1
B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăI HCăTHNGăLONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ VN KINH DOANH
DOANH NGHIP C PHN XÂY DNGăI NAM
TÊN SINH VIÊN : TÔ LINH DUYÊN
MÃ SV : A15373
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH
GVHD : NGÔ TH QUYÊN
HÀ NI ậ 2014
2
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn than thc hin có s h
tr ca giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên cu ca ngi
khác. Các d liu thông tin đc s dng trong Khóa lun có ngun gc và đc trích
dn rõ ràng.
Tôi xin chu trách nhim hoàn toàn v li cam đoan này.
Sinh viên
Tô Linh Duyên
Thang Long University Library
3
MC LC
LI M U
CHNGă1: CăS LÝ LUN CHUNG V QUN LÝ VN TRONG DOANH
NGHIP 10
1.1 TNG QUAN V VN TRONG DOANH NGHIP 10
1.1.1. Khái nim vn trong doanh nghip 10
1.1.2. cătrngăca vn 10
1.1.3. Phân loi vn sn xut kinh doanh trong doanh nghip 11
1.1.3.1. Phân loi vn theo phng thc chu chuyn 11
1.1.3.2. Phân loi vn theo ngun hình thành: 12
1.1.4. Vai trò ca vn 13
1.2 NI DUNG QUN LÝ VN TRONG DOANH NGHIP 14
1.2.1. Chinălc qun lý vn trong doanh nghip 14
1.2.2. Qun lý vnăluăđng 17
1.2.2.1. Qun lý vn bng tin 17
1.2.2.2. Qun lý các hàng tn kho 19
1.2.2.3. Qun lý các khon phi thu: 22
1.2.3. Qun lý vn c đnh 25
1.3 HIU QU S DNG VN TRONG DOANH NGHIP 26
1.3.1. Khái nim v hiu qu s dng vn 26
1.3.2. S cn thit nâng cao hiu qu s dng vn trong DN 26
1.3.3. Các ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng vn trong DN 27
1.3.3.1. Các ch tiêu đánh giá tng quát 27
1.3.3.2. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn lu đng 28
1.3.3.3. Các ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn c đnh 33
4
1.4 CÁC NHÂN T NHăHNGăN HIU QU S DNG VN TRONG
DOANH NGHIP 34
CHNGă2: THC TRNG QUN LÝ VN TI DOANH NGHIP C
PHN XÂY DNGăI NAM 37
2.1 GII THU CHUNG V DOANH NGHIP C PHN XÂY DNGăI
NAM 37
2.1.1. Quá trình hình thành và phát trin 37
2.1.2. căđim ngành ngh kinh doanh 37
2.1.3. Căcu t chc và b máy qun lý Doanh nghip C phn Xây dngăi
Nam 38
2.1.4. Kt qu hotăđng sn xut kinh doanh ca Doanh nghip CP Xây dng
iăNamăgiaiăđon 2011 ậ 2013 39
2.2 THC TRNG HIU QU S DNG VN TI DOANH NGHIP CP
XÂY DNGăIăNAMăGIAIăON 2011 - 2013 42
2.2.1. Thc trng vn và ngun hình thành vn ca Doanh nghip CP Xây dng
iăNamăgiaiăđon 2011 - 2013 42
2.2.1.1. Quy mô và c cu vn ca doanh nghip 42
2.2.1.2. Chính sách qun lý vn ca doanh nghip 45
2.2.2. Thc trng qun lý vnăluăđng Doanh nghip CP Xây dngăi Nam
giaiăđon 2011 - 2013 47
2.2.2.1. Quy mô và kt cu vn lu đng 47
2.2.2.2. Qun lý tin 49
2.2.2.3. Qun lý các khon phi thu 52
2.2.2.4. Qun lý hàng tn kho 55
2.2.3. Thc trng qun lý vn c đnh ca Doanh nghip CP Xây dngăi Nam
giaiăđon 2011 ậ 2013 58
2.2.3.1. Quy mô và kt cu vn c đnh 58
2.2.3.2. Qun lý tài sn c đnh 60
Thang Long University Library
5
2.2.4. Các ch tiêuăđánhăgiáăhiu qu s dng vn ca Doanh nghip CP Xây
dngăiăNamăgiaiăđon 2011 ậ 2013 61
2.2.4.1. Hiu qu s dng vn chung 61
2.2.4.2. Hiu qu s dng vn lu đng 62
2.2.4.3. Hiu qu s dng vn c đnh 66
2.3 ÁNHăGIÁăCHUNGăV THC TRNG QUN LÝ VN TRONG
DOANH NGHIP C PHN XÂY DNGăI NAM 68
2.3.1. uăđim trong qun lý vn ca doanh nghip 68
2.3.2. Nhcăđim trong qun lý vn ca doanh nghip 68
CHNGă3: CÁC GII PHÁP NÂNG CAO HIU QU QUN LÝ VN
KINH DOANH TI DOANH NGHIP C PHN XÂY DNGăI NAM
70
3.1 XÁCăNH LI NHU CU VNăLUăNGăVÀăIU CHNHăCăCU
VN KINH DOANH 70
3.2 M BO MC D TR TIN HP LÝ NHMăÁPăNG YÊU CU
THANH TOÁN VÀ KH NNGăSINHăLI 71
3.3 QUN LÝ CHT CH CÁC KHON PHIăTHU,ăC BIT LÀ PHI
THU KHÁCH HÀNG 72
6
DANH MC BNG BIU, HÌNH V,ă TH
Bng 1-1: Mô hình cho đim tín dng 23
Bng 2-1: Báo cáo KQKD nm 2011, 2012, 2013 ca Doanh nghip CP Xây dng i
Nam 41
Bng 2-2: Tình hình bin đng vn ca Doanh nghip CP Xây dng i Nam giai
đon 2011 ậ 2013 43
Bng 2-3: C cu tài sn lu đng ca Doanh nghip CP Xây dng i Nam giai đon
2011 ậ 2013 48
Bng 2-4: C cu tin và các khon tng đng tin ca Doanh nghip CP Xây dng
i Nam giai đon 2011 ậ 2013 51
Bng 2-5: C cu các khon phi thu ngn hn ca Doanh nghip CP Xây dng i
Nam giai đon 2011 ậ 2013 54
Bng 2-6: C cu hàng tn kho ca Doanh nghip CP Xây dng i Nam giai đon
2011 ậ 2013 57
Bng 2-7: C cu tài sn c đnh ca Doanh nghip CP Xây dng i Nam giai đon
2011 ậ 2013 59
Bng 2-8: Ch tiêu th hin hiu qu s dng vn ca Doanh nghip CP Xây dng i
Nam giai đon 2011 ậ 2013 61
Bng 2-9: Ch tiêu phân tích kh nng thanh toán ca Doanh nghip CP Xây dng i
Nam giai đon 2011 ậ 2013 62
Bng 2-10: Ch tiêu phân tích kh nng qun lý tài sn ca Doanh nghip CP Xây
dng i Nam giai đon 2011 ậ 2013 63
Bng 2-11: Ch tiêu phân tích hiu qu s dng vn lu đng ca Doanh nghip CP
Xây dng i Nam giai đon 2011 ậ 2013 64
Bng 2-12: Ch tiêu phân tích ch tiêu đánh giá hiu qu s dng vn c đnh ca
Doanh nghip CP Xây dng i Nam giai đon 2011 ậ 2013 66
S đ 1-1: Mc d tr tin mt ti u 18
S đ 1-2: Mc d tr hàng tn kho ti u 20
Thang Long University Library
7
S đ 1-3: Mô hình qun lý hàng tn kho ABC 22
Hình 1-1: Mô hình chin lc qun lý vn dung hòa 15
Hình 1-2: Mô hình chin lc qun lý vn thn trng 16
Hình 1-3: Mô hình chin lc qun lý vn mo him 16
Hình 2-1: S đ c cu t chc Doanh nghip C phn Xây dng i Nam 38
Hình 2-2: Biu đ c cu Tài sn ậ Ngun vn ca Doanh nghip CP Xây dng i
Nam giai đon 2011 ậ 2013 46
8
DANH SÁCH TÀI LIU THAM KHO
Giáo trình tài chính doanh nghip ậ Trng đi hc Kinh t quc dân
Giáo trình tài chính doanh nghip ậ Hc vin Tài chính
Giáo trình tài chính doanh nghip ậ Trng i hc kinh doanh và công ngh Hà Ni
Qun lý Tài chính doanh nghip 1 ậ Trng i hc Thng Long
Th vin hc liu m Vit Nam: www.voer.edu.vn
PH LC
Báo cáo KQKD, bng CKT các nm 2011, 2012, 2013.
Thang Long University Library
9
LI M U
Trong nn kinh t th trng bt k doanh nghip nào mun tin hành hot đng
sn xut kinh doanh, đòi hi phi có mt lng vn nht đnh nh mt tin đ bt
buc. Vn có vai trò đc bit quan trng, nh hng trc tip đn quá trình sn xut
kinh doanh cng nh hiu qu kinh doanh ca doanh nghip.
Các doanh nghip hot đng trong nn kinh t m vi xu th quc t hóa ngày
càng cao và s kinh doanh trên th trng ngày càng mnh m. Do vy vn cho s đu
t và phát trin ngày càng ln. Trong khi nhu cu vn ln nh vy thì kh nng to lp
và huy đng vn ca doanh nghip li b hn ch. Vì th nhim v đt ra đòi hi các
doanh nghip phi s dng vn cho hiu qu nht trên c s tôn trng nguyên tc tài
chính, tín dng và chp hành pháp lut.
Vì vy đ tn ti và phát trin bn vng trong nn kinh t th trng các doanh
nghip phi tìm kim các gii pháp đ nâng cao hiu qu hot đng kinh doanh. Trong
đó phi nói đn hot đng qun lý vn nh th nào đ đt hiu qu ti u nht là vn
đ đang đc quan tâm.
Nhn thc đc tm quan trng ca vic nâng cao hiu qu s dng vn đi vi
s phát trin ca doanh nghip, qua thi gian tìm hiu và nghiên cu ti Doanh nghip
C phn Xây dng i Nam, đc s giúp đ tn tình ca ban lưnh đo, các cán b
nhân viên phòng Tài chính ậ K toán, cùng các phòng ban khác và s ch bo tn tình
ca Thc sNgô Th Quyên, trong vic tìm hiu tình hình v hot đng qun lý và s
dng vn, cùng vi nhng kin thc đư đc trang b trong quá trình hc tp, em mnh
dn đi sâu nghiên cu, phân tích, đánh giá thc trng ti Doanh nghip C phn Xây
dng i Nam vi đ tài:ắNơngăcaoăhiu qu qun lý vn kinh doanh ti Doanh
nghip C phn Xây dngăiăNamẰ.
Em xin chân thành cm n s hng dn tn tình ca Thc s Ngô Th Quyên và
các cán b Doanh nghip C phn Xây dng i Nam đư giúp em hoàn thành Khóa
lun tt nghip này.
Hà ni, ngày 25 tháng10 nm 2014
Sinh viên thc hin
Tô Linh Duyên
10
CHNGă1:ă
CăSăLụăLUNăCHUNGăVăQUNăLụăVNăTRONGă
DOANHăNGHIP
1.1 TNGăQUANăVăVNăTRONGăDOANHăNGHIP
1.1.1. Khái nim vn trong doanh nghip
Vn là mt phm trù kinh t trong lnh vc tài chính, nó gn lin vi nn sn xut
hàng hóa. Vn là mt điu kin tiên quyt ca bt c doanh nghip nào thuc bt c hình
thc s hu khác nhau trong nn kinh t. tin hành đc hot đng sn xut kinh
doanh, doanh nghip phi nm đc mt lng vn nào đó. S vn này th hin toàn b
quyn qun lý và s dng ti doanh nghip ti mt thi đim nht đnh.
Có nhiu khái nim v vn sn xut kinh doanh, tuy nhiên khái nim đc nhiu
ngi ng h là : “Vn kinh doanh là biu hin bng tin ca toàn b giá tr tài sn đc
huy đng, s dng, vào hot đng sn xut kinh doanh nhm mc đích sinh li” (Giáo
trình Tài chính doanh nghip – Hc vin Tài chính)
1.1.2. c trng ca vn
Mt s đc trng c bn ca vn là:
Th nht, vn phi đc đi din cho mt lng tài sn nht đnh. Vn chính là
biu hin v mt giá tr ca các loi tài sn nh: máy móc, thit b, nguyên vt liu,
nhân côngầtrong hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Tuy nhiên, ch
nhng tài sn có giá tr và giá tr s dng phc v cho quá trình sn xut kinh doanh
ca doanh nghip mi đc coi là vn.
Th hai, vn phi đc vn đng sinh li, đt đc mc tiêu kinh doanh ca doanh
nghip. Vn đc biu hin bng tin nhng tin ch đc coi là dng tim nng ca
vn đ tr thành vn thì tin phi đc đa vào quá trình sn xut kinh doanh và sinh
li. Trong quá trình vn đng, vn có th thay đi hình thái biu hin nhng đim xut
phát và đim cui cùng ca vòng tun hoàn là tin. ng thi vn phi không ngng
đc bo toàn, b sung và phát trin sau mi quá trình vn đng đ thc hin vic tái
sn xut gin đn và m rng ca doanh nghip.
Th ba, vn phi đc tích t tp trung mt lng nht đnh, có nh vy mi phát
huy đc tác dng đ đu t vào sn xut kinh doanh.c trng này đòi hi doanh
nghip cn lp k hoch đ huy đng đ lng cn thit và trong quá trình kinh doanh
cn tái đu t li nhun đ m rng hot đng kinh doanh, nâng cao nng lc cnh
tranh.
Thang Long University Library
11
Th t, vn phi gn lin vi ch s hu nht đnh, không th có đng vn vô ch
không ai qun lý.
Th nm, vn phi đc quan nim nh mt loi hàng hóa đc bit, có th mua bán
quyn s dng vn trên th trng.
Th sáu, vn luôn vn đng chuyn hóa hình thc trong quá trình sn xut kinh
doanh. Ti mt thi đim,vn có th tn ti di nhiu hình thc vn không ch biu
hin bng tin ca các loi tài sn hu hình mà còn đc biu hin bng các loaik tài
sn vô hình. c trng này giúp doanh nghip có s nhn din v các loi vn, t đó
đ xut các bin pháp phát huy hiu qu tng hp ca vn kinh doanh.
i vi mi doanh nghip, khi tin hành hot đng sn xut kinh doanh thì trc ht
phi nm vng khái nim và các đc trng c bn ca vn. Trong khuôn kh đ tài nghiên
cu này ch xem xét vn trên giác đ là biu hin bng tin ca toàn b tài sn ca doanh
nghip.
1.1.3. Phân loi vn sn xut kinh doanh trong doanh nghip
Tùy theo loi hình doanh nghip và các đc đim c th mà mi doanh nghip
có th có các phng thc huy đng vn khác nhau. Trong điu kin kinh t th trng
các phng thc huy đng vn ca doanh nghip đc đa dng hóa nhm khai thác
mi ngun vn trong nn kinh t. sau đây là các ngun vn và các phng thc huy
đng vn mà các doanh nghip có th s dng.
1.1.3.1. Phân loi vn theo phng thc chu chuyn
Cn c vào đc đim luân chuyn khi tham gia vào quá trình sn xut kinh
doanh, vn kinh doanh đc chia thành 2 loi: vn c đnh và vn lu đng.
Vn c đnh ca doanh nghip
có đc các tài sn c đnh cn thit cho hot đng sn xut kinh doanh, doanh
nghip phi đu t ng trc mt lng vn tin t nht đnh. S vn doanh nghip ng
ra đ hình thành nên tài sn c đnh đc gi là vn c đnh ca doanh nghip.Vn c
đnh có đc đim là chu chuyn giá tr dn dn tng phn trong nhiu chu k kinh doanh
và hoàn thành mt vòng chu chuyn khi tái sn xut đc tài sn c đnh v mt giá tr.
Vn lu đng ca doanh nghip
Trong hot đng sn xut kinh doanh, ngoài các tài sn c đnh, doanh nghip cn
phi có các tài sn lu đng. hình thành nên các tài sn lu đng, doanh nghip phi
ng ra mt s vn tin t nht đnh đu t vào các tài sn đó. S vn này đc gi là vn
lu đng ca doanh nghip. Vn lu đng luân chuyn toàn b giá tr ngay trong mt ln
12
và đc thu hi toàn b, hoàn thành mt vòng luân chuyn khi kt thúc mt chu k kinh
doanh.
1.1.3.2. Phân loi vn theo ngun hình thành:
Ngun vn ch s hu ca doanh nghip
i vi mi loi hình doanh nghip, vn ch s hu ca doanh nghip bao gm
các b phn ch yu:
- Vn góp ban đu;
- Li nhun không chia;
- Tng vn bng phát hành c phiu mi.
Vn góp ban đu
Khi doanh nghip thành lp, bao gi ch doanh nghip cng phi có mt s vn ban
đu nht đnh do các c đông ậ ch s hu đóng góp. Hình thc s hu doanh nghip s
quyt đnh tính cht và hình thc to vn ca bn thân doanh nghip. Khi nói đn ngun
vn ch s hu ca doanh nghip bao gi cng phi xem xét hình thc s hu ca doanh
nghip đó, vì hình thc s hu s quyt đnh tính cht và hình thc to vn ca bn thân
doanh nghip.
Ngun vn t li nhun không chia
Quy mô vn ban đu ca doanh nghip là mt yu t quan trng. Tuy nhiên, s vn
này cn đc tng theo quy mô phát tin ca doanh nghip. Trong quá trình hot đng sn
xut kinh doanh, nu doanh nghip hot đng hiu qu thì doanh nghip có nhng thun
li đ tng trng ngun vn. Ngun vn tích ly t li nhun không chia là mt b phn
ca li nhun, đc s dng đ tái đu t, m rng sn sut kinh doanh ca doanh nghip.
T tài tr bng li nhun không chia ậ ngun vn ni b là mt phng thc to
ngun tài chính quan trng và khá hp dn ca các doanh nghip. Vì doanh nghip gim
đc chi phí và s ph thuc vào bên ngoài. Rt nhiu doanh nghip coi trng chính sách
tái đu t t li nhun đ li, h đt ra mc tiêu phi có đc mt khi lng li nhun đ
li đ ln nhm t đáp ng nhu cu vn ngày càng tng.
Phát hành c phiu
Trong hot đng sn xut kinh doanh, doanh nghip có th tng vn ch s hu
bng cách phát hành c phiu mi. Vic phát hành c phiu mang li mt ngun tài chính
dài hn rt quan trng. Phát hành c phiu đc gi là hot đng tài tr dài hn ca doanh
nghip. Có 2 loi c phiu ph bin là: C phiu thng và C phiu u tiên
Thang Long University Library
13
N và các phng thc huy đng n ca doanh nghip
b sung vn cho quá trình sn xut kinh doanh, doanh nghip có th s dng n
t các ngun: tín dng ngân hàng, tín dng thng mi, vay thông qua phát hành trái
phiu.
Ngun vn tín dng ngân hàng và ngun vn tín dng thng mi
Vn vay ngân hàng là mt trong nhng ngun vn quan trng nht, không ch đi
vi s phát trin ca bn thân doanh nghip mà còn đi vi toàn b nn kinh t quc dân.
Trong quá trình hot đng, các doanh nghip thng vay vn ngân hàng đ đm bo
ngun tài chính cho các hot đng sn xut kinh doanh, đc bit là đ đm bo có đ vn
cho các d án m rng hoc đu t chiu sâu ca doanh nghip.
Ngun vn tín dng thng mi hình thành mt cách t nhiên trong quan h mua
bán chu, mua bán tr chm hay tr góp. Tài tr bng ngun vn tín dng thng mi là
mt hình thc tài tr giá r, tin dng và linh hot trong kinh doanh.
Phát hành trái phiu công ty
Trái phiu là tên gi chung ca các giy t vay n dài hn và trung hn, bao gm:
Trái phiu Chính ph và Trái phiu công ty.
Mt trong nhng vn đ cn xem xét trc khi doanh nghip phát hành trái phiu
là la chn loi trái phiu nào phù hp nht vi điu kin c th ca doanh nghip và
tình hình trên th trng tài chính. Vic la chn trái phiu thích hp là rt quan trng
vì có liên quan đn chi phí tr lãi, kh nng lu hành và tính hp dn ca trái phiu.
Trên th trng hin nay đang lu hành nhng loi trái phiu công ty sau:
- Trái phiu có lãi sut c đnh;
- Trái phiu có lãi sut thay đi;
- Trái phiu có th thu hi;
- Chng khoán có th chuyn đi.
1.1.4. Vai trò ca vn
Vn là điu kin tiên quyt, quan trng nht cho s ra đi, tn ti và phát trin ca
các doanh nghip. Tu theo ngun ca vn kinh doanh, cng nh phng thc huy đng
vn mà doanh nghip có tên là công ty c phn, công ty trách nhim hu hn, doanh
nghip t nhân, doanh nghip nhà nc, doanh nghip liên doanh
Vn kinh doanh là mt trong s nhng tiêu thc đ phân loi qui mô ca doanh
nghip và là mt trong nhng tim nng quan trng đ doanh nghip s dng hiu qu các
14
ngun lc hin có và tng lai v sc lao đng, ngun cung ng hàng hoá, m rng và
phát trin th trng, m rng lu thông hàng hoá.
Vn kinh doanh là c s, tin đ đ doanh nghip tính toán hoch đnh các chin
lc và k hoch kinh doanh. Nó cng là cht keo đ chp ni, kt dính các quá trình và
quan h kinh t và nó cng là du nhn bôi trn cho c máy kinh t vn đng có hiu qu.
Vn kinh doanh ca doanh nghip là yu t giá tr. Nó ch phát huy đc tác dng
khi bo tn đc và tng lên đc sau mi chu k kinh doanh. Nu vn không đc bo
toàn và tng lên sau mi chu k kinh doanh thì vn đư b thit hi, đó là hin tng mt
vn. S thit hi ln s dn đn doanh nghip mt kh nng thanh toán s làm cho doanh
nghip b phá sn, tc là vn kinh doanh đư b s dng mt cách lưng phí, không hiu qu.
1.2 NIăDUNGăQUNăLụăVNăTRONGăDOANHăNGHIP
1.2.1. Chin lc qun lý vn trong doanh nghip
Không phi doanh nghip nào cng luôn có đ ngun vn ch s hu đ đáp ng
các nhu cu sn xut kinh doanh. T đó, vic phi s dng các ngun vn bên ngoài
thng xuyên din ra. đm bo cho hot đng sn xut kinh doanh din ra thun li,
các doanh nghip cn b trí ngun vn theo nguyên tc tài tr: “Huy đng ngun ngn
hn đ tài tr cho tài sn ngn hn, huy đng ngun dài hn đ tài tr cho tài sn dài
hn.”
Tài sn ngn hn ca doanh nghip là nhng tài sn thuc quyn s hu và qun lý
ca doanh nghip, có thi gian s dng, luân chuyn thu hi vn trong mt k kinh
doanh hoc mt nm. Có th chia ra thành tài sn lu đng thng xuyên (bao gm d
tr vt t hàng hóa thng xuyên, các khon phi thu, vn bng tin cn thitầ) và tài
sn lu đng không thng xuyên (xut hin khi nhu cu d tr đt bin).
Tài sn dài hn ca doanh nghip nh là các tài sn c đnh, các khon đu t tài
chính dài hnầ
Ngun vn dài hn có thi gian hoàn tr ln hn 1 nm, bao gm các khon n dài
hn, vay dài hn, vn điu l và li nhun đ li. Tt c nhng khon n dài hn đu phi
tr lãi t hình thc vay ngân hàng đn phát hành trái phiu.
Ngun vn ngn hn là nhng ngun vn có thi hn hoàn tr di mt nm, bao
gm các khon n phi tr, n tích ly và các khon vay ngn hn. Có u đim là lãi sut
thp hn so vi hình thc vay dài hn, không phi tr lãi cho ngun tài tr t khon n
tích ly và các hình thc tín dng thng mi.
Mt s chin lc qun lý vn kinh doanh mà doanh nghip có th la chn:
Thang Long University Library
15
Chinălc qun lý vn dung hòa
Chin lc qun lý vn dung hòa có đc đim là các ngun vn đc s dng hoàn
toàn đúng mc đích, đm bo k hn ca tng loi ngun vn. Toàn b các tài sn c
đnh, đu t dài hn và tài sn lu đng thng xuyên đu do ngun vn dài hn đm bo,
phn tài sn lu đng không thng xuyên thì s dng ngun vn ngn hn. S dng
chin lc qun lý vn dung hòa giúp doanh nghip hn ch đc ri ro v kh nng
thanh toán do gim đc áp lc đòi n ca các ch n vì không s dng đúng k hn ca
ngun vn n. Bên cnh đó doanh nghip có th gim đc chi phí v lãi vay vì ch khi có
nhu cu v tài sn lu đng không thng xuyên mi phi đi vay và ch cn vay nhng
khon vay ngn hn. Tuy nhiên chin lc này ch thích hp vi nhng doanh nghip có
quy mô vn ch s hu ln hoc doanh nghip có điu kin vay trung và dài hn nhiu,
không thích hp vi nhng doanh nghip có quy mô va và nh nhng mun m rng
phm vi kinh doanh. Mt khác, khi lng vn ch s hu ln, doanh nghip có u th là
ch đng trong ngun vn kinh doanh nhng áp lc v li nhun tính trên vn ch s hu
li là đòi hi không nh ca nhà đu t.
Chinălc qun lý vn thn trng
Theo chin lc qun lý vn này, toàn b tài sn c đnh và các khon đu t dài
hn, toàn b tài sn lu đng thng xuyên và mt phn ca tài sn lu đng không
thng xuyên đc s dng ngun vn dài hn, ch mt phn tài sn lu đng không
thng xuyên đc b trí t ngun vn ngn hn. Chin lc qun lý vn thn trng có
u đim là kh nng thanh toán ca doanh nghip rt cao, vì doanh nghip có th ch
Tài sn
Ngun vn
TSL
tmthi
TSC
VN NH
VN DH
TSL
thng
xuyên
Hình 1-1: Mô hình chinălc qun lý vn dung hòa
16
đng đc toàn b nhu cu vn dài hn cho sn xut kinh doanh (bao gm nhu cu v các
tài sn c đnh, đu t dài hn và tài sn lu đng thng xuyên), ch mt phn nhu cu v
tài sn lu đng tm thi mi cn vay ngn hn. Cng nh chin lc s dng vn dung
hòa, chin lc này đòi hi doanh nghip phi có vn ch s hu ln hoc phi có các
khon vay dài hn nhiu vi lãi sut cao hn lưi sut vay ngn hn mi đm bo đc nhu
cu v vn thng xuyên, do đó có th làm tng chi phí s dng vn.
Chinălc qun lý vn mo him
Khi s dng chin lc s dng vn mo him, doanh nghip có ngun vn dài hn
ch đ đm bo cho tài sn c đnh, các khon đu t dài hn và mt phn tài sn lu đng
Tài sn
Ngun vn
TSL
tmthi
TSC
VN NH
TSL
thng
xuyên
VN DH
Hình 1-3: Mô hình chinălc qun lý vn mo him
Tài sn
Ngun vn
TSL
tmthi
TSC
VN NH
VN DH
TSL
thng
xuyên
Hình 1-2: Mô hình chinălc qun lý vn thn
trng
Thang Long University Library
17
thng xuyên và toàn b tài sn lu đng không thng xuyên đu da vào ngun vn
ngn hn. u đim ca chin lc qun lý vn mo him là s dng ngun vn linh hot,
không phi b trí ngun vn dài hn nên gim đc chi phí s dng vn (lãi vay), làm
gim chi phí sn xut kinh doanh, gim giá thành sn phm, tng kh nng cnh tranh ca
doanh nghip trên th trng. Tuy nhiên li có mc ri ro cao vì đ đáp ng các nhu cu
v vn, doanh nghip hu nh ph thuc vào kh nng tìm ngun vn bên ngoài, vì vy
d th đng trong kinh doanh. Mt khác, khi doanh nghip gp khó khn v vic tìm
ngun vn có th dn đn tình trng chim dng vn bt hp pháp trong thanh toán, nh
hng đn uy tín và làm gim kh nng huy đng vn nhng ln tip theo.
1.2.2. Qunălýăvnăluăđng
1.2.2.1. Qun lý vn bng tin
Vn bng tin ca doanh nghip bao gm tin mt ti qu và tin gi ngân hàng.
Vn bng tin là yu t trc tip quyt đnh đn kh nng thanh toán ca doanh
nghip. Tng ng vi mt quy mô kinh doanh nht đnh đòi hi phi có mt lng
vn bng tin tng xng mi đm bo cho tình hình tài chính ca doanh nghip hot
đng bình thng.
Môăhìnhăxácăđnh mc d tr tiăuă(môăhìnhăBaumol)
Vic gi tin mt trong qu là rt cn thit đ chi tr cho các hoá đn mt cách
đu đn. Tuy nhiên d tr ca doanh nghip cng phát sinh ra nhng chi phí nht đnh.
Ta s dng Baumol đ xác đnh mc d tr tin mt ti u sao cho chi phí cho vic d
tr tin mt là thp nht.
Gi đnh ca mô hình Baumol: Nhu cu v tin ca doanh nghip là n đnh;
không có d tr v tin mt cho mc đích an toàn; doanh nghip ch có 2 phng thc
d tr là tin và chng khoán kh th và không có ri ro trong hot đng đu t chng
khoán; lng tin mt ca công ty bin thiên đu đn trong k.
Chi phí cho vic d tr tin mt bao gm chi phí giao dch (TrC ậ Transaction
Cost) và chi phí c hi (OC ậ Opportunity Cost). Chi phí giao dch: là khon chi phí
liên quan đn vic chuyn đi tài sn đu t thành tin. Chi phí c hi bao gm : chi
phí ca vn đu t b vào d tr và các chi phí khác.
TrC = S ln bán chng khoán * Phí giao dch c đnh = (T/C)*F
Trong đó:
T : Tng nhu cu v tin mt trong k;
C : Quy mô mt ln bán chng khoán;
18
F : Chi phí c đnh mt ln bán chng khoán.
OC = (C/2)*K
Trong đó:
C/2 : Mc d tr tin mt trung bình;
K : Lãi sut chng khoán / thi k (thng là 1 nm).
Tng chi phí = TC = TrC + OC = [(T/C)*F] + [(C/2)*K]
Mc d tr tin mt ti u đc xác đnh:
Trong đó:
C
*
: Lng tin mt d tr ti u
S : Tng lng tin cn thit trong k
F : Chi phí c đnh cho mt ln bán chng khoán
K : Lãi sut
Săđ 1-1: Mc d tr tin mt tiău
Chi phí
Quy mô tin
C’ (Lng tin tr ti u)
TC (Tng CP gi
OC (CP c hi)
TrC (CP giao dch)
Thang Long University Library
19
Qun lý hotăđng thu ậ chi tin mt
Qun lý thu ậ chi tin mt ca doanh nghip cng nh hng không nh ti
hiu qu qun lý và s dng vn kinh doanh ca doanh nghip bên cnh vic xác đnh
mc d tr tin mt ti u trong doanh nghip. Mc tiêu ca vic qun lý hot đng
thu tin là đy nhanh tc đ thu tin tc là gim thi gian chuyn tin. Còn mc tiêu
ca vic qun lý hot đng chi tin là kéo dài thi gian chi tin, tc là gim tc đ chi
tin.
đánh giá hiu qu chi phí phát sinh ca các phng thc thu tin, các nhà
qun tr thng s dng mô hình c bn so sánh gia chi phí tng thêm và li ích tng
thêm đc th hin nh sau :
Că=ăăChiăphíătngăthêmă
B = Liăíchătngăthêmă=ăt * TS * K * (1-T)
Trong đó:
C : Chi phí tng thêm ca phng thc mi so vi phng thc hin ti;
B : Li ích tng thêm gn vi phng thc mi so vi phng thc hin ti;
t : Thay đi thi gian chuyn tin (theo ngày);
TS : Quy mô chuyn tin;
K : Lãi sut;
T : Thu sut thu thu nhp cn biên ca doanh nghip.
Quyt đnh đc các nhà qun tr đa ra da trên nhng trng hp sau:
Nu C > B : Gi nguyên phng thc hin ti;
Nu C < B : Chuyn sang phng thc đ xut;
Nu C = B : Bàng quan vi c hai phng thc.
1.2.2.2. Qun lý các hàng tn kho
i vi mi loi hình doanh nghip, hàng tn kho tn ti di nhiu trng thái,
có nhng đc đim khác nhau. Vn lu đng đu t vào hàng tn kho gi là vn v
hàng tn kho. Vic qun lý vn v hàng tn kho rt quan trng. Vì:
Vn v hàng tn kho chim mt t trng đáng k trong tng giá tr tài sn ca
doanh nghip và cng chim t trng ln trong tng vn lu đng ca doanh nghip.
Vic duy trì mt lng vn v hàng tn kho thích hp mang li thun li trong hot
đng kinh doanh ca doanh nghip, chi phí đu vào đc tit kim do đc mua vi s
lng ln, tránh đc ri ro ngng tr sn xut do thiu nguyên vt liu đu vào. Mt
20
khác, tránh đc tình trng đng vt t hàng hóa, đy nhanh tc đ lu chuyn vn
lu đng, giúp doanh nghip thc hin tt nguyên tc tit kim, s dng có hiu qu
các phng tin sn xut và nhân lc. D tr hàng tn kho hp lý có vai trò nh mt
tm đm an toàn gia các giai đon khác nhau trong chu k kinh doanh.
Mô hình qun lý hàng tn kho hiu qu (Mô hình EOQ)
Mô hình EOQ da trên c s xem xét mi quan h gia chi phí đt hàng vi chi phí
lu kho cho thy khi s lng hàng hóa cho mi ln đt mua tng lên , s ln đt hàng
gim đi dn đn chi phí đt hang gim , trong khi đó chi phí lu kho tng lên. Mc đích
ca mô hình EOQ là cân bng hai loi chi phí này đ tng chi phí cho hàng tn kho là
thp nht.
Ti thi đim đu k, lng hàng tn kho là Q và lng hàng tn kho cui k là
bng 0 nên s lng hàng tn kho bình quân trong k là Q/2 (Theo gi thit ca mô
hình EOQ, s lng hàng tn kho trong k bin thiên đu đn).
Gi C
1
là chi phí lu kho cho mi đn v hàng tn kho. Ta có chi phí lu kho
trong k (F
L
) đc xác đnh nh sau:
F
L
=
C
1
*
Q
2
Gi Q
n
là tng s lng hàng tn kho trong k thì s ln đt hàng trong k là: Q
n
/Q
Săđ 1-2: Mc d tr hàng tn kho tiău
Chi phí
Quy mô đt hàng
Q
*
(Lng hàng d tr ti u)
TC
(Tng chi phí lu kho)
F
L
(C.phí lu kho)
F
D
(c.phí đt hàng)
Thang Long University Library
21
Gi C
d
là chi phí cho mi ln đt hàng thì tng chi phí đt hang (F
D
) trong k
đc xác đnh nh sau:
F
D
=
C
d
*
Q
n
Q
Gi F
T
là tng chi phí lu kho thì F
T =
F
D +
F
L
= (C
1
* Q/2)+ (C
d
* Q
n
/Q)
Tng chi phí lu kho F
T
là mt hàm theo bin s Q, đt giá tr nh nht ti đim
Q = Q
*
mà ti đó F
T
’(Q
*
) = 0
Q
*
2C
d
Q
n
C
1
Mô hình qun lý hàng tn kho ABC
Trong rt nhiu loi hàng tn kho, đ qun lý hiu qu ngi ta phân loi hàng
hóa thành các nhóm theo mc đ quan trng ca chúng trong d tr, bo qun. Mô
hình qun lý hàng tn kho ABC da trên c s: áp dng mc đ qun lý khác nhau vi
các nhóm hàng tn kho có giá tr hay mc đ quan trng khác nhau.
Qua vic phân loi hàng tn kho làm nhiu nhóm , doanh nghip có th tp
trung vào nhóm cn s kim soát hiu qu nht gi là nhóm A, tip theo là nhóm B và
cui cùng là nhóm C. Nu nhóm A đc qun lý thng xuyên theo ngày hay theo
tun thì nhóm B s đc ít quan tâm hn, có th là hàng tháng, hàng quý và nhóm C s
ít hn na, có th là theo nm.
u đim ca phng pháp qun lý hàng tn kho ABC là: vic phân loi hàng hóa
theo giá tr đ áp dng cho mô hình là công vic đn gin, d tin hành; doanh nghip
có th sp xp các loi hàng hóa theo giá tr gim dn đ có th qun lý cht ch nht
và có hiu qu kinh doanh tt nht. Tuy nhiên mô hình ABC có nhc đim là vn
cha gii quyt đc vn đ ti thiu hóa chi phí lu kho.
22
1.2.2.3. Qun lý các khon phi thu:
Qun lý các khon phi thu là mt vn đ rt quan trng và phc tp trong công
tác qun lý tài chính doanh nghip. Qun lý các khon phi thu liên quan cht ch đn
vic t chc và bo toàn vn lu đng ca doanh nghip. Các khon phi thu t khách
hàng thng chim t trng ln trong trong tng vn lu đng ca mi doanh nghip.
M rng vic bán chu hàng hóa đng ngha vi s tng lên ca các khon phi thu.
iu này kéo theo s gia tng ca các khon chi phí (chi phí qun lý n, thu hi n, lãi
vay khi phi đáp ng nhu cu v vn trong trng hp cha thu hi đc nầ) và ri
ro đi vi n khó đòi.
Trong các khon phi thu thì mc phi thu khách hàng chim t trng ln nht,
t đó nh hng trc tip đn doanh thu , ri ro, li nhun ca mi doanh nghip.
qun lý các khon phi thu doanh nghip cn xây dng chính sách tín dng đi vi
khách hàng nh sau:
Giá tr tích ly ($)
Nhóm A
Nhóm B
Nhóm C
15%
35%
50%
10%
30%
60%
% loi tn kho
Săđ 1-3: Mô hình qun lý hàng tn kho ABC
Thang Long University Library
23
Xây dngăđiu khon bán tr chm
gi chân khách hàng thì hu ht doanh nghip đu cung cp tín dng thng
mi vi các điu khon đi vi tng khách hàng khác nhau. Nu hàng hóa đc sn
xut theo đn đt hàng thì khách hàng thng tm tr trc mt khon theo nh trong
hp đng đư tha thun còn vi nhng đn hàng đem li ri ro, doanh nghip s yêu
cu khách hàng tr tin ngay.
Nu phát sinh vic cp tín dng thng mi thì thi gian thanh toán có th kéo
dài, tuy nhiên đ khuyn khích ngi mua thanh toán sm, doanh nghip thng cung
cp chit khu thanh toán. Ví d doanh nghip bán hàng vi điu khon 2/10 net 30 có
ngha là nu khách hàng thanh toán trong vòng 10 ngày s đc hng chit khâu
thanh toán là 2%, còn nu không thanh toán sm thì khách hàng có ngha v phi hoàn
thành vic thanh toán trong vòng 30 ngày.
Thu thp thông tin và phân tích tín dng
Doanh nghip cn tin hành thu thp thông tin và phân tích tín dng ca tng
khách hàng đ quyt đnh xem s áp dng chính sách tín dng nào đi vi khách hàng.
Doanh nghip cn phân tích tín dng t nhng ngun thông tin có đ tin cy cao nh
các báo cáo tài chính ca chính doanh nghip, xp hng tín dng và báo cáo ca các t
chc đánh giá có uy tín, t các ngân hàng, các hip hi thng mi và kinh nghim
ca doanh nghip.
Khi đư thu thp đc thông tin khách hàng, doanh nghip s đa ra quyt đnh có
cp tín dng cho khách hàng hay không. thc hin điu này, doanh nghip s dng
phng pháp phân nhóm khách hàng theo mc đ ri ro qua mô hình đim tín dng
sau:
Bng 1-1:ăMôăhìnhăchoăđim tín dng
Bin s
Trng s
im tín dng
Nhóm ri ro
Kh nngăthanhătoánălƣi
4
>47
1
Kh nngăthanhătoánănhanh
11
40 ậ 47
2
S nmăhotăđng
1
32 ậ 39
3
24 ậ 31
4
<24
5
24
im tín dng = 4*kh nng thanh toán lưi+11*kh nng thanh toán nhanh
+1*s nm hot đng
Quytăđnh tín dng
Doanh nghip s đa ra quyt đnh tín dng qua vic so sánh giá tr hin ti ca
li ích (giá tr dòng tin vào hay dòng tin sau thu các nm) và chi phí ca vic cp
tín dng vi mt mc ri ro cho trc. Giá tr hin tài ròng ca doanh nghip s ph
thuc vào dòng tin sau thu mi k và giá tr đu t vào các khon phi thu khách
hàng.
Ta có:
NPV : Giá tr hin ti ròng ca doanh nghip;
CFt : Dòng tin sau thu mi k;
VC : Dòng tin ra bin đi tính theo t l % trên dòng tin vào;
S : Dòng tin vào (doanh thu) d kin hàng nm;
BD : T l n xu trên doanh thu (%);
CD : Dòng tin ra tng thêm ca b phn tín dng cho vic qun lý và thu
các khon phi thu khách hàng;
T : Thu sut thu thu nhp doanh nghip;
CFo : Giá tr đu t vào khaonr phi thu khách hàng;
ACP : Thi gian thu tin trung bình (ngày);
K : T l thu nhp yêu cu sau thu, phn ánh nhóm ri ro khách hàng tim
nng.
Dòng tin sau thu mi k:
CFt = [S * (1 ậ VC) ậ S * BD ậ CD] * (1 ậ T)
Gía tr đuătăvƠoăkhon phi thu khách hàng:
CFo = VC * S * (ACP/365 ngày)
Giá tr hin ti ròng ca doanh nghip:
NPV = CFt / K ậ CFo
Trên c s giá tr hin ti ròng, doanh nghip s ra quyt đnh v cp tín dng
nh sau:
Nu NPV > 0: Cp tín dng;
Nu NPV < 0: Không cp tín dng;
Thang Long University Library
25
Nu NPV = 0: Bàng quan
1.2.3. Qun lý vn c đnh
Vn c đnh là mt b phn quan trng ca vn kinh doanh. Vic tng thêm vn
c đnh trong các doanh nghip có tác đng ln đn vic tng cng c s vt cht k
thut ca doanh nghip. Do gi v trí then cht và đc đim vn đng ca vn c đnh
tuân theo quy lut riêng, nên vic qun lý vn c đnh đc coi là mt trng đim
trong công tác qun lý tài chính doanh nghip.
Nhng quytăđnhăliênăquanăđn tài sn c đnh:
Quyt đnh tng tài sn c đnh
Doanh nghip quyt đnh tng vn đu t vào tài sn c đnh khi tài sn c đnh
hin ti quá c k và lc hu hoc doanh nghip mun m rng quy mô sn xut kinh
doanh. Có nhiu phng thc tng tài sn c đnh nh là : mua, trao đi, t xây dng
hoc thuê tài sn.
Thuê tài chính: là mt phng thc tín dng trung và dài hn, theo đó ngi cho
thuê cam kt mua tài sn theo yêu cu ca ngi thuê và nm gi quyn s hu đi
vi tài sn thuê. Ngi thuê s dng tài sn và thanh toán tin thuê trong sut thi gian
đư đc tha thun trong hp đngvà không th hy hp đng trc thi hn.
Thuê hot đng: là mt tha thun mà bên cho thuê đng ý cho bên đi thuê s
dng tài sn trong mt khong thi gian yêu cu ca bên đi thuê. Bên đi thuê có quyn
hy ngang hp đng.
Quyt đnh gim tài sn c đnh
Doanh nghip quyt đnh gim lng tài sn c đnh khi tài sn c đnh đó không
còn phc v cho hot đng sn xut kinh doanh, hoc đư li thi, lc hu. Vi nhng
tài sn c đnh này, doanh nghip có th đem bán hoc cho thuê. So sánh gia chi phí
bán và giá bán đ ra quyt đnh có li nht cho doanh nghip. Trong trng hp đem
bán tài sn c đnh, ta nên xem xét tài sn c đnh đó đư đc trích ht khu hao cha,
so sánh vi giá tr còn li ca tài sn.
Xác đnh chi phí khu hao
Khu hao TSC là vc tính toán và phân b mt cách có h thng nguyên giá
ca TSC vào chi phí sn xut kinh doanh trong thi gian s dng ca TSC. Vic
trích khu hao TSC đc thc hin da trên lut k toán v vic trích khu hao tng
loi TSC c th.