giải pháp nâng cao chất lượng cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng thương mại cổ phần công thương việt nam - chi nhánh bắc hà nội

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHÓA LUN TT NGHIP



 TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO CHTăLNG CHOăVAYăI
VI DOANH NGHIP VA VÀ NH TI NGÂN
HÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNGă
VIT NAM - CHI NHÁNH BC HÀ NI





SINH VIÊN THC HINăă:ă TH MINH THÙY
MÃ SINH VIÊN : A17767
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNHậNGÂN HÀNG

H À NI - 2013


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o





KHÓA LUN TT NGHIP



 TÀI:
GII PHÁP NÂNG CAO CHTăLNGăCHOăVAYăI
VI DOANH NGHIP VA VÀ NH TI NGÂN
HÀNGăTHNGăMI C PHNăCỌNGăTHNG
VIT NAM - CHI NHÁNH BC HÀ NI




Giáoăviênăhng dn : Th.s NguynăPhngăMai
Sinh viên thc hin :ă Th Minh Thùy

Mã sinh viên : A17767
Chuyên ngành : Tài chínhậNgân hàng







H À NI - 2013
Thang Long University Library


LI CMăN
 có hoàn thành tt bài khóa lun này, em xin gi li cm n chân thành ti cô
giáo Th.s Nguyn Phng Mai là ngi đã trc tip hng dn em rt tn tình, chu
đáo trong sut quá trình em thc hin lun vn này. ng thi, em cng xin chân
thành cm n các thy cô giáo trong b môn kinh t cùng các cán b và nhân viên ca
phòng tín dng ca Ngân hàng TMCP Công thng Vit Nam Chi nhánh Bc Hà Ni
đã cho em c hi làm vic vi Chi nhánh đ hoàn thành tt bài khóa lun ca em.
Em xin chân thành cm n.
Hà Ni, ngày 28 tháng 10 nm 2013
Sinh viên
 Th Minh Thùy




MC LC
TRANG

LI M U
CHNGă1:ăTNG QUAN V HOTăNG CHO VAY VÀ CHTăLNG
CHOăVAYăI VI DOANH NGHIP VA VÀ NH 1
1.1 Khái nimăvƠăđcătrngăcăbn ca DNVVN 1
1.1.1 Khái nim và phân loi DNVVN 1
1.1.1.1 Khái nim DNVVN 1
1.1.1.2 Phân loi DNVVN 1
1.1.2 Các đc đim ca DNVVN 2
1.1.3 Vai trò ca DNVVN trong nn kinh t 3
1.2 Hotăđng cho vay caăngơnăhƠngăthngămiăđi vi DNVVN 5
1.2.1 Khái nim v cho vay và các nguyên tc cho vay 5
1.2.1.1 Khái nim v cho vay 5
1.2.1.2 Các nguyên tc c bn trong hot đng cho vay 5
1.2.2 Các phng thc cho vay đi vi DNVVN 6
1.2.3 Vai trò ca hot đng cho vay 9
1.2.3.1 i vi DNVVN 9
1.2.3.2 i vi ngân hàng 10
1.3 ánhăgiáăchtălngăchoăvayăđi vi DNVVN 10
1.3.1 Quan nim v cht lng cho vay 10
1.3.2 Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay 11
1.3.2.1 Nhóm các ch tiêu đnh tính 11
1.3.2.2 Nhóm ch tiêu đnh lng 12
1.4 Các nhân t nhăhng ti chtălngăchoăvayăđi vi DNVVN 16
1.4.1 Các nhân t khách quan 17
1.4.2 Các nhân t ch quan 18
1.4.2.1 T phía khách hàng là các DNVVN 18
1.4.2.2. T phía ngân hàng 19
CHNGă2:ăTHC TRNGăCHOăVAYăI VI DNVVN TI CHI NHÁNH
BC HÀ NI ậ NGỂNăHÀNGăTMCPăCỌNGăTHNGăVIT NAM 21
2.1 Khái quát v NgânăhƠngăTMCPăCôngăThngăậ Chi nhánh Bc Hà Ni 21

2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca Chi nhánh Bc Hà Ni 21
2.1.2 C cu t chc và nhân s 23
Thang Long University Library


2.1.2.1 Vai trò và nhim v ca các phòng ban: 23
2.1.2 c đim môi trng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP Công thng Vit
Nam Chi nhánh Bc Hà Ni 25
2.1.2.1 Thun li 25
2.1.2.2 Nhng khó khn: 26
2.1.3 Kt qu hot đng kinh doanh ca Vietinbank – Bc Hà Ni trong nm
2011 và 2012 26
2.1.3.1 Hot đng huy đng vn 28
2.1.3.2 Hot đng cho vay 30
2.2 Thc trng cho vay doanh nghip va và nh ti ngân hàng TMCP Công
thngăBc Hà Niăgiaiăđonănmă2011-2012 31
2.2.1 Quy trình và các sn phm cho vay đi vi DN ti CN 31
2.2.1.1 Quy trình cho vay đi vi DN ti CN 31
2.2.2 Các sn phm cho vay đi vi DNVVN ca CN 35
2.2.3 Doanh s cho vay đi vi DNVVN giai đon 2011-2012 36
2.2.4 Doanh s thu n đi vi DNVVN giai đon 2011-2012 37
2.2.5 C cu cho vay đi vi DNVVN giai đon 2011-2012 39
2.2.5.1 C cu d n đi vi DNVVN phân theo k hn 40
2.2.5.2 C cu d n vi DNVVN phân theo ngành ngh 41
2.2.5.3 C cu d n đi vi DNVVN theo loi hình doanh nghip 42
2.2.6 T l n qúa hn 43
2.2.6.1 T l n quá hn trong cho vay DNVVN theo loi hình doanh nghip
46
2.2.6.2 T l n quá hn phân theo ngành ngh 47
2.2.6.3 T l n quá hn phân theo k hn cho vay 48

2.2.6.4 T l n n xu trên n quá hn 49
2.2.7 Phân tích mt s ch tiêu đánh giá cht lng cho vay ti CN Bc Hà Ni
nm 2011-2012 49
2.2.7.1 Vòng quay vn tín dng 49
2.2.7.2: Hiu sut s dng vn 50
2.2.7.3 Li nhun t cho vay DNVVN 51
2.3ăánhăgiáăchtălngăchoăvayăđi vi DNVVN tiăChiănhánhănmă2011-2012 . 52
2.3.1 Nhng kt qu đt đc 52
2.3.1.1.Trên phng din đnh tính 52
2.3.1.2 Trên phng din đnh lng: 53


2.3.2. Nhng hn ch trong hot đng cho vay DNVVN 53
2.3.3. Nguyên nhân hn ch 54
2.3.3.1 T phía Ngân hàng 54
2.3.3.2. T phía khách hàng (DNVVN) 54
2.3.3.3 T phía nn kinh t 55
CHNGă3:ăMT S GII PHÁP NÂNG CAO CHTăLNG CHO VAY
I VI DNVVN TI CHI NHÁNH VIETINBANK - BC HÀ NI 56
3.1ănhăhng phát trin ca Vietinbank- Bc Hà NiătrongăvƠiănmăti 56
3.1.1 nh hng hot đng cho vay đi vi DNVVN ti Chi nhánh NHCT Bc
Hà Ni trong nhng nm ti 56
3.2 Các gii pháp nâng cao chtălngăchoăvayăđi vi DNVVN ti Chi nhánh
NHCT Bc Hà Ni 57
3.2.1 Tng cng hiu qu huy đng vn 57
3.2.2 Xây dng chính sách cho vay phù hp 58
3.2.3 Xây dng chính sách khách hàng linh hot 59
3.2.4 Hoàn thin quy trình vay vn 61
3.2.5 Hoàn thin h thng thông tin khách hàng 61
3.2.6 Nâng cao công tác đánh giá ri ro đi vi DNVVN 62

3.2.7 Tng cng công tác Marketing 64
3.2.8 Nâng cao cht lng cán b tín dng 64
3.2.9 Tng cng công tác kim tra, kim soát 65
3.3 Mt s kin ngh 66
3.3.1 Kin ngh vi Chính ph và Nhà nc 66
3.3.2 Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 67
3.3.3 Kin ngh vi ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam 68
3.3.3.1 i vi Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam 68
3.3.3.2 i vi Ngân hàng TMCP Công Thng Vit Nam - Bc Hà Ni 69
3.3.4 Kin ngh đi vi các DNVVN 70
KT LUN

Thang Long University Library


DANH MC VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đyăđ
CN Chi nhánh
DN Doanh nghip
DNVVN Doanh nghip va và nh
NH Ngân hàng
NHCT Ngân hàng công thng
NHTM Ngân hàng thng mi
TCTD T chc tín dng
TMCP Thng mi c phn
VN Vit Nam ng



DANH MC BNG BIU

TRANG
Bngă1.1:ăTiêuăchíăxácăđnh DNVVN  Vit Nam 2
Bng 2.1: Kt qu hotăđng kinh doanh Vietinbank ậ Bc Hà Ni 26
Bng 2.2: Bng kt qu hotăđngăhuyăđng vn ca Vietinbank ậ Bc Hà Ni 28
Bng 2.3: Bng kt qu hotăđng cho vay ca Vietinbank ậ Bc Hà Ni 30
Bng 2.4: Doanh s cho vay DNVVN ca Vietinbank- Bc Hà Ni 36
Bng 2.5: Doanh s thu n ca DNVVN 37
Bngă2.6:ăDăn choăvayăđi vi các DNVVN ti Vietinbank ậ Bc Hà Ni 39
Bngă2.7:ăCăcuădăn ca DNVVN theo k hn ti Vietinbank ậ Bc Hà Ni 40
Bngă2.8:ăCăcuădăn vi DNVVN theo ngành ngh 41
Bngă2.9:ăCăcuădăn đi vi DNVVN theo loi hình doanh nghip 42
Bng 2.10:Tình hình n quá hn ca DNVVN ti Vietinbank ậ Bc Hà Ni phân
theo nhóm n 44
Bng 2.11: Tình hình n quá hn phân theo ngành ngh 47
Bng 2.12: T l n quá hn theo k hn 48
Bng 2.13.: Vòng quay vn tín dng ca hotăđng cho vay DNVVN 49
Bng 2.14: Hiu sut s dng vn 50
Bng 2.15: T l li nhun t cho vay DNVVN 52

DANH MC Să VÀ HÌNH V
Săđ 2.1:Căcu t chc caăNgơnăhƠngăTMCPăCôngăthngăCNăBc Hà Ni: . 23
Săđ 2.2: Quy trình cho vay ti CN ậ ngân hàng Vietinbank 31
Biuăđ 2.1: Căcu n quá hn ca DNVVN theo loi hình doanh nghiêp 46
Biuăđ 2.2: Li nhun t choăvayăDNVVNăquaăcácănm 51



Thang Long University Library

LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
K t khi Vit Nam thc hin chính sách m ca nn kinh t vào nm 1986 cho
đn nay, kinh t Vit Nam đã có nhng bc phát trin nhanh chóng và đy trin
vng. GDP không ngng đc ci thin, đi sng ca ngi dân ngày càng nâng cao
hn, và trên ht v th v kinh t, chính tr ca Vit Nam đã đc bit đn và khng
đnh trong mt các nc  khu vc và trên th gii. Trong bc chuyn mình và phát
trin đó, thì s đóng góp ca Doanh nghip t nhân, Doanh nghip Nhà nc và các
Doanh nghip va và nh là rt đáng k. c bit là các Doanh nghip va và nh, vi
s nng đng, hot đng trong nhiu lnh vc, và s lng đông đo ca mình đã góp
phn quan trng vào vic tng thu nhp quc dân (GDP), gim lm phát, gii quyt
vn đ vic làm, giúp thc hin điu chnh các chính sách kinh t v mô, Mc dù vy,
trong điu kin nn kinh t thc hin hi nhp hóa và toàn cu hóa mt cách toàn din
nh hin nay, thì các Doanh nghip  Vit Nam đã phi đi din vi nhng thách thc,
khó khn vô cùng ln. ó là s thiu ht v vn, s lc hu v công ngh, s kém
cnh tranh trong mu mã, cht lng sn phm, và s thiu linh hot, cht lng lao
đng còn thp.
Nhn thy nhu cu vay vn t các Doanh nghip va và nh là rt ln, Ngân
hàng Thng mi c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Bc Hà Ni đã có nhng
chin lc nhm thu hút và đy mnh hot đng cho vay vi đi tng này. Tuy
nhiên, quá trình cho vay đi vi Doanh nghip va và nh còn gp nhiu khó khn đc
bit là cht lng ca hot đng cho vay còn cha cao. Vì vy, vic nâng cao cht
lng cho vay đi vi loi hình Doanh nghip này là điu cn thit đ qua đó ngân
hàng có th m rng tng d n cho vay và Doanh nghip có th có nhng khon vn
cn thit đ phc v cho hot đng sn xut kinh doanh ca mình.
T nhng vai trò và yêu cu cp thit nói trên, em đã chn đ tài: ắ Gii pháp
nâng cao chtă lngă choă vayă đi vi Doanh nghip va và nh ti Ngân hàng
ThngăMi C PhnăCôngăThngăVit Nam Chi nhánh Bc Hà Ni”ăđ làm đ
tài cho khóa lun tt nghip.
2. Mc tiêu nghiên cu ca đ tài

Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là làm rõ c s lý lun v hot đng cho vay và
thc trng cho vay đi vi Doanh nghip va và nh ca Ngân hàng Thng mi c
phn Công thng Vit Nam Chi nhánh Bc Hà Ni đ t đó đa ra các đ xut nhm
hoàn thin cht lng hot đng cho vay ca ngân hàng.
3. i tng và phm vi nghiên cu


i tng nghiên cu là nghiên cu hot đng cho vay đi vi Doanh nghip
va và nh ca Ngân hàng Thng mi c phn Công thng Vit Nam Chi nhánh
Bc Hà Ni
Phm vi nghiên cu là hot đng cho vay ca ngân hàng đi vi Doanh nghip
va và nh trong nm 2011 và nm 2012.
4. Phng pháp nghiên cu
 tài đc da trên phng pháp thng kê mô t, so sánh đi chiu và kt hp
dùng s liu phân tích. Khóa lun đã đánh giá mt cách tng quát v hot đng và thc
trng cho vay đi vi doanh nghip va và nh ca ngân hàng thông qua các ch tiêu
kinh t nhm tìm ra nhng vn đ có liên quan đn cht lng cho vay ca ngân hàng
đi vi doanh nghip va và nh, t đó có th đa ra các đ xut nhm nâng cao cht
lng cho vay ca ngân hàng.
5. Kt cu khóa lun gm
Ngoài phn m đu, kt lun, ni dung chính ca đon vn gm 3 chng:
 Chngă1:ăTng quan v hotăđng cho vay và chtălngăchoăvayăđi vi
Doanh nghip va và nh.
 Chngă2:ăThc trng v hotăđngăchoăvayăđi vi doanh nghip va và
nh ti Chi nhánh Bc Hà Ni ậ NgơnăhƠngăThngămi c phn Công thngă
Vit Nam.
 Chngă3:ăGii pháp nâng cao chtălng hotăđng cho vay doanh nghip
va và nh ti Chi nhánh Bc Hà Ni ậ NgơnăhƠngăThngămi c phn Công
thngăVit Nam.

Thang Long University Library
1

CHNGă1:ăTNG QUAN V HOTăNG CHO VAY VÀ CHTăLNG
CHOăVAYăI VI DOANH NGHIP VA VÀ NH
1.1 Khái nimăvƠăđcătrngăcăbn ca DNVVN
1.1.1 Khái nim và phân loi DNVVN
1.1.1.1 Khái nim DNVVN
Theo Lut doanh nghip ban hành ngày 29-11-2005, ti Vit Nam là “Doanh
nghip là t chc kinh t có tên riêng, có tài sn, có tr s giao dch n đnh, đc
đng ký kinh doanh theo quy đnh ca pháp lut, nhm mc đích thc hin các hot
đng kinh doanh - tc là thc hin mt, mt s hoc tt c các công đon ca quá
trình đu t, t sn xut đn tiêu th sn phm hoc cung ng dch v trên th trng
nhm mc đích sinh li.”
Khái nim DNVVN hin nay  các nc trên th gii ch mang tính cht tng
đi v thi gian ln không gian. Quy mô DNVVN  các nc thì khác nhau và có th,
quy mô DNVVN  M, Nht Bn, Pháp ln hn quy mô DNVVN  Vit Nam, và quy
mô DNVVN  mt nc ti thi đim hin ti có th ln hn quy mô ca DNVVN ti
nc đó vào thi kì trc đó.
 Vit Nam, theo Ngh đnh s 56/2009 N – CP ngày 30/06/2009 ca Chính
ph V tr giúp phát trin DNVVN thì DNVVN đc đnh ngha là: “Doanh nghip
nh và va là c s kinh doanh đã đng ký kinh doanh theo quy đnh pháp lut, đc
chia thành ba cp: siêu nh, nh, va theo quy mô tng ngun vn (tng ngun vn
tng đng tng tài sn đc xác đnh trong bng cân đi k toán ca doanh
nghip) hoc s lao đng bình quân nm (tng ngun vn là tiêu chí u tiên)”. (Các
tiêu chí v tng tài sn và s lao đng bình quân ca DNVVN đc th hin c th
trong bng 1.1)
 Malaysia, công ty phát trin DNVVN (SMIDEC) – mt c quan trc thuc B
Công nghip và Thng mi quc t đã đa ra mt đnh ngha v DNVVN, dn dn
đc chp nhn mt cách rng rãi. Theo đó, DNVVN đc đnh ngha là mt công ty,

mt xí nghip hay mt DN có doanh thu hàng nm vào khong 25 triu Ringit (tng
đng 6,6 triu USD) và không có quá 150 công nhân làm vic c ngày.
Nh vy trong khóa lun này nói đn DNVVN là ta đang nói đn các DN đc
phân loi theo tiêu thc quy mô DN.
1.1.1.2 Phân loi DNVVN
Theo tiêu chun ca Ngân hàng th gii (World Bank) và Công ty tài chính Quc
t (IFC) nm 2003, các DNVVN đc phân chia theo quy mô nh sau:
Doanh nghip vô cùng nh (Micro - enterprise): Có đn 10 lao đng, tng tài sn
không quá 100.000 USD và tng doanh thu hàng nm không quá 100.000 USD.
2

Doanh nghip nh (Small - enterprise): Có không quá 50 lao đng, tng tài sn
có giá tr không quá 3.000.000 USD và tng doanh thu hàng nm không quá 3.000.000
USD.
Doanh nghip va (Medium - enterprise): Có không quá 300 lao đng, tng tài
sn có giá tr không quá 15.000.000 USD và tng doanh thu hàng nm không quá
15.000.000 USD.
Tuy nhiên,  mi quc gia và vùng lãnh th, ngi ta có nhng tiêu chí đ phân
loi và xác đinh DNVVN khác nhau.
 Vit Nam, DNVVN đc chia theo tiêu chí vn sn xut và lao đng. C th:
Bngă1.1:ăTiêuăchíăxácăđnh DNVVN  Vit Nam
Quy mô


Khuăvc
Doanhănghipă
siêuănh
Doanhănghipănh
Doanhănghipăva
Sălaoăđng

Tngă
ngunăvn
Sălaoăđng
Tngăngună
vn
Sălaoă
đng
1.Nông, lâm
nghip và thy sn
10 ngi tr
xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
200 ngi
t trên 20 t
đng đn 100
t đng
t trên 200
ngi đn
300 ngi
2.Công nghip và
xây dng
10 ngi tr
xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn

200 ngi
t trên 20 t
đng đn 100
t đng
t trên 200
ngi đn
300 ngi
3. Thng mi và
dch v
10 ngi tr
xung
10 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
50 ngi
t trên 10 t
đng đn 50
t đng
t trên 50
ngi đn
100 ngi
(Ngun: Ngh đnh s 56/2009 N – CP ngày 30/06/2009 )
1.1.2 Các đc đim ca DNVVN
DNVVN chim s lng đông đo, rt đa dng v ngành ngh và quy mô, tuy
nhiên, có th k ra mt s đc đim ni bt d nhn thy ca các DNVVN:
Th nht, DNVVN có quy mô vn và nng lc tài chính thp.
ây là đc đim ni bt nht ca các DNVVN. Các DNVVN có quy mô vn ban
đu thp cho nên kh nng huy đng vn theo đó cng s không đc cao, gây khó
khn trong vic tip cn vi tín dng ngân hàng. T vn ban đu thp nh hng ti

quy mô đu t trang thit b ca doanh nghip, kh nng đu t chiu sâu, và nhiu
yu t khác.

Thang Long University Library
3

Th hai, DNVVN s dng nhng công ngh và thit b lc hu.
c đim trên cng xut phát t quy mô vn thp ca các DNVVN. Vic đu t
công ngh và thit b hin đi cn s dng s vn ln. Vic đu t nâng cp các thit
b máy móc đã li thi cng cn có kh nng tài chính tt, cho phép đu t lâu dài.
Trong khi đó  Vit Nam, ngun vn đu t vào các công ngh là ngun vn mà các
DNVVN khó có kh nng tip cn đc. Ngoài ra, đ có th thành công trong mt nn
kinh t cnh tranh cao đ nh hin nay, các DN phi thng xuyên thay đi công
ngh, máy móc, thit b, các phng pháp, bí quyt sn xut. Th nhng hu ht công
ngh đang đc s dng trong các DNVVN  Vit Nam hin đc đánh giá là lc hu,
do không có kin thc trong la chn, mau và chuyn giao công ngh.
Th ba, trình đ qun lý còn thp.
Các nhà qun lý DNVVN thng cha đc đào to bài bn v chuyên môn,
nghip v, thiu hiu bit đy đ v qun tr doanh nghip dn đn nhiu giám đc DN
không th lp đc k hoch tài chính, không xây dng đc phng án sn xut kinh
doanh kh thi.
Ngoài ra, các DNVVN còn có ngun lao đng cht lng đc đánh giá là thp
và ít. Nguyên nhân là do các DNVVN không có kh nng thu hút các nhân lc có cht
lng cao do điu kin làm vic và ch đ làm vic  các DNVVN không đáp ng
đc mc lng thng nh ti các DN ln.
Th t, kh nng tip cn thông tin kém.
Vic thiu nhng thông tin v nhu cu th trng, v thit b, nguyên vt liu đã
khin cho sc cnh tranh ca các DNVVN yu đi. Hn na, hot đng thiu thông tin
khin cho quá trình sn xut kinh doanh không mang tính đnh hng chính xác.
Th nm, c cu t chc đn gin, b máy t chc gn nh, s lng nhân viên ít.

Phn ln các DNVVN  Vit Nam là các công ty gia đình, hot đng theo mô
hình t qun, các cp qun lý t giám đc ti k toán trng và trng phòng các ban
(nu có) là mt ngi nào đó có mi quan h trong gia đình, cha qua trng lp đào
to c bn v k nng qun lý và c kinh doanh, ch điu hành DN theo kinh nghim,
lao đng làm vic trong các DNVVN ch yu là các lao đng th công, tay ngh thp.
Do đó, thng các DNVVN hay xy ra nhng s kin đáng tic nh vi phm quy đnh
nhà nc và các thông l quc t mt cách không c ý, hot đng kinh doanh không
hiu qu dn đn phá sn. Li th mang li ca đc đim này đó là DNVVN linh hot,
d thích ng vi s thay đi ca th trng.
1.1.3 Vai trò ca DNVVN trong nn kinh t
DNVVN chim đông đo trong h thng các DN hot đng theo pháp lut. Và ti
mi nn kinh t, quc gia hay vùng lãnh th, các DNVVN gi vai trò  nhng mc đ
khác nhau nhng tu chung li đu có nhng vai trò tng đng sau:
4

 DNVVN gi mt vai trò quan trng trong nn kinh t: Giúp n đnh nn kinh t,
n đnh các vn đ v mô nh: tht nghip, lm phát, đóng góp vào GDP, tng trng
kinh t, DNVVN làm cho nn kinh t nng đng hn, do có quy mô nh, nên d điu
chnh (xét v mt lý thuyt) hot đng DNVVN thng thc hin chuyên môn hóa vào
sn xut mt vài chi tit ca mt sn phm hoàn chnh, góp phn to nên ngành công
nghip và dch v ph tr quan trng, to thêm nhiu hàng hóa, dch v, góp phn phát
trin nn kinh t ca đt nc.
 Góp phn thúc đy quá trình chuyn dch c cu kinh t theo ngành, theo khu
vc và thành phn kinh t, đ có th to ra đc mt c cu kinh t có tính đi mi
hn và thích ng cao hn. Do DNVVN hot đng trong nhiu ngành ngh khác nhau,
khi trao đi buôn bán s to ra đc s chuyn dch v vn, góp phn thúc đy quá
trình công nghip hóa - hin đi hóa. Hot đng ca DNVVN giúp làm tng t trng
đóng góp ca các ngành thng mi, dch v, chuyn dch nn kinh t theo hng
công nghip phát trin. DNVVN đóng góp đáng k vào vic duy trì và phát trin các
ngành ngh truyn thng, sn xut ra đc các sn phm mang đm bn sc dân tc.

 óng vai trò quan trng trong lu thông hàng hóa và cung ng dch v.
DNVVN có mt  nhiu đa phng, là ni sn có các ngun nguyên liu nh: nông
sn, dc liu, li th v các ngành ngh th công truyn thng đã to đc s lng
hàng hóa ln, đa dng, nhiu chng loi, không nhng đáp ng đc nhu cu trong
nc mà còn xut khu đc. DNVVN va trc tip thu mua nguyên liu, sn xut,
va liên kt vi các DN khác, to nên vòng lu thông hàng hóa khép kín, va có đu
vào sn xut, va có đu ra tiêu th.
 Phát trin gn bó cht ch vi các DN có quy mô hot đng ln, to mi quan
h khng khít, h tr ln nhau. Nn kinh t ca các nc trong khu vc cng nh trên
th gii hin nay, s cnh tranh gia các DN đang chuyn dn t cnh tranh giá c
sang cnh tranh v công ngh và cht lng. Nhng loi hàng hóa có cht lng cao,
mang tính sáng to, phong phú, đa dng v kiu dáng s chim u th trên th trng.
Theo đó, s phát trin ca hot đng chuyên môn hóa và hp tác hóa đã cho thy vic
áp dng mô hình sn xut kiu v tinh là phù hp vi điu kin và kh nng phát trin
ca mi nc. Trong nn kinh t các DNVVN s là v tinh ca các DN ln đ có th
gn bó cht ch và thúc đy s phát trin ca tng loi hình DN này. Do vy, trong
mt nn kinh t hin đi, DNVVN không nhng không th hòa tan trong các tp đoàn
ln mà kh nng phát trin, hp tác đ m rng ngày càng đc cng c.
 DNVVN giúp khai thác tim nng phong phú v vn trong dân c đ đu t vào
sn xut kinh doanh. Vic ngày càng xut hin nhiu DNVVN cùng vi kh nng hot
đng tt, lành mnh đã to dn np suy ngh cho ngi dân nên đu t vào sn xut
Thang Long University Library
5

kinh doanh thay vì trc đây tin nhàn ri ch bit gi và gi tit kim hoc mua vàng
ct tr. DNVVN là tr ct ca nn kinh t đa phng, do các DN ln thng đt ti
các trung tâm kinh t, còn DNVVN có mt  hu ht các đa bàn, giúp gii quyt
nhanh chóng vic làm cho lao đng đa phng, yu t sn xut ti c s.
 Khi nn kinh t gp khó khn, khng hong, DNVVN có vai trò kích cu nn kinh
t mt cách mnh m (vì các DN này thng ít b nh hng mnh khi nn kinh t có bin

đng mnh), bng nhng đóng góp vào GDP, chi tiêu cho sn xut kinh doanh, kích thích
tiêu dùng trong nc và xut khu thông qua vic bán các sn phm ca mình.
1.2 Hotăđng cho vay caăngơnăhƠngăthngămiăđi vi DNVVN
1.2.1 Khái nim v cho vay và các nguyên tc cho vay
1.2.1.1 Khái nim v cho vay
Theo quyt đnh s 1627/2007/Q-NHNN ngày 31/12/2001 ca Thng đc ngân
hàng Nhà nc v vic ban hành quy ch cho vay ca t chc tín dng đi vi khách
hàng thì: “Cho vay là mt hình thc cp tín dng, theo đó t chc tín dng giao cho
khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích và thi hn nht đinh theo tha
thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi. Thi hn nht đnh  đây là thi hn
cho vay.”
Hay theo PGS.TS Mai Vn Bn (trong giáo trình Nghip v ngân hàng thng
mi, nm 2011) thì khái nim cho vay đc hiu là: Cho vay ca NHTM là vic
chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t NHTM (ngi s hu) sang khách hàng
(ngi s dng) sau mt thi gian nht đnh quay tr li NHTM vi lng giá tr ln
hn giá tr ban đu.
Cho vay DNVVN là phng thc tín dng ca ngân hàng theo tiêu thc đi
tng khách hàng. ây là loi hình DN chim đa s và rt đa dng trong các khách
hàng ca các NHTM, do đó, các NHTM cng tp trung khai thác, to nhiu điu kin
thun li hn cho đi tng khách hàng trên.
1.2.1.2 Các nguyên tc c bn trong hot đng cho vay
 hot đng cho vay đc đm bo an toàn, phù hp vi li ích ca c bên cho
vay và bên vay, hot đng cho vay ca các TCTD đc thc hin trên nhng nguyên
tc nht đnh và các nguyên tc này có nh hng quan trng đn vic xây dng và
ban hành các quy phm pháp lut điu chnh hot đng cho vay. Các nguyên tc đó là:
 Nguyên tc hoàn tr: c s lý lun ca nguyên tc này là da vào đc đim,
vi t cách là ch th trung gian tín dng, TCTD ch yu s dng s tin huy đng
đc t các ngun vn tm thi nhàn ri trong xã hi đ cho vay.  giai đon huy
đng vn, TCTD tham gia vi t cách là ngi đi vay, do vy phi có ngha v hoàn
tr cho ngi gi tin đúng hn c gc và lãi, mun thc hin đc điu này, vi t

cách là ch th cho vay, TCTD có quyn yêu cu bên đi vay hoàn tr cho mình đúng
6

hn c gc và lãi. Ngay c chính TCTD (bên cho vay) là ch th vi phm hp đng thì
bên vay vn phi thc hiên ngha v tr n. Nhng vi phm ca bên cho vay s chu
nhng ch tài x lý nh pht vi phm hoc bi thng thit hi ch không th bù tr
vào s tin bên vay phi tr.
 đm bo nguyên tc hoàn tr, pháp lut có các quy đnh nhm yêu cu TCTD
phi đánh giá kh nng ca bên vay, xây dng các phng án phòng nga ri ro cng
nh giám sát khon vay hiu qu. Bên cnh đó, pháp lut cng cho phép các bên có
nhng tha thun sa đi hp đng phù hp nh gia hn n, điu chnh k hn tr n
đ bên vay thc hin tt ngha v hoàn tr ca mình.
 Nguyên tc tín nhim: tín nhim là nn tng ca tín dng, tc là vic chuyn
giao ngun vn ch đc thc hin khi TCTD (bên cho vay) có nim tin vào kh nng
tr n ca bên vay. Nguyên tc tín nhim s đm bo cho TCTD quyt đnh cho vay
mt cách chính xác và hiu qu, không làm nh hng đn kh nng tr n ca TCTD
đi vi các khon huy đng vn t nhn tin gi và các hình thc huy đng khác.
 đm bo nguyên tc tín nhim, pháp lut đã quy đnh bên vay phi tha mãn
nhng điu kin nht đnh mi đc quyn vay vn. Bên cnh đó, pháp lut cng cho
phép TCTD đc quyn đánh giá v kh nng tài chính ca khách hàng ri mi quyt
đnh cho vay.  có s tín nhim ca TCTD, bên vay cn chng t nng lc tài chính,
kh nng s dng vn vay và có nhng cam kt chc chn v kh nng tr n.  tng
thêm s tín nhim, trong nhiu trng hp, các bên có th tha thun v các bin pháp
đm bo kh nng tr n nh cm c, th chp hoc bo lãnh.
Tuy nhiên, c s ca lòng tin (s tín nhim) này không đn thun da vào ý chí
ch quan ca ngi ra quyt đnh cho vay mà cn thit phi có nhng tiêu chí nht
đnh. Nhng tiêu chí này pháp lut cho phép TCTD đc quyn quy đnh trong quy
ch cho vay ca mình. Do đó, trên thc t có nhng trng hp ch th có đ điu
kin vay vn theo quy đnh ca pháp lut nhng TCTD vn cm thy có yu t ri ro
thì vn có th b t chi cho vay.

1.2.2 Các phng thc cho vay đi vi DNVVN
Hot đng cho vay đi vi DNVVN cng nh các loi hình DN khác rt đa dng
vi các tiêu chí phân loi khác nhau. Sau đây là mt s phng thc cho vay c bn:
Cn c vào tính cht nghip v, cho vay đc phân loi thành:
 Cho vay thu chi: Thu chi là nghip v cho vay qua đó ngân hàng cho phép
ngi vay chi vt tri trên s tin gi thanh toán ca mình đn mt gii gin nht
đnh và trong mt khong thi gian xác đnh. Gii hn này đc gi là hn mc thu
chi. Khách hàng có th ký séc, lp y nhim chi, vt quá s d tin gi đ chi tr
(trong hn mc) và khi có tin nhp v tài khon tin gi và ngân hàng s thu n gc
và lãi.
Thang Long University Library
7

Thu chi là hình thc tín dng ngn hn, linh hot, th tc đn gin, phn ln là
không có đm bo, có th cp cho c DN ln cá nhân vài ngày trong tháng hay vài
tháng trong nm dùng đ chi lng, chi các khon phi np, mua hàng. Hình thc vay
trên đang dn đc s dng ph bin hn vi các DNVVN có quan h tín dng thng
xuyên vi ngân hàng.
 Cho vay trc tip tng ln: là hình thc cho vay ph bin nht đi vi các
DNVVN. Cho vay trc tip tng ln là hình thc cho vay tng đi ph bin ca ngân
hàng đi vi khách hàng không có nhu cu vay thng xuyên, không có điu kin đ
đc cp hn mc thu chi. Các khách hàng này s dng vn s hu và tín dng
thng mi là ch yu, ch khi có nhu cu thi v, hay m rng sn xut đc bit mi
vay ngân hàng, tc là vn t ngân hàng ch tham gia vào mt s giai đon nht ca chu
kì sn xut kinh doanh. Ngân hàng s da vào phng án s dng vn vay đ xác đnh
quy mô, thi hn, lãi sut và các điu kin đm bo khác.
Mi món vay đc tách thành các h s vay khác nhau, s lng cho vay ca
mi khách hàng đc ngân hàng xác đnh nh sau:
S lng cho vay = Nhu cu cho sn xut kinh doanh – Vn ch s hu tham gia –
Các ngun vn khác tham gia.

Theo tng k hn n trong hp đng, ngân hàng s thu gc và lãi. Trong quá
trình khách hàng s dng tin vay, ngân hàng s kim soát mc đích và hiu qu s
dng, nu thy có du hiu vi phm hp đng, ngân hàng có th thu hi n trc hn,
hoc chuyn n quá hn. Lãi sut có th c đnh hoc th ni theo thi đim tính lãi.
Nghip v cho vay tng ln tng đi đn gin. Ngân hàng có th kim soát tng
món vay tách bit. Tin cho vay da vào giá tr ca tài sn đm bo.
 Cho vay theo hn mc: ây là nghip v tín dng theo đó ngân hàng tha thun
cp cho khách hàng hn mc tín dng. Hn mc tín dng có th tính cho c kì hoc
cui kì. ó là s d tính ti thi đim tính.
Hn mc tín dng đc cp trên c s k hoch sn xut kinh doanh, nhu cu
vn và nhu cu vay vn ca khách hàng. Ngân hàng c lng các hn mc tín dng
đi vi DN cn c vào phng án sn xut kinh doanh và nhu cu vay vn ca khách
hàng, t l cho vay ti đa trên tng giá tr tài sn đm bo, kh nng ngun vn ca
ngân hàng.
Trong kì, khách hàng có th thc hin vay tr nhiu ln, song d n không đc
vt quá hn mc tín dng. Mt s trng hp ngân hàng quy đnh hn mc tín dng
cui kì, d n trong kì có th ln hn hn mc. Tuy nhiên, đn cui kì, khách hàng
phi tr n đ gim bt d n cui kì không đc vt quá hn mc.
Mi ln vay, khách hàng ch cn trình bày phng án s dng tin vay, np các
chng t chng minh đã mua hàng hóa hoc dch v và nêu yêu cu vay. ây là hình
8

thc cho vay thun tin cho nhng khách hàng vay mn thng xuyên, vn vay tham
gia thng xuyên vào quá trình sn xut kinh doanh. Trong nghip v này ngân hàng
không n đnh trc ngày tr n. Khi khách hàng có thu nhp, ngân hàng s thu n, do
đó to ch đng qun lý ngân qu cho khách hàng. Tuy nhiên, do các ln vay không
tách bit thành các kì hn n c th nên ngân hàng khó kim soát đc hiu qu ca
tng ln vay. Ngân hàng ch có th phát hin ra vn đ khi khách hàng np báo cáo tài
chính hoc d n lâu không gim sút.
 Cho vay luân chuyn: Cho vay luân chuyn là nghip v cho vay da trên luân

chuyn ca hàng hóa. DN khi mua hàng có th thiu vn, ngân hàng có th cho vay đ
mua hàng và s thu n khi khách hàng bán hàng. u nm hoc quý, ngi vay phi
làm đn xin vay luân chuyn. Ngân hàng và khách hàng tha thun vi nhau v
phng thc vay, hn mc tín dng, các ngun cung cp hàng hóa và kh nng tiêu
th. Hn mc tín dng có th tha thun trong 1 nm hoc vài nm, đây không phi là
thi hn hoàn tr mà là thi hn ngân hàng xem xét li mi quan h vi khách hàng và
quyt đnh cho vay na hay không tùy mi quan h gia ngân hàng và khách hàng
cng nh tình hình tài chính ca khách hàng.
Vic cho vay da trên luân chuyn ca hàng hóa nên c ngân hàng ln DN đu
phi nghiên cu k hoch lu chuyn hàng hóa đ d đoán dòng ngân qu trong thi
gian ti. Ngân hàng s cho vay theo t l nht đnh tùy theo khi lng và cht lng
quan h n nn ca ngi vay.
Ngi vay cam kt các khon vay s đc tr cho ngi bán và mi khon thu
bán hàng đu đc dùng đ tr vào tài khon tin vay trc khi đc trích tr li tài
khon tin gi thanh toán ca khách hàng.
Cho vay luân chuyn thng đc áp dng cho các DN thng nghip hoc DN
sn xut có chu kì tiêu th ngn ngày, có quan h vay tr thng xuyên vi ngân hàng.
Cho vay luân chuyn rt thun tin cho các khách hàng. Th tc cho vay ch cn
thc hin 1 ln cho nhiu ln vay. Khách hàng đc đáp ng nhu cu vn kp thi, vì
vy vic thanh toán cho ngi cung cp s nhanh gn hn.
Hình thc cho vay nh trên rt ít đc s dng vi các DNVVN.
Ngoài các phng thc cho vay ph bin trên đi vi DNVVN thì còn có các
phng thc cho vay mà các phng thc này ít đc áp dng  các ngân hàng. C
th:
 Cho vay tr góp: là hình thc cho vay theo đó ngân hàng cho phép khách hàng
tr gc làm nhiu ln trong thi hn tín dng đã tha thun. Hình thc cho vay này khá
hp lý đi vi các DNVVN và thng đc áp dng kt hp vi các hình thc cho
vay khác.
Thang Long University Library
9

 Cho vay gián tip: là hình thc cho vay thông qua các t chc trung gian,
thng đc áp dng đi vi th trng có nhiu món vay nh, ngi vay phân tán,
cách xa ngân hàng. Hình thc vay này ít đc các ngân hàng áp dng vi các
DNVVN.
 Cn c vào thi hn cho vay, ngân hàng phân loi cho vay thành cho vay ngn
hn, cho vay trung và dài hn. Trong đó, các DNVVN ch yu s dng cho vay ngn
hn vi các khon vay di 12 tháng và ch yu s dng đ tài tr cho tài sn lu
đng hoc nhu cu s dng vn ngn hn.
1.2.3 Vai trò ca hot đng cho vay
Hot đng cho vay ca ngân hàng đi vi DNVVN có vai trò quan trng cho c
DNVVN và c NHTM. Mi ch th khác nhau có mc đích và nhu cu khác nhau
trong các hot đng ca mình nên quá trình cho vay giúp h đt đc nhng mc đích
khác nhau. C th:
1.2.3.1 i vi DNVVN
c đim ca DNVVN là có quy mô vn nh bé và đ m rng đc hot đng
sn xut kinh doanh ca mình, các DNVVN cn tip cn các ngun vn vay t bên
ngoài.
 Hot đng cho vay s h tr DNVVN tái sn xut, m rng sn xut theo c
chiu sâu và chiu rng. Nu ch da vào ni lc và ngun li nhun gi li đ tái sn
xut thì s không đt hiu qu cao nht, không phát huy tt tim lc sn có ca DN, và
mt nhiu thi gian trong vic tìm kim ngun vn huy đng, làm tng chi phí trong
quá trình hot đng dn đn li nhun gim, nu kéo dài có th dn đn phá sn.
Khi tip cn đc ngun vn vay, DNVVN s chp đc thi c đ tin hành
sn xut kinh doanh, tng thu nhp, gii quyt vn đ vic làm, tng đóng góp vào thu
nhp quc dân, giúp thc hin đc nhng chính sách kinh t v mô nh: gim lm
phát, tht nghip,
 Giúp DNVVN có th thc hin chuyn dch vn đu t t ngành này sang
ngành khác. Vic ngân hàng, TCTD cho vay DNVVN thuc các ngành, các lnh vc
sn xut khác nhau s giúp nn kinh t phân phi vn vào các ngành phù hp vi yêu

cu s dng vn ca ngành, ca nn kinh t mt cách hiu qu, thúc đy chuyn dch
c cu Công nghip hóa – Hin đi hóa.
 Tng sc mnh cnh tranh gia các DNVVN vi nhau và vi các DN trong và
ngoài nc khác. DNVVN s phi có phng án sn xut kinh doanh hiu qu, qun
lý tài chính tt, không ngng nâng cao cht lng ngun lao đng, có th mi tip cn
và s dng đc ngun vn mt cách hiu qu, tng doanh thu, li nhun gi li.
10

Vic tip cn đc ngun vn vay cng đt ra cho DNVVN luôn phi có trách
nhim vi tng đng vn vay khi chu s giám sát và kim tra ca ngân hàng,
TCTD, Qua đó thúc đy DNVVN kinh doanh hiu qu, lành mnh hn.
1.2.3.2 i vi ngân hàng
Hot đng cho vay đi vi DNVVN mang li li nhun cao cho ngân hàng, to
điu kin cho ngân hàng s dng ngun vn huy đng đc tt và hiu qu hn.
Hot đng cho vay có hiu qu tc là kh nng quay vòng vn tín dng cao, qua
đó ngân hàng có th m rng các hình thc dch v cung cp cho khách hàng cng nh
m rng quy mô vn tín dng cho mt khách hàng. Nh vy, không nhng duy trì mi
quan h vi khách hàng truyn thng mà còn m rng, thu hút thêm khách hàng mi.
ó cng là cách đ ngân hàng m rng th trng, nâng cao li nhun.
Hot đng cho vay có hiu qu s làm gim chi phí nghip v, chi phí qun lý và
đc bit là gim nhng chi phí, thit hi rt ln do không thu hi đc khon tín dng.
Nh vy, s gia tng kh nng sinh li ca các sn phm mà ngân hàng cung cp cho
khách hàng.
1.3 ánh giá chtălngăchoăvayăđi vi DNVVN
1.3.1 Quan nim v cht lng cho vay
Hot đng cho vay là mt trong nhng hot đng mang li doanh thu ch yu
cho các NHTM, do đó, cht lng cho vay luôn là vn đ đc quan tâm hàng đu ca
các ngân hàng. Hin nay, các v trí khác nhau thì có nhng quan đim khác nhau v
cht lng cho vay.
 Theo quan đim ca khách hàng, các khon vay có cht lng là các khon có

vn vay phù hp vi mc đích vay vn, có lãi sut và kì hn hp lý to điu kin thun
li cho hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, th tc đn gin, thun tin
nhng vn đm bo các nguyên tc tín dng và quy ch cho vay.
 Theo quan đim s phát trin kinh t v mô ca nn kinh t, cht lng cho vay
th hin  hot đng cho vay có phc v cho sn xut và lu thông hàng hóa hay
không, góp phn gii quyt công n vic làm, to đc s hài hòa gia hot đng cho
vay vi chính sách phát trin ca Chính ph
 Theo quan đim ca các NHTM, cht lng cho vay th hin trên hai mt c
bn: mc đ an toàn ca khon vay và hiu qu kinh t ca khon vay.
 Mc đ an toàn ca khon vay: đc th hin qua kh nng hoàn tr ca
khách hàng. Mt khon vay cha đng nhiu nguy c không tr đc n thì đc coi
là khon vay có cht lng kém.
 Hiu qu kinh t ca khon vay: đó là kh nng sinh li mà khon vay mang
li đ đm bo s tn ti và phát trin bn vng ca ngân hàng. Thông qua hot đng
Thang Long University Library
11

cho vay này, các DN nhn tin vay s đc h tr v vn đ m rng sn xut, to
công n vic làm đóng góp vào s phát trin chung ca toàn xã hi.
Mt cách khái quát, cht lng cho vay chính là s đáp ng v s lng và cht
lng đi vi nhu cu vay vn ca bên đi vay và đm bo các yu t an toàn và li
nhun đi vi bên cho vay. Khon vay đc coi là có cht lng tt khi nó mang li
li ích kinh t cho c khách hàng và ngân hàng và cho c xã hi.
1.3.2 Các ch tiêu đánh giá cht lng cho vay
Cht lng cho vay đi vi DNVVN là mt khái nim va c th (thông qua các
ch tiêu đnh lng có th tính toán đc nh kt qu kinh doanh, n quá hn, ) li
va tru tng (th hin  kh nng thu hút khách hàng, đóng góp vào nn kinh t, ).
T đó, đ đánh giá cht lng cho vay ca NHTM đi vi các DNVVN, có 2 nhóm
ch tiêu: ch tiêu đnh tính và ch tiêu đnh lng.
1.3.2.1 Nhóm các ch tiêu đnh tính

Khó có th đa ra các tiêu chun c th cho các ch tiêu đnh tính. Do đó, tùy vào
mi ngân hàng khác nhau s t xác đnh tiêu chí cho các ch tiêu đnh tính. Có th k
đn vài ch tiêu nh sau:
 Tuân th theo c s pháp lý, nguyên tc và quy trình tín dng
Hot đng cho vay có cht lng phi tuân th các quy đnh ca pháp lut nhà
nc: lut các t chc tín dng, các quy ch cho vay, các vn bn ca Ngân hàng Nhà
nc và các vn bn có liên quan.
Khi tin hành hot đng cho vay, phi luôn đm bo tuân th các quy trình cho
vay, nguyên tc cho vay vì nó giúp phòng nga ri ro, đánh giá đc cht lng cho
vay. Hot đng tín dng ca NHTM da trên mt s nht đnh nhm đm bo tính an
toàn và kh nng sinh li. Các nguyên tc này đc c th hóa trong các quy đnh ca
ngân hàng Nhà nc và các NHTM nh: Khách hàng phi cam kt hoàn tr vn và lãi
đúng hn, s dng vn vay đúng mc đích đã tha thun trong hp đng tín dng,
ngân hàng ch đc tài tr trên các d án có hiu qu.
Nu ngân hàng thc hin đúng theo quy trình cho vay, thì ngân hàng có th đánh
giá đúng tình hình tài chính ca khách hàng, t đó, giúp đa ra quyt đnh tài tr phù
hp, đm bo an toàn và hn ch ri ro cho ngân hàng.
 Chính sách qun tr điu hành đúng đn, chin lc phát trin phù hp vi yêu
cu cnh tranh, phát trin kinh doanh ca ngân hàng theo tng thi kì c th.
Ch tiêu trên đc th hin trong chính sách tín dng ca ngân hàng. Chính sách
tín dng cho ta bit v ch trng ca ngân hàng là hng dn chung cho cán b, nhân
viên ngân hàng tng cng chuyên môn và to s thng nht. Chính sách tín dng ca
mt ngân hàng cng cho bit đc chin lc phát trin tín dng ca ngân hàng đó.

12

 Mc đ tha mãn nhu cu tài tr ca khách hàng và chi phí cho vay.
Cht lng cho vay ca ngân hàng vi khách hàng đc cho là tt khi mà ngân
hàng có kh nng đáp ng đc kp thi và đy đ nhu cu vay vn hp lý ca khách
hàng.  đm bo yêu cu trên, ngân hàng cn có h thng đánh giá, d báo, phân tích

nhu cu ca khách hàng tht chính xác, t đó nâng cao cht lng cho vay. ng thi,
vic đáp ng nhu cu vn hp lý ca khách hàng mt cách nhanh chóng giúp làm tng
thêm uy tín ca ngân hàng.
 óng góp ca hot đng cho vay ca ngân hàng vào s phát trin kinh t - xã
hi.
Thông qua cho vay đi vi các DNVVN thì các ngân hàng đã đóng góp vào s
phát trin chung ca kinh t - xã hi, tng vic làm, thúc đy sn xut phát trin, Tuy
nhiên, đây là mt ch tiêu khó có th đánh giá chính xác. Bi vì, s phát trin ca kinh
t - xã hi không ch th hin  mt phía là s tng trng GDP mà nó th hin  tt c
các mt trong nn kinh t chung nh giáo dc, an sinh xã hi, n đnh kinh t, chính
tr,
1.3.2.2 Nhóm ch tiêu đnh lng
Vì các ch tiêu đnh tính rt khó xác đnh hiu qu nên ngi ta thng s dng
các ch tiêu đnh lng làm các ch tiêu ch yu đ đánh giá cht lng ca hot đng
cho vay. ây là các ch tiêu rt quan trng vi các NHTM, thông qua các ch tiêu này,
ngân hàng có th xác đnh mt cách tng đi chính xác v cht lng cho vay đi vi
các DNVVN ca ngân hàng. Do đó, vic tính toán cn đm bo s chính xác và đy
đ.
 Doanh s cho vay đi vi DNVVN:
 Doanh s cho vay đi vi DNVVN th hin tng lng vn mà ngân hàng đã
cho các DNVVN vay trong mt thi kì c th. Nó đc tính bng cách cng dn các
khon cho vay trong mt thi kì. Con s này th hin xu hng hot đng cho vay đi
vi DNVVN là tng hay gim.
 Ngoài s dng giá tr tuyt đi đ cho thy xu hng cho vay vi các
DNVVN, ngân hàng còn s dng ch tiêu v t l tng trng doanh s cho vay qua
các nm
T l tng trng DSCV=








(Trong đó: DSCV: doanh s cho vay, n: nm nay, n-1: nm trc)
 D n cho vay đi vi DNVVN:
Ch tiêu trên phn ánh s vn ca ngân hàng cho các DNVVN vay ti mt thi
đim c th. Nó đc tính trên s d cui kì trên bng cân đi k toán ca ngân hàng.
Thang Long University Library
13

Cùng vi ch tiêu doanh s cho vay, ch tiêu cng dùng đ đánh giá mc đ tng
trng tín dng đi vi DNVVN ca ngân hàng. ây là ch tiêu mà ngân hàng phi
theo dõi thng xuyên đ bit tình hình s dng vn ca khách hàng. Nu d n cui
kì thp và có xu hng gim thì nó phn ánh cht lng cho vay thp. Vì hot đng
cho vay không thu hút khách hàng, không đc m rng. Tuy nhiên, d n vi
DNVVN cui kì cao cng cha th đánh giá cht lng cho vay vi DNVVN là tt
đc. Ch tiêu này còn cn phi kt hp vi các ch tiêu khác đ có th đánh giá mt
cách toàn din.
T l tng trng DNCV=







(Trong đó: DNCV: D n cho vay, n: nm nay, n-1: nm trc).
Nu c hai ch tiêu trên đi vi DNVVN cùng cao và vi tc đ tng trng ca
hai ch tiêu này đu cùng dng thì chng t ngân hàng đang có tng trng trong cho

vay đi vi DNVVN, sn phm cho vay ca ngân hàng đã có uy tín và thu hút khách
hàng. Qua đó, nhu cu v vn ca DNVVN đc ngân hàng đáp ng tt. Mc dù vy,
đ xét xem cht lng cho vay đi vi DNVVN có tht s tt ta vn cn phi xét đn
các ch tiêu v thu n khác.
 Doanh s thu n vi DNVVN:
Ch tiêu này phn ánh lng vn đã cho DNVVN vay và đã đc hoàn tr trong
mt thi kì c th. Nó đc xác đnh bng cách cng dn các khon thu n trong mt
thi kì. Doanh s cho vay ln kèm theo vi doanh s thu n cao thì mi đm bo cht
lng cho vay. Nu doanh s thu n thp th hin d n quá hn ln, kh nng thu hi
vn và lãi thp thì cht lng tín dng là kém.
 T l n quá hn đi vi DNVVN
N quá hn là khon n mà mt phn hoc toàn b gc và lãi đã quá hn. Mt
cách tip cn khác thì n quá hn là nhng khon tín dng không đc hoàn tr đúng
hn, không đc phép và không đ điu kin đ gia hn n.  đm bo qun lý cht
ch, theo quyt đnh s 18/2007Q-NHNN ngày 25/4/2007 v sa đi mt s vn đ
phân loi n, trích lp và s dng d phòng ri ro tín dng đã phân loi các khon n
quá hn thành các nhóm nh sau:
 Nhóm 2 (N cn chú ý - Các khon n quá hn t 10 đn 90 ngày) bao gm:
Các khon n điu chnh k hn tr n ln đu (đi vi khách hàng là doanh nghip, t
chc thì t chc tín dng phi có h s đánh giá khách hàng v kh nng tr n đy đ
n gc và lãi đúng k hn đc điu chnh ln đu).
 Nhóm 3 (N di tiêu chun - Các khon n quá hn t 91 đn 180 ngày) bao
gm: Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu, tr các khon n điu chnh k
14

hn tr n ln đu phân loi vào nhóm 2, các khon n đc min hoc gim lãi do
khách hàng không đ kh nng tr lãi đy đ theo hp đng tín dng.
 Nhóm 4 (N nghi ng - Các khon n quá hn t 181 đn 360 ngày) bao gm:
Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn di 90 ngày theo thi hn tr
n đc c cu li ln đu, các khon n c cu li thi hn tr n ln th hai.

 Nhóm 5 (N có kh nng mt vn - Các khon n quá hn trên 360 ngày) bao
gm: Các khon n c cu li thi hn tr n ln đu quá hn t 90 ngày tr lên theo
thi hn tr n đc c cu li ln đu, các khon n c cu li thi hn tr n ln th
hai quá hn theo thi hn tr n đc c cu li ln th hai, các khon n c cu li
thi hn tr n ln th ba tr lên, k c cha b quá hn hoc đã quá hn, các khon n
khoanh, n ch x lý.
Ch tiêu này phn ánh rõ nht v cht lng cho vay đi vi DNVVN ca ngân
hàng. Mc đ an toàn ca hot đng cho vay đi vi DNVVN cng đc phn ánh
qua ch tiêu này. Do đó, đây là ch tiêu quan trng đ đánh giá cht lng cho vay vi
DNVVN ca các NHTM:
D n quá hn DNVVN
T l n quá hn = x100%
đi vi DNVVN Tng d n tín dng DNVVN
T l n quá hn cao phn ánh nguy c mt vn ca ngân hàng, đng thi là
nguy c gim thu nhp ca ngân hàng, thm chí có th dn đn nguy c mt kh nng
thanh khon nu t l này quá cao. Vì vy, khi ngân hàng có t l n quá hn quá cao
s đc đánh giá là cht lng cho vay thp. Tuy nhiên, khi ngân hàng có t l này
thp thì cng cha th kt lun là cht lng cho vay đi vi DNVVN là tt. Ta vn
phi kt hp vi các ch tiêu khác đ đánh giá cht lng cho vay DNVVN ca ngân
hàng. Vì khi t l này thp, có th ngân hàng đang theo đui chính sách cho vay an
toàn, ít ri ro vi khách hàng DNVVN nên không m rng cho vay nhiu vi loi hình
này nên t l tng trng d n và doanh s s thp.
Nhìn chung, các nguyên nhân trên đu đánh giá đc khi t l n quá hn các
DNVVN cao thì cht lng tín dng ca ngân hàng đng nhiên là thp.
 T l n xu ca các DNVVN:
N xu cho vay DNVVN
T l n xu = x 100%
Tng d n cho vay DNVVN

N xu (hay là n có vn đ, n không lành mnh, n khó đòi và n không th

đòi) là khon n mang đc trng sau:
Thang Long University Library
15

 Khách hàng không th thc hin ngha v tr n đi vi ngân hàng khi các
cam kt v cho vay ht hn.
 Tình hình tài chính ca khách hàng đang có chiu hng xu dn ti có kh
nng ngân hàng không th thu hi đc c vn và lãi.
 Tài sn đm bo (th chp, cm c, bo lãnh) đc đánh giá là giá tr phát mãi
không đ trang tri n gc và lãi.
Theo quyt đnh s 18/2007/Q-NHNN ngày 25/4/2007, n xu ca TCTD bao
gm các nhóm n: Nhóm n di tiêu chun, nhóm n nghi ng, nhóm n có kh
nng mt vn. Theo quy đnh hin hành thì nhóm n này không đc vt quá 5%
tng n quá hn.
 T l n xu so vi n quá hn:
T l này cho thy trong tng s n quá hn ca ngân hàng thì có bao nhiêu là
n xu không có kh nng thu hi n và lãi, đng thi cng cho bit cht lng cho
vay ca ngân hàng là tt hay xu. T l này đc tính theo công thc:
Tng n xu
T l n xu trên tng n quá hn= x 100%
Tng n quá hn
 Vòng quay vn tín dng:
Doanh s thu n DNVVN
Vòng quay vn tín dng = x 100%
D n cho vay DNVVN
ây là mt ch tiêu mà các NHTM thng tính toán hàng nm đ đánh giá kh
nng t chc qun lý vn cho vay và cht lng cho vay trong vic đáp ng nhu cu
khách hàng. Nu vòng quay vn càng ln thì ngân hàng s có s vn ln và t đó mà
thu lãi đc t vn vay cng cao hn. iu này đng ngha vi vic s dng vn hiu
qu hn. Kh nng quay vòng vn ca các DNVVN càng nhanh, ngân hàng càng có

th đáp ng đc nhiu và kp thi nhu cu cho vay vi các DNVVN có nhu cu v
vn. Do vy, ch tiêu này càng cao kt hp vi các ch tiêu khác dn đn cht lng
cho vay đi vi DNVVN càng cao.
 Hiu sut s dng vn:
Hiu sut s dng vn đc tính theo công thc sau:
Hiu sut s dng vn = D n cho vay DNVVN / Tng ngun vn huy đng
Hiu sut s dng vn ca ngân hàng đi vi DNVVN cho bit c mt đng vn
huy đng đc, ngân hàng s s dng bao nhiêu đ cho vay DNVVN. Hiu sut s
dng vn càng cao, th hin ngân hàng càng quan tâm và u tiên cho vay đi vi đi
tng là các DNVVN. Mt khác, nu t l này quá cao thì ri ro cho ngân hàng cng