Bài giảng Hình học 9 chương 4 bài 1 Hình trụ - Diện tích xung quanh và thể tích của hình trụ

TIẾT 59: HÌNH TRỤ - DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
Trong chương trình hình học lớp 8, các em đã làm quen với một số
hình trong không gian.
Hình hộp chữ nhật
Hình lập phương
Hình chóp
Hình lăng trụ
Hình lăng trụ
tam giác đều
Hình chóp cụt
Ở chương 4 này ta hoàn chỉnh chủ đề “các vật thể trong không gian “ của
chương trình hình học THCS đó là hình trụ , hình cầu và hình nón
Với một số hình ảnh thực tế
dưới đây em cho biết đó là
hình gì ?
Tháp tròn cổ ở một lâu đài cho ta hình
ảnh
Quả búng cho ta hình
ảnh
Chiếc nón lỏ cho ta hình
ảnh
HÌNH TRỤ
HÌNH CẦU
HÌNH NÓN
TIẾT 59: HÌNH TRỤ - DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
1/ HÌNH TRỤ
C
D
A

B
- Cho hình chữ nhật ABCD có CD cố
định , các kích thước có độ dài không đổi
- Quay hình chữ nhật quanh CD
Xem mô hình
* DA và CB quét nên hai đáy của hình trụ,
là hai hình tròn bằng nhau nằm trong hai
mặt phẳng song song, có tâm D và C
* Cạnh AB quét nên mặt xung quanh của hình trụ,
mỗi vị trí của AB được gọi là một đường sinh.
* Các đường sinh của hình trụ vuông góc với hai mặt
phẳng đáy. Độ dài của đường sinh là chiều cao của
hình trụ.
* DC gọi là trục của hình trụ
* Chiều cao của hình trụ ký hiệu là h, bán kính đường tròn đáy ký hiệu là r
M
N
Đoạn thẳng MN có là
đường sinh không ?
Bài tập1 Hãy điền thêm các tên gọi vào ô
bên dưới
TIẾT 59: HÌNH TRỤ DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
?1
Đường sinh, chiều cao hình trụ (h)
?2
Bán kính đáy hình trụ (r)
?3
Đáy của hình trụ
?4

Mặt xung quanh hình trụ
?5
Đường kính đáy hình trụ
?2
?5
?1
?4
?3
?2
?5
?1
?4
?3
Bài 2/110 ( SGK ) Quan sát hai hình dưới đây chỉ ra chiều cao,
bán kính đáy của mỗi hình
TIẾT 59: HÌNH TRỤ DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
11cm
12cm
HÌNH A HÌNH B
h
r
8cm
6.5cm
12cm
3cm
TIẾT 59: HÌNH TRỤ DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
1/ HÌNH TRỤ
2/ CẮT HÌNH TRỤ BỞI MỘT MẶT PHẲNG

Xem mô hình
Xem mô hình
Khi cắt hình trụ bởi một
mặt phẳng song song với
đáy thì mặt cắt là hình gì?
+ Khi cắt hình trụ bởi một mặt
phẳng song song với trục d thì
phần mặt phẳng nằm trong hình trụ
(mặt cắt) là hình
+ Khi cắt hình trụ bởi một mặt
phẳng song song với đáy thì mặt
phẳng nằm trong hình trụ (mặt cắt)
là hình tròn
chữ nhậtgì ?
TIẾT 59: HÌNH TRỤ DIỆN TÍCH XUNG QUANH
VÀ THỂ TÍCH CỦA HÌNH TRỤ
1/ HÌNH TRỤ
2/ CẮT HÌNH TRỤ BỞI MỘT MẶT PHẲNG
+ Khi cắt hình trụ bởi một mặt
phẳng song song với trục d thì
phần mặt phẳng nằm trong hình trụ
(mặt cắt) là hình
+ Khi cắt hình trụ bởi một mặt
phẳng song song với đáy thì mặt
phẳng nằm trong hình trụ (mặt cắt)
là hình tròn
chữ nhật
gì ?
0
1 2

3
0
1
2
3
0
1 2
3
0
1
2
3
?1
?1
?3
Quan sát (H.77 ) và điền số
thích hợp vào các ô trống :
•
•
•
•
5cm
5cm
5cm
(Hình 77)
2.
2.
π
π
.5cm

.5cm
10cm
•
Chiều dài của hình chữ nhật bằng
chu vi của đáy hình trụ và bằng: (cm)
•
Diện tích hình chữ nhật :
x
(cm
2
)
=
•
Diện tích một đáy của hình trụ:
x 5 x 5 =
(cm
2
)
•
Tổng diện tích hình chữ nhật và diện tích hai hình tròn đáy
(diện tích toàn phần) của hình trụ :
x 2 =
(cm
2
)
+
2π. 5 = 10
π
10 π
10cm

10 100 π
π 25π
100 π
25π
150π
r
h
r
r
2πr
h
Tổng quát: Hình trụ có bán kính đáy
r và chiều cao h, ta có:
2π. r
2πr
h
2πrh
• Diện tích xung quanh :
Sxq = 2πrh
π.r.r
π.
2
r
Sxq = 2πr.h
2πrh π.
2
r
• Diện tích toàn phần :
S
tp

= 2πrh + 2πr
2
S
tp
= 2πrh +
2πr
2
Thân tròn hai mặt cũng tròn
Là em hình trụ làm tròn mắt anh
Thể hình đáy diện nhân cao (V=R
2
π h)
Xung quanh vi đáy tích cùng chiều cao
(Sxq=2Rπh)
Hình Trụ
A
B
O
Có thể em chưa biết ?
Xác định tâm của đáy hộp hình trụ
A
B
x
x
Hướng dẫn về nhà
- Nắm vững các khái niệm về hình trụ
- Xác định mặt cắt khi cắt hình trụ bởi một mặt
phẳng
- Xem phần khai triển hình trụ
- Chuẩn bị bài tập ?3SGK/tr109

Chúc các bạn thành công và nhiều niềm vui !