Tiết 47: bài thơ về Tiểu đội xe không kinh

Chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ lớp 9C

Môn Ngữ văn
Năm học: 2011-2012


KiĨm tra bµi cị
Câu 1 : Đọc thuộc lịng bài thơ “Đồng chí” của Chính
Hữu.

Câu 2: Theo em từ “Đồng Chí” được tách riêng thành
một dịng thơ ở giữa mạch bài thơ có ý nghĩa gì?
a) Là tên gọi của một mối quan hệ có ý nghĩa thời đại, có
ý nghĩa thiêng liêng.
b) Là sự kết tinh của mọi cảm xúc, tình cảm (tình bạn
tình người).
c) Là cao trào của bài thơ, vừa kết lại một đoạn thơ, vừa
như bản lề để mở ra mạch thơ mới.
d) Tất cả đáp án A, B, C đều đúng.


TiÕt 47 :

(Phạm Tiến Duật)


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Tìm hiểu chung:
1. Đọc :
2. Tác giả, tác phẩm :

a. Tác giả:
- Sinh ngày 14/1/1941 mất ngày
4/12/2007
-Quê huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ
- Tiêu biểu cho thế hệ nhà thơ trẻ
thời chống Mỹ.
- Thơ ông thờng viết về ngời lính
và cô thanh niên xung phong trên
tuyến đờng Trờng Sơn.
- Phong cách thơ: sôi nổi, trẻ
trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà
sâu sắc.


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Tìm hiểu chung:
1. Đọc :
2. Tác giả,tác phẩm :
a. Tác giả:
b. Tác phẩm
ã Gii nht cuộc thi thơ báo Văn
nghệ 1969 -1970.
• In trong tập “Vầng trăng
quầng lửa” 1970.


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Tìm hiểu chung:

1. Đọc :
2. Tác giả,tác phẩm :
3. Thể loại và đề tài:
a. Thể loại:
- Thể thơ tự do.
b. Đề tài:
- Đề tài về ngời lính và chiến tranh.
4. Tìm hiểu nhan đề bài thơ:
- Nhan đề lạ, độc đáo. Ta có thể lợc bỏ 3 chữ Bài
thơ về, song nét độc đáo lại thể hiện ở đó. Đó là cách
khai thác hiện thực:không chỉ viết vè những chiếc xe
không kính, không chỉ nói lên hiện thực của chiến
tranh mà chủ yếu khai thác chất thơ vút lên từ hiện
thực ấy, chất thơ của tuổi trẻ Việt Nam Xẻ dọc Trờng
Sơn đi cứu nớc/ Mà lòng phới dậy tơng lai.


TiÕt 47 :
(Phạm Tiến Duật)

Tôi phải thêm “ Bài thơ về…”, để báo
trước cho mọi người biết rằng là tôi viết
thơ, chứ không phải một khúc văn xuôi.
Bài thơ về tiểu đội xe khơng kính là
cách đưa chất liệu văn xuôi vào thơ,
những câu thơ “đặc” văn xuôi được kết
hợp li trong mt cm hng chung.

( Tác giả)

Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
Xe không kính không phải vì xe
không có kính.
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi.
......
Vì sao những
Không có kính rồi xe không có đèn.
chiếc xe này
Không có mui xe, thùng xe có xớc.
không có kính?
......

không đèn

Xe:

không mui
thùng xe có xớc

Vì:

bom giËt
bom rung

Bằng giọng điệu thản Em h·ynhịp nh÷ng chitiến, tác giả miêu tả

nhiên, t×m thơ tăng
tiÕt hỏng đến mức
hình ảnh nhng chic xe hmiêu tả những trn tri nhm phn
nh hiện thực khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ
chiÕc xe kh«ng kÝnh ?


TiÕt 47 :
(Phạm Tiến Duật)


TiÕt 47 :
(Phạm Tiến Duật)


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
a) T thế :
Ung dung buồng lái ta ngồi
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng
Tìm những chi tiết miêu tả hình
....
Như sa, như ùa vào buồngcụ thể như sau:
chiến sĩ lái xe, lái

11 12 1

10
2
8

7 6 5

nh ngi

Bằng nghệ thuật HÃy tìm những hóa, miêu t¶ t thÕ cđa
- Nhóm 1: miêu tả những
Tác giả điệp từ,nhân chi tiết
ngời ta kớnh ợc t
so sánhchic chúng lính thấy đchy Sơn
cho xe khụng lái xe Trờng
- Nhúm 2: HÃy tìm những
thế ungtrong mụi trngcủa chi ời miêu tả thái độ của
dung, lạc quan v hon
ngtiết
ngời lính lái xe Trờng Sơn.
chiến sĩcnh khc lit nhm lm hiện tình cảm đồng chí,
-lái xe.3: Tìm những chi tiết thể
Nhúm
ni bt hỡnh nh no?
đồng đội.

- Nhúm 4: Tìm chi tiết miêu t¶ ý chí người lính.

4

3

Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
a) T thế :
b) Thái độ:
Khụng cú kớnh, thỡ cú bi,
Bi phun túc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.
Khơng có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tn, mưa xối như ngịai trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khơ mau thơi

- Bất chấp,coi thêng khó khăn, gian khổ, nguy hiểm.


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
a) T thế :
b) Thái độ:

c) Tình đồng đội:
Nhng chiếc xe t trong bom rơi
......
Bắt tay qua cửa kính vì råi
.....
Chung…nghĩa là gia đình…
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.
- Tình đồng chí, đồng đội nồng ấm, cởi mở, chân thành.


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
1. Hình ảnh những chiếc xe không kính:
2. Hình ảnh những chiến sĩ lái xe:
a) T thế :
b) Thái độ:
c) Tình đồng đội:
d) :ý chí
Không có kính rồi xe không có đèn
Không có mui xe, thùng xe có xớc.
Xe vẫn chạy vì Miền Nam phía trớc
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

H/ả Đối lập giữa cái
không và cái có.
-> Kiên cờng,Lòng yêu n
ớc khat khao gpdt

TiÕt 47 :
(Phạm Tiến Duật)
•
•
•
•
•

Hình ảnh: “một trái tim“
=> Biểu tượ ng đa nghĩa, nghệ thuật hoán dụ :
Giàu nhiệt huyết.
Say mê lý tưở ng cách mạng.
Sống hiên ngang, coi thườ ng gian khổ, vui tươ i và thân
thiện…

Em hiểu gì về cách sử dụng hình
ảnh“ một trái tim” ở cuối bài thơ?

Ca ngợi lý tưởng sống cao đẹp của người lính - có tầm vóc thời
đại: Ý chí giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.


Tiết 47 :
(Phm Tin Dut)
I. Đọc và tìm hiểu chú thích:
II. Phân tích:
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:Tác giả đà đa vào bài thơ chất liệu hiện

thực sinh động của cuộc sống ở chiến trờng, ngôn ngữ
và giọng điệu giàu khẩu ngữ, tự nhiên, khoẻ khoắn.
2. Nội dung: Bài thơ của Phạm Tiến Duật đà khắc
hoạ một hình ảnh độc đáo: những chiếc xe không
kính. Qua đó, tác giả khắc hoạ nổi bật hình ảnh
những ngời lính lái xe ở Trờng Sơn trong thời chống
Mĩ, với t thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng
cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu
giải phóng Miền Nam.


1/ Hai tác phẩm Đồng chí và Bài thơ tiểu đội xe khơng kính giống
nhau ở điểm nào?
A/ Cùng viết về đề tài người lính.
B/ Cùng viết theo thể thơ tự do.
C/

Cả A và B đều đúng.

2/ Những chiến sĩ lái xe Trường Sơn có phẩm chất gì?
A/ Lạc quan, dũng cảm,tinh thần đồng đội sâu sắc
B/ Lạc quan, coi thường hiểm nguy, liều lĩnh
C/ Vui nhộn ,tinh nghịch, dũng cảm


1/ Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ trên là gì?
A/ Ngơn ngữ chân thực,giàu tÝnh khẩu ngữ, nhiều hình ảnh thơ đẹp
B/ Giọng điệu trẻ trung, sôi nổi
C/ Bao gồm cả A và B
2/Hình ảnh Những chiếc xe khơng kính nói lên điều gì?

A/ Tinh thần bất chấp khó khăn của người chiến sĩ lái xe
B/ Sự khó khăn, thiếu thốn của bộ đội ta thời chống Mỹ
C/ Sự khốc liệt của chiến trường thời chống Mỹ


Tìm điểm giống và khác nhau về hình ảnh ngời lính ở hai bài thơ:
Đồng chí và Bài thơ về tiểu đội xe không kính?

im chung
- Cùng phải chịu hoàn cảnh
gian khổ khó khăn, hiểm
nguy của chiến trờng.
- Cùng có ý chí, nghị lực,
niềm tin, lí tởng và tinh
thần yêu nớc; có tình đồng
chí, đồng đội gắn bó.


im riờng
ã
ã
ã
ã
ã
ã

Bi thơ Đồng Chí
Xuất thân từ
nông dân
nghèo.

Tình cảm
thầm lặng

ã
ã
ã
ã
ã
ã
ã
ã

Bài thơ về tiểu
đội Xe không kính
-Xuất thân
từ nhiều
tầng lớp.
Tình cảm
sôi nổi,
trẻ trung hơn


1.

2

Bài vừa học:
- Thuộc lòng bài thơ
- Viết đoạn văn từ 10-12 câu nêu cảm nhận của em về hình ảnh
người chiến sĩ lái xe Trường Sơn

Bài sắp học:
- Soạn bài Đồn thuyền đánh cá (Huy Cận).
a): Phân tích cảnh hồng hơn trên biển và đồn thuyền đánh
cá khởi hành.
b): Cảnh đánh cá và cảnh biển đêm.
c): Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về trong bình minh.


XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN Q THẦY CƠ!