B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
___o0o___
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
HIUăQUăSăDNGăVNăTRONGă
CỌNGăTYăCăPHNăTHÉPăVTăTă
TNGăHP
SINHăVIểNăTHCăHIN :ăNGUYNăTHăPHNGăTHÚY
MÃ SINH VIÊN : A16507
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
HÀăNIăậ 2014
B GIỄO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
___o0o___
KHịAăLUNăTTăNGHIP
TÀI:
HIUăQUăSăDNGăVNăTRONGă
CỌNGăTYăCăPHNăTHÉPăVTăTă
TNGăHP
Giáoăviênăhngădn :ăTh.săNguynăThăLanăAbh
Sinhăviênăthcăhin :ăNguynăThăPhngăThúy
Mã sinh viên : A16507
Chuyên ngành : Tài chính
HÀăNIăậ 2014
Thang Long University Library
LIăCAMăOAN
Em xin cam đoan khóa lun tt nghip nƠy hoƠn toƠn do em thc hin. Các đon
trích dn vƠ s liu s dng trong khóa lun đu đc trích dn ngun vƠ có đ chính
xác cao nht trong phm vi hiu bit ca em. Mi sao chép không hp l, vi phm quy
ch em xin chu hoƠn toƠn trách nhim.
Hà Ni, ngày 20 tháng 10 nm 2014
Sinh viên
Nguyn Th Phng Thúy
LIăCỄMăN
Trong thi gian thc tp ti Công ty c phn vt t tng hp, do lng kin thc
vƠ thi gian có hn, cùng vi kinh nghim v chuyên môn còn hn ch nên khóa lun
không tránh khi nhng sai sót. Em rt mong s góp ý, ch dn ca Ban giám đc công
ty cùng thy cô giáo đ khóa lun ca em đc hoƠn thin hn.
Em xin trơn trng cm n s hng dn nhit tình, chu đáo ca các thy cô giáo
Khoa Kinh t & Qun lý, đc bit lƠ cô giáo Nguyn Th Lan Anh đƣ trc tip hng
dn em hoƠn thƠnh khóa lun nƠy. ng thi, em xin trơn trng cm n Ban giám đc,
các cô chú, anh ch trong Công ty c phn thép vt t tng hp đƣ to điu kin giúp
đ em trong quá trình thc tp vƠ hoƠn thƠnh Khóa lun tt nghip.
Cui cùng em xin kính chúc quý thy cô di dƠo sc khe vƠ thƠnh công trong s
nghip, đng kính chúc Ban giám đc, toƠn th nhơn viên ti Công ty c phn thép vt
t tng hp luôn di dƠo sc khe, đt đc nhiu thƠnh công trong công vic vƠ đa
công ty tr thƠnh mt trong nhng doanh nghip đi đu ngƠnh thng mi - dch v.
Sinh viên
NguynăThăPhngăThúy
Thang Long University Library
MCăLC
LI M U
CHNGă 1.ă Lụă LUN CHUNG V VN VÀ HIU QU S DNG VN
CA CÁC DOANH NGHIP HIN NAY 1
1.1. Khái nim chung v vn ca doanh nghip 1
1.1.1. Khái nim v vn kinh doanh 1
1.1.2. c trng ca vn 1
1.1.3. Phân loi vn 3
1.1.3.1. Cn c thỀo đc đim luân chuyn vn 3
1.1.3.2. Phân loi theo ngun hình thành 6
1.1.3.3. Cn c theo thi gian huy đng và s dng vn 6
1.1.3.4. Cn c theo phm vi huy đng và s dng vn 7
1.1.4. Vai trò ca vn kinh doanh 7
1.2. Hiu qu s dng vn ca doanh nghip trong nn kinh t th trng 9
1.2.1. Hiu qu s dng vn và bn cht ca hiu qu s dng vn 9
1.2.1.1. Khái nim hiu qu s dng vn 9
1.2.1.2. Bn cht ca hiu qu s dng vn 10
1.2.2. Các nhân t nh hng đn hiu qu s dng vn 12
1.2.2.1. Các nhân t bên trong (S-W) 14
1.2.2.2. Các nhân t bên ngoài (O-T) 15
1.2.3. Mc tiêu và ý ngha phân tích hiu qu ngun vn 16
1.2.3.1. Mc tiêu ca phân tích hiu qu s dng vn 16
1.2.3.2. Ý ngha ca vic phân tích hiu qu s dng vn 17
1.2.4. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn ca doanh nghip 17
1.2.4.1. Mt s ch tiêu phn ánh hot dng ca doanh nghip 18
1.2.4.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn ca VC 19
1.2.4.3. Các ch tiêu đánh giá ca toàn b VL 20
CHNGă 2.ă THC TRNG S DNG VN CA CÔNG TY C PHN
THÉP VTăTăTNG HP 24
2.1. Gii thiu tng quan v Công ty 24
2.1.1. Khái quát v Công ty C phn thép vtătătng hp 24
2.1.2. Lch s hình thành và phát trin ca công ty 25
2.1.3. C cu t chc b máy ca Công ty C phn thép vt t tng hp 25
2.1.4. Khái quát tình hình hot đng kinh doanh ca công ty 26
2.2. Thc trng s dng vn ca Công ty C phn thép vtătătng hp 28
2.2.1. Phân tích kt cu và s bin đng v tài sn và vn ca doanh nghip 28
2.2.1.1. Phân tích kt cu và s bin đng ca tài sn 28
2.2.1.2. Phân tích kt cu và bin đng chi tit v TSNH và TSDH ca DN 29
2.2.2. Thc trng hiu qu s dng vn ca công ty C phn thép vtătătng
hpầầ. 35
2.2.2.1. Hiu qu s dng vn c đnh 35
2.2.2.2. Hiu qu s dng vnăluăđng 36
2.3. Phân tích kh nngăthanhătoánăca công ty C phn thép vtătătng hp 38
2.4. So sánh hiu qu s dng vn gia hai công ty: Công ty c phn thép vtătă
tng hp và Doanh nghip Hoàng Long. 40
2.4.1. Gii thiu Doanh nghip Hoàng Long 40
2.4.2. So sánh hiu qu s dng vn gia hai công ty 41
2.5. Nhng tn ti và nguyên nhân trong vic s dng vn ca Công ty C phn
thép vtătătng hp. 45
2.5.1. Nhng tn ti 45
2.5.2. Nguyên nhân 46
CHNGă 3.ă GII PHÁP NHM NÂNG CAO HIU QU S DNG VN
CA CÔNG TY C PHN THÉP VTăTăTNG HP 47
3.1. nhăhng phát trin ca công ty 47
3.2. Mt s gii pháp nhm nâng cao kh nngăhuyăđng vn 47
3.3. Mt s gii pháp nhm nâng cao s dng vn 49
3.4. Kt lunăchngă3 56
KT LUN
TÀI LIU THAM KHO
Thang Long University Library
DANH MC VIT TT
KỦăhiuăvitătt
Tênăđyăđ
CP
CKSX
DT
Chi phí
Chu k sn xut
Doanh thu
LN
LNTT
LNST
SXKD
Li nhun
Li nhun trc thu
Li nhun sau thu
Sn xut kinh doanh
TS
TƠi sn
TSC
TƠi sn c đnh
TSL
ROA
ROE
ROS
TƠi sn lu đng
T s li nhun trên tng tƠi sn
T s li nhun trên tng vn ch s hu
T s li nhun trên doanh thu
VCSH
Vn ch s hu
VC
Vn c đnh
VL
Vn lu đng
DANH MC, CÁC BNG BIU, HÌNH V, CÔNG THC
Săđ 2.1.ăCăcu t chc b máy ca công ty c phn thép vtătătng hp 25
Biuă đ 2.1.ăKHỄIă QUỄTă TỊNHă HỊNHă HSXKDă NMă 2011,ă NMă 2012ăVÀă
NMă2013 27
Bng 2.2. T TRNGăCăCUăTSNHăVÀăTSDHăTRONGăCăCU TNG TÀI
SN CA CÔNG TY C PHN THÉP VTăTăTNG HP 28
Biuăđ 2.2.1. CHÊNH LCH TÀI SNăNMă2011,ăNMă2012ăVÀăNMă2013ă
CA CÔNG TY 29
Biuăđ 2.2.2. BINăNG CA TÀI SN NGN HNăTRONGă3ăNMă2011,ă
2012 VÀ 2013 CA CÔNG TY 30
Bng 2.3. BNGăPHỂNăTệCHăCăCU TÀI SN DÀI HN CA CÔNG TY
C PHN THÉP VTăTăTNG HP 33
Biuă đ 2.2.3. BINăNG TÀI SN DÀI HN KHÁC CA CÔNG TY C
PHN THÉP VTăTăTNG HP 34
Bng 2.6. SN XUT KINH DOANH VÀ SINH LI CA VN C NHăNMă
2012-2013 35
Bng 2.7. CÁC CH TIểUăỄNHăGIỄăSXKDăVÀăSINHăLI CA VNăLUă
NG VÀ TCă LUÂN CHUYN CA VNăLUăNG 36
Bng 2.8. CH TIÊU KH NNGăTHANHăTOỄNăCA DOANH NGHIP 38
Bng 2.9. SO SÁNH HIU QU S DNG VN CA HAI CÔNG TY 41
Biuăđ 2.4.1. BIUă SO SÁNH H S SINH LIăVCă VÀăH S SINH
LIăVLăCA HAI CÔNG TY 42
Biuă đ 2.4.2. BIUă CH TIểUă VọNGă QUAYă VLă VÀă K LUÂN
CHUYNăVLăCA C HAI CÔNG TY 43
Biuăđ 2.4.3. S BINăNG CA CÁC CH TIÊU ROA; ROE VÀ ROS CA
HAIăCỌNGăTYăTRONGă3ăNM 44
Thang Long University Library
LI M U
1.ăLaăchnăđătƠi
Trong nn kinh t th trng, mi doanh nghip đc coi lƠ mt t bƠo ca nn
kinh t vi nhim v lƠ thc hin các hot đng SXKD nhm to ra các sn phm hƠng
hóa dch v cung cp cho xƣ hi, t đó đt đc mc đích ti đa hóa li nhun. Mt
điu quan trng Doanh nghip cn có mt lng vn nht đnh, có th nói vn lƠ điu
kin không th thiu cho vic hình thƠnh vƠ phát trin ca Doanh nghip . c bit
trong điu kin ca nn kinh t hin nay, các Doanh nghip đang tn ti trong môi
trng cnh tranh vƠ hoƠn toƠn t ch thì vn đ vn ngƠy cƠng tr nên quan trng, nó
quyt đnh s thƠnh công hay tht bi ca Doanh nghip trên th trng.
Cnh tranh công bng trên th trng cng có k thƠnh công ngi tht bi. Mt trong
nhng nguyên nhơn chính mƠ nhng Doanh nghip tht bi trong kinh doanh chính lƠ
do công tác qun lý vn kinh doanh ca Doanh nghip còn nhiu thiu sót. Do vy,
vn đ quan trng đt ra vi các Doanh nghip đang tn ti lƠ phi xác đnh vƠ đáp
ng đc đy đ nhu cu v vn vƠ s dng vn sao cho có hiu qu.
T thc t trên, qua quá trình thc tp ti Công ty c phn thép vt t tng hp,
vn dng lý thuyt vi thc tin em đƣ rút ra nhng kinh nghim quý báu cho bn thơn
mình. Qua đó thy rõ đc tm quan trng ca vn đ s dng vn ca các Doanh
nghip nói chung vƠ ca Công ty c phn thép vt t tng hp nói riêng. Chính vì vy,
em đƣ quyt đnh tìm hiu vƠ nghiên cu đ tƠi: ắăHiuăquăsădngăvnăkinhădoanhă
tiăCôngătyăcăphnăthépăvtătătngăhpẰ.
2.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
i tng: Hiu qu s dng vn ca Công ty Thép vt t tng hp
Phm vi nghiên cu: Tìm hiu, phơn tích bin đng v vn nói chung vƠ vn kinh
doanh nói riêng ca Công ty c phn thép vt t tng hp trong hai nm 2012-2013
da trên quan sát thc t vƠ Báo cáo tƠi chính hƠng nm ca công ty.
3.ăPhngăphápănghiênăcu
Khóa lun s dng phng pháp so sánh, phng pháp phơn tích theo chiu ngang,
phơn tích theo chiu dc, phơn tích t l đ đánh giá vƠ kt lun da trên nhng s liu
đƣ đc cung cp vƠ thc trng hot đng ca công ty.
4.ăKtăcuăkhóaălun
NgoƠi phn Li m đu, Danh mc t vit tt, Danh mc Bng biu vƠ đ th, Danh
mc tƠi liu tham kho, ni dung khóa lun đc kt cu 3 chng:
Chng 1: Lý lun chung v vn kinh doanh và hiu qu s dng vn ca doanh
nghip.
Chng 2: Thc trng s dng vn ca Công ty c phn thép vt t tng hp.
Chng 3: Gii pháp nâng cao hiu qu s dng vn ca Công ty c phn thép
vt t tng hp.
Thang Long University Library
1
CHNG 1. LÝ LUN CHUNG V VN VÀ HIU QU S DNG
VN CA CÁC DOANH NGHIP HIN NAY
1.1. Khái nim chung v vn ca doanh nghip
1.1.1. Khái nim v vn kinh ếoanh
Trong nn kinh t th trng, đ tin hƠnh bt k mt quá trình sn xut kinh
doanh
nƠo, các doanh nghip cng cn phi có các yu t c bn sau: Sc lao đng, đi
tng lao đng vƠ t liu lao đng. có đc các yu t nƠy đòi hi doanh nghip
phi ng ra mt s vn nht đnh phù hp vi quy mô vƠ điu kin kinh doanh, đó gi
là vn kinh doanh. Vn kinh doanh ca doanh nghip thng xuyên vn đng vƠ
chuyn hoá t hình thái ban đu lƠ tin chuyn sang hình thái hin vt vƠ cui cùng li
tr v hình thái ban đu lƠ tin. đm bo s tn ti vƠ phát trin ca doanh nghip
s tin thu đc do tiêu thu sn phm phi đm bo bù đp toƠn b các chi phí đƣ bù
đp toƠn b các chi phí đƣ b ra vƠ có lƣi. Nh vy, s tin đƣ ng ra ban đu không
nhng ch đc bo tn mƠ còn đc tng thêm do hot đng kinh doanh
mang li. ToƠn b giá tr ng ra ban đu vƠ các quá trình tip theo cho sn xut kinh
doanh đc gi lƠ vn. Vn đc biu hin c bng tin ln c giá tr vt t tƠi sn vƠ
hƠng hoá ca doanh nghip, tn ti di c hình thái vt cht c th vƠ không có hình
thái vt cht c th.
Ngoài ra, vn còn đc coi lƠ mt phm trù kinh t trong lnh vc tƠi chính nó gn
lin vi nn sn xut hƠng hoá. Di góc đ lƠ mt phm trù kinh t, vn lƠ mt điu
kin tiên quyt ca bt c doanh nghip ngƠnh kinh t, dch v vƠ k thut nƠo trong
nn kinh t thuc hình thc s hu khác nhau. Trong các doanh nghip kinh doanh nói
chung vn sn xut lƠ hình thái giá tr ca toƠn b t liu sn xut đc doanh nghip
s dng mt cách hp lý có k hoch vƠo vic sn xut nhng sn phm ca doanh
nghip.
T nhng phơn tích trên có th hiu: Vn kinh doanh là s vn đc dùng vào
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip, s vn này đc hình thành t khi
thành lp doanh nghip (do ch s hu đóng góp ban đu) và b sung thêm trong quá
trình hot đng sn xut kinh doanh.
(Ngun: Ngi dch Vn Thun – Phân tích tài chính trong doanh nghip – Nhà
xut bn Thng Kê nm 1997).
1.1.2. c trng ca vn
tin hƠnh hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip cn phi có t liu lao
đng, đi tng lao đng vƠ sc lao đng. Quá trình sn xut kinh doanh lƠ quá trình
kt hp các yu t đó đ to ra sn phm, dch v.
Thang Long University Library
2
Doanh nghip có vn tin t thì mi có th sn xut kinh doanh. Sau khi có đc
doanh thu, doanh nghip dƠnh mt phn thu nhp đ bù đp li nhng chi phí đƣ b ra
nh hao mòn tƠi sn c đnh, chi phí vt t, tin lng…. VƠ mt phn đ to lp qu
d phòng cho ln sn xut tip theo. Các t liu lao đng vƠ đi tng lao đng mƠ
doanh nghip phi đu t đ sn xut vƠ tái sn xut m rng lƠ hình thái hin vt ca
vn đ sn xut kinh doanh ca doanh nghip.
Do vy, vn phi có nhng đc trng c bn sau:
Vn phi lƠ mt lng tƠi sn nht đnh. Vn đc biu hin bng giá tr ca tƠi
sn hu hình vƠ tƠi sn vô hình ca doanh nghip .
Vn phi đc tích t vƠ tp trung ti mt quy mô nht đnh mi có th b ra đ
đu t vƠo sn xut kinh doanh vƠ phát huy tác dng. Các nhƠ qun tr, các nhƠ đu t
không ch tìm cách khai thác mi tim nng mƠ còn tìm cách tp trung, huy đng vn
t nhng ngun cung ng thích hp.
Vn phi gn lin vi CSH vƠ phi đc qun tr cht ch. Trong nn kinh t th
trng không có nhng đng vn vô ch, mƠ nu có tn ti nhng đng vn vô ch thì
cng đng ngha vi vic s dng lƣng phí vƠ kém hiu qu vn. Khi đng vn gn
lin vi CSH nht đnh thì nó mi lƠ đng lc đ vn đc ch tiêu hp lý, hiu qu.
Vn lƠ mt loi hƠng hóa đc bit có giá tr (trao đi, mua bán) vƠ giá tr s dng.
Nhng ngi có vn có th đa vƠo th trng vƠ nhng ngi cn vn ti th trng
đ vay vn, tc lƠ chuyn quyn s dng vn. Ngi vay phi tr mt t l lƣi sut
nht đnh tc lƠ phi tr giá cho quyn s dng vn (chi phí s dng vn). Nh vy,
khác vi hƠng hóa thông thng, vn khi đc bán s không mt đi quyn s hu mƠ
ch mt đi quyn s dng vn.
Vn phi có giá tr v mt thi gian, có ngha lƠ khi tin hƠnh đu t vƠo mt d
án kinh doanh nƠo thì đu phi xem xét đn yu t thi gian ca vn vì trong nn kinh
t th trng vn s chu nh hng ca giá c, lm phát… nên sc mua ca đng tin
ti các thi đim khác nhau lƠ khác nhau.
Vn phi đc vn đng đ sinh li. Vn đc biu hin bng tin nhng tin ch
lƠ dng tim nng ca vn, còn đ tr thƠnh vn sn xut kinh doanh (SXKD) thì vn
phi đc vn đng, đu t vƠo SXKD đ kim li nhun.
ToƠn b s vn đng ca vn khi tham gia quá trình SXKD đc th hin s đ sau:
T……H (TLL, TLSX)…… SX…… H’…….T’
S vn đng ca vn trong doanh nghip thng mi có th ch lƠ: T-H-T’ vƠ trong
Doanh nghip ngân hàng là: T-T’.
Qua s đ ta thy, quá trình vn đng ca vn tri qua 3 giai đon ch yu sau:
+ Giai đon 1: Vn hot đng trong phm vi lu thông, lúc đu lƠ vn tin t
(T) tích ly đc đem ra th trng (đó lƠ th trng các yu t đu vƠo) mua hƠng hóa
3
bao gm t liu SX vƠ sc lao đng. Trong giai đon nƠy vn thay đi t hình thái vn
tin t sang vn SX.
TLSX
T-H
SL
+ Giai đon 2: Vn ri khi lnh vc lu thông bc vƠo hot đng trong khơu
sn xut. đơy các yu t SX hay còn đc gi lƠ các yu t hƠng hóa, dch v đc
SX ra trong đó có phn giá tr mi (do giá tr sc lao đng con ngi to ra).
TLSX
H’
SL
+ Giai đon 3: Sau giai đon sn xut to ra H’ thì vn li tr li hot đng trên
lnh vc lu thông di hình thái hƠng hóa. Kt thúc giai đon nƠy (hƠng hóa đc
tiêu th) thì vn tn ti di hình thc lƠ vn tin t ban đu nhng v mt s lng có
th lƠ khác nhau.
H’ T’ (T’≠ T)
T s phơn tích vn đng ca vn thông qua “vòng tun hoƠn vn” ta thy rng: tin
có kh nng chuyn hóa thƠnh vn ch khi tin đc đa vƠo quá trình SXKD thông
qua hot đng đu t nhm mc đích sinh li mi đc gi lƠ vn. Vi t cách đu t
thì mc đích cui cùng lƠ to đc T’ phi ln hn T. Do s luơn chuyn không ngng
ca vn trong SXKD nên cùng mt lúc, vn SXKD tn ti di các hình thc khác
nhau trong lnh vc d tr, sn xut vƠ lu thông.
Trong nn kinh t th trng, phm trù vn phi đc nhn thc mt cách đy đ, phù
hp. ơy lƠ vn đ có tính cht nguyên lý, lƠ c s cho vic qun tr vá s dng vn
hiu qu trong các doanh nghip SXKD.
1.1.3. Phân loi vn
qun lý vƠ kim tra cht ch vic thc hin các đnh mc chi phí, hiu qu s dng
vn, tit kim chi phí tng khơu sn xut vƠ toƠn doanh nghip. Cn phi tin hƠnh
phơn loi vn nhm kim tra, phơn tích quá trình phát sinh nhng li chi phí mƠ doanh
nghip phi b ra đ tin hƠnh SXKD. Có nhiu cách phơn loi vn, tùy thuc vƠo mi
góc đ mƠ ta có các cách phơn loi vn khác nhau
1.1.3.1. Cn c theo đc đim luân chuyn vn
Trong mi doanh nghip, tùy theo tng cách phơn loi mƠ vn đc chia thƠnh các
loi khác nhau, song nu cn c vƠo vai trò vƠ đc đim luơn chuyn giá tr vn khi
tham gia quá trình SXKD thì vn kinh doanh ca doanh nghip đc chia lƠm hai b
phn: vn c đnh vƠ vn lu đng.
Thang Long University Library
4
TSDH (Vn c đnh): LƠ biu hin bng tin ca tƠi sn c đnh ca doanh nghip,
bao gm TSC vƠ tƠi sn dƠi hn.
TƠi sn dƠi hn: TƠi sn dƠi hn lƠ nhng tƠi sn ca đn v có thi gian s dng
luơn chuyn hoc thu hi dƠi (hn 12 tháng hoc trong nhiu chu k kinh doanh) vƠ có
giá tr ln (t 30 triu đng tr lên). Qui đnh v giá tr có th thay đi theo tng quc
gia vƠ tng thi k khác nhau.
Trong tƠi sn dƠi hn ngi ta thng phơn bit thƠnh các khon phi thu dƠi hn
vƠ tƠi sn c đnh (TSC). Các khon phi thu dƠi hn biu hin quyn đòi n ca đn
v đi vi con n trong thi hn trên 12 tháng. Nu đn v có khon phi thu chng t
vn ca đn v đang b ngi khác chim dng. Trong kinh doanh, vic chim dng
vn ln nhau thng xuyên xy ra do các giao dch mua, bán chu. Tuy nhiên nu
khon phi thu quá ln trong thi gian dƠi s không tt vì ri ro đi vi vic thu hi
vn cao.
TSC dùng trong kinh doanh tham gia hoƠn toƠn vƠo quá trình kinh doanh nhng
v mt giá tr thì ch có th thu hi dn sau nhiu chu k kinh doanh. VC biu hin
hai hình thái:
Hình thái hin vt: ó lƠ toƠn b TSC dùng trong kinh doanh ca doanh nghip
(nhƠ ca, máy móc thit b, công c…)
Hình thái tin t: ó lƠ toƠn b TSC cha khu hao vƠ vn khu hao cha s
dng đ sn xut, TSC lƠ b phn VC đƣ hoƠn thƠnh vòng lun chuyn vƠ tr thƠnh
hình thái tin t ban đu.
Có th khái quát nhng nét đc thù v s vn đng ca VC trong quá trình
SXDK nh sau:
Mt lƠ: tham gia vƠo nhiu chu k sn xut sn phm, điu nƠy do đc đim ca
TSC đc s dng lơu dƠi trong nhiu chu k sn xut (CKSX) quyt đnh.
Hai lƠ: VC đc luơn chuyn dn dn tng phn trong các CKSX. Khi tham gia
vƠo quá trình sn xut, mt b phn VC đc luơn chuyn vƠ cu thƠnh chí phí sn
xut sn phm (di hình thc chi phí khu hao) tng ng vi phn giá tr hao mòn
ca TSC.
Ba lƠ: sau nhiu CKSX VC mi hoƠn thƠnh mt vòng luơn chuyn. Sau mi mt
chu k sn xut phn vn đc luơn chuyn vƠo giá tr sn phm dn dn tng lên,
song phn vn đu t ban đu vƠo TSC li dn gim xung cho đn khi TSC ht
thi hn s dng, giá tr ca nó đc chuyn dch ht vƠo giá tr sn phm đƣ sn xut
thì VC mi hoƠn thƠnh mt vòng luơn chuyn.
TSNH (Vn lu đng): lƠ mt thc đo tƠi chính đi din cho thanh khon vn
hƠnh có sn cho mt doanh nghip, t chc hoc thc th khác, bao gm c c quan
chính ph. Cùng vi các tƠi sn c đnh nh nhƠ máy vƠ thit b, vn lu đng đc
5
coi lƠ mt phn ca vn hot đng.Vn lu đng đc tính nh tƠi sn hin ti tr n
ngn hn. Nó lƠ mt ngun gc ca vn lu đng, thng đc s dng trong các k
thut đnh giá nh DCFS (các dòng tin chit khu). Nu tƠi sn hin ti ít hn n
ngn hn, mt thc th có mt thiu vn lu đng, còn đc gi lƠ thơm ht vn lu
đng. Mt công ty có th đc u đƣi vi tƠi sn vƠ li nhun nhng có kh nng
thanh khon thp nu tƠi sn ca nó không th d dƠng đc chuyn đi thƠnh tin
mt. Vn lu đng ln hn 0 lƠ cn thit đ đm bo rng mt công ty có th tip tc
các hot đng ca nó vƠ nó có đ các qu đ đáp ng c n ngn hn trng thƠnh
cng nh các chi phí vn hƠnh sp ti. Vic qun lý vn lu đng liên quan đn qun
lý hƠng tn kho, các khon phi thu vƠ phi tr, vƠ tin mt.
TƠi sn ngn hn: TƠi sn ngn hn hay còn gi lƠ tƠi sn lu đng lƠ mt khon
mc trong bng cơn đi k toán bao gm tt c loi tƠi sn có th d dƠng chuyn đi
sang tin mt trong vòng 1 nm. TƠi sn ngn hn bao gm tin mt vƠ các khon
tng đng tin, các khon phi thu ngn hn, các khon đu t tƠi chính ngn hn,
hƠng tn kho vƠ nhng tƠi sn có tính thanh khon khác.
TƠi sn ngn hn rt quan trng trong kinh doanh bi đó lƠ nhng tƠi sn đc s
dng trong cho hot đng hƠng ngƠy vƠ chi tr cho các chi phí phát sinh. Ngi ta
thng so sánh tƠi sn ngn hn vi n ngn hn đ xác đnh kh nng thanh toán
ngn hn vƠ vn lu đng ròng ca doanh nghip
N ngn hn: Mt khon n ca công ty hay mt ngha v n mƠ thng xác đnh
trong khong thi gian 1 nm ( nm tƠi chính ). V bn cht, đó lƠ nhng hóa đn phi
tr gia ngi đi vay vƠ ngi cho vay trong mt khong thi gian ngn. Thông
thng, công ty dùng tin mt trong tƠi sn ngn hn đ tr cho n ngn hn ca h.
Các nhƠ phơn tích hoc nhng ngi cho vay s dng h s kh nng thanh toán n
hin ti, hoc h s kh nng thanh toán nhanh đ xác đnh kh nng thanh toán các
khon n ngn hn ca công ty. Trong k toán, thut ng nƠy đc dùng đ ch nhng
khon n ca bng cơn đi k toán trong ct ghi n. N ngn hn thng phi tr
trong khong mt nm hoc ít hn (ví d tin lng, thu ), trái vi n dƠi hn hoc
n c đnh. Các khon n ngn hn rt quan trng vì nó lƠm nên s lu thông ca
dòng chy tƠi chính trong doanh nghip .
Trong doanh nghip ngi ta chia thƠnh hai loi: TSL sn xut vƠ TSL lu
thông. TSL sn xut bao gm các loi nguyên vt liu, ph tùng thay ch, bán thƠnh
phm, sn phm d dang…. Còn TSL lu thông bao gm các sn phm, thƠnh phn
ch tiêu th, các loi chi phí bng tin, các loi vn bng tin, các khon vn trong
thanh toán, các chi phí ch chuyn kt… Trong quá trình SXKD các TSL sn xut
vƠ TSL lu thông luôn vn đng, thay th vƠ chuyn hóa ln nhau, đm bo cho quá
trình sn xut đc tin hƠnh liên tc.
Thang Long University Library
6
i vi doanh nghip thng mi thì VL bao gm:
VL đnh mc: LƠ s vn ti thiu cn thit cho hot đng SXKD ca doanh
nghip trong k, nó bao gm vn d tr vt t hƠng hóa vƠ vn chi phí hƠng hóa đ
phc v cho hot đng kinh doanh.
VL không đnh mc: LƠ VL có th phát sinh trong quá trình kinh doanh nhng
không có cn c đ tính toƠn đnh mc đc nh tin gi ngơn hƠng, thanh toán tin
tm ng… i vi doanh nghip sn xut thì VL bao gm: vt t, nguyên vt liu,
công c dng c… lƠ đu vƠo cho quá trình SXKD ca doanh nghip .
Cách phơn loi nƠy giúp doanh nghip xem xét đánh giá mc tn kho d tr vƠ
kh nng thanh toán ca DN.
1.1.3.2. Phân loi theo ngun hình thành
Vn nu xét t góc đ hình thƠnh t tng ngun vn ca doanh nghip đc chia
thƠnh hai loi: VCSH vƠ các khon n phi tr.
VCSH: LƠ vn thuc s hu ca doanh nghip (Doanh nghip nhƠ nc thi ch s
hu lƠ NhƠ nc, doanh nghip t nhơn thì ch s hu lƠ nhng ngi góp vn). Khi
doanh nghip mi thƠnh lp, VCSH hình thƠnh vn điu l, còn có mt s ngun khác
cng thuc VCSH nh: li nhun không chia, qu đu t phát trin, qu d phòng tƠi
chính, chênh lch t giá, đánh giá li tƠi sn…
Các khon n ca doanh nghip: Bao gm vn chim dng vƠ các khon n vay.
Vn chim dng th hin toƠn b s n phi tr cho ngi cung cp, s tin phi np
cho ngơn sách, s tin phi thanh toán cho cán b công nhơn viên… c đim ca loi
vn nƠy lƠ doanh nghip đc s dng nhng không phi tr lƣi.
Các khon n vay bao gm: ToƠn b vay ngơn hƠng (vn nay ngn hn, vn vay
dài hn), n trái phiu ca doanh nghip.
Vic phơn chia vn theo ngun hình thƠnh giúp doanh nghip thy đc c cu
ca ngun tƠi tr ti u đ chi phí s dng vn lƠ thp nhơt, tng cng hiu qu s
dng vn.
1.1.3.3. Cn c theo thi gian huy đng và s dng vn
Ngun vn ca doanh nghip đc chia lƠm hai loi: ngun vn thng xuyên vƠ
ngun vn tm thi.
Ngun vn thng xuyên: LƠ ngun vn mƠ doanh nghip s dng đ tƠi tr cho
toƠn b TSC. Ngun vn nƠy bao gm VCSH vƠ n dƠi hn ca doanh nghip .
Trong đó: N dƠi hn lƠ các khon n dƠi hn 1 nm hoc phi tr sau mt k kinh
doanh không phơn bit đi tng cho vay vƠ mc đích cho vay.
Ngun vn tm thi: ơy lƠ ngun vn dùng đ tƠi tr cho TSL tm thi ca
doanh nghip. Ngun vn nƠy bao gm: vay ngn hn tm ng. Nh vy, ta có:
7
TƠi sn
=
=
=
TSC + TSL
N ngn hn + N dƠi hn + VCSH
Vn tm thi + Vn thng xuyên
Vic phơn li nƠy giúp doanh nghip thy đc yu t thi gian v vn mƠ mình nm
gi, t đó la chn ngun tƠi tr cho tƠi sn ca mình mt cách thích hp, tránh tình
trng s dng vn tm thi đ tƠi tr cho TSC.
Cách phơn loi nƠy giúp cho các nhƠ qun lý doanh nghip la chn ngun vn
phù hp vi thi gian s dng vƠ có c s đ lp các k hoch tƠi chính.
1.1.3.4. Cn c theo phm vi huy đng và s dng vn
Theo cách phơn loi nƠy, vn kinh doanh đc chia thƠnh ngun vn bên trong vƠ
ngun v bên ngoƠi doanh nghip.
Ngun vn trong doanh nghip: LƠ ngun vn có th huy đng đc t hot đng
ca doanh nghip: khu hao TSC, li nhun đ li, các khon d tr, d phòng,
khon thu t thanh lý, nhng bán TSC. Ngun vn bên trong doanh nghipcó ý
ngha rt quan trng đi vi s phát trin ca doanh nghip, mt mt nó phát huy đc
tính ch đng trong vic s dng vn, mt khác lƠm gia tng mc đ đc lp v tƠi
chính ca doanh nghip.
Ngun vn bên ngoƠi: Là ngun vn mƠ doanh nghip có th huy đng t bên
ngoƠi nhm đáp ng nhu cu vn cho hot đng SXKD: vay ngn hn, vay ca các t
chc kinh t khác. NgoƠi ra, doanh nghip còn có th có các ngun vn khác nh
ngun vn FDI, ODA. Huy đng vn bên ngoƠi to cho doanh nghip mt c cu tƠi
chính linh hot hn, có th lƠm tng VCSH nu nh li nhun cao hn chi phí s dng
vn vƠ ngc li.
Ktălun: Trong phm vi khóa lun nƠy em s phơn phơn loi vn theo đc đim
luơn chuyn vn.
1.1.4. Vai trò ca vn kinh ếoanh
Trong nn kinh t th trng, mi vn hƠnh kinh t đu đc tin t hoá, do vy
bt k mt quá trình sn xut kinh doanh nƠo dù bt c cp đ nƠo: cá nhơn, t chc,
gia đình, doanh nghip hay quc gia luôn luôn cn có mt lng vn nht đnh di
dng tin t, tƠi nguyên đƣ đc khai thác, bn quyn phát minh…Vn lƠ điu kin
tin đ quyt đnh s tn ti vƠ phát trin ca doanh nghip.
V mt kinh t:
Trong hot đng sn xut kinh doanh vn lƠ mch máu ca doanh nghip. Vn
không nhng đm bo mua sm máy móc thit b dơy chuyn công ngh phc v cho
quá trình sn xut kinh doanh mƠ còn đm bo cho hot đng SXKD ca doanh
nghipđc din ra thng xuyên vƠ liên tc.
Thang Long University Library
8
Vn cng lƠ yu t quyt đnh vic m rng phm vi hot đng ca doanh nghip.
có th tin hƠnh tái sn xut vƠ tái sn xut m rng thì sau mi chu k SXKD, vn
ca doanh nghip phi sinh li, tc lƠ hot đng SXKD ca doanh nghip phi có lƣi
đm bo cho vn ca doanh nghip đc bo toƠn vƠ phát trin. ó lƠ c s đ doanh
nghiptip tc đu t m rng phm vi SXKD, m rng th trng, nơng cao uy tín
ca doanh nghip trên thng trng. Nhu cu v vn xét trên giác đ mi doanh
nghip lƠ điu kin đ duy trì sn xut, đi mi thit b công ngh, m rng sn xut,
nơng cao cht lng sn phm, tng vic lƠm vƠ thu nhp cho ngi lao đng, đóng
góp cho xƣ hi Nh vy:
- Vn SXKD lƠ công c quan trng đ thc hin các nhim v kinh doanh ca
DN:
vn mang li cho doanh nghip đc nhiu li th nh: ci tin đc mu mƣ, gim
giá thƠnh sn phm, gim đc sc lao đng cho nhơn công mƠ vn đáp ng đc
cht lng ca sn phm vƠ nhu cu ca th trng điu mƠ các doanh nghip luôn
mong mun. Nh đó mƠ các doanh nghip s đáp ng đc nhu cu ca th trng,
nơng cao uy tín ca mình trên thng trng mƠ vn mang li hiu qu kinh t cho các
nhƠ đu t.
- Vn SXKD phn ánh các quan h v li ích kinh t gia doanh nghip vi DN
trong vn đ đu t: Trong c ch kinh doanh mi, trong điu kin m rng quyn t
ch, t chu trách nhim trong sn sut kinh doanh. Vn kinh doanh bao gi cng lƠ c
s, lƠ tin đ đ doanh nghip tính toán hoch đnh các chin lc vƠ k hoch kinh
doanh. Nó cng lƠ cht keo đ chp ni, kt dính các quá trình vƠ quan h kinh t vƠ
nó cng lƠ du nhn bôi trn cho c máy kinh t vn đng có hiu qu. Vn SXKD
cho phép kh nng la chn ca doanh nghip trong s phơn tích nhu cu th trng
lƠ: quyt đnh sn xut cái gì? sn xut nh th nƠo? vƠ sn xut cho ai? sao cho đt
hiu qu cao nht.
V mt pháp lý:
Mi doanh nghip khi mun thƠnh lp thì điu kin tiên quyt lƠ doanh nghip
phi có mt lng vn nht đnh. i vi mt s ngƠnh, lnh vc thì lng vn đó ti
thiu phi bng lng vn pháp đnh (do NhƠ nc quy đnh). Nu không, doanh
nghip s không đc thƠnh lp. VƠ trong sut quá trình hot đng sn xut kinh
doanh, lng vn doanh nghip không đt điu kin NhƠ nc quy đnh thì doanh
nghip s t tuyên b chm dt hot đng nh phá sn, sát nhp vi doanh nghip
khác. Nh vy, vi mt s ngƠnh, vn có th đc xem lƠ mt trong nhng c s quan
trng nht đ đm bo s tn ti t cách pháp nhơn ca mt doanh nghip trc pháp
lut.
9
Nhn thc đc tm quan trng ca vn, các doanh nghip nht thit phi tìm mi
cách huy đng, bo toƠn vƠ phát trin vn bng cách s dng tit kim, hp lý vn tc
lƠ phi nơng cao hiu qu s dng vn SXKD ca doanh nghip
1.2. Hiuăquăsădngăvnăcaădoanhănghipătrongănnăkinhătăthătrng
1.2.1. Hiu qu s ếng vn và bn cht ca hiu qu s ếng vn
1.2.1.1. Khái nim hiu qu s dng vn
Mc dù có rt nhiu các quan đim khác nhau v vn đ hiu qu song có th
khng đnh trong nn kinh t th trng hiu qu lƠ công c đ đt đc mc tiêu ca
doanh nghip. Mi doanh nghip hot đng SXKD đu có mc tiêu bao trùm lơu dƠi lƠ
ti đa hoá li nhun. Hiu qu lƠ mt phm trù đc s dng rt rng rƣi trong c các
lnh vc kinh t xƣ hi vƠ k thut. Nhng chúng ta ch xem xét hiu qu kinh t ca
hot đng sn xut kinh doanh (hiu qu kinh doanh). Hiu qu kinh doanh lƠ phm
trù phn ánh trình đ li dng các ngun lc (lao đng, thit b, máy móc, nguyên
nhiên vt liu vƠ tin vn) đ đt mc tiêu cui cùng lƠ ti đa hoá li nhun. Trình đ
li dng các ngun lc ch có th đánh giá trong mi quan h vi kt qu to ra đ
xem xét vi mi s hao phí ngun lc xác đnh có th to ra kt qu mc đ nƠo. Vì
vy có th mô t bng công thc:
Hiu qu kinh doanh : H =K/C
Trong đó : K: lƠ kt qu đt đc
C: hao phí ngun lc cn thit gn vi kt qu.
Nh vy, hiu qu kinh doanh là phm trù phn ánh mt cht lng ca hot
đng sn xut kinh doanh, phn ánh trình đ li dng các ngun lc sn xut trong
quá trình kinh doanh ca doanh nghip trong s vn đng không ngng ca các quá
trình sn xut kinh doanh, không ph thuc vào qui mô, tc đ bin đng ca tng
nhân t.
(Ngun: àm Vn Hu - Hiu qu s dng vn trong các doanh nghip va và nh -
i hc kinh t Quc Dân - Nhà xut bn Thng kê nm 2001)
Hiu qu kinh doanh cng lƠ mt phm trù phc tp, vƠ khó xác đnh tính toán bi
c
phm trù kt qu vƠ hao phí ngun lc gn vi mt thi k c th đu khó xác đnh
mt cách chính xác.
Hiu qu s dng vn lƠ mt b phn ca hiu qu kinh doanh, nó phn ánh trình đ
li dng ngun vn ca doanh nghip nhm mc tiêu xác đnh. Hiu qu s dng vn
nh hng trc tip đn hiu qu kinh doanh ca doanh nghip. Hiu qu s dng vn
phn ánh mi quan h so sánh gia kt qu thu đc vi s vn bình quơn đu t cho
hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip trong mt thi k nht đnh.
Thang Long University Library
10
VƠ hai loi ch tiêu trên đc xem xét vi yu t đu vƠo lƠ vn c đnh vƠ vn lu
đng
1.2.1.2. Bn cht ca hiu qu s dng vn
Nhc đn bn cht s dng vn, ngi ta luôn gn lin vi kt qu s dng vn. Hai
phm trù nƠy tng chng lƠ hai khái nim khác nhau nhng thc cht h tr ln nhau
trong quá trình hot đng SXKD ca doanh nghip.
Mc tiêu đu tiên vƠ cng lƠ mc tiêu cui cùng ca mt doanh nghip khi tin hành
hot đng sn xut kinh doanh lƠ ti đa hoá li nhun hay nói cách khác lƠ ti đa hoá
giá tr doanh nghip. đt đc mc tiêu nƠy đòi hi doanh nghip phi tìm các bin
pháp nhm khai thác vƠ s dng mt cách trit đ nhng ngun lc bên trong và ngoài
doanh nghip. Chính vì vy vn đ nơng cao hiu qu s dng vn phi đc doanh
nghip đt lên hƠng đu, đó lƠ mc tiêu trung gian tt yu đ đt đc mc tiêu cui
cùng bi vn có vai trò mang tính quyt đnh đi vi quá trình hot đng SXKD ca
doanh nghip. Nhng trc khi thc hin các bin pháp nhm nơng cao hiu qu s
dng vn doanh nghip cn phi hiu hiu qu s dng vn lƠ gì, nó bao gm nhng
yu t nƠo. Nói đn hiu qu có ngha lƠ đ cp đn mi quan h gia kt qu đt đc
vƠ chi phí b ra, nó bao gm hai mt: hiu qu kinh t vƠ hiu qu xƣ hi.
+ Hiu qu kinh t: Hiu qu kinh t ca vic thc hin mi nhim v kinh t xƣ hi
biu hin mi tng quan gia kt qu thu đc vƠ chi phí b ra. Nu xét v tng
lng, ngi ta ch thu đc hiu qu kinh t khi nƠo kt qu ln hn chi phí, chênh
lch gia hai đi lng nƠy cƠng ln thì hiu qu kinh t cƠng cao vƠ ngc li.
+ Hiu qu xƣ hi: Mc đ hiu qu kinh t cao thu đc phn ánh s c gng n lc,
trình đ qun lý mi khơu mi cp trong h thng công vic vƠ s gn bó ca vic
gii quyt nhng yêu cu vƠ mc tiêu kinh t vi nhng yêu cu vƠ mc tiêu chính tr
xƣ hi.
Nh vy, hiu qu kinh t đt đc phi có đy đ c hai mt trên có ngha lƠ va phi
đm bo s có s chênh lch gia kt qu thu đc vƠ chi phí b ra đng thi phi đt
đc mc tiêu chính tr xƣ hi nht đnh.
Thông qua quan đim tng quát đƣ đa ra trên có th kt lun:
Hiu qu s dng vn ca doanh nghip lƠ mt phm trù kinh t phn ánh trình đ
khai thác, s dng ngun vn ca doanh nghip vƠo hot đng SXKD nhm mc đích
sinh li ti đa vi chi phí thp nht. hiu rõ hn v khái nim nƠy cn phi xem xét
mt s ch tiêu phn ánh kt qu vƠ chi phí hot đng ca doanh nghip. Ch tiêu phn
ánh kt qu có 3 ch tiêu. Ch tiêu li nhun ròng: lƠ ch tiêu quan trng nht, nó lƠ ch
tiêu cht lng th hin rõ rƠng nht tình hình kinh doanh ca doanh nghip. Ch tiêu
nƠy phn ánh đc mt phn các ch tiêu khác nh doanh thu vƠ thu nhp. Khi ch tiêu
nƠy tng thì thông thng các ch tiêu khác cng đc thc hin tng đi tt. Nhng
11
trong nhiu trng hp điu nƠy không phi lƠ luôn luôn đúng. Ch tiêu doanh thu:
mang tính cht ca ch tiêu khi lng, phn ánh quy mô hot đng SXKD ca doanh
nghip, tuy nhiên khi xem xét ch tiêu nƠy phi luôn so sánh vi các ch tiêu khác. c
bit lƠ ch tiêu li nhun ca doanh nghip mi có th nhn xét đánh giá chính xác
đc ch tiêu doanh thu lƠ tích cc hay hn ch, bi vì rt nhiu doanh nghip thc
hin ch tiêu doanh thu trong k ln nhng chúng ta bit trong nn kinh t th trng
ngƠy nay vic kinh doanh thanh toán trc hoc chm tr lƠ thng xuyên xy ra gia
các doanh nghip vi nhau do đó s tin thu hi bán hƠng, thu hi công n nhanh trên
c s thc hin doanh thu thì doanh thu mi lƠ thc t, nu không ch lƠ doanh thu trên
danh ngha, sau đó tr đi mt khon chi phí bt thng khác lƠm gim doanh thu thc
hin. Ch tiêu thu nhp: lƠ ch tiêu phn ánh toƠn b thu nhp ca công ty đt đc, tuy
nhiên khi xem xét ch tiêu nƠy phi cn c vƠo li nhun ròng đ li ca doanh nghip
trong tng thi k nht đnh đ xem xét s phơn chia tng s thu nhp doanh nghip
đ li đƣ hp lý cha. Thông thng các doanh nghip mi hot đng thì li nhun
ròng đ li chim mt t trng rt ln cho đu t sn xut. Qua 3 ch tiêu trên ta thy
rng doanh thu thc hin ln cng cha phn ánh đy đ hot đng kinh doanh cng
nh hiu qu s dng vn ca doanh nghip, mƠ nó ch phn ánh đc quy mô hot
đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip trên th trng. Vì vy ta phi cn c vƠo
thu nhp vƠ li nhun ròng đ li doanh nghip, so sánh ch tiêu nƠy vi khon chi phí
đu vƠo đ đánh giá hiu qu sn xut kinh doanh.
Ch tiêu phn ánh chi phí: chi phí cho các hot đng sn xut kinh doanh ca doanh
nghip lƠ vn SXKD bao gm vn c đnh vƠ vn lu đng. NgoƠi ra có th đánh giá
hiu qu tng b phn vn khác nhau. Vn đ đt ra lƠ xác đnh phm vi tng loi vn,
b phn nƠo trc tip to ra doanh thu thì mi trc tip tính vƠo chi phí đu vƠo.
Hiu qu s dng vn đc lng hoá thông qua h thng các ch tiêu v kh nng
hot đng, kh nng sinh li, tc đ luơn chuyn vn Nó phn ánh quan h gia đu
ra vƠ đu vƠo ca quá trình sn xut kinh doanh thông qua thc đo tin t hay c th
lƠ mi quan h gia kt qu thu đc vi chi phí b ra đ tin hƠnh hot đng sn xut
kinh doanh. Kt qu thu đc cƠng cao so vi chi phí vn b ra thì hiu qu s dng
vn cƠng cao. Do đó doanh nghip mun đt đc mc tiêu tng trng vƠ ti đa hoá
giá tr doanh nghip cn phi đt vn đ nơng cao hiu qu s dng vn lên hƠng đu.
Tuy nhiên nơng cao hiu qu s dng vn không phi lƠ mt nhim v đn gin trc
khi tìm ra các gii pháp thc hin doanh nghip cn phi gii quyt đc các vn đ c
bn sau:
+ Phi khai thác ngun lc vn mt cách trit đ, không đ vn nhƠn ri, lãng phí ,s
dng vn đúng mc đích, tit kim có ngha lƠ doanh nghip phi xác đnh đc thi
đim b vn, quy mô b vn sao cho đem li hiu qu cao nht vi chi phí thp nht.
Thang Long University Library
12
+ Doanh nghip cn phi có chin lc sn xut kinh doanh, có k hoch qun lý phơn
b s dng vn mt cách hp lý vƠ quan trng lƠ phi luôn huy đng, đu t thêm đ
m rng qui mô sn xut vƠ lnh vc hot đng.
ơy lƠ nhng yu t có nh hng rt ln đn hiu qu hot đng ca doanh nghip
liên quan đn vn đ bo toƠn vƠ phát trin vn ca doanh nghip, thc hin đc
nhng yêu cu trên tc lƠ doanh nghip đƣ tìm ra mt na trong s các gii pháp nơng
cao hiu qu s dng vn.
Kt qu s dng vn: LƠ mc tiêu mƠ doanh nghip hng ti, đng thi nó cng có
th phn ánh mt cht lng ca hot đng SXKD hoƠn toƠn đnh tính ca doanh
nghipnh uy tín, danh ting, cht lng sn phm…Nhng không ch có kt qu đnh
tính mƠ kt qu đnh lng ca mt thi k kinh doanh nƠo đó thng lƠ rt khó xác
đnh bi nhiu lý do nh kt qu không ch lƠ sn phm hoƠn chnh mƠ còn lƠ sn
phm d dang, bán thƠnh phm Hn na, hu nh quá trình SXKD ca doanh
nghip li tách ri quá trình tiêu th nên ngay c sn phm sn xut xong mt thi
k nƠo đó cng cha th khng đnh đc liu sn phm đó có tiêu th đc không vƠ
bao gi thì tiêu th vƠ thu đc tin v nên nó cng li tách ri quá trình tiêu th.
Mt khác, hao phí ngun lc vn ca mt thi k trc ht lƠ hao phí v mt hin
vt, cng có th đc xác đnh bng đn v hin vt hay đn v giá tr. Tuy nhiên,
thông thng ngi ta hay xác đnh bng đn v giá tr vì nó mang tính so sánh cao
hn. Vic xác đnh hao phí ngun lc trong mt thi k lƠ mt vn đ không đn gin,
không đn gin ngay s nhn thc v vn đ nƠy: Hao phí ngun lc vn nƠy đc
đánh giá thông qua phm trù chi phí k toán hay chi phí sn xut kinh doanh? Ch có
phm trù chi phí sn xut kinh doanh mi phn nh tng đi đy đ chi phí thc t
mà doanh nghip đƣ b ra. Nhng vic có tính toán đc chi phí kinh doanh trong
tng thi k kinh doanh ngn hay không cng nh có tính toán đc chi phí kinh
doanh ti tng b phn hay không còn ph thuc vƠo trình đ phát trin ca khoa hc
qun tr chi phí kinh doanh. Cng cn chú ý rng hiu qu s dng vn phn ánh trình
đ li dng ngun lc vn trong mt thi k kinh doanh nƠo đó cng hoƠn toƠn khác
vi vic so sánh s tng lên ca kt qu vi s tng lên ca s tham gia các yu t đu
vào.
Vy, thc cht ca kt qu s dng vn lƠ bƠn đp đ đánh giá hiu qu s dng
vn. Vic s dng vn ti đa lƠ phng tin đánh giá hiu qu s dng vn ca DN
cao hay thp.
1.2.2. Các nhân t nh hng đn hiu qu s ếng vn
Trong tƠi chính đ đánh giá mt cách rõ rƠng chính xác hn, các nhƠ phơn tích thng
s dng mô hình SWOT.
13
Phơn tích SWOT lƠ vic đánh giá mt cách ch quan các d liu đc sp xp
theo đnh dng SWOT di mt trt t logic d hiu, d trình bƠy, d tho lun vƠ đa
ra quyt đnh, có th đc s dng trong mi quá trình ra quyt đnh. Các mu SWOT
cho phép kích thích suy ngh hn lƠ da trên các phn ng theo thói quen hoc theo
bn nng. Mu phơn tích SWOT đc trình bƠy di dng mt ma trn 2 hƠng 2 ct,
chia lƠm 4 phn: Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats.
Lu ý rng cn xác đnh rõ rƠng ch đ phơn tích bi SWOT đánh giá trin vng
ca mt vn đ hay mt ch th nƠo đó, chng hn mt: Công ty (v th trên th
trng, đ tin cy ), sn phm hay nhƣn hiu, đ xut hay ý tng kinh doanh,
phng pháp, la chn chin lc (thơm nhp th trng mi hay đa ra mt sn phm
mi ), c hi đu t…
Hn na, SWOT có th đc áp dng phơn tích tình hình ca đi th cnh
tranh.Ch đ phơn tích SWOT cơn đc mô t chính xác đ nhng ngi khác có th
thc hin tt quá trình phơn tích vƠ hiu đc, hiu đúng các đánh giá vƠ n ý ca kt
qu phơn tích.
Mô hình SWOT thng đa ra 4 chin lc c bn:
(1) SO (Strengths - Opportunities): các chin lc da trên u th ca công ty đ tn
dng các c hi th trng.
(2) WO (Weaks - Opportunities): các chin lc da trên kh nng vt qua các yu
đim ca công ty đ tn dng c hi th trng.
(3) ST (Strengths - Threats): các chin lc da trên u th ca ca công ty đ tránh
các nguy c ca th trng.
(4) WT (Weaks - Threats): các chin lc da trên kh nng vt qua hoc hn ch ti
đa các yu đim ca công ty đ tránh các nguy c ca th trng.
- Các yu t bên trong có th nh hng đn hiu qu s dng vn ca doanh
nghip:
Thang Long University Library
14
+ Kinh nghim đƣ có ca nhƠ qun lý.
+ Ngun tƠi chính.
+ Kh nng s dng các ngun lc.
- Các yu t bên ngoƠi cn phơn tích ca doanh nghip là:
+ i th cnh tranh
+ Công ngh mi
+ Môi trng pháp lý
+ Môi trng kinh t
+ Xu hng th trng
Cht lng phơn tích ca mô hình SWOT ph thuc vƠo cht lng thông tin thu thp
đc. Thông tin cn tránh cái nhìn ch quan t mt phía, nên tìm kim thông tin t
mi phía: ban giám đc, khách hƠng, đi tác, nhƠ cung cp, đi tác chin lc, t
vn
Da vƠo phơn tích mô hình SWOT trên ta có th s dng phơn tích đim mnh, đim
yu, c hi vƠ thách thc ca công ty:
1.2.2.1. Các nhân t bên trong (S-W)
đánh giá mc đ mnh ca doanh nghip, thng có các tiêu chí sau:
+ Ngun tƠi chính: Nh đƣ phơn tích khá chi tit phn trên, thì đi vi các doanh
nghip nói chung thì vn lƠ mt thƠnh phn ch cht. LƠ điu kin to ra sn phm, lƠ
tin đ to ra danh ting ca Ban lƣnh đo, lƠ lc lng nòng ct thúc đy s phát trin
ca công ty. Vn ln nhiu c hi đu t kh nng sinh li cao tng li nhun
doanh nghip vƠ ngc li. Bên cnh đó, ngun vn ln giúp doanh nghip quay vòng
tin nhanh, tng kh nng thanh toán ca công ty, to uy tín hn đi vi c hai bên
khách hƠng vƠ đi tác. Nu doanh nghip đó tham gia thì trng huy đng vn (Th
trng chng khoán) thì đó lƠ mt li th vô cùng ln ca DN.
+ Kinh nghim nhƠ qun lý: NhƠ qun tr lƠ kim ch nam cho mi hot đng trong
doanh nghip vai trò ca nhƠ qun tr trong kinh doanh hin đi ngƠy nay cƠng đc
coi trng. S thƠnh bi ca doanh nghip ph thuc rt ln vƠo trình đ qun tr. Các
quyt đnh ca nhƠ qun tr doanh nghip v các hot đng đu t s liên quan đn
toƠn b quá trình sn xut ca hot đng đu t đó. Nu quyt đnh đu t đúng thì
mi có c s nơng cao hiu qu s dng vn. Mt khác, nhng quyt đnh đúng v
cu, la chn nhƠ cung ng thích hp, linh hot trong điu chnh chin luc sn xut,
s dng nguyên vt liu, tiêu th sn phm hƠng hoá vƠ khéo léo trong thu hi vn…
cng s lƠm tng hiu qu s dng vn.
+ Kh nng s dng ngun lc: Không nên hao phí ngun lc trong công ty, lƣnh đo
gii lƠ ngi bit tn dng ti đa nhng th tn ti trong DN, không ch lƠ vn mƠ con
ngi cng đc coi lƠ mt ngun tƠi nguyên quá giá đi vi công ty. Bit cách tn