cc ca khóa lun
Ni dung ca khóa lun
- Chng 1: lý lun chung v công tác qun tr ri ro trong cho vay trung hn
i vi doanh nghip va và nh ti.
- Chng 2: Thc trng công tác qun tr ri ro trong cho vay trung hn i vi
doanh nghip va và nh ti ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn huyn
M c.
- Chng 3: Hoàn thin công tác qun tr ri ro trong cho vay trung hn i vi
doanh nghip va và nh ti ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn huyn
M c.
1
CHNG 1: C S LÝ LUN CHUNG V CÔNG TÁC QUN TR
RI RO TRONG CHO VAY TRUNG HN I VI DOANH NGHIP
VA VÀ NH TI NGÂN HÀNG THNG MI
1.1. TNGăQUANăVăHOTăNGăCHOăVAYăTRUNGăHN IăVIă
DNV&NăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1.1. Kháiănim hotăđngăchoăvayătrungăhnăđiăvi DNV&N
1.1.1.1. Khái nim v hot đng cho vay trung hn
Theo quynh s -NHNN v vic ban hành quy ch cho vay ca
t chc tín di vi khách hàng do Thc ban hành
ho vay là mt hình thc cp tín dng chc tín dng
giao cho khách hàng s dng mt khon ti s dng vào mi gian
nhnh theo tho thun vi nguyên tc hoàn tr c gc và lãi cho ngân hàng.
nh này, vic cho vay phm bo các nguyên tc:
-
S dng va thun trong hng tín dng;
-
Hoàn tr n g h tha thun.
Bên ci tuân th u kin vay vn sau:
- c pháp lut dân sc hành vi dân s và chu trách nhim dân
s nh ca pháp lut;
-
M dng vn vay hp pháp;
-
Có kh m bo tr n trong thi hn cam kt;
-
Có d n xut, kinh doanh, dch v kh thi và có hiu qu;
hoc có d c v i sng kh thi và phù hp vnh
ca pháp lut;
-
Thc hinh v bm ti nh ca Chính ph và
ng dn cc Vit Nam.
Theo quy nh ca Th c s 200/1997/-NH1
ngày 28/06/1997 v vic si, b sung mt s u ca th l tín dng trung dài hn
ban hành kèm theo quynh s -NH1 ngày 21/12/1995, hong cho vay
trung hn là vic các t chc tín dng chuyn giao quyn s dng vn cho các t chc
kinh t trong thi hn t c mua sm tài sn c
nh, ci tin hoi mi thit b, m rng sn xu
Hong cho vay ca ngân hàng có mi quan h mt thit vi tình hình phát
trin kinh t t a bàn ho ng ca ngân hàng. Nh ho ng cho vay, doanh
nghip có v sn xut kinh doanh. Li nhun mà doanh nghip to ra không
nhng có th tr n cho ngân hàng mà khop có th gi vào ngân
ng vn ca ngân hàng.
Thang Long University Library
2
1.1.1.2. Khái nim v DNV&N
Khou 3 Ngh -CP ngày 30/06/2009 ca Chính
ph v tr giúp phát trin doanh nghip nh và va, khái ninh
nh
pháp luc chia thành 3 cp: siêu nh, nh và va theo quy mô tng ngun vn
(tng ngun vng tài snh trong bi k toán
ca doanh nghip) hoc s (tng ngun v
tiên), c th
Bng 1.1. Các loi hình doanh nghip va và nh
QUY MÔ
KHU VC
Doanh nghip
siêu nh
Doanh nghip nh
Doanh nghip va
S laoăđng
Tng
ngun vn
S laoăđng
Tng ngun
vn
S laoăđng
Nông, lâm nghip
và thy sn
i tr
xung
20 t ng
tr xung
T trên 10
n
i
T trên 20 t
n 100
t ng
T trên 200
n
i
Công nghip và xây
dng
i tr
xung
20 t ng
tr xung
T trên 10
n
i
T trên 20 t
n 100
t ng
T trên 200
n
i
Thngămi và
dch v
i tr
xung
10 t ng
tr xung
T trên 10
n 50
i
T trên 10 t
n 50
t ng
T trên 50
n
i
(Ngun: www.chinhphu.vn)
1.1.2. căđim caăhotăđngăchoăvayătrungăhnăđiăviăDNV&N
1.1.2.1. c đim ca DNV&N:
-
Lnh vc hot đng ca DNV&N:
DNV&N hong và phát trin hu hc, các thành phn kinh t
i, dch v, công nghip, xây dng, nông, lâm nghi
i nhiu hình th c,
doanh nghi phn, công ty trách nhim hu h
-
Vn ca DNV&N:
DNV&N c ta có vu nh, hong sn xut kinh doanh trông ch
ch yu vào ngun va doanh nghip bao g
sn c nh và vng phc v cho hong sn xut kinh doanh. V
u ít nên kh nh tranh trên th ng ca doanh nghip không ln.
na, tài sn ca doanh nghip va và nh ng có giá tr nh dn vic hn ch
3
kh n ngân hàng hoc các t chc tín dng khác nu vay bng hình thc
th chp.
-
B máy t chc:
u t chc ca DNV&N khá gn nh và hiu qun lý ca
doanh nghii ít, linh hot trong vic u chnh các mi quan h
vi tình hình th c
nhi ca th ng, d chuyi quy mô sn xut c gim thiu
tn tht khi xy ra ri ro.
- Nng lc kinh doanh:
Do quy mô vn nh u kiu vào vic
nâng ci mi, mua sm trang thit b, công ngh tiên tin, hii, làm gim sc
cnh tranh trên th p nhic tìm
kim, thâm nhp th ng và phân phi sn phm do thiu thông tin v th ng và
c chú trng.
1.1.2.2. c đim ca hot đng cho vay trung hn đi vi DNV&N
-
Các khon cho vay trung hc cp vi m tr doanh nghip mua
sm, to lp tài sn c ng cho vay ch yu c
mi trong hình thc này là vn thiu ht tm thi ca các doanh nghip.
-
Do gn lin vi tài sn c nh và vn c nh ca doanh nghip, hong cho
vay trung hn cng gn lin vi các d c bi
theo chiu sâu.
-
Cho vay trung hn có thi gian hoàn vn chm. Ngun tr tin vay cho ngân
hàng ch yu ly t qu khu hao và mt phn t li nhun ca chính d án mang li.
Vì th khách hàng ch có th tr khon vay có quy mô ln thành nhiu ln khác nhau
thi hn cho vay kéo dài trong nhi
-
Mt khon vay trung hi ri ro nhit khon vay ngn
ht khon vay dài hi vic lãi sut cho
vay trung hn s lt cho vay ngn hn và nh t cho vay dài hn
do ng ca m ri ro và thi gian thu hi vn.
1.1.3. Mtăsăhìnhăthcăchoăvayătrungăhn
-
Cho vay theo d án đu t:
c coi là hình th ri ro tín dng cao nht trong các
nghip v c i. Cho vay theo d i vi
doanh nghip có nhu cu vay b sung v thc hin các d n sn
xut, kinh doanh và các d án phc v i sng. Thi hng là trung
hoc dài hn và không quá thi gian hong ca d án.
Thang Long University Library
4
S tin ngân hàng cho doanh nghic tính theo công thc:
S tin vay = Tng ma d án VCSH tham gia Ngun vng khác
Nguyên tc cho vay là doanh nghip phi cam kt hoàn tr gc và lãi trong thi
nh; cam kt s dng khon vay theo ma thun, không trái vi
nh ca pháp lut và cng thi, ngân hàng tài tr da
u qu.
-
Cho vay luân chuyn:
Mt khon cho vay luân chuyn cho phép doanh nghip có th vay ti mt mc
tc, hoàn tr toàn b hoc mt phn khon vay và tip tc vay khi có
nhu cn khi hng vay vn ht hn. Các khoy có th là
ngn hn hoc kéo dài ti 3,4 thc áp dng
nhiu nht khi doanh nghip không chc chn v thi gian ca lung tin mt hoc v
quy mô chính xác ca nhu cu vay v
Thi hn ca khonh rõ ràng khi kí kt hng vay
vn, vì vy vic thu hi n ca ngân hàng s gc kinh doanh ca
doanh nghip không tt.
-
Cho vay tng ln:
c cho vay mà mi ln vay vn thì doanh nghip và ngân hàng
u phi làm th tc vay vn và kí kt hng vay vn. Cho vay tng ln áp dng
vi doanh nghip vay vn cng xuyên, nhu cu vay vn theo
thi v.
Mi hng tín dng có th phát tin vay mt hoc nhiu ln ph thuc vào
ti và nhu cu s dng vn thc t ca khách hàng. Mi ln vay doanh nghip
phi lp giy nhn n vi ngân hàng, tng s tin cho vay trên các giy nhn n không
t quá s ting tín dng.
-
Cho vay theo hn mc tín dng:
c cho vay mà ngân hàng và doanh nghinh và tha thun
mt hn mc tín dng duy trì trong mt khong thi gian nhnh. Trong thi hn
duy trì hn mc tín dng, doanh nghic phép rút vn bt k lúc nào phù hp vi
nhu cu s dng vn t quá hn mt. Cho vay theo hn mc
tín dng ch áp dng vi nhng doanh nghip mà ngân hàng tín nhim, vay
vng xuyên và có m dng vn rõ ràng.
5
1.2. RIăROăTRONGăCHOăVAY TRUNGăHNăIăVIăDNV&NăTIăNGỂNă
HÀNGăTHNGăMI
1.2.1. Kháiănimăriăro
Hong cho vay là hong ch yu ci. Ngun thu
t hong này luôn chim mt t l ln trong tng thu nghip v
li phn ln li nhui là hong có nhiu ri ro
nht và phc tp nht.
Ri ro cho vay là ri ro phát sinh trong quá trình cho vay ca ngân hàng, th hin
qua vic khách hàng không tr c n hoc tr n n cho ngân hàng.
vào Khon 01 u 02 cnh v phân loi n, trích lp và s dng d
phòng x lý ri ro tín dng trong hong ngân hàng ca t chc tín dng (Ban hành
theo quynh s -NHNN ngày 22/04/2005 ca Thc Ngân hàng
c) thì: i ro tín dng trong hong ngân hàng ca t chc tín dng là kh
y ra tn tht trong hong ngân hàng ca t chc tín dng do khách hàng
không thc hin hoc không có kh c hi ca mình theo cam k
a ngân hàng No&PTNT Vit Nam (theo cu tay tín
dt Nam ban hành tháng 07/2004), ri ro tín dng là
ri vi tác không hoàn tr n gc cho ngân hàng ti thi
n các giao dch n vay hay tin gi, hoc không thc hin thanh toán cho
nhng khon thu tín dng hoc bi
Rc gi là ri ro mt kh hay ri ro sai hn. Tuy
nhiên có th hiu r xy ra hoc
không xy ra tn tht khon vay dù n
luôn tim y ra tn tht, mt ngân hàng mc dù có t l n quá hn thp
p phi ri ro vn cao nu tt nhóm khách hàng
hay mt loi ngành ngh.
Ri ro trong cho vay gn lin vi hong quan trng nht, có quy mô ln nht
ci. Khi quynh mt khon tài tr, ngân hàng xem xét, phân
tích nhm b an toàn cao nht cho khon vay. Tuy nhiên, kh
tin vay ca khách hàng ph thuc vào nhiu yu t, có nhng yu t bt ng không
th d c. Mt khác, vic phân tích ri ro trong cho vay còn ph
thuc vào kh u t ch quan ca cán b ngân hàng. Vì vy, có th nói
rng ri ro trong cho vay là không th tránh khi và tn ti khách quan gn lin vi
hong kinh doanh ca ngân hàng, ri ro ch có th phòng, hn ch ch không
th loi tr.
Thang Long University Library
6
1.2.2. Phơnăloiăriăro
vào nguyên nhân phát sinh ri ro, rc phân chia
thành các loi sau:
-
Ri ro giao dch: là ri ro phát sinh do nhng hn ch trong quá trình giao dch
và xét duyi ro giao dch gm ri ro la chn, ri ro
bm và ri ro nghip v.
+ Ri ro la chn: là r dng, khi
a chn nhn có hiu qu ra quynh cho vay.
+ Ri ro bm: phát sinh t các tiêu chun bu khon trong
hng cho vay, các tài sm bo, ch th bm, cách thc bm và mc
cho vay trên giá tr ca tài sm bo.
+ Ri ro nghip v: là r n công tác qun lý khon vay và hot
ng cho vay, bao gm c vic s dng h thng xp hng ri ro và k thut x lý các
khon cho vay có v.
-
Ri ro danh mc: là ri ro phát sinh t nhng hn ch trong qun lý danh mc
cho vay cc phân chia thành 2 loi là ri ro ni ti và ri ro tp trung.
+ Ri ro ni ti: xut phát t các yu tm riêng có, mang tính riêng bit
bên trong ca mi ch th hoc kinh t; t m hong
hom s dng vn ca khách hàng vay vn.
+ Ri ro tp trung: là ri ro do ngân hàng tp trung vn cho vay quá nhii vi
mt s khách hàng, cho vay quá nhiu doanh nghip hong trong cùng mt ngành,
c kinh t hoc cùng mt loi hình cho vay có ri ro cao.
1.2.3. căđimăcaăriăro
-
Ri ro mang tính tt yu: Ri ro luôn tn ti và gn lin vi hong cho vay
ci. Tình trng thông tin bt cân x
không th nm bc các du hiu ri ro mt cách toàn diu này
làm cho bt c khom n ri vi ngân hàng. Kinh doanh ngân
hàng thc ra là kinh doanh ri ro mc phù hp và nhn v li nhung.
-
Ri ro cho vay do nhng tình huc khi cho vay và phát
sinh trong quá trình thc hin hng cho vay.
- Ri: Trong cho vay, ngân hàng chuyn giao quyn
s dng vn cho doanh nghip. Khi các doanh nghip này gp nhng tn tht và tht
bi trong quá trình s dng vn dn mt kh vn gc và lãi, làm
ngân hàng gp ri ro khi cho vay.
- Thit hi do ri ro ca mi khong không quá nghiêm
trng vi ngân hàng bi vi quy mô nh và va nên các khon cho vay ca ngân hàng
7
i vi doanh nghip là không ln. Khi xy ra ri ro, vic thanh lý các tài sm
bo, s dng các khon d phòng r khc phc hu qu do ri ro gây ra.
-
Ri ro cho vay DNV&N có tính chng và phc tiu này biu hin
s ng, phc tp trong hong ca DNV&N khi mà các doanh nghip này hot
ng hu hc, thành phn kinh ta và khc phc
ri ro cho vay phn mi du hiu, xut phát t nguyên nhân bn cht và hu
qu ri ro cho vay mang t có bin pháp phòng nga phù hp.
1.2.4. nhăhngăcaăriăro
1.2.4.1. nh hng ti hot đng ca ngân hàng thng mi
Ri ro trong cho vay có th phân chia thành ri ro mt vn và rng vn.
-
Khi gp phi rng vn, c chi tr,
ngân hàng mi trong thu chi, vòng quay vn tín dng gim làm cho ngân hàng
kinh doanh không hiu qu, gây n k hoch s dng vn ca ngân hàng.
-
Ri ro mt vn dn tình trng ngân hàng ph
pháp lý, dòng tin b gim do vn tín dng gim, doanh thu b chm li hoc mt. Kh
i cm xung do mt gc vay và quá trình thc hin
d tr.
Nu mt kho mt kh u hi thì ngân hàng phi s dng
các ngun vn c tr i gi tin mt chng my, khi
ngun v tr i gi tin thì ngân hàng s ng
mt kh p ri ro thanh khon. Kt qu là làm thu
hc tài chính gim sút, uy tín và sc cnh tranh gim,
ngân hàng có th n thua l hoc thm chí phá sn nu không có bin pháp x lý,
khc phc kp thi.
1.2.4.2. nh hng ti nn kinh t xã hi
Bt ngun t bn cht và cha ngân hàng là mt t chc trung gian tài
ng vn nhàn ri trong nn kinh t cho các t chc, các doanh
nghip và cá nhân có nhu cu vay lc cht quyn s hu nhng khon cho
vay thuc v nhng ni gi tin vào ngân hàng. Khi ri ro tín dng xy ra không
nhng ngân hàng chu thit mà quyn li ca nhi gi ti ng.
Khi mt ngân hàng gp phi ri ro tín dng hay b phá si gi tin
các ngân hàng khác s hoang mang lo s và n ngân hàng rút tin, làm cho
c h thng ngân hàng g Bên cp
vay vn cng b hong sn xut kinh doanh,
không có kh i sng cng.
Thang Long University Library
8
S hong lon ca các ngân hàng gây ng rt ln toàn b nn kinh t.
Nó có th làm cho kinh t suy thoái, giá c m phát, tht nghip, thm chí là
có th phát sinh t nn xã hi.
Tóm li, ri ro tín dng ca ngân hàng xy ra m khác nhau: nh nht là
ngân hàng b gim li nhun khi không thu hc khon lãi vay, nng nht khi ngân
hàng không thu hc vn lãi, n tht thu vi t l cao dn ti ngân hàng b l và
mt vn. Nu tình trng này kéo dài và không khc phc, ngân hàng s b phá
sn, gây hu qu nghiêm trng cho h thng ngân hàng nói riêng và nn kinh t nói
chung. Chính vì vi các nhà qun tr ngân hàng phi ht sc thn trng và có
nhng bin pháp thích hp nha, gim thiu ri ro trong cho vay.
1.3. QUNăTRăRIăROăTRONGăCHOăVAYăTRUNGăHNăIăVIăDNV&Nă
TIăNGỂNăHÀNGăTHNG MI
1.3.1. Kháiănimăqunătrăriăroătrongăchoăvay
Bt c hong kinh doanh nào khi xy ra ru kéo theo nó nhng nh
ng và hu qu c dàng khc phc. Vi ri ro
trong hoy. Nn kinh t th ng nu không chp nhn ri ro
thì không th tn tr ri ro là mt
nhu cu tt yt ra trong quá trình tn ti và phát trin ci.
Qun tr ri ro trong cho vay là ho, bin pháp,
n tr có quan h lc thc hin nhm bo ri ro trong
phm vi ngân hàng có th chp nhc. Qun tr ri ro trong cho vay là quá trình
xây dng và thc thi các chính sách và bin pháp qun lý tín dng nht mc tiêu
an toàn, hiu qu và phát trin bn vng vi các ho n: Nhn di
ng và kim soát ri ro. Kt qu cc s là ti cho vic thc hin các
khâu sau.
1.3.2. Vaiătròăcaăqunătrăriăroătrongăchoăvay
1.3.2.1. i vi nn kinh t
Ri ro tín dng xi khoi vay tin không có
hiu qu tc là không có li vay tii vi ngân hàng và xã hi.
Hong ngân hàng là mc ht sc nhy cm và có tính xã hi hoá cao, có
nhiu mi quan h phc tp vi nhiu ch th. Khi mt ngân hàng b thua l, phá sn
s gây tâm lý hoang mang lan rng gây ng xu ti ho ng ngân hàng,
ng hp xu nht có th v hàng lot ca các ngân hàng.
cho ngun cung vn ca các t chc kinh t, cá nhân b gim sút, hong sn xut
kinh doanh ca doanh nghip b hn ch, v lâu v dài s làm cho hàng hóa tr nên
khan hi ng bi ng xu cho nn kinh t. Bên c các doanh
9
nghip u qu i vic h có th ct gim nhân công và
hn ch tuyng, gây nên tình trng tht nghip cho mt b phn không
nh ng trong xã hi.
1.3.2.2. i vi ngân hàng cho vay
Ri ro tín dng xy ra s dn phát sinh các khon n khó thu hi, gây nh
ng làm ng vn dn làm gim vòng quay vn ngân hàng. Tip na có th
phát sinh các khon chi phí qun lý, giám sát, t vit ca các khon n
quá hn s làm cho nhng khon chi phí trên lp. Mt khác ngân hàng
vn phi tr lãi cho khon ti t c làm cho li nhun ca ngân
hàng gim sút.
Các khoc thanh ton dn s không cân
i gia hai dòng tin vào và ra trên bi k toán ca ngân hàng. Các khon
tin gi ca khách hàng vn phn trong khi các khon tin vay ca
khách hàng lc hoàn tr i hn. Nn
pháp phù hp thì kh ca ngân hàng s g
Tình tra ngân hàng c tip din và b tit
l ra công chúng s kéo theo uy tín ca ngân hàng s b gim sút trên th ng. Khi
mt nim tin thì ngân hàng khó có th ly li hình u ca mình.
Trong lch s ng thc, rt nhiu ngân hàng b ng ca
nhn v vic chm ch trong khâu thanh toán hay v ban o ca ngân
hàng dn ti làn sóng t khách hàng ti rút tinn hình là v vic ti ngân hàng
i c phn Á Châu ACB din ra ngày 25/08/2012. Các ngân hàng nu
không chun b kp thi ho kh ng nhu cu rút tin quá ln
hoc không có s can thip kp thi ca Ngân hàng c thì có th dn ti phá
sn, s và có th gây hiu ng lan truya h thng ngân hàng, gây
ng ti t mt cách sâu rn nn kinh t.
Theo nhng phân tích trên, trc qun tr ri ro tín dng yu kém
nu m rng tín dng thì ngân hàng ch ngày càng thua l và có th dn kt cc
ht sc ti tc yu kém dn vic hn ch trong m rng tín
d mt dn nhng khách hàng tt, gim th phn. Do ngân
hàng hong da trên li th kinh t v n mt th
hàng có th b thua l n. Do vy, m rc qun tr
ri ro tín dng là ti cho vii nhun cho ngân hàng.
1.3.2.3. i vi ếoanh nghip đi vay
c hch toán vào chi phí sn xut ca doanh
nghip, khi phát sinh n quá hn s dn ti chi phí ca doanh nghi
Thang Long University Library
10
c n cho ngân hàng, dn ti vic doanh nghip buc phi phát
mi tài sn th chp và có th b phá sn. c n ca khách
hàng là biu hin ho ng kinh doanh ca khách hàng g
mun vay ngân hàng nhng l g ng thi bn hàng ca
khi thit lp quan h vi h. Các ch n n dp t
n khách hàng. Uy tín ca doanh nghip trên th ng b gim sút.
Tóm li, qun tr ri ro tín dng giúp ngân hàng vng vàng trong x lý mi quan
h gia ri ro tín dng và li nhuc thit hi li ích cho
bn thân và mn hong tín dng. Qun tr ri ro tt
s làm gim tn tht cho bn thân ngân hàng và nn kinh t, lành mnh hóa h thng
ng cng kinh t.
1.3.3. NiădungăcaăqunătrăriăroătrongăchoăvayătrungăhnăđiăviăDNV&N
1.3.3.1. Nhn ếin ri ro
Nhn din ri ro tín dnh liên tc và có h thng trong hot
ng kinh doanh ca ngân hàng. Nhn din ri ro tín dng bao gm các công vic:
theo dõi, xem xét, nghiên cng hong tín dng và toàn b hong tín
dng ca ngân hàng, nhm thc tt c các ri ro, không ch nhng loi ri ro
y ra, mà còn d báo c nhng dng ri ro mi có th xut hii vi
xut các ging, kim soát và tài tr ri ro tín
dng phù h nhn din ri ro, nhà qun tr phi lc bng lit kê tt c các
du hiu rcó th xi vi ngân hàng b
-
Lp bng câu hi nghiên cu v ri ro và tiu tra;
-
Phân tích tình hình tài chính ca khách hàng;
-
Thanh tra hing;
-
Phân tích hng;
-
;
-
Thu thp thông tin.
Hu ht các ngân hàng không ít thì nhiu có các khon cho vay có v.
Trong khi ni dung các khong khác nhau trong nhng tình hung khác
ng du hiu nhn bit chung:
-
Du hiu tài chính:
+ Ngun vn hong ca doanh nghip bao gm vn ch s hu và vn vay.
Tùy thuc vào tính cht hong ti mi thnh cho mình
mt t l u vn hp lý. Khi các t l u vn cho thy s bt hp lý thì doanh
nghim tàng ri vi các khon vay nói chung và vi tín dng ngân
hàng nói riêng.
11
+ Các ch s thanh khon trc tip phn ánh kh a khách hàng
ng hp các ch
s này thp, cho thy du hiu suy yu rõ ràng. c
i ro cao v kh n ca khách hàng.
+ Các ch s v kh i phn ánh hiu qu hong hay hiu qu s
dng vn ca doanh nghip. Khi các ch s v kh i cho thy du
hiu suy yu hin cho ri ro tín dng.
+ Các vòng quay ho ng c quan tr ngân
hàng giám sát, theo dõi quá trình s dng n, tr n cho ngân hàng.
-
Du hiu phi tài chính:
+ Các du hin ngng th hin thông qua
vic gim sút mnh s n gi, công n c vay
ng xuyên, yêu cu khot quá nhu cu d kin, khách hàng chp nhn
s dng ngun tài tr vi lãi sut cao, chm thanh toán n gc và lãi.
+ Các du hin l bng trong h thng
u hành, nhng quynh nht thi, th hin s thiu kinh nghim, thuyên chuyn
ng xuyên, tranh chp trong qu
+ Ri ro tín dc th hin qua các du hiu k thui
ca khách hàng. Khách hàng gn sn phm mi, không có
sn phm thay th, sn phm có tính thi v cao, khách hàng ct gim chi phí sn
xut kinh doanh, vii chính sách cc trên th ng v lãi sut,
t giá hay v th hiu là nhng yu t cn xem xét.
+ Các du hiu v x n b s liu tài chính
, trì hoãn np báo cáo, các khon phi hn thanh
toán n kéo dài, kt qu kinh doanh thua l, có du hiu c p, bóp méo báo
cáo tài chính.
1.3.3.2. o lng mc đ ri ro trong cho vay thông qua mt s ch tiêu tài chính
-
Tình hình n quá hn:
T l n quá hn =
N quá hn là khon n mà mt phn hoc toàn b n gc hoc lãi hoc c hai
m bo qun lý cht ch, các khon n quá hn trong h thng ngân
i Vic phân loi theo thi gian và phân chia theo thi hn
theo 4 nhóm (theo Quynh s 18/2007/-NHNN ca Thc Ngân hàng Nhà
c ban hành v vic si, b sung mt s u cnh v phn loi n,
N quá hn
T cho vay
x 100%
Thang Long University Library
12
trích lp và s dng d x lý ri ro trong hong ngân hàng ca t chc
tín dng ban hành kèm theo Quy-
2005):
+ N quá hi 91 ngày N cn chú ý
+ N quá hn t 91 n 180 ngày N i tiêu chun
+ N quá hn t n 360 ngày N nghi ng
+ N quá hn trên 360 ngày N có kh t vn
nh hin nay ca ngân hàng Nhà quá hn ca các
ng vn ngân
hàng b ra cho vay thì n quá hn tng.
T l này gián tip cho thy quy mô ca các khon vay có v ca ngân hàng.
Nu t l này ln, chng t chng tín dng ca ngân hàng là kém, ngân hàng phi
xem xét li kh i các khon cho vay ci quy trình
th tc bit xem xét kh c hin nhim v ca cán b tín dng.
Tuy nhiêni nhn thc rõ ràng hai v c nhau là:
+ Th nht, ch tiêu t l n quá hn có th thp, có th gi
c quá hn ca ngân hàng có th vn
n). Nng vào ch tiêu này cho rng ri ro tín dng
i v khi ch tiêu này thp thì rt nguy him. Bi vì rt
có th vic m rng quy mô cho vay ca ngân hàng không gn lin vi vic nâng cao
chng s làm cho ri ro ca khon cho vay mi bc l.
+ Th hai, n quá hn tht cn là ch tiêu
gián tip. Bi vì không phi tt c các khon n quá hu dn ri ro.
-
Tình hình n xu:
T l n xu =
N xu là nhng khon n quá hc và không
u.
Ti Vit Nam, n xu bao gm nhng khon n quá hn có hoc không th thu
hi, n có liên quan ti các v án ch x lý và nhng khon n quá hc
Chính ph x lý ri ro.
N xu là nhng khon n
+ ng v thi gian là các khon n quá hn ít nht 90 ngày.
+ c hi tr n vi ngân hàng khi các cam kt
t hn.
N xu
T cho vay
x 100%
13
+ Tình hình tài chính cu ng xu dn ngân hàng
có kh ông thu hc c vn ln lãi.
+ Tài sm bo (th chp, cm c, bc dánh giá là giá tr phát mãi
trang tri n gc và lãi.
heo Quynh s 18/2-NHNN ngày 25/04/2007 thì n xu ca
các t chc tín dng bao gm các nhóm n
-
Nhóm 3 (N i tiêu chun) bao gm:
+ Các khon n quá hn t 91 i 180 ngày;
+ Các khon n u li thi hn tr n lu, tr các khon n u chnh li
k hn tr n lu phân loi vào nhóm 2;
+ Các khon n c min hoc gi kh lãi
theo hng tín dng;
+ Các khon n c phân loi vào nhóm 3.
-
Nhóm 4 (N nghi ng mt vn) bao gm:
+ Các khon n quá hn t 181 n 360 ngày;
+ Các khon n u li thi hn tr n lu quá hn t 90 ngày tr lên theo
thi hn tr n u li lu;
+ Các khon n u li thi hn tr n ln th hai;
+ Các khon n c phân loi vào nhóm 4.
-
Nhóm 5 (N có kh t vn) bao gm:
+ Các khon n quá hn trên 360 ngày;
+ Các khon n u li thi hn tr n lu quá hn t 90 ngày tr lên theo
thi hn tr n u li lu;
+ Các khon n u li thi hn tr n ln th hai quá hn theo thi hn tr n
u li ln th hai;
+ Các khon n u li thi hn tr n ln th ba tr lên, k c quá hn
hon;
+ Các khon n khoanh, n ch x lý;
+ Các khon n c phân loi vào nhóm 5.
-
H s d n tín dng/Tng vn huy đng:
H s tín dng =
H s này cho thy t trng ca các khon mc tín dng trong tng vn huy
ng, khon mc tín dng trong tng vng ln thì li nhun s l
Tn cho vay
Tng vng
x 100%
Thang Long University Library
14
ng thi r ng, t ca c chia
thành 3 nhóm:
+ ca các khon tín dng có chng xu: là nhng khon cho vay
có m ri ro l mang li thu nhn
tín dng chim t trng thp trong t cho vay ca ngân hàng.
+ ca các khon tín dng có chng trung bình: là nhng khon
vay có m ri ro có th chp nhc và thu nhp mang li cho ngân hàng là
va phon tín dng chim t tro trong t cho vay ca
ngân hàng.
+ ca các khon tín dng có chng tt: là nhng khon cho vay
có m ri ro nh i thu nh
khon tín dng chim t trng thp trong t cho vay ca ngân hàng.
Ngoài ra ngân hàng còn các ch tiêu c th ng hóa tài
si vay, xp hng tín di vay, các
yu t m bo tin vay, quan h ging hong
c
-
T l n khó đòi:
T l n
T l này phn ánh tn tht trong hong cho vay ca ngân hàng. T l này
càng ln thì m rt mt phn hoc toàn b
n không thu h
-
H s kh nng mt vn:
Kh t vn =
tiêu trc tip phn ánh ri ro, n thu nhp ca ngân hàng.
Nó cho bing n quá hng tn tht hay không có
kh i. Nói cách khác, ch tiêu này phn ánh m có th gây ra ri ro
trong s n quá hn ca ngân hàng.
-
T l d phòng tn tht tín dng:
T l d phòng tn tht tín dng =
N
T cho vay
x 100%
N quá hn không có kh i
quá hn
x 100%
Giá tr d phòng tn tht trong k
Doanh s cho vay trong k
x 100%
15
Ch tiêu này cho bing cho vay trong k thì ngân hàng b ra bao
ng d phòng tn tht.
1.3.3.3. Các bin pháp kim soát ri ro trong cho vay
Kim soát ri ro tín dng là s dng các bin pháp, các k thut, các công c,
chi a, né tránh hoc gim thiu nhng
tn tht, nhng i có th xi vi ngân hàng.
Các bin pháp kim soát ri ro tín dc s dng gm:
- T khc phc:
Vi bii t chp nhn, t khc phc nhng
tn tht mà ri ro gây ra. Nó th hin vic các ngân hàng d tr mt khon tin nht
khi có ri xy ra s dùng khon tip, gii quyt hu qu.
nh k c các chi nhánh thc hin phân loi tài sn Có, d
kin s tin phi trích lp d phòng, trình nhng khon r u kin x lý và lp
i n. Trong thi hn 15 ngày làm viu ca tháng th 3, mi quý
vào s i thm ngày cui cùng ca tháng th c
hin phân loi và trích d phòng ri ro. Hinh t l
trích lp d phòng ri ro tín di vi các nhóm n nhóm I là 0%; n
nhóm II là 5%; n nhóm III là 20%; n nhóm IV là 50% và n nhóm V là 100%.
Vic t khc phc giúp ngân hàng ch i phó vi
ri ro. Tuy nhiên, sau khi ri ro xy ra, ngân hàng phi tìm kim bin pháp khác hiu
qu i hn ch ca bin pháp này là ch không ph
d tr v p nhng ri ro vi tn tht khng l. Mt khác, khi dành ra
nhng khon l d tr y s ng vn, n hot ng kinh
doanh ca ngân hàng.
-
Né tránh ri ro:
Kim soát ri ro bng vic né tránh ri ro là n nht, là vic né tránh
nhng khon vay có m ri ro cao làm phát sinh tn tht có th có bng cách không
tha nhn nó ngay t u hoc loi b nguyên nhân dn ti rc.
n, khá tri, chi phí thp, ngân hàng không phi chu
nhng tn tht tim n mà ri ro có th gây ra. Tuy nhiên, nhng khon cho vay ri ro
ng là nhng khoi li nhun ln, vì th nu né tránh ri ro
p nhn m t khon l c t nhng
khoa, ri ro tn ti trong mi hong ci và t chc,
c rhc ri ro khác.
né tránh ri ro mt cách hiu qu nht thì vic các ngân hàng thnh k
các khon cho vay là rt quan trng. Ngân hàng cn xem xét mt cách toàn di
Thang Long University Library
16
ngh vay vn c c m tin cy ca d
p và np cho ngân hàng khi làm th tc vay vn. Bên cm
c khi cho vay còn nhm m ri ro ca d án
khi cho vay, gim xác sut quynh sai lm khi cho vay mt d án ti và t chi cho
vay mt d án tt.
Tuy vy, trong nhi ng hp ta không th i pháp né tránh hoc
nguyên nhân ca ri ro gn cht vi bn cht hong do vy không th ch loi b
nguyên nhân mà không loi b hong.
-
Ngn nga, gim thiu ri ro:
Các bin pháp gim thiu rng vào các ri ro bng cách làm gim bt
giá tr tn tht khi ri ro xy ra (gim nh s nghiêm trng ca ri ro). Mc dù các
bic khi mt ri ro xut hi
ca bin pháp này là làm ging ca ri ro mt cách hiu qu nht sau khi ri
y ra.
a tn tht là thc hin các bia các yu t có kh
gây ra ra tn tht không n quá trình ngân hàng th
mi thc hin các khon cho vay có ri ro, nó ch n ri ro và ch hn ch
c mt phn tn tht khi ri ro xy ra.
Thnh các khot bin pháp khá hu hiu trong vic
a, gim thiu ri ro. Bên clàm tt công tác kim tra, kim soát ni b
t phn khá ln trong vic gim thiu ri ro. H thng kim tra, kim soát
ni b là tp hnh ni bu ca t chc
tín dc thit l phù hp vi pháp lut hic t chc
thc hin nhm phòng nga, phát hin, x lý kp thi các rc mc tiêu
mà t cht ra.
kim tra, kim soát ni b c thit kt, t chc thc hin ngay
trong các quy trình nghip v, ti tt c các b phn ca t chi nhiu hình thc
+ phân cp y quyn rõ ràng, minh b m bo tách bch nhim v,
quyn hn ca các cá nhân, các b phn trong t chc tín dng.
+ kim tra chéo gia các cá nhân, các b phn cùng tham gia mt quy trình
nghip v.
+ nh v hn mc ri ro c th i vi tng cá nhân, b phn trong vic thc
hin các giao dch.
+ thnh, kim tra, chp thun và duyt cho phép thc hin
các giao dm bo mt quy trình nghip v phi có ít nht 2 cán b tham gia,