nâng cao hiệu quả hoạt động cho vay doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần quân đội - chi nhánh đông anh

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
 TÀI:
NÂNG CAO HIU QU HONG
CHO VAY DOANH NGHIP NH VÀ VA
TI C PHN
I - 
SINH VIÊN THC HIN  HOÀI LINH
MÃ SINH VIÊN : A17583
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH  NGÂN HÀNG
HÀ NI  2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
I H
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
 TÀI:
NÂNG CAO HIU QU HONG
CHO VAY DOANH NGHIP NH VÀ VA TI
I C PHN
I - 
ng dn : Ths. Ngô Khánh Huyn
Sinh viên thc hin : h Hoài Linh
Mã sinh viên : A17583
Chuyên ngành : Tài chính  Ngân hàng
HÀ NI  2013
Thang Long University Library

MC LC
   N CHUNG V HO NG CHO VAY CA NGÂN
I VI DOANH NGHIP NH VÀ VA 1
Tng quan v hong cho vay ci 1
1.1.
1.1.1. Khái nim hong cho vay ci 1
m ca hong cho vay 1
1.1.3. Nguyên tc cho vay 2
u kin cho vay 3
1.1.5. Phân loi hong cho vay 3
 theo thi hn cho vay 3
 theo cách thc cho vay 4
 theo tài sm bo 4
 c cho vay 5
 theo m 6
   a ho ng cho vay doanh nghip nh và va ti ngân hàng
i 6
i vi 6
1i vi nn kinh t 7
i vi doanh nghip nh và va 7
Tng quan v doanh nghip nh và va 7 1.2.
1.2.1. Khái nim doanh nghip nh và va 7
m ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam 8
1.2.3. Thc trng phát trin ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam 10
1.2.4. Vai trò ca doanh nghip nh và va 11
Hiu qu hoi vi doanh nghip nh và va ca ngân hàng 1.3.
i 13
1.3.1. Khái nim hiu qu hong cho vay ci vi các
doanh nghip nh và va 13
1.3.2. S cn thit phi nâng cao hiu qu hong cho vay 13

i vi nn kinh t 14
i vi doanh nghip nh và va 14
i vi 14
1.3.3. Các ch u qu hong cho vay doanh nghip nh và va
ti 15
1.3.3.1. Các ch nh tính 15
1.3.3.2. Các ch ng 16

1.3.4. Các nhân t n hiu qu hoi vi doanh nghip
nh và va 19
 19
 21
 22
C TRNG HIU QU HO I VI
CÁC DOANH NGHIP NH VÀ VA TI C
PHI -  23
Khái quát v  i c phi - Chi nhá
2.1.
Anh 23
2.1.1. Lch s hình thành và phát trin 23
u t chc ci c phi - Chi nhánh
 25
2.1.3. Chm v các phòng ban 25
Tình hình hong kinh doanh ci c phn Quân 2.2.
i - n 2010-2012 27
2.2.1. Hong vn 27
2.2.2. Hong cho vay 31
2.2.3. Mt s hong kinh doanh khác 34
2.2.4. Tình hình li nhun t ho ng cho vay c   i c
phi   35

nh chung trong hong cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân 2.3.
i c phi   36
i u kin cho vay ci c phi
  36
2.3.2. Quy trình cho vay 37
Thc trng ho    i vi doanh nghip nh và va ti Ngân 2.4.
i c phi -  39
2.4.1. S doanh nghip nh và va có quan h vay vn vi
c phi   39
2.4.2. Doanh s cho vay doanh nghip nh và va ti c
phi - 40
 cho vay doanh nghip nh và va ti
c phi   41
 cho vay phân theo k hn 41
 phân theo ngành ngh kinh doanh 42
 phân theo loi tin 44
Thang Long University Library

2.4.4. Doanh s thu n cho vay doanh nghip nh và va c
mi c phi   45
Thc trng hiu qu hong cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân
2.5.
i c phi   46
2.5.1. Các ch ng 46
2.5.1.1. Quy mô cho vay doanh nghip nh và va 46
2.5.1.2. Chc c th ca quy trình cho vay 47
2.5.1.3. Chng nhân s ca ngân hàng 47
2.5.2. Các ch nh tính 48
2.5.2.1. Vòng quay vn vay 48
2.5.2.2. T l n quá hn, n xu 49

2.5.2.3. T l trích lp d phòng ri ro 50
2.5.2.4. H s kh p ri ro 51
2.5.2.5. Thu nhp t hong cho vay doanh nghip nh và va ti chi nhánh 51
u qu i vi doanh nghip nh và va ti chi nhánh 2.6.
 52
2.6.1. Các mc 52
i vi doanh nghip nh và va 52
i vi c phi   53
2.6.2. Hn ch và nguyên nhân 53
2.6.2.1. Hn ch 53
2.6.2.2. Nguyên nhân các hn ch 56
  I PHÁP NÂNG CAO HIU QU HONG CHO VAY
DOANH NGHIP NH VÀ VA T    I C
PHI -  60
ng hong kinh doanh ci c phn Quân 3.1.
i 60
ng chung trong hong kinh doanh 60
ng phát trin cho vay ca Ngi c phi
-  61
i vi doanh nghip nh 3.2.
và va ca Ngân hàng i -  63
ng vn 63
3.2.2. Chính sách cho vay 65
3.2.3. Công tác thnh tín dng 66
3.2.3.1. Thu thp thông tin khách hàng 66
ng công tác thnh cho vay 67

ng kim tra sau khi vay 67
a doanh nghip 68
3.2.3.5. Duy trì và phát huy các hoi khách hàng 68

i mi công ngh ngân hàng 68
ng chic marketing ngân hàng 69
o ngun nhân lc 69
Mt s kin ngh 70
3.3.
c 70
3.3.2. Kin ngh i vi Hi s i c phi 71
 72
Thang Long University Library

DANH MC BNG BI
S đ 1.1. Cách thc cho vay trc tip 4
S đ 1.2. Cách thc cho vay gián tip 4
S đ 2.1. C cu t chc ca ngân hàng TMCP Quân đi – Chi nhánh ông Anh 25
Bng 2.1. Tình hình huy đng vn ca ngân hàng TMCP Quân đi – Chi nhánh ông
Anh 28
Bng 2.2. Tình hình d n cho vay ca ngân hàng TMCP Quân đi – Chi nhánh ông
Anh nm 2010 - 2012 32
Bng 2.3. Tình hình li nhun cho vay ca ngân hàng TMCP Quân đi – Chi nhánh
ông Anh 35
Bng 2.4. S lng doanh nghip nh và va vay vn ti chi nhánh ông Anh 39
Bng 2.5. Doanh s cho vay DNNVV 40
Bng 2.6. Tình hình d n cho vay phân theo k hn giai đon 2010 – 2012 41
Bng 2.7. Tình hình d n cho vay phân theo ngành ngh kinh doanh giai đon 2010 -
2012 43
Bng 2.8. Tình hình d n cho vay phân theo loi tin giai đon 2010 – 2012 45
Bng 2.9. Doanh s thu n cho vay DNNVV ti chi nhánh ông Anh 2010-2012 46
Bng 2.10. Vòng quay vn vay ti chi nhánh ông Anh giai đon 2010-2012 48
Bng 2.11. T l n quá hn, n xu trong hot đng cho vay ti chi nhánh ông Anh
giai đon 2010-2012 49

Bng 2.12. T l trích lp DPRR ti chi nhánh ông Anh giai đon 2010-2012 50
Bng 2.13. H s kh nng bù đp ri ro giai đon 2010-2012 51
Bng 2.14. Thu nhp cho vay DNNVV ti chi nhánh ông Anh giai đon 2010 - 2012
52


DANH MC CH VIT TT
NHNN
Ngân hàng Nhà nc
NHTW
Ngân hàng Trung ng
NHTM
Ngân hàng thng mi
DNNVV
Doanh nghip nh và va
DPRR
D phòng ri ro
TCTD
T chc tín dng
TMCP
Thng mi c phn
VND
Vit Nam đng
VCSH
Vn ch s hu
TSB
Tài sn đm bo

Thang Long University Library

LI C
Em xin chân thành cm n s ch bo tn tình và tâm huyt ca giáo viên hng
dn Thc s Ngô Khánh Huyn, cô đã luôn ging gii chi tit, trau di thêm kin thc,
ch ra nhng thiu sót trong suy ngh và cách nhìn nhn ca em v đ tài, t đó giúp
em có đc nhng đnh hng đúng đn trong sut thi gian nghiên cu và thc hin
khóa lun. Em cng xin cm n anh Lâm Xuân Tùng – Chuyên viên phòng khách
hàng doanh nghip ca ngân hàng thng mi c phn Quân đi - Chi nhánh ông
Anh đã to điu kin giúp đ, cung cp ngun thông tin, tài liu chính xác và vô cùng
hu ích đ em hoàn thành bài khóa lun này.
Em xin chân thành cm n!

Ngày 31 tháng 10 nm 2013
Sinh viên


Lu Th Hoài Linh


LI M U
1. Tính cp thit c tài
Qua quá trình đi mi và hi nhp, v th ca Vit Nam trên trng quc t ngày
càng tng, đc bit là khi Vit Nam tr thành thành viên chính thc th 150 ca t
chc Thng mi th gii (WTO), tin trình din ra quá trình đó ngày mt rõ nét hn,
đy đ và toàn din hn. Cùng vi s phát trin mnh m ca nn kinh t - chính tr -
xã hi trong nhng nm qua  Vit Nam, h thng ngân hàng thng mi (NHTM)
cng chuyn mình và có nhng bc phát trin vt bc. Hot đng ca h góp phn
không nh vào thúc đy tng trng kinh t, chuyn dch c cu theo hng công
nghip hóa – hin đi hóa đt nc. Các ngân hàng thng mi là mt trong nhng
kênh cung cp và điu tit ngun vn ch yu cho nn kinh t. S ln mnh ca h
thng này gn lin vi công tác tín dng, đây là hot đng mang li ngun thu ch yu

cho các ngân hàng thng mi  Vit Nam.
Hin nay  Vit Nam, doanh nghip nh và va (DNNVV) chim ti 97% trong
tng s lng hn 675.500 doanh nghip trên c nc, s dng trên 50% lc lng lao
đng ca nn kinh t và đóng góp khong 40% GDP hàng nm. c bit trong xu th
hi nhp và phát trin nhanh chóng thì vai trò ca các doanh nghip nh và va ngày
càng đc khng đnh không ch  Vit Nam mà còn  khp ni trên th gii, bi
nhng đóng góp to ln đi vi nn kinh t toàn cu nói chung và ca mi quc gia nói
riêng. Tuy nhiên, doanh nghip nh và va cng gp không ít khó khn khi phát trin,
trc ht là vn đ đi mi công ngh, ci thin mô hình và trình đ qun lý, nâng cao
cht lng sn phm, và mt trong nhng vn đ quan trng cp thit là thiu vn.
Hin ti trên c nc ch có khong 30% doanh nghip nh và va tip cn đc vn
vay ngân hàng. Nng lc tài chính hn ch đang tr thành rào cn trong quá trình sn
xut kinh doanh ca các doanh nghip, khó khn này càng th hin rõ nét hn trong
thi kì khng hong kinh t xy ra.
Cuc khng hong kinh t nm 2012 cng đã tác đng mnh m ti hot đng
ca các ngân hàng thng mi. ó là mt nm thc s sóng gió và đy bin đng
trong ngành tài chính ngân hàng, c th là tng trng tín dng thp, n xu tng vt,
giá vàng bt n, li nhun st gim, mt s ngân hàng yu kém buc phi tái c cu,
nhiu ngân hàng phi ct gim nhân s, ct gim lng thng ca cán b công nhân
viên, nghiêm trng hn là nhiu cán b ngân hàng ri vào vòng lao lý, nhiu t chc
tín dng hot đng không hiu qu dn ti gii th,…
Nhng khó khn nêu trên đt ra yêu cu cho h thng ngân hàng thng mi là
làm th nào đ va to điu kin giúp đ các doanh nghip nh và va vt qua giai
đon khó khn, tip cn đc ngun vn ngân hàng nhm phc v sn xut kinh
doanh, đng thi giúp ngân hàng đt đc mc tiêu kinh doanh có li nhun vi cht
Thang Long University Library

lng tín dng tt. Các ngân hàng thng mi nói chung và Ngân hàng thng mi c
phn (TMCP) Quân đi nói riêng đã và đang có nhng ch trng, chính sách h tr
các doanh nghip nh và va bng các hình thc tài tr đa dng, tp trung vào hot

đng cho vay. ây là mt c hi ln đ Ngân hàng thng mi c phn Quân đi
khng đnh v th ca mình và to đà phát trin trong tng lai không xa, tin ti mc
tiêu tr thành mt trong nhng ngân hàng thng mi phát trin có hiu qu nht ti
Vit Nam, đc bit là trong nn kinh t th trng cnh tranh khc lit nh hin nay.
Bài vit vi đ tài: “Nâng cao hiu qu hong cho vay doanh nghip nh và
va ti ngân hàng i c phn i - ” nghiên cu
thc trng ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi - Chi nhánh ông Anh trong
hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va, quan trng hn là tìm ra nhng gii
pháp mang li hiu qu thit thc, đáp ng đc yêu cu phát trin, đi mi và hi nhp
vi nn kinh t th gii ca h thng ngân hàng thng mi, Ngân hàng TMCP Quân
đi nói chung và Chi nhánh ông Anh nói riêng.
2. Mu
Nghiên cu lý lun chung v ngân hàng thng mi, doanh nghip nh và va, hiu
qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va ca ngân hàng thng mi.
Phân tích thc trng hiu qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và
va ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi – Chi nhánh ông Anh qua 3 nm, t
nm 2010 đn nm 2012.
 xut nhng gii pháp, kin ngh nhm nâng cao hiu qu hot đng cho vay đi
vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi - Chi nhánh
ông Anh.
3. ng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu: Hiu qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và
va ti ngân hàng thng mi.
Phm vi nghiên cu: Hiu qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip va và nh
ca Ngân hàng thng mi c phn Quân đi trong 3 nm, t nm 2010 đn nm 2012.
4. u
S dng các phng pháp sau: Nghiên cu d liu th cp thông qua thu thp và
x lý thông tin ni b ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi – Chi nhánh ông
Anh và các thông tin ngoi vi nh sách báo, phng tin thông tin đi chúng, các
thông tin khác trong và ngoài ngành ngân hàng. Kt hp vi các phng pháp thng

kê, so sánh, phân tích,… đi t c s lý thuyt đn thc tin.
5. Kt c
Ngoài li m đu, danh mc các ch vit tt, danh mc bng biu và s đ, kt
lun, khóa lun đc chia làm 03 chng:

Chng 1: Lý lun chung v hot đng cho vay ca ngân hàng thng mi đi
vi doanh nghip nh và va.
Chng 2: Thc trng hiu qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và
va ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi - Chi nhánh ông Anh.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng cho vay đi vi doanh nghip
nh và va ti Ngân hàng thng mi c phn Quân đi - Chi nhánh ông Anh.
Thang Long University Library

1

 LÝ LUN CHUNG V HONG CHO VAY CA
NGÂN I I VI DOANH NGHIP NH VÀ VA
Tng quan v hong cho vay ci
1.1.
1.1.1. Khái nim hong cho vay ci
Quá trình hình thành và phát trin ca NHTM gn lin vi s phát trin ca nn
kinh t hàng hóa, mà tip theo đó là nn kinh t th trng nng đng vi môi trng
cnh tranh gay gt. S có mt ca các NHTM trong hu ht các hot đng kinh t, xã
hi đã chng minh rng  đâu có mt h thng NHTM phát trin thì  đó có s phát
trin cao ca nn kinh t xã hi và ngc li.  Vit Nam, NHTM đc quy đnh rõ
trong điu 4 khon 3 Lut ngân hàng và các t chc tín dng Vit Nam nm 2010:
“Ngân hàng thng mi là loi hình ngân hàng đc thc hin tt c các hot đng
ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác theo quy đnh ca lut này nhm mc
tiêu li nhun, hot đng ch yu và thng xuyên là nhn tin gi ca khách hàng vi
trách nhim hoàn tr và s dng s tin đó đ cho vay, thc hin nghip v chit khu

và làm phng tin thanh toán”. Theo đó, khái nim cho vay đc đnh ngha theo
nhiu cách nh sau:
Theo giáo trình “Nghip v Ngân hàng thng mi’ ca i hc Thng Long
xut bn nm 2009, do PGS.TS Mai Vn Bn ch biên có đnh ngha: “Cho vay là s
chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t ngi s hu (NHTM) sang ngi s
dng (ngi vay), sau mt thi gian nht đnh li quay v vi lng giá tr ln hn
lng giá tr ban đu”.
Theo Lut các t chc tín dng nm 2010 do Quc hi ban hành cng đa ra mt
đnh ngha khác v cho vay: “Cho vay là hình thc cp tín dng, theo đó bên cho vay giao
hoc cam kt giao cho khách hàng mt khon tin đ s dng vào mc đích xác đnh
trong mt thi gian nht đnh theo tha thun vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi”.
T nhng đnh ngha v cho vay  trên, có th khái quát khái nim cho vay ca
NHTM nh sau: Cho vay ca NHTM là mt hình thc cp tín dng, theo đó t chc
tín dng giao cho khách hàng s dng mt khon tin đ s dng vào mc đích cá
nhân hay đu t, phát trin sn xut kinh doanh trong thi gian nht đnh, theo tho
thun ca ngân hàng và khách hàng, vi nguyên tc có hoàn tr c gc và lãi theo đúng
thi hn đã cam kt.
1.1.2. m ca hong cho vay
Cho vay là mt hình thc cp vn thông qua hp đng tín dng. Hình thc cho
vay này có nhng đc đim nh sau:
Mc đích s dng vn vay ca khách hàng (cá nhân hay doanh nghip) rt đa
dng, ph thuc nhiu vào nhu cu phát sinh trong đi sng hay trong quá trình sn
xut kinh doanh, ch yu là tiêu dùng, hoc đ b sung vn lu đng tài tr cho hot

2

đng sn xut kinh doanh trong thi gian ngn, mt s d án đu t trung và dài hn
ca các doanh nghip.
Thi hn, quy mô ca các khon vay tùy thuc vào mc đích s dng vn vay
ca tng khách hàng, nhng đa s các khon vay tp trung vào thi gian ngn hn

nhiu hn là trung và dài hn. Bi l, các khách hàng cá nhân cn tin đ trang tri cho
nhng chi phí phc v nhu cu thng ngày ca cuc sng; khách hàng doanh nghip
li cn vn đ chi tr các hot đng nh mua nguyên vt liu, tr lng công nhân
viên, tng vn lu đng,… ây đu là các nhu cu tn ti trong thi gian ngn, phù
hp vi thi hn vay di 12 tháng.
Li nhun t hot đng cho vay là mt trong nhng ngun thu ln nht cho ngân
hàng bên cnh các hình thc kinh doanh khác. Vi s lng khách hàng ln và nhu
cu v vn luôn cao, hot đng sn xut kinh doanh ca các NHTM đã to nên mt li
nhun khng l, đóng góp to ln vào GDP c nc, góp phn làm tng trng nn
kinh t quc gia.
Tài sn đm bo (TSB) cho khon vay, đây là c s đ ngân hàng quyt đnh có
cho khách hàng vay vn hay không và vi mc vay là bao nhiêu. Thc trng kho sát
cho thy hin nay, b phn khách hàng cá nhân thng s dng TSB là các giy t
chng nhn quyn s hu v nhà đt, xe c, hay mt s tài sn có giá tr khác đ cm
c ti ngân hàng. Bên cnh đó thì đa s b phn khách hàng doanh nghip không có đ
TSB đ th chp cho khon vay, nu có thì cng không đ điu kin theo tiêu chun
ca ngân hàng. Mà theo lý thuyt thì TSB phi luôn có giá tr ln hn s tin đc
gii ngân, điu này cng nh hng ti quy mô cng nh ngun tr n cho khon vay,
tác đng xu đn kh nng tip cn vn ca đông đo doanh nghip.
1.1.3. Nguyên tc cho vay
Nguyên tc th nht: S dng va thun trong
hng tín dng
Vic s dng vn vay vào mc đích gì do hai bên ngân hàng và khách hàng tha
thun, có ghi trong hp đng tín dng. Khách hàng phi cam kt s dng vn đúng
mc đích, có hiu qu và không trái vi quy đnh ca pháp lut. Nu khách hàng s
dng vn vay sai mc đích và không có hiu qu s nh hng đn kh nng thanh
toán và thu hi vn ca ngân hàng, nghiêm trng hn là làm gim uy tín ca ngân
hàng. Trong trng hp khách hàng vi phm nguyên tc này, ngân hàng cn phi xây
dng k hoch c th, t chc thc hin chính sách kp thi ngn nga ri ro có th
xy ra. Mt khác, ngân hàng cng phi đm bo đáp ng chính xác nhng mc đích s

dng vn c th ca khách đ kp thi cung cp. Hn na, mc đích ca s tin vay là
cn c c s xem xét v tính kh thi, hiu qu và kh nng thu hi vn trong khâu
thm đnh đ đa ra quyt đnh cho vay. ây cng là mt yu t quan trng nhm
Thang Long University Library

3

nâng cao uy tín ca ngân hàng và cng c quan h vay vn gia khách hàng và ngân
hàng trong nhng ln giao dch tip theo.
Nguyên tc th hai: Phi hoàn tr gn
Hoàn tr n gc và lãi vn vay là mt nguyên tc không th thiu trong hot đng
cho vay. iu này xut phát t tính cht tm thi nhàn ri ca ngun vn mà ngân hàng
s dng đ cho vay. i đa s ngun vn mà ngân hàng s dng đ cho vay là vn huy
đng t tin gi ca khách hàng và ngân hàng đi vay. Do đó, sau khi cho vay trong mt
thi gian nht đnh, khách hàng phi hoàn tr li đ ngân hàng thc hin ngha v tr n
cho khách hàng gi tin. Ngoài ra, trong quá trình thc hin nghip v cho vay, ngân
hàng cng phi có mt khon tin đ bù đp các chi phí nh: tr lãi tin gi, tr lng
cán b công nhân viên, np thu, trích lp các qu, Vì vy, ngân hàng phi thu thêm
các khon chênh lch ngoài s vn gc cho vay, đó chính là lãi vay và mt s phí tr
chm khác.  thc hin đc nguyên tc này trong qun lý vn vay, ngân hàng phi
xác đnh thi hn cng nh kì hn tr n cho các khon vay, đng thi tng cng công
tác kim tra, giám sát quá trình khách hàng tr n đ có nhng ng phó kp thi.
1.1.4. u kin cho vay
- Khách hàng vay vn phi có nng lc pháp lut, nng lc hành vi dân s và
chu trách nhim dân s theo Lut dân s.
- Có kh nng tài chính và tr n đúng hn theo hp đng tín dng đã ký.
- Mc đích s dng vn vay hp pháp.
- Có tài liu chng minh kh nng s dng vn vay phù hp vi quy đnh ca
pháp lut (ví d nh có d án đu t đc cp có thm quyn phê duyt) và
kh nng hoàn tr vn vay.

1.1.5. Phân loi hong cho vay
1.1.5.1.  theo thi hn cho vay
Thi hn cho vay là khong thi gian đc tính t khi khách hàng bt đu nhn
vn vay cho đn thi đim tr ht n gc và lãi đã đc tha thun trong hp đng tín
dng gia ngân hàng và khách hàng. Theo tiêu thc này, cho vay đc chia thành 3
loi là cho vay ngn hn, cho vay trung hn và cho vay dài hn.
Cho vay ngn hn: là các khon vay có thi hn cho vay đn 12 tháng, khon
cho vay này nhm mc đích tài tr cho vn lu đng ca doanh nghip và các nhu cu
chi tiêu ngn hn khác. Thông thng các khách hàng cá nhân hay doanh nghip bán
l, ch bin thc phm, sn xut hàng theo thi v có nhu cu cao v hình thc vay
này. Trong ch tiêu doanh s cho vay ca NHTM thì cho vay ngn hn thng chim
t trng ln nht.
Cho vay trung hn: là các khon vay có thi hn cho vay t trên 12 tháng đn
60 tháng. Các khon cho vay trung hn thng nhm mc đích tài tr cho các doanh

4

nghip đ mua sm trang thit b, máy móc chóng b hao mòn, ci tin, đi mi thit b
công ngh, m rng kinh doanh, xây dng các d án mi có quy mô va và nh phc
v đi sng.
Cho vay dài hn: là các khon vay có thi hn cho vay t trên 60 tháng tr lên,
ch yu đ đáp ng nhu cu vn dài hn nh mua sm dây chuyn sn xut, thit b
vn ti quy mô ln, xây mi các công trình dân dng, công trình công nghip, các d
án đu t xây dng c bn và đu t vào các d án phát trin, hoc cho các d án có
giá tr ln nh xây dng sân bay, cu đng có thi hn s dng lâu.
1.1.5.2.  theo cách thc cho vay
Cho vay trc tip: là loi hình cho vay mà ngi vay trc tip nhn tin vay và
tr n cho ngân hàng.
 1.1. Cách thc cho vay trc tip

(Ngun: Giáo trình nghip v i)
(1): Ngi bán chuyn hàng hóa cho ngi mua.
(2): Ngi bán chuyn hóa đn cho ngân hàng đ dc thanh toán.
(3): Ngi mua thanh toán cho ngân hàng theo đnh k.
Cho vay gián tip: là loi hình cho vay đc thc hin thông qua các t chc
trung gian nh cho vay theo t hi, nhóm sn xut, cho vay thông qua t chc tín dng
khác di hình thc đng tài tr trc tip.
 1.2. Cách thc cho vay gián tip

(Ngun: Giáo trình nghip v i)
(1): Ngân hàng phân tích tín dng trc khi cho vay.
(2): Ngân hàng phát tin vay trc tip cho khách hàng.
(3): Các t chc trung gian thu hi n h ngân hàng.
1.1.5.3.  theo tài sm bo
TSB cho phép ngân hàng có đc ngun thu n th cp bng cách bán các tài
sn đó khi ngun thu n th nht không có hoc không đ. Cn c vào TSB có th
phân thành cho vay có TSB và cho vay không có TSB.
Ngân hàng
Ngi bán
Ngi mua
(2)
(3)
(1)
Ngân hàng
Trung gian
Khách hàng
(2)
(1)
(3)
(3)

Thang Long University Library

5

Cho vay có tài sm bo: là hình thc cho vay mà theo đó ngha v tr n
ca khách hàng đc cam kt đm bo bng tài sn cm c, th chp, tài sn hình
thành t vn vay nh nhà, xe, nhà máy, phân xng, máy móc, dây chuyn sn
xut,… hoc đc bo lãnh bng các tài sn ca bên th ba. Cho vay có TSB yêu
cu ngân hàng và khách hàng phi kí hp đng đm bo. Ngân hàng phi kim tra
đánh giá đc tình trng ca TSB nh quyn s hu, giá th trng, kh nng bán,
kh nng tài chính ca ngi th ba. TSB cng chính là c s đ xác lp trách nhim
ca ngi vay đi vi khon tin vay. Nó s đc thanh lý trong trng hp khách
hàng không tr đc n cho ngân hàng theo d đnh.
Cho vay không có tài sm bo: là hình thc mà ngân hàng tin hành cho
doanh nghip vay vn nhng không cn tài sn cm c, th chp mà ch yu cho vay
da vào uy tín ca khách hàng đi vi ngân hàng hoc có th cho vay da vào uy tín
ca bên th ba. Hay nói cách khác, đây chính là hình thc cho vay tín chp.
1.1.5.4.  c cho vay
Cho vay tng ln: Mi ln vay vn khách hàng và TCTD thc hin th tc vay
vn cn thit và ký kt hp đng tín dng.
Cho vay theo hn mc tín dng: TCTD và khách hàng xác đnh và tho thun
mt hn mc tín dng duy trì trong mt khong thi gian nht đnh.
Cho vay theo d TCTD cho khách hàng vay vn đ thc hin các d
án đu t phát trin sn xut, kinh doanh, dch v và các d án đu t phc v đi sng.
Cho vay hp vn: Mt nhóm TCTD cùng cho vay đi vi mt d án vay vn hoc
phng án vay vn ca khách hàng, trong đó, có mt t chc làm đu mi dàn xp, phi
hp thc hin vi các t chc khác. Vic cho vay hp vn tin hành theo quy đnh ca
quy ch này và quy ch đng tài tr ca các TCTD do Thng đc NHNN ban hành.
Cho vay tr góp: Khi vay vn, TCTD và khách hàng xác đnh và tho thun s
lãi vn vay phi tr cng vi s n gc đc chia ra đ tr n theo nhiu k hn trong

thi hn cho vay.
Cho vay theo hn mc tín dng d phòng: TCTD cam kt đm bo sn sàng
cho khách hàng vay vn trong phm vi hn mc tín dng nht đnh. TCTD và khách
hàng tho thun thi hn hiu lc và mc phí tr cho hn mc tín dng d phòng.
Cho vay thông qua nghip v phát hành và s dng th tín dng: TCTD
chp thun cho khách hàng đc s dng s vn vay trong phm vi hn mc tín dng
đ thanh toán tin mua hàng hoá, dch v và rút tin mt ti máy rút tin t đng hoc
đim ng tin mt là đi lý ca TCTD. Khi cho vay phát hành và s dng th tín dng,
TCTD và khách hàng phi tuân theo các quy đnh ca Chính ph và NHNN Vit Nam
v phát hành và s dng th tín dng.

6

Cho vay theo hn mc thu chi: Là vic cho vay mà TCTD tho thun bng
vn bn chp thun cho khách hàng chi vt s tin có trên tài khon thanh toán ca
khách hàng phù hp vi các quy đnh ca Chính ph và NHNN Vit Nam v hot
đng thanh toán qua các t chc cung ng dch v thanh toán.
1.1.5.5.  theo m
Mi khon vay vn đu có nhng mc đích nht đnh, nh hng ln ti quyt
đnh ca ngân hàng. Thông thng có các hình thc cho vay theo mc đích nh sau:
Cho vay tiêu dùng: là loi hình cho vay nhm đáp ng nhng nhu cu nh mua
ô tô, dng c sinh hot hay các chi phí thông thng khác ca đi sng.
Cho vay sn xut kinh doanh: là loi hình cho vay nhm đáp ng nhng nhu
cu nh b sung vn lu đng, m rng quy mô sn xut, mua sm máy móc, thit b,
đi mi công ngh, tr lng cán b công nhân viên, chi phí sn xut kinh doanh,…
ca các doanh nghip.
Nh vy, cho vay là hot đng có ý ngha quan trng vi NHTM. Vic phân loi
cho vay theo các tiêu chí nào còn tùy thuc vào chính sách và phng châm hot đng
ca mi ngân hàng và đi tng khách hàng mà ngân hàng đó quan tâm.
1.1.6.   ca ho ng cho vay doanh nghip nh và va ti ngân hàng

i
1.1.6.1. i vi
Trc tiên, hot đng ch yu ca NHTM là đi vay đ cho vay li nên nhim v
cân bng ngun vn huy đng đc và ngun vn cho vay mà vn to ra đc li
nhun tr thành mc tiêu chin lc ca các ngân hàng. Trong đó, cho vay đi vi
DNNVV là mt trong nhng kênh hot đng mang li hiu qu ln trong quá trình
kinh doanh ca NHTM. Khi mc vn huy đng đc đt mc cao mà không th cho
vay đc gây nên tình trng d tha,  đng vn, li nhun thu v không đ đ bù đp
cho chi phí lãi mà ngân hàng đi vay. Ngc li, khi nhu cu vn ca các đi tng
khách hàng tng cao, ngân hàng li không th huy đng đc ngun tin nhàn ri
trong dân c đ gii ngân kp thi. iu này dn đn s khan him v vn, gây nh
hng ti s tín nhim ca khách hàng đi vi dch v ngân hàng, đây là mt tn tht
nng n cho ngành kinh doanh hot đng da trên c s lòng tin ca khách hàng.
Trong chin lc phát trin ca NHTM, hot đng cho vay gi vai trò ch cht, là
ngun to li nhun chính cho ngân hàng. Khi hot đng cho vay DNNVV mang li
hiu qu cao s đa đn cho ngân hàng rt nhiu li th. C th là li nhun mà ngân
hàng có đc t hot đng cho vay đ đ chi tr chi phí cho các hot đng khác nh huy
đng vn, tr lãi tin vay, tr lng công nhân viên, m rng quy mô vn và mt s hot
đng kinh doanh khác ca ngân hàng. Bên cnh đó, khi mt ngân hàng đt đc hiu
qu và có bc phát trin tt s to đc s tin tng cng nh uy tín trong tâm trí
Thang Long University Library

7

khách hàng, t đó s d dàng m rng th phn cng nh quy mô hot đng, nâng cao
nng lc cnh tranh, to điu kin thun li đ phát trin nhanh chóng trong tng lai.
1.1.6.2. i vi nn kinh t
Hot đng cho vay DNNVV ca NHTM to ra ngun li nhun khá ln, đóng
góp không nh vào GDP c nc. Trong thi gian ti, đi tng DNNVV vn là
khách hàng mc tiêu mà các NHTM hng ti. Vic cho vay đi vi các doanh nghip

này s giúp đu ra ca ngân hàng đc khi thông. Khi các doanh nghip có vn s
giúp sn xut có điu kin phát trin, qua đó gii quyt đc các khó khn hin ti.
DNNVV chim đa s trong tng s doanh nghip  Vit Nam, nu các doanh nghip
này hot đng có hiu qu s gii quyt vic làm, tng thu nhp cho s lng ln
ngi lao đng, huy đng các ngun lc xã hi cho đu t phát trin, xóa đói gim
nghèo. T kt qu đó, nn kinh t đt nc tr nên n đnh hn, đi sng ngi dân
đc nâng lên rõ rt.
1.1.6.3. i vi doanh nghip nh và va
Ngun vn vay ngân hàng là đòn by kinh t h tr cho s ra đi và phát trin
ca DNNVV. Các doanh nghip này hình thành da trên s vn điu l rt hn ch, ch
đ đ chi tr mt s khon mc đu t ban đu. a s phn vn dành đ trang tri các
chi phí phát sinh trong quá trình sn xut là t ngun vay ca các t chc tín dng.
Trong khi đó, ngun vn vay t các ngân hàng li khá di dào và có lãi sut thp hn
lãi sut th trng. iu này cng to điu kin cho các doanh nghip d dàng tip cn
hn vi dòng vn an toàn, n đnh và tit kim chi phí này. Bên cnh đó, hot đng
cho vay ca NHTM cng là mt phng tin giúp cho DNNVV tip cn đc ngun
vn nc ngoài, trên c s ngân hàng thu hút vn đu t, khon tit kim ca các cá
nhân, doanh nghip nc ngoài ri li dùng chính ngun tin đó đ tài tr cho hot
đng cho vay ni đa. Ngân hàng luôn u tiên cho vay đi vi các DNNVV đ đm
bo cho doanh nghip hot đng lâu dài và liên tc. Vn tín dng ca ngân hàng ch
yu phc v nhu cu đu t xây dng c bn, mua sm trang thit b, ci tin phng
thc sn xut nhm ti mc tiêu to ra ngun li nhun và hiu qu kinh doanh.
Tng quan v doanh nghip nh và va
1.2.
1.2.1. Khái nim doanh nghip nh và va
Mi quc gia có mt điu kin kinh t và đc đim khác nhau, vì vy, khái nim
hay s phân loi các doanh nghip vì th cng không thng nht  tt c các quc gia.
 đnh ngha DNNVV, trc tiên phi da vào quy mô doanh nghip, thông thng
đó là các tiêu chí v s lng nhân công, vn điu l, doanh thu,… Theo tiêu chí ca
nhóm Ngân hàng th gii (World bank groups), doanh nghip nh có s lng lao

đng t 10 đn di 50 ngi, còn doanh nghip va có t 50 đn 300 lao đng.

8

 Vit Nam, theo công vn s 681/CP-KTN ca Chính ph ban hành ngày 20
tháng 6 nm 1998 thì DNNVV là nhng doanh nghip có s công nhân di 200
ngi và s vn kinh doanh di 5 t đng. Trên thc t tiêu chí này không cho phép
phân bit các doanh nghip va, nh và cc nh. Vì vy, tip theo đó Ngh đnh s
90/2001/N-CP chính thc đa ra đnh ngha DNNVV: “Doanh nghip nh và va là
c s sn xut, kinh doanh đc lp, có đng kí kinh doanh theo pháp lut hin hành, có
vn đng kí không quá 10 t đng hoc s lao đng trung bình hng nm không quá
300 ngi”. Các doanh nghip cc nh theo quy đnh có di 10 nhân công, doanh
nghip nh có t 10 đn 49 lao đng.
Cui cùng, ngày 30 tháng 6 nm 2009, Chính ph đã ban hành Ngh đnh s
56/2009/N-CP v tr giúp phát trin DNNVV thay th cho ngh đnh s
90/2001/N-CP, đa ra đnh ngha c th v DNNVV nh sau: “Doanh nghip nh và
va là c s kinh doanh đã đng kí kinh doanh theo quy đnh pháp lut, đc chia
thành ba cp: siêu nh, nh và va theo quy mô tng ngun vn (tng đng tng tài
sn đc xác đnh trong bng cân đi k toán ca doanh nghip), hoc s lao đng
bình quân theo nm”. Theo đó, s lng công nhân trung bình t 10 ngi tr xung
là doanh nghip siêu nh, t 10 ngi đn di 200 ngi đc coi là doanh nghip
nh và t 200 đn 300 ngi lao đng thì đc coi là doanh nghip va. V s vn
kinh doanh cng đc phân cp rõ ràng trong ngh đnh này, c th là doanh nghip có
s vn t 20 t đng tr xung đi vi các ngành nông lâm nghip, thy sn, công
nghip và xây dng; 10 t đng tr xung đi vi ngành thng mi và dch v thì
đc coi là doanh nghip nh. Tng ng vi tiêu chí phân theo ngành ngh sn xut
kinh doanh thì nhng doanh nghip va phi có s vn điu l là t 20 t đng đn
100 t đng đi vi ngành nông lâm nghip, công nghip và xây dng; t 10 t đng
đn 50 t đng đi vi ngành thng mi dch v.
1.2.2. m ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam

DNNVV là mt loi hình doanh nghip không nhng thích hp vi nn kinh t
ca nhng nc phát trin mà còn đóng vai trò quan trng trong nn kinh t ca các
nc đang phát trin. H thng các DNNVV đã hình thành t rt lâu nhng ch khi có
đng li dn dt đúng đn ca ng và Nhà nc thì loi hình doanh nghip này mi
thc s đc quan tâm đúng mc và có điu kin phát trin c v s lng và cht
lng. DNNVV  nc ta mang nhng đc đim riêng bit c bn sau:
Th nht, theo lut doanh nghip nm 2005 thì DNNVV có th hot đng trên
mi lnh vc đc pháp lut không cm, trong mi thành phn kinh t và có th hot
đng theo các hình thc khác nhau. Các hình thc doanh nghip mà DNNVV có th
la chn là doanh nghip t nhân, công ty hp danh, công ty trách nhim hu hn mt
Thang Long University Library

9

thành viên, công ty c phn, hp tác xã, doanh nghip liên doanh và doanh nghip
100% vn nc ngoài,…
Th hai, s vn yêu cu cho vic thành lp DNNVV là thp nên vic thành lp
tng đi đn gin và thun li, b máy t chc sn xut kinh doanh và qun lý gn
nh, tit kim đc nhiu chi phí. Hn na, chu k kinh doanh ngn nên các doanh
nghip này có thi gian hoàn vn ngn hn nhiu so vi các t chc kinh t có quy mô
ln. Rt nhiu t chc hay cá nhân có nng lc tài chính đã đng ra thành lp doanh
nghip cho riêng mình, vì vy nên hin nay các DNNVV chim t l cao trên th
trng và có tc đ gia tng nhanh chóng.
Th ba, DNNVV có quy mô nh so vi các doanh nghip ln. iu này to điu
kin cho các doanh nghip d dàng thích nghi vi bin đng ca th trng, có kh
nng tip cn và đáp ng các nhu cu nh l tt hn các doanh nghip ln cùng ngành.
Th t, nng lc tài chính hn ch, gây bt li cho hot đng sn xut kinh
doanh. Doanh nghip buc phi tin hành các hot đng tín dng đ to điu kin
thun li cho quá trình sn xut. Ngun tín dng ch yu ca các DNNVV là vn vay
t ngân hàng và mt s ngun t th trng tài chính. Tuy nhiên, do quy mô nh, thiu

tài sn th chp đ điu kin ca tài sn đm bo do ngân hàng quy đnh, nng lc tài
chính cha cao nên vic xin vay vn ca ngân hàng gp phi rt nhiu khó khn.
Th nm, nng lc kinh doanh ca DNNVV còn hn ch. Do quy mô vn nh nên
các DNNVV không có điu kin đu t quá nhiu và nâng cp, đi mi máy móc, mua
sm thit b công ngh tiên tin, hin đi. Vic s dng các công ngh lc hu dn đn
cht lng sn phm không cao, tính cnh tranh trên th trng kém. DNNVV cng gp
nhiu khó khn trong vic tìm kim, thâm nhp th trng và phân phi sn phm do thiu
thông tin th trng, công tác marketing còn kém hiu qu. iu đó làm cho các mt hàng
ca DNNVV sn xut ra khó đn tay ngi tiêu dùng, không đem li hiu qu kinh t.
Cui cùng là kinh nghim hot đng ca DNNVV cha có nhiu. a s các
doanh nghip nh và va  nc ta hin nay là các doanh nghip t nhân đc thành
lp trong hoc sau thi k m ca nn kinh t. Vi nhng DNNVV thành lp khá lâu
mà hot đng sn xut kinh doanh tt, có hiu qu, h s dn dn m rng ngun vn
ca mình và đng vào hàng ng nhng doanh nghip ln. Còn li phn ln các
DNNVV cha có b dày kinh nghim trong lnh vc sn xut kinh doanh ca mình.
Các doanh nghip này không có s phân bit gia chc nng lãnh đo, xây dng chin
lc ca ch doanh nghip vi chc nng qun lý vic vn hành quá trình sn xut
kinh doanh. iu này làm cho các ch doanh nghip không đ kh nng và thi gian
đ nghiên cu phng thc phát trin c th và hp lí. Do vy, các doanh nghip hot
đng mang tính cht ng phó vi th trng, ch yu thc hin mc tiêu ngn hn, nhm

10

vào li ích trc mt, không ch đng có nhng bin pháp ng phó kp thi và nhanh
chóng khi có nhng bin đng mnh trên th trng.
Hin nay, nn kinh t có nhiu bt n và s lng các doanh nghip ngày càng
tng nên s cnh tranh trên th trng cng ngày càng gay gt hn. iu này khin cho
các doanh nghip càng gp nhiu khó khn v vn đ trang tri chi phí sn xut nh
chi phí lng, nguyên vt liu, thuê máy móc, trang thit b, m rng quy mô sn xut
kinh doanh,… Mt khác, nhu cu v vn trung và dài hn luôn cn thit vi các

DNNVV, do các doanh nghip này cn có đ tim lc đ thay đi công ngh, tng
cng kh nng cnh tranh cng nh quy mô vn. Chính vì vy, vic h tr phát trin
DNNVV là nhim v ht sc bc thit đt ra cho các nhà lãnh đo NHTM, nhm đm
bo s phát trin lâu dài ca nn kinh t.
1.2.3. Thc trng phát trin ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam
Cc phát trin DNNVV (B k hoch và đu t) đã tin hành mt cuc điu tra
và nghiên cu vi s tham gia ca hn 63.000 doanh nghip ti 30 tnh thành phía Bc
nm 2011, nhm nm bt tình hình ca các DNNVV, tìm hiu và tng hp nhng nhu
cu mà doanh nghip cn tr giúp. Qua đó, các c quan chc nng có th to lp mt
h thng chng trình h tr, đ xut c ch chính sách nhm khuyn khích các
DNNVV phát trin. Kt qu ca cuc kho sát nh sau :
Th nht, quy mô vn ca các DNNVV còn nh: gn 50% s doanh nghip có
mc vn di 1 t đng, gn 75% s doanh nghip có mc vn di 2 t đng và 90%
s doanh nghip có mc vn di 5 t đng. Phn ln các DNNVV có quy mô sn
xut kinh doanh nh li luôn trong tình trng thiu vn. Vn t có không đ, th
trng nhiu bin đng bt li gây nhiu khó khn cho DNNVV trong vic tip cn
vn. Ngun vn vay ca ngân hàng là mt la chn u tiên ca doanh nghip, nhng
do vng phi mt s cn tr v lãi sut, th tc, chính sách và phng thc vay mà
các DNNVV không th d dàng xin vay đc. Do thiu vn đ sn xut và kinh doanh
nên đa s các doanh nghip đã chn cách sn xut cm chng đ duy trì hot đng.
ây là yu t gây nh hng rt ln đn mc tiêu phát trin ca bn thân DNNVV nói
riêng và ca nn kinh t nói chung.
Th hai, trình đ chuyên môn ca các ch doanh nghip cha cao: có ti 55,63%
s ch doanh nghip có trình đ hc vn t trung cp tr xung. S ngi đã tt
nghip đi hc chim 37,82%, s ngi có trình đ thc s là 2,33% và tin s ch
chim 0,66%. iu đáng chú ý là đa s các ch doanh nghip không đc đào to v
kin thc qun tr doanh nghip mà ch yu qun lí theo kinh nghim. iu này nh
hng ln đn vic lp chin lc phát trin, đnh hng kinh doanh và qun lý ca
các DNNVV ti Vit Nam.
Thang Long University Library

11

Th ba, trình đ s dng công ngh ca cán b công nhân viên trong DNNVV
còn thp. Theo s liu kho sát đc cho thy, ch có khong 8% s doanh nghip đt
trình đ công ngh tiên tin mà phn ln là các doanh nghip có vn đu t nc
ngoài (FDI). Theo tp chí Cng sn ra ngày 22 tháng 2 nm 2013 thì hin nay, máy
móc, thit b đang đc s dng  các doanh nghip Vit Nam ch có 10% hin đi,
38% trung bình và có ti 52% là lc hu và rt lc hu; t l s dng công ngh cao
mi ch có 2%. Các doanh nghip Vit Nam đu t cho đi mi công ngh rt thp,
ch khong 0,2% - 0,3% trong tng doanh thu.
Cui cùng là hn ch trong tip cn ngun nguyên vt liu vi giá c cnh tranh và
cha đ cao vn đ thng hiu ca doanh nghip. a s các doanh nghip Vit Nam
phi nhp khu nguyên vt liu đu vào. Bên cnh đó, công nghip ch to vn ch yu
là gia công lp ráp. C th, mt s sn phm xut khu và có s tng trng cao nh
hàng da giày, dt may, ch bin thc phm, ô tô, xe máy,… đu ph thuc vào ngun
nguyên liu và bán thành phm nhp khu t nc ngoài. i vi DNNVV, do các
doanh nghip này có quy mô nh, v th yu, nu không có hình thc hp tác thích hp
đ mua nguyên vt liu thì s luôn  th bt li v giá c.
1.2.4. Vai trò ca doanh nghip nh và va
Theo b k hoch và đu t, trong 9 tháng đu nm 2012, c nc có khong
51.200 doanh nghip mi thành lp vi tng s vn đng kí trên 350.700 t đng.
Trong s y có ti 97% là DNNVV. Các doanh nghip này đóng góp hn 40% GDP c
nc, s dng hn 50,3% lao đng xã hi. Nu tính c 134.200 hp tác xã, trang tri
và các h kinh doanh cá th thì khu vc này đóng góp vào tng trng ti 65% GDP
và có hiu qu đu t cao hn rt nhiu so vi doanh nghip Nhà nc, doanh nghip
có vn đu t nc ngoài. Trong nn kinh t th trng nng đng nh hin nay thì
DNNVV đóng vai trò ln trong nhiu mt ca kinh t xã hi.
Th nht, DNNVV to ra công n vic làm, đóng góp vào s n đnh xã hi. S
liu mà B k hoch đu t đa ra cng cho thy  Vit Nam hin nay, hàng nm

DNNVV thu hút đc hn 7,8 triu lao đng trên c nc. iu này không nhng góp
phn vào s phát trin ca đt nc mà nó còn trc tip tác đng đn cuc sng ca
ngi dân, gim t l tht nghip, tng thu nhp ca ngi lao đng, xóa đói gim
nghèo, tng cng tin b xã hi. Hn na, DNNVV linh hot trong cách thc kinh
doanh, d dàng thích nghi vi nn kinh t, to điu kin thun li cho ngi lao đng.
Th hai, DNNVV gi vai trò n đnh và góp phn vào phát trin nn kinh t.
DNNVV có mt  hu ht trên mi lnh vc ngành ngh, to ra mt khi lng sn phm
phong phú, đa dng v chng loi, đáp ng tt nhu cu ca th trng, to ra li nhun ln.
Th ba, DNNVV góp phn quan trng vào vic to lp s cân bng và chuyn
dch c cu kinh t theo thành phn và theo vùng lãnh th. Trên th trng tn ti

12

nhng nhu cu nh l v mt s ngành ngh hay lnh vc kinh t mà các doanh nghip
ln thng ít quan tâm, nhng ngc li, các DNNVV li có kh nng và linh hot
nm bt c hi này. iu này đã to nên mt ngành công nghip và dch v ph tr,
phc v đc lc cho quá trình hình thành và phát trin ca các DNNVV. V chuyn
dch c cu kinh t theo vùng, lãnh th, do quy mô nh bé, d dàng thành lp nên các
DNNVV có mt  khp mi ni, t thành th đn nông thôn, t đng bng đn min
núi. DNNVV s là đng lc thúc đy sn xut nông nghip, hình thành nhng t đim
sn xut kinh doanh, cm công nghip, phát trin ngành dch v thng mi, t đó góp
phn đy nhanh quá trình công nghip hóa – hin đi hóa trên phm vi c nc.
Th t, DNNVV giúp thu hút đu t trong dân c và s dng ti u các ngun lc
ti đa phng. Vic to lp DNNVV không cn quá nhiu vn, đây là c hi đ đông
đo dân c có th tham gia đu t. Vì vy, DNNVV đc coi là phng tin có hiu qu
trong vic huy đng vn, s dng các khon tin nhàn ri và bin nó thành công c đu
t sinh li. Vi li th phân b  mi min đt nc, DNNVV có kh nng tn dng
đc các tim nng sn có v lao đng, nguyên vt liu ti ch, khai thác trit đ nhng
th mnh ca đa phng. iu này có vai trò to ln trong quá trình sn xut và kinh
doanh ca DNNVV, t đó tit kim ngun lc cho đt nc, to ra li nhun to ln.

Th nm, DNNVV góp phn tng ngun hàng xut khu và ngun thu cho ngân
sách Nhà nc. Ngày nay, mi giao lu kinh t đc m rng trong khu vc và trên
toàn th gii, các mt hàng truyn thng tr thành nhng sn phm có giá tr xut khu
cao, nht là các sn phm th công m ngh. Các mt hàng này là th mnh ca
DNNVV, bi cn ngun vn đu t ít, lao đng th công mà không cn đn nhng
máy móc, thit b hin đi.
Th sáu, DNNVV là c s đ hình thành nên nhng doanh nghip có quy mô
ln, nhng tp đoàn kinh t hùng mnh. Các doanh nghip ln không phi lúc nào
cng có th bao quát đc ht tt c các lnh vc, s dng tt ngun lc ca quc gia.
Vi tình cht linh hot, nng đng, DNNVV tp trung và d dàng thâm nhp vào
nhng th trng ngách, h tr cho các doanh nghip ln tip xúc vi th trng, cân
đi kh nng cung cu cho nn kinh t. Mt khác, DNNVV đóng vai trò cung cp cho
các doanh nghip ln nhng sn phm đu vào hay trc tip tham gia vào chu trình
sn xut, kinh doanh ca các doanh nghip ln, làm gim chi phí, t đó h giá thành
sn phm, nâng cao cht lng, to ra sc cnh tranh trên th trng.
Tóm li, tuy điu kin kinh t xã hi ca mi nc là khác nhau nhng không th
đánh giá thp vai trò ca b phn DNNVV, nó luôn gi mt v trí quan trng trong tin
trình phát trin kinh t đt nc, góp phn vào s tng trng kinh t toàn quc gia và
nn kinh t toàn cu nói chung. Chính vì l đó, nhim v đt ra cho các nhà lãnh đo
cp cao là làm th nào đ đa ra nhng chính sách hp lí đi vi tng loi hình doanh
Thang Long University Library

13

nghip, thúc đy riêng tng khu vc đng thi phi có s kt hp hài hòa gia
DNNVV và doanh nghip ln.
Hiu qu hoi vi doanh nghip nh và va ca ngân hàng
1.3.
i
1.3.1. Khái nim hiu qu hong cho vay ci i vi các

doanh nghip nh và va
Cho vay là hot đng mang li ngun thu ch yu cho NHTM nhng kèm theo
đó là nguy c ri ro cng vô cùng ln. Chính vì vy, hiu qu ca hot đng cho vay
nh hng trc tip ti hot đng kinh doanh ca NHTM. Do đó, đ đánh giá đc
hot đng cho vay ca mt ngân hàng trong mt thi gian nht đnh cn phi nm rõ
khái nim v hiu qu cho vay.
Xét trên góc đ ca DNNVV, hiu qu cho vay th hin  vic tha mãn các nhu cu
v quy mô vn vay, lãi sut và kì hn vay hp lí, th tc và điu kin vay đn gin. Bên
cnh đó, các doanh nghip còn cn đc tha mãn v vay vn mt cách kp thi và nhanh
chóng, to điu kin thun li nht trong quá trình tip cn vn, gii ngân và thu n.
Xét trên góc đ ca NHTM, mt khon vay có cht lng tt thì trc tiên phi
có phm vi, gii hn và mc đ cho vay phù hp vi điu kin tài chính ca ngân
hàng, thêm na là phi đm bo nguyên tc cho vay cng nh mt s quy đnh ca
pháp lut nói chung và ca ngân hàng nói riêng. Bên cnh đó, hiu qu cho vay đi vi
NHTM là đáp ng đúng, đ và kp thi nhu cu vay, đem đn s hài lòng cho khách
hàng, nâng cao uy tín ca ngân hàng, đm bo kh nng thu hi đc n và kh nng
sinh li ca các khon vay.
Tóm li, có th đa ra đnh ngha tng quát v hiu qu hot đng cho vay đi
vi DNNVV ca NHTM nh sau: “Hiu qu cho vay DNNVV là s đáp ng kp thi,
đy đ và chính xác nhu cu v vn cho DNNVV nm trong kh nng ca ngân hàng
và chính sách phát trin kinh t ca đt nc. Ngun vn đó phi đc doanh nghip
s dng trc tip trong quá trình sn xut kinh doanh mt cách có hiu qu nht, có
kh nng sinh li, to ra mt lng tin ln hn ban đu, mt phn đ chi tr cho các
chi phí, mt phn là li nhun ca doanh nghip; mà vn phi đm bo hoàn tr n đy
đ cho ngân hàng c gc và lãi đúng theo kì hn cam kt”.
1.3.2. S cn thit phi nâng cao hiu qu hong cho vay
Hot đng cho vay đóng vai trò rt quan trng, không ch đi vi NHTM mà đi
vi c nn kinh t và đc bit là vi DNNVV. Chính vì th, vic nâng cao hiu qu
hot đng cho vay là ht sc cn thit, đây là mc tiêu quan trng hàng đu ca h
thng NHTM nhm khai thác, huy đng vn, s dng vn có hiu qu theo yêu cu

phát trin ca nn kinh t. Khi hiu qu hot đng cho vay tng cao s tránh đc