i
L
n tt nghi Phát trin kinh t nông thôn
Kinh nghim mt s c Châu Á và gii pháp cho Vit Nam
nghiên cu ca tôi do tôi thc hin i s ng dn ca ThS. Bùi Hoàng Mai.
Các s liu, bng biu u có dn ngun và chính xác nht trong tm hiu
bit ca tôi.
Nu phát hin có bt k s gian ln nào tôi xin hoàn toàn chu trách
nhim.
Hà Ni, tháng 5 2014
Tác gi
ii
LI C
u tiên, tôi xin phép gi li cng dn Th.S.
n ngi vt v, tn tình ch dn tôi hoàn thành Khóa
lun tt nghip.
Tôi gi lng ci các anh ch cán b Ban phát trin h tng thuc
Vin chic phát tri sung thêm cho tôi nhng kin thc thc tin trong
quá trình thc tp t.
Cui cùng, tôi xin cc, các ging viên ca Hc vin Chính
sách và Phát tring dy và cung cp cho tôi nhng kin thc nn tng phc
v vic làm khóa lun, tu kic tham gia thc tp và
làm khóa lung kinh nghim vô cùng b ích.
ng lc, sát cánh cùng tôi
trong sut quá trình hc tp, làm vic và hoàn thành khóa lun.
Hà Ni, tháng 5 2014
Sinh viên
iii
MC LC
Trang
PHN M U 1
1. Tính cp thit ca tài nghiên cu 1
2. ng và mu 2
3. Phm vi nghiên cu 2
4. u 2
5. Kt cu khóa lun 2
: MT S LÝ LUN V PHÁT TRIN KINH T NÔNG
THÔN 3
1.1. Khái nim nông thôn 3
1.2. Bn cha kinh t nông thôn 4
1.2.1. Bn cht ca kinh t nông thôn 4
a kinh t nông thôn 5
1.3. Vai trò phát trin kinh t i vi nn kinh t quc dân 8
1.4. Mt s hc thuyt v phát trin kinh t nông thôn 12
1.4.1. Lý thuyt phát trin nông nghin 12
1.4.2. Lý thuyt liên kt gic kinh t 15
: KINH NGHIM CA MT S C CHÂU Á V PHÁT
TRIN KINH T NÔNG THÔN 21
2.1. Kinh nghim phát trin kinh t nông thôn coan 21
2.2. Kinh nghim phát trin kinh t nông thôn ca Hàn Quc. 25
2.3. Kinh nghim phát trin kinh t nông thôn ca Nht Bn 29
: THC TRNG PHÁT TRIN KINH T NÔNG THÔN
VIN 2006 - 2012 35
3.1. Cn phát trin kinh t nông thôn 35
3.2. ng và chuyn du kinh t 36
3.2.1. a h nông thôn 38
3.2.2. Chuyn du kinh t nông thôn 40
3.2.3. n xut nông nghip vùng nông thôn 43
u kin sng nông thôn. 44
3.3. Kt cu h tng nông thôn 49
iv
3.3.1. Mn 49
3.3.2. ng b. 51
3.3.3. H thng thy li 53
3.3.4. H thng hc 53
3.3.5. H th y t 56
3.3.6. Cung cc sch và v ng nông thôn 57
: BÀI HC PHÁT TRIN KINH T NÔNG THÔN T MT S
NG HP VIT NAM 59
4.1. S cn thit phi phát trin kinh t nông thôn. 59
4.1.1. V lý lun 59
4.1.1. V thc tin 60
63
Châu Á. 63
64
64
-
64
64
65
- 65
65
KT LUN 66
TÀI LIÊU THAM KHO 67
v
DANH MC CH VIT TT
BTBDHMT
Bc trung b và duyên hi min Trung
CP
Chính ph
ng bng sông Cu Long
ng bng sông Hng
GDP
Gross Domestcic Product Tng sn phm quc ni
H
KD
Kinh doanh
Kinh t
KTNT
Kinh t nông thôn
KTQD
Kinh t quc dân
TDMNPB
Trung du và min núi phía Bc
THCS
Trung hc
THPT
Trung hc ph thông
TN
Tây Nguyên
USD
United States dollar
HTX
Hp tác xã
HTXNN
Hp tác xã nông nghip
vi
DANH MC BNG
Bu kinh t Vit Nam theo giá thc t phân theo khu vc kinh t (2006
2012) 38
Bng 3.2: Vt h nông thôn (2006 -2011) 39
Bng 3.3: T l h có nhà và din tích bình quân 1 nhân khu chia theo loi nhà
(2010 -2012) 44
Bng 3.4:
-2012) 46
Bng 3.5: -2012). 47
Bng 3.6: -2010) 49
Bng 3.7: Giao thông nông thôn theo vùng thm 1/7/2011 52
Bng 3.8: H thng hc, giáo dc mm non nông thôn (2006 -2011) 54
Bng 3.9: H thng y t nông thôn (2006 2011) 56
Bng 3.10: H thc và v ng nông thôn (2006 -2011) 57
Bng 3.11: T l xã có mc sng khá lên theo nguyên nhân ( 20012 2006) 58
vii
DANH MC HÌNH V
Bi 2.1: Thu nhi trong hong nông nghip, phi nông nghip và
t l ng trong nông nghip -1997) 22
Bi 2.2: S ng máy móc nông nghip ch yu ca Hàn Quc (1970 -2003) 26
Bi u thu nhp ca h nông dân Hàn Quc (1995 2004). 29
Bi ng kinh t Vit Nam (2005 2012) 37
Bu kinh t Vit Nam theo giá thc t phân theo khu vc kinh t (2006
2012) 38
Bi 3.2: 40
Bi u ngành ngh ca h nông thôn (2006 -2011) 41
Bi u ngun thu nhp chính ca h nông thôn (2006 2011) 42
Bi 3.5 : T l xã gp nh yu trong sn xut nông nghip
(2006 -2012) 43
Bi 3.6: T l i chia theo cp hc và t l dân s t 15 tui tr
lên bit ch (2006 2012) 45
T l xã có nhng bnh ti bnh (2008
2012) 48
Bi 3.8: T l h nghèo, t l tr u (2002
2012) 48
Bi 3.9: T l n chia theo vùng (2006 -2011) 50
1
PHN M U
1. Tính cp thit c tài nghiên cu
Khu vc nông thôn có vai trò vô cùng quan tri vi s phát trin kinh t
- xã hi ca Via gn 70% dân s c
cung cp vic làm, ngun thu nhp cho khong 59,8% dân s trên toàn quc.
Tm quan trng cc khn cng và
Chính sách cc. Ngh quyt Hi ngh ln th by Ban chp hành Trung
nông nghip, nông dân, nông thôn ban hành ngày 5/8/2008 ch rõ
p, nông dân, nông thôn có v trí chic trong s nghip
công nghip hoá, hii hoá, xây dng và bo v T qu và lng
quan tr phát trin kinh t - xã hi bn vng, gi vng nh chính trm
bo an ninh, quc phòng; gi gìn, phát huy bn sc và bo v môi
ng sinh thái cu n ch u hành và
Ngh quyt ca Chính ph c ban hành nhm th hin vai trò c
Ngh nh s CP ca Chính ph v Chính sách khuyn khích doanh
nghi p, nông thôn; Quy nh s -TTg ngày
04/6/2010 ca Th ng Chính ph Phê duyc tiêu Quc gia v
xây dng nông thôn mn 2010 - 2020.
Ngoài ra, s thành công ca các quc,
Nht By mun phát tric bn vng, tránh phân
hóa giàu nghèo và khng hong xã hi, không th không trú trng ti phát trin
kinh t ca khu vc nông thôn. Vit cn tìm ra mng phát
trin b t qua by thu nhp trung bình, do vy, vic nghiên cu v
phát trin kinh t nông thôn và tìm ra gii pháp phát trin kinh t nông thôn là vic
làm cn thit. Khóa lun v Phát trin kinh t nông thôn Kinh nghim
mt s c Châu Á và gii pháp cho Vit Namc thc hin nh
phn nào vào kh t Nam phát trin.
2
2. ng và mu
ng nghiên cu:
Khóa lun tp trung nghiên cu phát trin kinh t nông thôn Vit Nam và
các kinh nghim phát trin kinh t nông thôn ca mt s c Châu Á
Mu:
Khóa luc thc hin nhm phân tích thc trng phát trin kinh t nông
thôn Vin 2006 2012 và gi ý mt s bin pháp phát trin
kinh t nông thôn.
3. Phm vi nghiên cu
- V ni dung: Khóa lun tp trung nghiên cu v phát trin nông thôn
trên c: phát trin kinh t nông thôn
4. u
Báo cáo s d ng kê, mô t tng hp thc
trng nông thôn Vin 2006 2012.
5. Kt cu khóa lun
Vi mvà phm vi nghiên cu trên, ngoài phn m u và kt thúc, báo
cáo thc tp g
t s lý lun v phát trin kinh t nông thôn
m ca mt s c Châu Á v phát trin kinh t
nông thôn
Thc trng nông thôn Vin 2006 2012
c phát trin kinh t nông thôn t mt s c Châu Á
ng hp Vit Nam
Comment [Tl1]:
3
MT S LÝ LUN V PHÁT TRIN KINH T NÔNG THÔN
1.1. Khái nim nông thôn
Trên th gii, các quc gia, các nhà kinh t hc và xã hi hu
m khác nhau v m cho rng cn da vào ch tiêu
phát trin c h t h tng
không phát trin bm khác li cho rng nên da vào ch
tip cn th ng, phát tri nh vùng nông thôn vì
cho r sn xut hàng hóa và kh p cn th ng so
v thn nên dùng ch tiêu m s ng
ng có s dân
và m dân th.
M
nghip là ch yu, tc là ngun sinh k chính crong vùng là t sn xut
nông nghip. Nhng ý kin này ch t trong bi cnh c th ca tng
c, ph thu phát triu kinh t áp dng cho tng nn
kinh ti vi nhc hin công nghi hóa, chuyn t
sn xut thun nông sang phát trin các ngành công nghip và dch v, xây dng
nh, th trn, th t ri rác các vùng nông thôn thì khái nim v
nông thôn có nhi khác so vi khái ni hiu nông thôn
hin nay bao gm c nh nh, th trn, th t, nhng trung tâm công nghip
nh có quan h gn bó mt thit vi nông thôn, cùng tn ti, h tr y
nhau phát trin.
y, khái nim v nông thôn ch có tính chi theo thi
gian và theo tin trình phát trin kinh t, xã hi ca các quc gia trên th gii. Ti
Vit Nam, theo Ngh nh s CP ngày 12/04/2010 ca Chính ph V
chính sách tín dng phc v phát trin nông nghip, nông thôn, thut ng nông thôn
c hin lãnh th không thuc ni thành, ni th các
thành ph, th xã, th trc qun lý bi c là y ban nhân
4
1.2. Bn cha kinh t nông thôn
1.2.1. Bản chất của kinh tế nông thôn
P-
-
KTNT (RE) = AP + PPA + NAA
-
-
NAA hong phi sn xut nông nghip.
Ngày nay, do có s phát trin ca l ng sn xut và phát trin ca lc
ng sn xung xã hi, nông thôn không ch n là khu
vc ch có ho ng sn xut nông nghip mà còn có ho ng sn xut công
nghip, tiu th công nghip và dch v. Trong quá trình phát tri trng
ngành nông nghip s gi trng ngành công nghip, tiu th công
nghip và dch v s
KTNT tn ti và không ngng phát trin, luôn gn vi tng th các quan h
kinh t nhnh. Các b phn cu thành cu KTNT có mi liên h cht ch
5
vi nhau theo nhng t l nhnh c v s ng và chng gia các ngành, n
b ngành, gia các thành phn kinh t các vùng kinh t trong nông thôn. Do v
cu KTNT là cu trúc bên trong ca KTNT. Các b phn cu thành cu KTNT
có mi quan h hi nhau theo t l nhnh v mt s ng, liên quan cht
ch v mt chng qua li lu kin thi gian,
không gian nhnh to thành mt h thng KTNT.
Vic xác lu KTNT chính là gii quyt mi quan h a các
yu t lng sn xut và quan h sn xut, gia t i trong khu
vc nông thôn. Mi quan h u KTNT ph phát trin ca
ng xã hi, c t chc sn xut, t chng. Các mi
quan h kinh t trong nông thôn càng phát trin phong phú c v chiu rng và
chiu sâu, càng ph phát trin cao ca lc ng sn xut và phân
ng trong khu vc nông thôn.
1.2.1. Đặc trưng của kinh tế nông thôn
phát trin ca lc
ng xã hc t quy lut kinh t khác vi
quy lut t nhiên ch, s biu hin và vng cc thông qua hong
ci có th góp phy hoc hn ch quá
trình hình thành và phát trin kinh t ng hp lý hoc l c
hiu qu thì s ng phi tôn trng tính khách quan cu kinh t.
KTNT mang tính lch s, xã hi nhnh, nó phn ánh quy lut ca quá trình
phát trin kinh t - xã hi c biu hin c th trong không gian và
thi gian khác nhau. Xã hi càng phát trin, s ng ngày càng cao,
nhu cu ci v sn phm tiêu dùng ngày càng nhiu c v chng,
chng loi, mu mã và cht ng phi t phát trii
phi xác lu KTNT mi tha mãn nhng nhu cu có tính xã hu
kin c th mi vùng, mi quc gia phu KTNT phù hp vi tng
n phát trin nhnh.
C u KTNT không ngng v ng phát tri ng ngày càng
hoàn thin hp lý và có hiu qu. Quá trình phát trin và biu KTNT
luôn gn bó cht ch vi s bii ca các yu t lng sn xut và phân
ng xã hi. Lng sn xut ngày càng phát trin, khoa hc- công
6
ngh ngày càng hing ngày càng t m và phc t
hu kinh t ngày càng hoàn thi vng tt yu ca quá trình
phát trin không ngng.
H thng kinh t xã hng xã hi thành hai
khu vc: Khu vc các hong sn xut ra ca ci vt cht p, nông
nghii và vn ti; và khu vc phi sn xut vt chng
dch v, y tc. Hin nay h thng phân ngành kinh t xã hc
thc hin theo s phân chia ca h thng tài khon quc gia (SNA). Theo SNA,
toàn b các hong kinh t xã hc phân chia thành ba khu vc:
- lâm
nghi-
7
-
-
c khu
vc 2 và khu vc 3, song hong thuc khu vc 1 vn là ch yu
kin mi quc gia trong tng thi k phát trin.
y, mun phát trin nông thôn cn phu hong kinh
t xã hi vùng nông thôn, tng thuc khu vc 2 và khu vc 3,
gim các hong thuc khu vc 1. Vii kt cu này không th thc hin
mt mà phi tuân theo quy lut và bu kin hình thành và phát
trin các hong ca mi khu vc. Các hong ca khu vc 1 không th t ct
gii thông qua quá trình công nghip hóa, hii hóa nông nghip,
gi ng sng mt cách tuyt
i ra khi nông nghip. Các hong ca khu v ca phát
trin công nghip nông thôn, nht là trong giai n công nghip hóa khi sc lao
c gii phóng mt cách tuyi ra khi nông nghip, cn phc thu
hút vào các hong sn xut phi nông nghi
8
tránh các lu i vi nhi
và là tác nhân trc tip ca tình tr hóa t phát. Các ho
mi dch vng này ch có th hình thành và phát
trin vng chng yêu cu và phù hp v phát trin hot
ng kinh t thuc khu vc 1 và khu v h thng h tng thit yu.
H thng kt cu h tng phát triu kin ht sc quan trng và mang tính
quyi vi s phát trin các hong ca khu vt mình, các
hong ca khu vc 3 phát trin s c tr l y các hot
ng ca khu vc 1 và khu vc 2 phát trin. Chính vì vy, vic phát trin các yu
t thuc h th h ti vi
quá trình phát trin nông thôn.
1.3. Vai trò phát trin kinh t nông thôn i vi nn kinh t quc dân
Hong nông nghi t i b ngh
m t kim sng. Lch s phát trin sn xut nông nghip là
i, nó chng yu t truyn thng, chu ng mnh m bu
kin t m sinh hc ca cây trng,
vu kin này li rt khác nhau gi
thm ging thm khác nhau gia vùng
lãnh tho tn cao, chi các
c sn xut truyn thng, m th hin tính
li thi.
T th k 16 trên th gi thành m ng phái kinh t ly nông
nghip làm nn t phát trin kinh t ng phái trng nông (1646-
1714) do Pierr. Boisgni Cleberl kh c Francois Quesnay và Anne
Robert Jaucques Turgot phát trin thêm Pháp (1727 1771). Khi nghiên cu v
s phát trin ca ch c nông nghip C.Mác
nh v s phát trin trong ni b ngành nông nghip có vai trò quan
trng, ng trc tin quá trình tích t ng thi hình thành th
nn công nghip và cung cng cho h.
y, t nhm c ng phái trn nhng quan
m ca các nhà kinh t hu nêu cao vai trò ca nông nghip trong nn
kinh t, bi vy mun làm giàu thì phi phát trin nông nghip. Thc t quá trình
9
phát trin xã hng minh, u nông nghip va là ngành to ra
vt phm tiêu dung thit yi, v cho quá trình
công nghip hóa (cung cp ngun vn ln, tu cho
nhiu ngành công nghip; cung cng; là th ng quan tr tiêu th
các sn phm công nghip và dch v
vi tt c các nn kinh t trên th gi i vc chm phát
trim xut phát là nn kinh t nghèo nàn, ch yu sn
xut nông nghip.
Thc tin phát trin kinh t t lc hn b hu ht quc
gia trên th gii cho thy: phm trù KTNT vi ni dung kinh t ch yu là sn xut
nông nghip, có vai trò ht sc quan tri vi s phát trin ca toàn b nn
ng thi vai trò ci phù hp vi tn lch s
phát trin ca xã hi.
Vai trò ci vi nn kinh t Vit Nam:
Phát trin KTNT góp phn to ti cho s nghip công nghip hóa, hin
c:
Phát trin KTNT Vit Nam là:
Phi tip tc chuyi t kinh t k hoch sang kinh t th ng
Chuyn t sn xut t cung t c sn xut hàng hóa phc v
th ng m toàn cu
Chuyn t sn xung theo chiu rng ly khai thác t
ng lc sang phát trin theo chin cht
ng hiu qu
Ly phát trin kinh t bn vng làm mc ti phát trin kinh t, t kinh t nông
nghip sang công nghip hóa. Dù cho nn kinh t phát tri l nông
nghip gim xung trong nông nghi nào thì nông
nghip bao gi mt vai trò quan trng vì nó tha mãn nhu cu ca
c, to s nh v chính tr, kinh t và quc phòng. Vi vic phát
tring b các ngành ngh nông thôn, phát trin KTNT s to ra mt khng
sn phm vi giá tr phn gii quyt v v thc
hin công nghip hóa, hii hóa nn KTQD.
10
Trong thi ngày nay, cùng vi s i ca th ng hii, nông thôn
không nhng cung cc, thc phm- nhng sn phm ti cn thit cho
i si, cung cp nguyên liu cho công nghip, mà còn là th ng
tiêu th rng ln sn phm ca công nghing thi nó liên
quan trc tin v ng, v bo v ng, ngun
c, bi
Phát trin KTNT góp phn thc hi hóa nông thôn, phân cng li lao
ng trong nông thôn, gim sc ép v vic làm, gim s chênh lch v kinh t và
i sng gia nông thôn và thành th.
Cùng vi s phát trin cc, lng sn xut ngày càng phát trin,
KTNT không ngng phát trin. Mt khác, do s phát trin nhanh ca khu v
th s ng ln khu vy KTNT phát trin nhanh, t
thc hi hóa nông thôn, bin nông thôn t ch thun nông, lc hu, t cung
t cp tr cung cp hàng hóa và sng cho thành th. Thành th
phát trin to ra nhu cu thc s i vi khu vc nông thôn. KTNT phát trin làm
i b mt ca nông thôn, hình thành các th t, th tr phát
trin các làng ngh truyn thng, t ngoi vi nhng nhà máy lc hình thành
vi các ngành dch v mi, gn vi. Phát trin KTNT góp ph
hóa s vc. Xây dng các
t chc tín dng nhu cu vn cho nông dân thc hi
m nghèo.
Phát trin KTNT s t vt cht cho s phát tri
ng hii.
phát tric ht phi xây d vt cht k thut trong
nông thôn, th hin t ng hóa, hóa hc hóa trong sn xut
nông, lâm nghip và thy sn. Xây dng và phát trin h thng giao thông là yu t
quan trng c vt cht k thut, là nhân t y KTNT phát trin. Lch
s phát trin ca nhân loi cho thy, vn ti hàng hóa bng h thng giao thông ni
a và quc t c nhy vt v kinh t - xã ha, vic
xây d h tng hii s tu kin m ra nông thôn
vi thành th, gia các vùng vi nhau, kích thích hàng hóa phát triu, m
rng th c.
11
Nông thôn vn là vùng kinh tc hu, sn xut và sinh hot phân
tán, nhiu h tc, ít theo lut pháp thng nht. Mn
thng cng (c tt ln xu) cm. Phát trin KTNT s tu kin va
gi gìn, phát huy truyn thm
chuyên môn cho h.
Phát trin KTNT nhm cng c khi liên mình công nông tri thng
ng s o cng và chính quyn nông thôn.
Nông dân là lng cách mo cùng vi giai cp công nhân to
nên thành qu cách mng to lng cng sn Vi rõ phi ly liên
minh công- nông và tng lp tri thc làm nn tng cho cách m xây dng
vng chc xã hi mi. Liên minh công nông phi thc hi kinh t thì
mi vng chc.
Xét v mt xã hi khi thit lp mi quan h gia thành th và nông thôn là thc
hin liên minh gia giai cp công nhân, nông dân vi tng lp tri th
kinh t, hay còn gi là s phi hp gia 3 nhà: nhà nông- nhà doanh nghip- nhà tri
thc. Bi giai cp công nhân và tng lp tri thc là lng va phát minh, sáng
ch va chuyn giao công ngh cho giai c thc hin công cuc công
nghip hóa, hii hóa nông nghip- nông thôn và làm nông thôn ngày càng phát
trin mnh m p, nông thôn li thc hin vai trò ti
cho s nghip công nghip hóa, hic, góp phn thc hin th
hóa nông thôn, xây d vt cht k thut cho khu vng
nhu cu ngày càng cao ca xã hi. Vì vy, liên minh giai cp công nhân, nông thôn
và tng lp tri thc cng c, vng chc trong quá trình kin thit
cng c khi liên minh
công- nông- tri thc trong tin trình công nghip hóa, hii hóa nông nghip,
v c ta tr c công nghi
phát trin KTNT nhanh ho cng và chính quyn
nông thôn. Trong s nghip xây dng và bo v T quc trong thi k i mi,
ng và Chính ph luôn coi nông nghip là mt tru, vi hàng lot ch
th 100 ca Ban B quyt 10 ca b
chính tr (khóa VI), Ngh quyt 06 ca b chính tr (khóa VII) và Ngh quyt trung
ng ch nh m quyn làm ch ca
12
giai cp nông dân, công nhân và tng lp tri thc, gii phóng lng sn xui
mi quan h sn xuy các ngun lc to ln ca nông nghip, nông thôn.
i s lãnh
o cng cng sn Vip, nông thôn
Vit nam.
1.4. Mt s hc thuyt v phát trin kinh t nông thôn
1.4.1. Lý thuyết phát triển nông nghiệp theo giai đoạn
Các lý thuy ng trong nông nghi c
chuyn dc khác ca nn kinh ti gia
c nông nghip và phn còn li ca nn kinh t ng quan trn
phát trin nông nghin c quá trình công nghip hóa.
Lý thuyn phát trin kinh t ca Rostow:
Quá trình phát trin kinh t trn. Mi
u ngành kinh t, t l a s phát tri
vc kinh t, xã hi. C th t
- n 1: Xã hi truyn thng.
Nn kinh t sn xut nông nghi ng thp do công c sn
xut ch yu là th 0.
Hong ca nn kinh t kém linh hot, th hin ch sn xut nông nghip
ch yu sn xut t cung t cp.
Mc s rng din tích canh tác hoc là ci tin trong sn
xung h thng thy li hay áp dng ging cây trng mi.
cu ngành kinh t u nông nghip thun túy.
- n 2: Chun b ct cánh
Hiu bit v khoa hc k thuc áp dng trong nông nghip và
công nghip.
Có nhn mt s c: Giáo dc m rng và
có nhng ci tin phù hp vi yêu cu mi; nhu cy
hong ca ngân hàng và s i các t chng v
13
c phát triy s hong trong ngành giao thông vn
ti, thông tin liên lc.
Nn kinh t vn tn ti nhn tht thu
kinh t là nông công nghip.
- n 3: Ct cánh (20
Lc cn ca xã hi truyn thng và các th lc chi s phát trin b y
lùi, các lng to ra s tin b v kinh t n mnh và tr thành lng
thng tr xã hi.
T l tit kim chim ít nht 10% trong thu nhp quc dân thun túy; khoa hc
k thung mnh vào nông nghip và công nghip; công nghip gi vai trò
ng nhanh, li nhun ln.
u kinh t là công nghip nông nghip dch v.
-
T l c, chim 20% thu nhp quc dân thun túy.
Khoa hc k thut mc ng dng trên các hong kinh t.
Nhiu ngành công nghip mi hii phát trin.
Nông nghing cao.
Nhu cu xut nhp khnh.
u kinh t là công nghip - dch v - nông nghip.
- n 5: Tiêu dùng cao.
Thu nh n nhu cu tiêu
dùng hàng hóa và dch v tinh vi, cao c
l ng có
tay ngh chuyên môn cao.
Các chính sách kinh t ng và phúc li xã hi nhm to ra nhu cu cao v
hàng tiêu dùng lâu bn và các dch v xã hi c
u kinh t là dch v - công nghip.
Da vào lý thuyn phát trin c
hình ngung vô hn và th ng không hoàn ho. Kinh t nông nghip
u phát tring nông thôn sng ch yu bng ngh nông. Quá
14
trình công nghing chuyn dc công nghip dch
v. Tuy nhiên, thc t ng nông nghip chuyn sang công nghip và dch v b
hn ch bi tay ngh y kh ng cho công
nghip thu.
Lý thuyn phát trin ca C.Peter Timmer:
n nông nghip ca mn:
- ng t c
nông nghip chuyn sang các khu vc khác vi t ch to nên mt s
phát trin bn vng cho nông nghip n
sau, do vy cn:
hiên cu khoa hhocj to ra công ngh mi
t cu h tng nông thôn
Tu th ng và giá c có li cho nông dân
- n nông nghin kinh t duy trì s
ng c nông nghip:
Thit lp quan h th ng gia nông nghip và công nghip
Tng lc và công ngh y sn xut
Ci thin th ng nhng tài nguyên t c nông nghip cho
quá trình công nghip hóa.
- c nông nghip tham gia mnh hn kinh t thông qua ci thin k cu h tng, phát trin th ng và th
-
15
1.4.2. Lý thuyết liên kết giữa các lĩnh vực kinh tế
Trong quá trình phát trin ca mi qu c nh a và
thách thc các mâu thun và nhu cu bên trong, luôn luôn phi la
chn mt kt cu t các mi liên kt bên trong và các quan h bên ngoài. T
kinh t cn phc kinh t ng
thm mm y xác lc mi quan h có li
v i tác. Trên thc t luôn tn ti hai ng
da nhng mi quan h bên trong và bên ngoài, hoc b xâm ln, bóc lt hoc b
phân cách và tt hu.
S di nông s phát trin kinh t
Nhic trên th ging coi xut khu nông sn da trên li th so
sánh là ni dung quan trng ca chi y quá trình
chuy phát trin kinh t. Mng phát
tri tr c công nghip phát trin.
16
-
-
ít co giãn khi thu nhp ca th gi
Hing giá cánh kéo: giá ca nhóm hàng công nghip công ngh cao có
t iu so vi giá ca nhóm hàng nông sn.
-
- nông thôn.
M rng th ng na cho sn phm công nghip;
n tit ki cp vn cho m mang công nghi
17
Cùng trong khong tha
nông nghip trong s ng kinh t thông qua vic buôn bán sn phm vi các
khu vc khác c, cung cc, thc phm, nguyên liu,
ng, vn th ng cho quá trình công nghi
Tuy các tác gi cao vai trò ca nông nghi thc
cht, các lý thuyt ca h ch nhn mnh ti vic khai thác càng nhiu càng tt các
ngun lc ca nông nghi phc v công nghi hóa.
Còn trin vng s phát trin ca bn thân nông nghi c
các lý thuyt y dành s quan tâm th
u ngc nhiên là mt s c tiên ti, Anh, Pháp,
i ta không còn tìm thy t a. Thm chí, La Grande
Encyciopédie xut bn ln th nht trong mc Th gi
cuc cách mng công nghin v hóa tng th và cái cht
tun t c
Theo nhn xét ct kinh t chính thng
ca trên kinh nghim phát trin cc Anh và Bc M trong thi
k công nghi hóa nhanh chóng t khon kho
n cho nông nghip và nông thôn vai trò cc cô l
i hu phc v nhng nhu cu c xc nuông chiu v phát
tri và công nghip.
Lý thuyt ch y th hóa.
i din là W. Rostow. Trong tác ph n ca s ng
kinh tc bit là M phát
trin hoàn b, tr thành mc và mô hình tt yu ch ra cho tt c c
ng phi dân tc mi, quc gia trên th gii cn xây
dng vi Hp chng Hoa K bao nhiêu thì
càng tt by nhiêu.
phát trin t mt xã hi nông nghip n mt xã hi
công nghip, ri hu công nghip phc ting thi trên 4 bình din:
kinh t, không gian, xã hi - chính tr c là phi công nghi
th hóa, quc t
18
Dm c ra m v mô hình phát
trin ph bi
m cut ti hình mu tt
nh np chng quc Hoa K.
Rõ ràng, trong lý thuyt ca W. Rostow không có khái nim phát trin nông
nghip và nông thôn, ngay dù vn.
Gn vi dòng mng cng mt
lot các chuyên gia ca các Âu - M, trong tác pha nông
nghin mc ti thiu vai trò ca nông nghip trong nn
KTQD. Theo các tác gi p v n ch ng vào sn xut
c, thc ph duy trì s ng ca nn kinh
t là phi gim mnh s ng nhân công làm trong nông nghip.
c gim bt t l ng trong nông nghi l
ng trong công nghip và dch v là xu th tt yu ca nh
quá trình công nghi t cháy giai
thc hin mc nh mc nông nghip sang mc
công nghic.
Bc M, quá trình công nghin ra
trong hàng tram c Anh bu công nghip hóa vào khong nh
ca th k XVIII; tic Pháp, M thc hin vào khong nh- 50
ca th k XIX; mt s c, Ý và Nht Bn n hành vào
khong nha th k cn là:
da vào sc mnh công nghip và sc mnh quân s do k thut công nghip to ra,
nhc dân trng trn ho
buc nh c thu a và ph thuc phi cung c c, thc phm,
nguyên ling giá r, và th ng tiêu th hàng hóa cho h trong quá trình
phát trin công nghip.
Ch sau chin tranh th gii th hai, nh s di th
c bit là thành qu ca cuc cách mng khoa hc k thut hii và nhng
u kin thun li khác v a - kinh ta - chính tr, mt s c và lãnh th
latinh và Trung C tr c công nghip mi
trong vòng 30 - ng lúc, nh n