Số hóa tài liệu địa chí – phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Phú Yên

Xây dựng và chia sẻ nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội

72


SỐ HÓA TÀI LIỆU ĐNA CHÍ – PHỤC VỤ BẢO TỒ
DI SẢ VÀ PHÁT TRIỂ KIH TẾ XÃ HỘI TỈH
PHÚ YÊ

Phạm Thị Kim Anh – GĐ Thư viện tỉnh Phú Yên

Kính thưa Hội nghị!
Tài liu a chí – ngun lc thông tin a phương phn ánh tt c nhng c
im v lch s, chính tr, kinh t, văn hóa, xã hi, tài nguyên thiên nhiên, con ngưi
và tương lai phát trin ca a phương. Xây dng, phát trin ngun lc thông tin a
phương là mt trong nhng chc năng, nhim v quan trng ca mi thư vin tnh,
thành nhm phc v tt nht nhim v chính tr ca mi a phương.
Có th nói: Công tác a chí ưc xem là công tác nghiên cu khoa hc v a
phương. Trong nhng năm qua, vic thu thp, khai thác, x lý và lưu tr tài liu a
chí ti Thư vin tnh Phú Yên vn luôn ưc duy trì và phát trin, m bo phc v
cho ông o cán b và nhân dân trên a bàn tnh hc tp và nghiên cu. n nay, cơ
s d liu i chí hin có hơn 53.346 biu ghi; Thông qua các công c h tr như:
máy quét (scaner), phn mm nhn dng, các phn mm làm sách in t, thì tài liu
dng in trên giy ưc chuyn thành các tp tin dng *.pdf, *.html, *.ppt… i vi
tài liu phim, nh, video, audio chuyn i sang các nh dng thông dng: *.mpeg,
*.mp3, *.jpg.
Trưc khi tin hành biên mc tài liu thư vin ã thc hin phân loi tài liu s;
vn dng linh hot 8 loi hình tài liu theo kh mu MARC vào tình hình thc t ca
thư vin  qun lý tài liu. C th, ti h thng máy ch các loi hình tài liu ưc
lưu tr trong mi thư mc riêng, vic t tên tp tin ưc thc hin theo mt công thc

nht nh: tên tập tin = 2 ký tự + 6 chữ số.* (*: nh dng tp tin). Ví d: tài liu là tin
ưc trích t các báo có nh dng DC000001.htm, DC000002.htm,…tài liu là bng
khen, huân chương,…thì s có nh dng VM000001.jpg, VM000002.jpg,…tài liu âm
nhc có nh dng: MU000001.mp3, MU000002.mp3…,tài liu là sách có nh dng:
BE000001.pdf, BE000002.pdf,… Sau ó mi tp tin s ưc gán vào mi biu ghi
tương ng. Vi cách qun lý ng b hóa d liu chúng ta s d dàng kim soát ưc
s lưng tp tin, nu có xy ra li  mt biu ghi nào ó vic tin hành kim tra, sa
cha s ưc thc hin nhanh chóng.
Trên thc t, theo thi gian mt s tài liu quý him ca a phương ã dn bc
màu, mc nát, chuyn dng. Mt khác, din tích  cha ng các tài liu cũng phi
tính n. Chính vì vy, vic sp xp và bo qun ngun tài liu a phương dưi dng
s hóa trong iu kin hin nay là ht sc cn thit.

Xây dựng và chia sẻ nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội

73

Vic phát trin ngun lc thông tin a phương dng s ti Thư vin Phú Yên
thi gian qua còn gp phi không ít khó khăn như: Vic u tư, nâng cp máy ch
(server)  lưu tr tài nguyên; Trang thit b  s hóa tài liu lc hu; kinh phí dành
cho vic s hóa chưa ưc quan tâm, chú trng; chưa có b phn chuyên cho công tác
s hóa tài liu; vn  rào cn v bn quyn tác gi;…

* KIN N GHN:
V thư vin, Thư vin Quc gia Vit N am nên có văn bn ch o v vic s
hóa tài liu a phương  các thư vin công cng có cơ s ưa vic s hóa tài liu vào
k hoch công tác hàng năm, xây dng kinh phí hot ng, b sung ngun nhân lc
cho công tác s hóa tài liu a chí.
Xây dng cơ ch chính sách u tư trang thit b  phc v cho công vic s
hóa tài liu, vì trên thc t hin nay a s các thư vin công cng còn hn ch v trang

thit b  phc v cho công vic s hóa tài liu.
Vic lưu hành tài nguyên in t, quyn s hu trí tu, c th là quyn tác gi
hay bn quyn rt quan trng nh hưng không nh n vic s hóa các tài liu. N ên
có mt cơ quan chc năng N hà nưc ng ra bo h bn quyn to iu kin cho các
thư vin ưc s dng vn tài liu ca mình  s hóa.
Kính thưa các đồng chí!
V d Hi ngh hôm nay, Thư vin tnh Phú Yên rt mong nhn ưc s trao
i, hc tp kinh nghim ca các Thư vin bn; mong ưc s quan tâm, giúp  ca
V Thư vin, Thư vin Quc gia Vit N am trong ch o  Thư vin tnh Phú Yên
ngày mt phát trin.
Trân trng cám ơn!