DIỄN ĐÀN
QUỐC
TẾ VỀ GIÁO
DỤC VIỆT NAM
SIÊU HÀNH LANG ĐA PHƯƠNG TIỆN (MSC) :
VỐN NHÂN LỰC VÀ MẶT TRẬN CÔNG NGHỆ
CHO MOT XA HOI TRI THỨC
GS. AZMAN
BIN HAJI AWANG
Giám đốc điều hành
Quỹ Vì tương lai, Malaixia
Dẫn đề
Trong thiên niên kỷ này, chúng ta đang phải đối mặt với những thách thức
lớn và Malaixia khơng phải là một ngoại lệ. Đó là thách thức về khả năng cạnh
tranh của Malaixia trong thế kỷ XXI, một thử thách cơ bản nếu chúng ta muốn
tiếp tục duy trì mức tăng trưởng kinh tế, ổn định chính trị và sự hồ hợp dân tộc
mà lâu nay chúng ta đang phát huy. Hai yếu tố cấu thành nên thách thức này
trong nền kinh tế toàn cầu là : sự gia tăng tồn cầu hố và sức cạnh tranh - một
cuộc cách mạng đánh dấu bằng những thay đổi chóng mặt về cơng nghệ thơng
tin và truyền thông (CNTT&TT). Sự gặp gỡ của các công nghệ mới này da và
đang làm biến chuyển toàn xã hội.
Sự thay đổi này đã được tiên liệu trước nhưng cũng đã có tín hiệu cho thấy
q trình thay đổi là một điều phấn khởi ngoài sức mong
định này, Malaixia, cũng
như nhiều nước khác đang
đợi. Dựa trên nhận
tích cực chuyển
mình
hướng đến một nền kinh tế tri thức - một nền kinh tế trực tiếp dựa trên sức sáng
tạo, phân phối và sử dụng tri thức và thông tin. Đối với hầu hết các quốc gia, sự
thay đổi này đòi hỏi những cuộc cải cách nền kinh tế ở tầm vĩ mô và vi mơ, và
phải thừa nhận là sẽ có một khoảng cách đáng kể giữa thực tế của những mục
tiêu cần vươn tới và những lý luận chính trị mang tính khoa trương. Tuy nhiên,
Malaixia đã cất một bước tiến sáng tạo trong việc khởi xướng một kế hoạch về
công
nghệ thông tin tại khu vực thông qua việc xây dựng một. đặc khu mang
181
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
tên Siêu hành lang đa phương tiện (tên tiếng Anh viết tắt là MSC hay Khu vực
của Trí tuệ).
Vào ngày l tháng 2 năm 2001, Putrajaya, thủ đơ hành chính mới lập của
Malaixia cùng với một cơ sở của MSC đã được chính thức tuyên bố trở thành
một lãnh thổ đánh dấu sự khởi đầu việc Malaixia bước vào kỷ nguyên kỹ thuật
số và nền kinh tế thông tin mới. Chính phủ Malaixia đã cam kết sẽ tập trung tại
đây hàng loạt các công nghệ thông tin đại chúng, truyền thanh, truyền hình, viễn
thơng và cơng nghệ thơng tin. Trích lời của Thủ tướng thứ tu cua Malaixia
Mahathir Mohamad, kién tric sư của nước Malaixia hiện đại : “Malaixia cần
phải phấn đấu trở thành một xã hội thông tin phát triển thông qua việc kết hợp và
sử dụng hiệu quả công nghệ thông tin. Người dân Malaixia cần phải trải qua một
q trình tiếp nhận tri thức để đóng góp một cách có ý nghĩa vào một mơi trường
đặc trưng bởi sự tập trung hoá cao độ kiến thức trong tất cả các lĩnh vực hoạt
động. Cơ hội cho sự vươn lên của cá nhân và tập thể sẽ được phát huy thơng qua
việc cung cấp các cơ hội bình đẳng về tiếp cận với nguồn thông tin. Việc sử dụng
đúng đắn tri thức sẽ đóng góp vào việc hình thành một bước nhảy vọt về kinh tế
và tri thức được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng thông tin và một chương trình nghiên
4
%
‘
cờ
2:
z:»s(Ì
cứu và phát triên được đối mới
1),
Với lý do đó, bài viết này mong muốn sẽ trình bày những cơ sở lý luận ban
đầu khi Chính phủ Malaixia quyết định thiết lập một Kế hoạch về Cơng nghệ
Thơng tin trong đó sẽ xây dựng hệ thống các thành phố sử dụng các ứng dụng
cong
nghé
thong
tin dau
tién G Malaixia — Putrajaya
va Cyberjaya.
Bai
viết
cũng sẽ giúp làm rõ khái niệm và các phần của kế hoạch MSC, với sự chú trọng
vào nguồn vốn con người và các công nghệ mang tính chiến lược ; đồng thời,
đưa ra các thách thức và những vấn đề mà Chính phủ và khối tư nhân cần giải
quyết và làm sao để hai khối này kết hợp được với nhau vì một mục tiêu chung.
Chính phủ Malaixia đã cam kết, thông qua công nghệ thông tin và công nghệ
đa phương tiện, sẽ đưa Malaixia bước vào thế kỷ XXI, thế kỷ kỹ thuật số và
nâng cao tính cạnh tranh của quốc gia này trong thế kỷ mới.
I~ TRIỀN VỌNG VỀ CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Tương lai của nền CNTT&TT sẽ ra sao ? Các thành phố của tương lai liệu
vẫn còn giữ những chức năng của ngày hôm nay ? Hay công nghệ thông tin sẽ
(1)
Tap san The New Straits Times, 1995.
182
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VE GIAO DỤC VIỆT N,
làm thay đổi chức năng của những thành phố này ? Đây là một số câu hỏi đang
diễn ra trong tâm trí của chúng ta.
1. Ảnh hưởng của công nghệ thông tỉn và truyền thông
Rất nhiều người đã cho rằng nền kinh tế thông tin đang dần thay thế nền
kinh tế công nghiệp trong thiên niên kỷ mới này. Thị trường toàn cầu và tồn
bộ cơ sở hạ tầng thơng tin bằng cách này hay cách khác đang chuyển đổi từ
phương thức sản xuất và phân phối những sản phẩm vật chất thông thường sang
xử lý và trao đổi những thông tin giá trị gia tăng. Khả năng khai thác thông tin
và nhân thêm giá trị cho thơng tin đó khiến cho thơng tin này có cơ hội được
rao bán như một mặt hàng và được phân phát thông qua sự phối hợp của các
mạng lưới kỹ thuật số tiên tiến, đã có thể vượt qua biên giới địa lý. Điều này
đang khiến lối kinh doanh tại các thành phố và giữa các tổ chức có khơng gian
đứng trước những thách thức.
Cơng nghệ thông tin và truyền thông sẽ làm phong phú thêm cuộc sống của
chúng ta bằng cách làm tăng số giờ dành cho vui chơi giải trí. Nó sẽ tạo ra
nhiều cơ hội và sự lựa chọn trong việc giải trí, trong tiếp xúc với người thân và
xã hội trong môi trường công việc và sinh hoạt của đời sống mỗi người sẽ
không cần phải đi công tác nhiều hoặc thực hiện các thủ tục hành chính. Hầu
hết các giao dịch với những cơ quan Chính phủ sẽ có thể thực hiện thông qua
cơ sở hạ tầng thông tin quốc gia. Người ta có thể mua sắm hàng qua mạng ngay
tại nhà và trả tiền cũng trên mạng cho các vật phẩm được mang phát tận nhà.
Những giao dịch không cần tiền mặt như mua hàng qua điện thoại, thực hiện các
glao dịch ngân hàng qua điện thoại sẽ gặp nhiều thuận lợi. Và như vậy, người ta sẽ
có nhiều thời gian rỗi hơn và kết quả là sự thoả mãn các mức độ nhu cầu về văn
hoá, tinh thần, đóng góp tự nguyện cũng tăng theo.
Nhiều chức năng của thành phố lớn sẽ được thực hiện qua mạng. Việc áp
dụng phương thức này sẽ biến chính quyền địa phương trở thành một nhà cung
cấp các dịch vụ công cộng. Dự kiến rằng vai trò của những cơ quan này sẽ có
thay đổi rất lớn hoặc có thể biến mất. Vì thế, hình dung của người dân về
những nơi cơng cộng như trung tâm thành phố, hàng xóm láng giềng, trường
học, nhà thờ, nhà nguyện như là những nơi thực hiện các giao tiếp xã hội cũng
sẽ thay đổi. Điều này sẽ có ảnh hưởng tới thái độ chính trị - xã hội của người
dân thành phố và do đó cũng thay đổi phương thức quản lý dân. Nhiều nghiên
cứu ở Mỹ, Hà Lan và Nhật Bản đã chứng minh tính thực tiễn của viễn cảnh
này. Câu hỏi đặt ra là vậy thì điều gì sẽ giúp cộng đồng xích lại gần nhau để xã
183
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
hội hố các quan hệ cá nhân đó ? Trên đây là một vài khả năng về tác động của
CNTT&TT lên thái độ và các hoạt động của công dân.
2. Đội ngũ lãnh đạo chính trị Malaixia
Rõ ràng là một quốc gia nếu muốn chuẩn bị tốt để bước vào thế kỷ XXI
cần phải trả một cái giá nhất định cho giai đoạn chuyển tiếp này. Đội ngũ lao
động cần phải được đào tạo và trang bị lại, lật ngược những lối mòn của lẻ lối
làm việc cũ, đặt ra thách thức cho những quyền lợi bất di bất dịch hay thậm chí
thúc đẩy việc cải tạo Chính phủ. Tuy nhiên, để làm được điều này, đòi hỏi đội
ngũ lãnh đạo chính trị phải có một tâm nhìn xa cũng như sẵn sàng đón nhận
những nguy cơ chính trị và sự cần thiết phải có sự ủng hộ rộng rãi của quần
chúng. Tại Malaixia, cách nhìn này được đúc kết trong bài phát biểu tựa đề
“Mục tiêu 2020” của Thủ tướng Mahathir : “Trong thời đại công nghệ thông tin
mà chúng ta đang trải qua, Malaixia phải trở thành một xã hội thông tin phát
triển. Chẳng phải ngẫu nhiên mà ngày nay bất kỳ một quốc gia thịnh vượng nào
đều có nền cơng nghệ thơng tin phát triển và khơng có một quốc gia có nên
cơng nghệ tiên tiến nào lại là nước nghèo và chậm phát triển cả. Mục tiêu thứ
hai là phải đảm bảo một nền kinh tế cạnh tranh, có nghĩa là nền kinh tế đó phải
được điều khiển bởi quyền lực trí tuệ, kỹ năng, sự siêng năng cần cù cộng với
sở hữu về thông tin và nhận thức về điều gì cần làm và phải làm như thế nào”
(Mahathir, 1991).
MSC được xem như một môi trường cơng nghệ tiên tiến và sẽ giúp hiện thực
hố những mục tiêu lâu dài của Thủ tướng được nêu ra trong “Mục tiêu 2020”, cụ
thể là đưa Malaixia trở thành một nước phát triển vào năm 2020. MSC cũng thể
hiện sự kiên định ưu tiên cho chương trình cơng nghệ và kinh tế quốc gia, mặc dù
vẫn trên một mặt bằng công nghệ chưa cân xứng. Hai tư tưởng chiến lược tưởng
chừng như mâu thuẫn có thể được đồng nhất, đó là hội nhập và độc lập. Sự phát
triển của ngành CNTT tại Châu Á được định hướng để có thể hội nhập tồn cầu
với nên kinh tế thế giới được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng là công nghệ truyền thông
thông tin. Chủ trương nhất thiết phải độc lập về cơng nghệ đã trở thành tiêu chí
của các xu hướng chính sách mà người Malaixia đưa ra từ những năm 1970. Việc
nắm bắt tri thức và công nghệ mới sẽ là một công cụ giúp ngăn chặn sự chi phối và
thống trị của những cường quốc kinh tế và công nghệ.
~~
3. Tại sao chọn con đường công nghệ thông tin
Tại sao một nước công nghiệp mới như Malaixia lại chọn lựa chiến lược
là công nghệ thông tin ? Những
184
lý do thuyết phục của việc lội ngược dòng
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
này là gì ? Liệu có mạo hiểm khơng ? Có một số vấn đề cần đưa ra để đội ngũ
đầu não của Chính phủ giải quyết. Từ đó, một ban chun trách đã được
thành lập nằm trong văn phòng Thủ tướng có nhiệm vụ vạch ra kế hoạch cho
Malaixia trong thế kỷ XXI. Trong các vấn đề được thảo luận có việc hình
thành một cơ chế để đạt được Mục tiêu 2020, tính đến cả những hạn chế về tổ
chức và thế mạnh của Malaixia.
Có khá nhiều cánh cửa mở ra cho Malaixia. Tuy nhiên, điều kiện tiên
quyết là Malaixia vẫn phải duy trì được mức tăng trưởng GDP ít nhất ở mức
7% cho đến tận năm 2020, và nền tảng kinh tế phải chuyển đổi từ hướng sản
xuất sang dịch vụ và nền công nghiệp tri thức. Dựa trên phương hướng phát
triển cơng nghiệp hiện tại, có thể tin tưởng rằng Malaixia sẽ có khả năng đạt
5.000 USD/đầu
người vào năm 2020. Tuy nhiên, để thực hiện Chương
Mục tiêu 2020, Malaixia lại cần đạt mức thu nhập đầu người vào
10.000 USD. Xuất phát từ những nhận định trên, con đường duy nhất
thành chiến lược Mục tiêu 2020 là thông qua công nghệ thông tin, với
rằng tất cả các yếu tố khác, ví dụ như tăng trưởng GDP 7%, ổn định
và thiên tai khơng lường trước sẽ khơng thay đổi (Bảng I).
trình
khoảng
để hồn
u cầu
chính trị
Bảng 1 - Cơ sở tiền đề cho Malaixia : Mục tiêu 2020
16~
14¬
ss
Tuổi
123
tiềm năng
thơng tin
10
8 3
u cầu
của tầm nhìn
2020
6 ¬
4 4
2 +
—*k——>*——
01992
1996
2000
Tiếp cận
;
cơng
nghiệp
hién dai
2004
2008
2012
Nguồn : EPU, I[MF : Ngân hàng Thế giới, McKinsey
2010
2020
1992
185
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
4. Hội đồng quốc gia về công nghệ thông tin
Hội đồng Quốc gia về cơng nghệ thơng tin của Chính phủ được thành lập
với uỷ viên là các cán bộ Chính phủ, khu vực liên doanh, các cơng ty cơng
nghệ thông tin và những nhà chuyên môn. Chủ tịch Hội đồng là Thủ tướng và
Ban Thư ký là Viện Hệ thống vi điện tử. Hội đồng này có chức năng hoạch
định chương trình phát triển cơng nghệ thơng tin cho tồn quốc gia. Chương
trình cơng nghệ thơng tin quốc gia có hai thành phần chính. Thứ nhất, Chương
trình Siêu hành lang đa phương tiện với 7 khu vực ứng dụng chính và thứ hai,
các ứng dụng trình diễn tập trung vào 3 lĩnh vực của một quốc gia phát triển,
phát triển con người, xây dựng cơ sở hạ tầng thông tin và các ứng dụng, liên
kết giữa chúng.
Mặc dù Ban Chuyên trách có nhiệm vụ xác định những trở ngại có thể gặp
phải trên con đường thành cơng của Malaixia, ngồi những yếu tố như tính sản
sàng và chất lượng của hệ thống viễn thông, sự thiếu hụt
sách Bumiputra, việc tiếp cận với các cơng ty nước ngồi
trí tuệ... thì còn lại Malaixia vẫn giữ được ưu thế. Các yếu
đa văn hoá với những thị trường lớn Châu Á (Trung Quốc,
việc sử dụng tiếng Anh rộng rãi, lợi thế so sánh về giá với
các kỹ năng, chính
cịn hạn chế, sở hữu
tố khác như quan hệ
Ấn Độ, Inđônêxia),
“những con hổ” của
khu vực, khơng chú trọng lợi ích cục bộ, luật pháp rất dễ thích nghi, bầu khơng
khí chính trị ổn định và sự cam kết cao của những nhà lãnh đạo đã đưa đến cho
nền công nghệ truyền thông thông tin một tương lai có thể định trước.
Sau khi xác định các đường lối chiến lược, Chính phủ nhanh chóng thành
lập Hội đồng quốc gia vẻ Công nghệ thông tin với trách nhiệm soạn thảo kế
hoạch chỉ tiết cho Chương trình Công nghệ Thông tin quốc gia. Những phác
thảo ban đầu trong một lĩnh vực trí tuệ của thế giới, Siêu hành lang đa phương
tiện và việc thành lập Tổng Công ty Phát triển đa phương tiện cùng với các đối
tác hợp tác chịu trách nhiệm về MSC chính là minh chứng cho tính nghiêm túc
và sự cam kết của Chính phủ. Việc bầu ra các thành viên của Ban Cố vấn Quốc
tế bao gồm những người khổng lồ trong lĩnh vực công nghệ truyền thông, thông
tin như Chủ tịch Sun Microsystem, IBM, ACER, NTT v.v... để tư vấn về
Chương trình Siêu hành lang đa phương tiện đã đem lại độ tin cậy cao ở tầm
quốc tế. Những chương trình khác ngoài Siêu hành lang đa phương tiện được
giao về cho các bang để thực hiện nhưng đều phải thống nhất với Chương trình
tổng thể Quốc gia về cơng nghệ thơng tin và những chỉ đạo của Chính phủ.
186
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
Il - KHU SIEU HANH LANG ĐA PHƯƠNG TIỆN
Khu “Tri tué” va Co so ha tang thong tin
Khu
MSC
nam
trên diện tích 750km”,
bằng diện tích của thành phố
New York và lớn hơn cả Singapore là một phần của chủ trương Malaixia nhằm
chuyển đổi sang nền công nghiệp tri thức công nghệ cao với sự chú trọng tới
linh vuc CNTT&TT.
1. Xuất phát và mục tiêu của MSC
MSC là sự sáng tạo trí tuệ ra một môi trường thuận lợi mang tầm cỡ thế
giới cho các công ty đa phương tiện và là một nỗ lực gây xúc tác cho các công
ty công nghệ thông tin nước ngoài và trong nước tiến tới cạnh tranh trên tồn
cầu. MSC có 3 mục tiêu, đó là :
® MSC
sẽ giúp Malaixia
thúc đẩy tăng năng suất ;
đạt được
Chiến
lược
Mục
tiêu 2020
thơng qua
*® MSC sẽ giúp Malaixia vươn lên dẫn đầu trong kỷ ngun cơng nghệ
thơng tin bằng việc khuyến khích việc hợp tác trí tuệ giữa các cơng ty trong và
ngồi nước ;
® MSC
sẽ là cầu nối giữa Malaixia và các thành phố trí tuệ khác vì sự
phát triển song phương. MSC giúp thúc đẩy sự phát triển các công nghệ của
kỷ nguyên công nghệ thông tin nhằm tiếp nhiên liệu cho cỗ máy phát triển,
nhằm đạt mục tiêu chiến lược quốc gia của Malaixia là một quốc
phát triển công nghiệp và có cơng nghệ thơng tin phát triển vào năm 2020.
Tháng 8 năm
1996, Thủ tướng Malaixia Mahathir Mohamad
gia
tuyên bố rằng
một khu vực dài 15 km với diện tích 50 km” nằm vươn về phía nam từ thủ đơ
Kuala Lumpur ở phía bắc và sân bay Quốc tế Kuala Lumpur ở phía nam sẽ
được xây dựng thành Siêu hành lang đa phương tiện. Khu “Trí tuệ” này bao
gồm
hai thành phố mạng đang trong q trình sửa chữa : Putrajaya, trung tâm
hành chính mới của Chính phủ và Cyberjaya, thành phố “trí tuệ” (MDC, 1997)
dành cho các công ty đa phương tiện trong nước và nước ngoài. Ở Malaixia,
MSC được xem như một phương tiện tiến tới nền kinh tế tri thức, nền kinh tế và
xã hội thơng tin. Đó cũng được xem như một nỗ lực nhằm cung cấp liên kết
toàn cầu với sự thành công của quốc gia trong kỷ nguyên công nghệ mới này.
MSC khong chi đơn thuần là một khu cơng nghiệp, mà cịn như đâu đó người ta
187
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
dùng thuật ngữ “Cực công nghệ”. Khu công nghiệp chỉ đơn giản là một khu
đầu tư, trong khi cực công nghệ đã có cả nghiên cứu sáng tạo và phát triển
những công nghệ mới như Thung lũng Silicon ở Mỹ.
MSC kết hợp việc quy hoạch thực trạng thành phố với công việc thiết kế
CNTT&TT vào việc thu hút các công ty đa phương tiện nước ngoài tham gia
vào việc hoàn thiện công nghệ đa phương tiện (MDC, 1996) và do đó đã mở ra
một nền văn hố và sự cải tiến công nghệ truyền thông thông tin mà người dân
Malaixia lúc đầu là người tham gia và sau đó là người đóng góp. MSC như một
điểm nút chắc chắn và thu hút trong nền kinh tế công nghệ cao và mơi trường
của những cải tiến về CNTT&TT sẽ đóng vai trị là chất xúc tác tăng cường tính
cạnh tranh của khu vực công nghệ thông tin của Malaixia và đưa những công ty
đa phương tiện tiến tới tầm quốc tế. Vì vậy, MSC được lên kế hoạch sẽ là một
khu CNTT&TT cho những cơng ty Malaixia mang tính cạnh tranh lâu dài và có
liên kết tồn cầu nơi mà “một môi trường hợp tác, sáng tạo, chia sẻ rủi ro được
khuyến khích”. Bên cạnh đó, MSC sẽ đóng vai trị của một cộng đồng mang
tính quốc tế tồn tại dựa trên sự dẫn đầu của một xã hội thông tin được sự hỗ trợ
của những phương tiện mang tầm cỡ thế giới và nhạy cảm với việc giữ gìn và
bảo vệ mơi trường tự nhiên, khu vực phần lớn có mật độ dân cư thấp với những
vành đai tự nhiên và vành đai xanh của các công viên phong cảnh thiên nhiên
và khu bảo tồn.
2. Các bộ phận và cấu trúc hạ tầng thơng tin của Khu Trí tuệ
MSC được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế, kết hợp những ý niệm về mỹ
học và chức năng thực tiễn. Những đoàn khảo sát đã được cử đi nước ngoài để
học tập các mơ hình tốt nhất trên thế giới từ Irvine và Florida ở Mỹ tới Sophia
Antipolis ở Pháp, Perth và Bờ biển vàng ở Úc, Nhật Bản và Châu Âu. Những
điểm sáng của môi trường tự nhiên MSC bao gồm :
Trung tâm Thành phố Kuala Lumpur, tháp đôi cao nhất thế giới nằm ở
giữa trung tâm thủ đô Kuala Lumpur với những đặc trưng tinh tế về trí tuệ. Tại
cửa phía bắc của MSC, khu trung tâm thành phố phục vụ các dịch vụ vui chơi,
giải trí, thương mại tuyệt vời trong khuôn viên đã được quy hoạch.
Sản bay Quốc tế Kuala Lumpur ở Sepang về phía nam, một hệ thống sân
bay mới mở theo nhu cầu thực tế và được kết hợp với trung tâm phục vụ hậu cần,
được trang bị từ năm 1998 nhằm đáp ứng nhu cầu của thế kỷ XXI. Được thiết kế
188
DIỄN ĐÀN QUỐC
như một
trạm trung chuyển
cho một
lượng hành
TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
khách
khoảng
25 - 50 triệu
người mỗi năm, sân bay quốc tế được trang bị với 80 cổng ra vào và những
dường băng dài 400m, sáu khu làm thủ tục đăng ký lên máy bay với khả năng
dam bao cho 216 quay đăng ký, một hệ thống đường và đường ray hồn hảo nối
tới thủ đơ Kuala Lumpur. Ngồi việc phục vụ như một trung tâm bay dân dụng,
sân bay quốc tế cũng sẽ trở thành trung tâm tiêu biểu của nền công nghiệp hàng
khong Malaixia.
Cơ sở viễn thông và truyền thông, hỗ trợ cho MSC là một hệ thống hạ
tầng cơ sở viễn thông kỹ thuật số công suất lớn được thiết kế theo tiêu chuẩn
cao nhất của quốc tế về cơng suất, độ an tồn và giá thành. Mạng lưới thông tin
là một phần của trung tâm dân dụng tích hợp nhằm phân phối nhanh nhất các
sản phẩm theo các tuyến vận chuyển đường biển, đường không và đường bộ
hiện đại. Các thiết bị mạng cơ bản nối MSC với các trung tâm khu vực và toàn
cầu bao gồm :
° Tuyến mạng cáp quang với tốc độ lớn chưa từng có 2,5 - 10 gigabit/giây.
° Chuẩn mở, bộ chuyển mạch tốc độ cao và đa giao thức trong đó có
cả ATM.
* Bao dam van hành bao gồm cả việc lắp đặt dịch vụ điện thoại trong vòng
24 giờ, ATM trong vịng 5 ngày và tính sẵn sàng của dịch vụ tới 99,9%.
® Kết nối tốc độ cao tới các trung tâm quốc tế nhằm đảm bảo sự thông suốt
của thông tin, sản phẩm và dịch vụ.
° Cạnh tranh về giá bao gồm cung cấp cả giá sàn thấp đối với các dịch vụ
hệ thống cơ bản, giá so sánh với các trung tâm khu vực khác và một chính sách
mở cho các dịch vụ hệ thống giá trị gia tăng.
Tiện nghỉ và phương tiện, đất đai của công ty và kinh doanh thương mại
không xâm hại môi trường, những khu chung cư, nhà ở, trường quốc tế và các
tiện nghi sinh hoạt, giải trí và học tập khác.
Hệ thống đường cao tốc và giao thông hiện đại nối các chuyến tàu cao
tốc từ các thành phố mạng tới thủ đô Kuala Lumpur. Các hệ thống này bao
gồm đường cao tốc KL-Seremban, Tàu Siêu tốc Trung tâm Bắc - Nam về phía
tây
của
Cyberjaya,
Tàu
siêu
tốc
Nam
Thung
lũng
Klang,
Tàu
siêu
tốc
Damansara - Puchong và một tuyến đường cao tốc chạy thẳng giữa Kuala
Lumpur và sân bay quốc tế. Hệ thống giao thông công cộng và dịch vụ tàu
nhanh loại nhỏ cũng sẽ sẵn sàng phục vụ trong các thành phố mạng.
189
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
3. Putrajaya
Địa điểm mới của Chính phủ và khu vực hành chính là một thành pho có
sức chứa 250.000 người. Được đặt tên là Thành phố vườn trí tuệ đầu tiên của
Malaixia, Putrajaya sẽ trở thành một địa điểm phát triển quan trọng theo như
vai trị được giao phó. Nó sẽ trở thành một thành phố kiểu mẫu và mở ra một
trang mới trong lịch sử quy hoạch thành phố hiện đại ở Malaixia và thế giới,
thành phố trải rộng trên diện tích 4.581 ha. Quy hoạch tổng thể của thành phố
được thiết kế theo trục tiếp tuyến từ đông-bắc xuống đông - nam và tận dụng
hết lợi thế của môi trường tự nhiên. Ý tưởng thiết kế Putrajaya là sự kết hợp
hài hồ giữa con người và tạo hố, giữa con người và con người, giữa con
người và tự nhiên. Khu vực “trí tuệ” của Putrajaya tạo ra một khu điện tử tổng
hợp mà bất kỳ lúc nào, bất kỳ đâu và bất kỳ ai cũng có thể tiếp cận các sản
phẩm và dịch vụ. Sự nhấp nhô khiến du khách và những người dân có thể nhìn
thấy tồn cảnh môi trường. Vào khoảng 40% của Putrajaya là thuộc về tự
nhiên.
Những
khu
vườn
xanh
tốt, xum
xuê
trải dài được
điểm
bằng
những
thác nước lớn và khu đầm lây. Khu được thiết kế cho một Chính phủ khơng
giấy tờ trong một thí điểm lớn về Chính phủ điện tử. Putrajaya cũng là nơi đặt
văn phòng của Thủ tướng Malaixia. Nơi đây sẽ cung cấp các dịch vụ trực tiếp
thuận tiện tới từng người dân và thương gia, giúp sắp xếp bộ máy nhà nước và
tăng năng suất.
4. Cyberjaya
Một thành phố vườn 7.000 ha khác, thành phố mạng đầu tiên được thiết kế
trong chương trình MSC sẽ có dân số là 240.000 người sau khi hoàn thiện. Là
trung tâm của MSC, Cyberjaya được mong đợi sẽ là một bến cảng đa phương
tiện, một khu vực ưu tiên số một khi lựa chọn của các công ty sáng chế. Được
đặt nằm một cách chiến lược ngay trong MSC, Cyberjaya sẽ cung cấp các
phương tiện - kể cả đường cáp quang tốc độ cao 3 — 10 gigabyte, đảm bảo một
sự phát triển cân bằng của các công ty, khu công cộng, thương mại, dân cư,
khách sạn và phương tiện mua sắm và một công viên rộng lớn. Cyberjaya ciing
hướng tới trở thành gần như một thành phố “khơng khói” thơng qua những
chính sách phân khu và quy định về mơi trường nghiêm ngặt. Những hướng dẫn
về quyền sở hữu tự do sẽ giúp các công ty nằm trong MSC được phép sở hữu
100% đất và nhà ở các khu vực được phân.
190
|
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
Các điểm sáng của Cyberjaya bao gồm :
* Phát triển đô thị mang tầm cỡ thế giới, phát triển theo xu hướng mật độ
thấp sẽ mang tính thu hút theo trục xanh và khu bảo tồn và cơ sở hạ tầng
lý tưởng.
® Môi trường đô thị thuận lợi cho con người như các khu dân cư, thương mại
và công ty với các khu vui chơi giải trí, các phương tiện cơng cộng bao gồm cả
những thiết bị, phương tiện cho người tàn tật và nhóm người dễ bị xâm hại.
® Mơi trường phát triển kinh tế bền vững. Cyberjaya khuyến khích việc sử
dụng năng lượng mặt trời và năng lượng tái tạo từ chất thải và nước mưa. Thành
phố cấm sử dụng các vật liệu gây nguy hiểm, độc hại, ô nhiễm và chú trọng sự
hài hồ giữa địa hình hiện có và môi trường sinh thái thông qua việc bảo vệ và
giữ gìn hệ thống đường sá, nhà cửa.
5. Trường Đại học Đa phương tiện
Trường bắt đầu hoạt động tại Cyberjaya vào tháng 5 năm 1999 với số lượng
tuyển vào là 3.000 sinh viên. Trường cung cấp các chương trình đào tạo đa phương
tiện và đáp ứng nhu cầu kỹ năng của các công ty đặt tại MSC và Malaixia. Mục
tiêu của Trường là đạt tiêu chuẩn quốc tế về thúc đẩy, nắm bắt, và ứng dụng kiến
thức trong các lĩnh vực liên quan đến công nghệ đa phương tiện.
Trong kỷ ngun cơng nghệ thơng tin thì tầm quan trọng ngày càng tăng
của Internet và Mạng trong kinh doanh và đa phương tiện liên lạc sẽ thúc đẩy
sự cải tiến trong sản phẩm, quá trình xử lý và thiết kế dịch vụ nhằm tái sinh các
hoạt động
kinh doanh trong thiên niên kỷ mới. Những
nhà quản lý của tương
lai sẽ không chỉ có kiến thức về quản lý mà cịn phải phát huy tính sáng tạo và
đổi mới, bên cạnh đó cịn phải có các kỹ năng đa phương tiện để thực hiện xuất
sắc công tác quản lý. Với tư tưởng này, Trường Đại học Đa phương tiện đã kết
hợp các nội dung công nghệ thông tin và đa phương tiện vào từng giáo trình.
Tại đây, Trường Đại học Đa phương tiện khuyến khích những nhà lãnh đạo trí
tuệ tương lai theo hướng giúp họ kết hợp khả năng cảm nhận và phản ứng kịp
thời trước những xu hướng thay đổi và thị trường rộng mở.
Những cơ quan, tổ chức của tương lai sẽ khác với chúng ngày hôm nay.
Trong tương lai, cách chúng ta suy nghĩ cũng sẽ thay đổi, cách chúng ta kinh
doanh cũng sẽ khác và cách chúng ta làm việc cũng vậy. Vì thế, cách tốt nhất
19]
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
để chuẩn bị cho tương lai là hãy trải nghiệm nó ngay từ ngày hơm nay. Tại
Trường Đại học Đa phương tiện, nội dung giáo trình giảng dạy chú trọng vào
những
cải tiến về cơng
nghệ
đa phương
tiện tích hợp
nhằm
đáp ứng
những
thách thức của một thế giới thương mại ngày mai.
III - HƯỚNG VỀ MỘT XÃ HỘI TRI THỨC
Mặt trận công nghệ và môi trường đa phương tiện
Nhằm
định hướng phát triển của MSC
và định dạng môi trường, bảy nội
dung ứng dụng đa phương tiện đầu tiên (nội dung ứng dụng tiêu biểu) đã được
xác định. Những nội dung ứng dụng này chứa đựng những thách thức chưa từng
có đối với các cơng ty đa phương tiện trong nước và quốc tế nhằm tham gia vào
các ứng dụng thực tế mang tầm cỡ thế giới tại MSC. Nếu những nội dung này
được ứng dụng thành cơng, chúng có thể được nhân rộng ở những nơi khác trên
thế giới. Các ứng dụng tiêu biểu của MSC được chia thành hai hạng mục chính :
a) Những ứng dụng về phát triển đa phương tiện cung cấp các cơ hội kinh doanh
thực
sự nhằm
thúc đẩy sự phát triển của MSC
; b) Những
ứng dụng
về Môi
trường đa phương tiện cung cấp môi trường tối ưu nhằm hỗ trợ các công ty đa
phương tiện tiếp cận với MSC.
Các dự án Những ứng dụng về Phát triển đa phương tiện có mục tiêu dài
hạn nằm trong khn khổ của Chương trình MSC. Đó là các ứng dụng về Chính
phủ điện tử, thẻ vạn năng, trường trí tuệ và y học truyền hình. Mỗi ứng dụng sẽ
đem đến cho các công ty những cơ hội tuyệt vời để phối hợp với Chính phủ
Malaixia trong việc sáng tạo và thực hiện các giải pháp đa phương tiện trong
một môi trường đặc biệt duy nhất từ trước đến nay chưa hề có xét về mặt vị trí,
địa điểm. Do đó, những dự án này sẽ sử dụng MSC như một khu vực thí điểm
cho cơng cuộc thúc đẩy công nghệ thông tin và đa phương tiện.
1. Một cơ hội để tái tạo Chính phủ (Chính phủ điện tử)
Với Chính phủ điện tử, Chính phủ sẽ cải tạo lại chính đường lối hoạt động
của mình. Chính phủ điện tử giúp cải tạo hoạt động nội bộ hệ thống cũng như
cách đưa dịch vụ đến từng người dân. Chính phủ điện tử hướng tới sự tiện lợi,
nhiều cơ hội tiếp cận và chất lượng của các tương tác với công dân và những
người làm kinh doanh, đồng thời, nó cũng làm tăng sự thơng suốt của thơng tin
và thủ tục xử lý trong nội bộ Chính phủ nhằm tăng tốc độ và chất lượng của
192
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
việc
của
đến
hơn
hoàn thiện chính sách, cơng tác phối hợp, thi hành và quản lý. Quan điểm
Chính phủ điện tử là tập trung vào việc cung cấp các dịch vụ của Chính phủ
từng người dân một cách hiệu quả, khiến Chính phủ trở nên có trách nhiệm
trước nhu cầu những người dân của mình.
Chính phủ điện tử có hai mục tiêu chính bao gồm : Một là, cải tạo chính
phủ thơng qua việc liên lạc và hai là, xúc tiến chương trình MSC. Chính phủ
điện tử sẽ xác định lại các mối quan hệ giữa Chính phủ với người dân, doanh
nhân và với chính nó.
2. Cơng cụ cua thoi dai thong tin (The van nang)
Ứng dụng
thẻ vạn năng
dụng các giải
Thẻ vạn năng
này nhằm xây dựng một cơ sở chung và duy
giúp Chính phủ và các nhà cung cấp ứng dụng
pháp thẻ thông minh mà không cần phải nỗ lực
là một chiếc thẻ bằng chất dẻo được gắn một
bộ vi xử lý có thể thực hiện nhiều chức năng, bao gồm
nhất cho một loại
tư nhân có thể áp
và đầu tư gấp đơi.
vi mạch hoặc một
xử lý dữ liệu, lưu và
quản lý tệp. Tám loại thẻ được lựa chọn để tích hợp ứng dụng, đó là : Thẻ Căn
cước, Bảng lái xe, Giấy nhập cư, Thẻ Y tế, Thẻ rút tiền tự động và các giao
dịch tài chính khác.
3. Giáo dục cho một xã hội trí tuệ (Trường Trí tuệ)
Sáng kiến về Trường thơng minh trong chương trình MSC
nhằm đáp ứng
với nhu cầu của người Malaixia trong q trình chuyển đổi từ nền kinh tế cơng
nghiệp sang nền kinh tế tri thức. Điều này đòi hỏi những người làm việc tại
cơng sở cần phải có tư duy và có hiểu biết về cơng nghệ để có thể hoạt động
trong một mơi trường tồn cầu hố và sử dụng các công cụ CNTT&TT nhằm
tăng năng suất và hiệu quả lao động. Một loạt các chiến lược sẽ được sử dụng
chú trọng vào khả năng tư duy, quá trình phấn đấu đi lên của học sinh, giáo
viên là người hỗ trợ và học sinh sẽ tự học.
4. Một mơ hình mới về cung ứng y tế (Y tế từ xa)
Y tế từ xa là một chương trình đem lại cho các cá nhân nhiều cơ hội tiếp cận
và nâng cao hiểu biết về chăm sóc y tế, cho phép họ theo dõi chế độ chăm sóc y
tế riêng và tổng hợp đầy đủ thông tin giúp việc cung cấp các dịch vụ và sản phẩm
thông qua hệ thống y tế được thơng suốt. Nói một cách khác, chương trình y tế
193
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
từ xa nhằm mục đích bảo vệ mọi người trong một mô
cách tận dụng công nghệ thông tin và đa phương tiện
giải pháp công nghệ mới, ứng dụng này sẽ đảm bảo
được hưởng một chế độ chăm sóc sức khoẻ chất lượng
trở thành trung tâm toàn cầu về các dịch vụ y tế từ xa.
hình
hiện
cho
cao.
Đã
“khoẻ
có và
người
Nó sẽ
có bốn
mạnh”. Bằng
phát triển các
dân Malaixia
giúp Malaixia
ứng dụng thí
điểm đó là thơng tin giáo dục và thông tin sức khoẻ cá nhân được tin học hoá,
giáo dục y tế liên tục, tư vấn từ xa và chương trình sức khoẻ trọn đời.
Đối với từng chương trình ứng dụng, các đồn từ MDC - cơ quan
phụ trách và khu vực tư nhân sẽ đưa ra Bản u cầu đề xuất ý tưởng trong đó
mơ tả những yêu cầu cho các ứng dụng thí điểm và tạo điều kiện cần thiết để
các công ty tư nhân có thể linh hoạt cải tiến và sáng tạo ra những giải pháp
phù hợp nhất.
Các ứng dụng về Môi trường đa phương tiện sẽ đem lại cho cả các công ty
quốc tế và Malaixia những cơ hội được thực hành trong một môi trường hợp tác
chặt chẽ với những công ty đứng đầu trong ngành công nghiệp đa phương tiện,
viện khoa học và nghiên cứu, với khách hàng tại một trong những khu vực kinh
doanh có sức thu hút nhất trên thế giới. Những cơng trình ứng dụng này cũng
sẽ giúp các công ty xây dựng
các trung tâm lớn mạnh
để thực hiện các hoạt
động phát triển và nghiên cứu cũng như những trung tâm phân phối dịch vụ giá
trị gia tăng một cách có hiệu quả tới những cơng ty trong khu vực và cải tiến
công việc kinh doanh bằng cách tận dụng tối đa môi trường và cơ sở hạ tầng
đặc biệt của MSC. Các dự án ứng dụng về Mơi trường đa phương tiện gồm có :
Khối Nghiên cứu và Phát triển, Mạng
biên giới.
sản xuất toàn cầu và thị trường không
5. Các công nghệ đa phương tiện Thế hệ mới (Hoạt động Nghiên cứu
và Phát triển)
Lĩnh vực đa phương tiện và công nghệ thông tin đã đạt được những
là nhờ sự đầu tư không ngừng cho nghiên cứu và phát triển. Nó được
trong một mơi trường nơi mà hạ tầng cơ sở cần thiết được đặt đúng chỗ,
những hoạt động mạo hiểm và sáng tạo được phát huy và chia sẻ, nơi mà
chuyên gia tìm thấy một điều kiện sống thật sự thu hút (MDC,
tiến bộ
nở rộ
nơi ma
những
1998). Chương
trình MSC sẽ đảm bảo sự tồn tại của một môi trường như vậy và Malaixia đang
rất nỗ lực trong môi trường này để thúc đẩy sự phát triển của một thế hệ mới
194
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
các công
nghệ đa phương
tiện bằng cách kết hợp những
nỗ lực hợp tác trong
nghiên cứu và phát triển giữa các công ty hàng đầu, các viện nghiên cứu và các
trường đại học. Các cơng ty theo định hướng nghiên cứu được khuyến khích tận
dụng tối đa những thế mạnh của chương trình MSC, bao gồm cả những cam kết
và hơ trợ của Chính phủ, sự đồng bộ và hồn chỉnh của chương trình, môi
trường
nghiên
cứu
thuận
lợi và những
cơ hội kinh
doanh
ngày
càng
lớn tại
Malaixia và trong khu vực. Những ưu thế về nghiên cứu và phát triển tại MSC
la vi tri dia ly cua Malaixia và sự đa dạng văn hoá của đất nước này giống như
Trung Quốc, Ấn Độ - hai trong số những nền kinh tế phát triển nhanh nhất thế
giới và Inđơnêxia là nơi có những cơ hội kinh doanh ngày càng tăng và các
thiết bị tỉnh vị. Những
thuận lợi này bao gồm
cả Trường
Đại học Đa phương
tiện và các trường đại học trong khu vực, Công viên Công nghệ Malaixia và
Viện Hệ thống Điện tử vi mô Malaixia. Mục tiêu của Viện Hệ thống Điện tu vi
mô là tăng cường năng lực nội địa trong phát triển cơng nghệ đa phương tiện.
6. Ứng
dụng
thực tiễn có hiệu quả những
hoạt động cơng
nghệ cao
(Mạng sản xuất tồn cầu)
Ứng dụng này nhằm mục đích cung cấp một mơi trường thuận lợi cho các
hoạt động sản xuất giá trị gia tăng sử dụng công nghệ đa phương tiện. Mạng
sản xuất toàn cầu kết hợp những đặc điểm riêng của Malaixia cũng như của
MSC để giúp các cơng ty có thể xúc tiến các hoạt động liên quan đến công
nghệ
đa phương
tiện của họ trong
khu
vực. Khuyến
khích
các cơng
ty tăng
cường kết nối giữa các trung tâm vận hành trong một dải rộng các dịch vụ hỗ
trợ như nghiên cứu và phát triển, thiết kế, xây dựng, kiểm tra sản xuất, thu
mua, hậu cần và hỗ trợ phân phối. Sự kết hợp giữa công nghệ mang tính thời
đại, đáng tin cậy và cơ sở hạ tầng, thêm vào đó là một vị trí trung tâm trong
khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, tất cả các yếu tố này khiến cho MSC trở
thành một địa điểm lý tưởng cho công tác nghiên cứu và phát triển trong khu
vực. Những cơng ty nước ngồi trong Chương trình MSC cũng sẽ khơng gặp rắc
rối từ những quy định và thủ tục nhập cảnh. Bản 10 điểm Cam kết - một khung
chương trình thực tế, tổng hợp của luật về công nghệ thông tin và mạng ; và
luật sở hữu trí tuệ, đã được Chính phủ nhất trí. Các văn bản luật đó là : Luật về
Chữ ký điện tử 1997, Luật về Y tế từ xa 1997 và Luật Đa phương tiện và
Truyền thông 1998.
195
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
7. Những mặt trận thương mại mới (Thị trường không biên giới)
Thị trường không biên giới sẽ là tiền đề cho khả năng sử dụng công nghệ
đa phương tiện nhằm tiến hành các hoạt động kinh doanh có hiệu quả để phục
vụ khách hàng ở các múi giờ khác nhau. Rào cản cố hữu về thời gian, khơng
gian và hình thức vì vậy sẽ được xố bỏ. Các cơng ty dựa trên hoạt động
thị
trường từ xa sẽ tìm thấy ở MSC một cơ hội giúp họ tập trung các hoạt động tại
trung tâm điều hành và đáp ứng được tiềm năng phát triển kinh tế khổng lồ của
khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
IV - VỐN CON NGƯỜI VÀ THÀNH PHỐ TRÍ TUỆ
Hiện thực hố tầm nhìn
Chưa có dự án nào của Malaixia thu hút nhiều sự quan tâm của thế giới
như MSC. Sự quan tâm được thể hiện dưới nhiều hình thức hồi nghi, bình
phẩm, đồng cảm hay chỉ trích một cách thái quá. Rất nhiều nước thể hiện sự
thích thú khi có một nước thuộc thế giới thứ ba dám làm một dự án công nghệ
như vậy. Chúng ta cũng chưa thể chắc chắn liệu những điều tranh luận là liên
quan đến tự nhiên, dự án MSC hay đến những con người làm việc đằng sau dự
án MSC hay cả hai. Chính chúng ta cũng khơng dám chắc. Nhưng điều chúng
ta tin tưởng là MSC là một dự án có tính sáng tạo, chưa từng có, phù hợp với
tương lai và có quy mơ vơ cùng to lớn.
1. So sánh với các khu vực trí tuệ khác
Giáo sư Herbert William Miller thuộc Trường đại học Stanford, nhà nghiên
cứu hàng đầu, người đã phân tích một cách khách quan về những điểm mạnh và
yếu của nhiều “Thung lũng Silicon” khác nhau hay còn gọi là các khu “tài
năng” của thế giới, đã thực hiện nhiều cuộc khảo sát. Ông sử dụng I1 tiêu chí
được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới và đã đi đến một phân tích về tính cạnh
tranh. Mười một tiêu chí đó là độ tập trung trí tuệ, chất lượng đội ngũ lao động,
tính cơ động của lực lượng lao động, khả năng chấp nhận mạo hiểm để đạt
được kết quả xứng đáng, môi trường kinh doanh mở, liên kết cộng đồng, vốn
đầu tư liều lĩnh, quan hệ với các trường đại học, chất lượng cuộc sống, sự tham
gia của Chính phủ và các công ty nội địa (Miller, 1998). Dựa trên các tiêu chí
này, Thung lũng Silicon của Mỹ được xếp đầu bảng. Khu MSC được xếp phía
dưới, trong nhóm với Trung tâm Gifu của Nhật Bản. Trung tâm Singapore Ône
196
DIỄN ĐÀN QUỐC TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
chỉ hơn điểm về quan hệ với các trường đại học. (Bảng 2 : Bảng sắp xếp theo
khu vực).
Các tiêu chí là thế mạnh của MSC so sánh với Thung lũng Silicon bao gồm
độ tập trung trí tuệ và sự tham gia của Chính phủ. Nhằm mở rộng sự phát triển
của cơng nghệ truyền thông và thông tin và định dạng môi trường hoạt động,
bảy ứng dụng tiêu biểu về độ tập trung trí tuệ, trong đó bốn ứng dụng về phát
triển đa phương tiện và ba ứng dụng về môi trường đa phương tiện đã được xác
định. Một trường đại học chuyên ngành mang tên Trường Đại học Đa phương
tiện đã được xây dựng tại thành phố Cyberjaya để đào tạo ra những chuyên gia
về CNTT&TT
đáp ứng đòi hỏi của MSC và Malaixia. Trường đại học này có
tầm cỡ trên nhiều trường đại học khác trong khu vực.
Bảng 2 : Bảng sắp xếp theo khu vực
123
Thung ling Silicon
H
H
Bac Carolina
HH
Austin Texas
H
Singapore (One)
45
H
H
67
8
1011
H
H
ML
L
ML
H
MM
MH
H
H
L
L
Đài Loan (Tsinchiu)
H
H
MH
Malaixia (MSC)
HLLLMLLMHHL
Gifu Nhat Ban
HLLLMMLULHHL
Sophia-Antipolis
HHMLLMULLHHL
Uc MFP
HH
L
H
9
HHL
M—H
H
H
L
MMHLM
MẮL
H
H
H
L
MLMMMMUH
MMLLLMHHL
H - cao ; L - thấp ; M - trung bình
1. Mật độ tri thức
7. Vốn mạo hiểm phát triển
2.
3.
4.
5.
6.
8. Tương tác giữa các trường đại học
9. Chất lượng cuộc sống
10. Sự can thiệp của Chính phủ
11. Các cơng ty bản địa
Chất lượng của lực lượng lao động
Lực lượng lao động di động
Kinh doanh mạo hiểm được đền đáp
Môi trường kinh doanh mở
Sự cộng tác trong cộng đồng
Nguồn
: Trích từ Miller (1998)
197
INTERNATIONAL
FORUM
ON
VIETNAM
EDUCATION
2. Loi thé cua MSC
Su tham gia va quan tâm của Chính phủ đến Dự án MSC
được coi là một
điểm sáng. Xét về vai trị, Chính phủ đưa ra cam kết về công tác phát triển và
quy hoạch tự nhiên, cung cấp hạ tầng cơ sở phần cứng và “phần mềm”, giới
thiệu các ưu ái về tài chính, tạo một môi trường kinh doanh thuận lợi với các
công cụ pháp chế cần thiết như luật về công nghệ thông tin và luật sở hữu trí
tuệ bên cạnh Bản Cam kết 10 điểm. Sự ủng hộ của Chính phủ trong việc giới
thiệu các đối tác về CNTT&TT mang tầm quốc tế vào Hội đồng Ban Cố vấn
Quốc
tế là một chiến lược sáng suốt và đã mang
Khơng
thể khơng
kể đến
vai trị của Thủ
lại độ tin cay cao cho MSC.
tướng
Malaixia
đương
nhiệm,
Mahathir Mohamad.
MSC có thể mang lại cho người dân một cuộc sống chất lượng. Putrajaya và
CyberJaya được xây dựng theo mơ hình một thành phố “trí tuệ” với mơi trường
xanh độc đáo trong đó con người có thể sống, làm việc và vui chơi. Có những
khu vực dành cho công sở, công ty, nơi mua bán và giải trí. Người dân có thể lựa
chọn nhiều kiểu nhà từ biệt thự hoặc nhà trông ra hồ, hoặc chung cư phù hợp với
nhu cầu của gia đình cũng như các dịch vụ thương mại từ các phương tiện mua
bán, các khách sạn hạng nhất, trung tâm hội họp, các cửa hàng lương thực và các
toà nhà dành cho dịch vụ cho đến các chuyên gia kinh doanh nhiệt tình và các
hoạt động. Cơng tác vận hành được sự hỗ trợ của cơ sở hạ tầng về viễn thông tiên
tiến và các phương tiện, thiết bị tiêu chuẩn quốc tế như Trường Đại học Đa
phương tiện, bệnh viện sử dụng ứng dụng y tế từ xa, một trường quốc tế, công
viên công cộng rộng rãi và những khu đầm lầy tự nhiên.
Tuy nhiên, điều thú vị và cũng là đặc điểm nổi bật cla MSC chính là “sự
mới mẻ” và sự “độc đáo” trong CNTTT&TT so sánh với những trung tâm khác.
Tốc độ phát triển và chất lượng quản lý dự án rất ấn tượng, trong đó phải kể
đến lễ động thổ được tổ chức vào tháng 8 năm 1996. Trong vòng 5 năm, Thủ
tướng đã dời văn phịng và tư gia đến khu Putrajaya. Với đặc tính mới mẻ, MSC
đã thể hiện sự ưu việt như tính linh hoạt trong thiết kế, công nghệ và những bài
học rút ra từ hạn chế của những cơng trình đi trước.
Các thành phố và các khu vực trong thành phố được xem là các yếu tố cốt
yếu trong nền kinh tế thông tin. Các thành phố đã trở thành động lực cho nền
kinh tế toàn cầu đặc biệt khi những mối quan hệ của con người diễn ra trong
một
198
không
gian tập trung có vai trị quan
trọng trong q trình học tập, cải
DIỄN ĐÀN QUỐC
TẾ VỀ GIÁO DỤC VIỆT NAM
cách và sáng tạo. Các thành phố cần phải trở nên nhạy bén trong việc thích
nghỉ với những điều kiện ln thay đổi của thị trường cơng nghệ, và nền văn
hố trong kỷ nguyên thông tin này. Việc MSC được đặt tại trung tâm của thủ
đô Kuala Lumpur đã đem lại một sự phát triển mang tính hỗ trợ lẫn nhau.
3. Cộng đồng sáng tạo dựa trên công nghệ cao
Một yếu tố quan trọng là phải tạo ra thói quen cho cộng đồng sáng tạo dựa
trên công nghệ cao. MSC đã đi những bước đúng đắn về phương diện tập trung
trí tuệ và chuyển chúng thành những ứng dụng tiêu biểu. Như những gì đang
diễn ra tại Thung lũng Silicon, những ứng dụng tập trung trí tuệ đã đem lại
nhiều cơng việc có chất lượng. Những ứng dụng trí tuệ có chất lượng doi hoi
một đội ngũ lao động cũng phải có chất lượng cao được đào tạo kỹ năng từ các
trường đại học và các viện đào tạo khác. Nhằm
thiết lập một môi trường kinh
doanh mở, bao gồm cả những giao kết quốc tế, môi trường kinh doanh phải
đánh giá đúng khả năng rủi ro và không lên án sự thất bại. Đó phải là một q
trình mà qua đó của cải được tạo ra (Miller, 1998).
Một yếu tố khác cũng không kém phần quan trọng trong việc hình thành
thói quen về sự tồn tại của một môi trường cộng đồng năng động về khả năng
hợp tác giữa khối kinh doanh, Chính phủ, khối tư nhân cũng như các trường đại
học, quỹ và hội đồng v.v... Một yếu tố nữa khiến MSC đi sau các khu sở hữu
trí tuệ khác là có các nhà đầu tư mạo hiểm vẫn chưa hiểu kỹ lĩnh vực công nghệ
cao. Nền công nghiệp vốn đầu tư mạo hiểm ở MSC vẫn còn yếu. Yếu tố vị trí
của MSC có thể trở thành lợi thế để tận dụng là cơ hội tiếp cận với Trường Đại
học Đa phương
tiện và các trường đại học khác
Kuala Lumpur.
Khoảng
trong Khu
trung tâm thủ đơ
cách gần gũi với các trường có thể chuyển
thành ý
tưởng về một sự liên kết có hiệu quả với nền cơng nghiệp để phát triển các ý
tưởng. Chính sự đan xen này sẽ giúp duy trì mối quan hệ là cơ sở cho việc học
liên tục, đổi mới và phát triển (Riain, 1997).
4. Hệ thống giáo dục tiêu chuẩn quốc tế
Nhằm
hiện thực hố chương trình cơng nghệ thơng tin này, Malaixia cần
phải đầu tư cho vốn con người thông qua việc xây dựng và phát triển một hệ
thống giáo dục đạt tiêu chuẩn quốc tế. Công tác này bao gồm bốn yếu tố :
Thứ nhất, nắm bắt và áp dụng phương pháp học chuẩn quốc tế theo hướng
lấy người học làm trung tâm. Hệ thống giáo dục sẽ giúp phát huy những tố chất
199
INTERNATIONAL
mạnh
nhất
của
FORUM
học
ON
sinh,
VIETNAM
khơi
lên
EDUCATION
trong
họ
khao
phương pháp tư duy sắc sảo sáng tạo và mong
khát
nắm
bát kiến
thức,
muốn tự bồi dưỡng, nâng cao
bản thân chứ không chỉ đơn thuần qua những điểm A.
Thứ hai, hệ thống giáo dục đẳng cấp quốc tế ở Malaixia sẽ được đưa vào
những ứng dụng công nghệ. Chúng tôi sẽ chú trọng việc xây dựng những kiểu
trường “trí tuệ tài năng” và soạn thảo chương trình giảng dạy “thơng thái” cũng
như chuẩn bị những giáo viên “tài năng”.
Thứ ba, hệ thống giáo dục phải đáp ứng và phù hợp với nền công nghiệp.
Sự đáp ứng với nền công nghiệp phải là các sản phẩm của hệ thống giáo dục có
thể đáp ứng u cầu, địi hỏi của các ơng chủ trong nền thương mại và công
nghiệp - những chuyên gia đánh giá đầu ra của sản phẩm. Sự cộng tác của các
trường đại học hay cao đẳng công nghiệp là cốt yếu. Nhu cầu của giáo dục và
nền công nghiệp được rút ngắn. Tuy nhiên, đầu vào của khối tư nhân là quan
trọng nhất.
Cuối cùng, hệ thống giáo dục tiêu chuẩn quốc tế của Malaixia phải tính
đến cả những nguyện vọng của quốc gia. Đây sẽ là một nền giáo dục đạt chuẩn
quốc
tế trên chính mảnh
đất của chúng
ta. Nói
một cách khác, những
thách
thức và phản ứng kịp thời cần phải được rèn luyện để đảm bảo cho một nền
giáo dục đủ mạnh để đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế tri thức, nơi mà tri thức
và kỹ năng là sức mạnh nổi trội đảm bảo một lợi thế cạnh tranh lâu dài.
Kết luận
Bài viết này đưa ra những bình luận về nguyên nhân và cơ sở lý luận của
việc Malaixia quyết tâm bước vào con đường của CNTT&TT và tự đặt ra cho
mình những chiến lược nhằm đạt Mục tiêu 2020 thơng qua con đường
CNTT&TT. Bài viết cũng cho rằng với sự cam kết của Chính phủ, sự tăng
trưởng kinh tế đáng kinh ngạc của Malaixia, khả năng phục hồi từ cuộc khủng
hoảng kinh tế năm 1998 - 1999 và những nỗ lực to lớn về phát triển nguồn
nhân lực, Dự án MSC có rất nhiều cơ hội để thành cơng.
Suy nghĩ lạc quan về tiềm năng của MSC càng được tăng thêm với thành
cơng
liên tục của
Malaixia
trong việc thu hút đầu
tư tồn cầu và thúc
đẩy,
khuyến khích nền kinh doanh và cơng nghiệp quốc tế. Sẽ còn nhiều lợi thế khi
nhắc đến vị trí địa lý trung tâm của Malaixia so với khu vực. Các lợi thế cạnh
200