De cuong on tap van 6 hk2 ( 2012-2013)

ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP VĂN 6 - HỌC KÌ II . NH: 2012-2013
A/ VĂN BẢN:
Câu 1. Tóm tắt đoạn trích Bài học đường đời đầu tiên của Tô Hoài.
Dế Mèn nhờ ăn uống điều độ nên đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng, khoẻ mạnh.
Mèn thường khinh miệt Dế Choắt, cà khịa với bà con trong xóm. Một hôm, Mèn bày trò trêu chọc
chị Cốc làm chị nổi giận và gây ra cái chết thảm thương cho Dế Choắt. Trước khi tắt thở, Choắt
khuyên mèn:’’ Ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn cũng
mang vạ vào thân.” Mèn rất hối hận nên chôn cất bạn tử tế và rút ra được bài học đường đời đầu
tiên cho mình.
Câu 2: Qua sự việc Dế Mèn trêu chọc chị Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt, Dế Mèn đã rút
ra bài học đường đời đầu tiên cho mình. Bài học ấy là gì?
Trước cái chết thảm thương của Dế Choắt, Dế Mèn ân hận về lỗi của mình và thấm thía bài học
đường đời đầu tiên. Bài học ấy được nói lên qua lời khuyên của Dế Choắt: “ ở đời mà có thói
hung hăng bậy bạ, có óc mà chẳng biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân đấy”.
Câu 3: Em hãy nêu ý nghĩa của văn bản Buổi học cuối cùng của nhà văn Đô- đê?
Ý nghĩa văn bản- Tiếng nói là một giá trị văn hóa cao quý của dân tộc , yêu tiếng nói là yêu văn
hóa dân tộc ,là biểu hiện cụ thể của lòng yêu nước . Sức mạnh của văn hóa của tiếng nói dân tộc
là sức mạnh của văn hóa, không có một thế lực nào có thể thủ tiêu .Tự do của một dân tộc gắn với
việc giữ gìn và phát triển tiếng nói của dân tộc mình .
Câu 4 : Viết thuộc lòng hai khổ thơ cuối trong bài thơ Lượm của Tố Hữu?
Chú bé loắt choắt Ca lô đội lệch
Cái xắc xinh xinh Mồm huýt sáo vang
Cái chân thoăn thoắt Như con chim chích
Cái đầu nghênh nghênh Nhảy trên đường vàng…
Câu 5 : Ghi lại khổ thơ cuối trong bài thơ “Đêm nay Bác không ngủ” của Minh Huệ. Cho biết
nội dung khổ thơ đó ?
Đêm nay Bác ngồi đó
Đêm nay Bác không ngủ
Vì một lẽ thường tình
Bác là Hồ Chí Minh.
Bác Hồ lo cho dân, cho nước nên việc thức suốt đêm là chuyện thường tình chứ không

riêng gì đêm nay.
Câu 6: Em cảm nhận như thế nào về thiên nhiên và con người lao động được miêu tả trong
văn bản Vượt thác của Võ Quảng.
Bài văn miêu tả cảnh vượt thác của con thuyền trên sông Thu Bồn, làm nổi bật vẻ hùng dũng
và sức mạnh của con người lao động trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn, hùng vĩ.
Câu 7:Dựa vào tác phẩm Bức tranh của em gái tôi - Tạ Duy Anh. Hãy đóng vai nhân vật
người anh , viết đoạn văn kể – tả lại tâm trạng mình khi đứng trước bức tranh đạt giải nhất
của người em(Kiều Phương).
+ Bất ngờ vì Kiều Phương đã vẽ chính mình(như vậy người anh là thân thuộc nhất đối với em
gái) và người anh cũng không ngờ được hình ảnh mình trong mắt em gái lại đẹp đẽ đến vậy.
+ Hãnh diện : trong tranh cậu rất đẹp, được bao người chiêm ngưỡng, là anh của cô em gái tài
năng.
+ Xấu hổ : tự nhận ra những yếu kém của mình, thấy mình chưa đẹp ; xấu hổ trước tâm hồn
trong sáng và sự bao dung, độ lượng của em gái.
+ Người anh tự nhận ra hạn chế của mình để phấn đấu vươn tới sự hoàn thiện về nhân cách.
* HS rút ra bài học cho bản thân :(0,5 đ)
+ Không ích kỉ, đố kị trước thành công của người khác.
+ Cần có lòng bao dung độ lượng để giúp người khác nhận ra lỗi lầm
Câu 8:Sông nước Cà Mau ( trích Đất rừng phương Nam)
1
Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là
hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng tận cùng phía nam Tổ quốc
Câu 9: Qua văn bản “Bức thư của thủ lĩnh da đỏ”, em cho biết bức thông điệp mà thủ lĩnh Xi-
át-tơn muốn nhắn gửi cho mọi người là gì? Em nhận thức được điều gì từ bức thông điệp đó?
- Bức thông điệp : con người cần phải sống hòa hợp với thiên nhiên, chăm lo, bảo vệ môi trường
và thiên nhiên như bảo vệ mạng sống của chính mình. (1,5 điểm)
- Qua bức thông điệp học sinh nhận thức được về vấn đề quan trọng, có ý nghĩa thiết thực và lâu
dài : Để chăm lo và bảo vệ mạng sống của mình, con người phải biết bảo vệ thiên nhiên và môi
trường sống xung quanh.
Câu 10:Cô Tô( Đoạn trích )

Vẻ đẹp tươi sáng, phong phú của cảnh sắc thiên nhiên vùng đảo Cô Tô và một nét sinh hoạt của
người dân trên đảo Cô Tô
Câu 11:Cây tre Việt Nam
Cây tre là người bạn thân thiết lâu đời của người nông dân và nhân dân Việt Nam. Cây tre có vẻ
đẹp bình dị và nhiều phẩm chất quý báu. Cây tre đã trở thành một biểu tượng của đất nước Việt
Nam, dân tộc Việt Nam
TIẾNG VIỆT
I. Các thành phần chính của câu
Thành phần chính của câu là những thành phần bắt buộc phải có mặt để câu có cấu tạo
hoàn chỉnh và diễn đạt được một ý trọn vẹn. Thành phần không bắt buộc phải có trong câu được
gọi là thành phần phụ.
1. Vị ngữ
Vị ngữ là thành phần chính của câu có khả năng kết hợp với các phó từ chỉ quan hệ thời
gian và trả lời cho các câu hỏi Làm gì ?, Làm sao ?, Như thế nào ? hoặc Là gì ?
Vị ngữ thường là động từ hoặc cụm động từ, tính từ hoặc cụm tính từ, danh từ hoặc cụm
danh từ.
Câu có thể có một hoặc nhiều vị ngữ.
2. Chủ ngữ
-Chủ ngữ là thành phần chính của câu nêu tên sự vật, hiện tượng có hoạt động, đặc điểm, trạng
thái, … được miêu tả ở vị ngữ. Chủ ngữ thường trả lời cho các câu hỏi Ai ?, Con gì ? hoặc Cái gì
?
-Chủ ngữ thường là danh từ, đại từ hoặc cụm danh từ. Trong những trường hợp nhất định, động
từ, tính từ hoặc cụm động từ, cụm tính từ cũng có thể làm chủ ngữ.
Câu có thể có một hoặc nhiều chủ ngữ.
II. Nhân hóa
1. Nhân hóa là gì ?
Nhân hóa là gọi hoặc tả con vật, cây cối, đồ vật, … bằng những từ ngữ vốn được dùng để
gọi hoặc tả con người; làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật, … trở nên gần gũi với con người,
biểu thị được những suy nghĩ, tình cảm của con người.
2. Các kiểu nhân hóa

Có ba kiểu nhân hóa thường gặp là :
1. Dùng những từ ngữ vốn gọi người để gọi vật.
2. Dùng những từ vốn chỉ hoạt động, tính chất của người để chỉ hoạt động, tính chất của vật.
3. Trò chuyện, xưng hô với vật như đối với người.
III. So sánh
1. So sánh là gì ?
So sánh là đối chiếu sự vật, sự việc này với sự vật, sự việc khác có nét tương đồng để làm
tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
2. Cấu tạo của phép so sánh
Mô hình cấu tạo đầy đủ của một phép so sánh gồm :
− Vế A (nêu tên sự vật, sự việc được so sánh) ;
2
− Vế B (nêu tên sự vật, sự việc dùng để so sánh với sự vật, sự việc nói ở vế A) ;
− Từ ngữ chỉ phương diện so sánh ;
− Từ ngữ chỉ ý so sánh (gọi tắt là từ so sánh).
Trong thực tế, mô hình cấu tạo nói trên có thể biến đổi ít nhiều :
− Các từ ngữ chỉ phương diện so sánh và chỉ ý so sánh có thể được lược bớt.
− Vế B có thể được đảo lên trước vế A cùng với từ so sánh.
Vế A (sự vật được so
sánh)
Phương diện so sánh Từ so sánh
Vế B (sự vật dùng để
so sánh)
Chị ấy đẹp như tiên
3. Các kiểu so sánh
Có hai kiểu so sánh :
− So sánh ngang bằng ;
− So sánh không ngang bằng.
4. Tác dụng của so sánh
So sánh vừa có tác dụng gợi hình, giúp cho việc miêu tả sự vật, sự việc được cụ thể, sinh

động ; vừa có tác dụng biểu hiện tư tưởng, tình cảm sâu sắc.
IV. Ẩn dụ
1. Ẩn dụ là gì ?
Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương
đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
2. Các kiểu ẩn dụ
Có bốn kiểu ẩn dụ thường gặp là :
− Ẩn dụ hình thức ;
− Ẩn dụ cách thức ;
− Ẩn dụ phẩm chất ;
− Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
V. Hoán dụ
1. Hoán dụ là gì ?
Hoán dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng, khái niệm bằng tên của một sự vật, hiện tượng, khái
niệm khác có quan hệ gần gũi với nó nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
2. Các kiểu hoán dụ
Có bốn kiểu hoán dụ thường gặp là :
− Lấy một bộ phận để gọi toàn thể ;
− Lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng ;
− Lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật ;
− Lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng.
VI. Câu trần thuật đơn:
- Cấu tạo: Là loại câu do một cụm C – V tạo thành (Câu đơn )
-Chức năng: Dùng để giới thiệu, tả hoặc kể về một sự việc, sự vật hay để nêu một ý kiến.
VII. Các kiểu câu trần thuật đơn có từ là:
- Câu miêu tả. VD: Dưới gốc tre, những mầm măng tua tủa.
- Câu tồn tại. VD: Dưới gốc tre, tua tủa những mầm măng.
C/ TẬP LÀM VĂN : Dàn bài chung của văn tả cảnh và văn tả người.
Dàn bài chung về văn tả cảnh Dàn bài chung về văn tả người
1/ Mở

bài
Giới thiệu cảnh được tả : Cảnh gì ? Ở
đâu ? Lý do tiếp xúc với cảnh ? Ấn tượng
chung ?
Giới thiệu người định tả : Tả ai ? Người
được tả có quan hệ gì với em ? Ấn
tượng chung ?
2/ Thân a. Bao quát : Vị trí ? Chiều cao hoặc diện a. Ngoại hình : Tuổi tác ? Tầm vóc ?
3
bài tích ? Hướng của cảnh ? Cảnh vật xung
quanh ?
b. Tả chi tiết : ( Tùy từng cảnh mà tả cho
phù hợp)
* Từ bên ngoài vào ( từ xa) : Vị trí quan
sát ? Những cảnh nổi bật ? Từ ngữ, hình
ảnh gợi tả ?
* Đi vào bên trong ( gần hơn) : Vị trí
quan sát ? Những cảnh nổi bật ? Từ ngữ,
hình ảnh gợi tả ?
* Cảnh chính hoặc cảnh quen thuộc mà
em thường thấy ( rất gần) : Cảnh nổi
bật ? Từ ngữ hình ảnh miêu tả
Dáng người ? Khuôn mặt ? Mái tóc ?
Mắt ? Mũi ? Miệng ? Làn da ? Trang
phục ? ( Từ ngữ, hình ảnh miêu tả)
b. Tả chi tiết : ( Tùy từng người mà tả
cho phù hợp)
* Nghề nghiệp, việc làm ( Cảnh vật làm
việc + những động tác, việc làm ). Nếu
là học sinh, em bé : Học, chơi đùa, nói

năng ( Từ ngữ, hình ảnh miêu tả)
* Sở thích, sự đam mê : Cảnh vật, thao
tác, cử chỉ, hành động ( Từ ngữ, hình
ảnh miêu tả)
* Tính tình : Tình yêu thương với những
người xung quanh : Biểu hiện ? Lời
nói ? Cử chỉ ? Hành động ?( Từ ngữ,
hình ảnh miêu tả)

3/ Kết
bài
Cảm nghĩ chung sau khi tiếp xúc; Tình
cảm riêng hoặc nguyện vọng của bản
thân ?
Tình cảm chung về người em đã tả ?
Yêu thích, tự hào, ước nguyện ?
Chú ý: Dù là tả cảnh hay tả người, bất cứ một đề nào, các em cũng phải nhớ lập dàn bài
phù hợp. Phải làm bài, viết bài đàng hoàng, tuyệt đối không được làm sơ sài, lộn
xộn.
ĐỀ TẬP LÀM VĂN ( THAM KHẢO )
Đề1:Tả một buổi lễ chào cờ đầu tuần ở trường em.
Thứ hai nào cũng vậy, trường em lại tổ chức lễ chào cờ đầu tuần theo quy định. Tham dự buổi lễ
hôm nay có thầy hiệu trưởng, các thầy cô giáo và đông đảo các bạn học sinh.
Trời hôm nay thật trong xanh, mát mẻ. Những bông hoa tươi thắm toả hương thơm như
muốn chào đón chúng em bắt đầu một tuần học mới. Trên sân trường, các bạn học sinh ngồi truy
bài, một số bạn khác thì lại cười đùa, nói chuyện to nhỏ với nhau, khuôn mặt ai nấy cũng thật vui
vẻ. Hôm nay bạn nào cũng mặc những bộ quần áo thật sạch sẽ, gọn gàng. Những bạn nam thì mặc
chiếc quần ka ki màu xanh với những chiếc áo đồng phục màu trắng. Còn các bạn nữ thì lại mặc
váy kẻ ca rô với chiếc áo cổ viền hoa, tất cả đều đeo chiếc khăn quàng đỏ thắm trên vai. Cột cờ đã
được dựng lên giữa bồn hoa rực rỡ muôn màu sắc. Các thầy, cô giáo thì lại mặc những bộ comlê

và chiếc áo dài truyền thống. Bỗng một hồi trống giòn giã vang lên, chúng em lại nhanh chóng
tập trung ngay thẳng trước cột cờ. Đúng bảy giờ mười lăm, khi mọi người đã ổn định thì tiếng nói
trầm ấm của cô tổng phụ trách nhắc nhở mọi người chỉnh lại đội ngũ, trang phục. Cả trường im
lặng, sau đó cô hô dõng dạc: “Nghiêm! Chào cờ, chào!”. Cả trường đều đứng thẳng, đầu ngẩng
cao nhìn lá cờ đỏ sao vàng đang từ từ được kéo lên. Những cánh tay xinh xắn của các bạn đồng
thời giơ lên cùng tiếng Quốc ca hoành tráng: “Đoàn quân Việt Nam đi, chung lòng cứu quốc,
bước chân dồn vang trên đường gập ghềnh xa. Mọi người đều như cảm thấy không khí thiêng
liêng trang trọng của buổi lễ nhắc nhở chúng em nhớ tới bao anh hùng đã ngã xuống vì Tổ quốc,
vì tương lai con em. Khi bài Quốc ca kết thúc, cô lại hô to: “Đội ca”. Cùng hoà với tiếng trống là
tiếng hát của chúng em: “Cùng nhau ta đi lên theo bước đoàn thanh niên đi lên, cố gắng xứng
đáng cháu ngoan Bác Hồ” như muốn quyết tâm học tập thực hiện tốt lời Bác để sau này dựng xây
đất nước. Kết thúc của phần nghi thức là lời tuyên thệ: “Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì lí tưởng
của Bác Hồ vĩ đại. Sẵn sàng!”. Chúng em hô theo cô: “Sẵn sàng!” như phá tan bầu không khí.
Sau phần nghi thức, cô lại thay mặt cho Ban Giám hiệu nhận xét về tình hình học tập của các bạn
trong tuần qua. ở phía dưới, những lớp được khen thưởng có vẻ vui mừng lắm, còn những lớp
4
khác nghe chừng rất buồn bã. Sau nhận xét, cô giới thiệu thầy Hiệu trưởng lên phát biểu và dặn
dò chúng em. Nét mặt nghiêm trang với dáng đi khoẻ khoắn, thầy tiến về phía lễ đài. Thầy vui vẻ
tuyên dương những tập thể có thành tích trong học tập và phong trào của trường, sau đó thầy nhắc
nhở các lớp chưa cố gắng hay còn khuyết điểm. Lời dặn của thầy thấm sâu vào lòng chúng em.
Buổi lễ chào cờ kết thúc với bài hát “Bốn phương trời”. Chúng em vào lớp với khuôn mặt lấm
tấm mồ hôi nhưng rất vui vẻ. Ngoài kia, lá cờ vẫn tung bay hẹn tuần sau gặp lại.
Qua không khí trang nghiêm nhưng cũng thật thân mật của buổi lễ đã nhắc chúng em
phải rèn luyện để xứng đáng với cha anh.
Đề 2: Trời đang nắng bỗng đổ trận mưa rào. Hãy tả lại trận mưa đó.
a.Mở bài Thời gian hoàn cảnh, thời gian đổ cơn mưa rào.
b. Thân bài Tả cơn mưa theo trình tự
* Quang cảnh trước khi mưa
-Khí trời, cảnh vật, con người… khi chưa có cơn mưa.
- Dấu hiệu báo cơn mưa đến: mây, bầu trời, sấm chớp, gió, loài vật, …

* Khi cơn mưa đến: tả chi tiết cơn mưa từ nhỏ đến lớn:
- Hạt nưa to và thưa
- Mưa như trút nước, sấm chớp vang trời
- Mưa càng to gió cáng lơn, câu cối nghiêng ngã
- Con người trú mưa hai bên đường
- Các loài vật tìm chỗ trú mưa…
* Quang cảnh sau cơn mưa
- Mưa nhỏ dần rồi tạnh hẳn, bầu trời trong xanh trở lại
- Mọi người tiếp tục công việc của mình, cây cối hả hê…….
c. Kết bài Cảm nghĩ của em về cơn mưa rào.
Đề 3: Em đã từng gặp ông Tiên trong những truyện cổ dân gian, hãy miêu tả lại hình ảnh
ông Tiên theo trí tưởng tượng của em.
1. Mở bài: Giới thiệu nhân vật miêu tả (Ông Tiên)
Đặt tình huống cụ thể: Cuộc gặp gỡ trong mơ với ông tiên để qua đối thoại, qua quan sát
miêu tả nhân vật.
2. Thân bài: Dựa vào truyện cổ tích để tả:
- Ngoại hình:
+ Xuất hiện toàn thân toả ánh hào quang, huyền ảo.
+ Dáng vẻ ung dung, mặc bộ quần áo chùng cổ xưa, ống tay rộng.
+ Tay chống gậy trúc, hoặc cầm cây phất trần, hồ lô…
+ Khuôn mặt hiền từ phúc hậu, đôi mắt tinh anh, vầng trán rộng,…
+ Râu tóc trắng phau, da dẻ hồng hào,…
- Việc làm và tính cách: hiền hậu, hay giúp đỡ những người bất hạnh
+ Luôn quan tâm theo dõi mọi chuyện trong dân gian.
+ Xuất hiện kịp thời để giúp đỡ người lương thiện và trừng trị kẻ ác.
+ Giọng nói ấm áp, ân cần, gần gũi với những người bất hạnh.
+ Ban phép lạ, gỡ bí cho người lương thiện.
+ Thường biến mất sau mỗi lần hoàn thành xứ mệnh.
3. Kết bài: Nêu tình cảm, suy nghĩ của em với ông Tiên: yêu quý, kính trọng, muốn làm nhiều
việc thiện, việc tốt giống ông Tiên trong những câu chuyện dân gian.

Đề 4: Tả người bạn thân
5
Nm thỏng c th trụi i, ch cú thi gian l thc o tt nht cho tỡnh cm bn bố. Trong sut
thi gian ú, cú l nh Tuyt l ngi bn m em thõn nht, bn y ó hc vi em t sut nm hc
lp mt n gi.
Dỏng ngi ca Tuyt trũn tra.Cỏch n mc rt lch s nhng luụn cú phn nhớ nhnh. Nc da
mn mng,trng hng. Mỏi túc di úng ,suụn mt, luụn c m bn y ct gn gng trụng rt
p.Khuụn mt bu bnh, y n ca bn h ai nhỡn n cng thy ỏng yờu.Cp mt sỏng en
lỏy,biu l cho s thụng minh,sỏng d.Cỏi ming tuy múm nhng khi ci,em thyTuyt rt cú duyờn
v khi y,bn nh mt bỳp sen hng ang hộ n. nh Tuyt khi no cng toỏt lờn v hin du, nhanh
nhn, húm hnh v hi hc nờn bn y rt d mn.
Tuyt rt chm ch hc hnh,luụn l mt lp phú hc tp gng mu trong lp em.Bn y luụn
chi vi nhng bn khỏc trong lp.Tuyt rt hũa ng,lỳc no cng giỳp nhng bn khú
khn,chm tin.Hin du v ngoan ngoón l hai c tớnh tt m em quý nht Tuyt.Bn luụn thựy
m,du dng trc mi ngi v rt ngoan ngoón, khụng bao gi cói li ngi ln.Tớnh tỡnh Tuyt ci
m nhng cng rt nghiờm tỳc v thng thng trong hc tp,khụng thớch ựa gin vi vic hc.Bn y
rt nhanh nhn trong mi vic cụ giao.Nhiu lỳc t nhng cõu chuyn m Tuyt k ó lm cho em v
cỏc bn ci ng ci nghiờng mt cỏch sng khoỏi.C lp,ai ai cng u n nh Tuyt.i vi mi
thy cụ cng nh ngi ngoi ln tui hn mỡnh,bn luụn l phộp cho hi nờn ai cng mn Tuyt c
v em cng th.
Sau bao nhiờu nm thỏng hc chung vi nhau,em ó hc c rt nhiu nhng c tớnh tt ca
Tuyt.Em rt quý bn y,em s c gng gi mói tỡnh bn tt p ny cho n ln.ễi,tỡnh bn ny tht
l ỏng quý!
5: T cụ giỏo ca em.
Đã bao lần em đợc nghe các thày cô giáo say sa giảng bài. Nhng không bao giờ em quên
đợc cô Hoa dạy môn văn. Lời giảng say sa đầy truyền cảm của cô khiến em còn nhớ mãi.
Cô Hoa đã nhiều năm là giáo viên dạy giỏi của trờng em. Cô mới ngoài 30 tuổi. Với làn da trắng
trẻo, dáng ngời thon thả nom cô rất a nhìn. Mái tóc óng ả rất hợp với khuôn mặt thanh tú và đôi
mắt lúc nào cũng ánh lên sự thân thiện. Học trò chúng em ai cũng quý mến và coi cô nh ngời
mẹ.

Trống vào học vừa dứt cũng là lúc cô giáo bớc vào lớp. Sau vài phút ổn định và kiểm tra bài
cũ, lời giới thiệu bài mới của cô vang lên cuốn hút cả lớp "Cô và các em sống trong hoà bình hôm
nay, là nhờ công ơn của biết bao anh hùng đã ngã xuống, trong đó có những ngời còn rất nhỏ
tuổi. Xúc động trớc sự hi sinh của chú bé Lợm nhà thơ Tố Hữu đã sáng tác bài thơ cùng tên ca
ngợi tấm gơng dũng cảm hi sinh của ngời anh hùng nhỏ tuổi này". Vừa dẫn dắt cô vừa viết
những nét chữ tròn trịa và mềm mại lên bảng. Cả lớp im phăng phắc chỉ còn nghe thấy tiếng ngòi
bút sột soạt đa trên giấy. Cô giáo đọc bài, giọng của cô ngân vang ấm áp, thánh thót theo nhịp b-
ớc chân của chú bé nhảy trên đờng vàng. Mới chỉ nghe cô đọc bài thôi mà chúng em cảm thấy
nh đợc trở về, đợc trò chuyện với chú bé
Sau khi nghe các nhóm trả lời cô kết luận và giảng thêm cho chúng em hiểu về phẩm chất cao
đẹp của Lợm. Chú là một chú bé hồn nhiên, yêu đời, dũng cảm, sẵn sàng hi sinh vì đất nớc
thân yêu. Cha bao giờ em thấy lời cô giảng hay đến thế, em cứ chăm chú, say mê và hiểu đợc
nội dung bài học một các dễ dàng.
Phần tổng kết và luyện tập đã khép lại tiết học nhng lời cô say sa giảng bài vẫn còn vang vọng
đâu đây. Bỗng tiếng trống tùngtùngtùng vang lên giờ học kết thúc nhng cả lớp vẫn còn
luyến tiếc vì lời giảng say sa hút hồn, vì cử chỉ yêu mến và vì tình yêu thơng cô dành cho học
trò.
Mỗi giờ ngữ văn của cô Hoa đều có sức hấp dẫn kì lạ và rất riêng. Cô đã tạo cho chúng em
nhiều cơ hội khám phá những điều hay vẻ đẹp muôn màu của văn ch ơng. Điều đó làm chúng em
thích thú và ớc ao cô luôn là cô giáo dạy ngữ văn của chúng em trong những năm học tới.
:ờ6:T khu vn
T ngay ụng mt b m em cú nhim v chm súc vn .Khu vn khụng rng lm nhng
c trng nhiu loi cõy khỏc nhau . Theo em cú l khu vn p nht vo bui sỏng.
Vỡ em phi bn hc nờn ko theo b m vo vn c . Nhng hụm nay l ngy ch nht nờn em
6
cùng bố mẹ ra thăm vườn và phụ giúp bố mẹ làm vườn. Người mở cổng vườn đầu tiên là em .
Sáng hôm đó ko khí trong lành mát mẻ, cảnh vật còn chìm trong màn sương đêm,bầu trời trong
xanh cao vời vợi . Pha lẫn là những đám mây trắng đang trôi bồng bềnh . Trên những chiếc lá còn
động lại những hạt sương sớm nó lấp lánh như kim cương . Những hàng cây đang đung đưa theo
gió như nói chuyện với nhau . Những chú chim ríu rit líu lo gọi bầy . Tất cả làm nên một bức

tranh thiên nhiên đẹp sinh động .
Mới bước vào vườn em đã nghe tiếng sủa của chú chó vệnh lông vàng đang ngoe ngoẩy cái đuôi
hít hít cái mũi . Chắc nó mừng vì sau một tuần gặp lại cô chủ xa cách . Bố mẹ trồng nhiều loại
cây ăn quả khác nhau nào là : xoài , ổi , sầu riêng . Cây sầu riêng la loai cây cao nhất không biết
nó được trồng từ bao giờ mà nó cao đến thế . Hoa sầu riêng mọc từng chùm nó có mùi thơm ngào
ngạt khắp cả vườn . Cây sầu riêng đã vào mùa những quả như những chú nhím treo lủng lẳng trên
cành . Nó lớn dần theo từng ngày . Dọc theo hàng ranh là những hàng cây mít . Thân nó sù xì to
cao khỏe như những chàng sĩ canh giữ khu vườn . Mít đã ra quả non . Nhìn từ xa những quả mít
như những chú heo con treo lủng lẳng trên cành rất dễ thương . Ở cuối vườn bố mẹ trồng cây
măng cụt . Thân măng cụt không to lắm nhưng cành lá lại sum xuê, những tán lá của nó lớn to
khép kín vào nhau còn ủ đầy sương . Quả của nó khi chưa chín thì nó phát lên một màu xanh
non . Nhưng khi chín , quả tròn trịa khoác lên màu tím . Cầm trên tay , ta có thể biết được số múi
của nó . Xung quanh nhà là cây đu đủ thân cây không to lắm , nhưng quả sum xuê . Quả đu đủ dài
màu vàng nghệ treo lủng lẳng trên cành . Em thích nhất là ăn đu đủ .
Mặt trời càng lên cao xua đi màn sương đêm khu vườn càng nhộn nhịp hơn những chú sóc lông
vàng mát dịu với những sọc đen dài trên lưng đang chuyền cành từ cành này sang cành nọ như
đang tìm trái mít chín cây thơm lừng . Nó tranh dành một trái mít chín nó kêu chíp chíp khoái
chí . Vì có một bữa sáng ngon lành . Chị chào mào hót líu lo như đón một buổi sáng bình minh .
Tất cả đã tạo nên một âm thanh " Lao Xao " của khu vườn nhà em .
Khu vườn trong nắng mai của nhà em thật đẹp để lại cho em nhiều ấn tượng không bao giờ phai .
Em sẽ chăm sóc khu vườn để nó luôn luôn tươi đẹp .
Đề 7: Tả cảnh trường em vào giờ ra chơi
Cuối tiết học thứ ba như thường lệ, những dòng chữ cuối củng của bài học mới
vừa được viết xong, cũng là lúc tiếng trống Tùng…tùng…tùng báo hiệu giờ ra chơi đã
đến. Được lệnh cô giáo, chúng em nhanh chóng chào cô,rồi vội vã ra sân.
Sân trường đang vắng lặng, khó tìm thấy bóng người, bỗng chốc trở nên ồn ào,
náo nhiệt của học sinh từ các lớp ùa ra nhanh chóng xếp hàng. Bỗng khẩu lệnh vang lên
từ phòng máy : Nghỉ! Nghiêm! Tiếng ồn dần dần tắt hẳn, cùng lúc đó, tiếng nhạc cất lên,
tất cả các học sinh nghiêm trang tập thể dục theo điệu nhạc. Sân trường giờ đây đã đổi
màu. Một màu trắng xóa của áo học sinh pha chút đỏ thắm của khăn quàng và màu vàng

da của hàng nghìn cánh tay, đồng loạt đưa lên, hạ xuống,đôi chân lúc thì bước trái, lúc lại
bước phải thật nhịp nhàng, đồng điệu, trông thật đẹp mắt. Tiếng nhạc vừa dứt, bài thể dục
cũng kết thúc, tất cả học sinh đồng loạt giơ tay thật khí thế, hô to: “Khỏe…khỏe…
khỏe…” Đồng thời rời khỏi hàng ngũ. Những bạn gái vội chiếm những gốc bàng to, có
nhiều bóng mát để chơi nhảy dây, tiếng vi vút của dây quay, hòa lẫn với đôi chân nhịp
nhàng của các bạn nữ, nghe thật êm tai. Trong khi đó, các bạn nam cũng nhanh chân
không kém, đến những gốc cây to khác để chơi đá cầu, những chiếc cầu lông có màu
xanh, đỏ được tâng lên, rơi xuống thật ngoạn mục. Sân trường bình thường rộng là thế
mà giờ đây em có cảm giác như hẹp lại, các băng ghế đá giờ đã chật ních những bạn.
Phía căn-tin thì giống như nhóm chợ. Trên cành cây, chim chóc đua nhau nhảy nhót,
chuyền cành hót líu lo thật là thích nhưng nổi trội nhất vẫn là tiếng cười nói thật vui vẻ
của các bạn. Bất thình lình, tiếng trống vào học hùng dũng lại vang lên, chúng em nhắc
7
nhở nhau nhanh chân vào lớp mà không quên cái hẹn: “ vui quá ngày mai chơi tiếp nha
các bạn!.”
Giờ chơi trôi qua rất nhanh nhưng chúng em đã tìm được sự vui vẻ và thoải mái rất
nhiều trong thời gian ít ỏi ấy. Nó giúp chúng em học tốt trong tiết học kế tiếp của hôm
nay và chắc chắn, nó sẽ còn là kỉ niệm khó phai cho mai sau khi chúng em rời xa mái
trường thân yêu này.
Đề 8: Tả người mẹ.
Trong gia đình, vì em là con út nên ai cũng thương yêu em hết mực, nhưng mẹ là
người gần gủi, chăm sóc em nhiều nhất.
Năm nay, mẹ em gần bốn mươi mốt tuổi. Với thân hình mảnh mai, thon thả đã tô
đậm cho mẹ với vẻ đẹp của người mẹ hiền từ, mái tóc đen óng mượt mà dài ngang lưng
được mẹ thắt lên gọn gàng khi ra đường. Đôi mắt mẹ đen láy luôn nhìn em với ánh mắt
trìu mến gần gũi. Khuôn mặt mẹ hình trái xoan với làn da trắng. Đôi môi mỏng đỏ hồng
nằm dưới chiếc mũi cao thanh tú làm cho càng nhìn càng thấy đẹp. Khi cười nhìn mẹ tươi
như hoa, đóa hoa hồng vừa nở sớm mai. Đôi bàn tay mẹ tròn trịa, trắng trẻo đã nuôi nấng,
dìu dắt em từ thưở em vừa lọt lòng. Giọng nói của mẹ đầy truyền cảm, lúc mượt mà như
tiếng ru, lúc ngân nga như tiếng chim họa mi buổi sớm. Mẹ em may và thêu rất đẹp, đặc

biệt là may áo dài, thường ngày mẹ hay mặc bộ đồ bộ gọn gàng, khi đi dạy học mẹ mặc
những bộ áo dài cũng do mẹ tự may trông thật duyên dáng, sang trọng.
Ở nhà, mẹ là người đảm nhiệm công việc nội trợ. Mẹ giao cho em các công việc
nhẹ nhàng như: quét nhà, gấp quần áo Còn ba thì phụ mẹ giặt đồ, dọn dẹp nhà cửa sạch
sẽ, thỉnh thoảng mẹ mua hoa về chưng ở phòng khách cho đẹp nhà. Mỗi khi khách đến
mẹ luôn đón tiếp nồng hậu, mời khách đĩa trái cây và nước mát. Sáng mẹ là người thức
dậy sớm để chuẩn bị thức ăn sáng cho cả nhà, để hai anh em cùng cắp sách đến trường
kịp giờ học. Khi em ốm đau mẹ phải thức suốt đêm để chăm sóc. Buổi tối, mẹ thường
dành khoảng ba mươi phút để giảng bài cho em, sau đó mẹ ngồi chấm bài, soạn giáo án
chuẩn bị cho tiết lên lớp ngày mai ở trường Mẹ rất nhân hậu, hiền từ, khi lên lớp mẹ
xem học trò như các con của mình, cũng dìu dắt thương yêu hết mực nên mẹ được rất
nhiều học sinh yêu mến. Khi em phạm lỗi, mẹ chỉ nhắc nhỡ chứ không mắng và cũng
chưa đánh em bao giờ.
Mẹ em thật đáng quí, em luôn yêu thương mẹ và tự hào vì được làm con của mẹ.
Mỗi khi được mẹ ôm ấp, nằm trong lòng mẹ em cảm thấy thật ấm áp. Trong trái tim em,
mẹ là tất cả, mẹ là cô tiên tuỵêt vời nhất trong cuộc đời em Em mong sao cho mình mau
lớn để có thể giúp cho mẹ đỡ vất vả hơn. Em hứa sẽ chăm học và cố gắng học thật giỏi để
trả ơn cho mẹ và thầy cô đã dạy dỗ, nuôi nấng em nên người. Mẹ ơi, con yêu mẹ lắm!
Tấm lòng của mẹ là biển cả bao la đối với con, và con hiểu rằng không có ai thương con
hơn mẹ. Ôi, mẹ kính yêu của con. Con yêu mẹ hơn tất cả mọi thứ trên cõi đời này và vì
mẹ chính là mẹ của con. "Đi khắp thế gian không ai tốt bằng Mẹ "
Đề 9 : Tả ông của em.
Ông ngoại em năm nay vừa tròn 70 tuổi. Ông là bác sĩ quân y đã từng tham gia hai cuộc kháng
chiến chống Pháp và chống Mỹ. Mái tóc ông bạc phơ, cắt ngắn.

8
Vầng trán cao kiên nghị. Ông có đôi tai to, dài như tai Phật. Gương mặt ông phúc hậu; lúc ông
cười trông ông rất hiền. Răng ông trắng bóng, chưa rụng một chiếc nào. Bạn bè ông nhiều cụ có
bộ râu đẹp, nhưng ông thì không để râu. Cặp mắt ông lúc nào cũng mở to, ánh lên vẻ tinh anh, dịu
dàng. Khi đọc báo, ông mới đeo kính.

Trong gia đình người mà em kính yêu nhất là ông ngoại.Ông! một tiếng gọi đơn sơ mà thân
thương,chính ông ngoại đã nuôi em từ khi em còn nhỏ.Hình ảnh ông hiền từ,phúc hậu cả đời khổ
cực làm việc vì con vì cháu.
Ông ngoại em năm nay 61 tuổi.Ông là bộ đội nhưng đã về hưu.Người ông dong dỏng cao,thân
hình hơi gày nhưng ông làm việc rất nhanh nhẹn.Gương mặt ông dài, vầng trán cao và rộng.Đôi
mắt ông sáng, mỗi khi cười những nết nhăn trên khóe mắt lại hiện lên.Môi ông hơi thẫm, mỗi khi
cười, nụ cười ấy lại toát lên vẻ phúc hậu. Mái tóc ông trắng như cước trải hất về phía sau để lộ
vầng trán cao hói.Nước da ông hơi đen, bàn tay ông rất gầy và nhăn nheo, có những nốt đồi mồi
đã in sâu. Ông thường mặc bộ đồ ngủ , bước chân ông khoan thai, dáng người quắc thước. Ông
sống rất điều độ , ngủ lúc mười một giờ đêm , dậy lúc năm giờ sáng chạy quanh vườn tập thể
dục .Sau đó , ông xách nước tưới cây và tỉa cành , bắt sâu cho cây .Ông thường kể chuyện cho em
nghe những câu chuyện thời chiến tranh đánh Tây , đánh Mĩ .Ông dạy dỗ em đức tính làm người.
Được sống với ông, em hoc được rất nhiều điều.Em sẽ học thật giỏi để không phụ lòng của
ông.Em mong ông sẽ sống trăm tuổi để con cháu đươc nhờ.
Đề 10 : Tả Kiều Phương “Khôn ngoan đối đáp người ngoài Gà cùng một mẹ chớ hoài đá
nhau.”
Thật vậy, câu chuyện “Bức tranh của em gái tôi” của tác giả Tạ Duy Anh kể về người anh và cô
em gái có tài hội họa đã thể hiện rõ diều đó. Câu chuyện đã để lại trong em một ấn tượng sâu sắc
về tấm lòng nhân hậu cô em gái Kiều Phương dã giúp cho người anh nhận ra phần hạn chế của
chính mình.
Kiều Phương tuy chỉ mới sáu, bảy tuổi nhưng đã sớm bộc lộ tài năng hội họa.Cô sống trong một
gia đình hạnh phúc. Do lúc nào mặt cũng bị bôi bẩn bởi chính mình nên cô được anh đặt cho một
biệt danh rất đáng yêu là “Mèo”. Mèo rất thích vẽ. Cô bé đã tự trộn màu bằng các nguyên liệu tự
nhiên có sẵn trong nhà Mèo có dáng người nhỏ nhắn, nhanh nhẹn.Những bộ trang phục thường
ngày của cô tuy giản dị nhưng lúc nào cũng bị bôi bẩn bởi những vết mực, vết nhọ nồi.Mái tóc
đen láy, óng mượt của cô được tết bím sang hai bên trông càng thêm đáng yêu.Cô có làn da hồng
hào nhưng lúc nào cũng bị bôi bẩn. Kiều Phương có khuôn mặt tròn và bầu bĩnh. Vầng trán cao,
rộng. Đôi mắt đen láy, sáng ngời,lộ rõ vẻ thông minh của Kiều Phương quan sát mọi vật rất tỉ mỉ
để đưa vào trong bức tranh của mình thật chính xác, rõ ràng. Kiều Phương có đôi má phúng
phính, ửng hồng. Nụ cười tươi dường như lúc nào cũng hiện diện trên khuôn mặt cô. Nhưng mỗi

khi bị người lớn quát thì nụ cười ấy biến mất. Miệng Mèo dẫu ra, mặt xịu xuống, càng mắng càng
cứ xáp lại gần trông vừa ngộ vừa đáng yêu khiến không ai giận lâu được. Kiều Phương có đôi tay
rất khéo trong việc đưa con mèo, cái máng lợn sứt nẻ,…vào trong tranh một cách hoàn hảo nhất.
Đôi tay ấy lúc nào cũng bị dính bẩn vì phải nhào bột, thử màu để tạo ra một loại màu đặc biệt do
cô tự chế.Khi vẽ tranh, Kiều Phương quan sát xung quanh,chắc chắn là không có ai,cô trải giấy ra
sàn,lấy ra các hộp màu do cô tự chế và một cái cọ vẽ. Chú mèo con trong nhà ngồi cạnh bên.Kiều
Phương quan sát thật kĩ chú mèo rồi cầm bút lên vẽ những nét đầu tiên bằng mực đen Đôi mắt
của Kiều Phương hết quan sát con mèo lại chăm chú vào bức tranh. Cô lấy tay nhẹ nhàng cũng
tạo ra những đường nét mới lạ, uyển chuyển.Những đường nét to khỏe khiến con mèo khi vào
tranh trông như co hổ nhưng vẫn mang vẻ ngộ nghĩnh riêng của con mèo. Khi quét nhà, đôi tay
9
búp măng, nhỏ nhắn ấy cầm chổi một cách e thẹn, không chắc chắn lắm, điều khiển chổi qua lại
như mẹ cô vẫn thường làm. Cũng như lúc làm những việc nhà khác, Kiều Phương lúc nào cũng
vừa hát, vừa bước đi theo nhịp điệu trông rất vui, đầy sức sống. Đôi chân nhẹn nhàng, uyển
chuyển xoay theo từ nốt nhạc. Cô bé Kiều Phương có một bí mật nhỏ mà ngoài người anh trai ra
không ai biết cả. Đó là việc cô trộn màu từ các nguyên liệu có sẵn trong nhà để vẻ. Cô cạo trắng
các đít son nồi một cách khéo léo, nhào lại, quệt lên tay xem màu đã vừa chưa rồi cho vào hộp.
Sau đó cô giấu những hộp màu, rồi đi làm việc nhà như chưa có chuyện gì xảy ra. Những bức
tranh của Kiều Phương rất đẹp và có hồn nhờ những màu sắc thiên nhiên đặc biệt. Nhưng rồi, bí
mật cũng như tài năng của Kiều Phương bị chú Tiến Lê và những người khác trong gia dình phát
hiện. Từ đó, Kiều Phương được ba mẹ yêu thương hơn và được mua cho những hộp màu mới.
Tuy vậy nhưng khuôn mặt,quần áo, tay chân của cô vẫn lem nhem đầy vết nhọ nồi như xưa. Cũng
từ đó, người anh cảm thấy mình bị xanh lánh, tự ti và trở nên xa lánh Mèo hơn. Nhưng càng xa
lánh thì cô bé Mèo càng xáp lại gần. Khi đươc mời tham dự trại thi vẽ quốc tế, Kiều Phương đã
quyết định vẽ chính người anh của mình và bức tranh đó đã đạt giải nhất. Kiều Phưng rất vui. Khi
về đến nhà, cô đã ôm cổ anh và bằng một giọng nhỏ nhẹ, đầy tình cảm, cô thì thầm vào tai anh
“Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”. Ngày hôm ấy, Kiều Phương ăn mặc thật sạch sẽ và lịch sự.
Hai bím tóc được mẹ tết gọn gàng và cài thêm cái nơ ở một bên đầu. Khác hoàn toàn mọi ngày,
khuôn mặt cũng như chiếc đầm màu hồng của Kiều Phương không một vết bẩn nhọ nồi. Kiều
Phương tò mò, hồi hộp khi nhìn anh mình đang ngỡ ngàng quan sát bức tranh giải nhất đề “Anh

trai tôi” được đóng khung, lồng kính. Nụ cười tươi rói hiện trên khuôn mặt Kiều Phương khi anh
cô hãnh diện về bức tranh và nụ cười đó cũng theo cô suốt cho đến khi buổi lễ kết thúc. Tấm lòng
nhân hậu của Kiều Phương đã chiến thắng con rắn ghen ti của người anh
Kiều Phương đã để lại trong em một ấn tượng sâu sắc về sự hồn nhiên đáng yêu của cô
Nhờ tấm lòng nhân hậu, vị tha của mình mà cô bé Mèo đã giúp người anh nhận ra phần hạn chế
của chính bản thân mình cũng như hàn gắn lại tình anh em ngày nào. Em cảm thấy bản thân mình
còn thiếu sót và chưa hoàn thiện vì đôi khi vẫn hay giận dỗi, ganh tị với người khác. Kiều Phương
sẽ mãi là tấm gương sáng để em noi theo, hoàn thiện lại phần hạn chế của mình.
10