BÀI 45 AXIT AXETIC

KIỂM TRA BÀI CŨ
Hãy cho biết axit axetic có những tính chất hóa học
nào giống tính chất hóa học của axit vô cơ?
Viết phương trình hóa học axit axetic tác dụng với
bazơ?
ĐÁP ÁN
•
Axit axetic: + làm đổi màu chất chỉ thị
+ tác dụng với kim loại
+ tác dụng với bazơ
+ tác dụng với oxit bazơ
+ tác dụng với muối
Phương trình:
CH
3
COOH(dd) + NaOH(dd) CH
3
COONa + H
2
O
Đây là phản ứng trung hòa tạo ra muối và nước
TIẾT 60 - BÀI 45:
AXIT AXETIC
(tt)
I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II. CẤU TẠO PHÂN TỬ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
IV. ỨNG DỤNG
V. ĐIỀU CHẾ
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
1. Axit axetic có tính chất của axit không?

2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không?
Thí nghiệm:
Cho rượu etylic, axit axetic vào ống nghiệm A. Thêm
tiếp một ít axit sunfuric đặc vào làm xúc tác.
Đun sôi hỗn hợp trong ống nghiệm A một thời gian,
sau đó ngừng đun.
Thêm một ít nước vào chất lỏng ngưng tụ trong ống
nghiệm B, lắc nhẹ rồi quan sát.
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không?
Quan sát thí nghiệm và cho biết: Trạng
thái, màu sắc, mùi, khả năng tan trong nước
của sản phẩm?
Sản phẩm là chất lỏng, không màu,
có mùi thơm, không tan trong nước,
nổi trên mặt nước.
III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC
2. Axit axetic có tác dụng với rượu etylic không?
CH
3
COOH + HOC
2
H
5
CH
3
COOC
2
H
5

+ H
2
O
H
2
SO
4
đặc, t
0
Axit axetic tác dụng với rượu etylic tạo ra etyl axetat
và nước.
Etyl axetat
Sản phẩm của phản ứng giữa axit axetic và rượu etylic
gọi là este.
VD: etyl axetat là 1 este
CH
3
COOH + HOC
2
H
5
CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O

H
2
SO
4
đặc, t
0
IV. NG DNG
-Quan saựt sụ ủo caực ửựng duùng cuỷa axit axetic.
Kt lun: iu ch dc phm, t nhõn to, phm nhum,
thuc dit cụn trựng, cht do
V. ĐIỀU CHẾ
Men
3 2 2 3 2
CH CH OH O CH COOH H O
− − +   → − +
giaám
o
t
Xuùc taùc
  →
2C
4
H
10
+ 5O
2
4CH
3
COOH + 2H
2

O
Điều chế bằng cách oxi hóa Butan
Lên men dung dịch rượu etylic loãng
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Hãy viết phương trình hóa học điều chế
axit axetic từ:
a) Natri axetat và axit sunfuric.
b) Rượu etylic.
a) 2CH
3
COO-Na + H
2
SO
4
2CH
3
-COOH + Na
2
SO
4
Men
3 2 2 3 2
CH CH OH O CH COOH H O− − + → − +
giaám
b)
ĐÁP ÁN
Câu 2: Cho 60 gam CH
3
COOH tác dụng với 100 gam
CH

3
-CH
2
-OH thu được 55 gam CH
3
-COO-CH
2
-CH
3
.
a) Viết phương trình hóa học và gọi tên sản phẩm của
phản ứng.
b) Tính hiệu suất của phản ứng trên.
ĐÁP ÁN
a) CH
3
COOH + HOC
2
H
5
CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H

2
SO
4
đặc, t
0
b) H = x 100%
m
thực tế
m
lý thuyết
Tìm số mol của axit axetic: n = 1 mol
Tìm số mol của rượu etylic: n= 2,174 mol
a) CH
3
COOH + HOC
2
H
5
CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
2
SO

4
đặc, t
0
So sánh số mol và lấy số mol phản ứng hết để tính
CH
3
COOH + HOC
2
H
5
CH
3
COOC
2
H
5
+ H
2
O
H
2
SO
4
đặc, t
0
1 mol
1 mol
Số mol etyl axetat bằng số mol của axit axetic
Khối lượng este = 1x 88 = 88 gam
H = x 100 = 62,5%

55
88