Luận văn thạc sỹ: Đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu đến năm 2020


TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
o0o
LỮ PHƯƠNG DUNG
ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU
ĐẾN NĂM 2020
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI - 2014

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
o0o
LỮ PHƯƠNG DUNG
ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU
ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
TS. ĐỖ THỊ HƯƠNG
HÀ NỘI - 2014
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận văn: “Đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng
Thương mại cổ phần Á Châu đến năm 2020” là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các số liệu, tư liệu được sử dụng trong luận văn có nguồn gốc rõ ràng,
trung thực. Toàn bộ nội dung nghiên cứu và kết quả trình bày trong luận văn chưa
được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu tương tự nào khác.
Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Tác giả Luận văn
LỜI CẢM ƠN
Để có thể hoàn thành luận văn một cách hoàn chỉnh, bên cạnh sự nỗ lực cố

gắng của bản thân là sự hướng dẫn nhiệt tình của quý Thầy Cô, cũng như sự động
viên ủng hộ của gia đình và bạn bè trong suốt thời gian học tập nghiên cứu và thực
hiện luận văn thạc sỹ.
Lời đầu tiên, tôi xin chân thành cảm ơn TS.Đỗ Thị Hương, người đã trực
tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình thực hiện luận văn. Với những lời chỉ dẫn,
những tài liệu, sự tận tình hướng dẫn và những lời động viên của Cô đã giúp tôi
vượt qua nhiều khó khăn để có thể hoàn thành luận văn này.
Tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến toàn thể quý Thầy Cô trong Viện Thương
mại và Kinh tế quốc tế đã tận tình truyền đạt những kiến thức quý báu cũng như
tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, những người đã không ngừng động
viên, hỗ trợ và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho tôi trong suốt thời gian học tập và
thực hiện luận văn.
Cuối cùng, tôi xin cảm ơn các anh chị em đồng nghiệp ở ngân hàng TMCP Á
Châu đã tạo điều kiện cho tôi cập nhật thông tin, số liệu và tài liệunghiệp vụ để
giúp tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Hà Nội, ngày tháng năm 2014
Tác giả Luận văn
MỤC LỤC
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
TIẾNG VIỆT
STT Chữ viết tắt Nghĩa đầy đủ
1 CN Chi nhánh
2 CNTT Công nghệ thông tin
3 NHNN Ngân hàng Nhà nước
4 NHTM Ngân hàng thương mại
5 PGD Phòng giao dịch
6 TCTD Tổ chức tín dụng
7 TMCP Thương mại cổ phần

8 TNHH Trách nhiệm hữu hạn
9 VND Việt Nam đồng
TIẾNG ANH
STT
Chữ viết
tắt
Nghĩa đầy đủ
Tiếng Anh Tiếng Việt
1 ACB Asia Commercial Bank Ngân hàng TMCP Á Châu
2 ATM Automated Teller machine Máy rút tiền tự động
3 GDP Gross Domestic Product Tổng sản phẩm quốc nội
4 POS Point of Sale Điểm chấp nhận thẻ
5 ROA Return on Asset Tỷ lệ sinh lời bình quân trên tài sản
6 ROE Return on Equity
Tỷ lệ sinh lời bình quân trên vốn tự
có
7 USD United States Dollar Đô la Mỹ
8 WTO World Trade Organization Tổ chức thương mại thế giới
DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ, HÌNH
BẢNG SỐ LIỆU:
:
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
o0o
LỮ PHƯƠNG DUNG
ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU
ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại
TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
HÀ NỘI - 2014

9
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Ngày nay, trong điều kiện môi trường cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt,
đòi hỏi các ngân hàng, các tổ chức tài chính – tín dụng trong nước muốn tồn tại và
phát triển phải không ngừng đổi mới, cải tiến hoạt động nhằm đáp ứng tối đa nhu
cầu của khách hàng và thích ứng với sự phát triển chung của nền kinh tế. Bên cạnh
đó, cùng với quá trình toàn cầu hóa, khu vực hóa và hội nhập kinh tế quốc tế đang
diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới, thị trường tài chính quốc tế đang có
những thay đổi nhanh chóng và nhảy vọt, đòi hỏi các ngân hàng trong nước phải
liên tục đổi mới. Bên cạnh các sản phẩm dịch vụ truyền thống, các Ngân hàng
thương mại ngày nay đã và đang từng bước tiến hành đa dạng hóa hoạt động kinh
doanh sang các lĩnh vực khác như chứng khoán, bảo hiểm, quản lý tài sản, kinh
doanh ngoại hối,…; mở rộng thị trường và đối tượng khách hàng,… Tuy nhiên,
không phải ngân hàng nào cũng phát triển đồng thời được tất cả các sản phẩm dịch vụ
trên. Mỗi ngân hàng cần lựa chọn chiến lược đa dạng hóa kinh doanh phù hợp với
khả năng và mục tiêu phát triển của mình.
Trong những năm qua, đa dạng hóa kinh doanh là một trong những mục tiêu
quan trọng mà Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu (ACB) tập trung hướng tới,
nhằm đạt bước phát triển nhanh và mạnh. Xác định được tầm quan trọng của đa
dạng hóa kinh doanh đối với sự phát triển của Ngân hàng, tác giả chọn đề tài nghiên
cứu: “Đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu đến
năm 2020”. Mục tiêu của tác giả khi lựa chọn đề tài nghiên cứu này là:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về đa dạng hóa kinh doanh của ngân
hàng thương mại
- Phân tích thực trạng đa dạng hóa kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á Châu, chỉ ra
những thành tựu đã đạt được; những khó khăn, vướng mắc còn tồn tại và nguyên
nhân của những tồn tại đó.
- Đề xuất những giải pháp tích cực nhằm khắc phục những khó khăn vướng mắc còn
tồn tại, từ đó nâng cao hiệu quả đa dạng hóa kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á
10

Châu
Để đạt được những mục tiêu trên, tác giả sử dụng các phương pháp nghiên
cứu sau:
- Phương pháp thu thập dữ liệu:
+ Nguồn dữ liệu thứ cấp
Luận văn sử dụng nguồn dữ liệu thu thập từ các tài liệu, thông tin nội bộ:
Báo cáo thường niên của ACB, bản công bố thông tin của ACB qua các năm, số
liệu của các phòng ban như: phòng Kế toán, phòng Marketing, Khối Khách hàng cá
nhân, Khối Khách hàng doanh nghiệp, phòng Thông tin và Quản trị…; nguồn dữ
liệu thu thập được ở bên ngoài: báo chí, mạng Internet, dữ liệu của các ngân hàng
thương mại khác…Các nguồn dữ liệu này được trích dẫn trực tiếp trong luận văn và
được ghi chú chi tiết trong phần tài liệu tham khảo.
+ Nguồn dữ liệu sơ cấp
Luận văn lấy ý kiến từ các nhân viên đã đang làm tại các phòng ban, các vị
trí khác nhau tại Ngân hàng TMCP Á Châu thông qua việc thảo luận để đánh giá
tổng hợp về chất lượng và kết quả đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng.
– Phương pháp phân tích dữ liệu:
Với đề tài nêu trên, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chính
như phương pháp so sánh, phương pháp phân tích – tổng hợp, phương pháp mô tả
khái quát đối tượng nghiên cứu. Trong đó phương pháp phân tích – tổng hợp được
sử dụng nhiều nhất.
Về nội dung, kết cấu của luận văn gồm có 3 chương:
Trong chương 1 “Một số vấn đề lý luận chung về đa dạng hóa kinh
doanh của Ngân hàng thương mại”, tác giả đã đề cập đến ba vấn đề lớn:
 Tầm quan trọng của đa dạng hóa kinh doanh đối với ngân hàng thương mại
 Những vấn đề cơ bản về đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng thương mại
 Điều kiện để các ngân hàng thương mại đa dạng hóa kinh doanh thành công
Trong phần Tầm quan trọng của đa dạng hóa kinh doanh đối với NHTM, tác
giả đã trình bày sự cần thiết phải đa dạng hóa kinh doanh của NHTM và vai trò của
đa dạng hóa kinh doanh của các NHTM.

11
- Sự cần thiết phải đa dạng hóa kinh doanh đối với NHTM:
+ Thị trường đang tiến tới điểm bão hoà hoặc suy thoái, hoạt động kinh
doanh gặp khó khăn, lợi nhuận giảm, cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng trở
nên gay gắt.
+ Ngân hàng đang dư thừa nguồn lực và có thể đầu tư phát triển các sản
phẩm dịch vụ mới hoặc mở rộng địa bàn kinh doanh sang các thị trường mới.
+ Nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng thị phần, mở rộng khách hàng, tạo cơ
hội kinh doanh vượt trội.
+ Phân tán rủi ro do đầu tư phát triển nhiều hình thức kinh doanh.
+ Tạo cơ hội thâm nhập thị trường quốc tế, nắm bắt các công nghệ mới.
- Vai trò của đa dạng hóa kinh doanh đối với NHTM:
Đa dạng hóa kinh doanh là chiến lược quan trọng thúc đẩy sự phát triển và
nâng cao hiệu quả hoạt động của các NHTM, thể hiện trên các khía cạnh: phân tán và
giảm thiểu rủi ro, đồng thời tăng thu nhập cho các NHTM; nâng cao năng lực cạnh
tranh của các NHTM, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập; giúp các ngân hàng cắt giảm
chi phí hoạt động, từ đó giúp các NHTM tăng lợi nhuận.
Về những vấn đề cơ bản về đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng thương
mại, tác giả đã trình bày khái niệm, nội dung và các tiêu chí đánh giá kết quả đa
dạng hóa kinh doanh của các NHTM.
- Khái niệm: Đa dạng hóa kinh doanh của NHTM được hiểu là sách lược của
một ngân hàng thương mại cùng lúc kinh doanh từ hai ngành nghề trở lên; kinh
doanh đa dạng, cung cấp nhiều loại dịch vụ cùng lúc, nhằm mục đích phân tán rủi
ro, đồng thời phát huy tối đa tiềm lực cung ứng, tiềm lực thị trường.
- Nội dung đa dạng hóa kinh doanh của NHTM:
+ Đa dạng hóa hình thức kinh doanh
+ Đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ
+ Đa dạng hóa thị trường
+ Đa dạng hóa khách hàng
- Các tiêu chí đánh giá kết quả đa dạng hóa kinh doanh của các NHTM:

12
+ Mở rộng danh mục sản phẩm, dịch vụ cung ứng cho khách hàng
+ Mở rộng mạng lưới kênh phân phối
+ Thị phần và số lượng khách hàng tăng thêm
+ Khả năng cạnh tranh của ngân hàng thương mại
Về điều kiện để các ngân hàng thương mại đa dạng hóa kinh doanh thành
công, tác giả đã trình bày bốn điều kiện cơ bản, gồm có:
- Năng lực tài chính
- Trình độ ứng dụng khoa học công nghệ
- Nguồn nhân lực
- Uy tín và thương hiệu
Trong chương 2 của luận văn “Thực trạng đa dạng hóa kinh doanh của
Ngân hàng TMCP Á Châu”, tác giả đã phân tích ba vấn đề lớn:
 Thực trạng điều kiện để Ngân hàng TMCP Á Châu thực hiện đa dạng hóa kinh
doanh.
 Thực trạng đa dạng hóa kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á Châu
 Đánh giá khái quát về đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu
Vềthực trạng điều kiện để Ngân hàng TMCP Á Châu thực hiện đa dạng hóa
kinh doanh, tác giả phân tích bốn điều kiện sau:
- Năng lực tài chính: ACB đứng thứ 4 trong nhóm các ngân hàng TMCP có
vốn điều lệ cao nhất. ACB cũng được đánh giá là ngân hàng có quy mô tài sản lớn,
với chất lượng tốt. ACB cũng là ngân hàng có khả năng sinh lời và khả năng thanh
toán tốt. Như vậy, năng lực tài chính vững mạnh là yếu tố nền tảng, tạo thuận lợi
cho ACB có nguồn vốn dồi dào nhằm đẩy mạnh hoạt động kinh doanh theo hướng
đa dạng hóa.
- Trình độ ứng dụng khoa học công nghệ: Những ưu thế vượt trội trong lĩnh
vực công nghệ thông tin giúp ACB mở rộng hoạt động trên nhiều lĩnh vực kinh
doanh, đặc biệt là các dịch vụ hiện đại như chứng khoán, ngoại hối, dịch vụ thẻ,… ;
đồng thời phát triển các hoạt động thanh toán trong nước và quốc tế ngày càng
nhanh chóng, thuận tiện với chi phí thấp.

- Nguồn nhân lực: ACB rất chú trọng phát triển nhân tố con người. Công tác
đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn cũng như nghiệp vụ đến từng nhân viên
trong toàn hệ thống là ưu tiên hàng đầu của ACB. Một nguồn lực được trẻ hóa,
13
năng động và có trình độ cao là nhân tố quan trọng nhất trong chiến lược đa dạng
hóa kinh doanh của ACB.
- Uy tín và thương hiệu: Trải qua hơn 20 năm hoạt động và phát triển, ACB
đã từng bước khẳng định vị thế của mình trên thị trường và luôn là một trong những
ngân hàng dẫn đầu trong hệ thống ngân hàng TMCP của Việt Nam.ACB đã dành
được nhiều giải thưởng danh giá, gặt hái nhiều thành tích được xã hội công nhận,
minh chứng cho sự nỗ lực của ACB trong xây dựng và phát triển ngân hàng theo
hướng đa dạng hóa, chuyên nghiệp hóa, an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững.
Về thực trạng đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu, tác giả
phân tích trên các nội dung cơ bản như sau:
- Đa dạng hóa lĩnh vực kinh doanh: bên cạnh hai lĩnh vực kinh doanh truyền
thống của ngân hàng thương mại là huy động vốn và cấp tín dụng, ACB đã chú
trọng phát triển hai lĩnh vực là cung cấp dịch vụ và đầu tư tài chính. Trong đó, thu
nhập từ cung cấp dịch vụ ngày càng gia tăng.
- Đa dạng hóa sản phẩm, dịch vụ:
+ Đa dạng hóa các sản phẩm huy động vốn: ACB nhận tiền gửi của khách
hàng dưới các hình thức: tiền gửi không kì hạn, tiền gửi có kì hạn, tiền gửi tiết
kiệm, tiền gửi ký quỹ và tiền gửi vốn chuyên dùng. Theo đó, từ năm 2008 đến nay,
các sản phẩm tiền gửi của ACB luôn được đổi mới, phát triển nhằm tăng tiện ích và
đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng. Với các sản phẩm tiền gửi đa dạng, nguồn
vốn huy động của ACB đã không ngừng tăng, đặc biệt trong giai đoạn 2009-2011.
+ Đa dạng hóa các sản phẩm tín dụng: bên cạnh các sản phẩm cho vay đa
dạng (vay tiêu dùng, vay sản xuất kinh doanh, vay du học, vay thấu chi, vay hỗ trợ
tiêu dùng tín chấp…), ACB đã phát triển thêm nhiều hình thức cấp tín dụng như bảo
lãnh, cho thuê tài chính, bao thanh toán…
+ Đa dạng hóa dịch vụ: gồm có các dịch vụ trung gian thanh toán (thanh toán

trong nước và thanh toán quốc tế), kinh doanh ngoại hối và các công cụ tài chính
phái sinh, dịch vụ thẻ (thẻ trả trước, thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng), bảo hiểm, chứng
khoán và các dịch vụ khác.
14
- Đa dạng hóa thị trường:
+ Mở rộng mạng lưới kênh phân phối rộng khắp, đăc biệt là các vùng trọng
điểm và các trung tâm kinh tế lớn của cả nước.
+ Phát triển các kênh phân phối hiện đại: hệ thống máy ATM và máy POS;
phát triển hình thức cung ứng dịch vụ qua điện thoại và Internet.
- Đa dạng hóa khách hàng: Với định hướng phát triển là ngân hàng bán lẻ
hàng đầu Việt Nam, bắt đầu từ năm 2011, ACB chủ trương phát triển mảng khách
hàng cá nhân và các doanh nghiệp nhỏ, đồng thời tiếp cận một cách có chọn lọc với
các doanh nghiệp lớn và các định chế tài chính.
Qua việc phân tích thực trạng, tác giả đã rút ra được những thành công và
hạn chế trong quá trình đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu, cụ
thể như sau:
- Những thành công:
+ Các hình thức kinh doanh được mở rộng, đặc biệt là cung cấp dịch vụ và
đầu tư tài chính
+ Các sản phẩm, dịch vụ được phát triển theo hướng ngày càng phong phú
và đa dạng, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của khách hàng
+ Mạng lưới hoạt động được phát triển rộng khắp trên phạm vi toàn quốc
+ Hệ thống các kênh phân phối hiện đại không ngừng mở rộng và phát
triển trên phạm vi cả nước
+ Đa dạng hóa kinh doanh góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động kinh
doanh của ACB
- Những hạn chế:
+ Các sản phẩm, dịch vụ cung cấp còn khá đơn điệu.
+ Về lĩnh vực kinh doanh, mặc dù đã và đang nỗ lực thực hiện chiến lược đa
dạng hóa kinh doanh trên nhiều lĩnh vực, nhưng ACB vẫn tập trung chủ yếu vào hai

hoạt động truyền thống là huy động vốn và cấp tín dụng.
+ Mạng lưới chi nhánh của ACB đều được thiết lập trong nước, chưa có một chi
nhánh, phòng giao dịch nào ở nước ngoài.
15
+ Các sản phẩm, dịch vụ cung cấp mới chỉ tập trung vào phục vụ đối tượng
khách hàng là cá nhân, hộ gia đình và các doanh nghiệp vừa và nhỏ.
- Nguyên nhân của những hạn chế:
+ Chiến lược đa dạng hóa kinh doanh của ACB vẫn còn mang tính tự phát,
chưa xây dựng được một chiến lược tổng thể, nhất quán tầm trung dài hạn cùng với
lộ trình cụ thể trên cơ sở tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có.
+ Khả năng khai thác và phát triển khách hàng còn ở mức thấp.
+ Năng lực quản trị, điều hành của bộ máy nhân sự quản lý còn hạn chế.
+ Hạn chế về tiềm lực tài chính.
+ Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế.
Trong chương 3 của luận văn “Phương hướng và giải pháp đa dạng hóa kinh
doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu đến năm 2020, tác giả trình bảy 3 nội dung cơ
bản như sau:
 Mục tiêu và định hướng đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu đến
năm 2020
 Các giải pháp đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu đến năm 2020
 Một số kiến nghị về điều kiện thực hiện các giải pháp
Trong điều kiện kinh tế thế giới và trong nước đang trên đà hồi phục chậm
chạp, hoạt động của hệ thống ngân hàng Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn, Chiến
lược phát triển 2011-2020 kiên trì định hướng phát triển ACB là “Ngân hàng của
mọi nhà”. Đến năm 2020, ACB phấn đấu trở thành một trong bốn ngân hàng mạnh
nhất Việt Nam, có quy mô hoạt động tương đương các ngân hàng của khu vực.
Định hướng đa dạng hóa kinh doanh của ACB đến năm 2020 bao gồm:
- Tập trung vào hoạt động kinh doanh là lõi là hoạt động ngân hàng thương
mại đa năng với các phân đoạn khách hàng mục tiêu.
- Trong lĩnh vực dịch vụ tài chính bán lẻ, ACB tiếp tục tập trung vào phân

đoạn khách hàng có thu nhập cao và trung bình.
- Trong lĩnh vực tài chính cung cấp cho doanh nghiệp, ACB hướng đến
khách hàng mục tiêu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, tiếp cận có chọn lọc với các
doanh nghiệp lớn.
- Trong lĩnh vực thị trường tài chính, ACB chuyển sang hoạt động hỗ trợ
16
khách hàng, bao gồm quản lý tài sản nợ và tài sản có, cung cấp dịch vụ bán hàng và
bảo hiểm các dịch vụ cho khách hàng, và thúc đẩy hoạt động tự doanh.
Để thực hiện thành công mục tiêu và định hướng như trên, tác giả đã đề xuất
các giải pháp đa dạng hóa kinh doanh của ACB đến năm 2020 như sau:
- Xây dựng và hoàn thiện định hướng chiến lược đa dạng hóa kinh doanh.
- Các giải pháp về quản trị điều hành: nâng cao năng lực quản trị điều hành
của đội ngũ lãnh đạo; nâng cao hiệu quả hệ thống quản lý điều hành

 !"#$%&'()
- Các giải pháp về phát triển sản phẩm, dịch vụ: tiếp tục nâng cao chất lượng
và mở rộng các sản phẩm, dịch vụ truyền thống hiện có, đồng thời phát triển các sản
phẩm dịch vụ mới theo hướng hiện đại, sử dụng công nghệ cao.
*+&,-(./)0/)(
*1**2&.345
*
)6-&78)6&
-2 9-*:2%;)!(9<9=(%>
?*@%A3.=%.?**?&
*?*B(?1C?&*D"EF&)G<*
&*D"EG)-(=8%G*
!>
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
o0o
LỮ PHƯƠNG DUNG

ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN Á CHÂU
ĐẾN NĂM 2020
Chuyên ngành: Kinh tế đối ngoại
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng dẫn khoa học:
TS. ĐỖ THỊ HƯƠNG
HÀ NỘI - 2014
18
LỜI MỞ ĐẦU
> Tính tất yếu của đề tài
Ngày nay, cùng với quá trình tăng trưởng và phát triển của nền kinh tế đất
nước, hệ thống ngân hàng và các tổ chức tài chính – tín dụng đã ra đời và phát triển
mạnh mẽ, góp phần đáng kể thay đổi diện mạo nền kinh tế. Cùng với đó, môi
trường cạnh tranh ngày càng trở nên gay gắt, đòi hỏi các ngân hàng, các tổ chức tài
chính – tín dụng muốn tồn tại và phát triển, thu được lợi nhuận cao và có vị thế
vững chắc trên thị trường phải không ngừng đổi mới, cải tiến hoạt động nhằm đáp
ứng tối đa nhu cầu của khách hàng và thích ứng với sự phát triển chung của nền
kinh tế. Bên cạnh đó, cùng với quá trình toàn cầu hóa, khu vực hóa và hội nhập kinh
tế quốc tế đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn thế giới, thị trường tài chính
quốc tế đang có những thay đổi nhanh chóng và nhảy vọt, đòi hỏi các ngân hàng
trong nước phải liên tục đổi mới, nhằm theo kịp và hòa nhập với thị trường tài chính
khu vực và quốc tế.
Bên cạnh các sản phẩm dịch vụ truyền thống như tiền gửi, tín dụng, dịch vụ
thanh toán, cùng với sự biến đổi không ngừng của môi trường kinh doanh và nhu cầu
ngày càng cao của khách hàng, các Ngân hàng thương mại ngày nay đã và đang từng
bước tiến hành đa dạng hóa hoạt động kinh doanh sang các lĩnh vực khác như chứng
khoán, bảo hiểm, quản lý tài sản, kinh doanh ngoại hối,…; mở rộng thị trường và đối
tượng khách hàng,… Đây là chiến lược kinh doanh hết sức hữu hiệu nhằm tăng lợi
nhuận, giảm thiểu rủi ro, tăng khả năng cạnh tranh, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt

động kinh doanh. Tuy nhiên, không phải ngân hàng nào cũng phát triển đồng thời
được tất cả các sản phẩm dịch vụ trên. Mỗi ngân hàng cần lựa chọn chiến lược đa
dạng hóa kinh doanh phù hợp với khả năng và mục tiêu phát triển của mình.
Là một trong những ngân hàng thương mại thuộc khối cổ phần, với xuất phát
điểm thấp hơn so với các Ngân hàng thương mại Nhà nước, Ngân hàng Thương mại
cổ phần Á Châu (ACB) cũng đang chịu sức ép cạnh tranh gay gắt từ nhiều phía.
Trong những năm qua, đa dạng hóa hoạt động kinh doanh là một trong những mục
tiêu quan trọng mà ACB tập trung hướng tới, nhằm đạt bước phát triển nhanh và
19
mạnh. Bên cạnh việc không ngừng đổi mới, cải tiến và phát triển các sản phẩm dịch
vụ theo hướng ngày càng phong phú và đa dạng, thị trường kinh doanh cũng ngày
càng được mở rộng thông qua mạng lưới kênh phân phối rộng khắp. Tuy nhiên, vẫn
còn tồn tại nhiều hạn chế trong đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng như: cơ cấu
phát triển giữa các loại hình dịch vụ còn chưa hợp lý, chất lượng dịch vụ chưa cao,
lợi nhuận của ngân hàng vẫn dựa chủ yếu vào các dịch vụ truyền thống như huy
động, vốn cho vay … Đứng trước yêu cầu của thực tiễn hoạt động ngành ngân hàng
trong bối cảnh hội nhập, đa đạng hóa kinh doanh là một trong những vấn đề cần
nghiên cứu.
Xác định được tầm quan trọng của đa dạng hóa kinh doanh đối với sự phát
triển của Ngân hàng, tác giả chọn đề tài nghiên cứu: “Đa dạng hóa kinh doanh của
Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu đến năm 2020” nhằm phân tích thực
trạng, đánh giá những khó khăn, hạn chế còn tồn tại; từ đó đưa ra các giải pháp thiết
thực trong đa dạng hóa các hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á Châu cho
tới năm 2020.
> Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến đề tài
Liên quan đến vấn đề đa dạng hóa kinh doanh, đa dạng hóa nghiệp vụ và sản
phẩm tại các ngân hàng thương mại, đã có một số tác giả tiếp cận vấn đề này dưới
nhiều khía cạnh khác nhau. Có thể kể đến một vài nghiên cứu tiêu biểu liên quan
đến các vấn đề về đa dạng hóa tại các ngân hàng thương mại trong thời gian qua
như sau:

- “Đa dạng hóa nghiệp vụ ngân hàng nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
kinh doanh của Ngân hàng Công thương Việt Nam”, Luận án tiến sĩ của tác giả Võ
Kim Thanh, Học viện Ngân hàng, 2001. Luận án đã đề cập đến vấn đề đa dạng hóa
nghiệp vụ, xu thế tất yếu của các ngân hàng thương mại. Trên cơ sở phân tích thực
trạng đa dạng hóa nghiệp vụ tại Ngân hàng Công thương Việt Nam, luận án đã đề
xuất các giải pháp đa dạng hóa nghiệp vụ, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh của
ngân hàng.
20
- “Giải pháp đa dạng hóa các hình thức huy động và sử dụng vốn của Ngân
hàng Công thương Việt Nam”, Luận án tiến sĩ của tác giả Nguyễn Văn Thạnh,
Trường Đại học Kinh tế quốc dân, 2001. Trên cơ sở lý luận về các hình thức huy
động và sử dụng vốn tại các ngân hàng thương mại, luận án đã đề xuất những giải
pháp thiết thực nhằm đa dạng hóa các hình thức huy động và sử dụng vốn của Ngân
hàng Công thương Việt Nam.
- “Đa dạng hóa hình thức tin dụng tại Sở giao dịch – Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Việt Nam”, Luận văn thạc sỹ của tác giả Lê Công Hưng, Trường Đại học
Kinh tế quốc dân, 2006. Luận văn đã hệ thống hóa các hình thức tín dụng của các
ngân hàng thương mại. Trên cơ sở phân tích thực trạng phát triển các hình thức tín
dụng tại Sở giao dịch – Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, luận văn đã đề
xuất các giải pháp đa dạng hóa hình thức tín dụng tại đơn vị nghiên cứu.
- “Đa dạng hóa các dịch vụ tài chính của Ngân hàng thương mại cổ phần
các doanh nghiệp ngoài quốc doanh Việt Nam (VPBank)”, Luận văn thạc sỹ của tác
giả Đặng Hải Chung, Trường Đại học Kinh tế quốc dân, 2007. Luận văn đã nghiên
cứu, phân tích thực trạng, rút ra những thành công, hạn chế, nguyên nhân và đề xuất
giải pháp đa dạng hóa các dịch vụ tài chính tại Ngân hàng VPBank.
Các công trình nghiên cứu trên đã tiếp cận vấn đề đa dạng hóa kinh doanh tại
các ngân hàng thương mại theo các khía cạnh khác nhau (Đa dạng hóa sản phẩm,
nghiệp vụ, dịch vụ tài chính, đầu tư,…), chứ chưa nghiên cứu tổng thể về vấn đề đa
dạng hóa kinh doanh tại ngân hàng thương mại.
Bên cạnh đó, đã có một số công trình khoa học lựa chọn phạm vi nghiên cứu

là Ngân hàng TMCP Á Châu, tiếp cận ở các vấn đề khác nhau như:
- “Phát triển tín dụng đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng Á Châu – Chi
nhánh Hà Nội”, Luận văn thạc sỹ của tác giả Vương Thị Nhung, Trường Đại học
Kinh tế quốc dân, 2011. Luận văn đã nghiên cứu thực trạng và đề xuất các giải pháp
nhằm phát triển tín dụng đối với đối tượng khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng
Á Châu – Chi nhánh Hà Nội.
21
- “Phát triển tín dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Á Châu – Chi nhánh
Hà Nội”, Luận văn thạc sỹ của tác giả Trần Thị Ngọc Anh, Trường Đại học Kinh tế
quốc dân, 2010. Trên cơ sở hệ thống hóa lý thuyết về tín dụng tiêu dùng, luận văn
đã phân tích thực trạng và kiến nghị các giải pháp thiết thực nhằm đẩy mạnh tín
dụng tiêu dùng tại Ngân hàng TMCP Á Châu – Chi nhánh Hà Nội.
- “Mở rộng cho vay khách hàng cá nhântại Ngân hàng TMCP Á Châu – Chi
nhánh Hà Nội”, Luận văn thạc sỹ của tác giả Nguyễn Thanh Tùng, Trường Đại học
Kinh tế quốc dân, 2008. Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng, luận văn đã đề
xuất các giải pháp mở rộng cho vay với đối tượng khách hàng cá nhân tại Ngân
hàng TMCP Á Châu – Chi nhánh Hà Nội.
- “Rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Á Châu: thực trạng và giải pháp”,
Luận văn thạc sỹ của tác giả Lê Thị Hà Ninh, Trường Đại học Kinh tế quốc dân,
2009. Luận văn đã tiếp cận khía cạnh rủi ro tín dụng, một trong những vấn đề mà
các ngân hàng thương mại quan tâm hàng đầu. Qua phân tích thực trạng, đánh giá
những thành công đạt được và những hạn chế còn tồn tại, luận văn đã đề xuất các
giải pháp tích cực nhằm quản lý rủi ro tín dụng tại Ngân hàng TMCP Á Châu.
- “Thực trạng và giải pháp hoàn thiện công tác định giá bất động sản thế
chấp tại Ngân hàng TMCP Á Châu”, Luận văn thạc sỹ của tác giả Đỗ Minh Sơn,
Trường Đại học Kinh tế quốc dân, 2012. Tác giả đã lựa chọn nghiên cứu công tác
định giá bất động sản, khâu quan trọng trong quy trình, thủ tục cấp tín dụng tại ngân
hàng thương mại. Trên cơ sở phân tích thực trạng định giá bất động sản thế chấp tại
Ngân hàng TMCP Á Châu, luận văn đã kiến nghị các giải pháp thiết thực nhằm
hoàn thiện công tác này, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của Ngân hàng.

Như vậy, có thể thấy cho tới nay, chưa có công trình nghiên cứu nào tiếp cận
nghiên cứu vấn đề đa dạng hóa kinh doanh tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Á
Châu, một trong những ngân hàng thương mại cổ phần hàng đầu tại Việt Nam.
H> Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục đích của luận văn là xây dựng hệ thống các giải pháp thiết thực, đồng
bộ trong đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng TMCP Á Châu đến năm 2020, trên
22
cơ sở hệ thống hóa lý luận và đánh giá thực tiễn. Để thực hiện mục tiêu đó, luận văn
hướng tới thực hiện những nhiệm vụ cụ thể như sau:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về đa dạng hóa kinh doanh của
ngân hàng thương mại: khái niệm, ý nghĩa, các phương thức và các chỉ
tiêu đánh giá kết quả đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng thương mại.
- Phân tích thực trạng đa dạng hóa kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Á
Châu, chỉ ra những thành tựu đã đạt được; những khó khăn, vướng mắc
còn tồn tại và nguyên nhân của những tồn tại đó.
- Đề xuất những giải pháp tích cực nhằm khắc phục những khó khăn
vướng mắc còn tồn tại, từ đó nâng cao hiệu quả đa dạng hóa kinh doanh
tại Ngân hàng TMCP Á Châu
I> Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
> Đối tượng nghiên cứu
Luận văn nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về đa dạng hóa kinh
doanh tại Ngân hàng TMCP Á Châu.
J> Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Luận văn nghiên cứu về đa dạng hóa kinh doanh của ngân
hàng thương mại.
- Về không gian: Không gian nghiên cứu được lựa chọn là Ngân hàng
TMCP Á Châu
- Về thời gian:
+ Phân tích đánh giá thực tiễn đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng
TMCP Á Châu giai đoạn 2008-2013

+ Đề xuất phương hướng, giải pháp đa dạng hóa kinh doanh của Ngân
hàng TMCP Á Châu đến năm 2020.
K> Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp thu thập dữ liệu:
+ Nguồn dữ liệu thứ cấp
Luận văn sử dụng nguồn dữ liệu thu thập từ các tài liệu, thông tin nội bộ:
Báo cáo thường niên của ACB, bản công bố thông tin của ACB qua các năm, số
liệu của các phòng ban như: phòng Kế toán, phòng Marketing, Khối Khách hàng cá
nhân, Khối Khách hàng doanh nghiệp, phòng Thông tin và Quản trị…; nguồn dữ
liệu thu thập được ở bên ngoài: báo chí, mạng Internet, dữ liệu của các ngân hàng
23
thương mại khác…Các nguồn dữ liệu này được trích dẫn trực tiếp trong luận văn và
được ghi chú chi tiết trong phần tài liệu tham khảo.
+ Nguồn dữ liệu sơ cấp
Luận văn lấy ý kiến từ các nhân viên đã đang làm tại các phòng ban, các vị
trí khác nhau tại Ngân hàng TMCP Á Châu thông qua việc thảo luận để đánh giá
tổng hợp về chất lượng và kết quả đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng.
– Phương pháp phân tích dữ liệu:
Với đề tài nêu trên, tác giả đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chính như
phương pháp so sánh, phương pháp phân tích – tổng hợp, phương pháp mô tả khái
quát đối tượng nghiên cứu. Trong đó phương pháp phân tích – tổng hợp được sử
dụng nhiều nhất.
L> Kết cấu của luận văn
Ngoài Lời mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, kết cấu của luận
văn gồm có 3 chương:
Chương 1: Một số vấn đề lý luận chung về đa dạng hóa kinh doanh của ngân
hàng thương mại
Chương 2: Thực trạng đa dạng hóa kinh doanh của Ngân hàng Thương mại
cổ phần Á Châu
Chương 3: Phương hướng và giải pháp đa dạng hóa kinh doanh của Ngân

hàng Thương mại cổ phần Á Châu đến năm 2020.
24
CHƯƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CHUNG
VỀ ĐA DẠNG HÓA KINH DOANH
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1. Tầm quan trọng của đa dạng hóa kinh doanh với ngân hàng thương
mại
1.1.1. Sự cần thiết phải đa dạng hóa kinh doanh của ngân hàng thương
mại
Ngân hàng thương mại hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền với sự phát
triển của nền kinh tế hàng hoá. Sự phát triển của hệ thống ngân hàng thương mại có
tác động rất lớn và quan trọng đến quá trình phát triển của nền kinh tế hàng hoá,
ngược lại kinh tế hàng hoá phát triển mạnh mẽ đến giai đoạn cao của nó – kinh tế
thị trường – thì ngân hàng thương mại cũng ngày càng được hoàn thiện và trở thành
định chế tài chính trung gian quan trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế. Nhờ hệ
thống định chế này mà các nguồn tiền vốn nhàn rỗi sẽ được huy động, tạo lập
nguồn vốn tín dụng to lớn để có thể cho vay. Bên cạnh đó, ngân hàng thương mại
cũng phát triển các hình thức kinh doanh khác như đầu tư tài chính, cung ứng dịch
vụ…
Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế thị trường và nhu cầu ngày
càng đa dạng của khách hàng, nhiều ngân hàng thương mại cả trong nước và trên
thế giới đã theo đuổi chiến lược đa dạng hóa kinh doanh. Sự cần thiết phải sử dụng
chiến lược đa dạng hóa kinh doanh của một ngân hàng thương mại xuất phát từ
những lý do như:
- Thị trường đang tiến tới điểm bão hoà hoặc suy thoái, hoạt động kinh
doanh gặp khó khăn, lợi nhuận giảm, cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng trở
nên gay gắt.
25
- Ngân hàng đang dư thừa nguồn lực và có thể đầu tư phát triển các sản
phẩm dịch vụ mới hoặc mở rộng địa bàn kinh doanh sang các thị trường mới.

- Nâng cao khả năng cạnh tranh, tăng thị phần, mở rộng khách hàng, tạo cơ
hội kinh doanh vượt trội.
- Phân tán rủi ro do đầu tư phát triển nhiều hình thức kinh doanh.
- Tạo cơ hội thâm nhập thị trường quốc tế, nắm bắt các công nghệ mới.
Với những lý do trên, đa dạng hóa kinh doanh ngày nay đã trở thành một xu
thế phổ biến nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại. Nếu
tiếp tục kinh doanh thu lợi nhuận chỉ với hai hoạt động truyền thống là huy động
vốn và cho vay, ngân hàng thương mại sẽ gặp nhiều rủi ro, đặc biệt là rủi ro tín
dụng. Thực tế cho thấy rằng có quá nhiều ngân hàng thương mại trên thế giới đã
phá sản vì cho vay nhưng không thu hồi được nợ. Nếu tỷ lệ nợ khó đòi vượt qua
mức cho phép từ 4-5% tổng dư nợ, các ngân hàng thương mại sẽ không còn lợi
nhuận và mất dần vốn tự có. Do đó, thực hiện chiến lược đa dạng hóa kinh doanh
giúp các ngân hàng phân tán và giảm bớt rủi ro, tăng thu nhập ngoài lãi tiền vay, từ
đó tăng lợi nhuận cho ngân hàng và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
1.1.2. Vai trò của đa dạng hóa kinh doanh đối với ngân hàng thương mại
Đa dạng hóa kinh doanh là chiến lược quan trọng thúc đẩy sự phát triển và
nâng cao hiệu quả hoạt động của các ngân hàng thương mại, thể hiện trên những
khía cạnh sau đây:
- Đa dạng hóa kinh doanh góp phần phân tán và giảm thiểu rủi ro, đồng thời
tăng thu nhập cho các ngân hàng thương mại. Thông qua đa dạng hóa, ngân hàng sẽ
đầu tư nguồn lực phát triển nhiều loại hình dịch vụ, nhiều lĩnh vực kinh doanh khác
nhau, thu được lợi nhuận từ nhiều nguồn, từ đó giảm thiểu rủi ro. Có thể lấy ví dụ
như, nếu một ngân hàng thương mại chỉ tập trung phát triển các sản phẩm cho vay
truyền thống (chiếm khoảng 70-80% lợi nhuận) thì khi thị trường có những biến
động bất lợi như: suy thoái kinh tế, lãi suất cho vay tăng cao, tâm lý các nhà đầu tư