phân tích tình hình tài chính tại công ty cổ phần sách giáo dục tại thành phố hà nội (haebco jsc)

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o


KHịAăLUN TT NGHIP




 TÀI:

PHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăTI
CỌNGăTYăC PHNăSÁCHăGIÁOăDC TI
THÀNHăPH HÀăNI (HAEBCO JSC)





SINHăVIểNăTHC HIN :ăă MINH HNH
MÃăSINHăVIểN : A17060
CHUYểNăNGÀNH :ăăTÀIăCHệNH

HÀăNI ậ 2013



B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o


KHịAăLUN TT NGHIP




 TÀI:

PHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăTI
CỌNGăTYăC PHNăSÁCHăGIÁOăDC TI
THÀNHăPH HÀăNI (HAEBCO JSC)





Giáoăviênăhng dn :ăTh.săNgôăTh Quyên
Sinhăviênăthc hin :  Minh Hnh
Mƣăsinhăviên : A17060
ChuyênăngƠnh : TƠiăchính

HÀăNI ậ 2013

Thang Long University Library


LI CMăN

Vi tt c lòng bit n, trc ht em xin gi li cm n sâu sc ti cô giáo Th.S
Ngô Th Quyên đã tn tình hng dn và giúp đ em trong quá trình hoàn thành khóa
lun tt nghip này. Em cng xin gi li cm n đn các thy giáo, cô giáo đã tn tình
truyn đt nhng kin thc quan trng và b ích không ch là nn tng cho quá trình
thc hin khóa lun mà còn là hành trang cho chng đng phía trc.
Ngoài ra, em cng xin cm n Ban Lãnh đo trng i hc Thng Long cng nh
các phòng ban khác đã to điu kin, c s vt cht đ em có c hi và môi trng hc
tp tt nht trong sut quá trình rèn luyn.
Do kin thc và kh nng lý lun vn còn có nhiu hn ch nên khóa lun vn còn
nhng thiu sót nht đnh. Em mong nhn đc nhng đóng góp ca các thy giáo, cô
giáo đ khóa lun tt nghip ca em đc hoàn thin hn.
Cui cùng, em xin kính chúc các thy giáo, cô giáo, Ban Lãnh đo trng i hc
Thng Long di dào sc khe và thành công trong s nghip.
Em xin chân thành cm n!
Hà Ni, ngày 31 tháng 10 nm 2013
Sinh viên
 Minh Hnh

MC LC

Trang
LI M U
CHNGă 1:ă C S Lụă LUN CHUNG V PHỂNă TệCHă TÀIă
CHệNHăDOANHăNGHIP 1
1.1. Kháiănim,ăvaiătrò,ămcătiêuăcaăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip 1
1.1.1. Khái nim phân tích tài chính ếoanh nghip 1
1.1.2. Vai trò ca phân tích tài chính ếoanh nghip 1
1.1.3. Mc tiêu ca phân tích tài chính ếoanh nghip 2
1.2.ăCăs d liu phc v phơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip 3
1.2.1. Thông tin t h thng k toán 3
1.2.2. Thông tin t bên ngoài h thng k toán 6

1.3.ăPhngăphápăphơnătích 7
1.3.1. Phng pháp so sánh 7
1.3.2. Phng pháp cân đi 8
1.3.3. Phng pháp phân tích t l 8
1.4. NiădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip 9
1.4.1. Phân tích bng cân đi k toán 9
1.4.2. Phân tích báo cáo kt qu hot đng kinh doanh 11
1.4.3. Phân tích báo cáo lu chuyn tin t 12
1.4.4. Phân tích ếin bin ngun vn và s dng vn 13
1.4.5. Phân tích các ch tiêu tài chính 13
1.4.6. Phân tích đim hòa vn 19
1.4.7. Phân tích tình hình s dng đòn by ti doanh nghip 20
CHNGă2:ăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăTIăCỌNGăTYă
C PHNăSÁCHăGIÁOăDC TIăTHÀNHăPH HÀăNI 23
2.1. Gii thiu chung v Côngătyăc phnăsáchăGiáoădc tiăThƠnhăph
HƠăNi (Haebco JSC) 23
2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát trin ca Công ty c phn
sách Giáo ếc ti Thành ph Hà Ni 23
2.1.2. C cu t chc ca công ty 24
2.1.3. Chc nng và nhim v ca tng b phn 24
2.1.4. Tình hình lao đng ti Haebco 26
2.2.ăPhơnătíchătìnhăhìnhătƠiăchínhătiăCôngătyăc phnăsáchăGiáoădc ti
ThƠnhăph HƠăNi (Haebco) 27
2.2.1. Phân tích bng cân đi k toán ca HaỀbco giai đon 2010-2012 27
Thang Long University Library


2.2.2. Phân tích báo cáo kt qu hot đng kinh doanh ca Haebco giai
đon 2010-2012 40
2.2.3. Phân tích báo cáo lu chuyn tin t ca HaỀbco giai đon 2010-

2012 45
2.2.4. Phân tích ếin bin ngun vn và s dng vn 50
2.2.5. Phân tích các ch tiêu tài chính 52
2.2.6. Phân tích đim hòa vn 60
2.2.7. Phân tích tình hình s dng đòn by ti doanh nghip 61
CHNGă3:ăMT S GIIăPHÁPăNHM CI THINăTỊNHăHỊNHă
TÀIă CHệNHă TIă CỌNGă TYă C PHNă SÁCHă GIÁOă DC TI
THÀNHăPH HÀăNI 64
3.1. Nhngăkhóăkhn,ăthun li tiăCôngătyăc phnăsáchăGiáoădc ti
ThƠnhăph HƠăNi 64
3.1.1. Thun li 64
3.1.2. Khó khn 64
3.2.ă nhă hngă phátă trin ca Côngă tyă c phnă sáchă Giáoă dc ti
ThƠnhăph HƠăNi 65
3.3.ăánhăgiáăchungăv tìnhăhìnhătƠiăchínhăgiaiăđon 2010-2012 tiăCôngă
ty c phnăsáchăGiáoădc tiăThƠnhăph HƠăNi 66
3.3.1. u đim 66
3.3.2. Hn ch 66
3.4.ă xut mt s giiăphápăci thin nhng hn ch tiăCôngătyăc
phnăsáchăGiáoădc tiăThƠnhăph HƠăNi 67
3.4.1. Qun lý khon phi thu khách hàng 67
3.4.2. Qun lý hàng tn kho 69
3.4.3. Mt s gii pháp khác 70

DANH MC VIT TT

KỦăhiu vit tt Tênăđyăđ
BCKT Bng cân đi k toán
BCTC Báo cáo tài chính
CCDV Cung cp dch v
GTGT Giá tr gia tng
GVHB Giá vn hàng bán
HKD Hot đng kinh doanh
HTK Hàng tn kho
LCTT Lu chuyn tin t
QLDN Qun lý doanh nghip
TCDN Tài chính doanh nghip
TNDN Thu nhp doanh nghip
TSC Tài sn c đnh
TSL Tài sn lu đng
TSNH Tài sn ngn hn
TSDH Tài sn dài hn
VCSH Vn ch s hu
VL Vn lu đng

Thang Long University Library


DANH MCăCÁCăBNG BIU
Trang
Bng 1.1. Bng tài tr tng quát 13
Bng 2.1. C cu lao đng ti Haebco phân theo trình đ nm 2012 26
Bng 2.2. S bin đng tài sn giai đon 2010-2012 ti Haebco 27
Bng 2.3. S bin đng ngun vn giai đon 2010-2012 ti Haebco 33
Bng 2.4. Bin đng khon phi thu và khon phi tr giai đon 2010-2012 38
Bng 2.5. Kt qu hot đng kinh doanh ca Haebco giai đon 2010-2012 40
Bng 2.6. Lu chuyn tin t hot đng kinh doanh giai đon 2010-2012 45
Bng 2.7. Ch tiêu đánh giá lu chuyn tin thun t HKD 46
Bng 2.8. Lu chuyn tin t hot đng đu t và tài chính giai đon 2010-2012 47
Bng 2.9. Phân tích ngun tài tr vn 50
Bng 2.10. Kh nng thanh toán n ngn hn 52
Bng 2.11. Các ch tiêu đánh giá hàng tn kho 54
Bng 2.12. Hiu sut s dng tài sn 56
Bng 2.13. Các ch tiêu v t sut sinh li 58
Bng 2.14. Phân tích ROA và ROE theo phng pháp Dupont 59

Bng 2.15. Doanh thu-chi phí và đim hòa vn ti Haebco giai đon 2010-2012 60
Bng 2.16. Mc đ s dng đòn by hot đng và DOL
S
61
Bng 2.17. Mc đ s dng đòn by tài chính và DFL 62
Bng 2.18.  by tng hp 63
Bng 3.1. Mô hình đim s ca Altman 68
Bng 3.2. T l chit khu thanh toán 68
Bng 3.3. ánh giá li khon phi thu sau khi áp dng gii pháp 69
Bng 3.4. D tính s thay đi v hàng tn kho sau khi áp dng gii pháp 70


DANH MCăCÁCăBIUă,ă TH
Trang
 th 1.1.  th phân tích đim hòa vn 19
Biu đ 2.1. C cu tài sn ngn hn qua giai đon 2010-2012 28
Biu đ 2.2. C cu tài sn dài hn qua giai đon 2010-2012 31
Biu đ 2.3. C cu n phi tr giai đon 2010-2012 34
Biu đ 2.4. C cu vn ch s hu giai đon 2010-2012 36
Biu đ 2.5. Phân tích VL ròng qua ngun vn dài hn và TSDH 39



LI M U

1.ăLỦădoăchnăđ tƠi
Vi nn kinh t ca mi đt nc, các nhà đu t cng nh doanh nghip đóng mt
vai trò vô cùng quan trng nhm thúc đy s phát trin bn vng. Ti Vit Nam, môi
trng kinh doanh ngày càng đc m rng, đây là c hi ln cho mi doanh nghip
trên th trng nâng cao v th, ti đa hóa li nhun. Tuy nhiên, vic m rng cng

chu nh hng ca nn kinh t th gii có th gây ra nhng bin đng không tt đc
bit trong thi gian gn đây. Chính vì vy, doanh nghip cn tích cc trong vic tìm ra
hng đi đúng đn, to đc sc mnh cnh tranh vi các doanh nghip khác, to
đc s vng mnh tài chính và đm bo ngha v kinh t.
T đó, mi doanh nghip mun tin hành hot đng sn xut kinh doanh, mun
thy đc và khc phc nhng đim yu kém đ nâng cao hiu qu đt đc đu cn
phi tin hành phân tích tài chính da trên báo cáo tài chính hàng nm. Thông qua vic
phân tích tài chính, doanh nghip có th rút ra nhng kinh nghim, hn ch đc vic
đa ra nhng quyt đnh sai lm trong tng lai đ hoàn thành mc tiêu ca doanh
nghip. Ngoài ra, nhng thông tin t vic phân tích tài chính còn đc các nhà đu t
hay các c quan qun lý nhà nc s dng đ nhm có cái nhìn tng quát nht, đúng
đn nht trc khi ra các quyt đnh đu t hay nhng chính sách điu chnh v mô nn
kinh t.
Qua vic nhn thc đc tm quan trng ca vn đ phân tích tài chính trong doanh
nghip, em đã chn “Phân tích tình hình tài chính ti công ty c phn sách Giáo dc ti
thành ph Hà Ni” trong giai đon 2010-2012 làm đ tài khoá lun tt nghip ca
mình.

2. Mcăđíchănghiênăcu
- Muc tiêu tng quát: Tng hp nhng kin thc, lý thuyt đã tích ly đc trong quá
trình hc tp đ t đó nghiên cu, phân tích tình hình tài chính ca mt doanh nghip
c th trong thc t.
- Mc tiêu c th:
+ Phân tích thc trng tài chính ca doanh nghip t đó ch ra và gii thích đc
nhng nguyên nhân v s bin đng tài chính giai đon 2010-2012
+ Qua phân tích tình hình tài chính đ ch ra nhng thun li, khó khn, u đim và
hn ch ca doanh nghip
+ Tìm hiu, đ xut mt s bin pháp thay đi, ci thin tình hình tài chính thích hp
cho doanh nghip.

Thang Long University Library


3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
- i tng nghiên cu là tình hình tài chính, xu hng tài chính doanh nghip, c
th vi doanh nghip thuc lnh vc in n, phát hành, thng mi
- Phm vi nghiên cu: Khóa lun s đi sâu phân tích tình hình tài chính ca Công ty
c phn sách Giáo dc ti Thành ph Hà Ni giai đon 2010-2012 thông qua các báo
cáo tài chính và mt s ch tiêu tài chính ca Công ty trong giai đon này. Qua đó, ta
s có nhng đánh giá, cái nhìn tng quát v s cân bng tài chính, v hiu qu hot
đng sn xut kinh doanh, tình hình s dng tài sn – ngun vn…

4.ăPhngăphápănghiênăcu
Khóa lun s dng c s lý thuyt v tài chính doanh nghip và phân tích tài chính
doanh nghip. Phng pháp nghiên cu đc thc hin ch yu là các phng pháp so
sánh, phng pháp t l, phân tích thng kê…kt hp vi nhng kin thc đã hc
cùng vi thông tin thu thp t thc t, mng xã hi và các tài liu tham kho khác…

5. Kt cu caăkhóaălun tt nghip
Kt cu chính ca khóa lun đc chia thành ba chng nh sau:
Chngă1: C s lý lun chung v phân tích tài chính doanh nghip
Chngă 2: Phân tích tình hình tài chính ti Công ty c phn sách Giáo dc ti
Thành ph Hà Ni
Chngă3: Mt s gii pháp nhm ci thin tình hình tài chính ti Công ty c phn
sách Giáo dc tài Thành ph Hà Ni.
Ngoài ra còn có các mc: li cm n, li m đu, kt lun, ph lc

1

CHNG 1:ăCăS LụăLUN CHUNG V PHỂNăTệCHăTÀIăCHệNHă

DOANH NGHIP
1.1. Kháiănim,ăvaiătrò,ămcătiêuăcaăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip
1.1.1. Khái nim phân tích tài chính ếoanh nghip
Phân tích TCDN là mt công c qun lý, trên c s s dng h thng ch tiêu phân
tích phù hp thông qua các phng pháp phân tích nhm đánh giá tình hình tài chính
ca doanh nghip trong mt khong thi gian hot đng nht đnh. Trên c s đó, giúp
nhà qun tr doanh nghip và các đi tng quan tâm đa ra các quyt đnh nhm tng
cng qun lý tài chính và đt hiu qu cao nht trong kinh doanh.
Ngoài ra, phân tích TCDN còn là quá trình xem xét, kim tra kt cu, thc trng tài
chính, t đó đa ra nhng so sánh, đi chiu nhng ch tiêu tài chính hin ti vi ch
tiêu quá kh hay ch tiêu tài chính ca doanh nghip vi các doanh nghip
khác…nhm xác đnh tim nng tài chính ca doanh nghip đ xác đnh phng pháp
qun tr thích hp. Phân tích TCDN là vic làm thng xuyên và không th thiu 
mi doanh nghip, nó mang tính chin lc lâu dài và ý ngha thc tin quan trng.
1.1.2. Vai trò ca phân tích tài chính ếoanh nghip
Di s qun lý v mô nn kinh t ca nhà nc, trong thi đi công nghip hóa –
hin đi hóa, có rt nhiu đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca mt doanh
nghip nh: các nhà đu t, cung cp tín dng, các nhà qun lý doanh nghip, c quan
qun lý nhà nc…Các đi tng này có nhng mi quan tâm đn tình hình TCDN
di nhng góc nhìn khác nhau. Vic phân tích TCDN giúp cho nhng đi tng này
có đc thông tin phù hp vi yêu cu hay mc đích s dng ca bn thân đ t đó
đa ra nhng quyt đnh hp lý.
Vi các nhà đu t hng ti li nhun, mi quan tâm ca h là kh nng sinh li
ca doanh nghip. Bên cnh đó, trong s cnh tranh gay gt ca nn kinh t th trng,
h còn chú trng đn tính an toàn ca nhng đng vn h b ra, vì vy, mt yu t
đc quan tâm bi nhng nhà đu t là mc đ ri ro ca d án đu t, trong đó ri ro
TCDN đc bit quan trng. Vic phân tích TCDN giúp h có đc nhng đánh giá v
kh nng sinh li cng nh ri ro kinh doanh, tính n đnh lâu dài ca mt doanh
nghip.
Trong khi đó, nhng nhà cung cp tín dng li quan tâm đn kh nng thanh toán

các khon n ca doanh nghip. Các nhà cung cp tín dng ngn hn thng quan tâm
đn kh nng thanh toán nhm đáp ng nhng yêu cu chi tr trong thi gian ngn ca
doanh nghip. Còn nhng nhà cung cp tín dng dài hn quan tâm đn kh nng tr lãi
và gc đúng hn, do đó, ngoài kh nng thanh toán, h còn quan tâm đn kh nng
sinh li cng nh tính n đnh ca doanh nghip. T đó, vic phân tích TCDN góp
Thang Long University Library
2

phn giúp nhng nhà cung cp tín dng đa ra quyt đnh v vic có nên cho vay hay
không? Vay trong bao lâu và vay bao nhiêu?
Nhà qun lý doanh nghip cn thông tin t phân tích TCDN đ kim soát, giám sát,
điu chnh tình hình hot đng thc t ca doanh nghip. Các thông tin này giúp h
đa ra nhng quyt đnh v c cu ngun tài chính, đu t hay phân chia li nhun,
bin pháp điu chnh hot đng phù hp…
Ngoài ra, c quan thu hay c quan thng kê cng có nhng quan tâm nht đnh đn
thông tin tài chính. Nhng thông tin này giúp c quan thu nm rõ tình hình thc hin
ngha v np thu ca doanh nghip vi nhà nc. Các c quan thng kê có th tng
hp các s liu tài chính t mi doanh nghip đn toàn ngành, toàn khu vc đ t đó
đa ra chin lc kinh t v mô dài hn.
Không nhng vy, ngi lao đng cng quan tâm đn tình hình TCDN. Nhng
ngi đang lao đng ti doanh nghip mun bit v tình hình tài chính thc s, hot
đng sn xut kinh doanh, phân b các qu tài chính, phân chia li nhun, các k
hoch kinh doanh trong tng lai đ đánh giá trin vng doanh nghip, có nim tin vào
doanh nghip to đng lc làm vic. Nhng ch tiêu tài chính còn góp phn giúp
nhng ngi đang tìm kim vic làm có cái nhìn tích cc hay tiêu cc v phía doanh
nghip trong lúc h đang la chn, mong mun làm vic  nhng doanh nghip có kh
nng sinh li cao, công vic n đnh lâu dài, vi hy vng v mc lng xng đáng.
Có th thy, vai trò c bn ca phân tích TCDN chính là cung cp thông tin hu ích
cho tt c nhng đi tng quan tâm đn tình hình tài chính ca mt doanh nghip trên
nhiu khía cnh, góc nhìn khác nhau, t đó giúp h đa ra nhng quyt đnh chính

xác, phù hp vi mc đích ca bn thân mình.
1.1.3. Mc tiêu ca phân tích tài chính ếoanh nghip
Phân tích tài chính là quá trình s dng các k thut phân tích thích hp đ x lý tài
liu t báo cáo tài chính và các tài liu khác, hình thành h thng các ch tiêu tài chính
nhm đánh giá thc trng tài chính và d đoán tim lc tài chính trong tng lai. Nh
vy, phân tích tài chính trc ht là vic chuyn các d liu tài chính trên báo cáo tài
chính thành nhng thông tin hu ích. Quá trình này có th thc hin theo nhiu cách
khác nhau tùy thuc vào mc tiêu ca nhà phân tích. Phân tích tài chính đc s dng
nh là công c kho sát c bn trong la chn quyt đnh đu t, ngoài ra nó còn đc
s dng nh mt công c d đoán các điu kin và kt qu tài chính trong tng lai, là
công c đánh giá ca các nhà qun tr doanh nghip. Phân tích tài chính s to ra các
chng c có tính h thng và khoa hc đi vi các nhà qun tr.
Hot đng TCDN liên quan đn nhiu đi tng, t các nhà qun tr  doanh nghip
đn các nhà đu t, ngân hàng, nhà cung cp, c quan qun lý nhà nc nên mc
3

tiêu phân tích ca mi đi tng khác nhau. Phân tích TCDN cn đt nhng mc tiêu
c bn sau:
- ánh giá chính xác tình hình tài chính ca doanh nghip trên các khía cnh khác
nhau nh c cu ngun vn, tài sn, kh nng thanh toán, lu chuyn tin t, hiu qu
s dng tài sn, kh nng sinh li, ri ro tài chính…nhm đáp ng thông tin cho tt c
nhng đi tng quan tâm đn hot đng tài chính ca doanh nghip nh nhà đu t,
nhà cung cp tín dng, c quan thu, ngi lao đng…
- nh hng các quyt đnh ca các đi tng quan tâm theo chiu hng phù hp
vi tình hình thc t ca doanh nghip nh quyt đnh đu t, tài tr, phân chia li
nhun…
- Tr thành c s cho các d báo tài chính, giúp cho ngi phân tích tài chính có th
d đoán đc tim nng tài chính ca doanh nghip trong tng lai.
- Công c đ kim soát HKD ca doanh nghip trên c s kim tra, đánh giá các
ch tiêu kt qu đt đc so vi các ch tiêu k hoch, d toán, đnh mc…T đó, xác

đnh đc nhng đim mnh, đim yu trong HKD, góp phn giúp cho doanh nghip
có đc nhng quyt đnh cng nh gii pháp đúng đn, đm bo vic kinh doanh
hiu qu cao. Mc tiêu này đc bit quan trng vi các nhà qun tr doanh nghip.
Suy cho cùng, mc tiêu phân tích TCDN ph thuc vào quyn li ca cá nhân, t
chc có liên quan đn doanh nghip. Do vy, vic phân tích TCDN nh hng đn
nhiu ni dung khác nhau và bao trùm phm vi rt rng ln vi nhng nhà qun tr
doanh nghip.

1.2. Căs d liu phc v phơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip
1.2.1. Thông tin t h thng k toán
Thông tin t h thng k toán ch yu bao gm các báo cáo tài chính và mt s tài
liu s sách k toán nh bng cân đi k toán, báo cáo kt qu HKD, báo cáo LCTT,
báo cáo chi tit v chi phí sn xut kinh doanh theo yu t, báo cáo chi tit v kt qu
sn xut kinh doanh ca doanh nghip, báo cáo v tình hình tng gim TSC, tng
gim VCSH, khon phi thu hay phi tr…
1.2.1.1. Bng cân đi k toán (BCKT)
BCKT là mt báo cáo tài chính tng hp, phn ánh tng quát tình hình tài sn và
ngun hình thành tài sn ca doanh nghip di hình thái tin t ti mt thi đim nht
đnh. Thi đim đó thng là ngày cui tháng, cui quý, cui nm. Theo ch đ báo
cáo k toán hin hành, kt cu ca BCKT đc chia thành hai phn: TÀI SN và
NGUN VN và đc thit k theo kiu mt bên hoc hai bên.
Trên BCKT, phn tài sn phn ánh toàn b giá tr tài sn hin có ca doanh
nghip ti thi đim báo cáo theo c cu tài sn và hình thc tn ti trong quá trình
Thang Long University Library
4

kinh doanh ca doanh nghip. Các tài sn đc sp xp theo kh nng hoán chuyn
thành tin theo th t gim dn hoc theo đ dài thi gian đ chuyn hóa tài sn thành
tin.
Phn ngun vn phn ánh toàn b ngun hình thành tài sn hin có  doanh nghip

ti thi đim lp báo cáo. Các loi ngun vn đc sp xp theo trách nhim ca
doanh nghip trong vic s dng ngun vn đi vi các ch n và ch s hu.
1.2.1.2. Báo cáo kt qu hot đng kinh doanh
Báo cáo kt qu HKD là báo cáo tài chính tng hp, phn ánh tng quát tình hình
và kt qu kinh doanh ca doanh nghip trong mt thi k (quý, nm) chi tit theo các
loi hot đng gm: hot đng tiêu th hàng hóa, dch v, hot đng tài chính và các
hot đng khác
Hot đng tiêu th hàng hóa, dch v là nhng hot đng liên quan đn nhim v
sn xut kinh doanh theo đng ký hat đng ca doanh nghip.
Hot đng tài chính là nhng hot đng liên quan đn đu t vn ca doanh nghip
ra bên ngoài nh: đu t kinh doanh chng khoán, đu t góp vn liên doanh, hot
đng cho vay, cho thuê TSC.
 đánh giá tình hình hot đng tài chính ca doanh nghip qua báo cáo thu nhp,
nhà phân tích cn xem xét chi tit ni dung thu nhp và chi phí hot đng tài chính.
Theo ch đ k toán hin hành, thu nhp hot đng tài chính bao gm: Lãi đc phân
chia t đu t góp vn liên doanh, đu t chng khoán, lãi cho vay, lãi do nhng bán
chng khoán, hoàn nhp d phòng gim giá đu t tài chính, lãi tin gi ngân hàng, lãi
do mua bán ngoi t, các khon chit khu đc ngi bán chp thun
Chi phí hot đng tài chính bao gm: Chi phí lãi vay ngân hàng, l gánh chu t
tham gia liên doanh, chi phí phát sinh trong quá trình góp vn tham gia liên doanh, l
do nhng bán chng khoán, do mua bán ngoi t, d phòng gim giá đu t tài chính,
các khon gim giá thc s t đu t tài chính, khu hao TSC cho thuê hot đng.
Hot đng khác là các hot đng nm ngoài hot đng sn xut kinh doanh và hot
đng tài chính ca doanh nghip, thng xy ra ngoài d kin, nh thanh lý, nhng
bán TSC, các khon hoàn nhp d phòng gim giá HTK và n phi thu khó đòi, các
khon thu nhp và chi phí khác.
Vi ba loi hot đng trên, kt qu kinh doanh trc thu ca doanh nghip là tng
hp kt qu ca ba hot đng sn xut kinh doanh, hot đng tài chính và hot đng
khác.

5

1.2.1.3. Báo cáo lu chuyn tin t
Báo cáo LCTT là báo cáo tài chính tng hp phn ánh vic hình thành và s dng
lng tin phát sinh theo các hot đng khác nhau trong k báo cáo ca doanh nghip.
Báo cáo LCTT có hai dng mu biu theo hai phng pháp lp nhng ni dung c bn
ca c hai mu đu bao gm nhng phn chính:
- Lu chuyn tin t hot đng sn xut kinh doanh
- Lu chuyn tin t hot đng đu t
- Lu chuyn tin t hot đng tài chính
- Lu chuyn tin thun trong k
- Tin đu k
- Tin cui k
Khái nim „Tin‟ trong báo cáo LCTT là các khon vn bng tin và tng đng
tin ca doanh nghip. Lu chuyn tin t ca doanh nghip bao gm ba loi: lu
chuyn tin t hot đng sn xut kinh doanh, lu chuyn tin t hot đng đu t và
lu chuyn tin t hot đng tài chính.  phân tích tài chính qua báo cáo lu chuyn
tin t cn nghiên cu và am hiu đy đ ni dung các dòng tin trên báo cáo này.
Lu chuyn tin t hot đng sn xut kinh doanh phn ánh các dòng tin vào và
dòng tin ra liên quan đn HKD ca doanh nghip. Lu chuyn tin t t HKD
đc coi là b phn quan trng nht trong báo cáo LCTT vì b phn này phn ánh kh
nng to ra các dòng tin t hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, đánh giá
kh nng hot đng trong tng lai ca doanh nghip. Nhà phân tích khi s dng báo
cáo này cn chú ý đn ni dung ca mt s các ch tiêu theo phng pháp trc tip hay
gián tip đ xây dng ch tiêu phân tích phù hp.
Lu chuyn tin t hot đng đu t phn ánh các dòng tin vào và dòng tin ra
liên quan đn hot đng đu t TSC, đu t tài chính dài hn và ngn hn vào các t

chc khác và các hot đng thanh lý, nhng bán TSC.
Lu chuyn tin t hot đng tài chính phn ánh các dòng tin vào và dòng tin ra
liên quan đn hot đng tng (gim) VCSH, tng (gim) các khon vay n các đnh
ch tài chính và các khon chi phí s dng các ngun tài tr nói trên.
1.2.1.4. Thuyt minh báo cáo tài chính và các báo cáo k toán ni b khác
Khi phân tích TCDN, nhà phân tích cn s dng thêm các d liu chi tit t thuyt
minh báo cáo tài chính hoc các báo cáo k toán ni b đ h thng ch tiêu phân tích
đc đy đ hn, đng thi khc phc tính tng hp ca s liu th hin trên BCKT
và báo cáo kt qu HKD. Các s liu b sung bao gm:
- S liu v chi phí khu hao TSC trong k.
- S liu v chi phí lãi vay trong k.
Thang Long University Library
6

- S liu v tình hình tng, gim các khon n phi thu, n phi tr ca tng khách
n, ch n.
- S liu v tình hình tng, gim ngun vn kinh doanh và các qu chuyên dùng.
- S liu v tình hình tng gim tng loi TSC trong k, tình hình tng, gim các
khon đu t vào các đn v khác
- S liu liên quan đn bin phí và đnh phí  doanh nghip.
Trên đây ch là mt s d liu c bn thng s dng b sung khi phân tích TCDN.
Tài liu phân tích b sung nào đc s dng tùy thuc vào mc tiêu ca nhà phân tích
và kh nng tip cn thông tin ca h.
1.2.2. Thông tin t bên ngoài h thng k toán
Ngoài thông tin t các báo cáo k toán  doanh nghip, phân tích TCDN còn s
dng nhiu ngun thông tin khác đ các kt lun trong phân tích tài chính có tính
thuyt phc. Các ngun thông tin khác đc chia thành ba nhóm sau:
1.2.2.1. Thông tin liên quan đn tình hình kinh t
Hat đng kinh doanh ca doanh nghip chu tác đng bi nhiu nhân t thuc môi
trng v mô nên phân tích tài chính cn đt trong bi cnh chung ca kinh t trong

nc và các nn kinh t trong khu vc. Kt hp nhng thông tin này s đánh giá đy
đ hn tình hình tài chính và d báo nhng nguy c, c hi đi vi hat đng ca
doanh nghip. Nhng thông tin thng quan tâm bao gm:
- Thông tin v tng trng, suy thoái kinh t
- Thông tin v lãi sut ngân hàng, trái phiu kho bc, t giá ngoi t
- Thông tin v t l lm phát
- Các chính sách kinh t ln ca Chính ph, chính sách chính tr, ngoi giao
1.2.2.2. Thông tin theo ngành
Ngoài nhng thông tin v môi trng v mô; nhng thông tin liên quan đn ngành,
lnh vc kinh doanh cng cn đc chú trng.
- Mc đ và yêu cu công ngh ca ngành
- Mc đ cnh tranh và qui mô ca th trng
- Tính cht cnh tranh ca th trng hay mi quan h gia doanh nghip vi nhà
cung cp và khách hàng
- Nhp đ và xu hng vn đng ca ngành
- Nguy c xut hin nhng đi th cnh tranh tim tàng…
Nhng thông tin trên s làm rõ hn ni dung các ch tiêu tài chính trong tng ngành,
lnh vc kinh doanh, đánh giá ri ro kinh doanh ca doanh nghip.
7

1.2.2.3. Thông tin v đc đim hat đng ca doanh nghip
Mi doanh nghip có nhng đc đim riêng trong t chc sn xut kinh doanh và
trong phng hng hot đng nên đ đánh giá hp lý tình hình tài chính, nhà phân
tích cn nghiên cu k lng đc đim hot đng ca doanh nghip.
- Mc tiêu và chin lc hot đng ca doanh nghip, gm c chin lc tài chính
và chin lc kinh doanh.
- c đim quá trình luân chuyn vn trong các khâu kinh doanh  tng loi hình
doanh nghip.
- Tính thi v, tính chu k trong HKD
- Mi liên h gia doanh nghip vi nhà cung cp, khách hàng, ngân hàng, và các đi

tng khác.
- Các chính sách hot đng khác

1.3. Phngăphápăphơnătích
1.3.1. Phng pháp so sánh
Phng pháp so sánh là phng pháp đc s dng ph bin trong phân tích. Mc
đích ca so sánh là làm rõ s khác bit hay nhng đc trng riêng ca đi tng
nghiên cu, t đó giúp các đi tng quan tâm có cn c đ đ ra quyt đnh la chn.
Ngi s dng phng pháp so sánh cn nm chc nhng vn đ sau:
- iu kin so sánh: iu kin quan trng đ đm bo phép so sánh có ý ngha là các
ch tiêu đem so sánh phi đc đm bo tính đng nht, tc là đm bo phn ánh cùng
mt ni dung kinh t, cùng phng pháp tính toán, s dng cùng mt đn v đo lng,
thng nht v thi gian, ngoài ra doanh nghip cn có quy mô và điu kin kinh t
tng t nhau.
- Gc so sánh: Tiêu chun so sánh là ch tiêu đc la chn làm cn c đ so sánh
hay còn gi là gc so sánh. Tùy mc đích phân tích mà gc so sánh đc la chn cho
phù hp. Các gc so sánh có th s dng là:
+ S liu ca k trc trong trng hp cn đánh giá xu hng phát trin, bin đng
ca các ch tiêu.
+ S liu d kin (k hoch, d toán, đnh mc) trong trng hp cn đánh giá tình
hình thc t so vi d tính.
+ S liu trung bình ca ngành, lnh vc kinh doanh trong trng hp cn đánh giá v
tr doanh nghip trong mi tng quan vi các doanh nghip khác trong ngành.
- Các dng so sánh: Các dng so sánh thng đc s dng trong phân tích là so
sánh bng s tuyt đi, s tng đi và s bình quân.
Thang Long University Library
8

+ So sánh tuyt đi là kt qu chênh lch gia s liu ca k phân tích vi s liu
gc. Kt qu so sánh tuyt đi phn ánh s bin đng v quy mô ca ch tiêu nghiên

cu gia k phân tích vi k gc.
+ So sánh tng đi th hin bng t l gia s liu ca k phân tích vi k gc. Kt
qu so sánh tng đi thng phn ánh tc đ phát trin ca đi tng nghiên cu.
Trong phân tích tài chính, các nhà phân tích thng s dng các loi s tng đi sau:
S tng đi đng thái: Phn ánh nhp đ bin đng hay tc đ tng trng ca ch
tiêu và thng dùng di dng s tng đi đnh gc (c đnh k gc) và s tng đi
liên hoàn (thay đi k gc).
S tng đi k hoch: Phn ánh mc đ, nhim v mà doanh nghip cn phi thc
hin trong k trên mt s ch tiêu nht đnh.
S tng đi phn ánh mc đ thc hin: Dùng đ đánh giá mc đ thc hin trong
k ca doanh nghip đt bao nhiêu phn so vi gc. S tng đi phn ánh mc đ
thc hin có th s dng di ch s hay t l và đc tính nh sau:
Ch s (t l %) thc hin so vi =
Tr s ch tiêu thc hin
Tr s ch tiêu gc
x 100
+ So sánh vi s bình quân: S bình quân th hin tính ph bin, tính đi din ca
các ch tiêu khi so sánh gia các k phân tích hoc ch tiêu bình quân ca ngành. Qua
đó xác đnh đc v trí hin ti ca doanh nghip.
1.3.2. Phng pháp cân đi
Trong các ch tiêu tài chính ca doanh nghip có nhiu ch tiêu có liên h vi nhau
bng nhng mi liên h mang tính cht cân đi nh: cân đi gia tng tài sn và tng
ngun vn, cân đi gia nhu cu vi kh nng thanh toán, cân đi thu chi tin mt…
Nhng mi liên h cân đi này thng đc th hin bng phng trình kinh t.
Trên c s các mi liên h mang tính cht cân đi, nu mt ch tiêu thay đi s dn
đn s thay đi ca ch tiêu khác. Do vy, cn lp công thc cân đi, thu thp s liu
đ xác đnh mc đ nh hng ca các nhân t đn ch tiêu phân tích khi tin hành
phân tích mt ch tiêu kinh t có liên h vi các ch tiêu khác bng mi liên h cân đi.
Phng pháp này thng đc s dng trong trng hp mi quan h gia các ch
tiêu là mi quan h “tng s”.

1.3.3. Phng pháp phân tích t l
Phng pháp phân tích t l s dng s tng đi đ nghiên cu các ch tiêu trong
mi quan h vi các ch tiêu khác. Bn cht là thông qua quan h t l đ đánh giá.
Nu ch so sánh thông tin có sn trong báo cáo tài chính thì cha đ đ phn ánh tình
hình và hiu qu hot đng, mà ta phi thông qua phân tích các t s tài chính nh: t
l phn ánh kh nng thanh toán, kh nng hot đng, kh nng sinh li, hiu qu s
dng tài sn…
9

Phng pháp này thng đc s dng kt hp vi phng pháp so sánh nhm
phn ánh s bin đng ca các t s tài chính qua nhiu giai đon và so sánh vi
doanh nghip khác trong cùng ngành.

1.4. NiădungăphơnătíchătƠiăchínhădoanhănghip
1.4.1. Phân tích bng cân đi k toán
BCKT có ý ngha c v mt kinh t và pháp lý.
V mt kinh t: s liu phn tài sn cho phép nhà phân tích đánh giá mt cách tng
quát quy mô và kt cu tài sn ca doanh nghip. S liu phn ngun vn phn ánh
các ngun tài tr cho tài sn ca doanh nghip, qua đó đánh giá thc trng tài chính
ca doanh nghip.
V mt pháp lý: s liu phn tài sn th hin giá tr các loi tài sn hin có mà
doanh nghip có quyn qun lý và s dng lâu dài đ sinh li. Phn ngun vn th
hin phm vi trách nhim và ngha v ca doanh nghip v tng s vn kinh doanh vi
ch n và ch s hu. Nh vy, tài liu t BCKT cung cp nhng thông tin tng hp
v tình hình huy đng và s dng vn ca doanh nghip.
 phân tích bng cân đi k toán cn xem xét, xác đnh và nghiên cu nhng vn
đ c bn sau:
1.4.1.1. Phân tích c cu và s bin đng tài sn
Mc đích: ánh giá s bin đng ca tài sn và s hp lý ca c cu vn đi vi
hot đng ca doanh nghip

Phng pháp:
- Xem xét s bin đng ca tng tài sn cng nh tng loi tài sn thông qua vic so
sánh tng loi tài sn vi nhau và so sánh gia cui k vi đu k v c s tuyt đi
ln s tng đi. Qua đó thy đc s bin đng v quy mô kinh doanh, nng lc kinh
doanh ca doanh nghip. Khi xem xét vn đ này, cn quan tâm, chú ý đn tác đng
ca tng loi tài sn vi quá trình kinh doanh. C th nh:
+ S chuyn bin ca tin và đu t tài chính ngn hn nh hng đn kh nng ng
phó đi vi các khon n đn hn.
+ S bin đng ca HTK chu nh hng ln bi quá trình sn xut kinh doanh t
khon d tr, sn xut đn khâu bán hàng.
+ S bin đng ca các khon thu chi chu nh hng ca công vic thanh toán và
chính sách tín dng ca doanh nghip đi vi khách hàng. iu đó nh hng ln đn
vic qun lý và s dng vn.
+ S bin đng ca TSC cho thy qui mô và nng lc sn xut ca doanh nghip…
- Xác đnh t trng tng loi tài sn trong tng tài sn đng thi so sánh t trng gia
cui k và đu k đ thy đc s bin đng ca c cu vn. Vic đánh giá c cu vn
Thang Long University Library
10

cng ph thuc vào lnh vc kinh doanh ca doanh nghip. T trng TSDH trên tng
tài sn s tng lên nu doanh nghip đu t thêm TSC. ây là nhân t phn ánh mc
đ n đnh lâu dài ca doanh nghip. Ta cng cn đánh giá xem vic tng TSC có
phù hp vi nng lc và trình đ thc t ca doanh nghip không?
1.4.1.2. Phân tích c cu và s bin đng ngun vn
Mc đích: ánh giá khái quát kh nng t tài tr, mc đ t ch v mt tài chính
ca doanh nghip.
Phng pháp: So sánh tng ngun vn và tng loi ngun vn gia s liu cui k
vi đu k v c s tuyt đi ln tng đi, bên cnh đó là so sánh t trng tng loi
ngun vn trong tng ngun vn đ xác đnh khon mc nào chim t trng cao.
Doanh nghip tài tr cho hot đng ch yu bng ngun vn vay hay VCSH? Nu

ngun VCSH chim t trng cao và có xu hng tng cho thy kh nng t đm bo
tài chính ca doanh nghip và ngc li. Tuy nhiên, cn chú trng đn chính sách tài
tr vn ca tng doanh nghip và hiu qu kinh doanh đt đc.
1.4.1.3. Phân tích tình hình công n
Mc đích: ánh giá tình hình bin đng ca các khon phi thu và công n phi tr
ca doanh nghip.
Phng pháp: So sánh tng ch tiêu qua các nm đ đánh giá đc tình hình bin
đng, so sánh khon phi thu và khon phi tr đ thy mi tng quan.
- Các khon phi thu > Các khon phi tr: Doanh nghip b chim dng vn nhiu
hn khon chim dng đc.
- Các khon phi thu < Các khon phi tr: Doanh nghip đang có ngun chim dng
nhiu hn.
1.4.1.4. Phân tích VL ròng
Mc đích: ánh giá doanh nghip có đ kh nng thanh toán n ngn và TSC có
đc tài tr vng chc bng ngun vn dài hn không?
Phng pháp:
VL ròng = Ngun vn dài hn – TSDH = TSNH – Ngun vn ngn hn
- VL ròng >0 phn ánh kh nng thanh toán tt, tha ngun vn dài hn, có th m
rng kinh doanh.
- VL ròng <0 phn ánh doanh nghip đã dùng mt phn ngun vn ngn hn đ tài
tr cho TSDH. Tình trng này din ra trong khong thi gian dài s không đem li s
n đnh và an toàn cho doanh nghip.
ng thi xem xét, xác đnh nguyên nhân v s bin đng TSDH và TSNH, ngun
vn ngn hn và ngun vn dài hn nh: do chính sách tài tr, đu t, chính sách khu
hao, lp d phòng…

11

1.4.2. Phân tích báo cáo kt qu hot đng kinh doanh
Mc đích: ánh giá tng hp tình hình và kt qu kinh doanh ca doanh nghip

trong k, xác đnh nguyên nhân chính nh hng đn kt qu kinh doanh ca doanh
nghip.
Phng pháp phân tích:
- S dng báo cáo kt qu kinh doanh, so sánh các khon mc chính (Doanh thu
thun t hot đng bán hàng, GVHB, Li nhun gp, Li nhun thun t HKD,
Doanh thu t hot đng tài chính, Chi phí tài chính, Li nhun sau thu) trong 3 nm
liên tip c v s tuyt đi và tng đi đ xác đnh du hiu ca tính hiu qu hay
không hiu qu trong kt qu kinh doanh.
- Xem xét s bin đng ca các khon mc chính và xác đnh t trng trên doanh thu
thun đ đánh giá mc đ bin đng ca các khon chi phí. Ta có th s dng các ch
tiêu sau:
T l GVHB trên doanh thu thun =
Giá vn hàng bán
Doanh thu thun
x 100 (%)
Ch tiêu này cho bit trong tng s doanh thu, GVHB chim bao nhiu % hay c
100 đng doanh thu thun thì doanh nghip phi b ra bao nhiêu đng GVHB. Ch tiêu
này càng nh chng t vic qun lý các khon chi phí trong GVHB càng tt và ngc
li.
T l chi phí bán hàng trên doanh thu thun =
Chi phí bán hàng
Doanh thu thun
x 100 (%)
Ch tiêu này phn ánh, đ thu đc 100 đng doanh thu thun, doanh nghip phi
b ra bao nhiêu đng chi phí bán hàng. Ch tiêu này càng nh chng t công tác bán
hàng càng có hiu qu và ngc li.
T l chi phí QLDN trên doanh thu thun =
Chi phí QLDN
Doanh thu thun
x 100 (%)

Ch tiêu này cho bit đ thu đc 100 đng doanh thu thun thì doanh nghip phi
chi bao nhiêu chi phí QLDN. T l chi phí QLDN trên doanh thu thun càng nh
chng t hiu qu qun lý càng cao và ngc li.
T đó tìm nguyên nhân gây bin đng li nhun nh:
+ Doanh thu hot đng sn xut kinh doanh gim trong khi GVHB tng
+ Doanh thu và chi phí đu gim nhng tc đ gim doanh thu cao hn…
Ngoài ra, vic phân tích kt qu HKD còn đc thc hin da vào vic phân tích
các ch tiêu tài chính trong ni dung 1.4.5.1 Phân tích hiu qu hot đng và 1.4.5.2
Phân tích kh nng sinh li.



Thang Long University Library
12

1.4.3. Phân tích báo cáo lu chuyn tin t
Mc đích: ánh giá s bn vng ca dòng tin, kh nng to tin và s phù hp ca
dòng tin so vi chin lc kinh doanh ca doanh nghip. Bên cnh đó, đánh giá s
thnh vng hay khó khn v vn ca doanh nghip trong tng thi k, kh nng thanh
toán các khon n ngn hn bng dòng tin t HKD có nh hng đn tình hình hot
đng ca doanh nghip không?
Phng pháp phân tích: ánh giá lu chuyn tin thun âm hay dng, nu lu
chuyn tin thun âm cn phân tích nguyên nhân. Xu hng lu chuyn tin thun ca
doanh nghip tng, n đnh hay gim, qua đó đánh giá kh nng to tin nhàn ri có
th s dng đu t, m rng HKD. Xác đnh ngun c bn to tin và s dng tin.
- Phân tích lu chuyn tin t HKD
+ Xác đnh thành phn chính ca lu chuyn tin t HKD (theo phng pháp gián
tip thì vic tng, gim khon phi thu, HTK…có th cho thy doanh nghip đang s
dng tin hay to ra tin)
+ Lu chuyn tin thun t HKD âm hay dng. Tìm nguyên nhân nu lu chuyn

tin thun âm.
+ So sánh lu chuyn tin thun t HKD vi li nhun trc thu và doanh thu
thun.
- Phân tích lu chuyn tin t hot đng đu t: ánh giá hot đng mua sm tài sn
bng tin ca doanh nghip, đng thi phân tích LCTT t hot đng đu t cng cho
bit dòng tin thu t thanh lý, bán các loi tài sn.
- Phân tích lu chuyn tin t hot đng tài chính: Dòng tin t hot đng tài chính là
van điu phi tin cho các HKD, đu t, đng thi gii quyt các ngha v tr n đn
hn. Nhm đánh giá chính sách huy đng vn và chính sách chi tr c tc ca doanh
nghip.
Ngoài nhng ni dung trên, cn phân tích thêm các ch s tài chính nh sau:
LCTT t HKD trên doanh thu thun =
LCTT t HKD
Doanh thu thun

ây là ch tiêu đánh giá kh nng ca doanh nghip trong vic chuyn doanh thu
thun thành tin mt, t đó có ngun thành toán các chi phí và đu t cho TSC. Ch
tiêu này càng nh phn ánh ngun vn ca doanh nghip đang b chim dng, doanh
nghip có th phi s dng d tr tin mt hoc tng n vay đ duy trì HKD.
LCTT t HKD trên VCSH =
LCTT t HKD
Vn ch s hu

Ch tiêu này mang ý ngha: mt đng VCSH to ra bao nhiêu tin t HKD. Ch
tiêu này cng phn ánh hiu qu to tin ca doanh nghip.


13

1.4.4. Phân tích din bin ngun vn và s dng vn

Mc đích: Xem xét nhng khon đu t ca doanh nghip và ngun tài tr các
khon đu t đó.
Phng pháp:  phân tích din bin ngun vn và s dng vn cn lit kê s thay
đi các ch tiêu trên BCKT gia nm nay so vi nm trc. Sau đó ta lp bng tài tr
theo nguyên tc:
- Nu tng tài sn, gim ngun vn thì ghi chênh lch tng, gim vào phn s dng
vn
- Nu tng ngun vn, gim tài sn thì ghi s chênh lch tng, gim vào phn to
vn.
Bng 1.1. BngătƠiătr tngăquát
Din gii
31/12/N
31/12/N+1
To vn
S dng vn
A. TÀIăSN




I. TSNH




1.Tin

2. ….




II. TSC




1. Nguyên giá TSC




B. NGUN VN




I. N ngn hn




II. N dài hn

III. VCSH




Tng




Qua bng tài tr, đánh giá vic to vn và s dng vn ca doanh nghip. Doanh
nghip có s tng, gim các khon mc ch tiêu nào đ đáp ng, có thêm ngun ci
thin kh nng thanh toán, tng đu t tài chính hay mua sm TSC, tr bt n ngn
hn và dài hn…
1.4.5. Phân tích các ch tiêu tài chính
1.4.5.1. Phân tích kh nng thanh toán
Nhóm ch tiêu kh nng thanh toán cho bit kh nng ca doanh nghip trong vic
thanh toán các ngha v tài chính ngn hn bng cách s dng nhng tài sn d chuyn
đi thành tin
- Kh nng thanh toán hin hành
H s thanh toán hin hành =
Tài sn ngn hn
N ngn hn

Thang Long University Library
14

H s này đánh giá kh nng ca doanh nghip thanh toán các khon n đn hn
trong vòng mt nm bng các TSNH, có kh nng chuyn hóa thành tin trong thi
hn <= 1 nm. H s này cho bit c mi đng n ngn hn mà doanh nghip đang gi

thì có bao nhiêu đng TSNH có th s dng đ thanh toán.
H s này đc đánh giá  mc > 1 là an toàn. Tuy nhiên mt t l quá cao có th
do: có nhiu tin nhàn ri, nhiu khon phi thu hay nhiu HTK. H s < 1 có th do
doanh nghip đang dùng các khon vay ngn hn đ tài tr TSDH.
- Kh nng thanh toán nhanh
H s kh nng thanh toán nhanh =
TSNH - Giá tr hàng tn kho
N ngn hn

H s thanh toán nhanh phn ánh kh nng sn sàng thanh toán các khon n ngn
hn cao hn so vi kh nng thanh toán hin hành. Do đó, h s thanh toán nhanh có
th kim tra tình trng tài sn cht ch hn. H s này cho bit doanh nghip có th s
dng bao nhiêu đng TSNH đ chi tr cho các khon n ngn hn mà không cn bán
HTK.
Ngoài ra có th phân tích thêm v kh nng thanh toán tc thi:
H s kh nng thanh toán tc thi =
Tin + u t CK ngn hn
N ngn hn

H s thanh toán tc thi phn ánh kh nng thanh toán các khon n ngn hn 
mc cao nht khi ch n yêu cu thanh toán khon n ngay lp tc. H s này cao hay
thp phn ln ph thuc vào lng d tr tin mt ti doanh nghip.
- Kh nng thanh toán lãi vay
+ Kh nng thanh toán lãi vay (da trên li nhun)
T s kh nng tr lãi (1) =
Li nhun trc thu và lãi vay
Chi phí lãi vay

T s này cho bit mc đ li nhun trc thu và lãi vay đ đm bo kh nng tr
lãi hàng nm. H s này càng cao càng th hin kh nng ca doanh nghip s dng

thu nhp t HKD đ đáp ng chi phí lãi vay hàng nm càng ln và li nhun ca các
nhà đu t càng cao. Mc an toàn ti thiu là 2. T s này < 1 th hin doanh nghip
b l. Tuy nhiên vic đánh giá ch tiêu này còn tùy thuc vào vic doanh nghip đang
hot đng trong giai đon nào.
+ Kh nng thanh toán lãi vay (da trên LCTT)
T s kh nng tr lãi (2) =
LCTT thun t HKD + Thu TN + Chi phí lãi vay
Chi phí lãi vay

T s này đánh giá chính xác hn kh nng thanh toán lãi vay so vi t s kh nng
tr lãi da trên li nhun vì doanh nghip tr lãi vay bng tin mt.
H s này cho bit mc đ dòng tin t HKD đ đm bo tr lãi vay.

15

1.4.5.2. Phân tích hiu qu hot đng
ây là nhóm ch tiêu rt quan trng đ xem xét mc đ tng trng ca li nhun
doanh nghip đc sinh ra bi tài sn hoc mt b phn tài sn.
- Vòng quay hàng tn kho
S vòng quay HTK =
Giá vn hàng bán
Giá tr hàng tn kho bình quân

S vòng quay HTK là tiêu chun đánh giá doanh nghip s dng hiu qu HTK. S
vòng quay HTK càng cao càng th hin vic qun lý HTK có hiu qu, có kh nng
đem li li nhun cho doanh nghip và ngc li. Song, nu s vòng quay HTK quá
cao cng có ngha là doanh nghip đang thiu hàng hóa, nguyên vt liu, ngc li, s
vòng quay quá thp là du hiu ca vic doanh nghip còn  đng quá nhiu HTK hay
HTK b li thi, h hng…Vic đánh giá t l này còn ph thuc vào ngành ngh kinh
doanh và thi k c th mà doanh nghip hot đng.

T ch tiêu trên ta có th tính toán thêm đc thi gian quay vòng HTK
Thi gian quay vòng HTK =
S ngày trong k
S vòng quay hàng tn kho

T s này th hin hiu qu ca doanh nghip trong qun lý HTK, là tiêu chun
đánh giá tính thanh khon ca HTK trong doanh nghip.
- Vòng quay khon phi thu
S vòng quay khon phi thu =
Doanh thu thun
Phi thu khách hàng bình quân

S vòng quay khon phi thu đc s dng đ xem xét các khon phi thu khi
khách hàng thanh toán. Ch tiêu này cng đa ra nhng thông tin v chính sách tín
dng thng mi ca doanh nghip. Nu s vòng quay khon phi thu quá thp cho
thy hiu qu s dng vn kém, nhng quá cao thì s gim sc cnh tranh.
Ngoài vic so sánh ch tiêu này gia các nm, gia các doanh nghip cùng ngành,
ngi phân tích cn xem xét tng khon phi thu đ phát hin nhng khon n quá
hn, n khó đòi đ đa ra bin pháp x lý. Ta có th tính toán thi gian thu tin bình
quân
Thi gian thu tin bình quân =
S ngày trong k
S vòng quay khon phi thu

Thi gian thu tin bình quân là s ngày bình quân cn có đ chuyn các khon phi
thu thành tin mt, th hin kh nng ca doanh nghip trong vic thu n t khách
hàng.
- Thi gian thanh toán khon phi tr
Thi gian thanh toán khon phi tr =
Phi tr ngi bán

GVHB
x S ngày trong k
Thang Long University Library
16

T s này cho bit thi gian t khi mua hàng hóa và nguyên vt liu, dch v… cho
đn khi thanh toán cho ngi bán.
Thi gian thanh toán khon phi tr dài ngha là điu kin thanh toán ca nhà cung
cp là thun li cho doanh nghip, giúp doanh nghip d dàng tng VL, tuy nhiên
cng có th do giá mua là cao hoc doanh nghip đang ph thuc vào các điu kin tín
dng thng mi.
Thi gian thanh toán khon phi tr ngn có th do điu kin thanh toán bt li t
phía nhà cung cp. Dù vy, cng có kh nng doanh nghip có nhiu vn, tn dng
chính sách chit khu nu thanh toán sm đ mua hàng vi giá c tt hn.
 xác đnh đc thi gian thanh toán khon phi tr vi doanh nghip là tt hay
xu còn phi tùy thuc vào loi hình cng nh chính sách qun lý ca mi doanh
nghip.
- Chu k kinh ếoanh và vòng quay tin
Chu k kinh doanh = Thi gian quay vòng HTK + Thi gian thu tin bình quân
Chu k kinh doanh cho bit khong thi gian t khi mua hàng hóa, nguyên vt liu
cho đn khi thu đc tin t bán hàng, cung cp dch v ca doanh nghip. Chu k
kinh doanh tùy thuc vào thi gian quay vòng HTK và thi gian thu bin bình quân
ngn hay dài. iu này tùy thuc vào nhng nguyên nhân đã nói  các mc trên hoc
do chính sách ca doanh nghip.
Vòng quay tin = Chu k kinh doanh – Thi gian thanh toán khon phi tr
Vòng quay tin cho bit s ngày doanh nghip cn tin đ tài tr cho các khon phi
thu và hàng tn kho sau khi xem xét đn thi gian chim dng đc vn khi mua
hàng. Ch tiêu này càng nh càng tt, nu ch tiêu này ln tc là doanh nghip đang
gp khó khn trong kh nng thanh toán do tin nm  HTK và các khon phi thu,
trong khi đó doanh nghip chu áp lc t các khon n đn hn.

- Hiu sut s dng tài sn
Hiu sut s dng TSNH =
Doanh thu thun
Giá tr bình quân ca TSNH

Ch s này đ đánh giá hiu qu hot đng ca doanh nghip qua vic s dng
TSNH. Hiu sut s dng TSNH cho bit mi đng TSNH đem li cho doanh nghip
bao nhiêu đng doanh thu.
Hiu sut s dng TSDH =
Doanh thu thun
Giá tr bình quân ca TSDH

Tng t hiu sut s dng TSNH, hiu sut s dng TSDH cho bit mi đng
TSDH to ra bao nhiêu đng doanh thu thun.