ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật - giáo án tham khảo bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi sinh học lớp 9 (7)

Kiểm tra bài cũ
- Nêu sự khác nhau giữa thực vật ưa sáng và ưa bóng?
Cho ví dụ.
- Thế nào là giới hạn sinh thái ?

Tiết 45 - BÀI 43

I. nh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
- Đa số các loài sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0
0
C 50
0
C
- Tuy nhiên cũng có một số loài sinh vật nhờ khả năng thích
nghi cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ


H.a – Lớp bần của thân cây H.b – Cây rụng lá vào mùa
đông
I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
 Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình thái của thực vật
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ
VÍ D 1:Ụ
Kết luận:

I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
Trong chương trình sinh học 6, em đã được học quá trình
quang hợp và hô hấp của cây chỉ có thể diễn ra bình thường ở

nhiệt đôï và môi trường như thế nào ?
- Cây chỉ quang hợp tốt ở nhiệt độ 20 – 30
0
C
- Cây ngừng quang hợp và hô hấp ở nhiệt độ thấp quá
0
0
C hoặc cao quá 40
0
C
Đáp án

Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến hoạt động sinh lí c a th c ủ ự
v tậ
Kết luận:
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ

Quan sát hình
• Gấu sống ở vùng lạnh
Có bộ lông dày, dài, kích
thước cơ thể lớn, tai nhỏ …
 Có bộ lông mỏng, ngắn
kích thước cơ thể nhỏ, tai
lớn …
•
Gấu sống ở vùng nóng
Ví dụ 2:
Hai loài gấu này sống ở vùng nào?
Cho biết đặc điểm hình thái của mỗi loài?
(Về bộ lông, kích thước )

Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình thái của động vật
Kết luận:
1 2

Quan sát hình
Làm tổ
ngủ đông
Tránh nắng
Tránh lạnh
Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến tập tính của động vậtKết luận:
Ví dụ 3:

Qua tìm hiểu các ví dụ các em nhận
thấy nhiệt độ của môi trường đã ảnh
hưởng lên những đặc điểm nào của
sinh vật

I. Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ

Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới
hình thái , hoạt động sinh lý, tập tính … của
sinh vật
Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến tập tính của động vật
Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình thái của động vật
 Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến đặc điểm hình thái của thực vật
Nhiệt độ đã ảnh hưởng đến hoạt động sinh lí của thực vật
Kết luận:


I. nh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
- Đa số các loài sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0
0
C
50
0
C
- Tuy nhiên cũng có một số loài sinh vật nhờ khả năng thích nghi
cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao
- Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới hình thái, hoạt
độâng sinh lí, tập tính,……của sinh vật
 Sinh vật đ c chia thành 2 nhóm:ượ
Sinh vật biến nhiệt: gồm các nhóm vi sinh vật, nấm, thực
vật, động vật không xương sống, cá, lưỡng cư, bò sát.
 Sinh vật hằng nhiệt: gồm các nhóm động vật có tổ chức
cao như: chim, thú.
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ


Hãy điền vào trong bảng dưới đây một số ví dụ về sinh vật
biến nhiệt, hằng nhiệt và cho biết môi trường sống của
chúng.
Nhóm
sinh vật
Tên sinh vật Môi trường sống
-
-
-
-
-

-
-
-
-
-
-
-
Sinh v tậ
Bi n nhi tế ệ
Sinh v t ậ
H ng nhi tằ ệ

Hãy điền vào trong bảng dưới đây một số ví dụ về sinh vật
biến nhiệt, hằng nhiệt và cho biết môi trường sống của
chúng.
Nhóm
sinh vật
Tên sinh vật Môi trường sống
- Cây lúa
- Ếch
- Rắn hổ mang
- Ruộng lúa
- Hồ, ao,…
- Cánh đồng,
- Chim bồ câu
- Chó
- Voi
- Vườn cây,…
- Trong nhà
- Trong rừng, vườn thú

Sinh v tậ
Bi n nhi tế ệ
Sinh v t ậ
H ng nhi tằ ệ

I. nh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
II. nh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật:
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ

Caây öa m ch u boùngẩ ị
Caây öa m chòu saùngẩ

Thực vật ưa ẩm
Thực vật chòu hạn
Cây ưa m ch u bóngẩ ị Cây ưa m chòu sángẩ
Cây mọng nước Cây lá cứng

da trần
da có phủ vảy
sừng
Động vật ưa ẩm
Động vật ưa khô

I. nh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
I. nh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật:
 Thực vật được chia thành hai nhóm: thực vật ưa ẩm và thực
vật chòu hạn
 Thực vật và động vật đều mang nhiều đ c điểm sinh thái ặ
thích nghi với môi trường có độ ẩm khác nhau
 Động vật được chia thành hai nhóm: động vật ưa ẩm và

động vật ưa khô
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ


Hãy quan sát các sinh vật dưới đây và sắp xếp chúng vào b ng: “ các nhóm ả
sinh vật thích nghi với độ ẩm khác nhau của môi trường của chúng”
21 4
5 8
9 10 11
7
6
3
Cây lưỡi hổ
Hoa
X nươ
g r ngồ
Cây thài lài
Cây rau mác
Con c bươuố
Cây hoa lan
Con châu chấu
Con th n l nằ ằ
Con b r yọ ầ
Con giun đất
Cây cau kiểng

Bảng 43.2: Các nhóm sinh vật thích nghi với độ ẩm khác nhau của môi
trường
Các nhóm
sinh vật

Tên sinh vật
Thực vật ưa ẩm
Thực vật chòu hạn
Động vật ưa ẩm
Động vật ưa khô
Cây rau mác, cây hoa lan, cây thài lài
Cây lưỡi hổ, cây x ng r ng, cây ươ ồ
cau kiểng
Con ốc bươu, giun đất.
Thằn lằn, bọ cánh cứng, Châu chấu

I. nh hưởng của nhiệt độ lên đời sống sinh vật:
- Đa số các loài sinh vật sống trong phạm vi nhiệt độ 0
0
C
50
0
C
- Tuy nhiên cũng có một số loài sinh vật nhờ khả năng thích nghi
cao nên có thể sống được ở nhiệt độ rất thấp hoặc rất cao
 Nhiệt độ của môi trường có ảnh hưởng tới hình thái, hoạt đông sinh lí,
tập tính,……của sinh vật
 Sinh vật đ c chia thành 2 nhóm:ượ
Sinh vật biến nhiệt: gồm các nhóm vi sinh vật, nấm, thực
vật, động vật không xương sống, lưỡng cư, bò sát
 Sinh vật hằng nhiệt: gồm các nhóm động vật có tổ chức
cao như: chim, thú
II. nh hưởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật:
 Thực vật được chia thành 2 nhóm: TV ưa ẩm và TV chòu hạn
 Động vật được chia thành hai nhóm: ĐV ưa ẩm và ĐV ưa khô

Thực vật và động vật đều mang nhiều đặc điểm sinh thái
thích nghi với môi trường có độ ẩm khác nhau
Bài 43: ẢNH HƯỞNG CỦA NHIỆT VÀ ĐỘ ẨM LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬTĐỘ
CỦNG CỐ

DẶN DÒ
-
Học bài 43 và trả lời các câu
hỏi 3,4 ở cuối bài trong SGK
-
Xem trước bài 44 và trả lời
các lệnh trong bài 44.

THÂN MẾN CHÀO CÁC EM HỌC SINH