dia li 6 bai 9

KIỂM TRA BÀI CŨ :
Câu hỏi: Vì sao Trái Đất chuyển động quanh Mặt Trời
sinh ra các mùa?
21 - 3
Thu phân
(bắt đầu mùa thu)
22 - 6
Đông chí
(bắt đầu mùa đông)
22 - 12
Hạ chí
(bắt đầu mùa hạ)
23 - 9
Xuân phân
(bắt đầu mùa xuân)
M
ù
a

đ
ô
n
g
Lập xuân
Lập hạ
Lập đông
Lập thu
M
ù
a

h
ạ
M
ù
a

x
u
â
n
M
ù
a

t
h
u
- Khi chuyển động quanh Mặt Trời hai nửa cầu luôn phiên nhau ngả
gần và chếch xa Mặt Trời sinh ra các mùa.
- Sự phân bố ánh sáng, lượng nhiệt và cách tính mùa ở hai nửa cầu
Bắc và Nam hoàn toàn trái ngược nhau.
Tiết 11 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên
Trái Đất
S
T
N
N

B
Tia sáng Mặt Trời
B
S
T
2
3
0
2
7
Ngày 22/ 6 Ngày 22/12
Hình 24: Vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trười và các
ngày hạ chí và đông chí
0
0
0
0
Đường biểu hiện trục Trái Đất và đường phân chia sáng tối có
trùng nhau không ? Vì sao?
S
T
N
N
B
Tia s¸ng mÆt trêi
B
0
0
S
T

Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
N
g
à
y

d
à
i
Đ
ê
m

n
g
ắ
n
N
g
à
y

n
g
ắ
n
Đ

ê
m

d
à
i
Đ
ê
m

d
à
i
N
g
à
y

n
g
ắ
n
Đ
ê
m

n
g
ắ
n

N
g
à
y

d
à
i
0
0
Hình 24: Vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trười và các
ngày hạ chí và đông chí
Ngày 22/6, Nửa cầu nào ngã
về phía Mặt Trời nhiều nhất?
Hiện tượng ngày, đêm ở
nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam
như thế nào?
Cả 2
nửa cầu
Nửa cầu ngã
về phía Mặt
Trời
Hiện tượng xãy ra
NCB NCN Xích đạo
Tia MT chiếu
thẳng góc
với vĩ tuyến
Vĩ tuyến
đó là gì?
21/3

22/6
23/9
22/12
Kết
luận
Ngày
NCB
NCN
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày ngắn
đêm dài
Cả 2
nửa cầu
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Vì sao các địa điểm ở nửa cầu Bắc
và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau.
Tiết 11 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên
Trái Đất
- Trong Khi quay quanh Mặt Trời, Trái Đất có lúc chúc nủa cầu Bắc,
co lúc chúc nửa cầu Nam về phía Mặt Trời. Do đường phân chia
sáng tối (ST) không trùng với trục Trái Đất (BN), nên các địa điểm ở
nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn
khác nhau.

Cả 2
nửa cầu
Nửa cầu ngã
về phía Mặt
Trời
Hiện tượng xãy ra
NCB NCN Xích đạo
Tia MT chiếu
thẳng góc
với vĩ tuyến
Vĩ tuyến
đó là gì?
21/3
22/6
23/9
22/12
Kết
luận
Ngày
NCB
NCN
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
Cả 2

nửa cầu
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
Các địa điểm nằm trên đường xích đạo,
quanh năm có ngày đêm dài ngắn như thế nào?
Tiết 11 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên
Trái Đất
- Trong Khi quay quanh Mặt Trời, Trái Đất có lúc chúc nủa cầu Bắc,
co lúc chúc nửa cầu Nam về phía Mặt Trời. Do đường phân chia
sáng tối (ST) không trùng với trục Trái Đất (BN), nên các địa điểm ở
nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam có hiện tượng ngày đêm dài ngắn
khác nhau.
- Các địa điểm nằm trên đường xích đạo, quanh năm lúc nào cũng có
ngày đêm dài ngắn như nhau.
S
T
N
N
B
Tia sáng Mặt Trời
B
0
0

S
T
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
0
0
Hình 24: Vị trí của Trái Đất trên quỹ đạo quanh Mặt Trười và các
ngày hạ chí và đông chí
23
0
27’B
23
0
27’N
23
0
27’B
23
0
27’N
C
h
í

t
u
y
ế

n

n
a
m
C
h
í

t
u
y
ế
n

b
ắ
c
C
h
í

t
u
y
ế
n

b
ắ

c
C
h
í

t
u
y
ế
n

n
a
m
Vào ngày 22/6 và ngày 22/12 Mặt Trời chiếu vuông góc với
mặt đất ở vĩ tuyến bao nhiêu độ? Vĩ tuyến đó là đường gì?
Cả 2
nửa cầu
Nửa cầu ngã
về phía Mặt
Trời
Hiện tượng xãy ra
NCB NCN Xích đạo
Tia MT chiếu
thẳng góc
với vĩ tuyến
Vĩ tuyến
đó là gì?
21/3
22/6

23/9
22/12
Kết
luận
Ngày
NCB
NCN
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
Cả 2
nửa cầu
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
0
0
Xích
đạo
23

0
27’B
Chí tuyến
bắc
0
0
Xích
đạo
23
0
27’N
Chí tuyến
nam
S
T
N
N
B
Tia sáng Mặt Trời
B
0
0
S
T
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
0
0

23
0
27’B
23
0
27’N
23
0
27’B
23
0
27’N
C
h
í

t
u
y
ế
n

n
a
m
C
h
í

t

u
y
ế
n

b
ắ
c
C
h
í

t
u
y
ế
n

b
ắ
c
C
h
í

t
u
y
ế
n

n
a
m
H¹ chÝ
§«ng chÝ
Chí tuyến: Đường vĩ tuyến 23
0
27’ trên cả hai nửa cầu
Bắc và Nam. Ở đây lúc giữa trưa, Mặt Trời chỉ xuất
hiện
trên đỉnh đầu có một lần trong năm
S
T
N
N
B
Tia s¸ng mÆt trêi
B
S
T
20
0
B
40
0
B
20
0
N

40
0
N
40
0
B
40
0
N
20
0
N
20
0
B
A
A’
B’
B’
A’
A
B
C
C
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
B
Hình 25: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các địa điểm có vĩ độ

khác nhau
Nhóm 1 và Nhóm 2: Ngày 22/6
1. Đọ dài ngày, đêm các địa điểm A, B ở nửa cầu
Bắc và A’ B’ ở nửa cầu Nam
2. Độ dài ngày, đêm của địa điểm C
Câu hỏi thảo luận nhóm
Nhóm 3 và Nhóm 4: Ngày 22/12
1. Đọ dài ngày, đêm các địa điểm A, B ở nửa cầu
Bắc và A’ B’ ở nửa cầu Nam
2. Độ dài ngày, đêm của địa điểm C
S
T
N
N
B
Tia s¸ng mÆt trêi
B
S
T
20
0
B
40
0
B
20
0
N
40
0

N
40
0
B
40
0
N
20
0
N
20
0
B
A
A’
B’
B’
A’
A
B
C
C
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
B
Nhóm 1 và nhóm 2: ngày 22/6.
Điểm A,B ở NCB có ngày dài , đêm ngắn
Điểm A’B’ ở NCN có ngày ngắn, đêm dài

Điểmm C nằm trên đường xích đạo có
ngày đêm như nhau
Nhóm 3 và nhóm 4: ngày 22/12.
Điểm A,B ở NCB có ngày ngắn , đêm dài
Điểm A’B’ ở NCN có ngày dài, đêm ngắn
Điểm C nằm trên đường xích đạo có
ngày đêm như nhau
Hiện tượng ngày,
đêm của các địa
điểm có vĩ độ khá
nhau trên Trái Đất
như thế nào?
?
Cả 2
nửa cầu
Nửa cầu ngã
về phía Mặt
Trời
Hiện tượng xãy ra
NCB NCN Xích đạo
Tia MT chiếu
thẳng góc
với vĩ tuyến
Vĩ tuyến
đó là gì?
21/3
22/6
23/9
22/12
Kết

luận
Ngày
NCB
NCN
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
Cả 2
nửa cầu
Ngày ngắn
đêm dài
Ngày và đêm dài bằng nhau
Ngày dài
đêm ngắn
Ngày và
đêm dài
bằng nhau
0
0
Xích
đạo
23
0
27’B
Chí tuyến

bắc
0
0
Xích
đạo
23
0
27’N
Chí tuyến
nam
Ở những địa điểm có vĩ độ khác nhau thì có hiện
tượng ngày, đêm dài ngắn khác nhau, càng xa xích
đạo về phía hai cực, càng biểu hiện rõ rệt
Tiết 11 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên
Trái Đất
2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 giờ thay đổi
theo mùa
0
0
N
N
B
Tia sáng Mặt Trời
B
23
0
27’B
D’
D

D’
D
V
ò
n
g

c
ự
c

B
ắ
c
23
0
27’N
23
0
27 B’
V
ò
n
g

c
ự
c

n

a
m
66
0
33’B
66
0
33’B
66
0
33’N
66
0
33’N
- Hiện tượng ngày, đêm của điểm D và D’như thế nào?
- Điểm D và D’ nằm trên đường vĩ tuyến bao nhiêu độ?
- Vĩ tuyến đó là đường gì?
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
23
0
27’N
Hình 25: Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các địa điểm có vĩ độ
khác nhau
V
ò
n
g

c
ự
c

B
ắ
c
V
ò
n
g

c
ự
c

n
a
m
N
N
B
Tia sáng Mặt Trời
B
23
0
27’B
D’
D

D’
D
V
ò
n
g

c
ự
c

B
ắ
c
23
0
27’N
23
0
27 B’
V
ò
n
g

c
ự
c

n

a
m
66
0
33’B
66
0
33’B
66
0
33’N
66
0
33’N
Ng y 22/à
6
Ng y à
22/12
23
0
27’N
V
ò
n
g

c
ự
c

B
ắ
c
V
ò
n
g

c
ự
c

n
a
m
Vòng cực: Là đường vĩ tuyến 66
0
33’ nơi giới hạn của
vùng cực có ngày đêm dài suốt 24h vào ngày hạ chí
22.6 và đông chí 22/12. Trên Trái Đất có vòng cực Bắc
và vòng cực Nam ở cả hai bán cầu.
Vĩ độ
66
0
33’B
70
0
B 75
0
B 80

0
B 85
0
B 90
0
B
Số ngày
có ngày
dài 24h
1 65
103
134 181 186
Nửa cầu Bắc
Ngày 22/ 6
Ngày
Vĩ độ
Nửa cầu bắc
Nửa cầu nam
22/6
22/12
Kết luận
66
0
33’
66
0
33’
Đêm dài 24h
-
Các địa điểm nằm từ 66

0
33’B và 66
0
33’N đến hai cực có số ngày
có ngày, đêm dài 14h dao động theo mùa từ 1 ngày đến 6 tháng.
Đêm dài 24h
Ngày dài 24h
Ngày dài 24h
2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 giờ thay đổi
theo mùa
Tiết 11 - Bài 9: HIỆN TƯỢNG NGÀY, ĐÊM DÀI NGẮN THEO MÙA
1. Hiện tượng ngày, đêm dài ngắn ở các vĩ độ khác nhau trên
Trái Đất
2. Ở hai miền cực số ngày có ngày, đêm dài suốt 24 giờ thay đổi
theo mùa
- Vào các ngày 22/6 và 22/12, các địa điểm ở vĩ tuyến Bắc và
Nam có một ngày và một đêm dài 24h.
- Các địa điểm nằm từ 66
0
33’B và 66
0
33’N đến hai cực có số
ngày có ngày, đêm dài 14h dao động theo mùa từ 1 ngày
đến 6 tháng.