B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
PHÁT TRIN H THNG KÊNH PHÂN PHI
SN PHM DCH V CA NGÂN HÀNG
NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN
THANH HÓA
SINH VIÊN THC HIN : TÀO TH THANH AN
MÃ SINH VIÊN : A11669
CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
HÀ NI – 2011
Tµi chÝnh Ng©n hµng
-
Th¸ng 4/
201
1
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC THNG LONG
o0o
KHÓA LUN TT NGHIP
TÀI:
PHÁT TRIN H THNG KÊNH PHÂN PHI
SN PHM DCH V CA NGÂN HÀNG NÔNG
NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN THANH
HÓA
Giáo viên hng dn : Th.s V Th Tuyt
Sinh viên thc hin : Tào Th Thanh An
Mã sinh viên : A11669
Chuyên ngành : Tài chính ngân hàng
HÀ NI – 2011
Thang Long University Library
LI CM N
hoàn thành chng trình đi hc và vit lun vn này, em đã nhn đc s hng
dn, giúp đ và góp ý nhit tình ca các thy, các cô trng i hc Thng Long.
Trc ht, em xin chân thành cm n đn các thy các cô trng i hc Thng
Long, đc bit là nhng thy cô đã tn tình dy bo cho em trong sut thi gian hc
tp ti trng.
Em xin gi li bit n sâu sc nht đn Thc s V Th Tuyt đã dành nhiu thi
gian và tâm huyt hng dn nghiên cu và giúp đ em hoàn thành lun vn tt
nghip này.
ng thi, em cng xin cm n các anh, ch cán b phòng k toán, phòng t chc
hành chính, phòng tng hp và ban lãnh đo Ngân hàng Nông nghip và Phát trin
Nông thôn chi nhánh Thanh Hóa đã to điu kin cho em đc thc tp, tìm hiu đ có
d liu vit lun vn.
Em xin chân thành cm n!
MC LC
DANH MC CÁC CH VIT TT
DANH MC BNG, BIU, S , HÌNH V
LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ THUYT V MARKETING NGÂN HÀNG VÀ H
THNG KÊNH PHÂN PHI CA NGÂN HÀNG 3
1.1 .TNG QUAN V MARKETING NGÂN HÀNG 3
1.1.1. Khái quát v ngân hàng thng mi 3
1.1.1.1 Khái nim ngân hàng thng mi (NHTM) 3
1.1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi 3
1.1.2 Khái quát v marketing ngân hàng 5
1.1.2.1 Khái nim marketing ngân hàng 5
1.1.2.2 Vai trò ca marketing đi vi ngân hàng 6
1.1.2.3 c đim ca marketing ngân hàng 7
1.2 . NHNG HOT NG CHÍNH CA MARKETING NGÂN HÀNG 9
1.2.1. Nghiên cu th trng và xác đnh th trng mc tiêu ca ngân hàng 9
1.2.2. Xây dng chin lc sn phm 10
1.2.4. Xây dng chin lc phân phi 11
1.2.5. Chin lc xúc tin hn hp 11
1.3 . H THNG KÊNH PHÂN PHI CA NGÂN HÀNG 12
1.3.1. Khái nim kênh phân phi ca ngân hàng 12
1.3.2. c đim và vai trò ca h thng kênh phân phi ngân hàng 12
1.3.3. Phân loi h thng kênh phân phi 14
1.3.3.1 Kênh phân phi truyn thng 15
1.3.3.2 H thng kênh phân phi ngân hàng hin đi 18
1.4 . THC TRNG VÀ KINH NGHIM PHÁT TRIN KÊNH PHÂN PHI
MT S NGÂN HÀNG TIÊU BIU 25
1.4.1. Ngân hàng Citibank 25
1.4.2. Ngân hàng u t và phát trin Vit Nam - BIDV 26
Thang Long University Library
CHNG 2: THC TRNG PHÂN PHI CA AGRIBANK THANH HÓA 29
2.1 VÀI NÉT V NGÂN HÀNG NÔNG NGHIP VÀ PHÁT TRIN NÔNG THÔN
THANH HÓA (Agribank Thanh Hóa) 29
2.1.1 Lch s hình thành và phát trin ca Agribank Thanh Hóa 30
2.1.2 C cu t chc b máy hot đng ca Agribank Thanh Hóa 31
2.1.3 Các dch v ca ngân hàng 32
2.1.3.1 Các dch v cho khách hàng cá nhân 32
2.1.3.2 Các dch v cho khách hàng doanh nghip 33
2.2 .KT QU HOT NG KINH DOANH CA AGRIBANK THANH HÓA 34
2.2.1 Kt qu kinh doanh 34
2.2.1.1 Tình hình huy đng vn và cho vay 34
2.2.1.2 Tình hình s dng vn 36
2.2.1.3. Kt qu kinh doanh 37
2.2.2 Nhng tn ti trong hot đng kinh doanh ca chi nhánh Agribank Thanh Hóa 39
2.3. THC TRNG MARKETING NÓI CHUNG TI AGRIBANK THANH HÓA 41
2.4 THC TRNG KÊNH PHÂN PHI TI AGRIBANK THANH HÓA 44
2.4.1 Kênh phân phi truyn thng 44
2.4.1.1 Chi nhánh 44
2.4.1.2 Ngân hàng đi lý 49
2.4.2 Kênh phân phi hin đi 50
2.4.2.1 Ngân hàng đin t 50
2.4.2.2 Ngân hàng qua mng 54
2.4.3 ánh giá chung v h thng phân phi ca ngân hàng Agribank Thanh Hóa 56
2.4.3.1 ánh giá hiu qu hot đng ca h thng kênh phân phi ca chi nhánh
Agribank Thanh Hóa 56
2.4.3.2 Nhng u đim trong phân phi ca Agribank Thanh Hóa 58
2.4.3.3 Nhng tn ti và nguyên nhân 59
CHNG 3: NHNG GII PHÁP NHM HOÀN THIN VÀ PHÁT TRIN
H THNG KÊNH PHÂN PHI TI AGRIBANK THANH HÓA 62
3.1. PHÂN TÍCH NH HNG CA MÔI TRNG TI HOT NG
PHÂN PHI 62
3.1.1 Môi trng v mô 62
3.1.1.1. Môi trng chính tr và pháp lut 62
3.1.1.2. Môi trng kinh t 63
3.1.1.3. Môi trng vn hóa xã hi 63
3.1.1.4. Môi trng công ngh 64
3.1.2 Môi trng vi mô 65
3.1.2.1. Phân tích kinh t ngành ngân hàng 65
3.1.2.2 i th cnh tranh hin ti 66
3.1.2.3 i th cnh tranh tim nng 68
3.1.2.4 Quyn nng ca ngi mua (quyn nng ca khách hàng) 69
3.1.2.5 Quyn nng nhà cung cp 69
3.1.2.6 Sn phm thay th … 70
3.2. NH HNG VÀ MC TIÊU PHÁT TRIN H THNG KÊNH PHÂN PHI
CA AGRIBANK THANH HÓA 71
3.2.1 nh hng phát trin ca Agribank Thanh Hóa 71
3.2.2 Mc tiêu phát trin kênh phân phi ca Agribank Thanh Hóa 71
3.3 NHNG GII PHÁP NHM PHÁT TRIN H THNG KÊNH PHÂN PHI
TI AGRIBANK CHI NHÁNH THANH HÓA 73
3.3.1 Gii pháp nhm phát trin kênh phân phi truyn thng 73
3.3.1.1 Tng s lng chi nhánh và m rng đa bàn hot đng ca chi nhánh ngân hàng . 73
3.3.1.2 Chú trng đn công tác nâng cao kh nng hot đng ca các kênh phân phi
truyn thng 75
3.3.1.3. Tng cng công tác kim tra đánh giá hiu qu hot đng ca h thng kênh
phân phi truyn thng 77
3.3.1.4. Bi dng, đào to đi ng cán b qun lý ca chi nhánh ngân hàng 77
3.3.1.5 Trin khai các chin lc marketing cho kênh phân phi truyn thng 78
3.3.1.6 n gin hóa các quy trình và th tc khi khách hàng đn thc hin các giao
dch ti chi nhánh ngân hàng 79
3.3.2 Gii pháp nhm hoàn thin và phát trin kênh phân phi hin đi 79
3.3.2.1 Gii pháp nâng cao hiu qu hot đng ca kênh phân phi hin đi ca
Agribank Thanh Hóa 79
3.3.2.2 Tích cc tìm hiu và nghiên cu h thng kênh phân phi qua mng và ngân
hàng đin t 81
Thang Long University Library
3.3.2.3 Tng cng hot đng ca chi nhánh ít nhân viên 82
3.3.2.4 Trin khai thêm hình thc phân phi mi 83
3.4. MT S KIN NGH 83
3.4.1 Kin ngh vi Chính ph và các b, ngành trung ng 83
3.4.2 Kin ngh vi Ngân hàng Nhà nc 84
3.4.3 Kin ngh vi Ngân hàng Nông nghip và Phát trin Nông thôn Vit Nam 85
KT LUN 87
TÀI LIU THAM KHO
DANH MC CÁC CH VIT TT
Ký hiu vit tt Tên đy đ
CBNV Cán b nhân viên
CSXH Chính sách xã hi
NHNN Ngân hàng Nhà nc
NHNo&PTNT Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin Nông thôn
NHTM Ngân hàng thng mi
NHTMQD Ngân hàng thng mi quc doanh
TCTD T chc tín dng
TCTC T chc tài chính
XHCN Xã hi ch ngha
WTO T chc thng mi th gii
Thang Long University Library
DANH MC BNG, BIU, S , HÌNH V
Bng 1.1. Mng li chi nhánh ca 4 ngân hàng thng mi Vit Nam nm 2009 16
Bng 2.1. Tình hình huy đng vn ca ngân hàng 35
Bng 2.2. Tình hình s dng vn 37
Bng 2.3. Kt qu hot đng kinh doanh 2005 – 2009 37
Bng 2.4. Tình hình n quá hn 39
Bng 2.5. Tình hình n xu ca ngân hàng 40
Bng 2.6. S lng chi nhánh và phòng giao dch mt s huyn th ca Agribank
Thanh Hóa 46
Bng 2.7. Din bin th phn phát hành th và máy ATM nm 2008 – 2009 53
Bng 3.1. S đ mng li hot đng ca các ngân hàng –TCTD 67
trên đa bàn tnh Thanh Hoá đn thi đim 31/12/2009 67
Bng 3.2. Bng s lng chi nhánh, phòng giao dch mc tiêu ca Agribank Thanh
Hóa trong giai đon 2011-2015 ti mt s đa đim tiêu biu 74
Biu đ 2.1. C cu n nm 2009 40
S đ 2.1. B máy t chc hot đng ca Agribank Thanh Hoá 31
S đ 2.2. Các cp đ chi nhánh trc thuc 45
Hình 2.1. Hình nh mt poster qung cáo ca Agribank 42
Hình 2.2. Hình nh v b phn giao dch chi nhánh Agribank Thanh Hóa 44
Hình 2.3. Hình nh v máy ATM ca Agribank 51
1
LI M U
1. Tính cp thit ca đ tài
Cùng vi quá trình hi nhp kinh t quc t, nht là sau khi Vit Nam gia nhp
WTO, nn kinh t Vit Nam đã bc sang mt chng đng mi, mt bc ngot
mi. Nn kinh t vn ôn hòa nay li b cun vào mt môi trng cnh tranh khc lit,
và “th trng” ngân hàng Vit Nam cng không nm ngoài quy lut đó. Dch v ngân
hàng đc d báo s là lnh vc cnh tranh rt khc lit khi “vòng” bo h cho ngân
hàng thng mi trong nc không còn. Nm 2010 là nm thc hin m ca hoàn toàn
th trng dch v ngân hàng; loi b cn bn các hn ch tip cn th trng dch v
ngân hàng trong nc, các gii hn hot đng ngân hàng (qui mô, tng s dch v
ngân hàng đc phép…) đi vi các t chc tín dng nc ngoài, thc hin đi x
công bng đi vi các t chc tín dng trong nc và các t chc tín dng nc ngoài
và nhiu quyt đnh khác trong chính sách m ca th trng ca chính ph.
Trong nhng nm tr li đây, hot đng ngân hàng nc ta đã có nhng chuyn
bin sâu sc, quy mô kinh doanh càng ngày càng đc m rng c v s lng ln
phm vi hot đng, các loi hình sn phm dch v thì ngày càng đa dng phong phú
hn. Bên cnh đó, d dàng có th nhn thy đc s cnh tranh gia các ngân hàng là
vô cùng rõ rt. T đó, có th thy đc vai trò quan trng ca marketing trong hot
đng ca ngân hàng. Nu không có marketing thì ngân hàng s b trì tr và dn dn s
b mt đi tính cnh tranh trên th trng, do đó vic nghiên cu hot đng marketing
cho ngân hàng là mt trong nhng vn đ quan trng góp phn mang li hiu qu cho
hot đng kinh doanh ca các ngân hàng. c bit, trong giai đon hu WTO hin nay,
cnh tranh gia các ngân hàng không ch còn lãi sut, cht lng dch v mà thng
hiu ngân hàng cng là mt yu t sng còn không kém phn quan trng.
Nhn bit đc tình hình cnh tranh gia các ngân hàng trên đa bàn tnh Thanh
Hóa, Agribank Thanh Hóa cng đã nhanh chóng áp dng các bin pháp, các chin
lc marketing cho hot đng kinh doanh ca ngân hàng nh qung cáo v sn phm,
dch v mi, m các chng trình rút thm trúng thng… Tuy đã áp dng rt nhiu
bin pháp marketing cho ngân hàng nhng Agribank Thanh Hóa vn đang trên đà b
các ngân hàng thng mi c phn mi ln át v s lng khách hàng và quy mô
chim lnh th trng ca ngân hàng đang b gim sút.
Sau mt thi gian thc tp ti phòng marketing ca Ngân hàng Nông nghip và
Phát trin Nông thôn chi nhánh Thanh Hóa, em đã nhn ra rng, h thng kênh phân
phi sn phm, dch v ca Agribank Thanh Hóa tuy đã đc chú trng đu t song
cht lng hot đng ca các kênh li cha thc hiu qu. Vì vy, em đã la chn đ
Thang Long University Library
2
tài “ Phát trin h thng kênh phân phi sn phm, dch v ca Ngân hàng Nông
nghip và Phát trin Nông thôn - chi nhánh Thanh Hóa” làm lun vn tt nghip
ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu
T lý thuyt cùng s nghiên cu v tm quan trng ca h thng kênh phân
phi trong hot đng kinh doanh ca ngân hàng cng vi s tìm hiu ca bn thân và
da trên tình hình thc t ca h thng kênh phân phi ti chi nhánh đ tìm ra gii
pháp phát trin cho h thng kênh phân phi sn phm, dch v cho Ngân hàng Nông
nghip và Phát trin Nông thôn chi nhánh Thanh Hóa.
3. i tng nghiên cu
Cn c vào nhng mc tiêu đã đc đ cp trên, đi tng nghiên cu ca
lun vn tp trung vào thc trng kênh phân phi ti Agribank chi nhánh Thanh Hóa,
đ t đó tìm ra các gii pháp nhm phát trin h thng kênh phân phi sn phm, dch
v ca chi nhánh Agribank Thanh Hóa.
4. Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu đc s dng ch yu là phng pháp thu thp thông
tin và phng pháp phân tích. Thông tin thu thp đc thông qua nhiu kênh nh quá
trình thc tp trc tip ti ngân hàng, thông qua các báo cáo tín dng, báo cáo kt qu
kinh doanh… Phng pháp phân tích, s dng các thông tin này, kt hp vi phng
pháp so sánh, đi chiu, tng hp thông tin, t đó đa ra nhng nhn đnh v tình hình
h thng kênh phân phi ti Agribank Thanh Hóa.
5. Kt cu đ tài
Ngoài phn Li m đu, Kt lun và danh mc tài liu tham kho, lun vn
đc kt cu thành ba chng:
Chng 1: C s lý thuyt v marketing ngân hàng và h thng kênh phân
phi trong ngân hàng.
Chng 2: Thc trng hot đng ca kênh phân phi hin ti ca Agribank
Thanh Hóa.
Chng 3: Nhng gii pháp nhm hoàn thin và phát trin h thng kênh
phân phi ti Agribank Thanh Hóa.
3
CHNG 1
C S LÝ THUYT V MARKETING NGÂN HÀNG
VÀ H THNG KÊNH PHÂN PHI CA NGÂN HÀNG
Chng 1 s trình bày tng quan v các khái nim ca marketing và marketing
cho ngân hàng, bao gm nhng ý c bn v marketing ngân hàng, quá trình marketing
ngân hàng gm nhng bc nào, h thng kênh phân phi trong ngân hàng đ t đó
đa ra cái nhìn tng quan v vic phát trin h thng kênh phân phi sn phm, dch
v cho ngân hàng cn phi đc thc hin nh th nào.
1.1 . TNG QUAN V MARKETING NGÂN HÀNG
1.1.1 Khái quát v ngân hàng thng mi
1.1.1.1 Khái nim ngân hàng thng mi (NHTM)
Trên th gii đã có nhiu đnh ngha v Ngân hàng thng mi vi nhng cách
nhìn nhn khác nhau, chng hn nh:
M: NHTM là mt công ty kinh doanh chuyên cung cp dch v tài chính và
ha đng trong ngành dch v tài chính.
pháp: NHTM là nhng xí nghip thng xuyên nhn ca công chúng di
hình thc tin gi hay hình thc khác và h dùng vào nghip v chit khu, tín dng
hay dch v tài chính.
Còn Vit Nam, theo Lut ngân hàng Nhà nc và lut các t chc tín dng thì
đnh ngha: NHTM là mt loi hình t chc tín dng đc thc hin toàn b hot đng
ngân hàng và các hot đng kinh doanh khác có liên quan.
Trong đó, hot đng ngân hàng là hot đng kinh doanh tin t và dch v ngân
hàng vi ni dung thng xuyên là nhn tin gi và s dng s tin này đ cp tín
dng và cung ng dch v thanh toán.
Tuy các đnh ngha có khác nhau v mt câu ch, ngôn t hay cách din đt
song v c bn đu phn ánh hot đng ca ngân hàng thng mi là kinh doanh tin
t - tín dng, dch v ngân hàng khác. T đó, đnh ngha NHTM là mt doanh nghip
kinh doanh tin t - tín dng, vi hot đng thng xuyên là nhn tin gi, cho vay và
cung ng các dch v ngân hàng cho nn kinh t quc dân.
1.1.1.2 Chc nng ca ngân hàng thng mi
Ngân hàng thng mi có ba chc nng chính đó là:
Th nht là chc nng trung gian tín dng
Thang Long University Library
4
Khi thc hin chc nng trung gian tín dng, ngân hàng thng mi đóng vai
trò là “cu ni” gia ngi d tha vn và ngi có nhu cu v vn. Thông qua vic
huy đng các khon vn tin t tm thi nhàn ri trong nn kinh t. Khi đó, ngân hàng
va đóng vai trò là ngi vay và va đóng vai trò là ngi đi vay.
Vi chc nng này, ngân hàng thng mi đã góp phn to li ích cho tt c
các bên tham gia bao gm: ngi gi tin, ngân hàng, ngi đi vay, đng thi góp
phn thúc đy s phát trin ca nn kinh t.
Chc nng trung gian tín dng đc xem là chc nng quan trng nht ca
ngân hàng thng mi quyt đnh s tn ti và phát trin ca ngân hàng đng thi
cng là c s đ thc hin các chc nng khác.
Th hai, chc nng trung gian thanh toán
Ngân hàng thng mi làm trung gian thanh toán khi thc hin thanh toán theo
yêu cu ca khách hàng nh trích tin t tài khon tin gi thanh toán ca h đ thanh
toán tin hàng hóa dch v hoc nhp vào tài khon tin gi ca khách hàng tin thu
bán hàng và các khon thu khác. Ngân hàng thng mi đóng vai trò là ngi “th
qu” cho các doanh nghip và cá nhân bi ngân hàng là ngi gi tài khon ca h và
thc hin các lnh thu chi ca khách hàng.
Ngân hàng thng mi thc hin chc nng trung gian thanh toán trên c s
thc hin chc nng trung gian tín dng. Bi vì thông qua vic nhn tin gi, ngân
hàng đã m cho khách hàng tài khon tin gi đ theo dõi các khon thu, chi. ó
chính là tin đ đ khách hàng thc hin thanh toán qua ngân hàng.Hn na, vic
thanh toán trc tip bng tin mt gia các ch th kinh t có nhiu hn ch nh ri ro,
chi phí ln… điu này đã to thêm nhu cu thanh toán qua ngân hàng ca khách hàng.
Chc nng trung gian thanh toán cng có ý ngha quan trng đi vi toàn b
nn kinh t - xã hi. Ngân hàng thng mi cung ng cho khách hàng nhiu phng
tin thanh toán tin li nh séc, y nhim chi, y nhim thu, th thanh toán, th tín
dng… phù hp vi tng nhu cu c th ca mi khách hàng. Các ch th kinh t
không cn gi, mang theo tin mt mà vn có th thanh toán, chi tr cho khách hàng
ca mình. Do đó, s tit kim đc nhiu chi phí, thi gian và đm bo an toàn.
i vi ngân hàng thng mi chc nng này góp phn tng thêm li nhun
cho ngân hàng thông qua vic thu l phí thanh toán, tng ngun vn cho vay ca ngân
hàng th hin trên s d Có trong tài khon tin gi ca khách hàng.
5
Th ba, chc nng “to tin”
Vi chc nng là trung gian tín dng, trung gian thanh toán, ngân hàng thng
mi có kh nng to ra tin gi thanh toán ca khách hàng ti ngân hàng thng mi.
Ngun vn ngân hàng thng mi huy đng đc thông quan hành vi cho vay
bng chuyn khon đi vi khách hàng ca mình đ thanh toán cho khách hàng ca
ngân hàng khác to nên s tin gi (tc tin tín dng). C nh th s tin này đc
vn hành qua nhiu ngân hàng thng mi s làm cho nó ln gp nhiu ln s tin ban
đu. Mc m rng tin gi này ph thuc vào h s m rng tin gi. H s này chu
tác đng bi yu t t l d tr bt buc.
Nh vy, quá trình to tin ch xy ra khi có s tham gia ca c h thng ngân
hàng thng mi ch bn thân mt ngân hàng thng mi không th to ra tin đc.
Tuy nhiên, nu xét trên phng din toàn th h thng ngân hàng thì s tin d tr đó
không ri khi h thng mà tr thành khon d tr ca mt ngân hàng khác đ ngân
hàng này to ra các khon cho vay mi và nh vy quá trình to tin li tip tc.
Vi chc nng này, h thng ngân hàng thng mi đã làm tng phng tin
thanh toán trong nn kinh t, đáp ng nhu cu thanh toán, chi tr ca xã hi. Rõ ràng
khái nim v tin hay tin giao dch không ch là tin giy do NHTW phát hành ra mà
còn bao gm c mt b phn quan trng là lng tin ghi s do các ngân hàng thng
mi to ra.
Các chc nng ca ngân hàng thng mi có mi quan h cht ch b sung, h
tr cho nhau, trong đó chc nng trung gian tín dng là chc nng c bn nht, to c
s cho vic thc hin các chc nng sau. ng thi khi ngân hàng thc hin tt chc
nng trung gian thanh toán và chc nng to tin li góp phn làm tng ngun vn tín
dng, m rng hot đng tín dng.
1.1.2 Khái quát v marketing ngân hàng
1.1.2.1 Khái nim marketing ngân hàng
Trên th gii hin nay, có rt nhiu nhng quan đim khác nhau v marketing
ngân hàng. Tuy nhiên, v c bn, các khái nim v marketing trong ngân hàng đc
phân chia theo hai trng phái chính
Trng phái th nht đnh ngha marketing trên c s bn cht và mc đích ca
nó. Xut phát t khái nim đc coi là tng quát nht v bn cht marketing ca Philip
Kotler: “Marketing là mt dng hot đng ca con ngi nhm tha mãn nhng nhu
cu và mong mun thông qua trao đi”, do đó marketing ngân hàng có th đc đnh
Thang Long University Library
6
ngha là: “Marketing ngân hàng là toàn b nhng n lc ca ngân hàng nhm tha
mãn nhu cu ca khách hàng và thc hin mc tiêu li nhun ca ngân hàng”.
Trng phái th hai đnh ngha marketing ngân hàng trên c s coi marketing
là mt quá trình tng hp nhiu hot đng vi các phng thc khác nhau vi các mc
tiêu c th.
“Marketing ngân hàng là toàn b quá trình t chc và qun lý ca mt ngân hàng,
t vic phát hin ra nhu cu ca các nhóm khách hàng đã chn và tha mãn nhu cu ca
h bng h thng các chính sách nhm đt đc mc tiêu li nhun nh d kin”.
“Marketing ngân hàng dùng đ ch h thng các chin lc, bin pháp chng
trình hot đng tác đng vào toàn b quá trình t chc cung ng dch v ngân hàng,
nhm s dng các ngun lc ngân hàng mt cách tt nht trong vic tha mãn khách
hàng mc tiêu”.
Cho dù có nhiu cách đnh ngha khác nhau v marketing ngân hàng, nhng v c
bn đu bao gm nhng ý chính sau đây:
Th nht, marketing ngân hàng đc xây dng trên quan đim v marketing hin
đi. Có ngha vic s dng marketing vào lnh vc ngân hàng phi da trên nhng nguyên
tc, ni dung và phng châm ca marketing hin đi.
Th hai, marketing ngân hàng có mc tiêu quan trng nht là xác đnh đc nhu
cu, mong mun ca khách hàng và tìm cách đáp ng nó mt cách hiu qu hn các đi
th cnh tranh. T đó, ngân hàng mi có th có đc nhng gii pháp tt nht đ phc v
ti đa nhu cu ngày càng đa dng ca khách hàng. Nu ngân hàng không đa ra đc mt
k hoch marketing thích hp, hot đng ca ngân hàng rt có kh nng b trì tr và dn
dn mt đi tính cnh tranh trên th trng. ó là lý do ti sao ngày nay hot đng
marketing trong ngân hàng li đc quan tâm và phát trin đn vy.
Th ba, quá trình marketing ngân hàng th hin s thng nht cao đ gia nhn
thc và hành đng ca ngân hàng v th trng, nhu cu khách hàng và nng lc ngân
hàng. Do vy, ngân hàng cn phi đnh hng hot đng ca các b phn và toàn th đi
ng nhân viên ngân hàng vào vic to dng, duy trì và phát trin mi quan h vi khách
hàng, mà đây chính là yu t quyt đnh s sng còn ca ngân hàng trên th trng.
Và cui cùng, li nhun dù không phi mc tiêu quan trng nht và duy nht
nhng đó là mc tiêu cui cùng và là thc đo trình đ marketing ca mi ngân hàng.
1.1.2.2 Vai trò ca marketing đi vi ngân hàng
Có th nói, cùng vi quá trình toàn cu hóa, hot đng kinh doanh ca các ngân
hàng Vit Nam đang ngày càng phi chu nhiu sc ép t không ch các ngân hàng
7
trong nc mà còn t phía các ngân hàng nc ngoài. D dàng nhn ra rng hin nay
s lng các ngân hàng nc ngoài đang ngày mt tng nhanh, mt s ngân hàng hàng
đu th gii nh Citigroup, HSBC, Standard Chatered, ANZ… đã đu có mt ti Vit
Nam. Cnh tranh đây không ch cnh tranh v các gói dch v hay cht lng sn
phm mà các ngân hàng thng mi Vit Nam còn phi cnh tranh v cách thc đ
làm tha mãn nhu cu ca khách hàng. ây chính là yu t to nên li th cnh tranh
cho ngân hàng và đ thu hút đc s quan tâm và duy trì nim tin ca khách hàng.
Chính vì th mà marketing là chìa khóa to nên thành công cho ngân hàng Vit Nam.
Vai trò đu tiên, marketing chính là cu ni gn kt hot đng kinh doanh ca
ngân hàng vi th trng. Bng vic giúp ngân hàng hiu rõ nhu cu ca khách hàng,
ngân hàng có th dn dt hng chy ca tin vn, khai thác tt kh nng huy đng
vn và phân chia vn hp lý theo nhu cu th trng. Ngoài ra, marketing còn giúp
cho ngân hàng phi hp tt c các hot đng ca mình nhm đáp ng ti đa nhu cu
ca th trng.
Vai trò tip theo, marketing còn tham gia vào vic gii quyt nhng vn đ kinh
t c bn ca hot đng kinh doanh ca ngân hàng. Cng chính t vic am hiu nhu
cu ca khách hàng mà ngân hàng mi có th xác đnh đc loi sn phm hay dch v
cung ng cho th trng ri t đó mà t chc tt quá trình cung ng sn phm hay dch
v đó. Marketing còn giúp cho mi quan h gia nhân viên ngân hàng và khách hàng
tr nên tt đp hn, hoàn thin hn và gii quyt hài hòa các mi quan h nhiu bên
gia li ích ca khách hàng, nhân viên và ch ngân hàng.
Cui cùng, marketing còn có vai trò to ra v th cnh tranh ca ngân hàng. Vi
vic làm nên thành công t nhng điu khác bit, marketing s giúp ngân hàng tìm ra
đc li th ca riêng mình trong tng sn phm dch v ca ngân hàng. Và t đó giúp
ngân hàng th hin tm quan trng ca s khác bit đó vi khách hàng ca mình.
1.1.2.3 c đim ca marketing ngân hàng
Marketing ngân hàng đc xem là mt hng chuyên sâu ca vic ng dng các
nguyên tc, quy lut ca marketing vào hot đng ca mt lnh vc dch v có tính đc
thù, hng đn vic tìm hiu nhu cu ca khách hàng v dch v tài chính, giúp khách
hàng la chn và quyt đnh s dng sn phm dch v do các ngân hàng cung cp. Tuy
nhiên, do tính cht riêng có ca ngành ngân hàng, nên marketing ngân hàng còn mang
nhng đc đim riêng khác bit so vi hot đng marketing cho các lnh vc khác.
c đim đu tiên, da vào đc thù ca ngành ngân hàng, có th thy marketing
ngân hàng là marketing dch v. Ngi ta có th hiu v dch v tng t nh mt
dng hàng hóa phi vt cht. Hay theo khái nim mà Philip Kotler đã đa ra: “Dch v
Thang Long University Library
8
là mt hot đng hay li ích cung ng nhm đ trao đi, ch yu là vô hình và không
dn đn chuyn quyn s hu”. Chính vì vy mà bn thân “dch v” mang nhng tính
cht đc trng rt riêng. Vic thc hin thng không hin hu, nói theo cách khác,
các dch v đu vô hình. Ta không th nhìn thy, nm th mùi v, nghe hay ngi dch
v trc khi ta tiêu dùng chúng. T đó mà dn đn vic khách hàng s khó khn trong
vic đánh giá cht lng dch v, kim chng, so sánh mt cách toàn din dch v gia
các ngân hàng vi nhau trc quá trình tham gia vào vic mua bán… Không ch có
vy, dch v còn mang tính “không th tách ri” – quá trình cung cp và s dng dch
v luôn din ra đng thi, vì vy ta không th tách nó ra khi các ngun cung ng.
Trong quá trình đó, khách hàng cng là mt phn thit yu tham gia vào hot đng
cung cp dch v cho chính mình, nên c phía ngi cung ng ln phía khách hàng đu
có nh hng ln ti kt qu ca dch v. Và do dch v vô hình và không th tách ri,
nên nó v có thêm mt tính cht đin hình, đó là: dch v không d tr đc. Tính
cht cui cùng ca dch v là tính không n đnh. Khác vi các sn phm hàng hóa vt
cht, mt khi đã đc to ra thì cht lng đng đu và rt d xác đnh, còn cht lng
ca dch v dao đng trong mt khong rt rng. Nó tùy thuc vào hoàn cnh và các
yu t khác to ra, nh nhân viên phc v, thi gian hay đa đim mà dch v đó đc
cung ng. iu này cng gii thích cho vic ti sao trc khi mua mt sn phm dch
v, ta thng tham kho ý kin t nhng ngun khác mt cách k càng hn trc khi
la chn ngi cung ng dch v.
V phía ngân hàng, đ duy trì và cng c nim tin ca khách hàng, các ngân hàng
có th chn gii pháp là tng tính hu hình ca dch v, tc là không ch mô t dch v
ca mình mà còn khin cho khách hàng quan tâm hn ti nhng li ích có liên quan
ti dch v đó; hoc có th s dng nhng hình nh, nhng cái tên đ gi lên giá tr
dch v ca mình.
c đim th hai ca marketing ngân hàng là loi hình marketing hng ni.
Nh đã đ cp ti trên, nhân viên ngân hàng có yu t quan trng trong quá trình
cung ng giá tr cho khách hàng. Các nhân viên ngân hàng là nhng đim ni then
cht đm bo cho dòng thông tin gia ngân hàng và khách hàng luôn đc duy trì và
cp nht. Vy nên, mi quan h gia ngân hàng và các nhân viên ca mình là vô cùng
khng khít. ng trên quan đim “nhân viên ngân hàng là khách hàng ca lãnh đo
ngân hàng”, ta có th thy đc chính sách đi ni trong các ngân hàng cn thit nh
th nào. Lãnh đo ngân hàng phi nm bt và hiu đc nhu cu ca nhân viên ca
mình, và to mi điu kin đ nhân viên thc hin tt công vic và trách nhim ca h
cùng các chính sách đào to hun luyn, ch đ đãi ng, hay c vic xây dng vn hóa
doanh nghip rt riêng trong tng ngân hàng… Có nh vy mi đm bo đc mi
9
liên kt khng khít gia nhân viên và lãnh đo, to nên mt b máy thng nht phc
v tt và hiu rõ khách hàng, k c t nhng đim khi ngun bên trong ngân hàng.
Và cui cùng, marketing ngân hàng thuc loi hình marketing quan h. Trong
điu kin toàn cu hóa và cnh tranh mnh m nh hin nay, s trung thành ca khách
hàng vi mt nhãn hiu ngân hàng nào đó đang gim dn khi càng ngày càng có nhiu
ngân hàng cung cp nhng dch v u đãi cao và có li nhiu cho khách hàng thì vic
ri b ngân hàng này đ đn s dng dch v ngân hàng khác là điu điu tt nhiên.
Khách hàng có nhiu s la chn hn vi rt nhiu dich v và các nhà cung ng dch
v khác nhau. Tính hp dn khách hàng ca loi hình dch v này là hn ch do các
sn phm ngân hàng là tng t nhau và vic đng ký bn quyn vi mt sn phm
nào đó là rt khó khn. Vì th nên đ phát trin hot đng kinh doanh ngân hàng bt
buc phi tích cc cng c các mi quan h vi các khách hàng c và phát trin thêm
các mi quan h vi khách hàng mi. S tin tng đc xem là yu t ch yu trong
mi mi quan h. Nim tin ca khách hàng thng đc đt da trên kh nng ca
ngân hàng, mc đ thành tho và kh nng ca nhân viên. Vì vy, ngân hàng phi luôn
đm bo đc s hài lòng, luôn gi và thc hin đúng mi cam kt ca mình đi vi
khách hàng. Có nh vy ngân hàng mi có th xây dng đc uy tín ca mình, to ra
các mi quan h bn lâu, to li ích cho c ngân hàng và khách hàng. Bên cnh vic
gi vng cam kt và uy tín, các ngân hàng còn phi có cách qun lý tt các mi quan
h ca mình, phi đm bo duy trì đc khách hàng c, và có chin lc thích hp đ
thu hút, phát trin các mi quan h mi.
1.2 . NHNG HOT NG CHÍNH CA MARKETING NGÂN HÀNG
Ngày nay, các đnh ch ngân hàng hot đng trong s bin đng không ngng
ca môi trng kinh doanh và cuc chin giành git th trng ngày càng khc lit c
trong và ngoài nc. iu đó đòi hi các ngân hàng phi la chn li cu trúc và
điu chnh cách thc hot đng cho phù hp vi môt trng, nâng cao kh nng khám
phá c hi kinh doanh và v th cnh tranh. iu này ch đc thc hin tt khi có các
gii pháp marketing nng đng, đúng hng. Marketing tr nên thit yu đi vi mi
loi hình ngân hàng trong nn kinh t th trng. Và các hot đng chính ca
marketing ngân hàng đó là:
1.2.1 Nghiên cu th trng và xác đnh th trng mc tiêu ca ngân hàng
Nghiên cu th trng kinh doanh là công vic đu tiên cn thit và có tính cht
quyt đnh ca hot đng marketing ngân hàng nhm xác đnh nhu cu ca th trng
và s bin đng ca nó, bi càng hiu rõ, chi tit, chính xác, đy đ, c th v môi
trng kinh doanh bao nhiêu thì b phn marketing ngân hàng li càng ch đng trong
vic đa ra các bin pháp hot đng phù hp và đt hiu qu by nhiêu. có đy đ
Thang Long University Library
10
thông tin cn thit v môi trng kinh doanh ngân hàng, b phn marketing phi t
chc nghiên cu môi trng kinh doanh ngân hàng tp trung vào hai ni dung chính,
đó là nghiên cu môi trng v mô và môi trng vi mô.
Công vic th hai mà b phn marketing ngân hàng cn phi làm khi mun xây
dng mt chin lc marketing cho ngân hàng đó là cn phi phân đon th trng và
xác đnh th trng mc tiêu cho ngân hàng ca mình. V thc cht, vic phân đon th
trng ngân hàng không phi là vic nghiên cu các sn phm dch v ngân hàng cung
ng trên th trng mà là vic nghiên cu nhu cu ca các nhóm khách hàng mt cách
chi tit và c th.
Công vic cui và cng ht sc quan trng đó là sau khi nghiên cu th trng, phân
đon th trng và xác đnh th trng mc tiêu cho ngân hàng thì các nhà marketing cn
la chn ra mt chin lc marketing phù hp nht vi ngân hàng ca mình.
1.2.2 Xây dng chin lc sn phm
Chin lc sn phm đc coi là chin lc trng tâm trong chin lc
marketing hn hp ca ngân hàng. Tuy nhiên sn phm dch v ngân hàng li vô cùng
phong phú và phc tp do tính cht đa dng tng hp ca hot đng kinh doanh ngân
hàng. Mt khác, do sn phm ngân hàng đc th hin di di dng dch v không
đc bo h nên vic to ra s khác bit trong cung ng và phân phi là ht sc khó
khn. Tuy nhiên đc đim ca sn phm dch v ngân hàng li khác bit so vi các loi
sn phm dch v khác do đó đã gây ra nhiu khó khn trong vic xây dng và phát
trin chin lc sn phm cho ngân hàng. Do đó, vic phát trin hình nh ca sn
phm dch v ngân hàng ngày càng tr nên quan trng. i đôi vi nó là s phát trin
và duy trì ca nhóm sn phm dch v thích hp trên c s tp hp nhng yêu cu ca
khách hàng, nhóm sn phm đó cn đc theo dõi đ hoàn thin và đa sn phm dch
v mi ra th trng. Song khó khn ln nht đi vi các nhà cung cp là nhng sn
phm dch v mi thng nhanh chóng b sao chép và các đon th trng thì luôn
thay đi. iu này đòi hi b phân marketing ca ngân hàng cn phi ch đng đa ra
nhng bin pháp đ gim thiu nhng yu t khó khn này đ nâng cao hiu qu ca
chin lc sn phm.
1.2.3 Xây dng chin lc giá
Trong chin lc marketing ca các ngành công nghip và thng mi thì chính
sách giá đc xác đnh trong tng thi k kinh doanh và đóng vai trò rt quan trng
trong hot đng kinh doanh ca doanh nghip. Và đi vi các t chc tài chính nh
ngân hàng thì ngày nay vn đ giá c cng là vn đ đc quan tâm, nht là trong bi
cnh th trng ngân hàng ngày càng cnh tranh gay gt hn.
11
Có th nói đnh giá là hot đng quan trng ca marketing ngân hàng và là yu
t nh hng trc tip đn hot đng và kt qu hot đng kinh doanh ca c ngân
hàng và khách hàng. Mt khác, đnh giá cho sn phm ngân hàng li ph thuc vào các
hot đng marketing khác và các yu t nh hình nh ca ngân hàng, chi phí hot
đng, bin đng ca th trng tài chính tin t hay chính sách ca Ngân hàng Trung
ng. Do đó, vic đnh giá cho sn phm dch v ngân hàng rt phc tp và nhy cm,
t đó nó đòi hi b phn marketing ngân hàng cn cung cp đy đ thông tin giúp ch
ngân hàng trong vic xây dng và điu hành chính sách giá mt cách nng đng, linh
hot và có sc cnh tranh cao.
1.2.4 Xây dng chin lc phân phi
Hin nay, đ có th tn ti và phát trin, vic ngân hàng có đc nhng chin
lc sn phm dch v tt hay chin lc giá cnh tranh thôi cng cha đ đ ngân
hàng đó thành công, mà thêm vào đó phi có nhng chin lc phân phi sn phm
ca mình đn tay khách hàng mt cách tt nht. Có th nói, h thng kênh phân phi
luôn là mt vn đ luôn đc quan tâm trong chin lc marketing ca ngành ngân
hàng. có th hiu rõ nht v tm quan trng ca vic xây dng h thng kênh phân
phi cng nh nhng kênh phân phi ph bin đang đc các ngân hàng s dng hin
nay xin đc trình bày mt cách chi tit nhng phn sau ca chng mt.
1.2.5 Chin lc xúc tin hn hp
Xúc tin hn hp là mt công c quan trng ca marketing đc các ngân hàng
s dng đ tác đng vào th trng nhm qung bá hình nh ca ngân hàng. Nó bao
gm mt tp hp các hot đng nhm kích thích vic s dng sn phm dch v mi,
đng thi làm tng mc đ trung thành ca khách hàng hin ti, thu hút khách hàng
tng lai, to điu kin thun li đ khách hàng tham gia vào quá trình cung ng dch
v, đc bit làm tng uy tín, hình nh ca ngân hàng trên th trng.
Hot đng xúc tin hn hp ca ngân hàng thng bao gm h thng các hot đng
thông tin, truyn tin v sn phm dch v ngân hàng ti khách hàng nh hot đng qung
cáo, giao dch cá nhân, marketing trc tip… Các hot đng này nhm m rng t duy, s
hiu bit ca khách hàng v sn phm dch v ca ngân hàng, thuyt phc h s dng sn
phm dch v và duy trì mi quan h gia khách hàng vi ngân hàng.
Tuy nhiên, đ đt hiu qu tt nht, hot đng xúc tin cn đc s h tr và
tích hp vi các ni dung khác ca marketing ngân hàng. Hn na, hot đng truyn
thông ca ngân hàng không phi là kênh duy nht đ ph bin nhng tin tc v hot
đng ngân hàng mà còn phi thông qua các chin dch quan h khác. Do đó, s kt
hp tng th các hot đng marketing s làm tng hiu qu ca hot đng xúc tin hn
Thang Long University Library
12
hp. Nh vy mà ngân hàng mi có th đt đc nhng mc tiêu xác đnh mt cách
nhanh chóng.
1.3 . H THNG KÊNH PHÂN PHI CA NGÂN HÀNG
Có th khng đnh rng, cho dù xây dng đc chin lc sn phm dch v tt,
chin lc giá hp lý vn cha th nào đ đm bo cho s thành công trong kinh doanh
ca ngân hàng, mà đòi hi ngân hàng còn phi hoch đnh đc chin lc phân phi phù
hp đ đa sn phm dch v ca ngân hàng đn vi khách hàng mt cách tt nht. Nh
vy, đ có th phát huy hiu qu ca hai chin lc trên mt cách cao nht thì vic xác
đnh h thng kênh phân phi hp lý là vô cùng quan trng, song li rt phc tp, bi nó
liên quan đn nhiu mt hot đng ca marketing và nh hng ln đn hot đng cng
nh kt qu ca marketing ngân hàng. Do đó, trong tình hình cnh tranh ngày càng gay
gt gia các ngân hàng hin nay thì phn ln các ngân hàng đu đang quan tâm đn vic
hoàn thin và phát trin h thng kênh phân phi và coi đó nh là mt yu t to li th
cnh tranh trong kinh doanh lnh vc ngân hàng hin đi.
1.3.1 Khái nim kênh phân phi ca ngân hàng
Kênh phân phi là công c trc tip đa sn phm dch v ca ngân hàng đn vi
khách hàng. Có th đnh ngha kênh phân phi ngân hàng nh sau:
Kênh phân phi là mt tp hp các yu t tham gia trc tip vào quá trình đa sn
phm dch v ca ngân hàng đn khách hàng. Bao gm t chc, cá nhân và các phng
tin thc hin các hot đng đa sn phm dch v ca ngân hàng đn vi khách hàng. H
thng kênh phân phi to nên dòng chy sn phm dch v t ngân hàng đn khách hàng,
hoàn thành vic trao di gia khách hàng và ngân hàng trên th trng.
Trên thc t, mc tiêu chính ca kênh phân phi ngân hàng chính là vic đa
các sn phm, dch v ca ngân hàng đn vi khách hàng ca mình mt cách nhanh
chóng, thun tin nht, bên cnh đó ngân hàng phi xây dng mt h thng kênh phân
phi làm sao đ khách hàng ca mình cm thy s tin li, an toàn. Không nhng vy,
khi s dng dch v t các kênh phân phi khách hàng có nhng n tng tt v ngân
hàng thì nh vy ngân hàng đã thành công trong vic xây dng cho mình mt h thng
phân phi tt nht và tha mãn đc ti đa nhu cu ca khách hàng khi s dng dch
v ca ngân hàng mình.
1.3.2 c đim và vai trò ca h thng kênh phân phi ngân hàng
Bi tính cht ca sn phm ngân hàng là khác bit so vi các sn phm khác
cho nên h thng kênh phân phi ca ngân hàng có nhng đc đim sau:
13
Phân phi trc tip là ch yu
Do sn phm dch v ca ngân hàng có mt đc tính đó là nhanh tàn li, không th
lu tr đc nên kênh phân phi ca ngân hàng ch yu phi đc phân phi theo kiu
trc tip, có ngha là cung cp sn phm dch v đn tn tay khách hàng khi khách hàng
đn vi ngân hàng. Do đó, khách hàng gn nh phi thng xuyên tip xúc vi ngân hàng
thì mi có th thc hin đc nhng giao dch cn thit. Tuy nhiên, hin nay, khi khoa
hc công ngh ca con ngi ngày càng phát trin thì khách hàng dng nh không cn
thit phi thng xuyên trc tip đn giao dch vi nhân viên ca ngân hàng na, mà thay
vào đó là vic ngân hàng đa vào hot đng nhng máy móc khp mi ni và khách
hàng ch cn đn thc hin giao dch trên nhng máy móc đó. Ngoài kênh phân phi trc
tip ra, ngân hàng cng có th đa các sn phm dch v ca mình đn vi khách hàng
qua các trung gian nh các đi lý nhn thanh toán h ngân hàng ti nhng đa đim mà
ngân hàng không có chi nhánh nh các t chc xã hi giúp ngân hàng trong vic cung cp
tín dng cho khách hàng. Ví d nh Vit Nam, thì Ngân hàng Nông nghip và Phát
trin nông thôn là ngân hàng đã thành công trong vic cho vay h nông dân thông qua t
vay vn vi s kt hp gia Hi nông dân Vit Nam và Hi ph n Vit Nam. Tuy nhiên,
vic phân phi theo kênh này ch chim t trng nh và vn phi có s tham gia ca ngân
hàng vào quá trình phân phi.
H thng phân phi ca ngân hàng thc hin trên phm vi rng
Do phi phân phi trc tip cho nên h thng phân phi ca ngân hàng thng
đc t chc trên phm vi rng ln. c bit là nhng ngân hàng hot đng trên
không nhng phm vi quc gia mà còn c phm vi quc t thì s lng chi nhánh ca
ngân hàng đó có th lên ti hàng ngàn, hàng vn chi nhánh. c bit hn na, Vit
Nam. Khi hình thc phân phi chính ca các ngân hàng là nhng chi nhánh, phòng
giao dch thì ngân hàng li càng có h thng phân phi rng ln. Bên cnh đó, ngi
dân Vit Nam có thói quen làm vic và tip xúc trc tip vi nhân viên ngân hàng và
gn nh không quen làm vic vi máy móc do đó đây chính là lý do h thng phân
phi ca ngân hàng phi đc đt khp ni mi có th giúp khách hàng d dàng đn
vi ngân hàng và thc hin các giao dch cn thit. Ví d nh, tính đn tháng 12/2009,
mng li hot đng ca ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn dành v trí
dn đu c nc vi 2300 chi nhánh và phòng giao dch trên toàn quc (Ngun: Trang
web chính thc ca Ngân hàng Nông nghip và Phát trin nông thôn Vit Nam
www.agribank.com.vn).
Hn na, do tình hình cnh tranh gia các ngân hàng hin nay là rt gay gt do
đó buc tt c các ngân hàng đu phi đu t phát trin, m rng h thng phân phi
ca mình đ có th thu hút đc nhiu khách hàng nht, t đó mi có th to dng
Thang Long University Library
14
đc li th cnh tranh cho ngân hàng ca mình và đ sc cnh tranh vi các ngân
hàng đi th, không ch là các ngân hàng trong nc mà c các ngân hàng nc ngoài,
vì li th v đa bàn hot đng rng ln cng nh mc đ bao ph thi trng cng là
nhng yu t to nên sc cn tranh cho mi ngân hàng.
H thng phân phi ca ngân hàng rt đa dng phong phú
Cùng vi s phát trin ca khoa hc k thut, ngành ngân hàng cng nhanh
chóng tip thu nhng thành tu khoa hc công ngh hin đi và áp dng vào hot đng
ngân hàng. c bit là s ra đi và phát trin ca h thng kênh phân phi hin đi ca
ngân hàng hin nay ch yu là da vào nn tng khoa hc công ngh k thut. Hin
nay trên th gii, xu hng phát trin kênh phân phi chính đó là các ngân hàng tp
trung phát trin theo hng hin đi, khi đó khách hàng đn vi ngân hàng s không
phi làm vic trc tip vi nhân viên, mà đi tng giao tip và phc v khách hàng
ch yu là máy móc. Nh vy, máy móc s hoàn toàn thay th con ngi tt c các
hot đng ngân hàng.
Hin ti Vit Nam, h thng ngân hàng cng đã tip thu và đang tng bc
phát trin ngân hàng hin đi, đc bit là h thng kênh phân phi hin đi vi s ra
đi ca máy rút tin t đng ATM, máy thanh toán ti đim bán hàng POS, ngân hàng
qua mng internet, ngân hàng qua đin thoi… Nhng dch v mi m này đang đc
rt nhiu ngân hàng trong nc chú trng đu t phát trin và trong tng lai s đc
nhiu khách hàng quan tâm s dng.
Có th nói, kênh phân phi có vai trò rt quan trng bi nó là phng tin trc
tip đa sn phm dch v ca ngân hàng đn vi khách hàng. Nh có kênh phân phi
mà sn phm dch v ca ngân hàng đc thc hin nhanh chóng, đáp ng mt cách
tt nht mi nhu cu ca khách hàng. Kênh phân phi đóng vai trò tích cc trong vic
nm bt nhu cu khách hàng đ ngân hàng có th ch đng trong vic ci tin, hoàn
thin sn phm dch v, to diu kin thun li cho ngân hàng có th cung cp đn
khách hàng nhng sn phm dch v tt nht, tha mãn đu đ nht nhu cu ca khách
hàng. ng thi, kênh phân phi hin đi đang tr thành công c không ch to đc
s khác bit mà còn khuch trng hình nh ca ngân hàng trên th trng.
1.3.3 Phân loi h thng kênh phân phi
Ngân hàng mun phát trin h thng kênh phân phi sn phm dch v ca
mình thì trc ht phi nm rõ nhng đim mnh đim yu ca tng loi kênh. Nhng
trc tiên cn phi nm rõ đc đc đim ca tng loi kênh phân phi t đó mi có
th nhn thy đc ngân hàng cn phi hoàn thin nh th nào. Do đó, cn c vào thi
gian hình thành và trình đ k thut công ngh, ngi ta có th phân chia h thng
15
kênh phân phi ca ngân hàng thành hai loi là kênh phân phi truyn thng và kênh
phân phi hin đi.
1.3.3.1 Kênh phân phi truyn thng
Kênh phân phi truyn thng ra đi cùng vi s ra đi ca ngân hàng. c
đim ch yu ca loi kênh phân phi này là hot đng ca nó ch yu da trên lao
đng trc tip ca đi ng cán b nhân viên ngân hàng. H thng kênh phân phi
truyn thng ca ngân hàng bao gm:
Chi nhánh
Chi nhánh là loi kênh truyn thng gn vi các tr s và h thng c s vt
cht ca ti nhng đa đim nht đnh. c bit là vic cung ng sn phm dch v
ngân hàng li ch yu thc hin bng lao đng th công ca đi ng nhân viên ngân
hàng. Vì vy, khi s dng loi kênh phân phi này đòi hi phi có đi ng nhân viên
đông đo, có nng lc cng nh trình đ chuyên môn cao đ phc v khách hàng khi
khách hàng trc tip đn giao dch ti tr s hay ti quy giao dch ca chi nhánh.
Vì vy, đ bán đc nhiu sn phm dch v và chim lnh đc th phn ln,
các ngân hàng thng phát trin mng li chi nhánh rng khp, và luôn sn sàng
cung ng sn phm dch v cho khách hàng. Thc t cho thy, nhiu ngân hàng đã có
mt h thng mng li chi nhánh ln, hot đng rng khp trong th trng quc gia
và quc t, và mi ngân hàng đu có mt s lng ln các chi nhánh.
Có th nói, ngay t bui đu s khai hu ht các ngân hàng đu s dng mng
li chi nhánh và đu ra sc m rng mt cách ti đa mng li chi nhánh vi mong
mun ngân hàng có th đn vi mi tng lp khách hàng trên mi min đt nc,
chính vì vy mà vic gia tng s lng chi nhánh và phòng giao dch là mt vic luôn
đc các ngân hàng u tiên hàng đu.
c bit, ti th trng Vit Nam, ngành ngân hàng li càng đc bit quan tâm
ti vic đu t phát trin hình thc phân phi truyn thng này. Th nht, đó là do thói
quen ca ngi dân Vit Nam, t xa xa ngi Vit đã quen vi vic trc tip đn
ngân hàng đ thc hin nhng giao dch cn thit, ngân hàng Vit Nam t khi ra đi là
mt c quan ca Nhà nc, do đó nhng c quan ca Nhà nc thì thng có v trí rt
quan trng trong tâm trí ca ngi dân Vit, vì th vi suy ngh đó, h cn giao dch
nào đó thì buc phi t mình đn vi ngân hàng và nh ngân hàng giúp đ. Ch không
phi ngân hàng cn đn khách hàng và phc v khách hàng. Th hai, do trình đ tip
nhn khoa hc k thut hin đi ca ngi Vit còn hn ch, bi đa s vn còn làm
ngh nông vì th vic tip nhn và s dng nhng dch v ngân hàng hin đi ca
Thang Long University Library
16
ngi dân vn còn hn ch. ó là nhng lý do ti sao các ngân hàng Vit Nam ch yu
đu t phát trin và m rng h thng chi nhánh và phòng giao dch ca ngân hàng.
Bng 1.1. Mng li chi nhánh ca 4 ngân hàng thng mi Vit Nam nm 2009
Tên ngân hàng S lng chi nhánh
Ngân hàng Nông nghip & PTNT Vit Nam 2.300 chi nhánh và
ngân hàng lu đng
Ngân hàng Ngoi thng Vit Nam 65 chi nhánh
Ngân hàng u t & Phát trin Vit Nam 103 chi nhánh
Ngân hàng Công thng Vit Nam 150 chi nhánh
(Ngun: Ngân hàng Nhà nc Vit Nam)
Chi nhánh ngân hàng có th đc t chc theo kiu hoc là chi nhánh cung cp
đy đ mi dch v ngân hàng, hoc là chi nhánh ch cung cp mt s loi sn phm
dch v c th. Ngoài ra còn có loi chi nhánh ch cung cp mt loi sn phm nh các
Qu tit kim hay Bàn thu đi ngoi t.
H thng chi nhánh ca ngân hàng có nhng u, nhc đim nh sau:
u đim th nht đó là h thng kênh phân phi kiu chi nhánh có tính n đnh cao
bi chi nhánh có th coi là mt ngân hàng đc lp thu nh, có ngi qun lý, đi ng
nhân viên và đc bit là có th trng khách hàng n đnh giúp duy trì s tn ti ca
chi nhánh. Th hai, hot đng ca h thng chi nhánh tng đi an toàn, d dàng to
đc hình nh ca ngân hàng vi khách hàng. Và u đim cui cùng là chi nhánh
thng d dàng trong vic thu hút khách hàng và tha mãn đc nhng nhu cu c th
ca khách hàng, bi l có th do quy mô chi nhánh là nh hn nhiu so vi toàn b
ngân hàng, do đó nhân viên khi làm vic vi khách hàng thì s d dàng to dng đc
mi quan h tt vi nhng khách hàng thng xuyên đn vi ngân hàng, t đó có th
đáp ng đc nhng yêu cu ca khách hàng mt cách tt nht và đàn đân s to dng
đc n tng tt trong lòng khách hàng.
Song bên cnh nhng u đim nh trên, chi nhánh cng tn ti nhng nhc
đim, th nht hot đng các chi nhánh thng th đng vì luôn phi kêu gi khách
hàng đn giao dch ti ngân hàng, bi vì đc đim ca loi kênh phân phi chi nhánh là
khách hàng phi trc tip đn ngân hàng đ thc hin nhng giao dch c th. Do đó,
ngân hàng luôn nm trng thái th đng khi phi ch khách hàng đn giao dch. Bên