ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống sinh vật - giáo án tham khảo bồi dưỡng thao giảng, thi giáo viên giỏi sinh học lớp 9 (13)

Tiết 45
Bài 43. ảnh hởng của nhiệt độ và
độ ẩm lên đời sống sinh vật
I. Tìm hiểu ảnh hởng của nhiệt độ lên đời
sống sinh vật
II. hởng của độ ẩm lên đời sống
nh
sinh vật


I. hởng của nhiệt độ lên đời sống
nh
sinh vật
1. ảnh hởng của nhiệt độ lên hình thái và đặc ®iĨm
sinh lý cđa sinh vËt.

2.Nhãm sinh vËt h»ng nhiƯt vµ biÕn nhiÖt.


1.ảnh hởng của nhiệt độ lên hình thái và đặc điểm sinh lý của sinh
vật.

Sinh vật sống đ
Phạmợc nhiệt độ mà sinh vật
vi ở nhiệt độ nh
o
0
sống đợc là từ 0 C  50 C
thÕ nµo?

Vi khuẩn suối nước nóng
chịu được nhiệt độ 70-900C

Ấu trùng sâu ngô chịu được
nhiệt độ -270C


1.ảnh hởng của nhiệt độ lên hình thái và đặc điểm sinh
lý của sinh vật

Nhiệt độ ảnh hởng tới
cấu tạo cơ thể
sinh vật nh thế nào?


Ví dụ 1:
Cây vùng nhiệt đới

Cây vùng ơn đới


1.ảnh hởng của nhiệt độ lên hình thái và
đặc điểm sinh lý cđa sinh vËt.
Trong chương trình sinh học lớp 6,
em đã được học q trình
Thựcquang hợp vàhợp hấp hơ hấp
vật quang hô và của
tốt nhất ởthể diễn ra từ 20-300C
cây chỉ có nhiệt độ bình thường
ở nhiệt độ mơi trường

như thế nào?


Ví dụ 2:
Động vật vùng lạnh

Động vật vùng nóng


Ví dụ 3:


1.ảnh hởng của nhiệt độ lên hình thái và đặc ®iĨm sinh
lý cđa sinh vËt
Thực vật
Động vật

-Vùng nhiệt đới:bề mặt
lá có tầng cutin dầy,
lá biến thành gai….
-Vùng ơn đới: cây rụng lá
về mùa đơng, thân và rễ
cây có lớp bần… cỏch
nhit

Nhiệt độ ảnh hởng tới
-Vựng lnh:lụng dy v di,
lp m di da dy, kớch
thc c th
cấu tạo cơ thể lớn

-Vùng nóng:lơng ngắn,
cơ thể
sinh vËt nh thÕ nhỏ bé
nµo?


2.Nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến nhiệt.

Sinh sinh nhiệt
Phân biệt nhómvật hằngvật
Sinh vật biến nhiệt
Nhiệt độ cơ thể
Nhiệt độ cơ thể
hằng nhiệt với sinh vật
không phụ thuộc
phụ thuộc vào nhiệt
biến nhiệt?nhiệt độ
vào
độ của môi trờng.
của môi trờng


2.Nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến nhiệt.
Nhóm sinh vật

Tên sinh vật

Môi trờng sống

Hoàn thành bảng 43.1

Sinh vật biến
nhiệt.

Sinh vật h»ng
nhiÖt


2.Nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến nhiệt.
Nhóm sinh vật

Tên sinh vật

Môi trờng sống

Sinh vật biến
nhiệt.

-Cá
-Nấm
-ếch
..

-Nớc
-Sinh vật
-Đất, nớc.

- Trên mặt ®Êt

Sinh vËt h»ng

nhiÖt

-GÊu
-Chim.
-Chã


Ví dụ về sinh vật biến nhiệt và sinh
Sinh vật biến nhiệt
Sinh
vật hằng nhiệt vật hằng nhiệt


2.Nhóm sinh vật hằng nhiệt và biến nhiệt.

Nhiệt độ ảnh hởng lên
Kết luận:
- Nhiệt độ môisống ảnh hởng tới
đời trờng sinh vật nh
hình thái, hoạt động sinh lý của SV.
thế nµo?
thÕ nµo?


-Hình thành nên 2 nhóm sinh vât biến
nhiệt và hằng nhiÖt.


II.ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật
Các nhóm sinh Tên sinh vật

Nơi sống
vật

Nghiên cứu thông tin
Thực vật a ẩm trang 128Tho
SGK
lun nhúm, hoàn
Thực vật chịu
hạnthành vào bảng trang
129.

Động vật a ẩm
Động vật a
khô


II.ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật
Các nhóm
Tên sinh vật
Nơi sống
sinh vật
-Rau mác
- Ao, hồ
Thực vật a ẩm -Rau cần
Thực vật chịu -Xơng rồng.
- Hoa đá
hạn

-Sa mạc

-ếch
Động vật a ẩm -Nhái

-Ao, hồ, đầm,
ruộng

Động vật a
khô

-Thằn lằn.
-Nhông

- Sa m¹c


Những ví dụ về ảnh hưởng của độ
ẩm lên đời sống sinh vật.
Cây sống nơi ẩm ướt, thiếu ánh
sáng như dưới tán rừng, ven bờ
suối có phiến lá mỏng, mơ dậu
kém phát triển

Cây sống nơi ẩm ướt, nhưng có
nhiều ánh sáng như ven bờ ruộng,
ao hồ có phiến lá hẹp, mô dậu
phát triển


Những ví dụ về ảnh hưởng của độ
ẩm lên đời sống sinh vật.

Cây sống nơi khơ hạn hoặc có
cơ thể mọng nước, hoặc lá và
thân tiêu giảm, lá biến thành gai.


Những ví dụ về ảnh hưởng của
độ ẩm lên đời sống sinh vật.
Ếch, nhái là động vật sống nơi ẩm
ướt. Khi gặp điều kiện khô hạn, lớp da
trần của ếch nhái trưởng thành làm cơ
thể chúng mất nước nhanh chóng.

Bị sát có da phủ vẩy sừng nên khả
năng chống mất nước có hiệu quả
cao hơn, nhiều lồi bị sát thích nghi
cao với môi trường khô ráo của hoang
mạc.


II.ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật

-ảnh hởng tới hình thái:phiến lá,
mô giậu, da, vẩy.
-ảnh Nơi sống ảnh hởngphát
hởng tới sinh trởng và tới
triển. đặc điểm nào của sinh
vật?
-Thoát hơi nớc và giữ nớc.

II.ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật

ãKết luận:
-Sinh vật thích nghi với môi trờng
Độẩm khác nhau.hởng
ẩm có ảnh
Sống có độ
tới nên các nhóm sinh vật:
-Hình thànhđời sống sinh vật
nh a ẩm và chịu
+Thực vật: nhómthế nào? hạn.
+ Động vật: nhóm a ẩm và a khô.


II.ảnh hởng của độ ẩm lên đời sống sinh vật

Trong sản xuất ngời ta
có biện pháp kỹ thuật gì
-Cung cấp điều kiện sống.
để tăng năng suất cây
-Đảm bảo đúngnuôi? vụ.
trồng, vËt thêi


Củng cố
Em hãy kể tên 10 loài động vật
thuộc hai nhóm ưa ẩm và ưa
khơ.