nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả nuôi vỗ và sinh sản cá chim trắng nước ngọt (colossoma brachypomum cuvier, 1818) tại hải phòng

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
o0o
LÊ LƯƠNG NGOẠI
NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP KỸ THUẬT NHẰM NÂNG CAO
HIỆU QUẢ NUÔI VỖ VÀ SINH SẢN CÁ CHIM TRẮNG NƯỚC
NGỌT (Colossoma brachypomum Cuvier, 1818)
TẠI HẢI PHÒNG
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NHA TRANG - 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NHA TRANG
o0o
LÊ LƯƠNG NGOẠI
NGHIÊN CỨU CÁC GIẢI PHÁP KỸ THUẬT NHẰM NÂNG CAO
HIỆU QUẢ NUÔI VỖ VÀ SINH SẢN CÁ CHIM TRẮNG NƯỚC
NGỌT (Colossoma brachypomum Cuvier, 1818)
TẠI HẢI PHÒNG
Chuyên ngành: Nuôi trồng thủy sản
Mã số: 60 62 03 01
LUẬN VĂN THẠC SĨ
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS: PHẠM QUỐC HÙNG
NHA TRANG - 2014
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn này là
trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi cũng xin cam đoan, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn này đã được
cảm ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.
Tác giả

Lê Lương Ngoại
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn tới:
- Ban lãnh đạo Viện nghiên cứu Hải Sản,
- Trường Đại học Nha Trang,
- Khoa sau đại học - Trường Đại học Nha Trang,
- Viện Nuôi trồng thủy sản - Trường Đại học Nha Trang,
- Phòng đào tạo - Trường Đại học Nha Trang,
- Phòng đào tạo - Viện nghiên cứu Hải Sản,
- Trung tâm giống thủy sản Hải Phòng.
đã giúp đỡ tôi hoàn thành khoá học này.
Tôi cũng xin dành sự biết ơn sâu sắc nhất tới các thầy cô đã truyền thụ cho tôi
những kiến thức cơ bản nhất, đặc biệt giáo viên hướng dẫn – TS. Phạm Quốc Hùng đã
tận tình chỉ bảo và giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện luận văn này.
Tôi xin cảm ơn cán bộ, nhân viên Trung tâm giống thủy sản Hải Phòng, đã tạo
mọi điều kiện thuận lợi trong thời gian tôi học tập cũng như thực hiện luận văn.
Lời cám ơn chân thành xin dành cho gia đình, vợ con và bạn bè, đồng nghiệp
đã luôn giúp đỡ, động viên, cổ vũ tôi trong quá trình học tập và công tác.
Hải Phòng, ngày 26 tháng 10 năm 2014
Tác giả
Lê Lương Ngoại
iii
MỤC LỤC
ii
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC BẢNG ix
ii ix

LỜI CAM ĐOAN i ix
LỜI CẢM ƠN ii ix
MỤC LỤC iii ix
DANH MỤC BẢNG vi x
DANH MỤC HÌNH x x
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xi x
MỞ ĐẦU 1 x
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 x
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 x
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 x
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 x
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 x
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 x
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 x
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 xi
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
xi
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21 xi
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 xi
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 xi
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 xi
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 xi
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 xi
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29. .xi
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 xi
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 xi
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 xi

Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32 xi
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 xi
iv
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 xi
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34 xi
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 xi
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41 xii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42 xii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 xii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42 xii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43 xii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 xii
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 xii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 xii
PHỤ LỤC 1 xii
DANH MỤC HÌNH xiii
ii xiii
LỜI CAM ĐOAN i xiii
LỜI CẢM ƠN ii xiii
MỤC LỤC iii xiii
DANH MỤC BẢNG vi xiv
DANH MỤC HÌNH x xv
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xvi xv
MỞ ĐẦU 1 xv
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 xv
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 xv
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 xv

Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 xv
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 xv
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 xvi
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 xvi
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 xvi
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
xvi
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21
xvi
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 xvi
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 xvi
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 xvi
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 xvi
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 xvi
v
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29 xvi
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 xvi
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 xvi
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 xvi
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32 xvi
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 xvi
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 xvi
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34xvi
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 xvi
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41 xvii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42

xvii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 xvii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42.xvii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43
xvii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 xvii
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 xvii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 xvii
PHỤ LỤC 1 xvii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xviii
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. Đặc điểm sinh học của cá chim trắng 3
1.1.1. Hệ thống phân loại 3
1.1.2. Đặc điểm hình thái 3
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3
1.1.3. Đặc điểm phân bố và sinh thái 4
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4
1.1.4. Đặc điểm dinh dưỡng 6
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6
1.1.5. Đặc điểm sinh trưởng 6
1.1.6. Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 7
1.2. Tình hình nghiên cứu sinh sản cá chim trắng trên thế giới và Việt Nam 8
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10
1.2.1. Trên thế giới 11
vi
1.2.2. Ở Việt Nam 12
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15

2.1. Thời gian, địa điểm và đối tượng nghiên cứu 15
2.2. Phương pháp nghiên cứu 15
2.2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
2.2.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm 16
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương.23
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá giống
24
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25
2.2.3. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu 26
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28
3.1. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 28
3.1.1. Phân biệt đực cái 28
3.1.2. Quá trình phát triển tuyến sinh dục 28
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n =100)
32
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm 32
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n= 100)
33
3.2. Thử nghiệm nuôi vỗ cá chim trắng bằng thức ăn công nghiệp 34
3.2.1. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34
3.2.2. Tỷ lệ sống và tăng trưởng của cá chim trắng trong giai đoạn nuôi vỗ 34

3.2.3. Sinh trưởng khối lượng 34
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35
vii
3.3. Thử nghiệm (KDT) kích thích sinh sản cá chim trắng nước ngọt 35
3.3.1. Kết quả ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sinh sản cá chim
trắng 35
3.3.2. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ đẻ của cá chim trắng
36
3.3.3. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sức sinh sản thực tế của cá.
37
3.3.4. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ thụ tinh của trứng cá.
38
3.3.5. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ nở của trứng cá 39
3.3.6. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến năng suất cá bột 40
3.4. Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ lên kết quả ương giống cá chim trắng41
3.4.1. Giai đoạn từ cá bột lên cá hương 41
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 41
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 42
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 42
3.4.2. Giai đoạn từ cá hương lên cá giống 42
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 43
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 43
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46
1. Kết luận 46
* Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng nước ngọt 46
* Nuôi vỗ cá bố mẹ bằng thức ăn công nghiệp 46
* Thử nghiệm sinh sản cá chim trắng nước ngọt 46
* Ảnh hưởng của mật độ ương 46

2. Đề xuất ý kiến 47
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48
A. Tài liệu tiếng Việt 48
PHỤ LỤC 1
Phụ lục 1: Kết quả số liệu nghiên cứu 1
PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU BẰNG PHẦN MỀM SPSS 3

viii
DANH MỤC BẢNG
Trang
ii
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
ii iii
LỜI CAM ĐOAN i iii
LỜI CẢM ƠN ii iii
MỤC LỤC iii iii
DANH MỤC BẢNG ix iii
DANH MỤC HÌNH xiii iv
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xviii v
MỞ ĐẦU 1 v
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 v
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 v
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 v
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 v
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 v
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 vi
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 vi
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 vi

Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
vi
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21 vi
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 vi
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 vi
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 vi
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 vi
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 vi
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29. .vi
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 vi
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 vi
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 vi
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32 vi
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 vi
ix
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 vi
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34 vi
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 vi
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41 vii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42 vii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 vii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42 vii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43 vii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 vii

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 vii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 vii
PHỤ LỤC 1 vii
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC HÌNH xiv
ii xiv
LỜI CAM ĐOAN i xiv
LỜI CẢM ƠN ii xiv
MỤC LỤC iii xiv
DANH MỤC BẢNG vi xv
DANH MỤC HÌNH x xvi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xvi xvi
MỞ ĐẦU 1 xvi
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 xvi
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 xvi
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 xvi
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 xvi
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 xvi
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 xvii
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 xvii
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 xvii
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
xvii
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21
xvii
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 xvii
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 xvii
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 xvii

Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 xvii
x
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 xvii
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29
xvii
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 xvii
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 xvii
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 xvii
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32.xvii
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 xvii
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 xvii
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34
xvii
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 xvii
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41
xviii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42
xviii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 xviii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42xviii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43
xviii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 xviii
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 xviii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 xviii
PHỤ LỤC 1 xviii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xix
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. Đặc điểm sinh học của cá chim trắng 3
1.1.1. Hệ thống phân loại 3
1.1.2. Đặc điểm hình thái 3
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3
1.1.3. Đặc điểm phân bố và sinh thái 4
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4
1.1.4. Đặc điểm dinh dưỡng 6
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6
1.1.5. Đặc điểm sinh trưởng 6
xi
1.1.6. Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 7
1.2. Tình hình nghiên cứu sinh sản cá chim trắng trên thế giới và Việt Nam 8
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10
1.2.1. Trên thế giới 11
1.2.2. Ở Việt Nam 12
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15
2.1. Thời gian, địa điểm và đối tượng nghiên cứu 15
2.2. Phương pháp nghiên cứu 15
2.2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
2.2.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm 16
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương.23
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá giống

24
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25
2.2.3. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu 26
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28
3.1. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 28
3.1.1. Phân biệt đực cái 28
3.1.2. Quá trình phát triển tuyến sinh dục 28
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n =100)
32
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm 32
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n= 100)
33
3.2. Thử nghiệm nuôi vỗ cá chim trắng bằng thức ăn công nghiệp 34
3.2.1. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34
3.2.2. Tỷ lệ sống và tăng trưởng của cá chim trắng trong giai đoạn nuôi vỗ 34
xii
3.2.3. Sinh trưởng khối lượng 34
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35
3.3. Thử nghiệm (KDT) kích thích sinh sản cá chim trắng nước ngọt 35
3.3.1. Kết quả ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sinh sản cá chim
trắng 35
3.3.2. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ đẻ của cá chim trắng
36
3.3.3. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sức sinh sản thực tế của cá.
37

3.3.4. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ thụ tinh của trứng cá.
38
3.3.5. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ nở của trứng cá 39
3.3.6. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến năng suất cá bột 40
3.4. Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ lên kết quả ương giống cá chim trắng41
3.4.1. Giai đoạn từ cá bột lên cá hương 41
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 41
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 42
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 42
3.4.2. Giai đoạn từ cá hương lên cá giống 42
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 43
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 43
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46
1. Kết luận 46
* Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng nước ngọt 46
* Nuôi vỗ cá bố mẹ bằng thức ăn công nghiệp 46
* Thử nghiệm sinh sản cá chim trắng nước ngọt 46
* Ảnh hưởng của mật độ ương 46
2. Đề xuất ý kiến 47
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48
A. Tài liệu tiếng Việt 48
PHỤ LỤC 1
Phụ lục 1: Kết quả số liệu nghiên cứu 1
PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU BẰNG PHẦN MỀM SPSS 3
xiii
DANH MỤC HÌNH
Trang
ii
LỜI CAM ĐOAN i

LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
ii iii
LỜI CAM ĐOAN i iii
LỜI CẢM ƠN ii iii
MỤC LỤC iii iii
DANH MỤC BẢNG ix iii
DANH MỤC HÌNH xiii iv
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xviii v
MỞ ĐẦU 1 v
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 v
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 v
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 v
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 v
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 v
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 vi
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 vi
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 vi
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
vi
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21 vi
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 vi
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 vi
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 vi
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 vi
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 vi
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29. .vi
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 vi

Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 vi
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 vi
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32 vi
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 vi
xiv
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 vi
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34 vi
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 vi
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41 vii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42 vii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 vii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42 vii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43 vii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 vii
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 vii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 vii
PHỤ LỤC 1 vii
DANH MỤC BẢNG viii
ii viii
LỜI CAM ĐOAN i viii
LỜI CẢM ƠN ii viii
MỤC LỤC iii viii
DANH MỤC BẢNG viii ix
DANH MỤC HÌNH xiv ix
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xix x
MỞ ĐẦU 1 x

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3 x
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3 x
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4 x
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6 x
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10 xi
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15 xi
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16 xi
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17 xi
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
xi
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21 xi
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương
23 xi
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23 xi
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá
giống 24 xi
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25 xi
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28 xi
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29. .xi
xv
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31 xi
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31 xi
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n
=100) 32 xi
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm. 32 xi
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n=
100) 33 xi
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34 xi
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34.xii
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35 xii

Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối. 41 xii
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 42 xii
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
42 xii
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42 xii
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối. 43 xii
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%)
43 xii
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46 xii
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48 xii
PHỤ LỤC 1 xii
DANH MỤC HÌNH xiii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT xix
MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU 3
1.1. Đặc điểm sinh học của cá chim trắng 3
1.1.1. Hệ thống phân loại 3
1.1.2. Đặc điểm hình thái 3
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum) 3
1.1.3. Đặc điểm phân bố và sinh thái 4
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới 4
1.1.4. Đặc điểm dinh dưỡng 6
Bảng 1.1. Đặc điểm dinh dưỡng các giai đoạn của cá chim trắng 6
1.1.5. Đặc điểm sinh trưởng 6
1.1.6. Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 7
1.2. Tình hình nghiên cứu sinh sản cá chim trắng trên thế giới và Việt Nam 8
Hình 1.3. Tiêm cá và buồng trứng của cá chim trắng 10
1.2.1. Trên thế giới 11
1.2.2. Ở Việt Nam 12
CHƯƠNG 2. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15

xvi
2.1. Thời gian, địa điểm và đối tượng nghiên cứu 15
2.2. Phương pháp nghiên cứu 15
2.2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
Hình 2.1. Sơ đồ khối nội dung nghiên cứu 16
2.2.2. Phương pháp bố trí thí nghiệm 16
Hình 2.2. Các ao nuôi vỗ cá chim trắng bố mẹ 17
Hình 2.3. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của thức ăn tới sự thành thục của cá 20
Bảng 2.1. Thành phần dinh dưỡng một số loại thức ăn sử dụng thí nghiệm 21
Hình 2.4. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá bột lên cá hương.23
Hình 2.5. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ bột lên hương 23
Hình 2.6. Sơ đồ thí nghiệm ảnh hưởng của mật độ ương từ cá hương lên cá giống
24
Hình 2.7. Giai ương cá chim trắng giai đoạn từ hương lên giống 25
2.2.3. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu 26
CHƯƠNG 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 28
3.1. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng 28
3.1.1. Phân biệt đực cái 28
3.1.2. Quá trình phát triển tuyến sinh dục 28
Hình 3.2. Các giai đoạn phát triển buồng trứng và tinh sào cá chim trắng 29
Bảng 3.1. Sự phát triển tuyến sinh dục theo các tháng trong năm 31
Bảng 3.2. Tỷ lệ thành thục của cá từ tháng 1 đến 4 (n = 100) 31
Hình 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng qua các tháng trong năm (n =100)
32
Bảng 3.3. Hệ số thành thục của cá chim trắng theo các tháng trong năm 32
Bảng 3.4. Sức sinh sản thực tế của cá chim trắng nước ngọt tại Hải Phòng(n= 100)
33
3.2. Thử nghiệm nuôi vỗ cá chim trắng bằng thức ăn công nghiệp 34
3.2.1. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34
Bảng 3.5. Một số yếu tố môi trường trong thời gian nuôi vỗ 34

3.2.2. Tỷ lệ sống và tăng trưởng của cá chim trắng trong giai đoạn nuôi vỗ 34
3.2.3. Sinh trưởng khối lượng 34
Bảng 3.6. Ảnh hưởng của thức ăn lên tốc độ tăng trưởng tuyệt đối (AGR) 34
Hình 3.4. Tốc độ tăng trưởng khối lượng đặc trưng SGRw 35
3.3. Thử nghiệm (KDT) kích thích sinh sản cá chim trắng nước ngọt 35
3.3.1. Kết quả ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sinh sản cá chim
trắng 35
xvii
3.3.2. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ đẻ của cá chim trắng
36
3.3.3. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến sức sinh sản thực tế của cá.
37
3.3.4. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ thụ tinh của trứng cá.
38
3.3.5. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến tỷ lệ nở của trứng cá 39
3.3.6. Ảnh hưởng kích dục tố và liều lượng tiêm đến năng suất cá bột 40
3.4. Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ lên kết quả ương giống cá chim trắng41
3.4.1. Giai đoạn từ cá bột lên cá hương 41
Bảng 3.13. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 41
Bảng 3.14. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 42
Bảng 3.15. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 42
3.4.2. Giai đoạn từ cá hương lên cá giống 42
Bảng 3.16. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tuyệt đối 42
Bảng 3.17. Ảnh hưởng của mật độ ương lên tốc độ sinh trưởng tương đối 43
Bảng 3.18. Ảnh hưởng của mật độ ương lên khối lượng cuối và tỷ lệ sống (%) 43
KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT Ý KIẾN 46
1. Kết luận 46
* Đặc điểm sinh học sinh sản của cá chim trắng nước ngọt 46
* Nuôi vỗ cá bố mẹ bằng thức ăn công nghiệp 46
* Thử nghiệm sinh sản cá chim trắng nước ngọt 46

* Ảnh hưởng của mật độ ương 46
2. Đề xuất ý kiến 47
TÀI LIỆU THAM KHẢO 48
A. Tài liệu tiếng Việt 48
PHỤ LỤC 1
Phụ lục 1: Kết quả số liệu nghiên cứu 1
PHỤ LỤC 2: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU BẰNG PHẦN MỀM SPSS 3
xviii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
GSI: Hệ số thành thục
WG: Tốc độ sinh trưởng tương đối
AGR:Tốc độ sinh trưởng tuyệt đối
AF: Sức sinh sản tuyệt đối
RF: Sức sinh sản tương đối
GW: Khối lượng tuyến sinh dục
BW: Khối lượng cơ thể
SSSTT: Sức sinh sản thực tế
TLĐ: Tỷ lệ đẻ
TLN: Tỷ lệ nở
TLTT: Tỷ lệ thụ tinh
NSCB: năng suất cá bột
NT: Nghiệm thức
DO: hàm lượng ôxy hòa tan
GR
L
: Sinh trưởng tuyệt đối về chiều dài
GR
W
: Sinh trưởng tuyệt đối về khối lượng
TLS: Tỷ lệ sống

KLTB: Khối lượng trung bình
SLTB: Số lượng trung bình
1
MỞ ĐẦU
Cá chim trắng (Colossoma brachy pomum Cuvier, 1818) có nguồn gốc từ sông
Ama zon nam Mỹ, là loài cá ăn tạp có phổ thức ăn rộng, tốc độ tăng trưởng nhanh, thịt
cá chim ngon và có hàm lượng dinh dưỡng cao (Đỗ Mạnh Dũng, 2011). Kết quả phân
tích tại viện NCTS Trường Giang cho thấy cá cỡ 200- 250g có hàm lượng đạm thô cao
17,34%, Tro 0,96%, Mỡ 2,19% , nước 79,6% (Tương Trung Anh và ctv, 1992).
Do có nhiều đặc tính ưu việt nên cá chim trắng đã được nhập vào Đài Loan,
Thái Lan, Trung Quốc (là 1 trong 75 hạng mục nghiên cứu của Trung Quốc 1985) và
đã trở thành một đối tượng nuôi phổ biến cho năng suất, sản lượng cao (Thái Bá Hồ,
1998).
Ở Việt Nam năm 1997 Công ty vật tư cá giống trung ương nhập cá chim trắng
từ Quảng Đông Trung Quốc về nuôi. Từ năm 1998 đến nay bằng con đường tiểu
ngạch, nhiều tỉnh thành trên cả nước đã nhập cá bột, cá hương từ Trung Quốc về nuôi
và cho thấy chúng phát triển tốt, thích nghi được với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng của
nước ta (Vũ Duy Giảng, 2007).
Qua quá trình di nhập giống về nuôi thấy rằng loài cá này rất phàm ăn, ăn tạp
có tốc độ sinh trưởng nhanh, thịt thơm ngon, ít xương răm, sau 5 - 6 tháng nuôi có thể
thu hoạch được trọng lượng bình quân 0,8- 1,2kg/con, nhận thấy giá trị lớn của đối
tượng này nhiều viện nghiên cứu, trung tâm, trại giống đã chủ động tuyển chọn những
con giống có chất lượng tốt, cá lớn nhanh, ngoại hình cân đối, màu sắc tươi sáng đưa
vào nuôi thành cá bố mẹ và tuyển chọn cho đẻ (Nguyễn Đổng, 1991).
Việc cho sinh sản loài cá này lúc đầu gặp không ít khó khăn bởi đây là loài cá
mới, ta chưa nắm bắt được về đặc điểm sinh học sinh sản của nó mà chỉ dựa vào kinh
nghiệm cho sinh sản các loài cá truyền thống như ( cá trôi, cá mè, cá trắm , cá chép) để
làm cơ sở. Do vậy khi cho sinh sản kết quả thu được không khả quan, tuy nhiên trước
nhu cầu đòi hỏi của người nuôi đã tiếp thêm động lực cho các công trình nghiên cứu
về sinh sản nhân tạo loài cá chim trắng nước ngọt đi đến thành công.

Từ đó tới nay đã có rất nhiều địa phương trên cả nước, triển khai nuôi và cho
sinh sản nhân tạo loài cá này, góp phần đa dạng các đối tượng nuôi hiện nay. Việc cho
cá chim trắng nước ngọt sinh sản rất thuận lợi như các loài cá truyền thống khác, song
về mặt năng suất, chất lượng con giống chưa cao, bởi do tính chất khu vực, khí hậu,
nguồn nước, mùa vụ, chất lượng thức ăn, kỹ thuật chuyên môn và các khâu (chọn cá
2
hậu bị, tuổi cá tham gia sinh sản, thời gian nuôi vỗ, chế độ nuôi vỗ, tỷ lệ thành thục,
thời gian cho đẻ, điều kiện môi trường, loại kích dục tố, liều lượng, thời gian hiệu ứng
của KDT, tỷ lệ trứng thụ tinh, thời gian ấp, năng suất bột/1kg cá cái).
Để nâng cao chất lượng, hiệu quả kinh tế trong sản xuất giống cá chim trắng
nước ngọt để áp ứng nhu cầu của người nuôi trồng thủy sản hiện nay, rất cần có những
nghiên cứu, giải pháp thực tế.
Theo quyết định số 1227/QĐ-ĐHNT ngày 26/9/2013 của Hiệu trưởng trường
Đại học Nha Trang , tôi được giao thực hiện đề tài luận văn thạc sĩ: “Nghiên cứu các
giải pháp kỹ thuật nhằm nâng cao hiệu quả nuôi vỗ và sinh sản cá chim trắng
nước ngọt (Colossoma brachypomum Cuvier, 1818) tại Hải Phòng”.
Mục tiêu của đề tài: Nâng cao hiệu quả nuôi vỗ và hoàn thiện quy trình sinh sản
và ương nuôi loài cá này.
Nội dung nghiên cứu:
Đặc điểm sinh học, sinh sản của cá chim trắng nước ngọt.
Xác định các loại thức ăn công nghiệp phù hợp trong quá trình nuôi vỗ cá chim
trắng bố mẹ.
Xác định liều lượng một số loại kích dục tố kích thích sinh sản cá chim trắng bố mẹ.
Ảnh hưởng của mật độ ương lên sinh trưởng và tỷ lệ sống của cá chim trắng từ
giai đoạn cá bột lên cá giống ở điệu kiện Hải Phòng.
Ý nghĩa khoa học: Đề tài sẽ cung cấp những thông tin khoa học về đặc điểm
sinh học sinh sản, khả năng nuôi vỗ và sinh sản nhân tạo và ương nuôi cá chim trắng
tại Hải Phòng.
Ý nghĩa thực tiễn: Đề tài cung cấp những dẫn liệu thực tiễn về nuôi vỗ và sinh
sản, ương nuôi cá chim trắng nước ngọt. Đây sẽ là tiền đề trong việc nâng cao hiệu quả

của quá trình sản xuất giống loài cá này đáp ứng nhu cầu con giống nhằm phát triển
nghề nuôi cá chim trắng tại Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung.
3
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
1.1. Đặc điểm sinh học của cá chim trắng
1.1.1. Hệ thống phân loại
Ngành: Chordata
Lớp: Lớp phụ
Bộ: Characiformes
Họ: Characidae
Giống: Colossoma
Loài: Colossoma brachypomum Cuvier, 1818
Tên tiếng Việt: Cá chim trắng, cá chim trắng nước ngọt
Tên tiếng Anh: Black Pacu
1.1.2. Đặc điểm hình thái
Hình 1.1. Hình dạng ngoài cá chim trắng (Colossoma brachypomum)
Cá chim trắng nước ngọt hình dạng giống cá chim biển (cá chim bạc biển).
mình cá dẹt, lưng cao, đầu nhỏ, chiều dài đầu bằng chiều cao đầu, mắt to trung bình, vị
trí miệng ở chính giữa, mõn hơi tù, vây đuôi cân và có rãnh sâu. Chiều dài thân gấp
đôi chiều cao thân, gấp 4 chiều dài đầu, gấp 6,5 lần chiều dày thân, gấp 13,5 lần chiều
dài cuống đuôi. Chiều dài đầu gấp 5 lần đường kính mắt (Nguyễn Đổng, 1991; Vương
Văn Oanh, 2003).
Cá chim trắng nước ngọt có hàm trên và hàm dưới đều có răng. Hàm trên có hai
hàng răng, hàng trong có 4 chiếc, hàng ngoài có 10 chiếc. Hàm dưới có hai hàng, hàng
trong có 2 chiếc, hàng ngoài có 10 chiếc cắt sâu và nhọn. Mặt răng có dạng răng cưa
và khá sắc có tác dụng cắn xé thức ăn. Lược mang của cung mang thứ nhất: 30 - 36. Vẩy
trên thân cá tròn nhỏ, chặt chẽ, khó bị rụng. Số vẩy đường bên: 83 - 89, số vẩy trên
đường bên: 31 - 33, số vẩy dưới đường bên: 28 - 31. Công thức vây: Tia vây không có gai
cứng, D: 18 - 19, V: 16 - 18, C: 8. Từ chân vây ngực tới hậu môn có vảy gai nổi lên sắc
4

nhọn như răng cưa. Có dạ dày rõ rệt, hình chữ U và tương đối to, độ dài dạ dày bằng
1/5 độ dài ruột. Nội tạng có nhiều mỡ (Vương Bỉnh Tán, 1999).
Cá trưởng thành có màu sắc đẹp, vây đỏ, mình trắng bạc, điểm vây đuôi có dải
màu đen. Cỡ cá giống thân có các đốm sao, khi cá lớn những đốm sao này mất dần
hoặc còn thấy lờ mờ. Mình cá có màu xám bạc hoặc màu ánh bạc hơi xanh. Các vây
ngực, vây bụng và vây hậu môn có màu đỏ. Chỗ khởi điểm của cuống vây đuôi ở phía
lưng có một vây mỡ nhỏ, phần trên bán trong suốt, phần dưới có vẩy, điểm vẩy đen ở
diềm vây (Vương Bỉnh Tán, 1999). Tuy vậy màu sắc cá thay đổi theo môi trường sống
(Trương Trung Anh và ctv, 1998). Ở môi trường kiềm tính hay ở trong phòng thiếu
ánh sáng thì cá có màu tro đến màu đen còn ở trong ao nuôi nước hơi chua thì vảy cá
sáng màu ánh bạc rất đẹp (Thái Bá Hồ, 1998).
1.1.3. Đặc điểm phân bố và sinh thái
Đặc điểm phân bố:
Theo Briski, 1977 giống Colossoma được chia làm 3 loài: Cá chim nắp mang to
(Colossoma macropomum Cuvier, 1818), cá chim vây nhỏ (Colossoma metrei Berg,
1895) và cá chim nắp mang ngắn hay cá chim nước ngọt (Colossoma brachypomum,
Cuvier, 1818). Phân bố của chúng như sau:
Cá chim nắp mang to phân bố ở sông Orinoco.
Cá chim vây nhỏ phân bố ở Pharama.
Loài cá chim nắp mang ngắn (cá chim nước ngọt) phân bố trên khu vực sông
Amazon tại Brazil và các vùng lân cận thuộc Nam Mỹ. Người địa phương gọi loài cá
này là Movocoto, Pacu hoặc Cachamablanco. Cá thích nghi với vùng nhiệt đới và á
nhiệt đới (Vương Bỉnh Tán, 1999).
Hình 1.2. Vùng phân bố tự nhiên của cá chim trắng trên thế giới
Nguồn: />5
Đặc điểm sinh thái:
Nhiệt độ: Cá chim trắng nước ngọt có nguồn gốc nhiệt đới nên chúng là loài cá
ưa nhiệt có khả năng thích ứng tốt với nhiệt độ cao hơn là nhiệt độ thấp. Theo Trương
Trung Anh, 1992 nhiệt độ thích hợp cho cá sinh trưởng từ 21 - 32
o

C tối ưu là 28 -
30
o
C, sống được từ 10 - 42
o
C. Nhiệt độ thích hợp cho cá sinh sản là 25 - 28
o
C (ấp
trứng ở nhiệt độ 32
o
C tỷ lệ nở rất thấp dưới 10%) (Zhang, M. và Chen, S., 2000).
Sức chịu rét kém, khi nhiệt độ nước 9 - 10
o
C thì cá có biểu hiện không bình
thường, 8
o
C cá bắt đầu chết, chết toàn bộ ở 7
o
C. Khi nhiệt độ môi trường nước 11
o
C
thì cá bỏ ăn, nhiệt độ lên trên 12
o
C thì cá hoạt động trở lại bình thường (Vương Bỉnh
Tán, 1999).
Khi nhiệt độ thấp cá giống rất dễ mắc bệnh trùng quả dưa, trùng bánh xe,
nấm…Cá chim trắng nước ngọt rất mẫm cảm và chịu đựng kém với một số thuốc
thường dùng như CuSO
4
, xanh malachite, Hypoclorua vôi…Vì vậy phải chú ý tới

nồng độ thuốc khi sử dụng (Vương Văn Oanh, 2003).
Oxy hòa tan: Theo Trương Trung Anh (1992) cá chim trắng nước ngọt sinh
trưởng tốt nhất trong điều kiện ao nuôi có hàm lượng oxy hoà tan từ 4 - 6mg/l. Cá có
thể chịu đựng được trong điều kiện hàm lượng oxy thấp, ở mức 0,5mg/l cá có thể
sống. Tuy nhiên khi hàm lượng oxy hoà tan bằng 3mg/l ảnh hưởng tới cường độ bắt
mồi (Đỗ Mạnh Dũng, 2011). Và khi hàm lượng oxy hoà tan trong nước bằng 1,8mg/l
cá ăn ít và có hiện tượng bỏ ăn (Vương Văn Oanh, 2003; Vương Bỉnh Tán, 1999;
Zhang, M. và Chen, S., 2000). Ngưỡng oxy gây chết cá chim 0,45 - 0,48mg/l (Vương
Văn Oanh, 2003; Vương Bỉnh Tán, 1999).
Nuôi cùng cá rô phi trong bể kính ở 1,5mg/l cá chim có sức chịu đựng oxy thấp
hơn rô phi, khoẻ hơn cá khác. Khi oxy dưới 0,5mg/l các loại cá nhà đều nổi đầu nhưng
cá chim vẫn chưa nổi đầu (Vương Bỉnh Tán, 1999).
Độ pH: Các loài thuỷ sinh nói chung và cá nói riêng đều có một khoảng pH
thích hợp cho sự tồn tại và phát triển của mình.
Theo Trương Trung Anh, 1992 cá chim trắng nước ngọt thích nghi với độ pH
khá rộng. Thích hợp là nước hơi acid hoặc trung tính. Sống tốt nhất ở pH = 5,6 - 7,4. Ở
pH > 8 ảnh hưởng không tốt tới việc sử dụng thức ăn của cá (Vương Văn Oanh, 2003).
Độ mặn: Theo Trương Trung Anh, 1992 cá chim trắng là cá nước ngọt, nhưng
sức chịu đựng cao với độ mặn. Sống bình thường ở độ mặn 5 - 10‰. Có thể sống được ở