Nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên giảng dạy ngoại ngữ, từ góc độ tâm lý học

NÀNG CAO CHAT
LUONG OÀO
TAO
GIÀO VIÈN
GIÀNG
DAY
NGOAI
NGQ,
TLJ
GÓC
DO
TÀM LY
HOC
TA NHAT ANH
Bó món Tarn
ly
- Giào due
Dai hoc Ngoqi ngù - DHQGHN
1.
Dàt và'n de
"Nàng
cao chat lugng
dào tqo cùa giào vién gidng dqy Ngoqi
ngù".
Day qua
là và'n
de
rdng
Idn va
phong pbù. Bòi le viée nàng cao
chà't

lugng dào tao cùa ngudi giào vién là và'n
de
dà
làm
tdn giày, mue
cùa rat nhiéu ngudi
va
nd se con tiép tue là
de
tài quan tàm cùa nhiéu
ngudi kè
tu
nhùng bàc phu huynh hoc sinh ed con dang d tuoi hgc
bànb
dé'n nhùng ngudi giào vién, nhùng nhà quàn ly giào due Bdi
ngudi thày giào
cbinb
là ngudi quyé't dinh true tiép dé'n chà't lugng dào
tao.
Trinh dò
va
chà't lugng cùa the he
tuong
lai, su phàt trièn cùa xà
bòi nhanh bay
chàm
mdt phin phu thude vào nhùng nhà giào due - d
day cbinb
là ngudi thiy. Vi trong bdi cànb cùa xà bòi
bién

nay thì
khdng hudng ra thè' gidi, khdng bòi nhàp
nghia
là khdng phàt trièn. Do
vày
ma tràcb
nhiem
va
vi tri cùa ngudi giào vién giàng day ngoai ngù
trd
nèn
dàc biét quan trgng. Mdt và'n
de
quan trgng nhu vày xùng dàng
duge trd thành mdt dién dàn
de
mgi ngudi quan tàm ed thè suy
nghì,
trao ddi
va
tranh
luàn.
Tuy nhién dùng
tu
gde dd rat chù quan
va
edn
nhiéu han che' ngudi vié't xin ed mdt vài y kiè'n nhd bàn
ve
viée "Nàng

cao
chat
lugng dào tqo cùa giào vién gidng dqy
Ngoqi
ngù".
2.
Thirc
trang và'n de
Ngudi vié't xin bit diu phàn tìch
tu
hai
tu
"chat lugng".
-
De
dành già chat lugng cùa mdt san phim, ngudi ta thudng quan
207
tàm dé'n y
nghia va biéu qua su
dung cùa
san
pham dd.
Chinh
vi thè',
ngày nay ed rat nhiéu
san
pham
ed
nhàn biéu "2 trong 1", "3 trong 1",
hoàc "n trong 1" chinh là

de
tàng biéu
qua su
dung cùa
san
pham dd -
Tu dd tàng uy tin cùa
san
pham
va tàc dóng
dé'n
tbài
dd
va
bànb vi cùa
ngudi mua
san
pham.
- Tuy nhién,
de
dành già chat lugng mot con ngudi thì khdng dan
thuin chi là biéu
qua su
dung. Bdi
thue
té mdt san pham khi dà dùng
rdi hoàc dà hé't han
su
dung thì ta ed thè bd di hoàc chgn
lira

mdt
san
phàm
kbàc
nhung vdi con ngudi "chat lugng" d
day
duge
ebùa
dung
trong "già tri nhàn
càcb"
cùa hg. Do vày già tri nhàn càch cùa con
ngudi sé ed tàc dung ành hudng
va
in dàm mài trong tàm tri
va
nhàn
càch cùa nhùng ngudi
ma
hg giao tiép.
Va de
bàn
ve
viée "Nàng cao
chat
lugng dào tqo cùa giào vién
giàng dqy Ngoqi ngù" thì
tiru
chung cùng chinh là bàn
ve

viée
boàn
thién
càc
mat trong
ciu
trùc nhàn càch eùa ngudi thày giàng day
ngoai ngù.
Mot
giào vién day ngoai ngù
duge
dành già là tòt, gidi
kbòng
ehi
d màt nàng lue (tri thùc, tàm biéu biét, ky thuàt day hgc, nàng lue
ngdn ngù, nàng
lire
giao tiép, nàng lue càm hoà ),
ma con
duge dành
già d mat pham chà't bao gdm nhùng pham chà't dao
due
vi pham chà't
y ehi (thè gidi quan
kboa
hgc, ly tudng dào tao thè' he tré,
Idng
yèu tré,
long yèu nghé ) bdi dàc dièm
va

yèu ciu chung ddi vdi nghé su
pham là khdng chi day chù
ma
edn day ngudi
va
nhùng yèu ciu cùa
ngudi giào vién day ngoai ngù cùng khdng nim ngoài và'n
de
dd. Tuy
nhién do tinh chat ngành nghé
ma
nd lai ed nhùng yèu
càu
rièng dua
trèn co sd nhùng yèu càu chung.
Trong ciu trùc nhàn càch cùa ngudi thày giào ndi chung duge ehia
làm 2 phàn (pham chà't
va
nàng lue). Trong nàng lue duge ehia thành
nàng lue day hgc
va
nàng lue giào due. Tuy nhién su phàn ehia này
cùng ehi mang tinh tuang ddi. Bdi
le
thue té khi tién bànb edng tàc
day hgc thì cùng dà dat mue
dich
giào due, nguge lai mudn giào due
thì cùng
pbài

dua trèn co sd day hgc. Cà pham chà't
va
nàng lue cùa
ngudi giào vién ndi chung
va
giào vién day ngoai ngù ndi rièng, là hai
thành phàn
ludn
quén vào
nbau,
ehi phdi
làn nbau
tao thành mdt thè
thd'ng nhit
va
toàn ven. Do vày
cu
dóng eham dé'n mdt và'n
de
nàng
208
lue là ed su di kèm nhùng yèu ciu eùa pham chat.
Va day
cùng là và'n
de ma
ngudi vié't cho là miu
ebdt
trong viée dào tao ngudi giào vién
day ngoai ngù. Bdi
le

he thd'ng càc tri thùc
ma
ngudi giào sinh ngoai
ngù duge dào tao bao gdm nhùng tri thùc
lién
quan dé'n ngdn ngù ndi
chung
va
tri thùc cùa ngdn ngù
ma
sau này giào sinh sé giàng day
va
nhùng kiè'n thùc
ve
Tàm ly - Giào due.
Tuy nhién,
ed rat
nhiéu sinh vién su pham ngoai ngù it coi trgng
bd mdn Tàm
ly
- Giào due. Phin
Idn
eie em déu cho là mdn phu, hgc
de
ed dièm, hgc
de
"qua".
Nhung thue té' cho thày, bi quyé't thành edng cùa càc nhà giào
xuà't sic là bit ngudn tu mdt thù tinh càm vd cùng dàc biét:
Long

yèu
nghé, yèu tré,
ìf
tudng nghé nghiép L.N.Tonxtoi dà ndi
"De
dqt
duge thành tich trong
còng
tàc, ngudi thày giào phdi
co mot
phàm
chat
dò là tinh yéu.
NgUdi
thdy giào
co
tinh yéu trong
cóng
viée là dù
cho hg tré thành ngudi giào vién".
Va
tinh yèu dd diu tién pbài bit ngudn
tu viée
giào due mot
thè
gidi quan kboa hgc, gin chat boat ddng cùa ngudi giào vién day ngoai
ngù vdi viée xày dung dat nude
va
xà bdi. Vi the gidi quan vùa là
nhùng quan dièm, biéu biét, kiém nghiém, vùa là tinh càm

san
sde.
Do
dd thè' gidi quan sé là yéu td quan trgng trong ciu trùc nhàn càch, nd
khdng nhùng quyé't dinh niém tin chinh tri
ma
edn quyé't dinh dé'n toàn
bd bànb vi, cùng nhu ành hudng cùa thày giào vdi hgc sinh. Hay ndi
càch kbàc toàn bd nhàn thùc, tinh càm, bànb dóng eùa ngudi thày giào
déu duge soi sàng bdi thè' gidi quan. Do vày ndi ring
de
ed nhùng giào
vién day ngoai ngù tuong lai tòt pbài bit diu
tu
viée xày dung cho
nbiing
giào sinh su pham ngoai ngù
mot
thè gidi quan gin bd chat
che
vdi nhiém vu xày dung
va
phàt trièn dà't nude, xà bòi.
Bdi le né'u khdng ed mdt the gidi quan dùng din pbù bop ngudi
giào sinh su pham ngoai ngù khd ed thè trd thành mdt giào vién day
ngoai ngù
ed
chà't lugng cao duge.
Vi:
+ Né'u khdng ed

thè'
gidi quan pbù hgp se rat khd ed duge ly tudng
dào tao thè' he tré, long yéu nghé,
Idng
yéu tré nhùng nhàn td tinh
yéu dàc sic làm nèn thành edng cùa nhùng nhà giào
due.
-I-
ly tudng dào tao thè' he tré cùa ngudi thày giào biéu hién ra
209
ngoài
bang
niém say
me
nghé nghiép,
Idng
yéu tré,
luong
tàm nghé
nghiép, tàn tuy hy sinh vdi edng viée, tàc phong làm viée ein eù, ed
tràcb nhiém
+ Long yéu tré duge thè hién trong tbài dd quan tàm
day
thién y
vi àn càn ddi vdi tré, kè cà càc em hgc kém
va
vd ky
luàt.
Ngudi thày
giào ed

long
yéu nghé, yéu tré
lue
nào cùng thè hién tinh thin giùp dd
hgc sinh bing nhùng y kiè'n hoàc
bang
bànb dóng thue té' cùa minh
mot
càch
chàn
thành
va
giàn di.
Cd thè ndi ring, ehi
ed
ngudi giào vién nào mong muòn hién cà
cuge
ddi minh cho su nghiép dào tao
thè he
tré,
là'y
viée hy sinh phin
diu boàn thành nhiém vu dào tao con ngudi mdi làm hanh phùc cao cà
cùa ddi minh thì ngudi dd mdi xùng dàng duge ggi là ngudi giào vién
chat lugng cao, nhùng "Ky
su
eùa tàm hón".
Nhùng pham ehit tòt dep này se kbòng thè ed né'u nhu nhùng giào
sinh su pham ngoai ngù ed
mot

the gidi quan thue dung. Ngdi trèn ghé
nhà trudng su pham nhung ludn nghì ring minh khdng mudn trd thành
giào vién, vi giào vién là nghé vùa nghèo lai vùa khd,
ma
vdi vdn lié'ng
ngoai ngù hgc duge sé làm càc edng ty lién doanh vdi nude ngoài
de
ed nhiéu tién.
Va
nhu vày, edng
sue
;ién cùa eùa nhà nude trong viée
dào tao nhùng giào sinh này vdi mong mudn hg trd thành nhùng giào
sinh ngoai ngù tuong lai dà trd nèn tbàt
làng
phi. Hoàc ed nhùng em
thue long
kbòng muòn vào nghé su
ph;im
nhung
vi
"Chuót chqy cùng
sào"
nèn pbài
chàp
nhàn
va
hg trd thành nhùng giào vién bit die
di,
vi

ddi vdi hg giàng day cùng nhu mdt su
mién
eudng.
Va
nhu vày thì làm
sao ed su nhiét tàm, tbài dò àn ein, chu dio,
long
vi tha, tin yèu hgc
sinh. Cùng
lim
sao ed thè
kboi
day d hgc sinh tinh tieh cuc hgc tàp,
hùng thù, say
me
hgc tàp.
Mot
diéu dàng buon là trèn thue té, nhùng
cu
nhàn ngoai ngù duge dào tao
mot
càch quy mò, bài bàn thì lai
tu
cbòi
di day
va
khòng it càc giào
vièq
ngoai ngù tai càc tinh là nhùng
ngudi chi qua dào tao

ebùng
ehi.
Va
nhu vày chat lugng day hgc - giào
due khòng thè cao né'u nhu khdng ndi là yéu kém.
Bàn
ve
pham chà't eùa ngudi giào vién day ngoai ngù cùng tbàt
bao la, nhung ngudi vié't xin
khà't
lai d
day va
bàn sang và'n
de
viée
hình thành càc nàng lue giàng day cùa giào vién day ngoai ngù. Ngoài
càc kiè'n thùc ngoai ngù
va vàn
hoà cùa ngdn ngù
ma
sau này eie giào
210
vién giàng day thi bd mdn tàm ly trong trudng dàc biét là mdn Tàm ly
hgc
lùa
tudi
va
Tàm ly hgc su pham ed vai trd cung cip eie ky nàng
giàng day
va

càc ky nàng nim bit vi diéu khièn tàm ly cùa bàn thàn
cùng nhu cùa ddi tugng giàng day cho càc giào vién tuong lai. Do vày,
ed
thà'y
mdn Tàm ly ndi chung ed y
nghìa
dàc biét quan trgng ddi vdi
viée hình thành càc nàng lue giàng day cho giào vién ngoai ngù. Tuy
nhién, trèn thue té tai trudng DHNN- DHQGHN dang ed su khdng càn
ddi giùa thdi gian thue hién giàng day vdi khdi lugng edng viée
ma
giào vién tàm ly
va
sinh vién càn thue hién
de ITnh
bòi dù kiè'n thùc
va
hình thành nhùng ky nàng, ky xào tuong ùng cùa mdn TLHLT &
TLHSP.
De
dat duge chat lugng
va
biéu
qua
edng
viée
cao ebùng ta khdng
thè bd qua nhùng diéu kién-yè'u td ành hudng nhu: tinh chat edng viée,
dàc dièm eùa chù thè tién hành, càch thùc tién hành, càc diéu kién
ve

ca
sd vàt chat
va
thdi gian là mot trong nhùng yéu td khdng thè coi nhe
va
pbù nhàn ành hudng eùa nd dé'n ehit lugng biéu qua cùa edng viée.
Né'u dù thdi gian thi
chat
lugng edng viée tòt
va
ngugc lai, thdi gian
khdng dù thì khd ed thè dat chà't lugng nhu mong mudn.
Dd là bàn
ve
mdi quan he giùa thdi gian vdi chat lugng
va
biéu
qua eùa edng viée ndi chung, vày mdi lién he giùa thdi gian giàng day
vdi chat lugng
va
hiéu qua hgc tàp eùa sinh vién se ed nhùng kbàc biét
va
dàc thù gì?
De
nàng cao chà't lugng hgc tàp mdn TL-GD ndi chung càc giào
vién tàm ly
va
giào due dà khdng ngùng nghién cùu, ddi mdi càch
thùc td chùe gid hgc, càch thùc kiém tra dành già nhàm phàt huy
cao nhà't tinh tieh cuc eùa ngudi hgc

va
hudng tdi mue
dieh
cao nhit là
giùp sinh vién hình thành nhùng ky nàng, ky xào trèn co sd càc kién
thùc TL- GD. Cùng ed
nghia
là giùp sinh vién ed khà nàng vàn dung
dùng, day dù
va
hiéu
qua
càc kién thùc eùa mdn TL- GD vào thue tién
cuge song
va
boat ddng giàng day sau này.
Trèn ca sd nhìn nhàn nhu vày ebùng ta sé thà'y
de
hình thành càc
ky nàng, ky xào cho sinh vién pbài
tuàn
theo càc bude:
1.
Truyén thu tri thùc;
2.
Vàn dung tri thùc, nhàm hình thành ky nàng;
211
3.
Luyén tàp nhiéu
lin de

khà nàng vàn dung kié'n thùc dd trd
nèn thuin
thue,
nhuin nhuyén;
4.
Khi khà nàng vàn dung dà trd nèn thuin thue, nhuin nhuyén ky
nàng sé chuyén hoà thành ky xào.
Va de
thue hién
duge
càc bude trèn, càc tié't ly thuyé't ed vai trd
nhu là
kbàu
truyén thu tri thùc, eie tié't thue hành ed vai trd nhu là
kbàu
vàn dung
va
luyén tàp
de
càc ky nàng
va
ky xào duge hình thành.
Tu
dd ebùng ta thà'y né'u giào vién
va
sinh vién khdng ed dù thdi gian
de
thue hién
day
dù càc bude nhu trèn sé din dé'n tinh trang:

- Giào vién pbài dàm bào dù
cbuong
trinh trong gidi han thdi gian
khdng pbù hgp, do vày kié'n thùc sé khdng duge dào
sàu,
md rdng.
- Viée truyén thu kiè'n thùc do ành hudng cùa thdi gian nèn
khdng duge dào sàu, md rdng din dé'n ành hudng
tièu
cuc dé'n viée
hình thành càc ky nàng, ky xào.
- Do khdng dù thdi gian, nèn khdng dù sd làn luyén tàp,do vày
càc ky nàng, ky xào khd
duge
hình thành.
Ngoài ra, trèn thue té viée xép sd lugng sinh vién
tu 80-130
sinh
vién/ giàng dudng cho gid hgc mdn tàm ly cùng là mdt khd
khan Idn
cho giào vién
va
sinh vién thue hién càc gid thào luàn, luyén
tàp.Qua
ddng sinh vién nèn viée phàt huy tinh tieh cuc eùa sinh vién cùng nhu
viée giào vién chinh
sua,
hình thành càc ky nàng d sinh vién cùng rat
han che.
3. Kié'n nghj

va
de xuà't
Tu
nhùng trinh
bay
nhu trèn ebùng ta thà'y dang ed su mat càn ddi
giùa sd tié't(thdi gian giàng day) vdi khdi lugng kiè'n thùc càn truyén dat
va
nhùng ky nàng, ky xào càn hình thành cho sinh vién. Tu thue trang
này, ngudi vié't manh dan ed mdt sd kién nghi
va de
xuà't nhu sau:
- Tàng sd tié't cho mdn TLHLT & TLHSP
tu
45 tié't
lén
thành
60 tié't;
- Sd sinh vién cho mdi gid hgc Tàm ly tdt nhà't là
tu
30-40 sinh
vién/ giàng dudng
de
thuàn tién cho viée hgc theo nhdm, hoàc thào
luàn hay xemina.
- Ngoài dgt thue tàp su pham, tao diéu kién cho sinh vién
duge
212
xudng càc trudng phd thdng nhiéu han
de

sinh vién
ed
thè ddi chiè'u
càc kiè'n thùc duge hgc vdi thue tién eudc sd'ng,nhàm giùp cho
qua
trinh hình thành ky nàng, ky xào trd nèn gin gùi,
de
dàng han.
Tài
lièu
tham khào
- Càc vàn
de ve
dành già giào due. Bd giào
due va
dào tao. Du àn
Viét-Bi, HN 2000.
- Giào due dai hgc
chat
lugng
va
dành già. Nxb. DHQGHN, HN
2005.
-
Le
Vàn Hdng (ddng tàc già). Tàm ly hgc lùa tuoi
va
Tàm ly hgc
suphqm.
Nxb. DHQGHN, HN 2001.

- Nghiém Xuàn Nùng (Bién dich). Trac nghiém
va
do
ludng
ca
bàn trong gido due. Bd Giào due
va
Dào tao. Vu Dai hgc, HN
1995.
- PGS.
Tran
Trgng
Tbuy.
Khoa hgc chàn dodn Tàm ly. Vién Khoa
hgcgiiodue,
HN 1998.
- Thorndike & Hagen. Do ludng
va
dành gid trong tàm ly
va
giào
due. DHNN- DHQGHN.
- Trin Hiru Luyén.
Mot
so
và'n de
trong nghién cùu phuang phdp
dqy hgc
de
dào tao càn bó ngoqi ngù

phue
vu su nghiép cóng
nghiép hoà, hién dqi hoà dàt nude. (Bio
ciò de
din Hdi nghi
NCKH
ve
phuang phàp nghién
ciiu
khoa hgc bd mdn theo tinh
thin ddi mdi day hgc). 1998.
213