Xây dựng và chia sẻ nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội
66
THƯ VIỆ TỈH THÁI GUYÊ VỚI MỤC TIÊU SỐ
HOÁ TÀI LIỆU ĐNA CHÍ
VÀ PHÁT HUY GUỒ LỰC THÔG TI ĐNA
PHƯƠG DẠG SỐ
Phạm Minh Tuấn – Thư viện tỉnh Thái guyên
Thư viện tỉnh Thái Nguyên có trụ sở tại tỉnh lỵ là thành phố Thái Nguyên - 1
trong 12 đô thị loại I của cả nước. Thái Nguyên là tỉnh có vị trí địa lý thuận lợi, nằm ở
cửa ngõ phía Bắc thủ đô Hà Nội; thực hiện Nghị quyết 37 của Bộ Chính trị, tỉnh Thái
Nguyên đã và đang được đầu tư phát triển thành trung tâm của vùng trung du miền núi
Bắc Bộ và hiện tại Thái Nguyên là trung tâm giáo dục và đào tạo lớn thứ 3 của cả
nước (sau Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh) với gần 30 trường đại học, cao đẳng,
trung học chuyên nghiệp và dạy nghề. Trên địa bàn cũng có nhiều cơ quan, đơn vị,
doanh nghiệp lớn của trung ương và của tỉnh vì vậy Thư viện tỉnh Thái Nguyên có
lượng bạn đọc đông và đa dạng từ học sinh phổ thông đến những nhà nghiên cứu, nhà
doanh nghiệp và nhất là sinh viên
Với vai trò thư viện đứng đầu hệ thống thư viện công cộng của tỉnh, trong những
năm qua Thư viện tỉnh Thái Nguyên đã hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình góp phần
vào nâng cao đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân các dân tộc, nâng cao dân trí và
phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Mặc dù vậy, một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các thư viện tỉnh là phát
hiện, sưu tầm, giữ gìn, bảo quản và khai thác để phát huy giá trị của tài liệu địa chí tại
Thư viện tỉnh Thái Nguyên trong thời gian qua chưa được quan tâm đúng mức. Trong
năm 2011, công tác này mới bắt đầu có sự khởi sắc, trước nhu cầu của bạn đọc tìm
hiểu, nghiên cứu về lịch sử, hiện tại, đất nước, con người Thái Nguyên, từ tháng 8/2011
Thư viện tỉnh Thái Nguyên đã mở cửa phòng đọc Địa chí gồm các tài liệu: Sách của các
tác giả Thái Nguyên; sách viết về Thái Nguyên; tài liệu của các sở, ban, ngành, cơ quan,
đơn vị trên các lĩnh vực: lịch sử, kinh tế, chính trị, văn hoá, giáo dục, đất nước, con
người Thái Nguyên Để tổ chức phục vụ phòng đọc địa chí, trong năm 2011, ngoài
vn sách t kho xut bn phNm, Thư vin tnh Thái N guyên ã làm vic trc tip vi
mt s cơ quan, ban, ngành b sung thêm tài liu như vi Ban Tuyên giáo Tnh y
b sung nhng tài liu lch s do Ban Tuyên giáo biên son hoc ch o biên son;
vi Hi Văn hc N gh thut và chi hi Văn hc các dân tc thiu s tnh; vi nhà xut
bn i hc Thái N guyên, Trung tâm hc liu i hc Thái N guyên; vi S Thông tin
và Truyn thông Thái N guyên; các Phòng Văn hóa Thông tin các huyn, th, thành
Xây dựng và chia sẻ nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội
67
b sung tài liu phù hp do các cơ quan, ơn v này xut bn, lưu chiu và ca
mt s cá nhân biu tng. Tuy nhiên vi gn 1.500 tài liu, vn tài liu a chí ca Thư
vin tnh Thái N guyên cũng còn hn ch c v s lưng và cht lưng. V công tác t
chc phc v, Thư vin tnh Thái N guyên t chc phc v bn c ti ch vi hình
thc kho m; ng thi bn c có th tra cu tài liu a chí trc tuyn OPAC vì toàn
b tài liu a chí ã ưc nhp vào cơ s d liu dng thư mc.
phc v tt hơn nhu cu ngày càng cao ca bn c v tài liu a chí, trong
năm 2012 Thư vin tnh Thái N guyên d kin xây dng án v phát trin, phát huy
tài liu a chí Thái N guyên vi các mc tiêu chính là tăng cưng b sung; s hóa tài
liu a chí và phát huy giá tr tài liu a chí.
- Công tác sưu tm, b sung:
+ Sưu tm, b sung t các thư vin, trung tâm thông tin tư liu, trung tâm lưu tr;
Cc Xut bn (B Thông tin và Truyn thông); mt s nhà xut bn và các cơ quan, t
chc khác.
+ Sao li h sơ các di tích, di ch, danh thng trên a bàn tnh; h sơ các xã ATK
(an toàn khu) thi kỳ kháng chin chng Pháp (Thái N guyên là tnh có nhiu di tích
cách mng, kháng chin, di tích kin trúc, di ch kho c và có 53/180 xã ưc Chính
ph công nhn là xã ATK); các sc phong, bn dch các văn bia, hương ưc c
+ Sao li các lun văn, lun án: Ti Thư vin Quc gia Vit N am, ti Trung tâm
hc liu i hc Thái N guyên; các trưng i hc trên a bàn và mt s trưng i
hc ln.
+ Vn ng, sưu tm t các ng chí lãnh o, nguyên lãnh o ng, N hà nưc,
Chính ph và B tng tham mưu tng hot ng, công tác ti Thái N guyên; lãnh o
tnh qua các thi kỳ; các v lão thành cách mng, Bà m Vit N am anh hùng, trong
nhân dân và các ngun khác.
+ Biên son và mi biên son các tài liu a chí v t nưc, con ngưi Thái
N guyên v các s kin lch s
- V s hóa tài liu a chí:
+ Tin hành s hóa toàn b tài liu a chí hin có và b sung mi: Phi hp vi
Trung tâm hc liu i hc Thái N guyên t chc thc hin vic s hóa bng máy scan
hin i có tc nhanh;
+ Sưu tm tài liu a chí dng s t các Thư vin trên toàn quc và các cơ s d
liu trc tuyn;
- V công tác gi gìn, khai thác và bo qun tài liu phát huy giá tr ca tài
liu a chí:
+ T chc tt vic bo qun, gi gìn tài liu a chí;
Xây dựng và chia sẻ nguồn lực thông tin địa phương dạng số phục vụ bảo tồn di sản và phát triển kinh tế - xã hội
68
+ Khai thác, phát huy giá tr ca tài liu a chí phc v bo tn di sn và phát
trin kinh t - xã hi a phương;
+ Phi hp vi Báo Thái N guyên, ài Phát thanh Truyn hình Thái N guyên làm
tt công tác tuyên truyn, quang bá v hot ng ca Thư vin tnh nói chung và v tài
liu a chí nói riêng;
+ Xây dng CSDL a chí và t chc phc v tài liu a chí dang s trc tuyn
tin ti ưa CSDL a chí lên website ca Thư vin, cng thông tin in t ca tnh,
báo Thái N guyên in t và website ca ài Phát thành Truyn hình tnh Thái
N guyên.
- V kính phí: Dành ngun kinh phí thích áng m bo cho công tác sưu tm,
thu thp, gi gìn, khai thác và bo qun tài liu phát huy giá tr ca tài liu a chí.
- Tăng cưng trang thit b, máy tính kt ni internet phc v bn c khai thác
tài liu a chí.
- B trí cán b có năng lc và thưng xuyên bi kin thc chuyên môn, k năng
phc v hoàn thành tt nhim v.
- Tham quan hc tp kinh nghim ti Thư vin Quc gia và các thư vin ã và
ang trin khai hiu qu hot ng này.
Một số kiến nghị, đề xuất:
- V Thư vin: Vi tư cách là cơ quan qun lý nhà nưc v lĩnh vc Thư vin,
tham mưu ban hành văn bn mang tính ch o to cơ s pháp lý cho các thư vin
trin khai thc hin ưc thun li; có ngh vi B Thông tin Truyn thông ch o
Cc Xut bn và các s Thông tin và Truyn thông các tnh chuyn giao tài liu a
phương cho các thư vin công cng sau khi ht thi gian lưu chiu theo quy nh ca
Lut Xut bn; m lp o to cán b thư vin gn vi s hóa tài liu.
- Thư vin Quc gia Vit N am: Quan tâm hưng dn nghip v, chia s kinh
nghim, ngun lc tài liu a phương dng s cho các thư vin tnh.
- Thư vin các tnh, nht là các tnh ã và ang thc hin tt, chia s kinh nghim
và chia s, trao i ngun lc tài liu a chí, tài liu a chí dng s vi tt c các thư
vin trong h thng.
Vi quá trình trin khai công tác a chí mi ch là bưc u, kt qu còn hn
ch, qua Hi ngh - Hi tho này, Thư vin tnh Thái N guyên mong mun ưc tip
thu, hc tp kinh nghim ca các thư vin bn, các chuyên gia thư vin và các v i
biu công tác xây dng, phát huy giá tr tài liu a chí ti Thái N guyên mang li
hiu qu thit thc góp phn bo tn di sn và phát trin kinh t - xã hi a phương.