giải pháp hạn chế rủi ro cho vay đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa tại ngân hàng thương mại cổ phần kỹ thương việt nam - chi nhánh hoàng quốc việt

BăGIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTÀI:
GIIăPHỄPăHNăCHăRIăROăCHOăVAY
DOANH NGHIPăNHăVÀăVAăTIăNGÂN HÀNG
THNGăMIăCăPHNăKăTHNGăVITăNAMăậ
CHI NHÁNH HOÀNG QUCăVIT
SINHăVIểNăTHCăHIN :ăNGUYNăDIPăANH
MÃ SINH VIÊN : A17521
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
HÀăNIă- 2013


BăGIỄOăDCăVÀăÀOăTO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
ầo0oầ
KHịAăLUNăTTăNGHIP
ăTÀI:
GIIăPHỄPăHNăCHăRIăROăCHOăVAY
DOANH NGHIPăNHăVÀăVAăTIăNGÂN HÀNG
THNGăMIăCăPHNăKăTHNGăVITăNAMăậ
CHI NHÁNH HOÀNG QUCăVIT

Giáoăviênăhngădn : Ths.ăLêăThăHƠăThu
Sinhăviênăthcăhin : NguynăDipăAnh
Mã sinh viên : A17521
Chuyên ngành : Tài chính - Ngân hàng

HÀăNIăậ 2013
Thang Long University Library


LIăCMăN
Liăđuătiên,ăemăxinăbàyătălòngăbitănăsâuăscătiăcácăThyăgiáo,ăcôăgiáoătrngă
iăHcăThngăLong,ăđcăbităemăchânăthànhăcmănăsăchăboătnătìnhăcaăgiáoăviênă
hngădnălàăThcăsăLêăThăHàăThu,ăcôăđãăluôn giúpăđ,ătrauădiăthêmăkinăthc,ăchă
raănhngăthiuăsótăvàăgiúpăemăcóănhngăđnhăhngăttăhnătrongăsutăthiăgianăemă
thcăhinălàmăkhóaălun. Emăcngăxinăcmănăsăgiúpăđăcaăcácăcôăchú,ăanhăchăcôngă
tácătiăNgânăhàngăthngămiăcăphnăKăThngă- Chi nhánh HoàngăQucăVităđãă
nhitătìnhăgiúpăđăemă trngă vică cungă cpă cácăsă liuă vàă thôngă tină thcătăđăchngă
minhăchoăcácăktălunătrongăkhóaălunăttănghipăcaăem.

Doăgiiăhnăkinăthcăvàăkhănngălălunăcaăbnăthânăcònăthiuăsót,ăemăkínhă
mongăđcăsăchădnăvàăđóngăgópăcaăcácăthyăcôăgiáoăđăkhóaălunăcaăemăhoànă
thinăhn.

HàăNi,…ăngày…ătháng…ănm…

Sinh viên

NguynăDipăAnh


MCăLC
CHNGă 1.ă Că Să Lụă LUNă Vă RIă ROă CHOă VAYă Iă VIă ă DOANHă
NGHIPăNHăVÀăVAăTIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI 1
1.1.ăTngăquanăvădoanhănghipănhăvƠăva 1
1.1.1. Khái nim doanh nghip nh và va 1

1.1.2. c đim và thc trng ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam 2
1.1.2.1. c đim ca doanh nghip nh và va 2
1.1.2.2. Thc trng doanh nghip nh và va ti Vit Nam hin nay 4
1.1.3. Vai trò ca doanh nghip nh và va trong nn kinh t Vit Nam 5
1.2.ăTngăquanăvăhotăđngăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnă
hƠngăthngămi 7
1.2.1. Khái nim hot đng cho vay doanh nghip nh và va Ngân hàng thng
mi 7
1.2.2. c đim ca cho vay đi vi doanh nghip nh và va 8
1.2.3. Vai trò ca hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va 9
1.2.4. Các hình thc cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi 10
1.3.ăRiăroăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnăhƠngăthngămi 12
1.3.1. Khái nim ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi 12
1.3.2. Nguyên nhân gây ra ri ro cho vay DNNVV 13
1.3.2.1. Các nguyên nhân khách quan 13
1.3.2.2. Các nguyên nhân ch quan 14
1.3.3. S cn thit ca vic hn ch ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va
ti Ngân hàng thng mi 16
1.3.3.1. i vi Ngân hàng 16
1.3.3.2. i vi doanh nghip nh và va 17
1.3.3.3. i vi nn kinh t 17
1.3.4. Các tiêu chí đánh giá ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti
Ngân hàng thng mi 18
1.3.4.1. Ch tiêu đnh tính 18
1.3.4.2. Các ch tiêu đnh lng 20
CHNGă2.ăTHCăTRNGăHNăCHăRIăROăCHOăVAYăIăVIăDOANHă
NGHIPă NHă VÀă VAă TIă NGỂNă HÀNGă THNGă MIă Că PHNă Kă
THNGăVITăNAMă- CHI NHÁNH HOÀNGăQUCăVIT 24

2.1.ăKháiăquátăvăhotăđngăkinhădoanhătiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăKă
ThngăVităNamă- Chi nhánh HoƠngăQucăVit 24
Thang Long University Library


2.1.1. Quá trình hình thành và phát trn ca Ngân hàng thng mi c phn K
Thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 24
2.1.2. S đ c cu t chc ca Ngân hàng thng mi c phn K Thng Vit
Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 25
2.1.3. Tình hình hot đng kinh doanh ti Ngân hàng thng mi c phn K
Thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit giai đon 2010-2012 27
2.1.3.1. Hot đng huy đng vn 27
2.1.3.2. Hot đng s dng vn 32
2.1.3.3. Kt qu kinh doanh 36
2.2.ăThcătrngăhnăchăriăroăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnă
hƠngăthngămiăcăphnăKăthngăVităNamă- Chi nhánh HoƠngăQucăVit 38
2.2.1. Mt s quy đnh chung v hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và
va ti Ngân hàng thng mi c phn K Thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng
Quc Vit 38
2.2.2. Tình hình hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 41
2.2.2.1. S doanh nghip nh và va vay vn ti Ngân hàng thng mi c phn K
thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 42
2.2.2.2. Tình hình doanh s cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng
mi c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 43
2.2.2.3. Tình hình doanh s thu n cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 44
2.2.2.4. Tình hình d n cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng mi
c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 46
2.2.2.5. C cu d n cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng mi c

phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 47
2.2.3. Tình hình ri ro cho vay doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng mi
c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 51
2.2.3.1. Trích lp d phòng ri ro 51
2.2.3.2. Xp hng tín nhim doanh nghip đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân
hàng thng mi c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 52
2.2.3.3. Phân tích các ch tiêu 55
2.3.ăánhăgiáăvăthcătrngăhnăchăriăroăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠă
vaătiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăKăthngăVităNamă- Chi nhánh Hoàng
QucăVit 62
2.3.1. Nhng kt qu đt đc 62
2.3.2. Nhng tn ti cn khc phc 64


2.3.3. Nguyên nhân ca nhng tn ti 66
2.3.3.1. Nguyên nhân khách quan 66
2.3.3.2. Nguyên nhân ch quan 67
CHNGă 3.ă GIIă PHỄPă HNă CHă RIă ROă CHOă VAYă Iă VIă DOANH
NGHIPă NHă VÀă VAă TIă NGỂNă HÀNGă THNGă MIă Că PHNă Kă
THNGăVITăNAMă- CHI NHÁNH HOÀNGăQUCăVIT 70
3.1.ănhăhngăchoăvayăđiăviădoanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnăhƠngăthngă
miăcăphnăKăthngăVităNamă- Chi nhánh HoƠngăQucăVit 70
3.1.1. nh hng phát trin chung hot đng kinh doanh ca Ngân hàng thng
mi c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 70
3.1.2. nh hng hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân
hàng thng mi c phn K Thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit 71
3.2.ăMtăsăgiiăphápăhnăchăriăroăđiăviăchoăvayădoanhănghipănhăvƠăvaătiă
NgơnăhƠngăthngămiăcăphnăKăThngă- Chi nhánh HoƠngăQucăVit 72
3.2.1. Xây dng chin lc cho vay các doanh nghip nh và va ca Chi nhánh
trong thi gian ti 72

3.2.2. Xây dng mt chính sách cho vay hp lý trong cho vay DNNVV 73
3.2.3. Nâng cao hiu qu công tác thu thp và x lý thông tin khách hàng DNNVV
75
3.2.4. Nâng cao cht lng phân tích, thm đnh d án, phng án khi xem xét cho
vay 75
3.2.5. Tng cng kim tra, giám sát, kim soát hot đng cho vay đi vi doanh
nghip nh và va 76
3.2.6. Thc hin phân tán ri ro 77
3.2.7. Nâng cao công tác x lý và gii quyt dt đim n xu 77
3.2.8. Tng cng và nâng cao cht lng cán b cho vay 78
3.2.9. Tng cng đu t công ngh hin đi vào hot đng cho vay 79
3.3.ăMtăsăkinăngh 79
3.3.1. Kin ngh vi ngân hàng nhà nc 79
3.3.2. Kin ngh vi Ngân hàng thng mi c phn K Thng - Chi nhánh
Hoàng Quc Vit 80
Thang Long University Library


DANHăMCăVITăTT

Ký hiu vit tt
Tênăđyăđ
CBTD
Cán b tín dng
DNNVV
Doanh nghip nh và va
DPRR
D phòng ri ro
NHNN
NgânăhàngăNhàănc

NHTM
Ngânăhàngăthngămi
TMCP
Thngămi c phn
NQH
N quá hn
SXKD
Sn xut kinh doanh
RRTD
Ri ro tín dng
TNHH
Trách nhim hu hn
TSB
Tài snăđm bo
VN
VităNamăđng
VCSH
Vn ch s hu


DANHăMCăCỄCăSă,ăBNGăBIU
Săđă 2.1.ăTă chcă bă máyăhotă đngăcaă Techcombank - Chi nhánh Hoàngă Qucă
Vit 26
Săđă2.2.ăQuy trình cho vay DNNVV Techcombank - Chi nhánh HoàngăQucăVit 40
Bngă1.1.ăPhânăloiădoanhănghipănhăvàăvaătiăVităNam 1
Bngă2.1.ăTìnhăhìnhăhuyăđngăvnăcaăTechcombankă- Chi nhánh HoàngăQucăVită
giaiăđonă2010-2012 28
Bngă2.2.ăKtăquăhotăđngăchoăvayăTechcombankă- Chi nhánh HoàngăQucăVităgiaiă
đonă2010-2012 33
Bngă2.3.ăKtăquăkinhădoanhăcaăTechcombankă- Chi nhánh HoàngăQucăVităquaă

cácănmă2010-2012 37
Bngă2.4.ăSălngăDNNVVăcóăquanăhăviăTechcombankă- Chi nhánh HoàngăQucă
Vităgiaiăđonă2010-2012 42
Bngă2.5.ăTìnhăhìnhădoanhăsăchoăvayăDNNVVăgiaiăđonă2010-2012 43
Bngă2.6.ăTìnhăhìnhădoanhăsăthuănăDNNVVăgiaiăđonă2010-2012 44
Bngă2.7.ăTìnhăhìnhădănăchoăvayăDNNVVăgiaiăđonă2010-2012 46
Bngă2.8.ăDănăchoăvayăDNNVVăphânătheoăkăhn 47
Bngă2.9.ăDănăchoăvayăDNNVVăphânătheoăloiătin 49
Bngă2.10.ăXpăhngătínădngădoanhănghip 54
Bngă2.11.ăChoăđimăcácăchătiêu 55
Bngă2.12.ăChătiêuăvòngăquayăcaăvn 55
Bngă2.13.ăTălănăquáăhnăchoăvayăDNNVV 57
Bngă2.14.ăTălănăxuăchoăvayăDNNVV 58
Bngă2.15.ăTălătríchălpăDPRRăchoăvayăDNNVV 60
Bngă2.16.ăHăsăkhănngăbùăđpăriăroăchoăvayăDNNVV 60
Bngă2.17.ăThuănhpătăchoăvayăDNNVV 61


Thang Long University Library


LIăMăU
1. Tính cp thit caăđ tài
KhiăVităNamătrăthànhăthànhăviênăchínhăthcăthă150ăcaăTăchcăthngămiă
thăgiiă(WTO), văthăcaăVităNamătrênătrng qucătăngàyăcàngătng,ăquáătrìnhăđiă
miăngàyăcàngătoànădinăhn,ărõănétăhn,ăđyăđăvàătcăđănhanhăhn.ăCùngăviăsă
phátătrinăđó,ăhăthngăngânăhàngăcngăcóănhngăbcăchuynămìnhăphùăhpăviăđiuă
kinăvàăhoànăcnhăkinhătămi.ăngăthiăviăsăphátătrinăcaănnăkinhăt,ănhiuămôă
hìnhăkinhătăkhácănhauăđãăđcăthănghimăvàămangăliănhngăthànhăcôngăđángăghiă
nhnăvàămtătrongăsăcácămôăhìnhăkinhătăđóăphiăkăđnăsăđóngăgópătoălnăcaăcácă

doanhănghipănhăvàăvaă(DNNVV).
TrongănnăkinhătăVităNamăhinănay,ăviătngăsăhnă543.963ădoanhănghipăthìă
DNVVV chimă97%,ă đóngăgópă40%ăGDP.ă căbit,ătrongăxuăthăhiănhpăvàăphátă
trinăthìăvaiătròăcaăcácăDNNVVăngàyăcàngăđcăkhngăđnhăkhôngăchăăVităNamă
màăcònăăkhpăniătrênăthăgii. Mc dùăđóngăvaiătròăquanătrngănhăvy trong nn
kinh t nhngăt trc tiănayăcácăDNVVNăđãăgpăkhôngăítăkhóăkhn, thách thc nht
là trong thi bui hi nhp hin nay vi s cnh tranh khc lit ca các doanh nghip
lnătrongăvàăngoàiănc. Mt trong nhng lý do quan trng là khó tip cn v ngun
vn,ăkhóăkhnănàyăcàngăth hinărõăhnăkhiăkhng hong kinh t xy ra. Khng hong
kinh t xyăraăcngăđãătácăđng to ln ti hotăđngăcácăNgânăhàngăthngămi Vit
Nam.ăNmă2012ălàămtănmăthc s sóngăgióăvàăđy binăđng vi ngành Tài chính
ngânăhàngăkhiătngătrng tín dng thp nhtătrongă20ănm,ăn xuătngăvt, giá vàng
đo chiu liên tc, li nhun st gim, 9 ngân hàng yu kém buc phiătáiăcăcu,
Thc t, trong nhngănmăvaăquaăNgânăhàngăthngămi c phn K thngă
Vit Nam – Chi nhánh Hoàng Quc Vităđãăđápăngăđc khá ln nhu cu vn t phía
các DNNVV và không ngng m rng cho vay. Tuy nhiên khi m rng hotăđng cho
vay, ri ro cho vay là không th tránh khi.ăDoăđó,ăNgânăhàngăthngămi c phn K
thngăVit Nam – Chi nhánh Hoàng Quc Vit vn còn nhiu e ngi trong cho vay
đi vi các DNNVV. HotăđngăchoăvayăDNNVVăchaătngăxng vi timănngăca
Ngân hàng, còn rt nhiu doanh nghip chaăth tip cn ngun vn Ngân hàng. Vì
vy, hn ch ri ro cho vay DNNVV là mt vnă đ cp thit,ănóă liênă quană đn k
hoch m rng sn xut kinh doanh caăDNNVVăvàătácăđng ti li nhun, s tngă
trng,ăcânăđi, an toàn trong hotăđng tín dng ca Ngân hàng. Xut phát t quan
đimăđóăvàăthc trng cho vay caăNgânăhàngăthngămi c phn K thngăVit
Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vităđi viăDNNVV,ăemăđãăchnăđ tài:ă“Gii pháp
hn ch ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng thng mi
c phn K thng Vit Nam - Chi nhánh Hoàng Quc Vit”ălàmăđătàiăkhóaălună
ttănghipăcaămình.

2.ăMcătiêuănghiênăcu
- HăthngăhóaăcăsălỦălunăvăcho vay DNNVVăcaăcác NHTM.
- Phânătích,ăđánhăgiáăthcătrngăhotăđng cho vay DNNVVătrongătiăNgân hàng
thngămiăcăphnăKăthng - Chi nhánh HoàngăQucăVitătrongăthiăgiană2010-
2012,ătăđóăđaăraănhngăktăquăđtăđcăvàăhnăchăcnăkhcăphc.
- ăxutămtăsăgiiăphápănhmăhnăchăriăroăchoăvayăDNNVVănhmăgópăphnă
vàoăsăphátătrinăbnăvngăcaăNgânăhàngăthngămiăcăphnăKăthng - Chi nhánh
HoàngăQucăVit trongăthiăgianăti.
3.ăiătng,ăphmăviănghiênăcu
iătngănghiênăcu: HotăđngăchoăvayăDNNVVăcaăNHTM.
Phmăviănghiênăcu:ăHotăđng cho vay DNNVV ti Ngânăhàngăthngămiăcă
phnăKăthng - Chi nhánh HoàngăQucăVit trongă3ănm:ă2010, 2011 và 2012.
4.ăPhngăphápănghiênăcu
ăphùăhpăviă niă dung,ă yêuăcu,ămcăđíchăcaăđătàiăraăphngăphápăđcă
thcăhinătrongăquáătrìnhănghiênăcuăgmăphngăphápăso sánh, thuăthpăthôngătin và
phngăphápăphânătích.
5.ăKtăcuălunăvn
Ngoàiăphnămăđu,ăktălun,ădanhămcăvitătt,ădanhămcăbng,ăsăđăvà danh
mcătàiăliuăthamăkho,ăktăcuălunăvnăgmă3ăchng:
Chng 1:ăCăsălỦălunăvăcho vay doanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnăhƠngă
thngămi.
Chng 2: Thcătrngăhnăchăriăroăchoăvay điăvi doanhănghipănhăvƠă
va tiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăKăthngă- Chi nhánh HoƠngăQucăVit.
Chng 3:ăMtăsăgiiăphápăvƠăkinănghănhmăhnăchăriăro cho vay điă
viădoanhănghipănhăvƠăvaătiăNgơnăhƠngăthngămiăcăphnăKăthngă- Chi
nhánh HoƠngăQucăVit.

Thang Long University Library
1

CHNGă1. CăS LÝ LUN V RI RO CHO VAY I VI
DOANH NGHIP NH VÀ VA TIăNGỂNăHÀNGăTHNGăMI
1.1. Tng quan v doanh nghip nh và va
1.1.1. Khái nim doanh nghip nh và va
Trênăthăgii,ăđnhănghaăvădoanhănghipănhăvàăvaă(DNNVV)ăđcăhiuăvàă
quyăđnhăkhácănhauătùyătheoăđiuăkinăkinhătăxãăhiăcaătngăqucăgiaăvàăthayăđiă
theoătngăgiaiăđon,ătngăthiăkăphátătrinăkinhăt.ăKháiănimăDNNVVăkhôngăchăđnă
thunăphnăánhăquyămôăcaădoanhănghipămàănóăcònăbaoătrùmăniădungăvăkinhăt,ătă
chcăsnăxut,ăqunălỦăvàătinăbăkhoaăhcăcôngăngh.ăMcădùăcóănhiuătiêuăthcăkhácă
nhauăđăphânăloiăDNNVVănhngătrênăthcătăthì tiêuăthcăđcăsădngăphăbină
nhtălàăsălngălaoăđngătrungăbìnhăvàătngăsăvnăcaădoanhănghip.ă
iăviăVităNam,ăquaănghiênăcuăyêuăcuăthcătăvàăhcăhiăkinhănghimănhiuă
ncătrênăthăgii,ăngàyă30/06/2009,ăChínhăphăbanăhànhăNghăđnhă56/2009/N-CP,
quyăđnhăvăDNNVV:ă“DNNVVălàăcăsăkinhădoanhăđãăđngăkỦăkinhădoanhătheoăquyă
đnhăcaăphápălut,ăđcăchiaăthànhă3ăcp:ăsiêuănh,ănh,ăva,ătheoăquyămôătngăngună
vnă(tngăngunăvnătngăđngătngătàiăsnăđcăxácăđnhătrongăbngăcânăđiăkă
toánăcaădoanhănghip)ăhocăsălaoăđngăbìnhăquânănmă(tngăngunăvnălàătiêuăchíă
uătiên),ăcăthănhăsau:
Bngă1.1. Phân loiădoanhănghipănhăvƠăvaăti VităNam
Ch tiêu
Doanh
nghip siêu
nh
Doanh nghip nh
Doanh nghip va
S laoăđng
Tng s
vn
S lao

đng
Tng s
vn
S laoăđng
1.Nông,
lâm nghip
và thy sn
10ăngi tr
xung
20 t đng
tr xung
Trên 10
ngiăđn
200ăngi
T trên 20
t đn 100
t đng
T trên 200
ngiăđn
300ăngi
2.Công
nghip và
xây dng
10ăngi tr
xung
20 t đng
tr xung
Trên 10
ngiăđn
200ăngi

T trên 20
t đn 100
t đng
T trên 200
ngiăđn
300ăngi
3.Thngă
mi và dch
v
10ăngi tr
xung
10 t đng
tr xung
Trên 10
ngiăđn
50ăngi
T trên 20
t đn 50
t đng
T trên 50
ngiăđn
100ăngi
( Ngun: Ngh đnh s 56 /2009/N-CP)
2

1.1.2. c đim và thc trng ca doanh nghip nh và va ti Vit Nam
1.1.2.1. c đim ca doanh nghip nh và va
Nhngă đcă đimă caă DNNVV đemă liă choă loiă hìnhă doanhă nghipă nàyă
nhngăthunăliăvàănhngăkhóăkhnănhtăđnhătrongăhotăđngăsnăxutăkinhădoanh.ă
căđim thun li

DNNVV có lng vn đu t ban đu ít, thu hi vn nhanh và hiu qu. Viă
ngunăvnăđuătăbanăđuănhă(khôngăquáă10 t)ăđăcóăthăbtăđuăhotăđngăsnăxută
kinhădoanh,ăkhuăvcănàyăđãăthuăhútăđcămtăsălngălnăcácănhàăđuătăkhinăchúngă
trăthànhăkhuăvcăsôiăđngănhtătrongănnăkinhăt.ăChuătrìnhăSXKDăcaădoanh nghipă
ngnănênăkhănngăthuăhiăvnănhanh,ătngătcăđăquayăvòngăđăđuătăvàoăcôngănghă
mi,ătiênătin,ăhinăđiătoăđiuăkinăchoădoanhănghipăkinhădoanhăhiuăqu.
DNNVV có s nng đng, linh hot trong kinh doanh. Khiăsoăsánhăviăcácădoanhă
nghipăln,ăliăthăvăquyămôăngunăvn,ăcăsăvtăchtănhăgnăgiúpăcácăDNNVVădă
dàngăthíchăngăviănhngăbinăđiăcaăthătrngăhayătrcănhngăbinăđiătăphíaă
ngiătiêuădùng.ăCácădoanhănghipălnăthngătpătrungăvàoănhómăsnăphmăcóătínhă
lâuădàiăvàănăđnhătrênăthătrng.ăNgcăli,ăcácăDNNVVăliălinhăhotăhnăvà cóăthă
nmăbtănhngăthayăđiănhăcaăsnăphm,ătăđóăcóăthăchuynăhngăkinhădoanhăvàă
chuynăđiămtăhàngănhanhăchóng,ăđngăthiăcóăthătngăgimălaoăđngădădàngăvìăcóă
thăsădngăngunălaoăđngăthiăv.ă
DNNVV có chi phí t chc, sn xut, qun lý gn nh, tit kim. Viăsălngă
laoă đngă khôngă ln,ă vică tă chcă snă xută cngă nhă bă máyă qună lỦă trongă cácă
DNNVVătngăđiănhăgn,ăkhôngăcóănhiuăcácăkhâuătrungăgian.ăTăđóălàmătngăhiuă
quăhotăđngăcaădoanhănghip,ăcácăquytăđnh,ăchăđ,ăchătiêu…đnăviăngiălaoă
đngămtăcáchănhanhăchóng.ăCngăvìăthăcôngătácăkimătraăgiámăsátăđcătinăhànhă
chtăch,ăkhôngăphiăquaănhiuăkhâuătrungăgian,ătităkimăđcăchiăphíăchoăqunălỦă
doanhănghip.ă
DNNVV có mi quan h gia ngi qun lý và lao đng tng đi cht ch.
Trongămtădoanhănghipămàăsălaoăđngăkhôngălnăngiălãnhăđoăcóăthănmăbtăvàă
hiuăđcăđiăsngăcngănhătâmătănguynăvngăcaă tngăthànhăviênătrongădoanhă
nghip.ăMtăkhácătrongăquáătrìnhăsnăxut,ăkinhădoanhăngiălaoăđngănuăcóănhngăỦ
tngăsángăkinăgópăphnăvàoăhiuăquăkinhădoanhăcóăthătraoăđiătrcătipăviălãnhă
đo.ăVìăth,ălãnhăđoăDNNVV cóăthăxâyădngăphngăánăbătríăcôngăvicăchoăphùă
hpăviăkhănngăvàătrìnhăđăcaătngăngiănhmătnădngăđcăhtăkhănngăcaă
miăcôngănhânăviênătiăvătríăcôngăvicăđcăgiao.ă
Nhngăđcăđimăgơyăkhóăkhn

Tình trng thiu vn trm trng: Cácădoanhă nghipă lnă thngăcóăuă thă hnă
trongăvicăthuăhútăvn,ătănhiuăkênhăkhácănhauănhăkênhăphátăhànhătráiăphiuăcôngăty,ă
Thang Long University Library
3

kênhăphátăhànhăcăphiu,ăkênhătínădngăngânăhàng…TrongăkhiăđóăcácăDNNVVăliăgpă
rtănhiuăkhó khnă trongă vică khaiă thácăvn.ă Trongăquáătrìnhăkinhă doanh,ă bênă cnhă
ngunătínădngăthngămiăthìăcácăDNNVVăgnănhăchăyuătrôngăchăvàoăngunătínă
dngătăcácăNHTM.ăTuyănhiên,ăvicăkhaiăthácăngunănàyăđiăviăDNVVNăcngăliă
gpăkhôngăítăkhóăkhnăchăcóăkhongă20%ădoanhănghip làăvayăđcăvn.ăBênăcnhăđóă
làăhàngălotăcácăvnă đăkhácănhătàiă snă thăchp,ă miă quană hăgiaă ngână hàngă vàă
doanhănghip,ăchiăphíătínădng…cngălàănhngănguyênănhân khinăchoăkhănngătipă
cnăviăngunăvnătínădngăcaăDNNVVăgpăkhôngăítăkhóăkhn.ă
Trình đ công ngh thit b thng yu kém lc hu, chm đi mi: Thiuăvnă
vàănngălcătàiăchínhăhnăchăkhinăcácăDNNVVăthngăđuătăvàoăcácămáyămócăcóă
côngănghăkăthutăămcătrungăbình,ăđnăgin,ădnăđnănngăsutălaoăđngăthp,ăgimă
scăcnhătranhăcaădoanhănghip.ăNgoàiăra,ăDNNVVăcngărtăkhóăđătipăcnăkhonă
tínădngă trungă dàiă hnă cnă thită đănângă cpă thităb,ă côngă ngh.ăSoă viăcácă doanhă
nghipăln,ăcácăDNNVVărtăkhóătipăcnăviăthătrngăcôngănghămáyămócăthităbă
qucăt.ă
Kh nng tip cn và x lý thông tin th trng hn ch: CácăDNNVVăthngă
gpănhiuăkhóăkhnă trongăvicăthuă thpă vàă phânătíchăcácă thôngă tinătăthătrngăvă
nguyênă vtă liu,ă trìnhă đă côngă ngh,ă xuă hngă phátă trină tiă caă ngànhă nghă mìnhă
đangăkinhădoanh,ăđiăthăcnhătranh…ă,doăquyămôănhăliăhotăđngătrongăphmăviă
hp,ăthiuămngăliăthuăthpăthôngătinăvàăcácămiăquanăhărng.ăHnănaăvicăxălỦă
thôngătinăcaăDNNVVăcònărtăhnăch,ăngayăcăkhiăcóănhngăthôngătinăcnăthit,ăcácă
doanhănghip cngăgpăkhóăkhnăkhiăxălỦădoănhngăhnăchătrongăkhănngăphânătíchă
vàăđaăraănhngădăđoán,ănhngăchinălcăkinhădoanhăcăth.ă
Trình đ k nng qun lý còn hn ch: ăloiăhìnhădoanhănghipănày,ătălăchă
doanhănghipăđcăđàoătoăcăbnăthngăkhôngăcao,ăchăyuăthcăhinătăchcăqună

lỦădaăvàoăkinhănghim.ăNhiuăchădoanhănghipăthiuănhngăkinăthcăcăbnăđălpă
cácăchinălcăkinhădoanh,ăđnhăhngăphátătrinăchoădoanhănghip…Môiătrngăkinh
doanhă hină đi,ă cnhă tranhă khcă lită nhă hină nayă đòiă hiă khôngă chă đòiă hiă kinhă
nghimămàăcònăcnătrìnhăđăchuyênămônăcao,ăkhănngăhiuăbit,ănmăbt,ătngăhpăvàă
xălỦăthôngătinăđăcóăthăđaăraănhngăquytăđnhăkpăthi.ă
Th trng tiêu th sn phm nh bé: Nguyênănhânăchăyuăcaăkhóăkhnănàyălàă
vnăđăvăquynăsăhuăcôngănghipăchaăđcăthcăhinănghiêmătúc;ăsnăphm,ădchă
văcaăcácădoanhănghipăluônăbătnăcôngăbiăvicăxutăhinăcácămtăhàngălàmăgi,ă
hàngănhái,ăhàngănhpălu.ăSăđcăquynăcaămtăsădoanhănghipălnăcngăkhinăscă
cnhătranhăcaăDNNVVăcàngăgimătrênăthătrngăniăđa,ăchăyuălàădoăsăyuăkémă
caăcôngătácătăchcăqunălỦăthătrng.ăiăviăcácădoanhănghipăhngăsnăphmă
caămìnhăchăyuădànhăchoăxutăkhu,ănhiuăvnăđăny sinhăcnăđcăkhcăphcănhă
4

vicăhnăchăvăcôngănghădnăđnămtăhàngăxutăkhuăchaăđaădng,ăchtălngăvàă
tínhă cnhă tranhă chaă caoă cùngă viă khă nngă tipă cnă thă trngă kém.ă Rtă ítă doanhă
nghipăthamăgiaăthngămiăđinătătrênămng,ăgiiăthiuăchàoăhàngătrênămng,ăthamă
giaăhiătrătrinălãm.ăKhiăkỦăhpăđngălàmănăthngăbăépăgiáăquaăcácăđiătácătrungă
gian,ăvicăthiuăamăhiuălutăphápăqucătăvàăthngămiăqucătăcngăkhinădoanhă
nghipăchuănhiuăthuaăthit.ă
Thiu chin lc kinh doanh c th: DNVVNăthngăbăđngătrcănhngăbină
điătăphíaăthătrng,ăkháchăhàng,ădoăthiuănhngăchinălcăkinhădoanhăcăth.ăCôngă
tácăhochăđnhăchinălcăkinhădoanhătiăcácăDNVVNăchaăđcăcoiătrng,ămtăphnă
doădoanhănghipăthiuăvn,ădoădoanhănghipăchaănhnăthcăđcătmăquanătrngăcaă
công tác này.
1.1.2.2. Thc trng doanh nghip nh và va ti Vit Nam hin nay
DNNVVălàăloiăhìnhădoanhănghipăchăyuătrongănnăkinhăt VităNamăhinănay.
Chínhăvìăvy,ăloiăhìnhădoanhănghipănàyăđóngăvaiătròăquanătrngătrongăvic toăvică
làm,ătngăthuănhpăchoăngiălaoăđng,ăgiúpăhuyăđngăcácăngunălcăxãăhiăchoăđuătă
phátătrin,ăxóaăđóiăgimănghèo.ăNm btăđc tình hình ca các DNNVV, các nhu cu

ca doanh nghip cn tr giúp s giúpăcácăcăquanăqun lý có th xây dng các chngă
trình tr giúp,ăđ xut b sungăcăch chính sách khuyn khích phát trin DNNVV.
DNNVV có quy mô vn nh khó tip cn vi vn vay đ phát trin sn xut kinh
doanh: Theo Thôngă tină tă Hipă hiă doanhă nghipă nhă vàă vaă Vită Namă să lng
DNNVV có vnăđiuălădiă1ătăđng,ăchimă42%;ătă1ăđnă5ătăđngăchimă37%;ătă
5ăđnă10ătăđngăchimă8%;ăcònăliăhnă10ătăđng.ăNhngăđaăsăcác DNNVV có quy
môăSXKDănhăluônătrongătìnhătrngăthiuăvnăđămărngăSXKD,ăđuătăciătinămáyă
mócăthităbămi.ăVnătăcóăkhôngăđ,ăthătrngăchngăkhoánăđangătrongăgiaiăđonă
khngăhongăvàăgimăsútătrongăthiăgianăgnăđâyăđãăgâyărtănhiuăkhóăkhnăchoăDoanhă
nghipătipăcnăvnătănhngăngunăhuyăđngănày.ăVnăvayăNgânăhàngăvnălàăsălaă
chnăchínhăcaăcácăDNNVV.ăTuyănhiênăviănhngăràoăcnăvălãiăsut,ăthătc,ăphngă
thc,ăchínhăsách…ăđãăgâyăraărtănhiuăkhóăkhnătrongăvicătipăcnăngunăvnăcaăcácă
DNNVV. Theo VinăChinălcăvàăChínhăsáchătàiăchínhădnăchngăthêm,ăcóătiă48%ă
DNNVVăbăngânăhàngătăchiăchoăvayăvnămàăkhông rõ lý do. Doanhănghipăthiuă
vnăđăsnăxutăkinhădoanhănênărtănhiuăDNNVVăđãăchnăcáchăsnăxutăcmăchngă
đăduyătrìăhotăđngăcaămình.ăâyălàănhânătănhăhngărtălnăđnămcătiêuăphátă
trinăcaăbnăthânăDNNVVănóiăriêngăcngănhăcaănnăkinhătănóiăchung.
Trình đ s dng công ngh thp gim nng lc cnh tranh ca khu vc
DNNVV:ăKtăquăkhoăsátăcaăBăKhoaăhcăvàăCôngănghămiăđâyăchoăthy,ătrìnhăđă
khoaăhcăcôngănghăvàănngălcăđiămiătrongăDNNVVăcaăVităNamăcònăthp.ăSă
lngăcácădoanhănghipăhotăđngătrongălnhăvcăkhoaăhcăcôngănghăcònărtăít.ăSă
Thang Long University Library
5

lngănhàăkhoaăhc,ăchuyênăgiaălàmăvicătrongăcácăDNNVVăchăchimă0,025%ătrongă
tngăsălaoăđng làmăvicătrongăkhuăvcăDNNVV.ă Khongă80ă – 90% máy móc và
côngănghăsădngătrongăcácăDNNVVăcaăVităNamălàănhpăkhuăvàă76%ătăthpăniênă
1980 – 1990,ă75%ămáyămócăvàătrangăthităbăđãăhtăkhuăhao.ăChăcóăkhongă80%ăsă
doanhănghipăđtătrìnhăđăcôngănghătiênătinămàăphnălnăliălàăcácădoanhănghipăcóă
vnăđuătăncăngoàiă(FDI).

Trình đ tay ngh công nhân và trình đ chuyên môn, nng lc qun lý ca
DNVVN còn nhiu hn ch: Theoăthngăkê,ă cóă tiă55,63%ăsă chădoanhănghipăcóă
trìnhăđăhcăvnătătrungăcpătrăxung,ă37,82%ăđãăttănghipăđiăhc,ă2,33%ălàăthcă
săvàăchăcóă0,66%ăsăngiălàătinăs.ăBênăcnhăđó,ăđaăsăcácăchădoanhănghipăliă
qunălỦăkinhădoanhădaătrênăkinhănghim,ăkinhădoanhăphiăv;ărtăítăngiăđcăđàoătoă
văkinăthcăkinhăt,ăqunătrădoanhănghip.ăThcătăcóăđn 75%ălcălngălaoăđngă
chaăquaăđàoătoăchuyênămônăkăthut. Mtăthcătrngălàănhiuădoanhănghipăphiăđàoă
toăliăchoălaoăđngăngayăsauăkhiătuynădng,ăđiuănàyăcngăgâyăkhóăkhnăchoădoanhă
nghipădoăvicăđàoătoăliălàmătngăchiăphí.ăDoăđóăcácădoanhănghipăthngăphiăktă
hpăgiaăvaălaoăđngăvaăđàoăto.ăVicăthcăhinăchaăđyăđăcácăchínhăsáchăboă
himăxãăhi,ăboăhimăyătăchoăngiălaoăđngăđãălàmăgimăđiăchtălngăcôngăvică
trongăkhuăvcăDNNVV,ădoăvyăcácăDNNVVăcàngăriăvàoăvăthăbtăli.ăTtăcăcácă
điuătrênăđãănhăhngălnăđnăvicălpăchinălcăphátătrin,ăđnhăhngăkinhădoanhă
vàăqunălỦăcaăcácădoanhănghipăVităNam.ăă
DNNVV cha tip cn các chính sách, chng trình u đãi ca Chính ph mt
cách hiu qu: TălăDNNVVăthamăgiaăvàoăcácăchngătrìnhăhătrăcaăChínhăphă
nh:ăChngătrìnhăxúcătinăthngămiăqucăgia,ăQuăđiămiăKhoaăhcăcôngăngh…ă
cònărtăkhiêmătnă(diă10%).ăDoăcácăDNNVVăhoc cóăngunălcăhnăch,ăhocăchaă
chunăbăđătipăcnăcácăngunălcăphânăbăbiăChínhăphăđăphátătrinăcácăngành,ă
nghăvàălnhăvcăuătiên.ăVicătipăcnăhnăchănàyăcònăbt ngunătănguyênănhână
thiuăthôngătin,ăhocăthătcăquáăphcătp.ăă
Trcăthcătrangăđó,ăChínhăphăđãăđaăraănhiuăgiiăphápătíchăccăđătháoăgă
khóăkhnăchoăDNNVV.ăcăbit,ăngayănhngăngàyăđuănmă2013,ăChínhăphăđãăbană
hànhăNghăquytă02/NQ-CPăviămtălotăcácăgiiăphápătháoăgăkhóăkhnăchoăsnăxută
kinhădoanh,ăhătrăthătrngăvàăgiiăquytănăxu,ăvnăđcănhiuăchuyênăgiaănhnă
đnhă làă kháă bàiă bnă vàă toànă din.ă Tuyă nhiên,ă cngă cònă nhiuă khóă khnă dnă đnă
DNNVVăvnăbănhăhngăvàăăxuăhngăpháăsn,ăgiiăthătrongăthiăgianătiătipătcă
xyăra.
1.1.3. Vai trò ca doanh nghip nh và va trong nn kinh t Vit Nam
Thcă t,ă khuă vcă doanhă nghipă nhă vàă vaă đãă vàă đangă tră thànhă xngă sngă

trongă nnă kinhă tă caă nhiuă qucă gia.ă Viă chă trngă phátă trină nnă kinhă tă nhiuă
6

thànhăphnăcaăngăvàăNhàăncăta,ăDNNVVăăncătaăngàyăcàngăphátătrin,ăđóngă
gópăđángăkăvàoăsănghipăchnăhungăkinhătăđtănc.
Góp phn to công n vic làm, tng thu nhp cho ngi lao đng: Tuy quy mô
hotăđngănh,ăgpănhiuăkhóăkhnătrongăvnăđăhuyăđngăvnănhngăkhuăvcănàyăliă
làăbăphnăkinhătătoăraăcôngănăvicălàmălnăchoăxãăhi,ăgópăphnăgiiăquytănhiuă
vnăđăvăthtănghip,ăxóaăđóiăgimănghèo,ănăđnhăxãăhi.ăTheoăsăliuăthngăkêătiă
huăhtăcácănc,ăDNNVVătoăraăcôngănăvicălàmăchoăkhongă40 - 70%ălaoăđngăcácă
nc.ăViăliăthăhotăđngătrongănhiuălnhăvcăcaămình,ăcácăDNNVVătiăVităNamă
cóăkhănngăthuăhútăđcămtăsălngălnăvàăđaădngăcácăthànhăphnălaoăđngătălaoă
đngăcóătrìnhăđăkăthutăcaoătiălaoăđngăthăcôngăđn ginăphùăhpăviăyêuăcuăcaă
côngăvic.ă
Tham gia tích cc vào hot đng xut nhp khu: Trongănhngă nmăqua,ă viă
chính sáchăvămărngăvàăkhuynăkhíchăthngămiăqucăt,ătoăđiuăkinăchoămiă
thànhăphnăkinhătăthamăgiaăvàoăkinhădoanhăxutănhpăkhu,ăcácăDNNVVăsnăxută
mtăkhiălngăsnăphmăđaădngăphcăvăchoătiêuădùngăniăđaăvàăxutăkhu.ăCácă
DNNVVănhtălàăcácădoanhănghipăkinhădoanhăxutăkhuămtăhàngăthăcôngămăngh,ă
nhămâyătreăđan,ăgmăsăxutăkhu,ăcácămtăhàngănôngăsn,ăthyăsnăđãănngăđngă
đuătăvàoăngànhănghăcóănhiuăliăthăvăngunălcăcóăsn,ăchăđngătìmăkimăvàă
khaiăthácăthătrngăqucătăcngăviăliăthăcnhătranhăvăgiáăthànhăscălaoăđngănênă
cácămtăhàngăxutăkhuăcaăkhuăvcănàyăcóăuăthăvàăphátătrinămnhăm.ăVìăvy,ă
DNNVVăđã đóngăgópătíchăccătngăkimăngchăxutăkhu,ăthuăngoiătăchoăđtănc.
DNNVV gi vai trò n đng và góp phn vào quá trình tng trng kinh t. Tă
khiăraăđi,ăcácăDNNVVăđãăkhaiăthácăvàăsădngăcóăhiuăquăngunălcăkinhătătimănă
trongădânăc,ăhotăđngăvàăsăphátătrinăcaăDNNVVăthcăsăđãăgópăphnăquanătrngă
vàoă să tngă trngă vàă phátă trină caă nnă kinhă t.ă Doă tínhă linhă hotă mmă doă nênă
DNNVV cóă khă nngă đápă ngă ngàyămtă ttă hnă nhuă cuă caă xãă hi.ă Theoă să liuă
thngăkêăcaăBăkăhochăvàăđuăt,ăcácăDNNVVăăVităNamăđóngăgópăkhongă40%ă

GDPăhàngănm,ănuătínhăcă133.000ăhpătácăxã,ătrangătriăvàăkhongă3ătriuăhăkinhă
doanhăcáăthăthìăkhuăvcănàyăđãăđóngăgópătiă60%ăvàoăcăcuăGDP.ăThêmăvàoăđó,ătcă
đătngătrngăsnăxutăcaăkhuăvcăDNNVVăcngăthngăxuyênăcaoăhnăsoăviăkhuă
vcădoanhănghipăkhác.
DNNVV góp phn quan trng vào vic thu hút mt lng vn ln trong dân c
và s dng ti u các ngun lc ti đa phng: Viătínhăchtănhăbé,ădăphânătán,ădă
điăsâuăvàăsălngăvnăbanăđuăkhôngăquáălnăcaăcácăDNNVV,ăđôngăđoădânăcăcóă
thăthamăgiaăđuăt.ăDNNVVăđcăxemălàămôăhìnhăđuătăphùăhpăviănhngăchăthă
cóăngunăvnăvàătrìnhăđăhnăchămunăthamăgia.ăCùngăviăđó,ătrongăquáătrìnhăhotă
đngăcaămình,ăcácăchăDNNVVăcóăkhănngăhuyăđngăvnătăhăhàng,ăbnăbè,ăngiă
Thang Long University Library
7

thânăđuătăvàoăquáătrìnhăhotăđngăsnăxutăkinhădoanh.ăChínhăvìăvy,ămàăDNNVVă
đcăcoiălàăphngătinăcóăhiuăquătrongăvicăhuy đngăvn,ăsădngăcácăkhonătină
nhànăriătrongădânăcăvàăbinănóăthànhăcácăkhanăđuătăhiuăqu.ăMtăkhác,ăviăquyă
môănhăvàăva,ăcácăDNNVVăđcăphânăbăăhuăhtăcácăđaăphngăcácăvùngălãnhă
thănênăcóăkhănngătnădngătimălcăv:ălaoăđng,ănguyênăvtăliu,ătàiănguyênăđt,ă
rng,ăkhoángăsn…cóăsnăăđaăphngăkhiădyătimănngăcaăđtăncăthamăgiaăvàoă
phátătrinăkinhăt.
DNNVV góp phn đm bo tính nng đng cho nn kinh t: Viăđcăđimăquyă
môăkinhădoanhăgnănh,ăvnănh,ăcácăDNNVVădădàngăchuynăhngăkinhădoanh,ă
thayăđiăquyămôăsnăxutăđăcóăthăđápăngăkpăthiănhuăcuăthătrngămàăítăgâyăbină
đngăln,ăliăcóăkhănngăphcăhiănhanhăsauănhngăcucăkhngăhongăkinhătătrênă
gócăđăkinhătăqucăgia.ăSăphátătrinăloiăhìnhăDNNVVăcăvăsălngăvà chtălngă
săgópăphnătoăsăcnhătranhămnhămătrongăănnăkinhăt,ăthúcăđyăđiămiăcôngănghă
hinăđi,ătiênătin;ăphátătrinătătngăvàăkănngămi,ăđyămnhăsăđuătăgiaăcácă
nnăkinhătătrongăvàăngoàiănc.
1.2. Tng quan v hotăđngăchoăvayăđi vi doanh nghip nh và va ti Ngân
hƠngăthngămi

1.2.1. Khái nim hot đng cho vay doanh nghip nh và va Ngân hàng thng mi
Choăvayălàăhìnhăthcăcpătínădngăcóătălâuăđi,ăchimămtăvătríăquanătrngătrongă
chinălcăcaăngânăhàng.
Theoăgiáoătrìnhă“NghipăvăNgânăhàngăthngămi”ăcaă iăhcăThngăLongă
xutăbnănmă2009,ădoăPGS. TSăMaiăVnăBnălàmăchăbiênăđnhăngha:ă“Cho vay là
s chuyn nhng tm thi mt lng giá tr t ngi s hu (NHTM) sang ngi s
dng (ngi vay), sau mt thi gian nht đnh li quay v vi lng giá tr ln hn
lng giá tr ban đu”.
Theoă Lută Cácă tă chc tínă dngă să 47/2010/QH12ă đcă Qucă hiă bană hành:
“Choăvayălàăhìnhăthcăcpătínădng,ătheoăđóăbênăchoăvayăgiaoăhocăcamăktăgiaoăchoă
kháchăhàngămtăkhonătinăđăsădngăvàoămcăđíchăxácăđnhătrongămtăthiăgianănhtă
đnhătheoăthaăthunăviănguyênătcăcóăhoànătrăcăgcăvàălãi”.
Tănhngăđnhănghaătrên,ăcóăthăhiuăkhátăquátăvăchoăvayăđiăviăDNNVVăcaă
NHTMănhăsau:ăắChoăvayăDNNVVăcaăNHTMălƠămtăhìnhăthcăcpătínădngămƠă
theo đóăNHTMăgiaoăvnăchoăcácăDNNVVăđăsădngăvƠoămcăđíchăđuăt,ăphátă
trinăsnăxutăkinhădoanhăcaădoanhănghipămìnhătrongămtăthiăgianănhtăđnhă
theoăthaăthunăgiaăngơnăhƠngăvƠăDNNVVăviănguyênătcăhoƠnătrăcăgcăvƠălƣiă
theoăđúngăthiăhnăcamăkt”.
8

1.2.2. c đim ca cho vay đi vi doanh nghip nh và va
NhìnăchungăhotăđngăchoăvayăcaăngânăhàngăđiăviăDNNVVăcngămangăđcă
đimăchungăgingănhăđiăviădoanhănghipănhăvăquyătrìnhătínădng,ăcáchăthc,ăvàă
phngăthcăchoăvay…Bênăcnhăđóăcngămangăcácănétăriêngăbitănhăsau:
Hoàn tr đy đ c gc và lãi: Ngânăhàngălàătrungăgianătàiăchínhănênăkhonăchoă
vayăcaăngânăhàngăphiăcóăthiăhn,ăđmăboăchoăngânăhàngăhoànătrăvnăhuyăđng.ă
Mtăkhác,ăngânăhàngăphiăcóăngunăđăbùăđpăchiăphíăhotăđngănhătrălng,ăkhuă
hao…Doăđó,ălngăvnăchuynănhngăchoăngiăđiăvayăphiăđcăhoànătrăđúngăhn
văthiăgianăvàăgiáătr.ăGiáătrăhoànătrăchínhălàăgiáătrăphiătrăchoăquynăsădngăvnă
vayătmăthi,ăđóălàăngunăthuănhpăchínhăcaăngânăhàng,ălàăcăsăđăngânăhàngătnătiă

vàăphátătrin.ăCácăDNNVVăcóăngunătrănăchoăngânăhàngătăvicăsădngăhiuăquă
ngunăvnăvay,ătăkhuăhaoătàiăsnăcaăđnăvăvàăcácăngunănăđnhăkhácămàăDNNVVă
camăktăsădngăđătrănăngânăhàng.
Tim n ri ro cao: Vicăđánhăgiáăđăanătoànăcaăhăs vayăvnăDNNVVălàărtă
khó.ăVìăluônătnătiăthôngătinăbtăcânăxngădnăđnălaăchnăđiănghchăvàăriăroăđoă
đc.ăNgoàiăvicăthuăhiănăphăthucăvàoăbnăthânăDNNVVăthìăDNNVVăgpărtănhiuă
khóăkhnăngoàiătmăkimăsoátătrongătìnhăhìnhăkinhătăkémăphátătrin, khiămàăcóăsăbină
đngălãiăsut,ăgiáăc,ătăgiá,ălmăphát,ăthiênătai…KhiăDNNVVăgpăkhóăkhnădoămôiă
trngăkinhătăthayăđi,ădnăđnăkhóăkhnătrongăvicătrăn,ăđiuănàyăkhinăchoăngână
hàngăgpăriăroăchoăvay.
Mc đích s dng vn vay: Các DNNVV vay vn vi rt nhiu mcăđíchăkhácă
nhau,ănhngăcóămt s mcăđíchăch yuăsau:ăVayăđ b sung vnăluăđng tài tr cho
hotăđng sn xut kinh doanh ca mình trong ngn hn,ăvayăđ thc hin các d án
đuătătrongătrungă- dài hn…
Thi gian ca các khon vay: Tùy thuc vào mcăđíchăs dng vnăvayănhngă
nhìnăchungă cácă DNNVVă thng vay vnă đ đápăng nhu cu sn xut kinh doanh
trong ngn hn nhiuăhnălàăchoăvayătrungă- dài hn bi chu k kinh doanh ca các
DNNVVăthng là ngn hn và nhu cu vay vn caăcácăDNNVVăđa s làăđ đápăng
cho nhu cu vnăluăđng, chi tr cho các hotăđng ngn hnănhămuaănguyênăliu
sn xut, tr lngăcôngănhânăviên,ăvayătheoăhn mc tín dngăđápăng các giao dch
mua bán vi nhà cung ng và khách hàng, các d ánăđuătătrongăngn hn.
Quy mô khon vay: Quyămôăcácăkhonăvayăthngăkhôngăln,ăphăthucăvàoăchuă
kăsnăxutăkinhădoanhăcaădoanhănhgip,ăquyămôăcaăcácăphngăánăsnăxutăkinhă
doanh,ădăánăđuătăhayăquyămôăcácăhpăđngăđãăkỦăkt.
Ngun tr n: Bao gm các ngun t hiu qu s dng vn vay, khu hao tài sn
ca DN và các ngun khác năđnh mà doanh nghip cam kt s dngăđ tr n cho
ngân hàng.
Thang Long University Library
9

Tài sn đm bo: âyă làă điuă kină quană trngă đă ngână hàngă quytă đnhă choă
doanhănghipăvayăvnăcngănhăquytăđnhăquyămôăkhonăvnăđcăvay.ăGiáătrăcaă
TSBă phă thucă vàoă quyă môă khonă vayă vàă mcă đă quană hă giaă ngână hàngă viă
DNNVV.ăTSBăthng cóăgiáătrălnăhnăgiáătrăcaăkhonăvay;ătuyănhiênămtăthcă
trngăphăbinăcaă cácăDNNVVă Vită Namăhinănayăđóă làă khôngă có,ăhayăkhôngă đă
TSBăchoăvicăvayăvn,ăhocănuăcóăthìăcngăkhôngăthăđápăngăđyăđăquyăđnhăvă
TSBăchoăvayătheoăyêuăcuăcaăngânăhàng.
Li nhun trong cho vay DNNVV: Cho vay nói chung và cho vay DNNVV nói
riêng là mt trong nhng ngun mang li li nhun cao cho ngân hàng bên cnh các
hotăđng kinh doanh sinh li khác.
Tóm li:  có th ký kt các hpăđng vay vn viăđiu kin kht khe ca ngân
hàng, các DNNVV ngay t đuăđãăphiăđuătăcôngăsc, xây dng ch tín tht tt, có
chinălcăkinhădoanh,ăphngăán,ăd án tht tt. Khi s dng vn vay ngân hàng, các
DNNVV phi chu áp lc tr n (bao gm c gcăvàălãi)ăđúngăhnăcngănhătônătrng
cácăđiu khon ca hpăđng;ăchoădùăDNNVVălàmănăkhôngăhiu qu. Vì vy khi s
dng vn các DNNVV s phi cân nhc s dngălàmăsaoăđ ngun vnăvayăđóămangăli
hiu qu cao,ăđm bo t sut li nhun phi lnăhnălãiăsut ngân hàng thì mi tr đc
n và kinh doanh có lãi, góp phn tích cc nâng cao hiu s dng vn ca DNNVV.
1.2.3. Vai trò ca hot đng cho vay đi vi doanh nghip nh và va
i vi doanh nghip nh và va
áp ng kp thi nhu cu v s lng và cht lng vn cho DNNVV, góp phn
nâng cao hiu qu s dng vn cho DNNVV: i vi các DNNVV, vicăhuyăđng vn
t tín dngăthngămi, phát hành giy t cóăgiáălàăvôăcùngăkhóăkhn,ăthêmăvàoăđóăvic
huyăđng vn t các t chc tài chính phi ngân hàng liăđòiăhi chi phí rt cao nên
ngun vn vay NHTM là s la chn thích hp nhtăđi vi các DNNVV. Ngun vn
vayănàyăđángătinăcy, tho mãnăđc nhu cu vn ca DNNVV c v s lng cht
lng và thi hn,ănhanhăchóngăđ tip cn. Vì vy các DNNVV không nhng tip kim
đc chi phí, không làm nhăhng quyn s hu caăDNNVVămàăcònăcóăđc khon
tit kim t thu, toăđònăby cho quá trình hotăđng kinh doanh hiu qu hn.ăCác

DNNVVănngăđng và ch đngăhnătrongăvic tìm kim th trng, khai thác thông tin
đ đnhălng hotăđng kinh doanh ca mình sao cho hiu qu;ăđiu này cho thy mt
ln na vicăchoăvayăgiúpăchoăDNNVVătngăhiu qu s dng vn,ănângăcaoănngălc
sn xutăkinhădoanh,ăđemăli li nhun cho hotăđng sn xut kinh doanh, gim thiu
tiăđaări ro khi vay vn.
Góp phn tp trung vn sn xut, nâng cao kh nng cnh tranh ca các
DNNVV: Nn kinh t th trngănngăđng, binăđiăđaădng theo các chiuăhng khó
10

lng; nhu cu vnăđ cnh tranh ngày càng khc nghităhn.ăXuăth hin nay ca các
DNNVVălàătngăcng liên doanh, liên kt tp trung vnăđuăt,ăm rng sn xut,ăđu
tătrang thit b k thut hinăđi,ăthayăđi mu mã, nâng cao chtălng sn phmăđ
tngăsc mnh cnhătranh.ăDoăđó,ăcácăDNNVVătìmăđn ngun vn vay t ngânăhàngăđ
có th đápăng kp thi nhanh chóng giúp DNNVV thc hinăđc mcăđíchăm rng,
phát trin sn xutăkinhădoanh,ănângăcaoănngălc cnh tranh trên th trng. Mt khác,
vicătngăcng giám sát khon vay ca ngân hàng vi DNNVV trong hotăđng vay
vn s to ta sc ép tích cc cho DNNVV phi liên tc tìm kim nhngăphngăán,ă
hngăđi,ăchinălc phù hp, sáng sut, nhy bén vi nhng thay đi ca th trng.
iu này góp phn không nh trong vicăgiaătngănngălc cnh tranh ca các DNNVV.
i viăNgơnăhƠngăthngămi
Choăvayăđemăli li nhun quan trng nht cho ngân hàng. Theo thng kê ca
NHNN, cho vay là hotăđng truyn thng, chim t trng ln nht trong tng tài sn
có (khong 69%) và mang li ngun thu nhp ch yu cho ngân hàng (70-90%). Trong
đó,ăchoăvayăđi vi DNNVV chim t trng cao trên tng doanh s tín dng ca các
NHTM hin nay, góp phn vào s tn ti và phát trin ca ngân hàng. Bên cnhăđó,ă
thông qua hotăđngăchoăvayăđi vi DNNVV, ngân hàng có th m rng th phn,
nângăcaoănngălc cnh tranh, hình nh, uy tín ca mình trên th trng, góp phn vào
vicătngăngun vnăhuyăđng, phát trin mnh m trongătngălai,ăm rngăđc các
loi hình dch v khácănhăthanhătoán,ăkinhădoanhăngoi t,ătăvn.
i vi nn kinh t

Hotăđng cho vay DNNVV ca NHTM góp phnătngătrngălng vnăđu
tăvàăhiu qu đuăt.ăVic kinh doanh có hiu qu ca DNNVV s đóngăgópă mt
khon li nhun ln, giúp nn kinh t vnăđng và phát trin. Ngân hàng và DNNVV
n lc s dng vn hiu qu đ tránh không tr đc n dnăđn b phát mi tài sn,
gii th hoc phá sn. Chính sc ép này khin kinh t tngătrng, toăcôngănăvic
làm,ă nngă sută laoăđngă caoă hn. Hotă đng cho vay caă NHTMă đi vi DNNVV
cngălàămt công c đ nhàăncăđiu tit kinh t xã hi. Thông qua vicăđuătăvn
vay vào DNNVV bng vic h tr lãi sut, bo lãnh s thúcăđy s phát trin ca các
DNNVV,ăhìnhăthànhănênăcăcu kinh t hiu qu, góp phnăluăthôngătin t, năđnh
giá tr đng tin.
1.2.4. Các hình thc cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi
Phân loi theo k hn cho vay
Cho vay ngn hn: Cho vay có thi hnăđnă1ănm,ăđc s dngăđ bùăđp s thiu
ht vnăluăđng ca doanh nghip hoc nhu cu chi tiêu ngn hn ca doanh nghip.
Thang Long University Library
11

Cho vay trung hn: Là loiă hìnhă choă vayătrongăđóăbênătha thun thi hn s
dng vn vay t 1 – 5ănm.ăMcăđíchăca loi vay này nhm tài tr cho hotăđng mua
sm tài sn c đnh,ăphngătin vn ti, ci tinăvàăđi mi k thut, m rng và xây
dng các công trình nh có thi gian thu hi vn nhanh.
Cho vay dài hn: Là loi hình cho vay có thi hnă5ănmătr lên, thi hn có th
lênăđn 20-30ănm,ămt s trng hp lên tiă40ănm.ăLoi vay này nhm phc v cho
các công trình xây dngăcăbn, các công trình thucăcăs h tng,ăđuătăxâyădng xí
nghip mi, ci tin và m rng sn xut có quy mô ln.
Phân loi theo xut x
Cho vay trc tip: Ngân hàng cp vn trc tip cho ngi có nhu cu,ăđng thi
ngiăđiăvayătrc tip hoàn tr n vay cho ngân hàng.
Cho vay gián tip: Là khonăvayăđc thc hin thông qua vic mua li các kh

c hoc chng t đãăphátăsinhăvàăcònătrongăthi hn thanh toán. Các NHTM cho vay
gián tip theo các loiăsauăđây:
Chit khuăthngămi:ăNgiăhng th hi phiu hoc lnh phiu còn trong
thi hn thanh toán có th nhng li cho NHTM.
Mua các phiu bán hàng: Các mt hàng tiêu dùng và máy móc nông nghip tr góp.
Phân loi theo tính chtăđm bo
Cho vay có tài sn đm bo: Là loi cho vay daătrênăcăs boăđmănhăth
chp hoc cm c, hoc có s bo lãnh ca bên th ba.ăâyălàăloiăhìnhăchoăvayăđi
vi các DNNVV không có uy tín vi ngân hàng nên vay vn cn có s đm bo. S
đm bo nàyălàăcnăc đ ngân hàng có thêm ngun th hai, b sung cho ngun th
nht khi ngunăthuănàyăkhôngăđcăđm bo.
Cho vay không có tài sn đm bo: Là vic ngân hàng cho doanh nghip vay vn
mà không có tài sn cm c, th chp hoc s bo lãnh ca bên th ba v tài sn. Ngân
hàng cho DNNVV vay ch yu da vào uy tín ca doanh nghip.ă i vi nhng
DNNVV có kh nngătàiăchínhămnhăđ thc hinănghaăv tr n đúngăhn c gc và
lãi,ăcóăphngăánăkinhădoanhăkh thi thì ngân hàng có th cung cp tín dng da vào
uy tín ca bn thân doanh nghip mà không cn mt ngun thu n th hai b sung.
Phân loiătheoăphngăphápăchoăvay
Cho vay thu chi:ăNgânăhàngăchoăphépăkháchăhàngăđcăchiătriătrênăsădătină
giăthanhătoánăcaămìnhăđnămtăgiiăhnănhtăđnhătrongămtăkhongăthiăgianăxácă
đnh,ăgiiăhnănàyăđcăgiălàăhnămcăthuăchi.ă
Cho vay theo món (tng ln):ăLàăhìnhăthcăchoăvayătngăđiăphăbinăcaăcácă
ngână hàngă điă viă cácă DNNVVă khôngă cóă nhuă cuă vayă thngă xuyên,ă miă lnă vayă
kháchăhàngăphiălàmăđnătrìnhăngânăhàngăphngăánăsădngăvnăvay,ămiămónăvayă
12

đcătáchăbitănhauăthànhăcácăhăsăkhácănhau.ăNghipăvănàyăđnăgin,ăngânăhàngăcóă
thăkimăsoátătngămónăvayătáchăbit.
Cho vay theo hn mc tín dng:ăNgânăhàngăcpăchoăkháchăhàngămtăhnămcătínă
dngăcăkăhocăcuiăk.ăTrngăhpăhnămcătrongăcăkăkháchăhàngăcóăthăvayătră

nhiuălnănhngădănăkhôngăđcăvtăquáăhnămcătínădng.ăiăviăhnămcătínă
dngăcuiăkăthìătrongăkădănătínădngăcóăthălnăhnăhnămcătínădngănhngăđnă
thiăđimăcuiăkăkháchăhàngăbtăbucăphiătrănăsaoăchoădănăcuiăkăkhôngăvtă
quáăhnămcătínădng.ăâyălàăphngăthcăchoăvayămàăngânăhàngăthngăchăápădngă
viăcácăkháchăhàngăcóămiăquanăhăthngăxuyênăviăngânăhàng.ă
Phơnăloiătheoăphngăthcătrăn
Cho vay tr góp:ăLàăhìnhăthcăchoăvayătheoăđóăngânăhàngăchoăphépăkháchăhàngă
tră gcă làmă nhiuă lnă trongă thiă hnă choă vayă đãă đcă thoă thun,ă choă vayă tră gópă
thngăđcăápădngăđiăviăcácăkhonăchoăvayătrungăvàădàiăhn,ătàiătrăchoătàiăsnăcă
đnhăhocătàiăsnălâuăbn.ă
Cho vay tr n 1 ln khi đáo hn: Làăloiăhìnhăchoăvayătrongăđóăngânăhàngăchoă
phépăDNNVVăhoànătrăgcămtălnăkhiăhtăhnăhpăđngăvayăvn.
1.3. Ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va tiăNgơnăhƠngăthngămi
1.3.1. Khái nim ri ro cho vay đi vi doanh nghip nh và va ti Ngân hàng
thng mi
Cóănhiuăquanăđimăkhácănhauăvăriăro,ăđiăviăngânăhàngăthngămi,ăriăroălàă
mtăbinăcăkhôngămongăđiăgâyăthităhiăchoăhotăđngăkinhădoanhăcaăNgânăhàng.ă
Theoăđnhănghaăcaăy ban Basel: “Ri ro trong hot đng cho vay là kh nng
mà khách hàng vay hoc bên đi tác không thc hin đc các ngha v ca mình theo
nhng điu khon đã tha thun”.
Theo Quytăđnhă493/Q-NHNNăcaăThngăđcăNHNN,ătiăkhonă1,ăđiuă2ăđă
cpăkháiănimăriăroăchoăvay: “Ri ro cho vay ca ngân hàng, ca t chc tín dng là
kh nng xy ra tn tht trong hot đng ngân hàng, t chc cho vay do khách hàng
không thc hin hoc không có kh nng thc hin ngha v va mình theo cam kt”.
Nhăvyăcóănhiuăcáchăkhácănhauăđăđnhănghaăvăriăroătrongăhotăđngăchoă
vay,ăsongăđuăthăhinăbnăchtăcaăriăroăchoăvayăđóălàăkhănngăxyăraănhngăthită
hiăvăkinhătămàăNHTMăphiăgánhăchuădoăkháchăhàngăvayăvnăthanhătoánănăkhôngă
đúngăhnăhocăkhôngăhoànătrăđcănăvayăbaoăgmăgc,ălãiăhocăcăgcăvàălãi.
Riăroăchoăvayăcóătínhăttăyuătcălàăluônătnătiăvàăgnălinăviăhotăđngăchoă
vayăcaă NHTM.ă Cóă thă nói,ă chpă nhnă riă roă làă tínhă ttă yuătrongă hotă đngă ngână

hàng.ăNgânăhàngăsăhotăđngăttănuămcăriăroăngânăhàngăgánhăchuălàăhpălỦ,ăkimă
soátă đcă vàă nmă trongă phmă viă nngă lcă tàiă chínhă vàă nngă lcă choă vayăcaă ngână
hàng.ăVìăvy,ăcácăngânăhàngăcnăphiăthnătrngătrongăvicăđánhăgiáăcácăcăhiăkinhă
Thang Long University Library
13

doanhădaătrênămiăquanăhăgiaăriăroăvàăliăíchănhmătìmăraănhngăcăhi,ănhngăliă
íchăxngăđángăviămcăriăroăchpănhn.
Riăroăchoăvayămangătínhăđaădngăvàăphcătp.ăcăđimănàyăthăhinăăsăđaă
dng,ăphcătpăcaănguyênănhânăgâyăraăriăroăchoăvayăcngănhădinăbinăsăvic,ăhuă
quăkhiăriăroăxyăra.
Riăroăchoăvayămang tínhăgiánătip.ăCóăthănhnăthy,ădoătìnhătrngăthôngătinăbtă
cânăxngăđãălàmăchoăngânăhàngăkhôngăthănmăbtăđcăcácăduăhiuăriăroămtăcáchă
toànădinăvàăđyăđă đyăngânăhàngăvàoă thă băđngănênăthngă cóănhngăngă phóă
chmătr.ăTínhăgiánătipăcònăthăhinăăvicăngânăhàngăgiaoăquynăsădngăvnăchoă
kháchăhàngăvàăriăroăchoăvayăxyăraănuăkháchăhàngăgpănhngătnăthtăvàăthtăbiă
trongăquáătrìnhăsădngăvn.
Trong hotăđng kinh doanh ca NHTM, ri ro cho vay luôn tim n trong sut
quáătrìnhătrc, trongăvàăsauăkhiăchoăvay,ăđc biu hin ra bên ngoài là món vay không
th thu hiă đc, n khóă đòi,ă n quá hn, n mt vn…đâyă làă loi ri ro ln nht,
thng xuyên xy ra và gây hu qu nng n nht, nhăhng rt lnăđn mi hotăđng
ca ngân hàng. Nu món vay ca ngân hàng b tht thoát, dân chúng s thiu lòng tin và
tìm cách rút tin khi ngân hàng, t đóă nhă hngă đn kh nngă thanhă khon ca
NHTM. Khi ri ro cho vay phát sinh, NHTM không thc hinăđc k hochăđuătă
cngănhăk hoch thanh toán các khon tin giăđn hn. Ri ro cho vay ln s dnăđn
khóăkhnătrongăvicăhuyăđng vn và phát trin các sn phm dch v, khó m rng
quan h vi các bn hàng và các ngân hàng khác, buc ngân hàng phi thu hp hot
đng, tt c th hin  li nhun gim, ngân hàng phi s dng vn t cóăđ bùăđp s
gimăsútăđó,ăuyătínăca ngân hàng gim sút, dnăđn tình trngăkhóăkhn,ăpháăsn.
1.3.2. Nguyên nhân gây ra ri ro cho vay DNNVV

1.3.2.1. Các nguyên nhân khách quan
Môiătrng kinh t
Ttăc hotăđngăsnăxutăkinhădoanhăđuăchuănhăhngătácăđngătrcătipăcaă
môiătrngăkinhătă- xãăhiătrongăvàăngoàiănc.ăCácăDNNVVăviăsălngăln,ălinhă
hotătrongăcácăhotăđng,ăcóămtătrongăhuăhtăttăcăăngànhănghăcácălnhăvcăvàăcóă
tmăquanătrngătrongănnăkinhătănênăcácăvnăđăca nnăkinhătăđuătácăđngătrcătipă
đnăhotăđngăcaăcácăDNNVV.ăVăphngădinătngăth,ăkhiănnăkinhătănăđnh,ă
tngătrngălànhămnhăthìănhuăcuăđuătătrongăxãăhiăcóăxuăhngăgiaătng toăđiuă
kinăthunăliăchoăhotăđngăkinhădoanhăcaăcácăDNNVV,ăhotăđngăchoăvayăcngăvìă
thămàăphátătrin.ăNgcăli,ăkhiănnăkinhătăsuyăthoái,ăxutăhinănhngăbinăđngăkinhă
t nhălmăphát,ăthtănghip,ăstăvàng,ăđuătăbtăđngăsn…ădnăđnăscămuaăgimă
sút, khănngăphátătrinăsnăxutăkinhădoanhăkém,ănhiuăcácăDNNVV khôngăthăthíchă
ngăkpăvàăvtăquaăkhóăkhnăkhinăkinhădoanhăthuaăl,ăkhănngătrănăvnăvayăngână
14

hàngăkhôngăđcăđm bo.ăTtăcăđiuăđóătácăđngăxuăđnăkhănngăthuăhiăvnăcaă
ngânăhàngădnăđnăriăroăchoăvay.
Không ch chu s nhăhng ca môi trng kinh t trongănc mà các bin
đng v kinh t tài chính trên th giiăđu có nhăhng ti hotăđng cho vay ca
ngân hàng, nht là khi quan h kinh t quc t đc m rng gia các quc gia trong
khu vc và trên th gii. Quá trình t do hóa tài chính và hi nhp quc t có th làm
cho n xuăgiaătngăkhiăto ra mtămôiătrng cnh tranh gay gt khin các DNNVV,
nhngăkháchăhàngăthng xuyên nht caăngânăhàngăđi mt viănguyăcăthuaăl và
quy lut chn lc khc nghit ca th trng. Bênăcnhăđó, bnăthânăsăcnhătranhăcaă
cácăNHTMătrongăncăvàăqucătătrongămôiătrngăhiănhpăkinhătăcngăkhinăchoă
cácăNHTMătrongăncăviăhăthngăqunălỦăyuăkémăgpăphiănguyăcăriăroănăxuă
tngălênăbiărtănhiuăDNNVVăcóăkhănngăkinhădoanhăttăsăbăcácăngân hàng ncă
ngoài thu hút.
Môiătrng pháp lý
MôiătrngăphápălỦălàămtănhânătăcóănhăhng khôngănhătiăriăroăcho vay.

óălàăsăthiuăđngăbătrongăhăthngăcácăvnăbnăphápălut,ăcácăbinăphápăthiăhànhă
lutăvàăsătuânăthăkhôngănghiêmăchnhăphápălutăcaăcácăchăthăthamăgiaăkinhădoanhă
vàăcácăngànhănghăcóăliênăquan.ăHotăđngăkinhădoanhăcaăDNNVVăsăkhôngănăđnhă
khiăcóănhngăthayăđiăquyăđnhăvăthu,ăvn, cngănhăhotăđngăchoăvay caăngână
hàngăbătácăđngănhiuăbiănhngăvnăbnălutăvătàiăsnăđmăbo,ădătr,ătríchălp…
Chínhănhânătămôiătrngănàyăđãăkhôngăđmăboătoăraămtătrngăcnhătranhălànhă
mnhăgiaăcácădoanhănghiêp,ăkhôngătoăraătínhăanătoànăchoăcácăhotăđngăkinhădoanh.ă
MtămôiătrngăphápălỦăkhôngăhoànăchnhăvaăgâyăkhóăkhnăchoăcácăDNNVVăvăkhă
nngătrănăvàăngânăhàngătrongăhotăđngăchoăvay,ăvaătoăraăkheăhăđăkăxuăliă
dngăgâyăriăroăchoăcăDNNVVăvàăngânăhàng.
Môiătrngătănhiên
Là nhân t khách quan gây nhăhng lnăđn ri ro cho vay ca ngân hàng.
Thc t nhân t nàyăkhôngătácăđng trc tipămàălàătácăđng gián tipăđn hotăđng
ca ngân hàng. Trong s nhng DNNVV quan h vi ngân hàng có rt nhiu doanh
nghip kinh doanh, sn xutătrongălnhăvc nông - lâm - ngănghip, vì vy yu t môi
trng nhăhng rt nhiuăđn kt qu sn xut, kinh doanh ca h. Nhiuănmăva
qua,ăcácăngânăhàngăthng xuyên phi giãn n hoc gia hn n cho các cá nhân hoc
các doanh nghip hotăđngătrongălnhăvc này vì thi tit có nhiu binăđng bt li,
thiênătaiăthng xuyên xyăra.ăNhăvy có th thyăđcămôiătrng t nhiên có nh
hngănhăth nàoăđi vi chtălng cho vay ca ngân hàng.
1.3.2.2. Các nguyên nhân ch quan
Các nguyên nhân thuc v DNNVV
Thang Long University Library
15

Khănngăxyăraăriăroăcho vay xutăphátătăDNNVV làăphăbinănhtăbiădoanh
nghip là ngiătrcătipăsădngăvnăvay.ăNhânătănàyărtăđaădng,ănhngăcóăthăphână
chiaăthànhăhaiătrngăhpăchínhăsauăđây:
Kh nng qun lý kinh doanh yu kém: KhiăcácăDNNVVăvayătinăngânăhàng,ăđaă
phnălàătpătrungăvnăđuătăvàoătàiăsnăvtăchtăchăítădoanhănghipănàoămnhădnăđiă

miăcungăcáchăqunălỦ,ăđuătăchoăbămáyăgiámăsátăkinhădoanh,ătàiăchính,ăkătoánătheoă
đúngăchună mc.ă Kh nngă qun lý yu kém th hin  nhng chină lc sai lm,
thiu tm nhìn và thiu kim soát. Hnăna,ăDNNVVăcóătălăvnătăcóăthp,ăliălaoă
theoănhngăcăhiăđyămoăhimădnăđnăriăroăln.ăDo hn ch kinh nghim,ănngă
lc chuyên môn, nên các DNNVV rtăkhóăkhnăđi phó vi nhng binăđng ln ca
th trng, làm nhăhngăđn kh nngătr n ngân hàng. Ngoài ra, qun tr nhân lc
yu kém, qun tr yu t đuăvào,ăđu ra không hiu qu, công tác Marketing không
đc chú trng…cngălàănhng biu hin s yu kém trong qun lý mà ngân hàng cn
phiăxemăxétăđ tránh ri ro.
Tình hình tài chính DNNVV yu kém, thiu minh bch: Quyămôătàiăsn,ăngunăvnă
nhăbé,ătălănăsoăviăvnătăcóăcaoălàăđcăđimăchungăcaăhuăhtăcácăDNNVV.ăNgoàiă
ra,ăcácăDNNVVăchaăchpăhànhănghiêmăchnhăvàătrungăthcănhngăchunămcăkătoán.ă
Doăvy,ăsăsáchăkătoánămàăDNNVVăcungăcpăchoăngânăhàngănhiuăkhiăchămangătínhă
chtăhìnhăthcăhnălàăthcăcht,ăkhôngăphnăánhăđyăđăvàăchínhăxácătìnhăhìnhătàiăchínhă
caădoanhănghip.ăiuănàyăgâyăkhóăkhnăchoăcánăbăngânăhàng khi phân tích khách
hàngăvàăđánhăgiá khănngătrănăcaăkháchăhàng.ăâyăcngălàănguyênănhânăvìăsaoăcácă
NHTMăluônăxemănngăphnătàiăsnăđmăboăkhiăquytăđnhăchoăvayăDNNVV.
S dng vn sai mc đích, không có thin chí trong vic tr n vay: Khiănc ta
gia nhp WTO, vi chính sách phát trin kinh t,ăcácăDNNVVăđc thành lp mt
cách d dàng. ng thi,ăcácăcăquanăchcănngăcp phép thành lp DNNVV mà hu
nhăkhôngăkimătraăđn vicăcácăDNNVVăđóăcóăvnăđúngănhăđngăkỦăhayăkhông,ă
không kim tra xem các DNNVVăđóăhotăđngănhăth nào. Chính vì vyăđâyălàămt
kh h đ mt s k laăđo chimăđot tài sn ca ngân hàng. Nhiuătrngăhp,
DNNVVăchăỦăcungăcpăcácăbáoăcáoătàiăchínhăsaiălch,ălàmăchoăngânăhàngăđánhăgiáă
saiăvănngălcătàiăchínhăcaăh,ăthmăchíăcóăkháchăhàngăđănngălcătàiăchínhăđă
thcăhinăcácăđiuăkhonăcamăktătrongăhpăđng, làmănăttănhngăli không có
thin chí tr n cho ngân hàng,ăcătìnhăchâyă,ăkhôngăchuăthcăhinănghaăvăđiu
này trc tip gây riăroăđng vn hoc mt vn. Vicăkhinăkinăcngăchălàăgiiăphápă
băđng,ăbtăđcăd,ăchiăphíătnăkém.ăHnăna,ănuăcácăcăquanăphápălutăđiuătraă
thiuăkháchăquan,ăxétăxăthiuăcôngăbngăthìăngânăhàngăphiăchuăthităhiăcăhuă

hìnhălnăvôăhình.