Tải bản đầy đủ (.doc) (25 trang)

BÁO CÁO NỘI DUNG TỰ HỌC TỰ BỒI DƯỠNG PHẦN KIẾN THỨC TỰ CHỌN. (MÃ MODULE TIỂU HỌC 38) NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ LÊN LỚP Ở TIỂU HỌC.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (470.65 KB, 25 trang )

/>TƯ LIỆU GIÁO DỤC HỌC.

BÁO CÁO NỘI DUNG TỰ HỌC TỰ BỒI DƯỠNG
PHẦN KIẾN THỨC TỰ CHỌN.
(MÃ MODULE TIỂU HỌC 38)
NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ
LÊN LỚP Ở TIỂU HỌC.

HẢI DƯƠNG – NĂM 2014
/> />LỜI NÓI ĐẦU
Giáo viên là một trong những nhân tổ quan trọng
quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực
cho đất nước. Do vậy, Đảng, Nhà nước ta đặc biệt quan
lâm đến công tác xây dựng và phát triển đội ngũ giáo viên.
Một trong những nội dung được chú trong trong công tác
này là bồi dưỡng thường xuyên (BDTX) chuyên môn,
nghiệp vụ cho giáo viên.
BDTX chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên là một
trong những mô hình nhằm phát triển nghề nghiệp lìên tục
cho giáo viên và được xem là mô hình có ưu thế giúp số
đông giáo viên được tiếp cận với các chương trình phát
triển nghề nghiệp.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng chương trinh
BDTX giáo viên và quy chế BDTX giáo viên theo tinh
thần đổi mới nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của
công tác BDTX giáo viên trong thời gian tới. Theo đó, các
nội dung BDTX chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên đã
đựợc xác định, cụ thể là:
+ Bồi dương đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ năm học
theo cấp học (nội dung bồi dưỡng 1);


/> />+ Bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ phát
triển giáo dục địa phương theo năm học (nội dung bồi
dưỡng 2);
+ Bồi dưỡng đáp ứng nhu cầu phát triển nghề nghiệp liên
tục của giáo viên (nội dung bồi dưỡng 3).
Theo đó, hằng năm mỗi giáo viên phải xây dung kế
hoạch và thực hiện ba nội dung BDTX trên với thời lượng
120 tiết, trong đó: nội dung bồi dưỡng 1 và 2 do các cơ
quan quân lí giáo dục các cẩp chỉ đạo thực hiện và nội
dung bồi dưỡng 3 do giáo viên lựa chọn để tự bồi dưỡng
nhằm phát triển nghề nghiệp.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành chương trinh
BDTX giáo viên mầm non, phổ thông và giáo dục thưững
xuyên với cẩu trúc gồm ba nội dung bồi dưỡng trên. Trong
đó, nội dung bồi dương 3 đã đuợc xác định và thể hiện
duỏi hình thúc các module bồi dưỡng làm cơ sở cho giáo
viên tự lựa chọn nội dung bồi dưỡng phù hợp để xây dựng
kế hoạch bồi dưỡng hằng năm của mình.
Trân trọng giới thiệu cùng quý vị thầy cô giáo, các bậc
phụ huynh và các bạn đọc cùng tham khảo tài liệu:
BÁO CÁO NỘI DUNG TỰ HỌC TỰ BỒI DƯỠNG
PHẦN KIẾN THỨC TỰ CHỌN.
/> />(MÃ MODULE TIỂU HỌC 38)
NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ
LÊN LỚP Ở TIỂU HỌC
. Chân trọng cảm ơn!
/> />BÁO CÁO NỘI DUNG TỰ HỌC TỰ BỒI
DƯỠNG
PHẦN KIẾN THỨC TỰ CHỌN.

(MÃ MODULE TIỂU HỌC 38)
NỘI DUNG VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC NGOÀI GIỜ
LÊN LỚP Ở TIỂU HỌC
1. Khái niệm hoạt động giáo dục ngoài giờ
lên lớp
Hoạt động GDNGLL là những hoạt động giáo dục được
tổ chức theo các chủ đề giáo dục từng tháng với thời lượng
4 tiết/tuần. (Chương trình giáo dục cấp Tiểu học, Ban hành
kèm theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGD&ĐT ngày 05
tháng 5 năm 2006 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo).
Với quan niệm này thì hoạt động GDNGLL, Hoạt động tự
chọn và Hoạt động tập thể (sinh hoạt toàn trường dưới cờ,
sinh hoạt lớp, sinh hoạt Đội TNTP HCM, sinh hoạt Sao
Nhi đồng) là những hoạt động giáo dục độc lập với nhau
trong nhà trường.
/> />Như chúng ta đã biết, hoạt động giáo dục bao gồm hoạt
động giáo dục trong giờ lên lớp và hoạt động giáo dục
ngoài giờ lên lớp nhằm rèn luyện đạo đức, phát triển năng
lực, bồi dưỡng năng khiếu, giúp đỡ HS yếu sao cho phù
hợp đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi HS tiểu học.
Hoạt động giáo dục trong giờ lên lớp được tiến hành
thông qua việc dạy học các môn học bắt buộc và tự chọn
trong chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học do Bộ
trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành.
Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp bao gồm hoạt
động ngoại khoá, hoạt động vui chơi, thể dục thể thao,
tham quan du lịch, giao lưu văn hoá; hoạt động bảo vệ môi
trường; lao động công ích và các hoạt động xã hội
khác.

2. Vai trò của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp
- Hoạt động GDNGLL là một bộ phận quan trọng của
chương trình giáo dục nhà trường. Hoạt động GDNGLL
nối tiếp hoạt động dạy học các môn văn hóa; là con đường
quan trọng để gắn học với hành, lí thuyết với thực tiễn, nhà
trường với xã hội. Hoạt động GDNGLL tạo cơ hội cho HS
được thực hành, trải nghiệm những điều đã học vào trong
/> />thực tiễn cuộc sống. Trên cơ sở đó củng cố, khắc sâu, mở
rộng những kiến thức, kĩ năng các môn học cho HS.
- Hoạt động GDNGLL có vai trò quan trọng góp phần
giáo dục nhân cách, phát triển toàn diện cho HS tiểu học.
Các nghiên cứu về tâm lí - giáo dục cũng cho thấy,
nhiều nét tính cách cơ bản của con người được hình thành
trước và trong tuổi học đường. Việc tham gia vào nhiều
hoạt động GDNGLL phong phú, đa dạng sẽ tạo cơ hội cho
HS được thể hiện, bộc lộ, tự khẳng định bản thân; tạo cơ
hội cho các em được giao lưu, học hỏi bạn bè và mọi
người xung quanh; tạo cơ hội thuận lợi cho HS được tham
gia một cách tích cực vào đời sống cộng đồng … Từ đó sẽ
tác động tích cực đến nhận thức, tình cảm, niềm tin và
hành vi của HS, giúp các em phát triển nhiều phẩm chất
tích cực như: tinh thần đồng đội, tinh thần trách nhiệm,
lòng nhân ái, khoan dung, sự cảm thông, tính kỉ luật, trung
thực, mạnh dạn, tự tin,…và giúp các em phát triển những
kĩ năng hoạt động tập thể và kĩ năng sống cơ bản như: kĩ
năng giao tiếp, kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng xác định giá
trị, kĩ năng ra quyết định và giải quyết vấn đề, kĩ năng kiên
định, kĩ năng tư duy phê phán, tư duy sáng tạo, kĩ năng
ứng phó với căng thẳng, kĩ năng thương lượng, kĩ năng

/> />hợp tác, kĩ năng lập kế hoạch, kĩ năng trình bày suy nghĩ, ý
tưởng, kĩ năng quản lí thời gian, kĩ năng thu thập và xử lí
thông tin, Xét ở phạm vi rộng hơn, hoạt động GDNGLL
còn tạo điều kiện để HS được tham gia, được hội nhập vào
dòng chảy các hoạt động chung của trẻ em ở địa phương,
đất nước, khu vực và trên thế giới. Điều này giúp phát
triển năng lực hoạt động thực tiễn, năng lực hoạt động
chính trị - xã hội, năng lực hòa nhập cộng đồng cho HS.
Đó chính là những phẩm chất và năng lực cơ bản, cần thiết
của người công dân Việt Nam để đáp ứng yêu cầu thực
hiện công cuộc đổi mới đất nước và hội nhập quốc tế hiện
nay.
Thông qua các hình thức hoạt động như: trò chơi, tham
quan du lịch, cắm trại, thể dục thể thao, văn hóa, nghệ
thuật, , hoạt động GDNGLL còn giáo dục HS tình yêu
thiên nhiên, đất nước, con người, giúp các em phát triển
thể chất và thẩm mĩ; đồng thời giúp các em giải tỏa những
mệt mỏi, căng thẳng trong quá trình học tập cả ngày ở
trường.
3. Các đặc điểm của hoạt động GDNGLL ở tiểu
học
/> />3.1.Họat động GDNGLL phù hợp với đặc điểm lứa tuổi
HS tiểu học
3.2. Hoạt động GDNGLL mang tính linh hoạt, mềm dẻo,
mở hơn hoạt động dạy học.
3.3. Nội dung hoạt động GDNGLL mang tính tích hợp,
tổng hợp kiến thức của nhiều môn học, nhiều lĩnh vực học
tập và giáo dục.
sống một cách dễ dàng, thuận lợi hơn.
3.4. Các hình thức đa dạng của hoạt động GDNGLL giúp

cho việc chuyển tải các nội dung giáo dục tới HS một cách
nhẹ nhàng, hấp dẫn.
3.5. Hoạt động GDNGLL có khả năng phối hợp, liên kết
nhiều lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
4. Mục tiêu hoạt động GDNGLL ở tiểu học
- Góp phần củng cố, khắc sâu và phát triển ở HS Tiểu
học những kiến thức về tự nhiên, xã hội và con người phù
hợp với lứa tuổi các em.
- Tạo cơ hội cho HS được thực hành, trải nghiệm trong
các tình huống của cuộc sống, bước đầu hình thành cho
HS các phẩm chất quan trọng như: tinh thần đồng đội, tính
mạnh dạn, tự tin, lòng tự trọng, tính tự lập, tinh thần trách
nhiệm, lòng nhân ái, khoan dung, cảm thông, chia sẻ, trung
/> />thực, kỉ luật, yêu lao động … và phát triển ở HS các kĩ
năng sống cần thiết, phù hợp với lứa tuổi như: kĩ năng lập
kế hoạch, kĩ năng trình bày suy nghĩ, ý tưởng, kĩ năng giao
tiếp, kĩ năng lắng nghe tích cực, kĩ năng đàm phán, kĩ năng
tìm kiếm và xử lí thông tin, kĩ năng tư duy phê phán, kĩ
năng tư duy sáng tạo, kĩ năng ra quyết định và giải quyết
vấn đề, kĩ năng kiên định, kĩ năng tìm kiếm sự hỗ trợ, kĩ
năng hợp tác, …
- Giáo dục ý thức tập thể và phát triển các kĩ năng hoạt
động tập thể cho HS (kĩ năng thiết kế, lập kế hoạch hoạt
động, kĩ năng chuẩn bị hoạt động, kĩ năng tổ chức, điều
khiển hoạt động, kĩ năng đánh giá hoạt động).
- Tạo cơ hội cho HS tiểu học bước đầu được tham gia
vào đời sống cộng đồng. Trên cơ sở đó, bước đầu hình
thành cho các em năng lực hoạt động thực tiễn, năng lực
hoạt động chính trị - xã hội, năng lực thích ứng, năng lực
hòa nhập, …

- Giáo dục lòng yêu nghệ thuật; phát triển sức khỏe thể
chất và đời sống tinh thần phong phú, lạc quan cho HS;
- Góp phần phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu cho HS.
5. Nguyên tắc tổ chức hoạt động GDNGLL ở
trường Tiểu học
/> />Để thực hiện được các mục tiêu trên, việc tổ chức hoạt
động GDNGLL ở trường tiểu học phải đảm bảo các
nguyên tắc cơ bản sau:
5.1. Hoạt động GDNGLL phải tạo cơ hội cho HS được
phát triển tối đa tiềm năng của bản thân; tạo cơ hội để các
em được rèn luyện, phát triển toàn diện về các mặt: đạo
đức, kĩ năng sống, thẩm mĩ, trí tuệ, thể chất, lao động, …
5.2. Nội dung và hình thức hoạt động GDNGLL phải
phong phú, đa dạng, tươi vui, phù hợp với đặc điểm lứa
tuổi tiểu học, đáp ứng được nhu cầu hoạt động của HS,
hấp dẫn thu hút HS, không mang tính chất áp đặt, nặng nề,
khô cứng, gây nhàm chán cho các em.
5.3. Hoạt động GDNGLL phải đảm bảo phù hợp với đặc
điểm, điều kiện, hoàn cảnh thực tế của nhà trường (thời
lượng, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, đội ngũ GV,
công nhân viên nhà trường, khả năng tài chính, khả năng
đóng góp của phụ huynh, ); phải gần gũi với cuộc sống
thực tiễn của HS; phải phù hợp với đặc điểm văn hóa địa
phương và yêu cầu giáo dục của từng vùng, miền, địa
phương.
5.4. Tổ chức hoạt động GDNGLL phải đảm bảo huy động
được sự tham gia tích cực của HS vào tất cả các khâu của
/> />quá trình hoạt động một cách phù hợp với khả năng của
các em: từ đề xuất ý tưởng hoạt động; thiết kế, lập kế
hoạch hoạt động; chuẩn bị nội dung, nhân lực, trang thiết

bị cần thiết cho hoạt động; đến tiến hành và đánh giá kết
quả hoạt động.
5.5. Các hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học cần phải
được bố trí, sắp xếp đan xen với việc dạy học các môn
học khác, với các hoạt động giáo dục khác của nhà trường
một cách hợp lí nhằm phát huy được tính tích cực học tập,
giáo dục của HS, tránh gây áp lực nặng nề cho GV và HS.
5.6. Hoạt động GDNGLL đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt
chẽ của các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường
như: tổng phụ trách Đội, lãnh đạo nhà trường, GV dạy
nhiều môn, GV dạy môn chuyên biệt, cha mẹ HS, Ban đại
diện cha mẹ HS, cán bộ các trung tâm văn hóa, các trung
tâm thể dục thể thao ở địa phương, các chuyên gia, các nhà
hoạt động xã hội, cộng đồng địa phương,… Tuy nhiên,
tổng phụ trách Đội phải giữ vai trò chủ đạo trong việc tổ
chức và quản lí các hoạt động GDNGLL theo quy mô
trường. Còn GV chủ nhiệm phải là người chịu trách nhiệm
chính trong việc tổ chức và quản lí các hoạt động
GDNGLL theo quy mô lớp/nhóm.
/> />5.7. Hoạt động GDNGLL ở tiểu học phải đảm bảo liên
thông với hoạt động GDNGLL ở THCS và THPT.
6, Nội dung và hình thức tổ chức
6.1. Nội dung hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học
Hiện nay, theo chỉ đạo của Bộ, các hoạt động GDNGLL
ở trường tiểu học được cấu trúc theo chủ đề từng tháng,
gắn với những ngày lễ lớn trong năm và
đặc điểm nhà trường. Cụ thể:
Tháng Chủ đề Nội dung giáo dục chủ yếu
9 Mái trường thân yêu
của em


- Giáo dục về truyền thống
nhà trường, về nội quy
trường lớp
- Giáo dục an toàn giao
thông
- Vui Trung Thu
10 Vòng tay bạn bè - Giáo dục tình cảm bạn bè
- Giáo dục nhân ái, nhân đạo
11 Biết ơn thầy cô giáo - Giáo dục lòng kính trọng
và biết ơn thầy cô giáo
- Giáo dục bảo vệ môi
trường
- Giáo dục lòng tự hào và
/> />12 Uống nước nhớ
nguồn
biết ơn đối với những người
đã ngã xuống vì độc lập tự
do của Tổ quốc
- Giáo dục sức khỏe
1 Ngày Tết quê em - Giáo dục truyền thống dân
tộc
2 Em yêu Tổ quốc Việt
Nam
- Giáo dục tình yêu đối với
quê hương, đất nước
3 Yêu quý mẹ và cô giáo
- Giáo dục tình cảm yêu quý
đối với bà, mẹ, cô giáo, chị
em gái; tôn trọng, thân

thiện, đoàn kết với các bạn
gái
4 Hòa bình và hữu nghị
- Giáo dục tình đoàn kết hữu
nghị giữa các dân tộc, các
quốc gia trên thế giới
- Hiểu biết và tự hào về
chiến thắng 30-4-1975
5 Bác Hồ kính yêu
- Giáo dục tình cảm kính
yêu Bác Hồ,
- Giáo dục ý thức đội viên
Đội TNTP HCM
/> />6.2. Hình thức tổ chức hoạt động GDNGLL ở tiểu học
*Hình thức hoạt động GDNGLL ở trường tiểu học rất
phong phú, đa dạng. Dưới đây là một số hình thức phổ
biến:
- Hoạt động thư viện
- Trò chơi tập thể, trò chơi dân gian (bịt mắt bắt dê, kéo co,
rồng rắn lên mây, nhảy dây, ô ăn quan, mèo đuổi chuột,
chim bay cò bay, ném còn, …)
- Hát các bài hát thiếu nhi, hát dân ca, múa tập thể, múa
dân gian (múa nón, múa quạt, nhảy sạp, xòe Thái,…), đọc
thơ, kể chuyện, diễn kịch.
- Vẽ tranh, triển lãm tranh
- Làm báo tường
- Thể dục thể thao (thể dục nhịp điệu, đá cầu, cầu lông,
bóng bàn, bóng đá, khiêu vũ thể thao, nhảy Hip hop, )
- Tổ chức các ngày Hội (Ngày hội môi trường, Hội vui học
tập, Hội hóa trang, vui Trung Thu, Ngày hội của bà, của

mẹ, Ngày Hội sức khỏe, Ngày hội trao đổi đồ
dùng, đồ chơi, sách truyện,…)
- Hoạt động kỉ niệm các ngày lễ lớn trong năm như:
+ Ngày nhà giáo Việt Nam 20/11
+ Ngày quốc phòng toàn dân 22/12
/> />+ Ngày thành lập Đảng CSVN 3/2
+ Ngày phụ nữ quốc tế 8/3
+ Ngày thành lập Đoàn TNCS HCM 26/3
+ Ngày thành lập Đội TNTP HCM 15/5
+ Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh 19/5
- Hoạt động tham quan, du lịch các di tích lịch sử, di tích
văn hóa, các danh lam thắng cảnh.
- Hoạt động nhân đạo (quyên góp ủng hộ các bạn HS
nghèo vượt khó trong lớp, trong trường, ở địa phương; ủng
hộ nạn nhân chất độc da cam; ủng hộ những người có hoàn
cảnh khó khăn, bị thiên tai, bão lụt, người khuyết tật,…).
- Hoạt động đền ơn đáp nghĩa (thăm hỏi các bà mẹ Việt
Nam anh hùng, các lão thành Cách mạng, các thương binh,
gia đình liệt sĩ ở địa phương).
- Hoạt động giao lưu (giao lưu, kết nghĩa giữa HS các lớp,
các trường, các địa phương và HS quốc tế; giao lưu giữa
HS với các chuyên gia, các nhà hoạt động xã hội, các cựu
chiến binh, những người lao động giỏi ở địa phương, ….)
- Hoạt động môi trường (tổng vệ sinh trường lớp, đường
làng, ngõ phố; trồng cây, trồng hoa ở sân trường, vườn
trường, đường làng, ngõ xóm; dọn rác ở bãi biển; tìm hiểu
/> />về tình hình ô nhiễm môi trường và các hoạt động bảo vệ
môi trường ở địa phương;…)
- Hoạt động khéo tay hay làm (Làm búp bê, làm con rối,
làm hoa giấy, làm đèn ông sao, đèn xếp, may quần áo cho

búp bê, cắm hoa, bày cỗ Trung Thu, làm đồ chơi từ vỏ
hộp, vỏ lon bia;…)
- Hoạt động câu lạc bộ:
+ Câu lạc bộ bóng đá, bóng bàn, võ thuật,
+ Câu lạc bộ những người thích khám phá
+ Câu lạc bộ các nhà môi trường trẻ
+ Câu lạc bộ các nhà thiết kế thời trang trẻ
+ Câu lạc bộ khéo tay, hay làm
+ Câu lạc bộ những tuyên truyền viên trẻ tuổi
+ Câu lạc bộ Tiếng Anh/ Tiếng Nga/ TiếngPháp/Tiếng
Trung…
+ Câu lạc bộ những người yêu động vật
+ Câu lạc bộ những người làm vườn trẻ
+ Câu lạc bộ ca hát
+ Câu lạc bộ hát dân ca
+ Câu lạc bộ kịch nói, kịch câm
+ Câu lạc bộ múa ba lê, múa dân tộc
+ Câu lạc bộ múa rối
/> />6.3 Phương pháp tổ chức HĐGDNGLL:
Phương pháp tổ chức HĐGD NGLL ở trường TH rất
đa dạng và phong phú. ở đây có sự phối hợp giữa phương
pháp giáo dục với phương pháp dạy học, trên cơ sở đó
giáo viên vận dụng cho phù hợp với nội dung và hình thức
hoạt động đã lựa chọn. Có thể giới thiệu một vài phương
pháp cơ bản sau đây :
1. Phương pháp thảo luận nhóm
Khác với dạy học, thảo luận nhómtrong HĐGD NGLL
là dựa vào trao đổi ý kiến giữa các em học sinh với nhau
về một chủ đề, một tình huống nảy sinh trong hoạt động
hay một nhiệm vụ được giao. Tuỳ từng hoạt động cụ thể,

có thể tổ chức cho học sinh thực hiện thảo luận theo nhóm
lớn (cả lớp) hoặc nhóm nhỏ (tổ hoặc nhỏ hơn).
2. Phương pháp đóng vai
Phương pháp đóng vai được sử dụng nhiều để đạt mục
tiêu thay đổi thái độ của học sinh đối với một vấn đề hay
đối tượng nào đó. Phương pháp đóng vai cũng rất có tác
dụng trong việc rèn luyện về kỹ năng giao tiếp ứng xử của
học sinh. đóng vai là phương pháp giúp học sinh thực hành
những cách ứng xử, bày tỏ thái độ trong những tình huống
giả định hoặc trên cơ sở óc tưởng tượng và ý nghĩ sáng tạo
/> />của các em. Đóng vai thường không có kịch bản cho trước,
mà học sinh tự xây dựng trong quá trình hoạt động.
Khi sử dụng phương pháp đóng vai cần chú ý :
- ấn định thời gian (chuẩn bị, sắm vai, trao đổi sau khi
đóng vai )
- Lựa chọn tình huống đóng vai (phù hợp với chủ đề
hoạt động; phải là tình huống mở; phù hợp với trình độ
học sinh).
- Hướng dẫn thảo luận sau khi đóng vai, phỏng vấn
người đóng vai (tìm hiểu cảm xúc, động cơ ).
3. Phương pháp giải quyết vấn đề
Phương pháp giải quyết vấn đề (GQVĐ) là con đường
quan trọng để phát huy tính tích cực của học sinh. Vấn đề là
những câu hỏi hay nhiệm vụ đặt ra mà việc giải quyết chúng
chưa có quy luật sẵn cũng như những tri thức, kỹ năng sẵn
có chưa đủ giải quyết mà còn khó khăn, cản trở cần vượt
qua. Vấn đề khác nhiệm vụ ở chỗ khi giải quyết một nhiệm
vụ thì đã có sẵn trình tự và cách thức giải quyết, cũng như
những kiến thức kỹ năng đã có đủ để giải quyết nhiệm vụ
đó. Tình huống có vấn đề xuất hiện khi một cá nhân (hoặc

nhóm) đứng trước một mục đích muốn đạt tới, khi biết một
nhiệm vụ cần giải quyết nhưng chưa biết bằng cách nào,
/> />chưa đủ phương tiện (tri thức, kỹ năng ) để giải quyết.
Giải quyết vấn đề thường được vận dụng khi học sinh phải
phân tích, xem xét và đề xuất những giải pháp trước một
hiện tượng, sự việc nảy sinh trong quá trình hoạt động.
4. Phương pháp tình huống
- Tình huống là một hoàn cảnh thực tế, trong đó
chứa đựng những mâu thuẫn. Người ta phải đưa ra một
quyết định trên cơ sở cân nhắc các phương án khác nhau.
- Tình huống là một hoàn cảnh gắn với câu chuyện
có cốt truyện, nhân vật, có chứa đựng mâu thuẫn, có tính
phức hợp.
- Trong việc giải quyết các tình huống thực tiễn,
không phải bao giờ cũng có giải pháp duy nhất đúng.
- Tình huống trong giáo dục là những tình huống
thực hoặc mô phỏng theo tình huống thực, được cấu trúc
hoá nhằm mục đích giáo dục.
Có thể nói phương pháp xử lý tình huống là phương
pháp điển hình của phương pháp giải quyết vấn đề,
phương pháp sắm vai và ngay cả phương pháp trò chơi. ở
đây, học sinh được đặt mình vào trong các tình huống có
vấn đề gắn với thực tiễn, đòi hỏi phải có những hành động
cụ thể đưa ra phương án giải quyết. Do vậy trong các
/> />HĐGD NGLL, có thể có các tình huống thực tế nảy sinh
cần được xử lý kịp thời (như học sinh thảo luận lạc đề; bí
không trả lời được vấn đề đặt ra; vấn đề đặt ra không phù
hợp với thực tiễn ) hoặc có những tình huống có vấn đề
được tạo ra (như tình huống tiểu phẩm để sắm vai, các trò
chơi ) nhằm giúp học sinh có cơ hội rèn luyện các kỹ

năng tìm phương án giải quyết các tình huống.
Vận dụng phương pháp xử lý tình huống trong các
HĐGD NGLL là rất cần thiết và quan trọng làm phong
phú thêm tính hấp dẫn của các hoạt động và mang lại hiệu
quả cao cho các hoạt động.
5. Phương pháp giao nhiệm vụ
Đây là phương pháp thường được dùng trong nhóm
các phương pháp giáo dục. Giao nhiệm vụ là đặt học sinh
vào vị trí nhất định buộc các em phải thực hiện trách
nhiệm cá nhân. Giao nhiệm vụ cũng là tạo cơ hội để học
sinh thể hiện khả năng của mình là dịp để các em được rèn
luyện nhằm tích luỹ kinh nghiệm cho bản thân.
Trong việc tổ chức HĐGD NGLL, giao nhiệm vụ cho
đội ngũ cán bộ lớp sẽ tạo nên thế chủ động cho các em khi
điều hành hoạt động. Điều đó sẽ giúp phát triển tính chủ
động, sáng tạo, khả năng ứng đáp trong mọi tình huống
/> />của học sinh. Cán bộ lớp sẽ chủ động hơn trong việc phân
công nhiệm vụ cho từng tổ, nhóm, cá nhân với phương
châm “lôi cuốn tất cả mọi thành viên trong lớp” vào việc
tổ chức thực hiện hoạt động.
Vì thế, muốn giao nhiệm vụ có kết quả, giáo viên cần
hình dung được những việc phải làm, gợi ý cho học sinh
và yêu cầu các em phải hoàn thành tốt. Khi giao nhiệm vụ,
cố gắng đảm bảo phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, với khả
năng của các em. Không yêu cầu quá mức gây lo lắng,
hoang mang trong học sinh.
6. Phương pháp trò chơi
Hoạt động vui chơi có nhiều hình thức rất đa dạng,
nhưng cốt lõi của nó là các dạng trò chơi. Hoạt động trò
chơi có nguồn gốc từ xã hội. Nó phản ánh các loại hình

hoạt động lao động khác nhau của xã hội và làm thay đổi
mục đích của chúng.
Phương pháp trò chơi có thể sử dụng trong nhiều tình
huống khác nhau của HĐGD NGLL như làm quen, cung
cấp và tiếp nhận tri thức, đánh giá kết quả, rèn luyện các
kỹ năng và củng cố những tri thức đã được tiếp nhận.
Phương pháp trò chơi có những thuận lợi như : phát huy
tính sáng tạo; hấp dẫn và gây hứng thú cho học sinh; giúp
/> />cho học sinh dễ tiếp thu kiến thức mới; giúp chuyển tải
nhiều tri thức của nhiều lĩnh vực khác nhau; tạo được bầu
không khí thân thiện; tạo cho học sinh tác phong nhanh
nhẹn
Vì vậy, tổ chức cho học sinh vui chơi là một loại hình
HĐGDNGLL phổ biến và có ý nghĩa tích cực.
7. Phương pháp tổ chức hoạt động giao lưu
Giao lưu là một hình thức tổ chức giáo dục nhằm tạo
ra các điều kiện cần thiết để cho học sinh được tiếp xúc,
trò chuyện và trao đổi thông tin với những nhân vật điển
hình trong các lĩnh vực hoạt động nào đó. Qua đó, giúp
cho các em có được những nhận thức, tình cảm và thái độ
phù hợp, có được những lời khuyên đúng đắn để vươn lên
trong học tập, rèn luyện và hoàn thiện nhân cách.
Hoạt động giao lưu có một số đặc trưng sau đây:
- Phải có đối tượng giao lưu. Đối tượng giao lưu là
những người điển hình, có những thành tích xuất sắc,
thành đạt trong các lĩnh vực nào đó, thực sự là tấm gương
sáng để học sinh noi theo, phù hợp với nhu cầu hứng thú
của học sinh.
- Thu hút sự tham gia đông đảo và tự nguyện của học
sinh, được học sinh quan tâm và hào hứng.

/> />- Phải có sự trao đổi thông tin, tình cảm hết sức trung
thực, chân thành và sôi nổi giữa học sinh với người được
giao lưu. Những vấn đề trao đổi phải thiết thực, liên quan
đến lợi ích và hứng thú của học sinh, đáp ứng nhu cầu của
các em.
Với những đặc trưng trên, hoạt động giao lưu rất phù
hợp với các HĐGDNGLL theo chủ đề. Nó dễ dàng được
tổ chức trong mọi điều kiện của lớp, của trường.
Mục đích ý nghĩa của giao lưu:
Hoạt động giao lưu ở trường TH có thể hướng vào
các mục đích giáo dục sau:
- Tạo điều kiện để học sinh thoả mãn nhu cầu giao
tiếp, được tiếp xúc trò chuyện trực tiếp với những con
người mà mình yêu thích, ngưỡng mộ và kỳ vọng; được
bày tỏ tình cảm, tiếp nhận thông tin và được học hỏi kinh
nghiệm để nâng cao vốn sống và định hướng giá trị phù
hợp.
- Giao lưu giúp cho học sinh hiểu đúng đắn hơn về
các đặc trưng cơ bản của các loại hình lao động nghề
nghiệp, những phẩm chất và năng lực cao quý của những
con người thành đạt trong các lĩnh vực nào đó cũng như
/> />con đường đi đến thành công của họ. Từ đó, giúp học sinh
có được sự nỗ lực vươn lên trong học tập, rèn luyện.
- Giao lưu cũng tạo điều kiện để học sinh thiết lập và
mở rộng mối quan hệ xã hội, giúp học sinh gần gũi nhau,
tăng cường hiểu biết lẫn nhau, chia sẻ và cảm thông, hình
thành những tình cảm lành mạnh.
8. Phương pháp diễn đàn
Diễn đàn là một trong những phương pháp tổ chức
HĐGD NGLL mang lại hiệu quả giáo dục thiết thực.

Thông qua diễn đàn, học sinh có cơ hội bày tỏ suy nghĩ,
quan niệm của mình về một vấn đề nào đó có liên quan
đến nhu cầu, hứng thú, nguyện vọng của các em; đồng thời
đây cũng là dịp để các em học lắng nghe ý kiến, học tập
lẫn nhau. Vì vậy, diễn đàn như một sân chơi tạo điều kiện
để học sinh được biểu đạt ý kiến của mình một cách trực
tiếp với đông đảo bạn bè và những người khác.
Phương pháp diễn đàn được thực hiện theo quy trình
sau đây :
*******
/>

×